Δύο ντε κι ένα αρ...

Επετειακών κειμένων συνέχεια, αυτή τη φορά για τη DDR. Αποσπάσματα από το βιβλίο του σαχναζάροφ (βοηθός του γκόρμπι) το τίμημα της ελευθερίας, που είδαμε στο προηγούμενο κείμενο.

Η ΓΛΔ ήταν ας πούμε το μαργαριτάρι στην κορώνα της ρώσικης αυτοκρατορίας. Αποτελούσε την πλέον ανεπτυγμένη βιομηχανικά χώρα του σοσιαλιστικού στρατοπέδου κι εκπλήρωνε το ρόλο προφυλακής του σοσιαλισμού.
Οι δημιουργοί της μεγάλης πολιτικής σε ανατολή και δύση το κατανοούσαν περίφημα και προσπαθούσαν με κάθε μέσο: από την ανατολική πλευρά να αναπτύξουν το πρώτο σε γερμανική γη κράτος των εργατών κι αγροτών κι από τη δυτική να το υπονομεύσουν.

Στην κε του κκσε αποδιδόταν ιδιαίτερη προσοχή στις σχέσεις με τη γλδ.
μαζί της διεξάγονταν οι μεγαλύτερες εμπορικές συναλλαγές. Από εκεί λαμβάναμε την πολυτιμότερη για εμάς τεχνολογία κι εξοπλισμό. Εκεί στρατωνιζόταν το μεγαλύτερο τμήμα σοβιετικών στρατευμάτων στο εξωτερικό, πάνω από 200 χιλιάδες άντρες. Μέσω του βερολίνου σε μεγάλο βαθμό αποκατασταίνονταν οι σχέσεις μας με το κομμουνιστικό κίνημα της δυτικής ευρώπης.

Στη διαδικαστική ζωή της σοσιαλιστικής κοινότητας και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος οι γερμανοί προσέφεραν συστηματικότητα, τάξη, πειθαρχία. Ακόμα και τους συναδέλφους μας αό το τμήμα διεθνών σχέσεων του εσκγ δε στάθηκε να τους κάνει να χάσουν το μέτρο η τακτική επικοινωνία με τους αδερφούς σλάβους. Μόνο δυο τρεις το έριξαν στο ποτό.

Σε σχέση με αυτή την περίπλοκη κατάσταση (σ.σ.: εννοεί τις σχέσεις με τη BDR) εμφανίστηκε και μία ακόμη μεγάλη θεωρητική διαφωνία. Αρχίζοντας από την εποχή του βίλχελμ πικ και του ότο γκρότεβολ, στη ΓΛΔ προπαγανδιζόταν η θέση: ένα έθνος-δύο κράτη.

Ανταποκρινόταν στην αληθινή κατάσταση πραγμάτων κι υπηρετούσε μια πλήρως ικανοποιητική νομική βάση που να αποτρέπει τις αξιώσεις της οδγ να αντιπροσωπεύει τη γερμανική λαοκρατική δημοκρατία, τους πολίτες της, ουσιαστικά και το έδαφός της.

Αλλά ποιος ηγέτης ικανοποιείται με τις παλιές αποσκευές, δε θέλει να διατυπώσει νέες θέσεις; Και τα προπαγανδιστικά όργανα της ΓΛΔ άρχισαν να ξετυλίγουν μια καινούρια αντίληψη: δυο κράτη-δύο έθνη, η οποία όπως όλα δείχνουν έγινε αποδεκτή όχι χωρίς την υπόδειξη του πρώην γενικού διευθύνοντος της σοβιετικής διοίκησης στη γερμανία κι εκείνη τη στιγμή αναπληρωτή του υπουργού εξωτερικών, βλαντιμήρ σιμιόνοβιτς σιμιόνοφ.
Αυτόν τον ενεργητικό και γοητευτικό άνθρωπο, μεγάλο θαυμαστή της ζωγραφικής, τόσο συνάρπασε η ιδέα των δύο εθνών, ώστε υποστήριξε ακόμη και διδακτορική διατριβή με αυτό το θέμα.

Τώρα πια, παρόμοια θεωρητικά παιχνίδια δεν έχουν καμία σημασία, αλλά τότε ήταν ένα αρκετά ζωτικό θέμα. Το λάθος αυτής της αντίληψης ήταν ολοφάνερο, αφού κάθε δεύτερος γερμανός της ΓΛΔ είχε εξ αίματος συγγενείς στην οδγ, μεταξύ αυτών κι ο έριχ χόνεκερ.

Πολλοί σχεδόν καθημερινά επικοινωνούσαν τηλεφωνικά, αντάλλασσαν επισκέψεις. Είναι κατανοητό ότι αυτοί δε μπορούσαν να πάρουν στα σοβαρά τις διαβεβαιώσεις, ότι οι γονείς τους, οι αδελφές, οι αδελφοί τους ανήκουν σε διαφορετικό έθνος. Κρυφά γελούσαν με αυτή την ανεξαρτησία.

Με ένα λόγο, το πολιτικό αποτέλεσμα ήταν αντίθετο από αυτό που υπολόγιζαν. Αλλά οι δικοί μας ειδικοί περί τη γερμανία επέμεναν με πείσμα στο δικό τους, επικαλούμενοι συχνά τη σκέψη του λένιν για την ύπαρξη δύο εθνών σε ένα, εξαιτίας της βαθειάς του διαίρεσης μεταξύ της αστικής τάξης και του προλεταριάτου, την χρησιμοποίηση από τον ίδιο των όρων σοσιαλιστικό και αστικό έθνος. Εμφανίστηκε κι ένα τέτοιο επιχείρημα: στην αυστρία το 80% του πληθυσμού δε θεωρεί τον εαυτό του γερμανούς.

Ναι, διαφωνούσα εγώ- αλλά οι αυστριακοί έζησαν σε χωριστό κράτος επί μερικές εκατονταετίες κι επιπλέον αναμείχθηκαν σε σημαντικό βαθμό με τους λαούς της αυτοκρατορίας τους. Είναι εντελώς πιθανό ότι εάν η γλδ εξακολουθεί να υφίσταται επί 300 χρόνια θα προκύψει εδώ ένα ιδιαίτερο έθνος. Κάτι τέτοιο όμως ακόμα δεν υπάρχει.

Η εσφαλμένη θέση μόνο μπερδεύει τους ανθρώπους, τους αποσπά από την κατανόηση του κύριου: ιστορικά συνέβη έτσι, ώστε το γερμανικό έθνος δημιούργησε τώρα δύο κράτη.
Σε αυτό δεν υπάρχει τίποτα το ασύνηθες. Το αραβικό έθνος έχει ολόκληρη δεκάδα κρατών. Το ίδιο κι οι εθνικώς συγγνείς λαοί των λατινοαμερικάνικων χωρών οι οποίοι μιλούν την ίδια γλώσσα.

Στις ιδιαίτερες συνομιλίες ο γκορμπατσόφ έλεγε ότι η ανανέωση του σοσιαλισμού σε μας θα δώσει νέα πνοή σε όλες τις αδελφές χώρες και με την έννοια αυτή η ΓΛΔ δεν θα αποτελέσει εξαίρεση.

Με αυτή τη διάθεση ο γγ πήγε στον εορτασμό της 40ής επετείου της ΓΛΔ.
Σπάνια τον υποδέχτηκαν κάπου έτσι, όπως στο βερολίνο. Πλήθος κατοίκων, ιδίως νεολαίας χαιρετούσαν με ενθουσιασμό τον άνθρωπο από τον οποίο περίμεναν αλλαγές στην αρκετά χαρούμενη, αλλά ανελεύθερη, πληκτική ζωή τους. Κρατούσαν πλακάτ που χτυπούσαν τον χόνεκερ στην καρδιά: μας χρειάζεται ο δικός μας γκόρμπι.
Η αστυνομία εκείνη τη μέρα συνέλαβε μερικές ομάδες διαδηκωτών.

Στις 26 γενάρη του 90 πραγματοποιήθηκε από τον πρόεδρο μια συνεδρίαση για τη γερμανία με στελέχη του κκσε. Να τι είπε εκεί ο γκορμπατσόφ.
-Πρέπει να συμβουλεύσουμε τους φίλους μας να σκεφτούν τη δυνατότητα ενοποίησης του εσκγ με το spd.
Η κοινή γνώμη δέχεται με οδύνη την απόσπαση της ΓΛΔ, πολύ περισσότερο την απορρόφησή της από την οδγ. Εκατομμύρια ανθρώπων που πολέμησαν στο μέτωπο είναι ακόμα ζωντανοί. Όχι μόνο οι άνθρωπο της παλιάς γενιάς, αλλά κι η νεολαία συνήθισαν να βλέπουν στη σοσιαλιστική γερμανία, ένα από τα στηρίγματα της σύγχρονης ειρήνης. Η κοινωνική συνείδηση θα υποστεί σοβαρό τραύμα. Αλλά δε γίνεται τίποτα, θα χρειαστεί να το αντιμετωπίσουμε.

Κι ο τραγικός επίλογος δια χειρός σαχναζάροφ και πάλι.

Ύστερα από δύο χρόνια ο γκορμπατσόφ μαζί με το ρήγκαν έλαβαν στο βερολίνο τον τίτλο του επίτιμου δημότη της γερμανικής πρωτεύουσας και από τον κατάλογο των επίτιμων δημοτών διαγράφηκαν ο στρατάρχης κόνιεφ κι ο πρώτος φρούραρχος του βερολίνου στρατηγός μπερζαρίν. Ο έριχ χόνεκερ βρισκόταν στη φυλακή του μοαμπίτ, την ίδια στην οποία τον κρατούσαν οι φασίστες επί 17 χρόνια.

Η δημοκρατία θριάμβευσε, η ιστορία τελείωσε (το τέλος της ιστορίας). Και ζήσαμε εμείς κακά κι αυτοί εις βάρος μας.