Τροτσκιστικό καλτ

Επιμένω στην ίδια πηγή -δηλ το αφιέρωμα της Ουτοπίας στην οκτωβριανή επανάσταση- από όπου αντλούμε νέο πολύ ενδιαφέρον υλικό.

"Αναλαμβάνοντας το αξίωμα του επιτρόπου του λαού για τις Εξωτερικές Υποθέσεις, ο Τρότσκι διακηρύσσει: "Θα εκδώσω κάποια επαναστατική διακήρυξη προς τους λαούς του κόσμου και μετά θα το κλείσω το μαγαζί" (!!!)

Ο συγγραφέας σχολιάζει ότι αν επικρατούσε η παγκόσμια επανάσταση το πρώτπ υπουργείο που θα καθίστατο περιττό είναι αυτό το πρακτικό. Και σημειώνει: "Μπροστά σε αυτή την τόσο ενθουσιώδη προοπτική, η πραγματικότητα και το πολιτικό σχέδιο που υπαγόρευαν οι συνθήκες του Μπρεστ Λιτόφσκ έμοιαζαν μέτρια και εκφυλισμένα".

Τον Μπουχάριν δεν μπορούμε να τον χρεώσουμε σε κάποια μπουχαρινο-τροτσκιστική κλίκα. Οπωσδήποτε όμως είχε παρόμοια -και ίσως ακόμα πιο ακραία- προσέγγιση στο θέμα του Μπρεστ Λιτόφσκ. Στο ίδιο άρθρο βρίσκουμε ότι έχει γράψει τα εξής:
"Τι κάνουμε αυτή τη στιγμή; Μετασχηματίζουμε το κόμμα σε ένα σωρό κοπριάς (!!) (...) Λέγαμε πάντοτε ότι αργά ή γρήγορα η ρωσική επανάσταση θα ερχόταν σε σύγκορουση με το διεθνές κεφάλαιο. Αυτή η στιγμή έφτασε".
Αν στα μάτια κάποιων αυτό φαντάζει τυχοδιωκτισμός ο Μπουχάριν φέρεται να πιστεύει ότι "προς το συμφέρον της παγκόσμιας επανάστασης, είναι απαραίτητο να αποδεχτούμε ακόμα και την πιθανότητα απώλειας της σοβιετικής εξουσίας, που αυτή τη στιγμή (και όσο δεν έρχεται η παγκόσμια επανάσταση, όπως καταλαβαίνω ότι εννοεί) γίνεται καθαρά τυπική". Αργότερα ο μπουχάριν προχωράει σε μια μετριοπαθή (αυτο)κριτική για το κλίμα που επικρατούσε εκείνη την περίοδο. Στα 1924 συγκεκριμένα, δηλ πολύ πριν από τις δίκες της Μόσχας και χωρίς κανένα καταναγκασμό για να ομολογήσει...

Οι υπογραμμίσεις (και οι παρενθέσεις με τα θαυμαστικά) είναι δικές μου.
Το κείμενο είναι του ιταλού Domenico Losurdo και η υποσημείωση ειδικά στην φοβερή δήλωση του τρότσκι περί μαγαζιού παραπέμπει στην ιστορία της σοβιετικής ένωσης του Καρ, που εξ όσων γνωρίζω είναι "σεσημασμένος" τροτσκιστής.

Το αρνητικό σε αυτή την ιδέα του τροτσκισμού δεν είναι η ιδέα αυτή καθεαυτή. Σε τελική ανάλυση είναι καθ' όλα σωστό και μαρξιστικό ότι η τελική νίκη (η υπογράμμιση έχει σημασία) του σοσιαλισμού θα επέρθει σε παγκόσμια κλίμακα. Και δεν είναι σωστό να παρερμηνεύουμε αυτή τη θέση και να παρουσιάζουμε μια καρικατούρα της -πχ για ταυτόχρονη επανάσταση- για να την αντιμετωπίσουμε ευκολότερα θεωρητικά.
Το λάθος κατά τη γνώμη μου -εντελώς περιληπτικά- είναι ότι ο τρότσκι αναφέρει την επανάσταση στις προηγμένες καπιταλιστικές χώρες της δυτ. ευρώπης, ως τη μοναδική ρεαλιστική προοπτική για την επιβίωση και τη νίκη της ρωσικής επανάστασης.

Αυτή την άποψη την ασπάζονταν όλοι οι μαρξιστές τα πρώτα χρόνια της επανάστασης (από τον Λένιν και τη Ρόζα Λούξεμπουργκ μέχρι και τον ίδιο τον Στάλιν!).
Οι όροι όμως με τους οποίους έμπαινε το ζήτημα μετά την ήττα του γερμανικού -κυρίως- προλεταριάτου το 23', ήταν οπωσδήποτε πολύ διαφορετικοί.

Αντίθετα οι τροτσκιστές επιμένοντας στην ίδια άποψη και τραβώντας την ως τις τελικές της συνέπειες, έμοιαζαν να προσεγγίζουν -κατά τη γνώμη μου- από την ανάποδη την ιδεολογική αφετηρία των μενσεβίκων.
Ότι δηλ στη ρωσία δεν είναι ώριμες οι συνθήκες για σοσιαλιστική επανάσταση κι ότι ένα επαναστατικό εγχείρημα πριν την ολοκλήρωση της φάσης του αστικοδημοκρατικού εκσυγχρονισμού θα ήταν πρόωρο.
Μια άποψη που δεν απέχει αρκετά από το ότι η ρωσική επανάσταση είχε λόγο ύπαρξης και πιθανότητες επιβίωσης μόνο ως προάγγελος της διεθνούς επανάστασης και της νίκης της στις χώρες της δυτικής ευρώπης, που υποστηρίζουν οι τροτσκιστές.

Από αυτήν ακριβώς την άποψη είναι που δικαιολογούνται -αν όχι δικαιώνονται- οι κατηγορίες που προσάπτουμε στον τροτσκισμό για ηττοπάθεια (έλλειψη πίστης στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού στην εσσδ) και τυχοδιωκτισμό (επιμονή για εξαγωγή της επανάστασης).
Το θέμα όμως δεν εξαντλείται έτσι εύκολα...