Πέμπτη 31 Ιουλίου 2014

Ταξική πάλη και ταξική συνείδηση

Συνέχεια εκ του προηγούμενου, με μια δεύτερη παρατήρηση, ίσως όχι αρκετά σημαντική για να σταθεί μόνη της σε ξεχωριστή ανάρτηση, θεώρησα ωστόσο σκόπιμο να σπάσω σε δύο μέρη το αρχικό κείμενο, για να μην κουράσει καλοκαιριάτικα με την έκτασή του.

Στο πρώτο μέρος η έμφαση δίνεται στην καταληκτική παρατήρηση: δεν αρκεί να περιμένουμε παθητικά την αντικειμενική εμφάνιση της επαναστατικής κατάστασης, αλλά πρέπει να προετοιμαζόμαστε ατομικά και συλλογικά, ως μονάδες, ως τάξη και ως πρωτοπορία. Αφενός γιατί καμία ομάδα δε νίκησε στον αγώνα της, χωρίς να ρίξει δουλειά στην προπόνηση –και δεν αρκεί το φυσικό ταλέντο ή άλλα εγγενή ταξικά προτερήματα, για να καλύψουν το μειονέκτημα έναντι της αστικής εξουσίας και του κατεστημένου της. Αφετέρου γιατί η δική μας δράση είναι προϋπόθεση για την εκδήλωση του επαναστατικού κινήματος ή και για την επίσπευση αυτής της επαναστατικής στιγμής.

Η σχηματική αντίληψη της.. «μετωπικής αντιπολίτευσης» κι άλλων χώρων ως προς τη συγκέντρωση δυνάμεων για το στρατηγικό στόχο υπαγορεύει κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες, συνεργασίες με μίνιμουμ συμφωνίες και κοινή δράση σε επιμέρους ζητήματα, για να συγκροτηθεί ένα μέτωπο που θα συσπειρώσει ευρύτερες λαϊκές μάζες και θα καταστεί πλειοψηφικό, αλλάζοντας τους συσχετισμούς σε διάφορα επίπεδα –πχ το κοινοβουλευτικό-κυβερνητικό.

Το βασικό σφάλμα σε αυτήν την αντίληψη και την αλληλουχία των φάσεων του παραπάνω σχήματος είναι πως φαίνεται να αγνοεί μια απλή μαρξιστική αλήθεια: ότι δηλ σε μια δοσμένη κοινωνία, η κυρίαρχη ιδεολογία-συνείδηση είναι η ιδεολογία της κυρίαρχης τάξης. Παρά τα όποια αγωνιστικά σκιρτήματα ή το βαθμό συνειδητοποίησης των πρωτοπόρων στοιχείων της, η εργατική τάξη στο σύνολό της παραμένει υπό την επιρροή των αστικών ιδεολογημάτων, που αρκετές φορές επιβιώνουν και μετεπαναστατικά, με τη δύναμη της συνήθειας ή και της ακόμα ανώριμης και μη μετασχηματισμένης πραγματικότητας, που αφήνει τα σημάδια της στη νέα κοινωνία.

Η ρεφορμιστική λογική να πάρουμε πρώτα με το μέρος μας την πλειοψηφία κι ύστερα να πάρουμε την εξουσία χρεοκοπεί κάθε φορά στην πράξη, θυμίζοντας τον αρχάριο ποδηλάτη, που χωρίς να διαθέτει ακροβατικές ικανότητς, προσπαθεί να ισορροπήσει πρώτα πάνω στη σέλα, προτού αρχίσει να κινείται. Πίσω από αυτή τη λογική κρύβονται οι αυταπάτες του ειρηνικού, κοινοβουλευτικού περάσματος κι ο κυβερνητικός κρετινισμός των αναθεωρητικών δυνάμεων (που σήμερα δε νιώθουν καν την ανάγκη να έχουν ως σημείο αναφοράς το μαρξισμό για να τον αναθεωρήσουν).

Το αντιδραστικό ιδεολογικό κέλυφος κι η επίδραση της αστικής ιδεολογίας σπάει για την πλειοψηφική μερίδα των λαϊκών στρωμάτων μόνο όταν εκδηλώνεται το επαναστατικό κίνημα, κατά τη διάρκεια της παράπλευρης χειραφετητικής επίδρασής του στις μάζες –και όχι νωρίτερα. Όπως σημειώθηκε και στο πρώτο μέρος, η πρωτοπορία δε στρατολογεί ξεχωριστά έναν προς έναν όσους συσπειρώνονται γύρω της κατά το επαναστατικό άλμα, αλλά την κρίσιμη στιγμή, ο ίδιος ο λαός στρέφεται μαζικά κι αυθόρμητα προς την πρωτοπορία, την αναζητά και τη συναντά στην πορεία των ανησυχιών και των αναγκών του –κάτι που επιβεβαιώνεται άλλωστε από την ιστορική πείρα.

Η επίγνωση αυτή δε μας απαλλάσσει από το καθήκον της ζύμωσης στις σημερινής συνθήκες, από το καθήκον να κερδίζουμε όσο το δυνατόν περισσότερες συνειδήσεις, να ανοιγόμαστε, να πείθουμε, να οργανώνουμε και να προετοιμάζουμε από σήμερα τον υποκειμενικό παράγοντα για αυτό το άλμα σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης –όπως ακριβώς ο αντικειμενικός χαρακτήρας εμφάνισης της τελευταίας δεν απαλλάσσει τον υποκειμενικό παράγοντα από τα πρακτικά καθήκοντά του σε ομαλές, μη επαναστατικές περιόδους.

Αν μείνουμε σε αυτό, βλέπουμε τη μισή αλήθεια και χάνουμε τη γενική εικόνα για το ζήτημα που μας απασχολεί. Ο εύκολος αφορισμός ότι η όξυνση της κρίσης κι οι καταστροφικές συνέπειες για τα λαϊκά στρώματα, που καλούνται να πληρώσουν τα σπασμένα της, σηματοδοτεί αυτομάτως και τη ριζοσπαστικοποίηση της συνείδησής τους, απέχει αρκετά από την πραγματικότητα. Οφείλουμε όμως να προβληματιζόμαστε από μόνοι μας και να θέτουμε το ερώτημα: ποιες προϋποθέσεις μπορούν να μετατρέψουν την οικονομική σε επαναστατική κρίση για το σύστημα;

Οι παγιωμένες συνειδήσεις σπάνε κι ωριμάζουν απότομα σε επαναστατικές συνθήκες, όπου κάθε μέρα μετρά για μήνας, συμπυκνώνοντας πλούσια πείρα, γεγονότα και διεργασίες αποφασιστικής σημασίας. Αλλά η ταξική πάλη δε σταματά στις μη επαναστατικές «ειρηνικές» περιόδους. Και οι μεγάλοι σταθμοί της αποτελούν το μεγαλύτερο σχολείο για τη διαπαιδαγώγηση των μαζών, αλλά και των ίδιων των «δασκάλων», των κομμουνιστών, που μαθαίνουν να κολυμπάν με άνεση μες στις μάζες χωρίς να τις παρασέρνει το κύμα, αποκτούν κριτήριο και μεταδοτικότητα, επιλέγουν τα κατάλληλα κάθε φορά συνθήματα και τους κρίκους, που ανεβάζουν το επίπεδο των «μαθητών».

Ως εδώ αυτά μπορεί να μοιάζουν γνωστά κι ανιαρά ίσως. Το ζήτημα είναι πως στον αγώνα αυτό υπάρχει κι ένας πολύ έμπειρος ταξικός αντίπαλος, με ένα ισχυρό οπλοστάσιο, που δεν περιλαμβάνει μόνο συμβατικά, παραδοσιακά όπλα, όπως την καταστολή των κινητοποιήσεων και την έντεχνη απαξίωσή τους από τους φανερούς ιδεολογικούς μηχανισμούς υπεράσπισης της αστικής εξουσίας. Περιλαμβάνει ακόμα το έμμεσο χτύπημά τους, με «κινηματικές» προβοκάτσιες, όπως στην 5η μάη, το πατρονάρισμα των αντιδράσεων και τη διοχέτευσή τους σε ακίνδυνα –για το σύστημα- κανάλια –κι άκρως επικίνδυνα για το κίνημα, αν θυμηθεί κανείς τα χρυσαυγίτικα υποπροϊόντα της άνω πλατείας και των αγανακτισμένων {ενώ τα «αμεσοδημοκρατικά» χαρακτηριστικά που τόσο ενθουσίασαν κάποιους εκφυλίστηκαν γρήγορα κι έγιναν μακρινή ανάμνηση. Τις πλατείες, όπου οι μάζες των τηλεθεατών, με τη βαθιά τηλεοπτική συνείδηση, έβλεπαν στο φακό το «αγανακτισμένο» τηλεοπτικό τους είδωλο και περίμεναν ακίνητες να κάνει αυτό την πρώτη κίνηση, για να το ακολουθήσουν}.

Περιλαμβάνει ακόμα τον οπορτουνισμό, ως έκφραση της αστικής επιρροής στο εργατικό κίνημα. Και, το πιο βασικό, «αριστερές» εφεδρείες, η κυβερνητική προοπτική των οποίων μπαίνει ως ταβάνι σε κάθε αγωνιστική κινητοποίηση, ιδίως στο δημόσιο τομέα, και προβάλλει ως ουτοπική διέκοδος για μια σειρά κοινωνικές κατηγορίες και περιπτώσεις: από τους εργαζόμενους που τρέφουν φρούδες ελπίδες για κατάργηση (καταγγελία ή και κάπου αλλού) των μνημονίων κι ανάκτηση των χαμένων δικαιωμάτων και κατακτήσεων, μέχρι τον άνεργο, τον εβε, το δημόσιο υπάλληλο σε διαθεσιμότητα, ακόμα και το φυλακισμένο κουφοντίνα, όπως είδαμε σε προηγούμενη ανάρτηση.

Αυτή η θηλιά της κυβερνώσας αριστεράς, που πολύ ευχαρίστως θα έσφιγγε γύρω μας σε ενδεχόμενες διαδοχικές εκλογικές διαδικασίες, όπως το 12’, για να μας στριμώξει στο περιθώριο, απαιτεί ειδική αντιμετώπιση και αναβαθμισμένη δουλειά, για να απεγκλωβιστούν οι αγώνες από τη ρηχή κυβερνητική διέξοδο στην οποία στριμώχνονται –και την οποία υπηρετούν και πολλές δυνάμεις του εξωκοινοβουλίου, θεωρώντας πως ένα τέτοιο κυβερνητικό σχήμα θα είναι ευάλωτο στη δική τους συνεπή κινηματική πίεση- και να ξεδιπλωθούν άμεσα, χωρίς αυταπάτες, περίοδο χάριτος και την αντίστροφη πίεση που θα ασκήσει πάνω τους η νέα κυβέρνηση, επειδή τάχα «ο αγώνας τώρα δικαιώνεται..»


Κι αυτό θα είναι το βασικό ιδιαίτερο καθήκον του επόμενου διαστήματος για τις ταξικές δυνάμεις, που θα κληθούν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες και να προσανατολιστούν σε νέες μεθόδους δράσης. Αυτό όμως θα το δούμε πιο αναλυτικά και σε άλλες αναρτήσεις, το επόμενο χρονικό διάστημα

6 σχόλια:

  1. Η γνωμη μου ειναι οτι δεν θα γινει ξανα σκηνικο επαναληπτικων εκλογων οπως το 2012. Πιστευω οτι γνωριζου νε οτι δεν υπαρχει κατι αλλο να πα ρουνε απο το ΚΚΕ. δεν λεω οτι θα πα ρουμε 6.1% αλλα πιστευω οτι κατω απο 4.5% δεν θα παρουμε. Χωρις βεβαια ποτε να θεωρω τις καλπες το βασικο στοιχειο στην δουλεια μας ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. χαρακτηριστικά που τόσο ενθουσίασαν κάποιους εκφυλίστηκαν γρήγορα κι έγιναν μακρινή ανάμνηση. Τις πλατείες, όπου οι μάζες των τηλεθεατών, με τη βαθιά τηλεοπτική συνείδηση, έβλεπαν στο φακό το «αγανακτισμένο» τηλεοπτικό τους είδωλο και περίμεναν ακίνητες να κάνει αυτό την πρώτη κίνηση, για να το ακολουθήσουν}.

    πολυ ευστοχο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. “γιατί καμία ομάδα δε νίκησε στον αγώνα της, χωρίς να ρίξει δουλειά στην προπόνηση".
    Σήμερα, μπορεί να είμαστε σε συνθήκες βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης αλλά ταυτόχρονα έχουμε και πλήρη επικράτηση των αστών σε πολιτικό και ιδεολογικό επίπεδο. Ο αγώνας δηλαδή μοιάζει λίγο να είναι ανάμεσα στα Πετράλωνα και την Ρεάλ. Για αυτό και δεν φθάνει μόνο η προπόνηση για να γίνουν ισχυρότερα τα Πετράλωνα, πρέπει να αδυνατίσει και η Ρεάλ. Μπορούμε δηλαδή πριν τον αγώνα να δώσουμε στους αντιπάλους "ειδικό" νερό (παλιά γνωστή συνταγή) ώστε να εμφανισθούν στο γήπεδο ψόφιοι στην κούραση και έτσι να μπορέσουμε να τους νικήσουμε.
    Όσο η αστική εξουσία είναι πανίσχυρη, μπορεί να σχεδιάζει και να υλοποιεί οτιδήποτε της είναι απαραίτητο , ακόμα και τον πόλεμο, ώστε να διατηρεί αλώβητη την κυριαρχία της (όπως κάνει και η Ρεάλ, παραμένοντας αιωνίως πανίσχυρη μέσα από τα στοιχήματα, τις διαφημίσεις και αρπάζοντας και τον οβολό των εργατών). Για να μπορέσει η εργατική τάξη (όπως τα Πετράλωνα παραπάνω) να αποκτήσει την δύναμη και την ελπίδα για την νίκη, πρέπει πρώτα να αφαιρέσει δυνάμεις από τον αντίπαλο με κάθε τρόπο. Π.χ. αν λόγω της αντίδρασης του λαϊκού κινήματος δεν είχαν καταφέρει οι αστοί να ψηφίσουν το μνημόνιο, οι επιπτώσεις θα ήταν τεράστιες και όχι μόνο στην Ελλάδα. Ξαφνικά οι αστοί θα βρισκόντουσαν σε αδυναμία και μόνο τότε το εργατικό κίνημα θα μπορούσε να αποκτήσει χώρο για να κυριαρχήσει.
    Τελικά θέλω να πω ότι ο καπιταλισμός δεν θα γκρεμισθεί από μόνος του λόγω των εσωτερικών του αντιφάσεων και πάντα θα ξεπερνάει τα προβλήματα του με κάθε τρόπο, ακόμα και με τον πόλεμο, που άλλωστε για τους καπιταλιστές είναι πάντα λύση και μάλιστα εξαιρετική. Οι αντικειμενικές συνθήκες για την επαναστατική κατάσταση θα έρχονται και θα παρέρχονται και πάντα ο υποκειμενικός παράγοντας θα είναι θεατής αφού δεν μπορεί να αντιληφθεί τον εαυτό του έξω από την κυριαρχία της πανίσχυρης αστικής εξουσίας. Εκτός και αν η πανίσχυρη αστική εξουσία, πάψει να είναι πανίσχυρη. Σε αυτό πρέπει να αποσκοπεί η δράση του κομμουνιστικού κινήματος σήμερα, στην εκμετάλλευση δηλαδή των αδυναμιών του καπιταλισμού ώστε η αστική εξουσία να βρεθεί σε πολιτική και ιδεολογική αδυναμία και τότε θα φανούν και τα αποτελέσματα της (ήδη μακρόχρονης) προπόνησης μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ολα αυτα που εφαρμοζονται στην χωρα μας ειναι στρατηγικες επιλογες της Ε.Ε και της αστικης ταξης. εκφραστες αυτης της στρατηγικης ειναι ολα τα κομματα που δεχονται την Ε.Ε και τον καπιταλιστικο δρομο αναπτυξης. Αποδειξη ολων αυτων ειναι οτι η κυπρος οδηγηθηκε στην ιδια κατα σταση μετα απο 5 χρονια αριστερης κυβερνησης με το ΑΚΕΛ. το συμπερα σμα ειναι οτι οσο τα μεσα παραγω γης ειναι στους αστους δεν υπαρχει διεξοδος για τον λαο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Νομιζω οτι εχει σχεση με το θεμα αν οχι μη το βαζεις σφυροδρεπανε. Σαν σημερα πεθανε πριν 41 χρονια στο σοργκουτ της σιβηριας ο σ.Ν.ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ απο τους αλυγιστους της ταξικης παλης περασε ολες της δοκιμασιες ορθιος και εμεινε πιστος στο κομμα μεχρι το τελος της ζωης του. καθαιρεθηκε στην 6η ολομελεια 1956 απο τους διορισμενους του 20ου συνεδριου. Ητανε η ωρα που ο οπορτουνισμος επικρατουσε στην ΕΣΣΔ και ξεκιναγε η πορεια εφαρογης νομων του καπιταλισμου που σταδιακα θα ανετρεπε τα παντα. Συντροφε ΝΙΚΟ καλο σου ταξιδι το κομμα μας ειναι εδω ορθιο αντιμετωπιζοντας το οπορτουνισμο σε ολες του τις αποχρωσεις σαν γαγγραινα ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ποε, σαν εικόνα είναι παρμένη από τον κόκορα του αρκά, που σε κάποια φάση μένει μόνος του στη φαντασίωσή του (γιατί του έχει πάρει όλες τις κότες το γουρούνι) και περιμένει από το φανταστικό του εαυτό να κάνει την αρχή, για να μπορέσει να ερεθιστεί.

    Σωστό κι ενδιαφέρον αυτό που λες κος, πρέπει να γίνει πιο αναλυτικό και συγκεκριμένο όμως. Το νήμα που προσπάθησα να πιάσω εγώ από την πλευρά μου (χωρίς να καταφέρω ούτε εγώ να γίνω πολύ συγκεκριμένος) είναι παρεμφερές. Οι αγωνιστικές συνειδήσεις, που δεν πρόκειται να γίνουν ποτέ πλειοψηφικές στο σημερινό κυρίαρχο πλαίσιο, γεννιούνται κυρίως μέσα στους ταξικούς αγώνες. Αλλά ο έμπειρος ταξικός αντίπαλος έχει πάρει τα μέτρα του για την περαιτέρω δική μας αποδυνάμωση διοχετεύοντας τις αγωνιστικές διαθέσεις σε ακίνδυνα κανάλια. Σήμερα λοιπόν που μπαίνει το επιπλέον εμπόδιο του ρηχού, κυβερνητικού ταβανιού σε κάθε κινηματική διαδικασία, οφείλουμε να προβληματιστούμε σοβαρά και να βρούμε λύσης αντιμετώπισης στο ζήτημα: πώς θα καταφέρει το κόμμα κι ο ταξικός πόλος να βγαίνει ενισχυμένος από τους αγώνες που ξετυλίγονται και να μην αφήνουμε τον κόσμο που συμμετέχει στην πολιτική επιρροή της κυβερνώσας αριστεράς (ή του πιο 'αριστερού' της τμήματος, που προσπαθεί να γίνει η φωνή της συνείδησής της). Αν δε βρούμε συγκεκριμένες λύσεις σε αυτό το ζήτημα, το εργατικό κίνημα μπορεί να στριμωχτεί ακόμα περισσότερο στο άμεσο μέλλον από μια πιθανή αριστερή κυβέρνηση, που θα απαιτεί περίοδο χάριτος και θα διακηρύσσει πως "δίνει λύσεις" στα πιο σημαντικά του προβλήματα.

    Καλά έκανες κι ανέφερες την επέτειο, παναγιώτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ

Η κε του μπλοκ είναι ανοιχτή σε κάθε σχόλιο που προσπαθεί να προσθέσει κάτι στην πολιτική συζήτηση
Αρκεί να έχει κάποιο διακριτό ψευδώνυμο ως υπογραφή.