Στης Καισαριανής τον τοίχο

Ένας παλιός red blogger (κόκκινος ιστογράφος) συμπλήρωνε κάποτε το όνομα του ιστολογίου του με τον εμπνευσμένο υπότιτλο: ένα ερυθρόδερμο μπλογκ σε μια άγρια, καπιταλιστική δύση. Η νήαρ ηστ από την άλλη, σημαίνει αυτολεξεί «εγγύς ανατολή» (παραπέμποντας στο ακανθώδες ζήτημα του ανατολικού για την τύχη των εδαφών της καταρρέουσας οθωμανικής αυτοκρατορίας και σήμερα τη μοιρασιά του αιγαίου και τις άκρως επίκαιρες αοζ). Μπορεί να ιδωθεί όμως κι ως ο διαλεκτικός αντίποδας του άγριου φαρ-ουεστ, όπου αντιστρέφονται οι όροι και τα δεδομένα, με το ερυθρόδερμο μπλοκ να είναι πολύ πιο ισχυρό και μαζικό και να αφήνει τη σφραγίδα του στη διαδρομή της φτωχομάνας καισαριανής· εκεί δηλ που εδρεύει η νήαρ ηστ, δίπλα από το γήπεδο ποδοσφαίρου του εθνικού αστέρα –που θα μπορούσε να λέγεται και ερυθρός αστέρας, αν είχε διαφορετική κατάληξη η μεγάλη περιπέτεια της δεκαετίας του 40’.

Το περασμένο σάββατο λοιπόν πραγματοποιήθηκε στο κλειστό γυμναστήριο της νήαρ ηστ η προεκλογική συγκέντρωση του κκε εν όψει των επαναληπτικών δημοτικών εκλογών που θα γίνουν στην πόλη στα τέλη του μήνα (για την ακρίβεια, επαναλαμβάνεται ο δεύτερος γύρος με το σταμέλο της λασυ απέναντι στον υποψήφιο που στηρίζει ο σύριζα). Το κλειστό γέμισε, αλλά όχι ασφυκτικά. Έμειναν λίγα κενά καθίσματα στα σημεία που δεν έβλεπαν και τόσο καλά προς το βήμα της εκδήλωσης, αλλά υπήρχε πολύς κόσμος και μες στον αγωνιστικό χώρο. Το πιο σημαντικό βέβαια, που δεν είμαι σε θέση να ξέρω και να το κρίνω, είναι η σύνθεση του κοινού, αν δηλ γέμισε κυρίως από ντόπιους καισαριανιώτες ή είχε και χύμα κόσμο (καλή ώρα) που του κίνησαν την περιέργεια οι ιδιαιτερότητες αυτής της αναμέτρησης –που θα τις δούμε αναλυτικά παρακάτω.

Ιδιαίτερους συμβολισμούς είχε και το σημείο όπου στήθηκε το βήμα, κοντά στη γραμμή των ελευθέρων βολών, με τους ομιλητές όμως να κοιτάνε τον κόσμο προς την απέναντι πλευρά/μπασκέτα, σα να ‘ταν σε θέση άμυνας. Τη θέση στην οποία βρίσκονται δηλ οι περισσότερες δημοτικές αρχές που εκλέχτηκαν με τη λασυ και βλέπουν μια σειρά αποφάσεις τους να μπλοκάρονται από την κυβέρνηση και τη διορισμένη αποκεντρωμένη διοίκηση –σημείο των καιρών και του ασφυκτικού πλαισίου εντός του οποίου καλούνται να λειτουργήσουν. Όσοι κατέχουν πάντως τα βασικά του μπάσκετ, που είναι σαν καθρέφτης της ζωής, θα γνωρίζουν από πρώτο χέρι, πως η καλή άμυνα είναι το κλειδί για τη λειτουργία της (λαϊκής αντ)επίθεσης σε δεύτερο χρόνο· και πως οι αυταπάτες και τα πισωγυρίσματα, το λεγόμενο μπρος - πίσω που λέγαμε και παιδιά, αποτελούν παράβαση (των κανονισμών και της νομοτέλειας) και τιμωρείται, εντός κι εκτός παρκέ.

Όση ώρα πρόσεχα τις κεντρικές ομιλίες του κουτσούμπα και του σταμέλου, άκουγα παράλληλα τη φωνή ενός ενωτικού τρολ μέσα μου να σχολιάζει: ναι αλλά για τη νδ δε λέτε τίποτα, μόνο στο σύριζα εστιάζετε. Που θα ήταν και λογικό δηλ από μια άποψη, γιατί αντίπαλος στο δεύτερο γύρο είναι ο δικός τους υποψήφιος. Σωστά; Λάθος. Η ομιλία του κουτσούμπα ειδικά είχε πολλές αντικυβερνητικές αιχμές. Γιατί το κουκουέ δεν κάνει εκπτώσεις στον πολιτικό του λόγο, ούτε επιχειρεί προεκλογικά να χαϊδέψει αυτιά ψηφοφόρων άλλων χώρων, με δημαγωγική ρητορεία και λειασμένα συνθήματα.

Ας δούμε όμως λίγα στοιχεία για το γενικότερο πλαίσιο της αναμέτρησης.

Όσοι βρέθηκαν καταρχάς το σάββατο στο κλειστό και είδανε το ενθουσιώδες κλίμα και τις ασυνήθιστα θερμές εκδηλώσεις, που είχαν κάτι από οπαδικό παλμό και αισιοδοξία (τρία-μηδέν τους έχουμε), κατανοεί πως δεν μπορεί με τίποτα να σταθεί το παραμύθι για το κκε που προτιμά να μην κερδίσει τους δήμους –και μάλιστα σαν την καισαριανή, με το ιδιαίτερο ιστορικό φορτίο- ως συνέχεια παλιότερου δημοφιλούς σουξέ για το κκε που «δε θέλει να κυβερνήσει». Στο δεύτερο γύρο του μαΐου η λασυ είχε το απόλυτο (4 επί 4), αυτή όμως είναι πιθανότατα η πιο δύσκολη περίπτωση από όλες τις προηγούμενες αναμετρήσεις. Η διαφορά του πρώτου γύρου δν είναι απαγορευτική, κάπου κοντά στις τρεις μονάδες, αλλά ο αντίπαλος συνδυασμός έχει ως παρακαταθήκη τη δουλειά που έκανε για τη δεύτερη κυριακή, άσχετα αν ακυρώθηκε τελικά το αποτέλεσμα (που για να είμαι ειλικρινής, προσωπικά με ξάφνιασε κάπως, γιατί δεν περίμενα να βγει κάποια άκρη με τις γραφειοκρατικές διαδικασίες που απαιτούνταν).

Η βασική ιδιαιτερότητα της αναμέτρησης βέβαια είναι πως η λασυ θα βρεθεί αντιμέτωπη με υποψήφιο του σύριζα, που πρέπει να συμβαίνει για πρώτη φορά –με την εξαίρεση και τις ιδιαιτερότητες τς ικαρίας- στα χρονικά των τοπικών εκλογών· και όχι με κάποιο βαμμένο μνημονιακό υποψήφιο του παραδοσιακού δικομματισμού, που θα ενεργοποιούσε από την ανάποδη τα αντανακλαστικά των ουδέτερων, χαρίζοντας σαφές προβάδισμα στον υποψήφιο της λασυ. Μια ειδική παράμετρος που δυσκολεύει αρκετά την τελική νίκη, διαμορφώνει όμως μια κατάσταση που μακροπρόθεσμα μόνο οφέλη μπορεί να προσφέρει, καθώς θα βγουν παγανιά σιγά-σιγά τα ενωτικά μαχαίρια των «συντρόφων της άλλης πλευράς». Ήδη προτού καν επικυρωθεί η επανάληψη των εκλογών, η αντίπαλη παράταξη κινδυνολογούσε πως αυτό θα διατάραζε την οικονομική ζωή της πόλης, ενώ σ’ όλες τις ενστάσεις της επανακαταμέτρησης, έπαιρνε σταθερά το μέρος του πασόκου καμπάκα –μεγαλοπαράγοντα της νήαρ ηστ, παρεμπιπτόντως- που στο αρχικό αποτέλεσμα, μας περνούσε για μία μόλις ψήφο. Ακόμα και αν δεν πάρουμε το δήμο (αν τελικά τον πάρουμε, τόσο το καλύτερο), τα κρούσματα αυτά θα πολλαπλασιάζονται, όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές, και θα ρίξουν τις μάσκες, καθιστώντας σαφές και στον τελευταίο αμύητο πως είμαστε τελείως διαφορετικές δυνάμεις με το σύριζα, για να μας βάζει όλους μαζί στο ίδιο τσουβάλι της αριστεράς και να χρεωθούμε μετά τα δικά του αμαρτήματα.

Και ήδη υπάρχουν αρκετά αποκαλυπτικά δείγματα γραφής, προς πείσμα όσων επιμένουν να θεωρούν το σύριζα «νέα δύναμη, που δεν την έχουμε δοκιμάσει». Στην καισαριανή πχ οι προηγούμενες διοικήσεις με στήριξη συνασπισμού εισήγαγαν στο δήμο τις ελαστικές σχέσεις εργασίας. Στην περιφέρεια όπως είδαμε, η δούρου ψήφισε κατ’ ουσίαν το μνημονιακό προϋπολογισμό του σγουρού, με τη στήριξη του τζήμερου και του μαντούβαλου! Στο δήμο της λάρισας, το δημοτικό συμβούλιο, με επικεφαλής τη δημοτική αρχή του σύριζα, κατέθεσε αγωγή ενάντια στην πρωτόδικη δικαστική απόφαση για τη δικαίωση 41 σχολικών φυλάκων!

Θεωρητικά οι αιρετοί του σύριζα τάσσονται ενάντια στον καλλικράτη και το αντιδραστικό γενικό πλαίσιο που διαμορφώνει. Στην πράξη όμως η προσαρμογή τους στα δεδομένα κι οι συνεχείς συμβιβασμοί τους δίνουν μια πολύ καλή πρόγευση για το τι μέλλει γενέσθαι στη συνέχεια και σε ανώτερη κλίμακα. Εάν δηλ κάνουν τόσες υποχωρήσεις απέναντι στον καλλικράτη, τι διαπραγμάτευση ακριβώς θα κάνουνε με την εε, όπου δε θα έχουν αντιπάλους απλώς το μητσοτάκη και τον ντινόπουλο αλλά θα αντιμετωπίσουν πολύ πιο ισχυρές πιέσεις;

Στον αντίποδα, οι κομμουνιστές δήμαρχοι της καισαριανής μνημονεύονται ακόμα στα χείλη του κόσμου και βρίσκονται πίσω από κάθε μικρή ή μεγάλη λαϊκή κατάκτηση, από το σκοπευτήριο της καισαριανής ως τα αποχετευτικά έργα στην περιοχή. Ο μανωλίδης, ο κατημερτζής, ο μακρής, που πλησιάζει τα εκατό αλλά παραμένει ακμαίος και έδωσε συγκινητικό «παρών» στη συγκέντρωση. Παραδείγματα που βρίσκουν συνέχεια σήμερα στη στάση των εκλεγμένων δημάρχων και δημοτικών συμβούλων της λασυ, αποτελώντας εχέγγυο για τα λαϊκά συμφέροντα.

Ας κλείσουμε με ένα τελευταίο ιστορικό σημειολογικό στοιχείο, που δε στερείται σημασίας. Οι εκλογές στις 30 νοέμβρη έρχονται λίγες μέρες πριν από τη στρόγγυλη εβδομηκοστή επέτειο από την έναρξη της μάχης των δεκεμβριανών. Αξίζει να διαβάσει κανείς την μπροσούρα –που επανεκδόθηκε πρόσφατα από τη σύγχρονη εποχή- για τον άφταστο ηρωισμό του ελας των ανατολικών συνοικιών και τον απαράμιλλο αγώνα του λαού αυτών των περιοχών, με προπύργιό του την αλύγιστη καισαριανή.

Ο σύγχρονος αναθεωρητισμός –κι ιδιαίτερα η σημερινή εκφυλισμένη του εκδοχή- διεκδικεί προκλητικά μερίδιο σε αυτή τη βαριά κληρονομιά, τη στιγμή που λοιδορεί το «ολέθριο λάθος» του δεκέμβρη και φορτώνει στην κομματική ηγεσία της εποχής το αίσχος της μακρονήσου και των εξοριών στα διάφορα ξερονήσια του αιγαίου, αντί της επιλογής μιας «δημοκρατικής ομαλής διεξόδου» αλά ιταλικά, που ήταν τόσο εφικτή, όσο και η ουτοπική «ομαλή διέξοδος» από τα μνημόνια, χωρίς σύγκρουση, χωρίς τίποτα, που ευαγγελίζεται σήμερα. Ακόμα κι αν αυτό ήταν το μοναδικό κριτήριο για τις εκλογές, δεν μπορώ να φανταστώ πως κάποιος καισαριανιώτης με στοιχειώδη ιστορική μνήμη, θα μπορούσε να εμπιστευτεί και να επιβραβεύσει τη συγκεκριμένη πολιτική δύναμη.