Και εις τη λαοκρατίαν πιστεύομεν

18 Οκτώβρη του 44: η κυβέρνηση Παπανδρέου μπαίνει στην απελευθερωμένη Αθήνα, αφού πρώτα τα στελέχη της διανυκτερεύουν στον Πειραιά, στα πλοία που τους μετέφεραν, για να βεβαιωθούν ότι είναι απολύτως ασφαλείς από το λαό που θέλουν να κυβερνήσουν. Την ίδια μέρα, ο πανηγυρικός λόγος του πρωθυπουργού διακόπτεται απ’ τις ενθουσιώδεις φωνές του πλήθους, που κραυγάζει για «λαοκρατία». Και τότε ο Παπανδρέου, με μια κίνησε από αυτές που του χάρισαν το προσωνύμιο του παπατζή, πολύ πριν τον αγιογραφήσουν ως «Γέρο της Δημοκρατίας», αναγκάζεται να καλοπιάσει το κοινό του με την περίφημη φράση «και στη Λαοκρατία πιστεύουμε»... Λίγους μήνες αργότερα, θα βασιστεί στο στρατό των Άγγλων, για να την επιβάλει.

18 Οκτώβρη 1981: ο υιός παπατζής διακηρύσσει την Αλλαγή, την ετεροχρονισμένη νίκη της Λαοκρατίας και των ηττημένων του εμφυλίου επί του «κράτους της Δεξιάς». Το βαθύ πράσινο κράτος της αντιδεξιάς θα εκφυλίσει συνθήματα, θα εκμαυλίσει συνειδήσεις, θα διαλύσει το εργατικό κίνημα και θα ξεκινήσει το ξήλωμα των εργατικών κατακτήσεων, ασκώντας την πιο δεξιά πολιτική, που ούτε η ίδια η Δεξιά δε θα τολμούσε να εφαρμόσει.

Οκτώβρης 2015: αφού ο εγγονός παπατζής εγκαινίασε την εποχή των μνημονίων, παρέδωσε τη συτάλη στον άξιο συνεχιστή του ΠΑΣΟΚ του 09’. Η πρώτη φορά Αριστερά (ΠΦΑ) έφερε τρίτη φορά μνημόνιο (με 23% ΦΠΑ) και εξακολουθεί να βαδίζει στον ίδιο (τρίτο) δρόμο της στυγνής εξαπάτησης του ελληνικού λαού και των ελπίδων του. Αποδεικνύοντας έμπρακτα πως δεν πρόκειται για κάποιου είδους (αριστερή) παρένθεση, αλλά για ομαλή, πασοκική συνέχεια ενός έργου που έχουμε ξαναδεί.

Αλλά όσο ο λαός παραμένει θεατής, θα είναι καταδικασμένος να παρακολουθεί εκδοχές-φάρσες της λαοκρατίας να μετατρέπονται σε τραγωδία για τον ίδιο και τη ζωή του.

-.-.-

Παραμένοντας στην ίδια κατηγορία, θα σταθούμε σύντομα σε δύο κείμενα.

Το πρώτο είναι ενός ιστορικού που προσπαθεί να διερευνήσει τους λόγους για τους οποίους ο ΕΛΑΣ δεν μπήκε στην πρωτεύουσα, για να την καταλάβει και να φέρει προ τετελεσμένων την κυβέρνηση Παπανδρέου.

Ως προς το ερώτημα τα σενάρια είναι πολλά:

1.Το πιο τολμηρό σενάριο αναφέρει ότι η τότε ηγεσία του ΚΚΕ (π.χ. Σιάντος) είχε διαβρωθεί από τους Βρετανούς και  υπονόμευσε τον ΕΛΑΣ, τόσο τις κρίσιμες ημέρες του Οκτωβρίου, όσο και κατά τα Δεκεμβριανά. Η άποψη αυτή δεν μπορεί να σταθεί, καθώς δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία που να παραπέμπουν σε ενδεχόμενη προδοσία στο εσωτερικό του ΚΚΕ.

(...)

3.Ο ΕΛΑΣ δεν κινήθηκε προς κατάληψη της πρωτεύουσας γιατί ανέμενε άφιξη ισχυρών βρετανικών δυνάμεων και όχι τα μικρά τμήματα που κατέφθασαν τις πρώτες ημέρες. Στην άποψη αυτή συνηγορούν τόσο ο Εντυ Μάγερς, όσο και ο Νίκολας Χάμμοντ.

Η θέση αυτή των δύο Βρετανών έχει μια λογική βάση και πιθανώς να λειτούργησε αποτρεπτικά για την ηγεσία του ΕΛΑΣ. Βέβαια μπορεί κάποιος να υποστηρίξει ότι η ηγεσία του ΕΛΑΣ δεν δίστασε να συγκρουστεί με τους Βρετανούς, τον Δεκέμβριο, όταν οι τελευταίοι είχαν ενισχυθεί περισσότερο.

4.Οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ είχαν ως προτεραιότητα την εκκαθάριση της χώρας από τα Τάγματα Ασφαλείας και τους αντίπαλους αντάρτικους σχηματισμούς. Έπειτα η Αθήνα θα έπεφτε σαν «ώριμο φρούτο».

Πράγματι την περίοδο εκείνη δυνάμεις του ΕΛΑΣ προετοιμάζονταν για την σύγκρουση με τον ΕΔΕΣ στην Ήπειρο. Παράλληλα ο Άρης Βελουχιώτης το πρώτο δεκαπενθήμερο Σεπτεμβρίου,  εξόντωνε τις φρουρές των Ταγμάτων Ασφαλείας στην Πελοπόννησο. Οι μεγάλες απώλειες των ανταρτών στις μάχες με τους ταγματασφαλίτες ήταν ένα δείγμα πως η ηγεσία του ΕΛΑΣ προσπαθούσε να επικρατήσει στρατιωτικά πριν την άφιξη των Βρετανών στην Ελλάδα.

Η ουσία πάντως βρίσκεται στη δεύτερη εκδοχή που διερευνά (και άφησα επίτηδες για το τέλος). Το ΕΑΜ έμεινε πιστό στη Συμφωνία της Καζέρτας που είχε υπογράψει στις 26 Σεπτεμβρίου 1944. Με τη συμφωνία αυτή η κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου και οι Βρετανοί δέσμευσαν όλους τους ανταρτικούς σχηματισμούς (ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ) ότι θα παρέμεναν στις θέσεις τους, μέχρι την άφιξη βρετανικών στρατιωτικών τμημάτων και δεν θα επιχειρούσαν (ουσιαστικά ο ΕΛΑΣ) κατάληψη της εξουσίας.

Αυτόν τον ισχυρισμό όμως –μας λέει ο ιστορικός- μπορούμε εύκολα να τον ανατρέψουμε, γιατί... η Συμφωνία της Καζέρτας δεν εμπόδισε τον ΕΛΑΣ να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο της Θεσσαλονίκης και άλλων αστικών κέντρων. Παράλληλα ενίσχυε τον ΕΛΑΣ Αθήνας με οπλισμό από το βουνό.  Ο Γιάννης Ιωαννίδης, από τα πλέον σημαίνοντα στελέχη του ΚΚΕ, υποστήριξε ότι η Συμφωνία της Καζέρτας «αποκοίμιζε» την κυβέρνηση Παπανδρέου, προκειμένου να οργανωθεί ο ΕΛΑΣ καλύτερα και να πολεμήσει στην Αθήνα από θέση ισχύος. Το ίδιο, ουσιαστικά, υποστήριξε και ο Ανδρέας Τζήμας, μέλος του Π.Γ. του ΚΚΕ.

Είναι λογικό ο συγκεκριμένος ιστορικός να διέπεται από τις δικές του σκοπιμότητες. Αλλά το πιο εκπληκτικό, κατά τη γνώμη μου, είναι ότι ακόμα κι αστοί μελετητές, δυσκολεύονται να πιστέψουν και να πάρουν ως δεδομένη την καλή θέληση της Εαμικής πλευράς απέναντι στους Συμμάχους και την ειλικρίνειά της στην τήρηση των συμφωνιών που υπέγραφε. Κάτι που όπως λέει και ένα γνωστό τσιτάτο, ήταν κάτι περισσότερο από έγκλημα. Ήταν λάθος

Το δεύτερο είναι ένα κείμενο του μέλους της ΚΕ του Σύριζα, Πάνου Τριγάζη, για τα μαθήματα μη βίας που προσφέρει η Αντίσταση, η οποία δεν ήταν μόνο το ένοπλο κομμάτι της κι αυτό προφανώς την κατατάσσει πλάι σε άλλα μη βίαια κινήματα, όπως του Γκάντι.

Με άλλα λόγια, η εποποιία της Εθνικής Αντίστασης και η απελευθέρωση της Αθήνας αποδεικνύουν περίτρανα ότι μαζικοί λαϊκοί αγώνες μπορεί να είναι νικηφόροι και υπό κατοχή, κάτι που έχει αποδείξει στις μέρες μας και η Ιντιφάντα -ιδιαίτερα η πρώτη- στην κατεχόμενη Παλαιστίνη. Τόσο η ελληνική όσο και η διεθνής εμπειρία επιβεβαιώνει την αλήθεια ότι η μη βία μπορεί να είναι επαναστατική.

Ας θυμηθούμε ότι κινήματα μη βίας και πολιτικής ανυπακοής (civil disobedience) αναπτύχθηκαν σε διάφορες ιστορικές περιόδους, με κορυφαίο σύμβολο πολιτικής ανυπακοής την Αντιγόνη, από την αρχαιότητα, ενώ στη διάρκεια του 20ού αιώνα σε τέτοια κινήματα πρωταγωνίστησαν μεγάλες προσωπικότητες, όπως ο Γκάντι, ο Ράσελ, ο Αϊνστάιν και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

Ε, τι να πεις, τι να τραγουδήσεις, μετά από αυτό...