Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2025

Η απεργία απελευθερώνει

Άγχος, πίεση για πενταροδεκάρες, μισή άδεια, μισά ένσημα, μισά δικαιώματα, μισή ζωή, διπλάσιος εργάσιμος χρόνος, καθόλου ζωή, φαύλος κύκλος και πάλι από την αρχή, περιμένοντας την έκπληξη: τον κυρ-Μέντιο να κινήσει, τον Σίσυφο να φτάσει τον βράχο στην κορυφή -πριν σαπίσουν οι συνθήκες-, τον φόβο να χαθεί μες στο πλήθος. Αν η μισθωτή σκλαβιά υποδουλώνει σώμα και πνεύμα, αν καίει μυικούς ιστούς και εγκεφαλικά κύτταρα, αν βλάπτει σοβαρά την υγεία (ψυχική και οργανική) τσακίζοντας κορμιά και (ταξικές) συνειδήσεις, τότε η απεργία δεν μπορεί παρά να είναι μια μορφή χειραφέτησης και ελευθερίας. Συνείδηση της αναγκαιότητας να οργανωθούμε και να αντιδράσουμε. Μα πάνω απ’ όλα απελευθέρωση από την αγκύλωση της αδράνειας, από τον φόβο για τους ισχυρούς και το άγνωστο, έξω από τη μίζερη καθημερινότητα, μακριά από τη «ζώνη ασφαλείας» και της εργασιακής ανασφάλειας.


Ακολουθούν μερικά στιγμιότυπα από τη σημερινή απεργία, δύο μέρες μετά την επέτειο της απελευθέρωσης. Η ζωντανή σύνδεση και η παρέμβαση από την ηρωική Παλαιστίνη. Η συνδικαλίστρια απ’ τον Σκλαβενίτη να λέει: «λιποθυμάμε ακόμα και τώρα, με την οκτάωρη βάρδια». Το πλακάτ του εμπορικού συλλόγου: «13 ώρες δουλειά, ποιος θα μεγαλώσει τα παιδιά;» Αυτό που τα αναλαμβάνει και τις μέρες της απεργίες. Όπου αν δεν υπάρχει ο βασικός πυλώνας κοινωνικής μέριμνας -δηλαδή παππούδες, γιαγιάδες- αρχίζουν τα δύσκολα διλήμματα της «απεργοσπασίας». Να μείνει σπίτι ο ένας από τους δυο γονείς ή να φωνάξεις την κυρία που προσέχει το παιδί, για να κατέβουν και οι δύο. Και να σου πω κάτι; Ποτέ δεν είναι νωρίς για το παιδί να αρχίσει το σχολείο της ζωής και του αγώνα.

Αθλητικό πηγαδάκι για τους Αντετοκούνμπο και την ελληνο-νιγηριανή παροικία στο Μιλγουόκι. Ο Κώστας έχει συμβόλαιο, τον μεγάλο αδερφό τον κέρδισε η τραπ -πιο δυσοίωνο και από το «1984»- και τα μικρά ίσως γίνουν ντραφτ κάπου στα δέκα τους, με δυο μέτρα ύψος. Αλλά αν ο Γιάννης είχε την παραμικρή επαφή με το κίνημα -λέμε τώρα-, θα τον φώναζαν Κιμ και θα μάθαινε τι σημαίνει η λέξη «νεποτισμός».

Καταγγελία από τα μεγάφωνα για το αστυνομικό ντου στην Αρχιτεκτονική, για να σπάσουν την κατάληψη και να συλλάβουν όσους ήταν μέσα. Γιατί η κατάληψη ήταν μια αυθαίρετη κίνηση με απόφαση συλλόγου, ενώ τα ΜΑΤ μπήκαν με το σπαθί τους -και το κλομπ τους- με δημοκρατική απόφαση του Πρύτανη (του αίσχους), που τάχθηκε στη σωστή πλευρά της εξουσίας (της δύναμης που παράγει «δίκαιο» κατά το δοκούν και συμφέρον) και κάνει προπόνηση για καριέρα στον ιδιωτικό τομέα. Δημοκρατία είναι, θα περάσει. Άμεσα αντανακλαστικά και συγκέντρωση στη ΓΑΔΑ, για να αφήσουν τα παιδιά ελεύθερα.

Τα μπλοκ μας φωνάζουν «το 13ωρο δε θα εφαρμοστεί». Αλλά το ζήτημα είναι πως θα νομιμοποιήσει τις γαλέρες όπου ήδη εφαρμόζεται -διάφορα κάτεργα της τουριστικής βιομηχανίας, όπου το μόνο «βαρύ» είναι η άγρια εκμετάλλευση. Κανείς δεν έχει αυταπάτες πως δε θα το ψηφίσει ο κυβερνητικός λόχος. Ίσως έπρεπε, όμως, να ’μαστε απέξω την ώρα της ψήφισης, για την τιμή των όπλων και της τάξης μας, με κάποιο κάλεσμα για συλλαλητήριο. Αν δεν το κάνουμε-σηκώσουμε εμείς, τότε ποιος;

Ο κόσμος γεμίζει την Πανεπιστημίου, από την Ομόνοια ως το Σύνταγμα και την αρχή της Αμαλίας. Μαζική και πετυχημένη συγκέντρωση, δεδομένων των συνθηκών και των περιορισμών -η απεργοσπασία της ΓΣΕΕ. Πού να είναι όμως ο κόσμος που είχε κατεβεί για τα Τέμπη; Ένιωσε άραγε κινηματική κόπωση; Ότι δεν είναι δική του η μάχη αυτή; Ή μήπως ξεχνά πως οι 13ωρες σερί βάρδιες φέρνουν με μαθηματική ακρίβεια νέα Τέμπη -και νέους σταθμάρχες ως εξιλαστήρια θύματα;

Ένας σφος φορά μπλουζάκι με καρπούζι και μότο: Smile, tomorrow will be worse -χαμογέλα ρε, τι σου ζητάνε; Δεν είναι ο γνωστός συμβολισμός, αλλά θα κολλούσε για την Παλαιστίνη -και για το μέλλον μας γενικώς, αν δεν το πάρουμε στα χέρια μας και περιμένουμε να μας το βρουν-ορίσουν οι άλλοι. Οι σφοι παραμένουν ιστορικά και κοσμοθεωρητικά αισιόδοξοι πως ο κόσμος αυτός μπορεί και πρέπει να αλλάξει, αν δε θέλει να σβήσει πριν την ώρα του. Αλλά μαζί με τη γνώση, έρχονται τα μελαγχολικά χαμόγελα. Ιδίως όταν ξέρεις πώς θα μπορούσαμε να ζούμε, αντί να παλεύουμε για επιβίωση.

Ένας άλλος φοράει μπλουζάκι του Βάρναλη, ίσως υπαινιγμός για τους μοιραίους -και άβουλους αντάμα- που προσμένουν κάποιο θάμα, χωρίς να κατέβουν στον δρόμο για να το πετύχουν. Δεν μπορεί όμως το «αυθόρμητο» να καλύπτει πάντα την τρύπα της ΓΣΕΕ -ή τις δικές μας αδυναμίες.

Πλησιάζουμε το Σύνταγμα και το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, όπου δεν υπήρχαν τανκ (ακόμα), αλλά τα φαναράκια, τα 57 ονόματα και λίγοι τουρίστες -λίγοι παραπάνω από την απέναντι συγκέντρωση. Οι οποίοι δεν προσβάλλουν κανέναν κυρ-Παντελή, όταν φέρνουν συνάλλαγμα -κι ας έχουν βραχιολάκια, για να μην αφήνουν ποτέ χύμα χρήμα, σε τρίτους.

Είναι δύσκολο να διακρίνεις την ουσία μες σε τόνους υποκρισίας, αλλά ας θυμίσουμε κάποια βασικά πράγματα. Τα ΜΑΤ είναι και αυτά ένα είδος στρατιωτικής δύναμης, με αστυνομικές στολές. Σε μια πραγματική δημοκρατία θα είχαν καταργηθεί. Αν αυτό δεν έχει συμβεί, είναι γιατί έχουμε δικτατορία του κεφαλαίου, δηλαδή μια ταξική εξουσία, που στήνει τείχη με πραιτωριανούς για να οχυρωθεί πίσω τους. Καμία εντύπωση δεν προκαλεί η «παρέκκλιση» της αστικής εξουσίας από το δημοκρατικό ιδεώδες και τις σημαίες της νιότης της. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι βρίσκει πάντα πιστά σκυλιά και άμισθα τρολ, πρόθυμα να δεχτούν και να δικαιολογήσουν τα πάντα: από τανκ στο Σύνταγμα, μέχρι μια ανοιχτή δικτατορία -για να θεραπευτεί ο ασθενής.

Στο Σύνταγμα ένα μεγάλο ποτάμι ενώνεται ή μάλλον περνάει ξώφαλτσα από τον βούρκο της εργατικής γραφειοκρατίας και τις 50 αποχρώσεις της σοσιαλδημοκρατίας - αριστεροχωρίου. Στα μεγάφωνα παίζει ο Μπεζεντάκος ενώ οι παρόντες ψάχνουν τον ένατο -και τους οκτώ- από άποψη μαζικότητας. Οι ΣΕΚίτες βρίσκουν κοινό για να κάνουν... «μαζική δουλειά» και να πείσουν τους πεισμένους που οργάνωσαν την απεργία, χωρίς το απόστημα της ΓΣΕΕ. Ενώ ο εκφωνητής κλείνει λέγοντας «είμαστε ενωμένοι, είμαστε πολλοί», μήπως το πιστέψει και ο ίδιος. Στο φινάλε λέει «ευχαριστούμε πολύ», θυμίζοντας αεροσυνοδό ή παρουσιαστή ειδήσεων.

Δύσκολα μπορείς να βρεις τόσο έντονη αντίθεση σε μια απεργιακή συγκέντρωση. Από τη μια τα «απομονωμένα μπλοκ» του ΠΑΜΕ με χιλιάδες κόσμο και από την άλλη η «πλατιά ενότητα» της ανυπαρξίας, που απλώνεται σε μεγαλύτερο πλάτος, για να πιάνει περισσότερο χώρο. Δυο κόσμοι αντίθετοι, ο ένας με κόσμο και ο άλλος χωρίς. Και μια σημείωση για τους λοβοτομημένους που δυσκολεύονται να πιάσουν το νόημα. Η σύγκριση δε γίνεται για να (ανα)μετρηθούμε με ένα άταφο πτώμα και να χαρούμε, αλλά γιατί δείχνει τις προτεραιότητες κάθε χώρου: ποιος προσπαθεί -με όσες αδυναμίες, αντιφάσεις και ανεπάρκειες- να οργανώσει έναν αγώνα και ποιος κάνει πλάτες στην εργοδοσία, βγάζοντας μια υποχρέωση. Μόνο τυχαίο δεν ήταν, τελικά, το σχετικό σχόλιο του Ρίζου τις προάλλες...

Κατακλείδα: Δεκάδες Σωματεία, Ομοσπονδία και Εργατικά Κέντρα, 38 (αστέρια) σύνολο, τα περισσότερα από κάθε άλλη φορά, χωρίς την κεντρική τριτοβάθμια σφραγίδα, οργάνωσαν υπό σχετική πίεση χρόνου μια μαζική απεργία -τη δεύτερη μες σε λίγες μέρες, με τις οικονομικές αντοχές του εργατόκοσμου να είναι περιορισμένες. Κι αυτή είναι η βασική παρακαταθήκη για τους αγώνες που έρχονται. Οι εργάτες μπορούν χωρίς αφεντικά και εργατοπατέρες, λύκους με προβιά που μας θεωρούν πρόβατα, έτοιμα για σφαγή -για να αγιάσουμε προφανώς. Μπορούν να δίνουν μάχες, να σπάνε το τείχος της συναίνεσης, της ένοχης σιωπής και του φόβου. Έχουν όμως πολύ δρόμο μπροστά τους, μέχρι να μάθουν να νικάνε, να αλλάξουν τον καταθλιπτικό συσχετισμό δύναμης και τους όρους του παιχνιδιού. Και στο πλευρό τους, έχουμε να μάθουμε και εμείς πολλά.

Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2025

Περισσότερα και καλύτερα

Σε ένα άρθρο του ο Λένιν, προς το τέλος της ζωής του, καλούσε τους μπολσεβίκους και τον ρωσικό λαό να προχωρήσουν στα επόμενα βήματα της οικοδόμησης με το σύνθημα «κάλλιο λιγότερα αλλά καλύτερα». Μπορεί να ήταν σωστό για την εποχή του και για τα καθήκοντα της συγκυρίας ή να σηκώνει συζήτηση. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι αυτό που ταιριάζει στην περίοδο που διανύουμε, για τη δική μας περίπτωση.


Σήμερα καλούμαστε να τρέξουμε μια σειρά απαιτητικά μέτωπα. Να τα αναδείξουμε, να μετρήσουμε βήματα, να ξεφύγουμε από τον βούρκο της στασιμότητας, που μας σπρώχνει νομοτελειακά στον κατήφορο. Να αλλάξουμε τον αρνητικό συσχετισμό -και οι συνειδήσεις αλλάζουν μόνο μες στον αγώνα, όχι σε περιόδους ηρεμίας - παθητικής νιρβάνας. Πρέπει να βγάλουμε στον δρόμο τη σιωπηλή πλειοψηφία, για να βρει τη φωνή της, να την πείσουμε πως δεν αρκεί να πατά σιωπηλά -ή με επικοινωνιακό θόρυβο- fav, like, κοινοποιήσεις για όσα την καίνε. Είτε μιλάμε για το 13ωρο, είτε για τον αγώνα των Παλαιστίνιων για επιβίωση και τη γενοκτονία στη Γάζα.

Η σημασία του Παλαιστινιακού ζητήματος είναι αυτονόητη, υπάρχει όμως και πια επιπλέον διάσταση. Το Παλαιστινιακό είναι ένα αξιόπιστο μέσο για να καταλάβεις με ποιον έχεις να κάνεις, να χαράξεις μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε όσους θέλουν να λέγονται άνθρωποι και τα σκουπίδια που προσκυνούν τον νόμο της ζούγκλας -δηλαδή του ισχυρού- και σε μια ευρύτερη κλίμακα, ανάμεσα στους λαούς και τα κράτη τους.

Μιλάμε για τα κράτη που συνεργάζονται στρατιωτικά και κάνουν μπίζνες με το κράτος-δολοφόνο του Ισραήλ, που είναι τέτοιο εξ ορισμού, από τη στιγμή της ίδρυσής του -τη Νάκμπα του ’48-, βάσει της (σιωνιστικής) φιλοσοφίας, των στόχων και των μέσων που χρησιμοποιούν: ψέματα, προπαγάνδα, μπόλικο θράσος -όπως κάθε αστικό κράτος. Γενοκτονία, κρατική τρομοκρατία, δολοφονίες βρεφών, απαγωγές πολιτών άλλων χωρών, αποκλεισμός περιοχών, ανθρωπιστικής βοήθειας και οργανωμένη λιμοκτονία -βάσει σχεδίου.

Κι όμως αρχίζεις να αναρωτιέσαι ποιος είναι χειρότερος: ο ένοχος ή όσοι τον συγκαλύπτουν. Το κράτος που ξερνά φασισμό στα μούτρα μας χωρίς προσχήματα ή τα κράτη που το ξεπλένουν, πουλώντας δημοκρατικές ευαισθησίες. Η ελληνική κυβέρνηση που κουνά το δάχτυλο στα μέλη της Flotilla -για να μη διαταράξουν οι κινήσεις τους το ειρηνευτικό σχέδιο- ή η «σοσιαλιστική» κυβέρνηση της Ισπανίας, που καταγγέλλει χλιαρά στα λόγια τη γενοκτονία, αλλά στο τέλος αφήνει την αποστολή έρμαιο στα νύχια του κράτους-δολοφόνου.

Το Ισραήλ που γιορτάζει το Γιομ Κιπούρ με απαγωγές και γκανγκστερικές συλλήψεις στα διεθνή ύδατα και απαγορεύει στην Ελληνίδα πρέσβη να επισκεφτεί τους Έλληνες συλληφθέντες; Ή το ελληνικό κράτος που καταπίνει τη δικαιολογία πως λόγω γιορτής δεν υπάρχει διαθέσιμος ραβίνος για να δώσει άδεια στο προσωπικό να δουλέψει -για να γίνει η επίσκεψη της πρέσβειρας- και δηλώνει επίσημα πως δεν προκύπτει η άσκηση βίας από το Ισραήλ;

Και εμείς τι κάνουμε για όλα αυτά, σύντροφοι; Μια σειρά κινήσεις, με σχετικά άμεσα αντανακλαστικά. Ανακοινώσεις, καταγγελία στη βουλή, διαβήματα στο ΥΠΕΞ και σε επίπεδο ΕΕ. Έλειπε όμως κάτι βασικό: το κάλεσμα στον κόσμο, εκεί που είναι η πραγματική μας δύναμη, ο μόνος παράγοντας που μπορεί να δώσει άλλο τόνο, να αλλάξει τους σικέ κανόνες του παιχνιδιού. Έλειπε ένα κεντρικό κάλεσμα -πέρα από το γενικό «όλοι-ες στους δρόμους».

Κι επιβαλλόταν να γίνει, μετά από όλα αυτά. Όχι για την Πέρκα, την Τούμπεργκ και τις ΜΚΟ, αλλά για τους αγωνιστές που συμμετείχαν, τη θαρραλέα στάση τους και τη αυτονόητο αίτημα να μη διανοηθούν να αγγίξουν ούτε τρίχα τους οι σιωνιστικές αρχές -και ας μη συγκρίνεται η δική τους «περιπέτεια» με την καθημερινή γενοκτονία στη Γάζα. Ούτε για να κλείσει κακόβουλα στόματα -πχ εκείνων που βρήκαν πολιτικό σωσίβιο (αλλά και ελεύθερο πεδίο) για τα υπαρξιακά τους αδιέξοδα στο κίνημα αλληλεγγύης. Ή των ανύπαρκτων αντι-ιμπεριαλιστών του πληκτρολογίου, που ψάχνουν πάτημα για να συρθούν στην επιφάνεια (πχ στα σημεία στίξης όσων λέει το Κόμμα) ενώ κάνουν γαργάρα την εκκωφαντική σιωπή των BRICs και των κατά φαντασίαν συμμάχων τους, που έχουν αφήσει τους Παλαιστίνιους χωρίς ουσιαστικό στήριγμα -πέρα από τον αγώνα των λαών.

Επιβαλλόταν να γίνει γιατί είσαι η πρώτη δύναμη στο μαζικό κίνημα, στα Πανεπιστήμια, σε μια σειρά Εργατικά Κέντρα, η μόνη αντιπολίτευση στον δρόμο, το μόνο πραγματικό αντίπαλο δέος, που μπορεί να κάνει τη διαφορά, κινητοποιώντας χιλιάδες κόσμου μες σε λίγες ώρες -όπως έκανε στο πρόσφατο παρελθόν για την Παλαιστίνη, το Ιράκ, το Αφγανιστάν και τη Γιουγκοσλαβία. Και αυτό σημαίνει πως έχεις μια ευθύνη παραπάνω για όλα: να οργανώσεις αντιστάσεις, να έχεις ένα συνολικό σχέδιο, να δεις πώς μπορείς να νικήσεις. Και τι άλλο-παραπάνω μπορείς να κάνεις, γιατί το απαιτούν οι καιροί και όσα κάνουμε ποτέ δεν είναι αρκετά -ιδίως για την Παλαιστίνη. Να ανεβάζεις ψηλά τον πήχη, παίρνοντας ως τέτοιον την απεργία στη Γένοβα, των αποκλεισμό ισραηλινών πλοίων, τη μαζική φοιτητική-μαθητική απεργία στην Ισπανία. Και να προσπαθείς να «αντιγράψεις», ό,τι καλό συμβαίνει εκτός συνόρων. Χρειάζονται πάντα περισσότερα -και καλύτερα...

Γιατί καλείσαι να δείξεις στην πράξη ότι είσαι κόμμα παντός καιρού, έτοιμο για όλα, σε συνεχή εγρήγορση. Να έχεις την ευελιξία να οργανώνεις απεργιακές συγκεντρώσεις το πρωί, να αποκλείεις ισραηλινό ξενοδοχείο με απεργιακή φρουρά και να συνεχίζεις με κινητοποίηση το βράδυ της ίδιας μέρας και κάλεσμα για συνέχεια την επόμενη. Να έχεις πάντα στο νου τη δραματική έκκληση του Παλαιστίνιου συναγωνιστή στη συγκέντρωση στα Προπύλαια: «Μην αφήνετε μόνη της τη Γάζα». Και να λειτουργείς όπως η σειρήνα που χτυπούσε χτες -στο πλαίσιο άσκησης- για τις βολεμένες συνειδήσεις, που κάνουν πως δε βλέπουν - δεν ξέρουν τίποτα. (Ό,τι θα κληθούμε δηλαδή να κάνουμε ενάντια στο 13ωρο, αν θέλουμε να σπάσουμε τον φαύλο αντεργατικό κύκλο: μαζικές απεργίες που δεν αγγίζουν τα πολιτικά παχύδερμα και δεν ακυρώνουν τα σχέδιά τους).

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος, πρέπει να τρέμεις από οργή για την αδικία, σε όποιο σημείο του κόσμου και αν υπάρχει. Και αν θες να λέγεσαι σύντροφος, δεν αρκεί απλά να ανεβάζεις πίεση με αυτές τις εικόνες και τα πολιτικά παχύδερμα που κυβερνάν τη χώρα σου, αλλά να κάνεις ό,τι περνάει από το χέρι σου, για να μεταφέρεις αυτή την πίεση στις πλάτες τους, για να μην μπορούν να σταθούν πουθενά.

Και -για να κλείσουμε αισιόδοξα- δεν υπάρχει τίποτα πιο ευχάριστο από το να βλέπεις τις αποφάσεις των Σωματείων -το ΣΕΤΗΠ, το Σωματείο Επισιτισμού, η ΕΝΕΔΕΠ που βάζει απεργία για αύριο- που προλαβαίνουν το λόγο ύπαρξης αυτού του κειμένου, δείχνουν κάποια αντανακλαστικά και είναι ουσιαστικά βήματα στη σωστή κατεύθυνση.

Τα υπόλοιπα θα τα βρούμε από κοντά στους δρόμους και στη συγκέντρωση...

Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2025

Όσα δε φέρνει ο χρόνος

-Καλημέρα. Είναι μόνο αυτή που σε βρίσκει στον δρόμο να παλεύεις.
-Και καλό μήνα. Μόνο σε αυτούς που απέργησαν και αγωνίζονται στον δρόμο. Στους υπόλοιπους 13ωρο, με διάλειμμα εκτός εργάσιμου χρόνου. Εντάξει αλλά δεν πάει έτσι. Διεκδικούμε για το σύνολο της τάξης μας. Όλοι μαζί νικάμε ή χάνουμε και...
-Πάτε στην πορεία; Μακάρι να μπορούσαμε και εμείς; -Γιατί δεν απεργείτε; -...
Τι λέγαμε; Ναι. Μακάρι 13ωρο σπαστό, 7/7 και άδεια ένα ΣΚ κάθε τρίμηνο. 

Ξέρω πολλούς που εύχονται να κρατούσε το Φεστιβάλ κάνα δεκαήμερο -χωρίς να σκέφτονται τις πρακτικές συνέπειες και το λούκι που θα τραβούσαν οι σφοι διοργανωτές. Δεν ξέρω όμως ούτε έναν εργαζόμενο που να επιθυμεί το 13ωρο. Και βασικά ούτε έναν που θα δούλευε καθημερινά, αν δεν είχε ανάγκη τα λεφτά.

Σε αυτό το σύστημα, η εργασία δεν είναι κάτι που εξανθρωπίζει το είδος μας, του χαρίζει συνείδηση και το ξεχωρίζει από το ζωικό βασίλειο. Είναι βραχνάς, αγγαρεία που αποκτηνώνει και αποβλακώνει, που διασφαλίζει πως θα γυρνάμε σκυφτοί στα τέσσερα χωρίς όνειρα και επιθυμίες, άβουλα βλίτα σε διαμαντένια προβλήτα. Κι ο χειραφετητικός της χαρακτήρας καταντάει μια παρωδία, σαν την ειρωνική επιγραφή στο Άουσβιτς «η εργασία απελευθερώνει».


13 ώρες... Δε χωράνε ούτε στο ρολόι της ταξικής πάλης, που κινεί τα γρανάζια της ιστορίας προς το μέλλον. Και αν δεν τα κινήσουμε εμείς, γυρίζουν πίσω ολοταχώς, μετά τις 12 -και ούτε ένα τηλεφώνημα ή ένα γοβάκι παρηγοριά-, στα μεσάνυχτα του κόσμου και τον εργασιακό μεσαίωνα.

Όσο τον νου μου λερώνω
Δίπλα σε εκείνους που δεν ξέρουν τίποτα για τον φόνο
Τον δολοφόνο κατηγορώ με μανία
Μα τον φυλάει στρατός, Βουλή και αστυνομία
Δε με ακούει κανείς, νιώθω σαν σχιζοφρενής...

Μαζευόμαστε για να κάνουμε τη φωνή μας (πιο) δυνατή και ας μας περνάνε ενίοτε για τους τρελούς του χωριού. Είμαστε οι μουρλοί που θέλουν να νεκρώσουν τα πάντα για μια μέρα, για να έχουμε δικαίωμα στη ζωή. Για να μη δουλεύουμε ήλιο με ήλιο, σαν ζωντανοί - νεκροί, σε ένα ανοιχτό κλουβί με σιγή νεκροταφείου, όπου κανείς δε θα έχει ελεύθερο χρόνο. Είμαστε αυτοί που δε σταυρώνουμε τα χέρια μας, αλλά παίρνουμε σε αυτά τις τύχες μας και δεν γκρινιάζουμε κατόπιν εορτής για όσα συμβαίνουν -γαμώ την ατυχία μας και την «γκαντεμιά» που μας δέρνει.

Θεωρείς το 13 παρεξηγημένο αριθμό; Είναι το τυχερό σου νούμερο; Κυνηγούσες πάντα το χρυσό 13άρι; Τέλεια! Παίξε ΠΡΟ-ΠΟ -το παλιό, το πατροπαράδοτο. Πάρε φανέλα του Διαμαντίδη ή του Φασούλα. Γράψου στη Θύρα 13, μα πάνω από όλα στο Σωματείο σου. Και για 13ωρη δουλειά ούτε σκέψη!

Πατρίς-θρησκεία-οικογένεια, σου λένε. Αλλά δουλειά τις Κυριακές (τη μέρα του... Κυρίου), 13ωρη εργασία -να μη σε βλέπει το σπίτι σου. Τι άλλο θες για να καταλάβεις ότι η μόνη πατρίδα είναι τα κέρδη του αφεντικού σου, μόνος θεός το χρήμα και όλοι εδώ είμαστε μια οικογένεια για να το υπηρετούμε πιστά;

Ένας σφος λέει πως οι καπιταλιστές συσσωρεύουν υπεραξία, αλλά θα έχουν σοβαρές δυσκολίες να πραγματοποιήσουν τα κέρδη τους στην αγορά, αν δουλεύουμε 13ωρα σαν μηχανές, γιατί μας χρειάζονται και ως καταναλωτές, να αγοράζει κάποιος τα προϊόντα τους. Κι αυτή την αντίφαση θα την βρουν μπροστά τους -όπως και τόσες άλλες.
Εγώ λέω πως η αύξηση του ωραρίου, χωρίς υπερωρίες και περιττά έξοδα για οικονομικά κίνητρα, είναι μονόδρομος για να πετύχουν απόλυτη αύξηση στην απόσπαση υπεραξίας και να αντιμετωπίσουν την πτωτική τάση του μέσου ποσοστού κέρδους.
Και η πείρα από την πραγματική ζωή λέει πως το 13ωρο το θέλουν κυρίως οι ξενοδόχοι και οι καπιταλιστές σε διάφορες γαλέρες (τουριστικά κάτεργα κ.ά.), όπου το 13ωρο/7ήμερο εφαρμόζεται ήδη de facto και θέλουν το νομικό πλαίσιο που θα το κατοχυρώνει de jure και θα το νομιμοποιεί ως βάση για να πάμε πιο κάτω στον πάτο του βαρελιού.

Ένας άλλος σφος αναρωτιέται μήπως η τεχνητή νοημοσύνη πλησιάζει στο σημείο να κατασκευάζει μηχανές-τεχνητούς εργάτες που θα... παράγουν υπεραξία χωρίς το είδος μας και θα ανατρέψει όσα ξέρουμε για τις βάσεις της μαρξιστικής πολιτικής οικονομίας. Και εγώ αναρωτιέμαι αν αλλάζει κάτι στην ουσία του θέματος (της αντικατάστασης του ανθρώπου από μηχανές) από την εποχή του Ιλιένκοφ (και όσων σπουδαίων έγραφε σχετικά και μπορεί να διαβάσει κανείς στο «Μαύρο Κουτί της Νοημοσύνης»), των κλασικών και της πρώτης εμφάνισης των μηχανών με τους Λουδίτες. Κι (αναρωτιέμαι) αν όντως οι ποσοτικές αλλαγές που συσσωρεύτηκαν μες στα χρόνια εισάγουν πλέον μια νέα ποιότητα.

Αλλά αυτή είναι μια κουβέντα για τον ελεύθερο χρόνο μας -αυτόν που δε θα έχουμε με την 13ωρη εργασία. Και το βασικό είναι πως η ΤΝ μάς προσφέρει τη δυνατότητα για δραστική μείωση της εργάσιμης ημέρας κι εδώ συζητάμε για το 13ωρο και τις στρατιές ανέργων που έρχονται, ακριβώς γιατί η τεχνολογία δεν υπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες, σε μια ταξική κοινωνία.

Τις σκέψεις σου διακόπτει η απεργιακή αφίσα της ΓΣΕΕ: ο χρόνος εργασίας δεν είναι εμπόρευμα, είναι η ζωή μας! Τότε πάρε άλλες πέντε ώρες ζωή-δικαίωμα, να φτάσεις τις 13. Και να απορείς μετά τι έχουν τα έρμα και πέφτουν σαν κοτόπουλα - παθαίνουν εργατικά ατυχήματα.

Το πλάνο ανοίγει, ένα αγγελάκι-τρολ εμφανίζεται πάνω από τον ώμο σου.
-Καλά, σας είδαμε στο Φεστιβάλ -στα πανηγύρια πρώτοι. Αλλά πού είναι αυτός ο κόσμος στο κίνημα; Οι μισοί από αυτούς να απεργούσαν σήμερα...
Μάντεψε, αυτό ακριβώς έκαναν. Απέργησαν και κατέβηκαν στον δρόμο. Όχι όλοι, αλλά δεκάδες χιλιάδες, που γέμισαν τα Προπύλαια, μεγάλο μέρος της Πανεπιστημίου, και την άλλη φορά θα είναι ακόμα περισσότεροι. Τους πανηγυρτζήδες του πληκτρολογίου δεν ξέρω πότε θα βρούμε στους δρόμους -τόσα χρόνια τους ψάχνουμε...

Οι ομιλητές της συγκέντρωσης ήταν στοχευμένα επιλεγμένοι. Από τις σχολικές καθαρίστριες, όπου τα φιλικά χτυπήματα στην πλάτη, επί πανδημίας, έγιναν απόλυση για μια συνάδελφο που δήλωσε πως θα απεργήσει. Από τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, που κέρδισαν ως παράσημο άλλη μια δικαστική απόφαση για «παράνομη και καταχρηστική» απεργία. Ένας σμήναρχος εν αποστρατεία που μας πήγε πέρα από το τυράκι για τις αυξήσεις στις απολαβές των στρατιωτικών και είπε ότι η κυβέρνηση επιχειρεί ουσιαστικά να διαλύσει τις ένοπλες δυνάμεις.

Μα πάνω απ’ όλα ο εκπρόσωπος της Ένωσης Παλαιστίνιων εργατών, που σκόρπισε ρίγη συγκίνησης -και όχι απλώς με την υπερτίμια προσπάθειά του να ξεπεράσει το εμπόδιο της γλώσσας- κλείνοντας με μια δραματική έκκληση, «μην αφήνετε τη Γάζα μόνη της!». Σε μια ομιλία που θύμιζε συνειρμικά «μήνυμα από την άλλη πλευρά», για έναν λαό που μάχεται αλλά τον έχουν εγκαταλείψει σχεδόν όλοι -πχ ο διαφημισμένος συνασπισμός των BRICs- και καλείται να αποφασίσει με το πιστόλι στον κρόταφο, με ποιον τρόπο θέλει να πεθάνει και αν θα δεχτεί να τον σφάξουν ή να αυτοκτονήσει (πολιτικά) οικειοθελώς.

Στο τέλος ο Τασούλας από τους Οικοδόμους εξήγησε πως το 13ωρο δεν είναι ο πάτος του βαρελιού -ήδη γίνεται λόγος για σπαστό 13ωρο, που ισοδυναμεί πρακτικά με 16ωρο!- και σημείωσε τους βασικούς σταθμούς προσεχώς.

-Την εκδήλωση του Σωματείου Μισθωτών Δικηγόρων για τα 5 χρόνια από την 7η Οκτώβρη του 2020 και την καταδίκη της νεοναζιστικής συμμορίας της ΧΑ -μια πενταετία στην οποία είχαμε αρκετές αλλαγές προς το χειρότερο.
-Την κινητοποίηση των Σωματείων για την Παλαιστίνη την επόμενη βδομάδα.
-Τον σχεδιασμό για νέα απεργία, όταν κατατεθεί το εκτρωματικό νομοσχέδιο από την κυβέρνηση.

Και ως τότε τρέχουμε. Και αν έχουμε κάποια ευχάριστη δράση -όπως στη Γένοβα-, τόσο το καλύτερο.

Φτάνοντας στο Σύνταγμα άρχισαν να ηχούν οι Σειρήνες. Συναγερμός για το 13ωρο; Άσκηση εναντίον του εσωτερικού εχθρού -δηλαδή εμάς; Μάλλον κάτι σαν το δεύτερο, προγραμματισμένο για εκείνη την ώρα, αλλά ήταν ωραίος ο συγχρονισμός και ο συμβολισμός του πράγματος.

Από συλλογικές κινηματικές παρουσίες, ξεχώρισα αυτό του Σωματείου στη Γραμμή 4 του Μετρό -όπου οι εργαζόμενοι δεν ακολούθησαν τον παλιό τους γραμματέα, ίσως γιατί ούτε ο ίδιος δεν κατάλαβε όσα μπερδεμένα έγραφε στο Πριν για την αποχώρησή του από το κόμμα. Και το Σωματείο των εργαζόμενων στην e-traveli -και όποιος γελάσει ομοφοβικά, να του καεί η οθόνη.

Μα δεν πρέπει επιτέλους το ΠΑΜΕ να εντάξει στον λόγο του τη συμπερίληψη; Να συμπεριλάβει τις αγωνίες και τη σκέψη του απεργοσπάστη, του μέσου κυρ-Παντελή και του χαφιέ της εταιρείας; Να μιλήσει στη γλώσσα όσων βαριούνται να ξυπνήσουν χαράματα για περιφρούρηση ή όσων πιστεύουν πως δε βγαίνει τίποτα με τις απεργίες και ότι είναι τουφεκιές στον αέρα;


Όχι, αρκεί που το έκανε με τα μέλη του March to Gaza -που μοίραζαν το υλικό τους- και με την εγρήγορση για να μην χτυπήσει τον στολίσκο αλληλεγγύης το κράτος-δολοφόνος. Και σε ένα άλλο (υποδεέστερο γκεστάλτ) με τους συναγωνιστές που ήρθαν όπως είναι, με τα μπλουζάκια τους για τον Σόκρατες (και την «Κορινθιακή Δημοκρατία») και για τον Gangster...


Παρεμπιπτόντως, χτες ο μπασκετικός Άρης πέτυχε κάτι που δεν είχε καταφέρει ούτε με το δίδυμο Γκάλη-Γιαννάκη, ένα διπλό επί ιταλικής ομάδας, δείχνοντας πως οι συνθήκες ωριμάζουν γρήγορα, όσα δε φέρνει ο (εργάσιμος) χρόνος τα φέρνει η στιγμή και ο καιρός γαρ εγγύς για τις πιο ενδιαφέρουσες διαδικασίες που αναμένουμε. Ως τότε δε γίνονται ούτε τα αυτονόητα -που είναι τα πιο δύσκολα να γίνουν. Οι ομάδες από το Ισραήλ παίζουν κανονικά και με τον νόμο, η ΦΙΦΑ και η Ευρωλίγκα κάνουν την πάπια για να μην τις αποκλείσουν, η Χάποελ του Ιτούδη παίζει στη Σόφια με χιλιάδες κόσμο, ενώ η Εφές κάνει εξορία για «λόγους ασφαλείας» στο ματς με τη Μακάμπι. Και η υποκρισία με τα διπλά σταθμά συνεχίζεται...

Εν τω μεταξύ, ο ΓΓ άφησε ένα λιτό, καλλιγραφικό μήνυμα για τον απεργό πείνας Πάνο Ρούτσι, ανθρώπινο και χωρίς ανορθογραφίες -κι ας μην είναι απόφοιτος του Χάρβαρντ. Μέχρι την τελική δικαίωση! Μέχρι να καθίσουν όλοι οι ένοχοι στο σκαμνί. Για να μην έχουμε ξανά τέτοια εγκλήματα! Με εκτίμηση και αλληλεγγύη.


Λίγες μέρες πριν, στον ίδιο χώρο, έλαβε χώρα μια ένταση κατά τη διάρκεια της κινητοποίησης, που μπορεί να μοιάζει με τρικυμία σε ποτήρι, αλλά ανέδειξε διάφορες αντιφάσεις και παθογένειες, ένθεν και ένθεν. Κι είναι μια ένοχη απόλαυση να βλέπεις τους μισούς να ανακαλύπτουν προβοκάτορες και τους άλλους μισούς να φρικάρουν με το χαζοχαρούμενο χυμαδιό -που κατά κανόνα το αποθεώνουν στο όνομα του αυθόρμητου- ή να βάζεις αθώα το ερώτημα πού κοιτούσε η περιφρούρηση -και αν είχε μέτωπο στη Βουλή ή στον χύμα κόσμο. Αλλά η ουσία βρίσκεται πάντα σε μεγαλύτερο βάθος. Κι αυτοί που αναμασάν μια φράση του Λένιν, για αυτούς που δε θα δουν ποτέ μια επανάσταση, αν περιμένουν να την βρουν στην «καθαρή μορφή» της, πρέπει κάποτε να μας πουν πού λέει ο Βλαδίμηρος ότι πρέπει να σέρνεσαι άκριτα πίσω από μικτές, αντιφατικές μορφές κινήματος και να μην παρεμβαίνεις με τους δικούς σου όρους.

Οι άλλες δύο απεργιακές συγκεντρώσεις ήταν ένας διαρκής κλαυσίγελως, ταξίδι στο φάσμα της χαρμολύπης. Η θλιβερή συγκέντρωση της ΓΣΕΕ, με ελάχιστα σωματεία, δεκάδες γκρούπες και τις 50 αποχρώσεις-ψευδώνυμα του ΣΕΚ, την ΕΡΓΑΣ του ΜΛ-ΚΚΕ, τη ΝεΑΡ κι έναν τύπο με μπλουζάκι «πας μη Έλλην βάρβαρος», που ήταν μες στο κλίμα. Και οι λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις, που δε θα γίνουν ποτέ 3ος πόλος -ούτε καν 2,5 Διεθνής- όσο λειτουργούν ως δορυφόρος της ΓΣΕΕ και περιμένουν να ξεκινήσει η δική της πορεία, κρατώντας απλώς κάποιες αποστάσεις -όχι πολιτικές, αλλά χιλιομετρικές, επί της Σταδίου. Κάπου στο 2 και κάτι ήταν το ΜεΡΑ25 και η ΑΡΑΣ στον ρόλο της νεολαίας του Βαρουφάκη, λίγο μετά η υπόλοιπη ΑΝΤΑΡΣΥΑ -και ένα μπλουζάκι «η καρέκλα είναι πρέζα», του Μητσοτάκη που δε γαμιέται. Και προς το τέλος, οι διάφορες αποχρώσεις του μαύρου, όπου παραδόξως έπαιζε Νταλάρας. «Αναρχία στην αναρχία» που θα έλεγε και το αντίστοιχο μπλουζάκι.

Ένα κομμάτι αυτού του (2,5) πόλου θέλει να ξαναγυρίσει την ίδια σκηνή της γέννας μιας άλλης -και όχι άλλης μιας- ελπιδοφόρας εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Ένοχη απόλαυση για ένα φανατικό σινεφίλ κοινό, που έχει χάσει το μέτρημα στις συνέχειες (σίκουελ) αλλά δεν θυμάται πλέον το πρώτο μέρος της απειρολογίας και κρατά ανά χείρας πατατάκια και ποπ κορν για αντίστοιχες διαδικασίες.


Όλα τα υπόλοιπα, που δε φέρνει ο χρόνος, θα τα φέρει μια στιγμή, διαλεκτική και αντιφατική σαν εμάς. Μην περιμένεις να την δεις σε καθαρή μορφή, γιατί δε θα την ζήσεις ποτέ. Και αν η κε του μπλοκ έχασε τελικά κάποιο σπουδαίο στιγμιότυπο, θα το έχει συλλάβει ο φακός του ακροβάτη φωτογρά(σ)φου, που σκαρφαλώνει παντού, κερδίζοντας και το αυθόρμητο χειροκρότημα του Τσουβέλα τις προάλλες...