Πολιτικό Άρλεκιν

Αφού εγκρίνουμε την επιτροπή θα πρέπει να εκλέξουμε και πρόεδρο.
Στην αίθουσα απλώθηκε νεκρική σιγή.
Σήμερα δε μπορώ να θυμηθώ πόση ακριβώς ώρα διήρκεσε εκείνη η έντονα νευρική, αφύσικη παύση, αλλά τότε μου φάνηκε ατελείωτη. Το ζήτημα που είχε θέσει ο γκορμπατσώφ ήταν ως ένα βαθμό ζήτημα κλειδί. Όλοι καταλαβαίναμε ότι η εκλογή του προέδρου της επιτροπής ταφής [του τσερνιένκο] θα σήμαινε κατά κάποιον τρόπο και το πρώτο, αρκετά σαφές βήμα για την εκλογή του γενικού γραμματέα της κε. (…)

Τελικά ο μιχαήλ σεργκέγιεβιτς ήταν ανεπίσημα ο δεύτερος στην ιεραρχία του κόμματος και του κράτους κι αυτός επρόκειτο εξ ονόματος της επιτροπής ταφής να θέσει άμεσα σε εφαρμογή το βαρυσήμαντο πακέτο των αποφάσεων.
Θυμάμαι ότι είπε:
-Ο χρόνος είναι ελάχιστος, εμπρός να αρχίσουμε τη δουλειά.
Σχεδόν μέχρι τις τρεις-τέσσερις τα χαράματα δουλεύαμε εντατικά στην ίδια αίθουσα συνεδριάσεων του πγ. (…)

Στην τεταμένη ατμόσφαιρα και στην αναπόφευκτη σπουδή εκείνης της νύχτας δεν κοιτούσαμε καν το ρολόι και θυμάμαι καλά πως, όταν μαζί με τον μιχαήλ σεργκέγεβιτς και τον βίκτορ μιχαήλοβιτς τσέμπρικοφ κατεβήκαμε επιτέλους για να πάμε στα σπίτια μας και κοντοσταθήκαμε στο ψηλοτάβανο εξώστεγο του κυβερνητικού μεγάρου κάτω από τους πύργους του κρεμλίνου, είχε κιόλας αχνοχαράξει.

Αυτό το θρυλικό εξώστεγο που οδηγεί στους χώρους εργασίας της ανώτατης σοβιετικής πολιτικής ηγεσίας, βλέπει προς το τείχος του κρεμλίνου και το παλιό τσαρικό οπλοστάσιο. Στα απομνημονεύματά του, ο στρατάρχης ζούκοφ γράφει πως τον είχαν καλέσει στο κρεμλίνο στο εξώστεγο, δηλ στον στάλιν, αν και βέβαια ο ζούκοφ δε διασαφηνίζει σε ποιο ακριβώς εξώστεγο, αλλά από την περιγραφή μάλλον για εκείνο το εξώστεγο επρόκειτο. Την ημέρα από τον πύργο νικόλσκι ξανοίγεται μπροστά μια εξαίσια θέα, αλλά τη νύχτα με το φως των φανών ο ορίζοντας περιορίζεται από το τείχος.

Εκείνο το χάρμα όταν βγήκαμε από το εξώστεγο, το βλέμμα μου καρφώθηκε επάνω στο ψηλό στέρεο τείχος που μας έφραζε το δρόμο για το αύριο και πίσω του ξανοιγόταν κάτι που ήταν ακόμα άγνωστο. Και θυμάμαι πως εκείνο το χάραμα, την ώρα που στεκόμασταν στο θρυλικό εξώστεγο του κρεμλίνου, μου ήρθε στο νου και είπα μια γνωστή φράση που συμπύκνωνε την κοινή μας διάθεση:
Τι μας επιφυλάσσει το αύριο;

Όπως και πολλοί άλλοι που είχαν άμεση σχέση με τα τεκταινόμενα στην κορυφή της εξουσίας, κατανοούσα ότι εκείνη την ημέρα παιζόταν η τύχη του κόμματος και της χώρα, διότι εξαρτιόταν άμεσα από το ποιος θα εκλεγόταν γενικός γραμματέας της κε του κκσε, δεδομένου ότι στην προκειμένη περίπτωση ήταν άκρως αντίθετες προσωπικότητες τόσο ως άνθρωποι όσο κι ως εκφραστές μιας συγκεκριμένης πολιτικής φιλοσοφίας.
Αυτό το κατανοούσα θαυμάσια!

Μπορούσα όμως, μέσα στην άχλη που σκέπαζε το νου μου εκείνο το χάραμα μπροστά από τα τείχη του κρεμλίνου, να υποθέσω πως εκείνη κιόλας την ημέρα είχε κριθεί ουσιαστικά η γέννηση μιας νέας εποχής στην ιστορία όχι μόνο της χώρας, αλλά και της διεθνούς κοινότητας –μια εποχή μεγάλων προσδοκιών, αλλά και πικρών απογοητεύσεων, υψηλών επιδιώξεων, αλλά και ποταπών σκευωριών;

Καθώς στεκόμουν μαζί με τον γκορμπατσώφ στο εξώστεγο του κρεμλίνου το χάραμα εκείνο, μπορούσα μήπως να μαντέψω την αλλόκοτη εφαπτόμενη πορεία που θα χάραζαν στο μέλλον οι σχέσεις μας; Μπορούσα μήπως να σκεφτώ ότι τη νέα πολιτική περίοδο που ανέτελλε και αργότερα θα έπαιρνε την ονομασία περεστρόικα, την περίοδο που σχεδιάστηκε ως σοσιαλιστική ανανέωση, ως λύτρωση από τα σταλινικά και μετασταλινικά δεσμά που κρατούσαν αιχμάλωτη την χώρα, ορισμένες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις θα την εκμεταλλεύονταν για τους ξένους προς τα συμφέροντα της χώρας ιδιοτελείς σκοπούς τους και ότι το έθνος θα βρισκόταν στα πρόθυρα της καταστροφής;

Όχι βέβαια, όχι! Εκείνο το αμυδρό πρωινό οι σκέψεις μου δε μπορούσαν να προτρέξουν πέρα από το πιο επίμαχο, το καίριο πρόβλημα των ημερών: ποιος θα ήταν ο νέος γενικός γραμματέας;

Αποχαιρετιστήκαμε και φύγαμε για τα σπίτια μας έχοντας συμφωνήσει να βρεθούμε στο γραφείο ήδη στις οκτώ το πρωί.
Φυσικά δε μπόρεσα να κοιμηθώ, δεν ήταν τις ώρες εκείνες καιρός για ύπνο. Στις οκτώ κιόλας ήμουν στο γραφείο στην παλαιά πλατεία. Είχα πάρει στην κυριολεξία αγκαλιά το τηλέφωνο κι έκανα έλεγχο στις χρεώσεις που είχαν γίνει για τις προετοιμασίες στην αίθουσα των κιόνων όπου θα γινόταν η αποχαιρετιστήρια τελετή στην προσέλευση των συμμετασχόντων στην ολομέλεια της κε κλπ. (…)

Ρίγος! Στο καπάκι τον παίρνει τηλέφωνο ο γκρομίκο και τον ρωτάει ποιον γραμματέα θα εκλέξουν. Αλλά αν θέλετε να μάθετε τη συνέχεια να αγοράστε το βιβλίο. Το αίνιγμα γκορμπατσώφ, γεγκόρ κουζμίτς λιγκατσόφ, εκδόσεις σύγχρονη εποχή, στη σειρά ζητήματα σοσιαλισμού-προβληματισμοί. Ένα από τα καλύτερα πολιτικά άρλεκιν που υπηρετεί πιστά το ύφος και τις απαιτήσεις του είδους.

Ο λιγκατσόφ ήταν δεξί χέρι του γκόρμπι στα πρώτα χρόνια της περεστρόικα (που πήγαινε καλά την πρώτη τριετία, αλλά μετά προδόθηκαν οι αρχές της) κι αποτελεί μεγάλο πουλέν της κε του μπλοκ και βασική πηγή της πτυχιακής της εργασίας.
Με τι αφορμή όμως τα θυμήθηκε όλα αυτά;

Ο βετεράνος πολιτικός Γιεγκόρ Λιγκατσόφ, πρώην μέλος του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ενωσης (ΚΚΣΕ) την περίοδο 1985-1990, με δημόσιο άρθρο του παρέμβηκε στις τελευταίες εσωκομματικές εξελίξεις που διαδραματίζονται στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ). Ο Γ. Λιγκατσόφ, που είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΡΟ, της Κομματικής Επιτροπής Μόσχας του ΚΚΡΟ και της Γραμματείας της Ενωσης Κομμουνιστικών Κομμάτων - ΚΚΣΕ (ΕΚΚ-ΚΚΣΕ), υποστηρίζει στο άρθρο του πως «στο ΚΚΡΟ ουσιαστικά διαμορφώνονται δύο κεντρικά καθοδηγητικά κέντρα: η Κεντρική Επιτροπή και η Κεντρική Επιτροπή Ελέγχου (ΚΕΕ)» κι εκτιμά πως «παραβιάζοντας το Καταστατικό του κόμματος το Προεδρείο της ΚΕΕ αύξησε τις αρμοδιότητές του, σε βάρος του Προεδρείου της ΚΕ του ΚΚΡΟ».

Ο Γ. Λιγκατσόφ ασκεί κριτική σε θέσεις του Προέδρου της ΚΕΕ, Βλαντιμίρ Νικίτιν, που αφορούσαν την ένταξη της ρωσικής ορθόδοξης εκκλησίας μεταξύ των δυνάμεων του «Πατριωτικού Μετώπου», που θέλει να συγκροτήσει το ΚΚΡΟ. Ο Γ. Λιγκατσόφ σημειώνει πως η εκκλησία, με βάση ομολογίες των εκπροσώπων της, έχει στενές σχέσεις με τη σημερινή εξουσία κι εχθρική στάση προς το σοβιετικό παρελθόν, σημειώνοντας πως «η εκκλησία γίνεται ιδεολογικό και πολιτικό στήριγμα του αντιλαϊκού καθεστώτος». Ταυτόχρονα τάσσεται κατά της δημόσιας τοποθέτησης του Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΡΟ, Σεργκέι Ομπουχοφ, που εκ μέρους του ΚΚΡΟ, τάχθηκε υπέρ της διδασκαλίας της «θρησκευτικής ηθικής» στα σχολεία. Ο Γ. Λιγκατσόφ σημειώνει πως μια τέτοια θέση «έρχεται σε αντίθεση με την αρχή του Λένιν για το διαχωρισμό του σχολείου από την εκκλησία».

Ο Γ. Λιγκατσόφ τάσσεται επίσης κατά των δηλώσεων του Β. Νικίτιν για «τη δημιουργία στο κέντρο της Ευρασίας μιας ανανεωμένης ισχυρής Δύναμης στη βάση του ρωσικού πολιτισμού» μέσω της τελωνειακής Ενωσης που συγκροτεί η Ρωσία με άλλες χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, κι αναρωτιέται: «Στα αλήθεια δεν καταλαβαίνουν πως η συγκεκριμένη Τελωνειακή Ενωση της Ρωσίας, της Λευκορωσίας, του Καζαχστάν συγκροτείται για να βοηθήσει τη ρωσική μεγαλο-αστική τάξη να μαζέψει στα χέρια της την οικονομία της Λευκορωσίας μεταξύ των οποίων τις επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας και κέρδους (αυτοκινήτων, τρακτέρ, χημικών προϊόντων), τα προϊόντα των οποίων έχουν μεγάλη ζήτηση σε δεκάδες κράτη του κόσμου;».

Ο Γ. Λιγκατσόφ ταυτόχρονα επικρίνει τις αποφάσεις του Προεδρείου της ΚΕΕ και του Προεδρείου της ΚΕ του ΚΚΡΟ, (από τις 9 Φλεβάρη και τις 12 Μάη 2010), με τις οποίες καθαιρείται η καθοδήγηση της κομματικής οργάνωσης της Μόσχας και διαλύεται το γραφείο της οργάνωσης. Ζητά να ακυρωθούν οι συγκεκριμένες αποφάσεις, που μπορεί, όπως εκτιμά, να οδηγήσουν στη διάσπαση της ΚΟ Μόσχας. Ο ίδιος προτείνει στο άρθρο του για «την ενίσχυση της ενότητας του κόμματος», να γίνουν τροποποιήσεις κι αλλαγές στο Καταστατικό του ΚΚΡΟ, ώστε να υπάρχει ένα καθοδηγητικό κέντρο στο κόμμα, και στο εξής να υπάρχει Επιτροπή κομματικού ελέγχου υπό την ΚΕ του ΚΚΡΟ.

Να σημειωθεί πως η ΚΟ Μόσχας είναι η δεύτερη μεγάλη κομματική οργάνωση του ΚΚΡΟ που αντιμετωπίζει σοβαρά εσωκομματικά προβλήματα τα τελευταία χρόνια, αφού νωρίτερα (το 2009) η ΚΕΕ και το Προεδρείο της ΚΕ του ΚΚΡΟ είχαν προχωρήσει σε ανάλογα μέτρα στην ΚΟ Λένινγκραντ του κόμματος.

Η είδηση από έναν πρόσφατο ρίζο που είναι αστείρευτη πηγή πραγματικής ενημέρωσης.
Ζει! Ζει! Με τιούλκιν και ζιουγκάνοφ μας οδηγεί.
Στην τρυφερή ηλικία των 89 χρόνων. Με παρεμβάσεις φωτιά που καίνε τους επίδοξους λικβινταριστές.

Μετά από αυτό έπεσα με τα μούτρα και ξαναδιαβάζω απ’ την αρχή το βιβλίο του που είναι γεμάτο χρήσιμα στοιχεία και καλτ περιγραφές.
Εκεί έμαθα και για τον ψυχολογικό κανόνα της πρώτης πληροφορίας. Αντιλαμβάνεσαι ένα γεγονός με βάση την πρώτη πηγή που πέφτει στα χέρια σου κι οι επόμενες που το αξιολογούν διαφορετικά συγκρούονται με την αντίληψη που έχεις ήδη σχηματίσει μέσα σου. Οπότε έχει σημασία τι είναι αυτό που διαβάζεις πρώτο.

Το ίδιο έχω πάθει κι εγώ με το εαμ, την κατοχή, τον εμφύλιο και τα βιβλία των βασικών πρωταγωνιστών που τα έζησαν.
Τώρα η κε του μπλοκ διαβάζει χατζή (η νικηφόρα επανάσταση που χάθηκε) έχει αρχίσει να συμπαθεί το σιάντο κι αντιπαθεί σφόδρα τον ιωαννίδη (τον οποίο ουδέποτε είχε συμπαθήσει). Μέχρι να βρει και τα δικά του απομνημονεύματα…

Ας κλείσουμε αισιόδοξα με λίγο λιγκατσόφ.
Έχει πει ότι θα έγραφε κι ένα δεύτερο βιβλίο για τις εξελίξεις στις άλλες λδ πλην σοβιετίας. Αν πιέσουμε όλοι μαζί το εκδοτικό του κόμματος ίσως πετύχουμε να κυκλοφορήσει στα ελληνικά.
Εξάλλου είναι απ’ τα θέματα που εκκρεμούν για περαιτέρω εξέταση.
Κι οι καλτ μαρτυρίες κρύβουν μέσα τους θησαυρό από στοιχεία.
Οι μεγαλύτεροι θησαυροί είναι πάντα θαμμένοι στα σκουπίδια.

Υγ: Συνεισφορά συντρόφου αναγνώστη του μπλοκ.
Η ακαδημία επιστημών της εσσδ για τη μαρξιστική αισθητική:
http://www.mediafire.com/?ugmbwmqomlc