Μπογιοπουλιάδας το ανάγνωσμα

Οι έγκριτοι αστικοί μύθοι των ημερών μιλάνε για έναν απολυμένο μπογιό, αιχμάλωτο στα σκοτεινά μπουντρούμια του περισσού, όπου τον κρατάνε φιμωμένο. Και την απάντησή του στον τράγκα, που δημοσιεύτηκε στο ριζοσπάστη, προφανώς του την απέσπασαν με σταλινικές μεθόδους, όπως έπαιρνε τις ομολογίες η καγκεμπε από τους κρατούμενους. Βέβαια η καγκεμπέ συγκροτήθηκε τρία χρόνια μετά από το θάνατο του πατερούλη, αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία. Μην αφήνεις μια μικρή λεπτομέρεια να σου χαλάσει έναν αστικό μύθο.

Έκτοτε ο μπογιόπουλος ξεγλιστρά σα σκιά και δαίμων του τυπογραφείου από τα τοιχώματα και ο θρύλος του γιγαντώνεται. Κάποιοι αναγνώρισαν το στιλ γραφής του σε ένα ανυπόγραφο σχόλιο στο σαλόνι του ρίζου, ενώ άλλοι ορκίζονται πως τον είδαν πίσω από έναν εμπνευσμένο τίτλο στη σελίδα των αθλητικών για το μήτρογλου –γιατί είναι γνωστός γάβρος.

Ο νίκος γράφει παντού, ζει μες στις καρδιές μας, σαν το συνονόματο συντοπίτη του από την αμαλιάδα.

Η λογική λέει πως κάπου κάτι θα γράφει ο μπογιό σε κάθε φύλλο. Αλλά τον… «προβληματισμένο» κόσμο δεν τον πείθουν αυτά. Και δεν τον ενδιαφέρει αν γράφει ή όχι στην εφημερίδα, γιατί δεν τη διαβάζει. Το θέμα δεν είναι η ουσία αλλά να βλέπει το όνομα στη μαρκίζα. Και βασικά να το παίρνει ξέχωρα από το κόμμα του, για να το στρέφει εναντίον του σε κάθε ευκαιρία. Γιατί κόψατε το μπογιόπουλο ρε; Αλλά τι περιμένεις από αυτούς που διέγραψαν το βελουχιώτη. Προδότες…

Ναι αλλά το κουκουέ είναι που γεννά μπελογιάννηδες –που λέει και ο τίτλος μιας έκδοσης της ΣΕ. Όπως και βελουχιώτηδες και πλουμπίδηδες. Και προφανώς μπογιόπουλους. Το θέμα είναι αν τους αξιοποιεί πάντα σωστά. Αλλά αυτό είναι άλλης τάξης ζήτημα και θα το δούμε στη συνέχεια.

Αυτός είναι και ο βασικός λόγος (εννοώ την τεχνητή αντιπαράθεση του προσώπου με το κόμμα του) που προσωπικά δεν είχα δει με πολύ καλό μάτι τη συμμετοχή του μπογιό στη συντακτική ομάδα του unfollow. Γιατί δίνει πάτημα σε έναν κόσμο με διάφορα αντικουκουέ συμπλέγματα, που ωστόσο τον παραδέχεται ως πένα και τηλεοπτική παρουσία, να τον διαχωρίζει από την κομματική του ιδιότητα, να τον αποθεώνει (στα πρότυπα της χειρότερης προσωπολατρίας) ως μονάδα, που έρχεται με το μέρος τους και διαφέρει από την ηγεσία και την πολιτική της.

Δηλ οι κομμουνιστές δεν πρέπει να εμφανίζονται πουθενά πλην των κομματικών μέσων και οργάνων; Μήπως ήταν λάθος και η συνεργασία με τον ενικό του χατζηνικολάου –που μπορεί να επεκταθεί και στα άλλα μέσα του ομίλου;
Κάθε άλλο. Είναι ευχής έργο από μια άποψη να βγαίνουν κομμουνιστές δημοσιογράφοι κι αγκιτάτορες σε όσο το δυνατόν περισσότερα μέσα και να διαδώσουν τις θέσεις και την πολιτική του κόμματος από κάθε δυνατό μετερίζι. Πρέπει να προσέχουν όμως να μη γίνονται το φιλοκουκουέ άλλοθι σε προσπάθειες με τελείως διαφορετικό προσανατολισμό. Γιατί το unfollow έχει ένα συγκεκριμένο ‘εναλλακτικό’ στίγμα, που απέχει πολύ (κατά τη δική μου εκτίμηση) από το να είναι ένα είδος… έντυπου ααδμ.

Κατά μία άλλη άποψη βέβαια το unfollow δίνει τη μάχη της ιδεολογικής ηγεμονίας απέναντι στον κυρίαρχο λόγο και τα επιχειρήματα της κυβέρνησης και των αστικών επιτελείων. Ενώ θεωρητικά μια αντίστοιχη προσπάθεια κάνει κι ο ραδιοσταθμός ‘στο κόκκινο’ με τη δημιουργία μιας ομάδας επίλεκτων της παναριστεράς, υπό τη διεύθυνση του κώστα αρβανίτη και τη συμμετοχή δημοσιογράφων όπως ο χατζηστεφάνου κι ο ελευθεράτος από τον εξωκοινοβουλευτικό χώρο. Και το σημειώνω αυτό όχι ως μομφή προς τους δημοσιογράφους, που ούτως ή άλλως άνεργοι ήταν κι έπρεπε να βιοποριστούν με κάποιο τρόπο. Αλλά ως παρατήρηση για την τακτική ευελιξία των αναθεωρητών, που παίζουν πλέον από τη θέση του ισχυρού το χαρτί της παναριστεράς σε διάφορα επίπεδα.

Κι αυτό δυσκολεύει αντικειμενικά μια πιθανή αντίστοιχη δική μας προσπάθεια, σε μια εκ των πραγμάτων δύσκολη εποχή ισχνών αγελάδων, που ο ραδιοτηλεοπτικός 902 δεν κέρδισε τον αγώνα της επιβίωσης κι οι σελίδες του ρίζου μειώνονται μαζί με το έμψυχο δυναμικό του. Κι είναι αρκετά δύσκολο στοίχημα να μαζέψεις σε ένα μέσο γερές πένες κι υπογραφές συνεργατών, χωρίς να κάνεις το περιεχόμενο μια ενωτική σούπα σαν τον πύργο της βαβέλ.

Το ρίζο φυσικά δεν τον διαβάζεις ακριβώς για να ευφρανθεί η ψυχή σου, αλλά για να διαβάσεις αυτά που δε θα βρεις στον αστικό τύπο: εργατικό ρεπορτάζ, αγωνιστικές κινητοποιήσεις, θεωρητικές αναλύσεις, δράσεις του κόμματος, κτλ. Το τερπνό μπορεί όμως να συμβαδίζει με το ωφέλιμο. Κι οι κομμουνιστές πρέπει να κατακτήσουν την τέχνη να λένε την αλήθεια και να την κάνουν προσιτή σε όλους, ανεβάζοντας τα μέσα και τις φόρμες που χρησιμοποιούν στο ύψος αυτής της αλήθειας. Η φυσιογνωμία του ρίζου είναι κρίσιμο ζήτημα (που απασχόλησε κατά καιρούς το κόμμα) γιατί είναι κομματικό όργανο και όχι μια τυπική εφημερίδα. Χρειάζεται όμως πραγματικούς δημοσιογράφους με ελκυστικό λόγο που δε θα αντιγράφουν απλώς κομματικές ανακοινώσεις.

Μιλάμε βέβαια για ένα κόμμα που δεν έχει ιδιαίτερη παράδοση στο επικοινωνιακό κομμάτι, ούτε το επιδίωξε ποτέ εις βάρος της ουσίας κι αυτό είναι ταυτόχρονα και το μεγάλο του πλεονέκτημα, σε μια χώρα γεμάτη παπατζήδες. Ένα κόμμα που τα λέει όλα τσεκουράτα και θα σου πετάξει κατάμουτρα την αλήθεια, χωρίς φτιασιδώματα, με την εκλαϊκευτική ικανότητα του ινστρούχτορα του τραμπάκουλα από το αλαλούμ και το επικοινωνιακό χάρισμα του μαΐλη και του μεντρέκα, χωρίς πολλή τέχνη και χωρίς τεχνάσματα.

-Μήπως θα μπορούσαμε να κάνουμε μια πρόταση για κυβέρνηση με τους δικούς μας όρους, που σίγουρα θα την απορρίψουν οι άλλοι, για να μην το χρεωθούμε εμείς επικοινωνιακά;

(Αγωνία στο κοινό, πρόσκαιρες ελπίδες…)

-Όχι σύντροφοι, δε θα μπορούσαμε (ουρά, θευλλώδικα χειροκροτήματα).

Είναι και κάποιοι χειρισμοί όμως που σε αφήνουν με την απορία, σα να το κάνει κάποιος επίτηδες. Γιατί να μην πάει πχ ο μπογιό (πρώτα) στο ραδιόφωνο του ρίαλ, αντί να ξεκινήσει δική του στήλη στον ενικό του χατζηνικολάου, μόλις κόπηκε ο ημεροδρόμος στο ριζοσπάστη; Ποιος θα μπορούσε να πει κάτι για αυτή την κίνηση, από τη στιγμή που δεν έχουμε πλέον το ραδιόφωνο του 902; Γιατί δεν είχε μπει ο μπογιόπουλος στη ψηφοδέλτιό μας στην εσηεα στις τελευταίες εκλογές των δημοσιογράφων; Ή γιατί να μην μπαίνουν τα βιντεάκια με τις εμφανίσεις του στο πόρταλ του 902;

Θα μου πεις, εσύ απολίθωμα είσαι πιο έξυπνος και ξέρεις καλύτερα από τους υπεύθυνους; Σίγουρα όχι. Αλλά ακριβώς επειδή δε θεωρώ τον εαυτό μου εξυπνότερο από τους άλλους, πιστεύω ότι δε λέω κάτι πολύ πρωτότυπο, που αποκλείεται να το έχει σκεφτεί κανείς άλλος. Με άλλα λόγια αν κάποια πράγματα είναι τόσο απλά, που τα βλέπουμε εγώ κι εσύ σφε αναγνώστη, γιατί δεν τα προσέχουν και οι ειδικοί από μέσα, που τα ξέρουν καλύτερα;

Το θέμα εξάλλου είναι πολύ ευρύτερο από την περίπτωση του μπογιό –κάπου πρέπει να σταματήσει επιτέλους αυτή η εκ του πονηρού μπογιοπουλιάδα των τελευταίων μηνών. Το ζήτημα είναι συνολικό και αφορά ευρύτερα το ρίζο και τα κομματικά μέσα, την επιβίωση της εφημερίδας, τη μείωση των σελίδων, ακόμα και τη στήλη του λεκάτη.
Ποιος είπε εξάλλου ότι δεν είναι κρίμα που κόπηκε και η στήλη του λεκάτη; Ποιος ήταν δηλ τακτικός αναγνώστης του ρίζου και δε σταματούσε στη δεύτερη σελίδα; Οι καθημερινές τακτικές στήλες δίνουν χρώμα στην εφημερίδα και σφραγίζουν εν πολλοίς το στίγμα της. Όπως πάμε κι εμείς καμιά φορά πχ στη σελίδα της καθημερινής με μαζοχιστική διάθεση για να διαβάσουμε πάσχο, μπάμπη, αλέξη και τα άλλα παιδιά και να μας ανέβει το αίμα στο κεφάλι.

Το βασικό ζήτημα λοιπόν είναι το κόμμα, η εφημερίδα κι όποιο άλλο μέσο να αξιοποιεί στο έπακρο τις κλίσεις και τα προσόντα των συντρόφων, παίρνοντας ό,τι καλύτερο μπορεί από κάθε μονάδα. Σαν μικρογραφία της κοινωνίας του μέλλοντος, που θα αναπτύσσει τα ιδιαίτερα ταλέντα και ενδιαφέροντα κάθε προσωπικότητας. Και όπως η ομάδα θέλει να παίρνει το καλύτερο δυνατό από κάθε παίκτη και να τον αναδείξει μέσα από το σύνολο (και όχι εις βάρος του), δίνοντάς του το ελεύθερο να εκτελεί δημιουργικά με πρωτόβουλο πνεύμα τις εντολές του προπονητή και την τακτική της ομάδας. Δηλ να υποτάξει το εγώ στο σύνολο χωρίς να το ισοπεδώνει αλλά να το αναδείξει ως κοινωνική ατομικότητα. Όχι σαν τον ποδοσφαιριστή μπογιό που κάποιες φορές στην ομάδα του ριζοσπάστη δεν έδινε πάσα ούτε από το αριστερό στο δεξί. Αλλά σαν το δημοσιογράφο μπογιό, που προβάλλει με τον καλύτερο τρόπο τις θέσεις και τις επεξεργασίες του κόμματος και τις δίνει όχι έτοιμη μασημένη τροφή στον αναγνώστη του, αλλά σίγουρα- έτοιμο γκολ, πάρτο βάλτο.

Το πόρταλ κάνει ήδη ως ένα βαθμό τέτοια δουλειά, αναπαράγοντας πχ κάποια κείμενα του γιώργου σαρρή ή και της ελληνοφρένειας. Το δικό μου συμπέρασμα πάντως είναι πως αυτό λειτουργεί καμιά φορά καλύτερα εκτός των κομματικών οργάνων. Ο μπογιόπουλος για παράδειγμα αποδίδει σαφώς καλύτερα όταν δεν παίζει φιλικά, αλλά εκτός έδρας, στο γήπεδο του αντιπάλου, να τον αποστομώνει με επιχειρήματα και να παίρνει το κοινό με το μέρος του. Κι η ελληνοφρένεια κάνει μια πολύ καλή δουλειά με εκπληκτική απήχηση, που είναι ζήτημα αν θα μπορούσε να την έχει πχ στον 902 και να λέει τα ίδια πράγματα χωρίς να αυτολογοκρίνεται (πχ στις φάρσες ή τις βρισιές), εφόσον υπήρχε ο κίνδυνος να τα χρεωθεί το κόμμα. Θέλω να πω δηλ ότι λειτουργούν μάλλον καλύτερα ως ελεύθεροι σκοπευτές, στο ίδιο στρατόπεδο με το κόμμα αλλά όχι υπό τις άμεσες οδηγίες του. Στρατευμένοι με την ευρύτερη οργανική έννοια και όχι με τη ‘στενή’ οργανωτική.

Χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια πως συμπεριλαμβάνω σε αυτή την κατηγορία τον μπογιό ή ότι δεν πρέπει να προσπαθήσει το κόμμα να αξιοποιήσει πιο συστηματικά τέτοιες φωνές σε κομματικά μέσα. Παραμένει ανοιχτό εξάλλου το βασικό ζήτημα –που, επαναλαμβάνω, είναι πολύ ευρύτερο από τον μπογιόπουλο και τον κάθε μπογιόυπουλο: τι μέλλει γενέσθαι με το ρίζο και πώς θα αναδιαμορφωθεί. Γιατί υπάρχει καλύτερος ρίζος και τον θέλουμε. Και επ’ αυτού κάθε καλόπιστη κριτική είναι σίγουρα ευπρόσδεκτη.