Επανάσταση με μια μπάλα

Μετά από την αναφορά στη χτεσινή αθλητική επέτειο, στο σημερινό ιστορικό-αθλητικό ένθετο η κε του μπλοκ αντιγράφει κι αναδημοσιεύει από το χτεσινό «φως των σπορ» και τη στήλη της όλγας νικολαΐδου ένα πολύ ενδιαφέρον κομμάτι για τον ερνέστο τσε γκεβάρα, που γεννήθηκε σαν χτες, πριν από 86 χρόνια, και τη σχέση του με το ποδόσφαιρο. Καλή ανάγνωση.

«Το ποδόσφαιρο δεν είναι ένα ακόμη άθλημα, αλλά ένα όπλο της επανάστασης». Η φράση ανήκει στον άνθρωπο-σύμβολο της επανάστασης, τον Τσε Γκεβάρα, που κατά μία εκδοχή γεννήθηκε σα σήμερα το 1928. Και λέμε κατά μία εκδοχή, γιατί αν και στο πιστοποιητικό γέννησής του αυτή η ημερομηνία αναγράφεται, κατά τους βιογράφους του υπάρχει μια μαρτυρία της μητέρας του, σύμφωνα με την οποία ο γιος της ήταν «παιδί του Μάη». Αυτό για το οποίο είμαστε σίγουροι είναι η ημερομηνία του θανάτου του: ήταν στις 9/10/1967, όταν ο μεγάλος αυτός άνδρας έπεφτε νεκρός από το όπλο του Βολιβιανού υπαξιωματικού Μάριο Τεράν, κατόπιν εντολής του πράκτορα της CIA Φέλιξ Ροντρίγκες. «Πυροβόλησέ με, δειλέ, θα σκοτώσεις απλά έναν άνθρωπο», λέγεται ότι ήταν οι τελευταίες λέξεις που ξεστόμισε ο Ερνέστο, όπως ήταν το όνομά του. (Το «Τσε» που στην πραγματικότητα είναι τύπος προσφώνησης –κάτι σαν «ε, φίλε»- του το «κόλλησαν» οι συναγωνιστές του στην Κούβα, επειδή ξεχνώντας τα ονόματά τους, τους περισσότερους τους φώναζε έτσι). Όπως και να έχει, το βέβαιο είναι ότι ο θάνατός του σηματοδότησε τη γέννηση ενός από τους μεγαλύτερους θρύλους. Σχεδόν 50 χρόνια μετά, ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα παραμένει ένα ίνδαλμα, ένας μύθος που αντιπροσωπεύει την πιο άφθαρτη και πιο όμορφη εκδοχή του αγώνα για ένα καλύτερο αύριο. Άλλωστε όπως έλεγε κι ο ίδιος, «ο άνθρωπος κατάγεται από το όνειρο». Η ζωή του αργεντινού από το Ροζάριο (έχει κοινό τόπο καταγωγής με τον Λιονέλ Μέσι) έχει χωρέσει σε πολλά βιβλία και σε ταινίες. Εμείς σήμερα θα αρκεστούμε σε μία μόνο από τις πτυχές της συναρπαστικής ζωής του, στη σχέση του με το ποδόσφαιρο.

Από μικρό παιδί υπέφερε από άσθμα και πάλευε με αυτήν την αδυναμία του. Έτσι, εκτός από το διάβασμα στο οποίο αφιέρωνε πολλές ώρες, δοκίμαζε συνέχεια τις αντοχές της αναπνοής του παίρνοντας μέρος σε αθλήματα. Έκανε ιππασία, ποδήλατο, ενώ έπαιζε πινγκ-πονγκ, ράγκμπι και φυσικά ποδόσφαιρο.

Το Δεκέμβριο του 1951, εποχή που ήταν φοιτητής της ιατρικής, μαζί με το φίλο του Αλμπέρτο Γρανάδο καβάλησαν μια μηχανή «Νόρτον» 500 κυβικών με σκοπό να γνωρίσουν τη Λατινική Αμερική. Επισκέφτηκαν την Χιλή, το Περού, τη Βενεζουέλα, τη Βολιβία, τον Ισημερινό, τον Παναμά. Όσο βρίσκονταν στο Περού, οι δυο φίλοι εργάστηκαν σε λεπροκομείο προσφέροντας τις υπηρεσίες τους στους ασθενείς. «Προσπαθήσαμε να εφαρμόσουμε την ψυχοθεραπεία και ψυχαγωγούσαμε τους λεπρούς. Φτιάξαμε με τους αρρώστους ποδοσφαιρική ομάδα και διοργανώσαμε αγώνες. Η προσοχή μας κι η συντροφική συμπεριφορά μας σε αυτά τα δυστυχισμένα πλάσματα ανέβασαν κατακόρυφα τη διάθεσή τους», θυμάται ο Αλμπέρτο.

Αρκετά χρόνια αργότερα, ο Τσε, ως υπουργός της Κούβας πλέον, υποδέχεται τη Μαντουρέιρα, τη βραζιλιάνικη ομάδα (τρίτης κατηγορίας) που τη δεκαετία του 60’, στο πλαίσιο περιοδείας της, βρίσκεται κάποια στιγμή στην χώρα του Φιντέλ Κάστρο. Ο Ερνέστο εκτός από το ότι επισκέφτηκε την αποστολή στο ξενοδοχείο, ως καλός οπαδός, ήταν κοντά στους ποδοσφαιριστές καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής τους στην Κούβα, ενώ παρευρέθηκε και στο τελευταίο τους ματς. Οι άνθρωποι της Μαντουρέιρα κυκλοφόρησαν στιγμιότυπα από εκείνη την περιοδεία, ενώ πέρσι έβγαλαν μια συλλεκτική φανέλα, στην οποία αποτύπωσαν τη μορφή του μεγάλου επαναστάτη. Και φυσικά, η εν λόγω φανέλα πούλησε τρελά.

Για να ξαναγυρίσουμε στο 1967, μετά τη δολοφονία του Τσε Γκεβάρα, ξέσπασαν σφοδρές ταραχές στο Μπουένος Άιρες. Στο διάστημα εκείνο αρκετοί ποδοσφαιρικοί αγώνες διακόπηκαν από το στρατό και την αστυνομία, καθώς φίλαθλοι της Ιντεπεντιέντε, της Φεροκαρίλ Οέστε, της Μπόκα Τζούνιορς και της Τσακαρίτα ούρλιαζαν στις κερκίδες «Τσε! Τσε!». Το μετέπειτα διάστημα παίκτες και θεατές με συμβολικές πράξεις, θα εκδήλωναν την αλληλεγγύη τους σε οικογένειες αγνοουμένων και δολοφονημένων από τα στρατιωτικά καθεστώτα της Λατινικής Αμερικής. Ευτυχώς, τα ποδοσφαιρικά γήπεδα δεν είναι μόνο χώρος εκτόνωσης, αλλά και χώρος όπου πάντα υπάρχει δυνατότητα να εκφράζονται συλλογικά αξίες. Και κάθε φορά που συμβαίνει αυτό, τα λόγια του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα επιβεβαιώνονται: «Το ποδόσφαιρο δεν είναι ένα ακόμη άθλημα, αλλά ένα όπλο της επανάστασης».

Για τη φανέλα ρε γαμώτο...