Η διάταξη δυνάμεων πριν τον Οχτώβρη

Η κε του μπλοκ παρακάμπτει προσωρινά τα θέματα της επικαιρότητας, αντιγράφοντας, λόγω της ημέρας, ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο του λένιν, που ξαναθυμήθηκα διαβάζοντας το αξιόλογο βιβλίο του λάσζλο γκιούργκο «ο λένιν τον οκτώβρη» απ’ τις εκδόσεις σύγχρονη εποχή. Το εν λόγω κείμενο γράφτηκε τον απρίλη του 17’ και μπορεί να το βρει κανείς στον 31^ο τόμο των απάντων, με τίτλο «τα πολιτικά κόμματα της ρωσίας και τα καθήκοντα του προλεταριάτου». Ο γκιούργκο σημειώνει πως συνήθως «η απλότητα αποτελεί προτέρημα για την εξήγηση αλλά μειονέκτημα για τη σκέψη, (...) γιατί όποιος σκέφτεται υπερβολικά απλά απλουστεύει». Εδώ όμως η απλούστευση είναι το βασικό πλεονέκτημα του κειμένου, γιατί στην επανάσταση η ζωή απλοποιείται τόσο, που η ουσία της μπορεί να εκφραστεί με μια θέση, το συμφέρον των τάξεων.

Κατά τη γνώμη μου το κείμενο του λένιν έχει και μια διαχρονική αξία, τόσο στο γενικό του χαρακτήρα, όπου περιγράφει τη διάταξη των δυνάμεων της εποχής του, όσο και σε ειδικές πλευρές του, πχ στις πολύ εύστοχες παρατηρήσεις του σχετικά με τη δυαδική εξουσία, που μπαίνει ως στρατηγικός στόχος από κάποιες δυνάμεις, ενώ δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια προσωρινή εύθραυστη ισορροπία δυνάμεων –που δεν είναι καν απαραίτητο να προκύψει. Αξίζει συνεπώς να διαβαστεί με προσοχή και με το βλέμμα στραμμένο στην εποχή μας.

Ερωτήσεις:

1. Ποιες είναι οι κύριες ομάδες των πολιτικών κομμάτων στη Ρωσία;

Α. Τα κόμματα και οι ομάδες που είναι δεξιότερα από τους Καντέτους.

Β. Το Συνταγματικό-Δημοκρατικό Κόμμα (Καντέτοι, Κόμμα της Λαϊκής Ελευθερίας) και οι συγγενικές του ομάδες.

Γ. Οι Σοσιαλδημοκράτες, οι Σοσιαλιστές-Επαναστάτες και οι συγγενικές του ομάδες.

Δ. Το κόμμα που θα έπρεπε να λέγεται Κομμουνιστικό Κόμμα και που σήμερα λέγεται «Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα της Ρωσίας, ενωμένο από την Κεντρική Επιτροπή» ή πιο απλά «Μπολσεβίκοι».

2. Ποια τάξη εκπροσωπούν αυτά τα κόμματα; Ποιας τάξης την άποψη εκφράζουν;

Α. (Τα δεξιότερα από τους καντέτους): Των φεουδαρχών-τσιφλικάδων και των πιο καθυστερημένων στρωμάτων της αστικής τάξης.

Β. (Οι καντέτοι): Ολόκληρης της αστικής τάξης, δηλαδή της τάξης των καπιταλιστών και των τσιφλικάδων που αστοποιήθηκαν, που έγιναν καπιταλιστές.

Γ. (Οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Σοσιαλιστές-Επαναστάτες): Των μικρών νοικοκυραίων, των μικρών και μεσαίων αγροτών, των μικροαστών, καθώς και μιας μερίδας εργατών που μπήκαν κάτω από την επιρροή της αστικής τάξης.

Δ. (Οι Μπολσεβίκοι): Των συνειδητών προλετάριων, των μισθωτών εργατών και της μερίδας των φτωχών αγροτών (μισοπρολετάριων), που συγγενεύουν μ’ αυτούς.

3. Ποια είναι η στάση τους απέναντι στο σοσιαλισμό;

Α. (Τα δεξιότερα από τους καντέτους): Όπως το β.

Β. (Οι Καντέτοι): Απόλυτα εχθρική, γιατί ο σοσιαλισμός απειλεί τα κέρδη των καπιταλιστών και των τσιφλικάδων.

Γ. (Οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Σοσιαλιστές-Επαναστάτες): Υπέρ του σοσιαλισμού, αλλά είναι ακόμη νωρίς να σκέφτεται κανείς γι’ αυτόν και να κάνει άμεσα πρακτικά βήματα για την πραγματοποίησή του.

Δ. (Οι Μπολσεβίκοι): Υπέρ του σοσιαλισμού. Είναι απαραίτητο τα σοβιέτ των εργατών κτλ. βουλευτών να κάνουν αμέσως τα βήματα που μπορούν να γίνουν στην πράξη για την πραγματοποίηση του σοσιαλισμού.

4. Ποια κρατική συγκρότηση θέλουν σήμερα;

Α. (Τα δεξιότερα από τους Καντέτους): Συνταγματική μοναρχία, παντοκρατορία της υπαλληλίας και της αστυνομίας.

Β. (Οι Καντέτοι): Αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία, δηλαδή σταθεροποίηση της κυριαρχίας των καπιταλιστών με τη διατήρηση της παλιάς υπαλληλίας και της αστυνομίας.

Γ. (Οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Σοσιαλιστές-Επαναστάτς): Αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία με μεταρρυθμίσεις υπέρ των εργατών και των αγροτών.

Δ. (Οι Μπολσεβίκοι): Δημοκρατία των Σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών, αγροτών, κτλ βουλευτών. Κατάργηση του τακτικού στρατού και της αστυνομίας, αντικατάστασή τους με τον καθολικά εξοπλισμένο λαό, όχι μόνο το αιρετό, αλλά και το ανακλητό των δημόσιων υπαλλήλων, η αμοιβή τους να μην ξεπερνάει την αμοιβή ενός καλού εργάτη.

5. Ποια είναι η στάση τους απέναντι στην παλινόρθωση της μοναρχίας των Ρομανόφ;

Α. (Τα δεξιότερα από τους Καντέτους): Υπέρ της παλινόρθωσης, ενεργούν όμως στα κρυφά και με προφυλάξεις, γιατί φοβούνται το λαό.

Β. (Οι Καντέτοι): Όταν οι Γκουτσκόφ φαίνονταν δυνατοί, οι Καντέτοι ήταν υπέρ της ενθρόνισης του αδελφού ή του γιου του Νικολάου, όταν όμως ο λαός άρχισε να εμφανίζεται ως δύναμη, οι Καντέτοι τάχτηκαν ενάντια.

Γ. (Οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Σοσιαλιστές-Επαναστάτες): Βλέπε Δ.

Δ. (Οι Μπολσεβίκοι): Ανεπιφύλακτα ενάντια σε οποιαδήποτε παλινόρθωση της μοναρχίας.

6. Ποια είναι η στάση τους απέναντι στην κατάληψη της εξουσίας; Τι ονομάζουν τάξη και τι αναρχία;

Α. (Τα δεξιότερα από τους Καντέτους): Αν ο τσάρος ή κάποιος γενναίος στρατηγός αρπάξει την εξουσία, αυτό είναι από το Θεό, είναι τάξη. Όλα τα άλλα είναι αναρχία.

Β. (Οι Καντέτοι): Αν οι καπιταλιστές αρπάξουν την εξουσία, έστω και με τη βία, αυτό είναι τάξη. Το να καταάβει κανείς την εξουσία ενάντια στους καπιταλιστές θα είναι αναρχία.

Γ. (Οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Σοσιαλιστές-Επαναστάτες): Αν τα σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών, κτλ βουλευτών πάρουν μόνα τους όλη την εξουσία, μας απειλεί η αναρχία. Για την ώρα, ας έχουμε στην εξουσία τους καπιταλιστές και τα σοβιέτ των εργατών και των στρατιωτών ας έχουν την «Επιτροπή Επαφής».

Δ. (Οι Μπολσεβίκοι): Όλη την εξουσία πρέπει να την έχουν μόνο τα σοβιέτ των εργταών, στρατιωτών, αγροτών, εργατών γης, κτλ βουλευτών. Όλη την προπαγάνδα, τη ζύμωση και την οργάνωση εκατομμυρίων κι εκατομμυρίων ανθρώπων πρέπει να την κατευθύνουμε ήδη αμέσως προς αυτόν τον σκοπό.

7. Πρέπει να υποστηρίζουμε την Προσωρινή Κυβέρνηση;

Α. (Τα δεξιότερα από τους Καντέτους): Όπως το Β.

Β. (Οι Καντέτοι): Οπωσδήποτε πρέπει, επειδή τη στιγμή αυτή είναι η μόνη που μπορεί να περιφρουρήσει τα συμφέροντα των καπιταλιστών.

Γ. (Οι Σοσιαλδημοκράτεες και οι Σοσιαλιστές-Επαναστάτες): Πρέπει, αλλά με τον όρο να εκπληρώνει τη συμφωνία με το σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών και να συμμετέχουν στην «Επιτροπή Επαφής».

Δ. (Οι Μπολσεβίκοι): Δεν πρέπει, ας την υπσοτηρίζουν οι καπιταλιστές. Εμείς πρέπει να ετοιμάζουμε όλο το λαό για την παντοκρατορία και τη μονοκρατορία των σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών και λοιπών βουλευτών.

8. Είναι υπέρ της μονοκρατορίας ή υπέρ της δυαδικής εξουσίας;

Α. (Τα δεξιότερα από τους Καντέτους): Όπως το Β.

Β. (Οι Καντέτοι): Υπέρ της μονοκρατορίας των καπιταλιστών και των τσιφλικάδων.

Γ. (Οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Σοσιαλιστές-Επαναστάτες): Υπέρ της δυαδικής εξουσίας: «Έλεγχος» των σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών πάνω στην Προσωρινή Κυβέρνηση. Το να νομίζει κανείς πως ο έλεγχος δίχως την εξουσία είναι πραγματοποιήσιμος είναι επιζήμιο.

Δ. (Οι Μπολσεβίκοι): Υπέρ της μονοκρατορίας των σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών, αγροτών, κτλ βουλευτών, από τα κάτω ως τα πάνω σε όλη την χώρα...