Αν δεν υπήρχε το ΚΚΕ

Για να παραφράσουμε μια πρόσφατη, πολύ εύστοχη δήλωση ενός εκ των βουλευτών του κυβερνητικού λόχου, ακόμα κι αν δεν υπήρχε ΚΚΕ, θα έπρεπε να το επανεφεύρουμε και να το φτιάξουμε από την αρχή. Όχι εγκεφαλικά, βάση επιθυμιών, ή κάποιου καπρίτσιου, για να λέμε ότι υπάρχει κι όσο υπάρχει, θα υπάρχω, κι άλλα τέτοια υπαρξιακά, που μας πιάνουν πιο έντονα μετά το τέλος του υπαρκτού. Αλλά βάση της ανάγκης που γίνεται ιστορία. Και που δεν τελείωσε, επειδή η πρώτη έφοδος στον ουρανό τελείωσε με απότομη προσγείωση, νικημένη απ’ τη βαρύτητα της καπιταλιστικής συνήθειας, και παραμένουμε κολλημένοι στο βούρκο της προϊστορίας των ταξικών κοινωνιών. Ίσα-ίσα, που δεν έχει αρχίσει καν. Ούτε θα ξεκινήσει ποτέ όμως, εάν δεν κινήσουμε εμείς να τη βρούμε (κοίτα, οι άλλοι είχαν κινήσει, είχε η πλάση κοκκινίσει). Και το πιο πολύτιμο εφόδιο σε αυτόν τον ανηφορικό δρόμο, σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, είναι η οργάνωση των πιο συνειδητών και πρωτοπόρων στοιχείων της τάξης μας, το κόμμα που την κινεί σαν ένα σώμα (μια φωνή).

Είναι λοιπόν ευτύχημα, που στη χώρα μας, αυτό το κόμμα, που κλείνει σήμερα 97 χρόνια ζωής, συνεχίζει να υπάρχει (κι όσο υπάρχουμε θα υπάρχει), γιατί πήγε κόντρα στο ρεύμα της αντεπανάστασης και της μετάλλαξης των αριστερών που κοιμήθηκαν κομμουνιστές (αν δηλαδή ένιωθαν τέτοιοι ποτέ) για να ξυπνήσουν σοσιαλδημοκράτες, να δούνε το φως το αληθινό εν μία νυκτί, τη μεγάλη νύχτα που άρχισε για όλους τους λαούς του κόσμου, και να υπογράψουν δήλωση μετανοίας στο σύστημα που πολεμούσαν.

Είναι ευτύχημα που δε χρειάζεται να μοχθήσουμε για να το στήσουμε από το μηδέν, όσο και αν κάποιοι αναζητούν το… νέο κόμμα της εποχής μας, για να στεγάσουν σε αυτό το υπερτροφικό εγώ τους, σε περίοπτη, προβεβλημένη θέση. Όσο κι αν κάποιοι ζουν, για να δουν το ΚΚΕ να σβήνει και να πατήσουν στα συντρίμμια του για να πάρουν τη θέση του. Ακόμα και από αυτούς όμως, οι πιο έντιμοι καταλαβαίνουν πως χωρίς το ΚΚΕ τίποτα δεν μπορεί να γίνει, και θέλουν να υπάρχει, για να νιώθουν ασφαλείς να το μισούνε.

Το μεγάλο δυστύχημα για όσους πίστευαν πως η ύπαρξη του ΚΚΕ είναι συνυφασμένη με τη Σοβιετική Ένωση, με την ακμή της και την παρακμή της, σαν εν Ελλάδι αντιπροσωπία της, και βιάστηκαν να το τελειώσουν, είναι πως τελικά δεν έκλεισε μαζί με τα κεντρικά της «εταιρείας». Και μολονότι πίστευαν πως κερδίζει κάθε εσωτερική διάσπαση-διαπάλη, αποκλειστικά χάρη στο κύρος και την υποστήριξη των σοβιετικών, αυτό απέδειξε ξανά και ξανά πως έχει πολύ πιο βαθιές ρίζες και πραγματικούς δεσμούς με τον ελληνικό λαό.

Μια άλλη πλευρά της δυστυχίας τους είναι πως ενώ «επέτρεψαν» το 18’ την ίδρυσή του, παράλληλα με της ΓΣΕΕ (με την οποία υπήρχε οργανική σχέση τα πρώτα χρόνια), για να το έχουν του χεριού τους και να ποδηγετήσουν έμμεσα τις αυξανόμενες αντιδράσεις της εργατικής τάξης (καλύτερα να έχεις κάτι νόμιμο και ελεγχόμενο, παρά στην παρανομία και να φοβάσαι τα ξεσπάσματά του), η προσδοκία πως το ΚΚΕ θα γινόταν ένα ακίνδυνο υποχείριό τους, πως θα ήταν ένα αστικό συμπλήρωμα της σοσιαλδημοκρατίας (κάτι που αποτελεί διαχρονικό τους στόχο), χωρίς να συνδεθεί με την ακτινοβολία και τη δυναμική της Οχτωβριανής επανάστασης, έπεσε στο κενό και αποδείχτηκε αυταπάτη ολκής, που διαψεύστηκε εξ αρχής και πολλές φορές έκτοτε, με τελευταία το 2012.

Ένα από τα δυνατά σημεία του ΚΚΕ είναι βασικά αυτό που του χρεώνουν ως λάθος και αδυναμία του: πως δεν προσαρμόστηκε ποτέ δηλαδή στις καινούριες συνθήκες, της νέας τάξης πραγμάτων, και παραμένει προσκολλημένο στο ιδανικό μιας κοινωνίας χωρίς τάξεις, κράτος κι εκμετάλλευση, κολλημένο με την επανάσταση και τη δικτατορία του προλεταριάτου, από την οποία περνάει υποχρεωτικά η αίσια κατάληξη της πάλης των τάξεων, για να προσεγγίσουμε αυτό το ιδανικό.

Προφανώς και δεν είναι ένα κόμμα τέλειο, χωρίς αδυναμίες (κι αυτές που έχει, είναι πολύ διαφορετικές από όσες του προσάπτουν). Έχει όμως ένα σκοπό (τέλος) και δε θα εκλείψει (τελειώσει) από το ιστορικό προσκήνιο, όσο αυτός παραμένει ιστορικά αδικαίωτος. Και η (αυτο)κριτική στις αδυναμίες του είναι αναγκαία, σαν το οξυγόνο, όσο και δύσκολη, στο βαθμό που γίνεται κάτω από τόνους λάσπης και επηρεάζεται εν μέρει, αναπόφευκτα, από την αστική προπαγάνδα και τους μύθους της.

Κι αν γίνεται καμιά φορά πιο σκληρή και άδικη, ή αν αδικεί κυρίως τον εαυτό της με τον τρόπο που γίνεται (φτάνοντας πολλές φορές στα όρια της κακής προαίρεσης), αυτό είναι θεμιτό και εύλογο, ως ένα βαθμό. Γιατί οι μεγάλες αγάπες προκαλούν και μεγάλα πάθη, σφοδρές αντιδράσεις, έχουν εντάσεις και κακές στιγμές, που τις ατσαλώνουν σε βάθος χρόνου. Ενώ οι χαλαρές σχέσεις με τα διάφορα ερζάτς υποκατάστατα, για να ξεπεράσεις το πρωτότυπο, ακόμα και οι μικρές απιστίες-παρασπονδίες στο κόμμα, κάποιες εφήμερες ξενέρωτες ιστορίες, δεν μπορούν να δώσουν τίποτα γόνιμο, μόνιμο και ενδιαφέρον, να αναπληρώσουν το κενό του και να ακυρώσουν αυτή τη σχέση, το αυθεντικό συναίσθημα που τη συνοδεύει.

Ακόμα και το τόσο έντονο μίσος κάποιων δεν είναι σε τελική ανάλυση παρά μια μορφή αντεστραμμένης αγάπης. Και αυτήν την άρρηκτη ερωτική σχέση είναι που γιορτάζουμε σήμερα, το πιο γλυκό κομμάτι της ζωής μας (κι ας είναι συσκευασμένο με πολύ τρέξιμο και «βάσανα»), που δε φαίνεται μόνο σε μια επέτειο, στους δρόμους της πορείας του Πολυτεχνείου, για να είναι λαμπρή κι ιδιαίτερη. Αλλά επιβεβαιώνεται καθημερινά, στην πράξη, κι όχι με παχιά λόγια και όρκους αγάπης, που καταπατιούνται σχεδόν χαιρέκακα στην πρώτη στραβή, για ν’ αφήσουν πίσω τους ένα κενό και την ανάγκη της επιστροφής, είτε αυτή συνειδητοποιείται είτε όχι.

Γιατί ακόμα κι αν δεν υπήρχε το ΚΚΕ, θα έπρεπε να το επαναφεύρουμε…