Πλήρες κι αναλυτικό ρεπορτάζ για τις ομιλίες και τις παρεμβάσεις στα πλαίσια της ημερίδας, μπορείτε να βρείτε τόσο στο ριζοσπάστη της επόμενης ημέρας (που το είχε και βασικό θέμα στο πρωτοσέλιδό του) όσο και στο portal του 902, όπου μπορείτε να διαβάσετε και το πλήρες περιεχόμενο των εισηγήσεων του μάκη παπαδόπουλου από το τμήμα οικονομίας της κε, του μέλους του τμήματος περιβαλλοντικής πολιτικής του κόμματος μπάμπη ζιώγα και του σωτήρη ζαριανόπουλου, γραμματέα του εργατικού κέντρου της πόλης και μέλους του γραφείου της κοκμ (κο κεντρικής μακεδονίας).
Εγώ θα σταθώ επιλεκτικά σε κάποια σημεία της ημερίδας και κάποιες επίκαιρες προεκτάσεις τους, όπου κριθεί απαραίτητο.
Μια βασική κοινή αφετηρία πολλών τοποθετήσεων είναι αυτή που υπονοείται και στον τίτλο της ημερίδας. Ότι δηλ το νερό από τη φύση του πρέπει να είναι κοινωνικό αγαθό, προσβάσιμο σε όλους και δε μπορεί να αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα.
Ένας ακαδημαϊκός πχ στην παρέμβασή του –μετά τις εισηγητικές ομιλίες- είπε πως το νερό είναι ζωτικής σημασίας και δε μπορεί να το αντιμετωπίζουμε όπως τον οπαπ που πωλείται στο μελισσανίδη –αν και εκεί το σκάνδαλο αφορά βασικά την εκχώρηση μιας καθ’ όλα κερδοφόρας εταιρίας στο ιδιωτικό κεφάλαιο.
Ναι αλλά ποιο αγαθό μπορεί να αντιμετωπιστεί ως εμπόρευμα και να μην είναι προσιτό σε όλο το λαό; ρωτάω εγώ –και δεν περιλαμβάνω φυσικά τον τζόγο στην κατηγορία αυτή. Ποιο είναι δηλ εκείνο το αγαθό, που πρέπει να το αποκτά κανείς βάση της οικονομικής του δυνατότητας και να μην είναι προσβάσιμο για όλους; Η υγεία; Η παιδεία; Μήπως οι συγκοινωνίες; Το δικαίωμα στην ψυχαγωγία και τον παραθερισμό; Στην κατοικία; Ποια ανάγκη των λαϊκών στρωμάτων πρέπει να μην ικανοποιείται καθολικά, αλλά βάση διατίμησης; Καμία απολύτως είναι η απάντηση. Κι αυτή είναι μόνο μια πτυχή που μας οδηγεί στο σημείο-κλειδί της κοινωνικοποίησης και του κεντρικού σχεδιασμού.
Αλλά οι εισηγήσεις έπιασαν το ζήτημα σφαιρικά, τόσο από τη σκοπιά του στρατηγικού στόχου, όσο και από τη σκοπιά ενός συνολικού πλαισίου άμεσων διεκδικήσεων (φτηνό ποιοτικό νερό και άμεση μείωση τιμολογίων, κατάργηση της κοινοτικής οδηγίας για το νερό, τεχνικά έργα, ενιαίος φορέας δασοπροστασίας, κ.ά.) οι οποίες συνδέονται με την τελική προοπτική. Εξάλλου δεν ήταν μια απλή εκδήλωση, αλλά ημερίδα –σαν κι αυτές που διοργάνωνε κάποτε το κμε- με συνολική παρουσίαση των θέσεων και των σχετικών επεξεργασιών του κόμματος. Αυτή η διαδικασία που γίνεται και σε άλλους τομείς –πχ κοβα ναυτεργατών και η μπροσούρα της για τις θέσεις του κόμματος–είναι η καλύτερη απάντηση σε όσους αναμασάν το αβάσταχτο κλισέ για το κόμμα που δεν έχει συγκεκριμένες θετικές προτάσεις κι αναλώνεται τάχα σε μια στείρα, γενική καταγγελία του συστήματος και βασικά των πάντων. Γι’ αυτό συνίσταται στους σφους αναγνώστες να μελετήσουν επισταμένα τις εισηγήσεις και τα υλικά της ημερίδας –που θα μπορούσαν ίσως να συγκεντρωθούν και σε μια ξεχωριστή έκδοση, σαν μπροσούρα, ή σε κάποιο φυλλάδιο.
Μία μέρα πριν την ημερίδα είχε προηγηθεί στη θεσσαλονίκη η ομιλία του τσίπρα, που ως πολιτικός εραστής των άμεσων κι εφικτών λύσεων, περιορίστηκε στην προβολή του δημοψηφίσματος για το νερό και την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα του. Αυτήν ακριβώς την κοντόθωρη λογική αποδόμησε στην εισήγησή του ο μάκης παπαδόπουλος, κάνοντας μερικές καίριες επισημάνσεις.
Ποια πολιτική διασφαλίζει την αξιοποίηση του νερού για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών; Αρκεί η αλλαγή της κυβέρνησης, όπως υπέδειξε ο αλ. τσίπρας; Αρκεί μήπως η διατήρηση της σημερινής κατάστασης και του δημόσιου-δημοτικού χαρακτήρα των επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης; Όποιος απαντά καταφατικά, καλό θα ήταν να ξανασκεφτεί και να διδαχτεί από την πορεία που μας έφερε στη σημερινή κατάσταση.
Κι αμέσως προχώρησε με συντριπτικά στοιχεία σε μια συνοπτική περιγραφή αυτής της πορείας, που είχε δρομολογηθεί πολύ πριν την κρίση και τα μνημόνια των τελευταίων ετών, περνώντας μέσα: από κοινοτικές οδηγίες που προωθούν την εμπορευματοποίηση του νερού στο όνομα της εξοικονόμησής του, τη μετοχοποίηση της ευαθ ως προθάλαμο για την ιδιωτικοποίησή της, τις απολύσεις και τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, παρά την αύξηση της κερδοφορίας της εταιρίας. Κι αυτό δεν είναι τυχαίο μεμονωμένο παράδειγμα, καθώς παρόμοια πορεία ακολούθησε η ευδαπ στην αθήνα (που είχε εισαχθεί στο ΧΑΑ εν έτει 2000).
Ο μάκης ανέδειξε (κι απέδειξε) επίσης στην ομιλία του.
Την προώθηση της καπ μέσα από την κοινοτική οδηγία-πλαίσιο για το νερό. Την αστική υποκρισία της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» -χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση του ασωπού. Την προτίμηση των καπιταλιστών στην σύμπραξη με το δημόσιο τομέα και τις σδιτ (έναντι της πλήρους ιδιωτικοποίησης) για να αναλαμβάνουν μόνο τα κερδοφόρα φιλέτα των οργανισμών και όχι το σύνολό τους. Τους περιορισμούς του αποκαλούμενου κινήματος επαναδημοτικοποίησης, που δεν αμφισβητεί την επιχειρηματική δράση, την ανταποδοτική λειτουργία των υπηρεσιών και τον εμπορευματικό τους χαρακτήρα. Και τις περίεργες διασυνδέσεις της αντίστοιχης κίνησης στη θεσσαλονίκη (η κίνηση 136, με σύνθημα 136 ευρώ ανά πολίτη, για εξαγορά της ευαθ) με το ίδρυμα Billy Gates και αμερικάνικες τράπεζες κοινωνικής ευθύνης.
Ενώ κλείνοντας ανέπτυξε την πολιτική πρόταση του κκε: τους άμεσους ριζοσπαστικούς στόχους που αναφέραμε παραπάνω και τη μοναδική ελπιδοφόρο διέξοδο της εργατικής εξουσίας με την υπεροχή του κεντρικού σχεδιασμού.
Υπάρχουν όμως δυο βασικά σημεία στα οποία πρέπει να σταθούμε.
α. οι δήμοι είναι το μακρύ χέρι του αστικού κράτους, που φέρνει την ιδιωτικοποίηση από την πίσω πόρτα -συνεπώς δε μπορεί να θεωρείται σύμμαχος στο πλευρό του λαϊκού κινήματος. β. η κρατική-δημοτική ιδιοκτησία ενός οργανισμού -ή του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών του- δε διασφαλίζει στο παραμικρό το δημόσιο χαρακτήρα του αντίστοιχου αγαθού και των υπηρεσιών που αφορά.
Κι αυτή είναι η ειδοποιός διαφορά της δικής μας αντίληψης από τον οπορτουνιστικό χυλό που βλέπει τη διέξοδο από την κρίση στο μέτρο των κρατικοποιήσεων και τα αμεσοδημοκρατικά δημοψηφίσματα. Αυτή είναι σε τελική ανάλυση η διαφορά μας και στο ζήτημα των ημερών με το κλείσιμο της ερτ. Κι αυτός είναι ο βασικός λόγος που θεώρησα επίκαιρο αυτό το θέμα -μολονότι έχουν περάσει δύο εβδομάδες από την πραγματοποίηση της ημερίδας.
Ο ζιώγας στη δική του εισήγηση ανέδειξε περισσότερες περιβαλλοντικές πτυχές κι έκανε μια ολοκληρωμένη ανάλυση, που έπιασε από τον ασωπό και την λίμνη κορώνεια μέχρι τα ορυχεία χρυσού στις σκουριές. Και αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι ότι η έγνοιά του για το θέμα που ανέπτυξε, πέρασε (ασυνείδητα ίσως) και στο λόγο του: πχ «στόχος η μεγιστοποίηση των κερδών και μάλιστα αβρόχοις ποσί» ή για τις κυβερνήσεις και τα κόμματα του ευρωμονόδρομου που πίνουν νερό στο όνομα της φιλονοπωλιακής οδηγίας για τα νερά.
Από την εισήγηση του ζαριανόπουλου ξεχώρισα το ανέκδοτο που διηγήθηκε με ένα σφο στην ευαθ, που προκάλεσε ανοιχτά όσους πιστεύουν πως η αριστερή κυβέρνηση του τσίπρα θα σταματήσει την ιδιωτικοποίησή της, να στοιχηματίσουν μαζί του· αλλά δε βρέθηκε ούτε ένας να αποδεχτεί το στοίχημα –ούτε καν απ’ αυτούς που χειροκροτούσαν το προηγούμενο βράδυ τον αλέξη στο θέατρο κήπου.
Στο καπάκι ο ζαριά κάλεσε τους εργαζόμενους της ευαθ να μην τυπώσουν μπλουζάκια με τη φάτσα του αλέξη –όπως είχαν κάνει με τον αλησμόνητο γιωργάκη- αλλά αυτή τη φορά να βάλουν για στάμπα τα πρόσωπα τα δικά τους και της εργατικής τάξης, που έχουν καθαρή ματιά και πίστη στις δυνάμεις τους.
Από τις παρεμβάσεις στο τέλος ξεχώρισα μια σφισσα που δουλεύει στον αντίστοιχο οργανισμό των σερρών και την αναφορά της στο κουνουπόσημο(!) που καλούνται να πληρώσουν οι κάτοικοι του νομού.
Αλλά και τον πρόεδρο των εργαζομένων στην ευαθ, ο οποίος: μας έδωσε ένα ενδεικτικό παράδειγμα για την κερδοφορία των εταιριών εμφιάλωσης, που πουλάνε το μισόλιτρο μπουκαλάκι 50 λεπτά στον καταναλωτή, ενώ αγοράζουν (αν σημείωσα καλά) 43 λεπτά τα χίλια λίτρα (δηλ δυο χιλιάδες μπουκαλάκια). Σημείωσε την ανάγκη να απλώσει ο αγώνας πέρα από τους 200 τόσους εργαζομένους της ευαθ και τη σημαντική συμβολή του παμε «με τη σπουδαία υποδομή» (sic) σε αυτή την υπόθεση. Ενώ πρόσθεση –με μια μικρή δόση λουδιτισμού- πως ο στόχος τους είναι να κάνουν έναν αγώνα με επιθετικό χαρακτήρα και αντίστοιχα μέσα, ώστε να αποτρέψουν κάθε επίδοξο ιδιώτη να επενδύσει στην ευαθ!
Στη συζήτηση που ακολούθησε μίλησε κι ένας πράσινος παράγοντας από κάποιο επιμελητήριο, που είχε έρθει ειδικά για την ημερίδα από τη βέροια, για να (ανα)φέρει τη θετική πείρα από τη ματαίωση της ιδιωτικοποίησης ενός τοπικού οργανισμού, με τη συμμετοχή και των δυνάμεων του παμε κι αναρωτήθηκε γιατί δε γίνεται κάτι αντίστοιχο και στην περίπτωση της ευαθ. Ο μάκης απάντησε ότι ο συσχετισμός δύναμης είναι κάτι ρευστό και δε μπορεί να αποτελεί επιχείρημα για την επιλογή συμμαχιών στον αγώνα. Ενώ επανέλαβε όσα είχε πει κι εισηγητικά για το ποια είναι η πραγματική διέξοδος από το πρόβλημα.
Εδώ θα μπορούσε να γίνει κι ένας παραλληλισμός με τη στάση μας στην ερτ. Αλλά αυτό το αφήνω για κάποια επόμενη ανάρτηση –ή για τους σφους αναγνώστες στα σχόλια.
Δεν έχουμε νερό/
ΑπάντησηΔιαγραφήνεράκι το καημένο/...
Σόρυ, ξύπνησε ο Τσουκαλάς μέσα μου...