Ω έλατο

Στην Αθήνα μες στο κέντρο

φύτρωσε καινούριο δέντρο

Το μυαλό των περισσότερων ανθρώπων όταν ακούνε τη λέξη ρίζα, πηγαίνει στο τμήμα των φυτών που είναι κάτω απ’ το χώμα. Όσοι δε, έχουν καλύτερη σχέση με τη γη και την καλλιέργειά της γνωρίζουν καλά πως η ρίζα διακλαδίζεται στο έδαφος με τρόπο ανάλογο της κόμης. Ό,τι δηλαδή είναι πάνω από το χώμα, είναι κι από κάτω. Τα πράγματα όμως αλλάζουν αν η ρίζα συναντήσει εμπόδια κατά την ανάπτυξη του φυτού. Τότε θ’ αλλάξει η πορεία της και το σχήμα της θα παραμορφωθεί. Στη στενοποριά, αν δε λιγοψυχήσει κι έχει δύναμη περισσή, και τα εμπόδια θα ξεπεράσει και τους τροχάλους θα μετατοπίσει.

Αν το κάμει τώρα ο θεός, να πάει ένας αγρότης στον οδοντίατρο και του μιλήσει για τη ρίζα, διαφορετικό τελείως πράγμα θα καταλάβει. Η «φάρα» όσων ασχολούνται με τα γιατρικά, όταν μιλάει για ρίζα, ονοματίζει το τμήμα του δοντιού που βρίσκεται μέσα στο οστό της γνάθου. Έτσι, όταν κάποιος που έχει πονόδοντο, πάει στο δόκτορα για να του αφαιρέσει το δόντι, παρακαλεί να είναι η ρίζα του μικρή, γιατί αλλιώς θα χτυπηθεί κάτω απ’ τον πόνο.

Οι μόνοι που ψάχνουν συνεχώς για τις ρίζες είναι οι φιλόλογοι. Όποια λέξη κι αν ακούσουν, ψάχνουν για τη ρίζα της. Όταν δε βρίσκουν άκρη, ανατρέχουν στα λεξικά και στα βιβλία τους, για να ξεστραβωθούνε, μην τύχει να τους πιάσει αδιάβαστους κανένας από τους μαθητές και ρεζιλευτούν μέσα στην τάξη. Ετούτη η ρίζα δεν αλλάζει όταν κλίνονται οι λέξεις, όπως ακριβώς συμβαίνει στη χημεία, όπου η χημική ρίζα μένει αμετάβλητη με όσα στοιχεία και να σμίξει. Όποια δηλαδή κι αν είναι η χημική αντίδραση, όλα μπορεί να αλλάξουν, μα η ρίζα παραμένει σταθερή, «μπετόν αρμέ».

Το απόσπασμα προέρχεται απ’ το πρώτο κεφάλαιο του μυθιστορήματος της Βαγγελιώς Καρακατσάνη «στη ρίζα του αετού», για το οποίο μπορείτε να διαβάστε εδώ πρίζεςερισσότερες πληροφορίες. Και στο οποίο θυμόμαστε μεταξύ άλλων πως ο πιο εύκολος τρόπος για να κόψουμε ένα δέντρο χωρίς να κουραστούμε και να ιδρώσουμε, είναι να το υψώσουμε στο τετράγωνο, σα μαθηματικό αριθμό, για να αφαιρέσουμε τη ρίζα του.

Τι εστί ρίζα λοιπόν; Η ρίζα είναι η βάση στην οποία στηρίζονται όλα όσα παρατηρούμε και δε θα μπορούσαν να σταθούν χωρίς αυτήν. Ο κορμός του δέντρου δεν είναι παρά το εποικοδόμημα, τα φαινόμενα που είναι ορατά απ’ όλους, αλλά η ρίζα είναι η αιτία που τα γεννάει και τα δημιουργεί. Αν θέλουμε να λύσουμε ριζικά ένα πρόβλημα, πρέπει να κάνουμε αυτό ακριβώς που εννοεί η λέξη, να δράσουμε ριζοσπαστικά και να χτυπήσουμε το κακό στη ρίζα του. Αλλιώς θα έχουμε προσωρινά και αβέβαια αποτελέσματα, που καταλήγουν πολλές φορές και στο αντίθετό τους, όπως πχ με το κλάδεμα, ή το κούρεμα του χρέους, που επιτρέπουν στην άρχουσα τάξη να απολαύσει  ένα ιδανικό περιβάλλον κοινωνικής συνοχής και ειρήνης, για να ανθήσει η κερδοφορία της. Χώρια άλλα βρώμικα μέσα, σαν την προπαγάνδα των ΜΜΕ, που της είναι απαραίτητα σαν το λίπασμα. Και τα οποία κρύβουν ποιος κάνει πραγματικά τη φωτοσύνθεση, και αν αυτή θα μπορούσε ποτέ να επιτευχθεί, χωρίς την εργατική δύναμη.

Ο κομμουνισμός είναι ένα τελείως διαφορετικό δέντρο, αειθαλές και παντός καιρού, σχεδόν αιωνόβιο στη χώρα μας, όπου κλείνει οσονούπω τα εκατό χρόνια, που έχει πιάσει γερές ρίζες. Όχι μόνο εξαιτίας της ταξικής πάλης, που παραμένει ιστορικά αδικαίωτη, κι όσο συμβαίνει αυτό, δεν πρόκειται ποτέ να σβήσει και να μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Αλλά εξαιτίας και των δεσμών που έχει οικοδομήσει με το λαό και τους αγώνες του, χάρη στην ανεξάντλητη πηγή της αντίστασης και του ΔΣΕ, που ποτίζει ακόμα και σήμερα το δέντρο μας, με τα αποθέματά της.

Το δέντρο αυτό έχει πολύ γερές ρίζες, γιατί έχει πλούσια ιστορία και είναι συνυφασμένο με όλους τους σημαντικούς αγωνιστικούς σταθμούς στον τόπο μας. Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς πως όποια πέτρα και να σηκώσει, θα βρει το Κουκουέ από κάτω –άλλο εάν αυτό δεν γίνεται πολύ εύκολα ορατό και αντιληπτό σήμερα, ακόμα και στους ιστορικούς περιπάτους της οργάνωσης, καθώς η εικόνα της πρωτεύουσα πχ έχει αλλάξει δραματικά και την καθιστά σχεδόν αγνώριστη.

Κι αυτές οι ρίζες (και ο Ρίζος) είναι που έχουν βάλει κάποιοι στο μάτι, γιατί πιστεύουν ότι χωρίς αυτές, θα είναι πολύ εύκολο να γκρεμίσουν και να ρίξουν το δέντρο μας. Κι ύστερα ως γνωστόν, δρυός πεσούσης, πας ανήρ ξυλεύεται. Ή μπορεί να φορτωθούνε και να κολλήσουν πάνω του, στο όνομα της ενότητας και της κοινής δράσης. Και να βαφτίσουν δέντρο στη θέση του, άλλα παρακλάδια (περικοκλάδες και καταβολάδες) του κομμουνιστικού κινήματος, με το πολιτικό ανάστημα πόας.

Αλλά έχουν γνώση οι (δασο)φύλακες. Κι όσο κι αν ακονίζουν κάποιοι τα τσεκούρια τους, ελπίζοντας πως θα βρούνε μπροστά τους λωτοφάγους, μπορούμε να τους απαντήσουμε με τους στίχους του ποιητή.

Μην καρτεράτε να λυγίσουμε μήτε για μια στιγμή,

Μηδέ όσο στην κακοκαιριά, λυγάει το κυπαρίσσι.

Κι αν μετά την αντεπανάσταση, το κόμμα έμεινε περίπου μόνο του, σαν καλαμιά στο κάμπο, από τα λίγα δέντρα που γλίτωσε την πυρκαγιά και την καταστροφή, δίνουμε την υπόσχεση της αναδάσωσης: όπου ήταν δάσος, θα ξαναγίνει δάσος, όπως είχε πει και μια ψυχή, που κουνούσε την αχλαδιά του συστήματος…