Κάπα Νι Έψιλον

σκόρπιες σημειώσεις από την εκδήλωση για τα 40χρονα από το 1ο Συνέδριο της ΚΝΕ, στο κλειστό του Σπόρτιγκ

Μια εκδήλωση που είχε εύλογα, λόγω του επετειακού χαρακτήρα, κάπως ρετρό χρώμα, ασορτί και με τη μεγάλη φωτογραφία που δέσποζε στον έναν τοίχο του κλειστού, με την πρωταθλήτρια ομάδα του γυναικείου μπάσκετ του Σπόρτινγκ και την Άννυ Κωνσταντινίδου, που ήταν κάτι σαν το θηλυκό Γκάλη της εποχής.

Αλλά ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου, γιατί η ΚΝΕ είναι η μόνη πολιτική νεολαία που μπορεί να γεμίσει ασφυκτικά, με τους φίλους και τα μέλη της, ένα κλειστό που άλλοι πολιτικοί χώροι δυσκολεύονται να το κάνουν με το σύνολο του έμψυχου δυναμικού τους, ακόμα κι αν είχαν ολομέλεια.

Κι ίσως έχει έρθει ο καιρός να δοκιμάσουμε κάποιο μεγαλύτερο χώρο, όπως το 76', όπου παράλληλα με τις εργασίες του Συνεδρίου είχαμε και την κεντρική εκδήλωση στο γήπεδο του Πανιώνιου, στη Νέα Σμύρνη. Και όχι, δεν εννοώ το κλειστό στην Αρτάκης, που είναι πιο κλουβί κι από του Σπόρτινγκ.

Λένε πως όταν ο Έντι Τζόνσον ήρθε στην Ελλάδα να παίξει για τον Ολυμπιακό κι έδωσε τον πρώτο αγώνα του για το Κύπελλο εναντίον του Παναθηναϊκού σε αυτό το κλειστό, νόμιζε πως του κάνουν πλάκα και πως αυτό ήταν απλώς το βοηθητικό-προπονητικό. Και εμείς, κατ' αντιστοιχία, προπονούμαστε για τη μέρα που θα είμαστε (ξανά) σε θέση να γεμίσουμε το ΟΑΚΑ (το αφήνω επίτηδες αδιευκρίνιστο να αιωρείται, κλειστό ή ανοιχτό) ή το Καλλιμάρμαρο, όπως στα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση, επί Ζαχαριάδη. Αρκεί να μη μας φάει η προπόνηση και καούμε στο ζέσταμα.

Το Σάββατο, μπορεί να μην είχαμε τόσο σπουδαίες ηγετικές φυσιογνωμίες (αυτές θα τις αναδείξουν μονάχα οι πιο ενδιαφέροντες καιροί), αλλά ήταν, δίχως άλλο, συγκινητικό να βλέπεις ένα μέλος από το 'Ταμπούρι', το πρώτο συγκρότημα της οργάνωσης, να δίνει το “παρών” και να δείχνει την ιστορική συνέχεια με τα νέα παιδιά, στα οποία παρέδωσε τη σκυτάλη. Ενώ σε μια σειρά κάθονταν το παρελθόν και το παρόν (το μέλλον ήταν κάπου εκεί, στις εξέδρες) της οργάνωσης, με όλους τους γραμματείς της ΚΝΕ, σε χρονολογική κατάταξη, από το Γόντικα ως τον Αμπατιέλο.

Όλοι; Όχι. Γιατί ο ανυπότακτος Γράψας (δε θα υπακούσω) έχει αφήσει τα εγκόσμια και δε θα μπορούσε να είναι εκεί, όπως και να έχει, από αντικειμενική άποψη, και είναι ζήτημα αν θα μπορούσε από υποκειμενική, και αν θα είχε επουλωθεί το τραύμα του 89'. Όπως δεν ήταν και ο Θεοδωρικάκος, που είχε έρθει όμως, μαζί με άλλους καλεσμένους, στην πρώτη ανοιχτή μέρα του 19ου Συνεδρίου.

Ένα κενό από τη διπλή κρίση του 89'-91' και άλλες μαζικές διαρροές από κάποια άτομα που βρέθηκαν κατά λάθος στην οργάνωση ή στο τιμόνι της ως στελέχη, ακόμα κι επειδή ήταν μόδα κάποια περίοδο, θυμίζοντας λίγο μια παλιότερη διαφήμιση: και η Δήμητρα Παπαδοπούλου; Και ο Γιώργος Κύρτσος; Και η Όλγα Τρέμη; Και η Αντιγόνη Λυμπεράκη (κατά δήλωσή της τουλάχιστον); Και η κε του μπλοκ; Όλοι τους σπούδασαν στο μεγάλο σχολείο της ΚΝΕ, και κατά κανόνα, πέρασαν και δεν ακούμπησαν. Σε βαθμό που να απορείς σήμερα αν τους έχει μείνει κάτι λίγο από εκείνα τα χρόνια και πώς φτύνουν έτσι το παρελθόν τους, που δεν παύει να είναι κομμάτι του εαυτού τους, σε κάθε περίπτωση.

Νάτη πάλι η παρελθοντολογία και το ρετρό χρώμα, που ρέπει βασικά προς το δίπολο άσπρο-μαύρο, σαν τη βασική αντίθεση της κοινωνίας: εργασία-κεφάλαιο. Και έρχεται μετά ο άλλος και σου λέει: μην τα βλέπετε όμως όλα άσπρο-μαύρο σε αυτή τη ζωή. Και υπομένει μαζοχιστικά, σαν την πρωταγωνίστρια από τις πενήντα αποχρώσεις του γκρι, την ίδια ιστορία, με αναπαλαιωμένα υλικά και τις πενήντα αποχρώσεις του ΠΑΣΟΚ. Παίρνοντας διαρκώς για φωτεινή ελπίδα μες στο τούνελ, όσους του τάζουν εύκολες λύσεις και πράσινα άλογα, για να ξεχωρίσουν από το μαύρο μνημονιακό μέτωπο και να μετατραπούν σύντομα και διαλεκτικά στο “αντίθετό” τους, δηλ σε αυτό που έβριζαν.

Γιατί η μόνη αλήθεια γράφεται με κόκκινο, σαν το στιλό που διορθώνει τα λάθη και λοιπές ανορθογραφίες, αλλά δεν κουνάει αφ' υψηλού στους μαθητές το δάχτυλο, σαν τον καθ(οδ)ηγητή μας στο Λύκειο.

Το ρετρό δε μυρίζει απαραίτητα μούχλα. Σκέψου πόση ζωντάνια και συναίσθημα είχαν εξάλλου τα πλάνα από το 1ο συνέδριο, με τη γεμάτη κερκίδα και τα φωτεινά πρόσωπα με τα μαύρα γένια (όλα διαλεκτικά είναι) που φώναζαν ρυθμικά: Κάπα-Νι-Έψιλον, και δονούσαν το στάδιο. Κι είναι κρίμα που το δεκάλεπτο ιστορικό βιντεάκι της εκδήλωσης δεν είχε περισσότερα τέτοια ντοκουμέντα και πλάνα αρχείου, που εφόσον υπάρχουν, δεν πρέπει να μείνουν αναξιοποίητα.

Κι ήταν λογικός αυτός ο ενθουσιασμός, ακόμα και αυτό το ξερό σύνθημα “ζήτω το 1ο Συνέδριο”, γιατί οι σφοι που έβγαιναν από μακρόχρονη παρανομία και μια διαλυτική διάσπαση, έστηναν ταμπούρι (μόνο τυχαίο δεν ήταν το όνομα του συγκροτήματος) κι έβλεπαν να στήνεται απ' την αρχή στα πόδια της μια γερή, μαζική οργάνωση, να παίρνει σάρκα και οστά, να φυτρώνει στην Αθήνα μες στο κέντρο ένα καινούριο δέντρο και να πιάνει γερές ρίζες, ισχυρούς δεσμούς με το λαό. Να γίνεται αειθαλές, παντός καιρού, να μη λυγάει μηδέ όσο στην κακοκαιριά λυγάει το κυπαρίσσι, να ανθίζει και να δίνει συνεχώς νέους καρπούς. Με κόκκινα φύλλα και ολόγλυκα μήλα, που έμειναν συνεπή στο χρώμα και τις ιδέες τους, χωρίς να σαπίσουν ποτέ, παρά τις κάμπιες που τρύπωσαν κατά καιρούς μέσα τους και τα κατέτρωγαν έσωθεν, προτού ανοίξουν φτερά για να εξαργυρώσουν το κομματικό τους παρελθόν στην αγορά εργασίας. Τότε που ο Οδηγητής στο εξώφυλλο πήγε να μιμηθεί το φαγωμένο μήλο της Apple και μια σειρά σφοι έρρεπαν προς το προπατορικό αμάρτημα του οπορτουνισμού, που δεν είναι παρά η επιρροή της αστικής τάξης στο οργανωμένο, εργατικό κίνημα.

Οι εποχές σήμερα έχουν αλλάξει, αλλά εάν κάτι παρέμεινε το ίδιο μες στο πέρασμα των χρόνων, δεν είναι οι “κυκλικές, ανά εικοσαετία κρίσεις” ή “το σταλινικό, συγκεντρωτικό μοντέλο”, όπως έχουν αποφανθεί κατά καιρούς διάφοροι κουκουεδολόγοι. Αλλά αυτός ο ενθουσιασμός, το φιλότιμο και η ανιδιοτελής προσφορά, οι ιδέες και το πολιτικό στίγμα που τα εμπνέουν. Και η διαρκής επιβεβαίωση στην πράξη πως ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου, κι όχι μια ρετρό ιστορία, που επιχειρεί να νεκραναστήσει το παρελθόν και περιμένει στην Κόκκινη Μηλιά το μαρμαρωμένο βασιλιά.