Τετάρτη 1 Απριλίου 2009

Αληθινά ψέματα

Η αλήθεια είναι επαναστατική λέει ο γκράμσι. Αλλά εμείς ξέρουμε απ' το μαρξ ότι πάνω απ' όλα είναι ταξική.
Το πρόβλημα -όπως το καταλαβαίνω εγώ τουλάχιστον- είναι ότι οι πιο πολλοί βλέπουν πιο πάνω την αντίθεση, αλλά όχι τη σύνδεση. Μένουν στο δεύτερο ξεχνώντας το πρώτο.

Ακόμα κι έτσι βέβαια, δεν τίθεται θέμα σύγκρισης με τους αναθεωρητές. Που αναζητούν τη μία και μόνη απόλυτη αλήθεια σε πανανθρώπινες, οικουμενικές αξίες (ελευθερία, δημοκρατία κτλ).
Ο δολοφόνος είναι δολοφόνος που λέει κι ο χέγκελ. Πώς και γιατί δεν τους αφορά. Και δεν επηρεάζει την αλήθεια που είναι απόλυτη.
Αλλά κάποτε πρέπει να πάψουμε να βρίσκουμε παρηγοριά στις συγκρίσεις.

Γιατί η αλήθεια είναι επαναστατική. Το δείχνουν κι οι καλλιτέχνες με τη δουλειά τους.
Μπορεί ένα έργο να είναι ωραίο κι εύπεπτο. Αλλά πραγματικό έργο τέχνης το κάνει μόνο η αλήθεια που έχει μέσα του. Τα νοήματά του, οι συνειρμοί με την πραγματικότητα.
Αλλιώς, τι να τα κάνω τα τραγούδια σας, ποτέ δε λένε την αλήθεια...

Όμως η αλήθεια πληγώνει. Οι πιο πολλοί δεν την αντέχουν. Προτιμούν να ζουν σ' ενα χαρούμενο ψέμα. Πχ ότι όλα στη σοβιετία πηγαίναν καλά.
Ή τουλάχιστον να πέθαιναν πριν ανατραπεί το ψέμα τους. Όπως η άρρωστη κυρία στο γκουντμπάι λένιν.

Τα συνήθη κυρίαρχα ψέματα είναι η θρησκεία κι η δημοκρατία.
Αλλά αν είσαι αρκετά έξυπνος για να τα πιστέψεις κατασκευάζεις δικές σου ψεύτικες φυγές για να βρίσκεις διέξοδο (τζόγος, ναρκωτικά, κάτι να γεμίζει το κενό).
Στην (αστική) δημοκρατία εξάλλου δεν υπάρχουν αδιέξοδα.
Άλλο αν στα (αστικά) αδιέξοδα δεν υπάρχει δημοκρατία.

Η καπιταλιστική δύση είναι το μόνο μέρος όπου το αλήθεια ή θάρρος είναι παιχνίδι.
Ίσως γιατί δεν τα έχουμε στην κανονική μας ζωή. Το πολύ να έχουμε το ένα χωρίς το άλλο.

Στη σοβιετία διηγούνταν ένα παρόμοιο ανέκδοτο για τις δυο μεγαλύτερες εφημερίδες τους.
Λέγαν πως είχαν ιζβέστια χωρίς πράβδα και πράβδα χωρίς ιζβέστια.
Που πάει να πει ειδήσεις χωρίς αλήθεια κι αλήθεια χωρίς ειδήσεις.
Κι αν υπήρχε κάποιος που δεν πείθονταν, μπορούσαμε να το λύσουμε κι αλλιώς.

Εμείς εδώ έχουμε αναπτύξει καλλιτεχνικό γούστο πάνω στο θέμα. Ξέρουμε να εκτιμάμε τα καλά ψέματα και να επιβραβεύουμε όσους τα λένε. Τους καλύτερους μάλιστα τους ψηφίζουμε. Κι ας ξέρουμε πως είναι παπατζήδες.
Η ελλάδα είναι η καλύτερη απόδειξη πως μπορείς να κοροϊδέψεις πολύ κόσμο όσες φορές θέλεις.

Η αλήθεια κι η πλάνη διαπλέκονται αξεδιάλυτα σε μια κλασική διαλεκτική σχέση.
Όλες οι προσπάθειες φιλοσοφίας είχαν μέσα τους ένα κομμάτι αλήθειας μαζί με μπόλικη πλάνη.
Την αλήθεια την πλησίασε περισσότερο αυτός που κατάλαβε ότι είναι έννοια ιστορική, όχι απόλυτη.
Άσχετα αν μετά ειπώθηκαν τα πιο χοντρά ψέματα για όσα είπε. Σε βαθμό που κι ο ίδιος ακόμα να αναγκαστεί να πει: αν είναι έτσι, τότε εγώ δεν είμαι μαρξιστής.

Ψέμα κι αλήθεια σήμερα δύσκολα διακρίνονται. Συνήθως το ψέμα μοιάζει πειστικότερο.
Η πραγματικότητα γύρω μας είναι ένας ψεύτικος κόσμος με σάπιες αξίες κι ιδανικά. Ενώ η πραγματική κίνηση των πραγμάτων που καταργεί την (ψεύτικη) σημερινή μοιάζει ουτοπία μακρινή κι απραγματοποίητη.

Πες μου ένα ψέμα να αποκοιμηθώ (να, σαν αυτό του χρουτσόφ ότι σε είκοσι χρόνια θα έχουμε κομμουνισμό).
δύσκολα τελειώνω με ό,τι αγαπώ. (Τη σοβιετία ακόμα να την ξεπεράσω).

Αλλά ο γκόρμπι τα έβγαλε όλα στη φόρα και τα γκρέμισε με τη γκλάσνοστ του.
Που χρησίμεψε μόνο για να σπιλώσουν τον λιγκατσόφ και να τον φάνε.
Γιατί πάνω στον χρόνο με το τσέρνομπιλ έδειξε τα όριά της.
Τόση αλήθεια δεν αντεχόταν. Άσε καλύτερα τους σουηδούς να την πουν δημόσια.

Κι όλα αυτά στην χώρα που ήξερε καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη τη σημασία των χρήσιμων μύθων για να κινητοποιήσει τις μάζες.
Όπως έκανε με τους τσάρους ο σύντροφος με το μουστάκι όταν μας επιτέθηκαν οι ναζί.

Εδώ να δεις ψέμα να χορτάσει η ψυχή σου.
Την ιστορία τη γράφουν οι νικητές. Κι εμείς νικήσαμε. Αλλά οι ναζί παίρνουν ιδεολογική ρεβάνς με μισό αιώνα καθυστέρηση. Κι έχουν μαζί τους ένα σωρό δημοκράτες σε αυτή την αποκατάσταση (της ιστορίας και της δικής τους).
Που κατά τα άλλα εξοργίζονται [οι δημοκράτες] με την αποκατάσταση του στάλιν.

Σοβιετία κι αν σε χάνω δε θα σε ξαναπικράνω
Εκεί που χάνουμε λίγο στο μύθο είναι σε αυτό το αληθώς που έχουν οι άλλοι.
Κι εμείς μια δευτέρα παρουσία περιμένουμε για την οποία ο καιρός γαρ εγγύς κι οι συνθήκες ώριμες.
Αλλά για ανάσταση της σοβιετίας δε λέμε κάτι. Μόνο για επανάσταση.

Το πιο πιθανό είναι ότι οι καγκεμπίτες φρουροί που φυλούσαν τον τάφο είδαν τον βράχο να κινείται, αλλά τους μπούκωσε με χρήμα ο γέλτσιν για να μη μιλήσουν και πουν ότι η σοβιετία ανελήφθη στον ουρανό.
Το ανελήφθη στη δική μας αργκό σημαίνει έκανε έφοδο.

Ψέματα, ψέματα πες μου πως είναι ψέμα
ένα αστείο χαζό εγώ χωρίς εσένα

Όταν είσαι ερωτευμένος νομίζεις ότι όλα τα τραγούδια γράφτηκαν για την αγάπη σου. Κι αυτό για τη σοβιετία μάλλον μιλάει.

Για την αλήθεια δεν τραγουδάει κανείς, δεν έχει μάλλον πολύ γούστο.

1 σχόλιο:

  1. Σήμερα πολλοί είχαν κρεμασμένες στα μπαλκόνια τους ελληνικές σημαίες.
    Μια λογική εξήγηση είναι ότι τις έχουν ξεχάσει από την 25η μαρτίου. Το προφανές που δεν το λέει κανείς είναι ότι ο κόσμος σήμερα τιμά την εθνική του εορτή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ

Η κε του μπλοκ είναι ανοιχτή σε κάθε σχόλιο που προσπαθεί να προσθέσει κάτι στην πολιτική συζήτηση
Αρκεί να έχει κάποιο διακριτό ψευδώνυμο ως υπογραφή.