Και ποτάμι θα σας φέρουμε

Ποια νοηματική γέφυρα μπορεί να συνδέει τις δραματικές εξελίξεις στην ουκρανία με το ποτάμι του σταύρου θεοδωράκη και τα υπόλοιπα θέματα της επικαιρότητας μεταξύ τους; Το κλειδί τη απάντησης που ζητάμε είναι οι περιβόητες μη κυβερνητικές οργανώσεις (μκο). Αλλά ας ξετυλίξουμε το κουβάρι απ’ την αρχή.

Το 2004 η ελλάδα ζούσε το «μεγάλο καλοκαίρι» της, με το χρυσό φαγοπότι των ολυμπιακών και ορεκτικό την κατάκτηση του euro από την εθνική ποδοσφαίρου. Μπορεί ο ρουβάς να έχασε τη γιουροβίζιον και το τρεμπλ στις λεπτομέρειες, αλλά πήραμε την επόμενη με τη παπαρίζου, μαζί με το ευρωμπάσκετ στο βελιγράδι. Η ισχυρή ελλάδα νικά και θριαμβεύει…

Ποιος είχε πάρει όμως τη γιουροβίζιον το 2004; Η ουκρανία με τους άγριους χορούς (wild dances) της ρουσλάνα, σε μια γκροτέσκα εκδοχή της τηλεοπτικής ζήνα· την ίδια χρονιά με την απονομή της χρυσής μπάλας στον ουκρανό αντρέι σεβτσένκο και με την πορτοκαλί επανάσταση της τιμοσένκο. Δέκα χρόνια μετά, οι μεγάλες δυνάμεις στήνουν άγριο, ιμπεριαλιστικό χορό στην ουκρανία και χορεύουν στο ταψί τους λαούς της περιοχής.

Τα παραπάνω μπορεί να είναι απλές συμπτώσεις, μπορεί και όχι –δεν ωφελεί σε κάτι να αρχίσουμε τις θεωρίες συνωμοσίας. Το σημαντικό είναι να δούμε πίσω από τις διαδηλώσεις του κιέβου και το αντ-επαναστατικό υποκείμενο των διάφορων πολύχρωμων επαναστάσεων, τις δυνάμεις που το υποκινούν, το εξοπλίζουν και καθορίζουν το πολιτικό στίγμα των διεκδικήσεών του. Κι οι μκο έχουν βασικό ρόλο στη διαμόρφωση συνειδήσεων και τον επηρεασμό της κοινής γνώμης.

Οι μκο αποτελούν χρυσή μπίζνα για το παρασιτικό κεφάλαιο, μία απ’ τις μεγαλύτερες βιομηχανίες «παραγωγής κέρδους» παγκοσμίως, προσφέροντας και παράπλευρα οφέλη –πχ φιλανθρωπική βιτρίνα «κοινωνικής ευθύνης» στους καπιταλιστές, κάλυψη σε πράκτορες μυστικών υπηρεσιών για τις υπόγειες δραστηριότητές τους, κτλ.

Ο όρος «μη κυβερνητικές οργανώσεις» ανήκει στην κατηγορία της λέξης «οχυρό», που ισχυρίζεται ψευδώς πως δεν έχει ρο. Έτσι και το «μη» προσπαθεί συνήθως κάτι να κρύψει ή να στρογγυλέψει: πχ να πλασάρει τα ιδιωτικά (μη κρατικά) πανεπιστήμια με έμμεσο, εύσχημο τρόπο ή εν προκειμένω να αποκρύψει τον πραγματικό χαρακτήρα κρατικοδίαιτων επιχειρήσεων, που χρηματοδοτούνται με παχυλά κονδύλια από τον ετήσιο προϋπολογισμό και είναι καθαρά κυβερνητικές οργανώσεις.

Η δήλωση του ρόντου μάλιστα για τον γιωργάκη που ως υπεξ ήθελε να αξιοποιήσει τις μκο για να τις ελέγξει, θυμίζει πολύ το επιχείρημα του παπανδρεϊκού πασόκ για την αναθεώρηση του άρθρου 16 –πριν υποχωρήσει με ελαφρά πηδηματάκια για… διαδικαστικούς λόγους: ότι δηλ εφόσον υπάρχουν ντε φάκτο τόσα ιδιωτικά ιεκ, κολέγια, σχολές, εργαστήρια σπουδών, κτλ, πρέπει να νομιμοποιηθούν, για να μπορούν να ελεγχθούν, να τεθούν κανόνες κι ένα ρυθμιστικό πλαίσιο στη λειτουργία τους.

Η ειδοποιός διαφορά αυτών των… μη κρατικών ιδρυμάτων είναι ότι –όπως ακριβώς και οι μκο- έχουν πλήρη κρατική στήριξη και χρηματοδότηση, σε αντίθεση με το δημόσιο πανεπιστήμιο που έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του και αποσυντίθεται.

Το άλλο βασικό χαρακτηριστικό των μκο είναι το ευρύ φάσμα στόχων, αγαθοεργιών και λοιπών ευγενών σκοπών, από τον εκχριστιανισμό του πληθυσμού της λδ κορέας, μέχρι τον επαναπατρισμό τσετσένων προσφύγων στη ρωσία και την κατασκευή αλιευτικών σκαφών στη σρι λάνκα. Η ευρηματικότητα των καπιταλιστών και διάφορων αετονύχηδων προκειμένου να εισπράξουν τα κρατικά κονδύλια βαφτίζεται επιχειρηματικό δαιμόνιο και η ζωή συνεχίζεται με την αγορά να ευημερεί.

Μας λείπει μόνο μια γεννήτρια (generator) παραγωγής μκο με ευφάνταστα αντικείμενα –σαν κι αυτή που είχε φτιάξει κάποιος για τις διάφορες… επαναστατικές σέχτες του «αντάρτικου πόλεων».

Θα μπορούσαμε να έχουμε πχ μια μκο για τη καταπολέμηση της ανεργίας και τη διάδοση της φτηνής εργασίας στην ελλάδα –που ούτως ή άλλως γίνεται και τώρα σε κάποια πεντάμηνα προγράμματα του οαεδ για ανέργους. Μια μκο για τη διάσωση των επαναστατικών χαρακτηριστικών του κουκουέ ενάντια στην τροτσκιστική ηγεσία του –αλλά για στάσου, αυτό υπάρχει ήδη. Ή εναλλακτικά μια μκο ενάντια στους «λαϊκιστές, τους εθνικιστές και τους ευρωσκεπτικιστές». Αλλά όχι, πρόλαβε και την έφτιαξε ο σταύρος θεοδωράκης.

Υποψιάζομαι πως αν δεν είχαν μπει στο στόχαστρο με τις ελεγχόμενες αποκαλύψεις των τελευταίων ημερών, ο θεοδωράκης, ένας τζήμερος της κεντροαριστεράς με σακίδιο, όπως γράφτηκε εύστοχα σε μέσα κδ (κοινωνικής δικτύωσης), θα προτιμούσε να φτιάξει μια μκο αντί για κόμμα. Έτσι και αλλιώς τα βασικά της χαρακτηριστικά παραμένουν και στο ποτάμι, μόνο το όνομα αλλάζει.

Κυρίαρχο στοιχείο παραμένει η εικόνα, η λαμπερή φούσκα της ανανέωσης και του «καινούριου» που πάει να φτιαχτεί με τα πιο σάπια υλικά του παλιού κόσμου, με τον εκσυγχρονισμό του (σημιτικού) εκσυγχρονισμού –όπως κάποτε ο κύρκος ζητούσε από τον ανδρέα την «αλλαγή της αλλαγής». Όσο για το περιεχόμενο, δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας από τους άπειρους παραπόταμους του πασοκ και του συστήματος εν γένει. Που αν ποτέ στερέψει από ιδέες και τρόπους να εγκλωβίζει το λαό, δε θα διστάσει να φτάσει ως και σε μια εκτροπή, αλά ουκρανικά, για να καθαρίσει τάχα τον κόπρο του αυγεία από τη διαφθορά που αυτό δημιούργησε. Να ξεβρομίσει ο τόπος βρε αδερφέ, όπως λέει και η σοβαρή χρυσή αυγή.