Κυριακή 26 Αυγούστου 2012

ΔτΜ - Η αναψηλάφηση ΙΙ

Μέρος δεύτερο και τελευταίο. Συνεχίζουμε από εκεί που είχαμε μείνει. Δεύτερο σύνηθες σκάλωμα σχετικά με τις δίκες της μόσχας είναι οι ομολογίες. Η θλιβερή κι ανεξήγητη εικόνα παλιών κι έμπειρων μπολσεβίκων να ομολογούν σπασμένοι και καταρρακωμένοι το βαρύ κατηγορητήριο περί κατασκοπείας και συνεργασίας με τους ναζί.

Κάποιοι την αποδίδουν στα βασανιστήρια της nkvd και τη βιομηχανία απόσπασης τέτοιων ομολογιών, καθώς το μέτρο των ανθρώπινων αντοχών στον πόνο δεν συμβαδίζει απαραίτητα με το αγωνιστικό φρόνημα και την ακεραιότητα ενός επαναστάτη. Ενώ άλλοι την εκλαμβάνουν ως τεκμήριο ενοχής των κατηγορουμένων, γιατί κανείς προδότης δεν οδηγείται στο εδώλιο περήφανος για τις πράξεις του με διάθεση να τις υπερασπιστεί.

Ωστόσο, αυτό που μάλλον κάνει τη διαφορά εν προκειμένω και φαίνεται να ερμηνεύει καλύτερα το «σπάσιμο» τόσο έμπειρων και σκληραγωγημένων στελεχών πρώτης γραμμής είναι ο κατήγορος. Οι κατηγορούμενοι δεν είχαν απέναντί τους την οχράνα του τσάρου, ή κάποιον άλλο ταξικό εχθρό, αλλά τη σοβιετική εξουσία και τους εκπροσώπους της. Κι αυτό πιθανόν τους στερούσε το κίνητρο και την ηθική δύναμη να αντισταθούν και να ανατρέψουν το κατηγορητήριο. Κάποιοι εξ αυτών ίσως να ομολόγησαν με την πεποίθηση ότι προσφέρουν την τελευταία υπηρεσία τους στο σοβιετικό κράτος. Ενώ κάποιοι άλλοι πιθανόν να προχώρησαν σε ομολογίες και να ενοχοποίησαν άλλους συντρόφους τους, για να προσπαθήσουν να ελαφρύνουν τη θέση τους και να αποφύγουν την εσχάτη των ποινών –χωρίς τελικά να το καταφέρουν.

Το τρίτο σκάλωμα είναι αυτό καθαυτό το κατηγορητήριο που σχηματίστηκε στις δίκες της μόσχας. Βαρύ κι αχώνευτο, ίσως πολύ βαρύ για να είναι αληθινό. Δύο είναι τα βασικά χαρακτηριστικά που το διακρίνουν. Πρώτον ότι η απόδειξη των κατηγοριών βασίστηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου στις ομολογίες των κατηγορουμένων κι όχι σε κάποια άλλα ενοχοποιητικά στοιχεία, και δεύτερον: η εκδοχή των τροτσκοζηνοβιεφικών φασιστικών τεράτων, που σκόπευαν να εξοντώσουν τη σοβιετική ηγεσία και να σαμποτάρουν την παραγωγή, μοιάζει ίσως –στη διατύπωση κι εν μέρει και στην ουσία- θεωρία συνωμοσίας τραβηγμένη από τα μαλλιά. Ή μήπως όχι; Ας τα δούμε ένα-ένα.

Αν δεχτούμε τα παραπάνω, οφείλουμε τουλάχιστον να αναγνωρίσουμε ότι η συνωμοσιολογική αντίληψη ήταν κρατούσα και στο άλλο στρατόπεδο, των αντιφρονούντων και της πάλαι ποτέ ενωμένης αντιπολίτευσης. Οι οπαδοί της θεωρούν για παράδειγμα ότι η δολοφονία του κίροφ –που αποτέλεσε εν πολλοίς το έναυσμα για τις εκκαθαρίσεις- ήταν δουλειά της nkvd απ’ τα μέσα –ο ανεκδιήγητος αντισταλινικός γιώργος ρούσης την έχει χαρακτηρίσει ως την ενδεκάτη σεπτέμβρη της σοβιετικής ένωσης. Επίσης ο τρότσκι, στη βιογραφία του στάλιν που συνέγραψε ο ίδιος, καταλήγει στο εμβριθές συμπέρασμα ότι ο σύντροφος με το μουστάκι δολοφόνησε το λένιν και θεωρεί αδιάσειστο τεκμήριο ότι το είδε στα κίτρινα μάτια του και το μοχθηρό του βλέμμα (!). Αυτά ως προς το κλίμα της εποχής, που μάλλον δεν άφηνε κανέναν ανεπηρέαστο.

Ας επιστρέψουμε στην ουσία: τις κατηγορίες και τις καταδίκες. Αυτό που φαίνεται να τις καθιστά αντιφατικές από μία άποψη είναι η χρονική συγκυρία στην οποία λαμβάνουν χώρα. Μετά το 17ο συνέδριο των νικητών, όπως πέρασε στην ιστορία, όπου δόθηκε «άφεση πολιτικών αμαρτιών» σε όλους τους αντιπολιτευόμενους, πλην του τρότσκι. Κι αμέσως μετά την ψήφιση του σοβιετικού συντάγματος του 36’, του πιο δημοκρατικού συντάγματος στον κόσμο, που διακήρυσσε ότι τα υπολείμματα των εκμεταλλευτών είχαν ηττηθεί κι οι βάσεις του σοσιαλισμού είχαν τεθεί οριστικά.

Πώς συνάδουν όλα αυτά με τις δίκες και το κύμα των εκκαθαρίσεων; Γιατί οι ηγέτες της αντιπολίτευσης έχρηζαν τέτοιας σκληρής αντιμετώπισης; Με ποιον τρόπο θα καθίσταντο επικίνδυνοι, εφόσον είχαν ηττηθεί οριστικά, τόσο η πολιτική τους έκφραση, όσο και η κοινωνική βάση τέτοιου είδους αποκλίσεων;
Αν υποθέσουμε πχ, ότι ο μπουχάριν εξέφραζε τη φιλοσοφία της βαθμιαίας μετάβασης, με νεπ και χωρίς κολεκτιβοποίηση, η οποία συμπυκνωνόταν στο περίφημο σύνθημά του «κουλάκοι, πλουτίστε!», η ταξική πάλη στην ύπαιθρο είχε ήδη κριθεί κι οι κουλάκοι είχαν ηττηθεί οριστικά. Τι δικαιολογούσε επομένως την εκκαθάριση και τις σκληρές θανατικές καταδίκες, όπου το ρέμα μπορεί να παρέσυρε το αίμα κι αρκετών αθώων;

Εδώ μπορούμε να δώσουμε διάφορες απαντήσεις. Υπάρχει καταρχάς η άποψη ότι στις δίκες δεν κρίθηκαν οι πολιτικές πεποιθήσεις των κατηγορούμενων, αλλά η προδοσία και η συνεργασία τους με τους φασίστες. Κάτι που αποδεικνύει –σύμφωνα με αυτή τη λογική- ότι η οπορτουνιστική κατρακύλα μπορεί να φτάσει μέχρι το έσχατο σημείο, χάνοντας κάθε ίχνος πολιτικής αρχής, και να συνεργαστεί με τον ταξικό εχθρό. Με αυτήν την απάντηση θα καταπιαστούμε προς το τέλος, στον επίλογο της ανάρτησης.

Υπάρχει μια παραπλήσια λογική, η οποία κατά τη γνώμη μου έχει βάση και λέει ότι οι ομάδες της αντιπολίτευσης που ηττούνται κατ’ επανάληψη πολιτικά, δεν έχουν άλλο μέσο στη διάθεσή τους, παρά το σαμποτάζ και την υπόγεια υπονομευτική δουλειά εναντίον της ηγεσίας.

Κι υπάρχει και μια τρίτη προσέγγιση, που επισημαίνει το γενικότερο, ιστορικό πλαίσιο και τη συγκυρία που είχαν να αντιμετωπίσουν οι σοβιετικοί: την ιμπεριαλιστική περικύκλωση και τις εντατικές προετοιμασίες για την άμυνα των σοβιετικών στον επικείμενο πόλεμο, με τη γνωστή προειδοποίηση του στάλιν σε λόγο του από ραδιοφώνου, ότι έπρεπε να καλύψουν το χαμένο έδαφος και την καθυστέρηση εκατό χρόνων σε σχέση με το δυτικό κόσμο, σε διάστημα μιας δεκαετίας. Αυτό εξηγεί και τις ευρείες εκκαθαρίσεις στον κόκκινο στρατό –αν και δεν έλειψαν τελικά οι αποστασίες, όπως στην περίπτωση του στρατηγού βλασόφ.

Οι σοβιετικοί κατάφεραν τελικά με τιτάνιες προσπάθειες και θυσίες να αντιμετωπίσουν το ναζιστικό κίνδυνο και να μείνουν όρθιοι, λύνοντας το γόρδιο δεσμό που έσφιγγε γύρω τους. Η εκ των υστέρων και αφ’ υψηλού κριτική για τις βάρβαρες σταλινικές μεθόδους, είναι –τηρουμένων των αναλογιών- σα να γκρινιάζουμε επειδή ο αλέξανδρος έκοψε με το σπαθί του το γόρδιο δεσμό και δεν τον έλυσε με τα χέρια ή με κάποιον άλλο, πιο λεπτεπίλεπτο τρόπο.

Δεν είναι όμως αυτή η μοναδική πτυχή που συνδέεται με το θέμα μας. Διακηρυγμένος στόχος της τροτσκιστικής –κι ίσως όχι μόνο- αντιπολίτευσης ήταν η επανάσταση των μαζών ενάντια στη γραφειοκρατία και η ανατροπή της «θερμιδωριανής ηγεσίας». Και η πιο κατάλληλη συγκυρία για να προωθήσουν και να εφαρμόσουν αυτό το σχέδιο, ήταν ένας πόλεμος και η προσπάθεια της αντιπολίτευσης να τον μετατρέψει σε εμφύλιο, ταξικό πόλεμο και να στρέψει το λαό ενάντια στη σοβιετική γραφειοκρατία. Σε τέτοιες συνθήκες ακόμα και μικρές αντιπολιτευτικές γκρούπες, χωρίς ισχυρό κοινωνικό έρεισμα, θα μπορούσαν να καταστούν πολύ επικίνδυνες κι επιβλαβείς για την έκβαση του πολέμου. Κι αυτός πιθανότατα ήταν ο βασικός λόγος της απόφασης για τη βιολογική εξόντωση των αρχηγών της αντιπολίτευσης. Χωρίς ηγέτες, θα αδυνατούσε να συσπειρώσει κόσμο και να διασπάσεις το αρραγές σοβιετικό μέτωπο κατά του φασισμού.

Ή όπως έχει σχολιάσει κι ο άναυδος σε διάφορες περιστάσεις, έμπαινε κατά μία έννοια το ζήτημα ποιος-ποιον. Αν δεν τους προλάβαινε η ηγεσία, θα το έκαναν αυτοί αργότερα εις βάρος της, αντιστρέφοντας τους ρόλους θύτη και θύματος. Αυτός εξάλλου ήταν ο διακηρυγμένος στόχος τους, στο σύνθημα της αντιγραφειοκρατικής επανάστασης. Και πιθανόν η δολοφονία του κίροφ να ήταν η προειδοποιητική βολή.

Δεν ξέρω κατά πόσο ικανοποιείται ο αναγνώστης με αυτό το συμπέρασμα, κι αν δίνει απάντηση στα αρχικά ερωτήματα, αλλά αυτή είναι η εκδοχή στην οποία τείνει να καταλήξει η κε του μπλοκ ως προς την ουσία της υπόθεσης και τα αίτια που την κίνησαν σε αυτήν την εξέλιξη.

Ίσως πει κάποιος ότι δεν εξετάσαμε καθόλου το ενδεχόμενο να ήταν ακριβές το κατηγορητήριο και να εκτελέστηκαν δίκαια οι κατηγορούμενοι επί εσχάτη προδοσία. Ομολογώ –οικειοθελώς και χωρίς βασανιστήρια- πως δεν είμαι σε θέση να το αποκλείσω, χωρίς επισταμένη ιστορική έρευνα επί του θέματος. Πόσο μάλλον να αρνηθώ τους πολιτικούς χαρακτηρισμούς για τα στελέχη της αντιπολίτευσης –μικροαστική, οπορτουνιστική παρέκκλιση- και να τους βγάλω λάδι.

Πιστεύω όμως ότι πρέπει να εφαρμόσουμε στα σοβιετικά δεδομένα, αυτό που είχε πει η αλέκα σε μια εκδήλωση αντιστασιακών, με αφορμή την υπόθεση πλουμπίδη, αν θυμάμαι καλά κι ενόψει της συγγραφής του δεύτερου τόμου του δοκιμίου: να μην ταυτίζουμε τη διαφωνία και τη διαφορετική άποψη με το πέρασμα στις γραμμές του ταξικού εχθρού, όπως γινόταν κατά παράδοση σχεδόν στο παρελθόν, σε δύσκολες στιγμές για το κομμουνιστικό κίνημα.

Μήπως αυτό σημαίνει να μην τις κρίνουμε ή να μην τις καταδικάζουμε; Όχι, σύντροφοι. Σημαίνει κατά κύριο λόγο να προσπαθούμε να τις ερμηνεύσουμε, να τις καταλάβουμε. Μια διαφωνία, περισσότερο από κάποια οπορτουνιστική παρέκκλιση, μπορεί να αντανακλά τη διάσταση απόψεων πάνω σε κομβικά και πρωτόγνωρα στρατηγικά ζητήματα, που δεν είχαν αντιμετωπιστεί ποτέ κατά το παρελθόν και δεν έχουμε έτοιμες συνταγές κι αντίστοιχη πείρα για την επίλυσή τους. Σε αυτό το έδαφος μπορεί να αναπτυχθεί διαπάλη με διαφορετικές προσεγγίσεις και να οξυνθεί ανάλογα με τις κοινωνικές αναφορές και προεκτάσεις αυτών των θέσεων.

Κατά τη μελέτη τους, υπάρχουν δύο σκόπελοι προς αποφυγή. Αφενός ο μηχανιστικός ταξικός αναγωγισμός, που ερμηνεύει κάθε αποκλίνουσα άποψη ως μικροαστική παρέκκλιση, και μια ιδεαλιστική προσέγγιση, που κρίνει τα πάντα σε επίπεδο καθαρών ιδεών, που προκύπτουν στο κεφάλι του καθενός,  αυτόνομα από την πραγματικότητα και ερμηνεύει τη διαφωνία ως προδοσία των βασικών αρχών του μαρξισμού-λενινισμού.

Εμπρός λοιπόν αργοναύτες, πεδίον δόξης λαμπρό…
Δεκτές και συζητήσιμες παντός είδους ενστάσεις κι εφέσεις

37 σχόλια:

  1. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

    Φίλε Βασίλη,

    Τα παρακάτω αποσπάσματα τα βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέροντα:

    «Ωστόσο, αυτό που μάλλον κάνει τη διαφορά εν προκειμένω και φαίνεται να ερμηνεύει καλύτερα το “σπάσιμο” τόσο έμπειρων και σκληραγωγημένων στελεχών πρώτης γραμμής είναι ο κατήγορος. Οι κατηγορούμενοι δεν είχαν απέναντί τους την Oχράνα του τσάρου, ή κάποιον άλλο ταξικό εχθρό, αλλά τη σοβιετική εξουσία και τους εκπροσώπους της. Κι αυτό πιθανόν τους στερούσε το κίνητρο και την ηθική δύναμη να αντισταθούν και να ανατρέψουν το κατηγορητήριο. Κάποιοι εξ αυτών ίσως να ομολόγησαν με την πεποίθηση ότι προσφέρουν την τελευταία υπηρεσία τους στο σοβιετικό κράτος. Ενώ κάποιοι άλλοι πιθανόν να προχώρησαν σε ομολογίες και να ενοχοποίησαν άλλους συντρόφους τους, για να προσπαθήσουν να ελαφρύνουν τη θέση τους και να αποφύγουν την εσχάτη των ποινών —χωρίς τελικά να το καταφέρουν.»

    […]

    «Δεν είναι όμως αυτή η μοναδική πτυχή που συνδέεται με το θέμα μας. Διακηρυγμένος στόχος της τροτσκιστικής —κι ίσως όχι μόνο— αντιπολίτευσης ήταν η επανάσταση των μαζών ενάντια στη γραφειοκρατία και η ανατροπή της “θερμιδωριανής ηγεσίας”. Και η πιο κατάλληλη συγκυρία για να προωθήσουν και να εφαρμόσουν αυτό το σχέδιο, ήταν ένας πόλεμος και η προσπάθεια της αντιπολίτευσης να τον μετατρέψει σε εμφύλιο, ταξικό πόλεμο και να στρέψει το λαό ενάντια στη σοβιετική γραφειοκρατία. Σε τέτοιες συνθήκες ακόμα και μικρές αντιπολιτευτικές γκρούπες, χωρίς ισχυρό κοινωνικό έρεισμα, θα μπορούσαν να καταστούν πολύ επικίνδυνες κι επιβλαβείς για την έκβαση του πολέμου. Κι αυτός πιθανότατα ήταν ο βασικός λόγος της απόφασης για τη βιολογική εξόντωση των αρχηγών της αντιπολίτευσης. Χωρίς ηγέτες, θα αδυνατούσε να συσπειρώσει κόσμο και να διασπάσεις το αρραγές σοβιετικό μέτωπο κατά του φασισμού.
    Ή όπως έχει σχολιάσει κι ο άναυδος σε διάφορες περιστάσεις, έμπαινε κατά μία έννοια το ζήτημα ποιος-ποιον . Αν δεν τους προλάβαινε η ηγεσία, θα το έκαναν αυτοί αργότερα εις βάρος της, αντιστρέφοντας τους ρόλους θύτη και θύματος. Αυτός εξάλλου ήταν ο διακηρυγμένος στόχος τους, στο σύνθημα της αντιγραφειοκρατικής επανάστασης. Και πιθανόν η δολοφονία του Κίροφ να ήταν η προειδοποιητική βολή.»

    Είμαι της γνώμης ότι καλό θα ήταν να τα επεξεργαστείς κι αναπτύξεις περαιτέρω.

    Προς αρωγήν δες, σε παρακαλώ, το εξής:

    Grover Furr (USA) and Vladimir Bobrov (Russia), Nikolai Bukharin’s First Statement of Confession in the Lubianka
    («Cultural Logic», 2007 Issue)

    που θα το βρεις στο διαδίκτυο εδώ:

    http://clogic.eserver.org/2007/Furr_Bobrov.pdf

    Με πολλούς χαιρετισμούς

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καταρχάς να απολογηθώ εκ των προτέρων για τη σχεδόν πλήρη αδυναμία που έχω να διαβάσω οτιδήποτε μακροσκελές στην αγγλική και σε ηλεκτρονική μορφή. Αν υπήρχε ένα από τα δύο χαρακτηριστικά, ίσως μπορούσα να τα βγάλω πέρα. Αλλά και με τα δύο μαζί όχι.

    Κατά δεύτερον είμαι της γνώμης ότι τα εν λόγω αποσπάσματα είναι αυτοτελή ως νόημα και είναι καθαρό τι θέλουνε να πουν. Αν μπορούσαμε να κάνουμε κάποια προέκταση, αυτή θα ήταν ως προς το πρώτο απόσπασμα, πράγματι με την επιστολή μπουχάριν προς το στάλιν, κι ως προς το άλλο, με κάποιο κείμενο του τρότσκι όπου αναφέρεται συγκεκριμένα στον στόχο της επανάστασης των μαζών εναντίον της γραφειοκρατίας. Δυστυχώς αυτή τη στιγμή δεν έχω κάπου πρόχειρα την πηγή για να κάνω την παραπομπή, αλλά μπορεί να αναπληρώσει τη δική μου έλλειψη κάποιος σφος αναγνώστης

    Οπότε πετάω το μπαλάκι στη βάση του μπλοκ και στον μη απολιθωμένο, για τα περαιτέρω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ΤΕΧΝΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

    Αρχικά ευχαριστώ για την πρόσκληση-προσφορά και λυπάμαι που για σοβαρούς λόγους υγείας αδυνατώ να ανταποκριθώ, τουλάχιστον προς το παρόν (το άρθρο στο οποίο παρέπεμψα είναι κάπως μεγάλο, τριάντα εφτά σελίδες σχήματος Α4, αλλά με αραιή διαστίχιση).

    Επειδή το συγκεκριμένο άρθρο άπτεται άμεσα της ανάρτησης «ΔτΜ – Η αναψηλάφηση ΙΙ», θα κάνω μιαν αντιπρόταση —πενία γαρ τέχνας κατεργάζεται—, πάλι προς αρωγήν: Γιατί δεν το εκτυπώνεις για να το διαβάσεις με την άνεσή σου και μετά ό,τι βγει βγήκε;

    Γι’ άλλη μια φορά πολλούς χαιρετισμούς κι ευχαριστώ για την φιλοξενία

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. 2 παρατηρήσεις

    α. Δεν ειναι ακριβές οτι οι καταδίκες έγιναν με βάση μονο τις ομολογίες. Στην πρώτη δικη υπήρχε το πλαστο διαβατηριο του Ολντμεργκ αλλα στην πραγματικοτητα υπήρχε πληθωρα στοιχείων που ΔΕΝ χρησιμοποιηθηκαν (τις περισσοτερες φορές σκοπιμα για να προστατευτουν οι πηγες) στις δικες. Ενδιεκτικά 2 παραδειγματα
    - η NKVD ειχε εισχωρήσει στην ομαδα του Λ.Σεντοφ (γιου του Τροτσκι) στο Παρίσι. Ο. Μ Ζμποροβσκι μεταβιβαζε συγκεκριμενες πληροφοριες για τα σχεδια των τροτσκιστών αλλά και για τις επαφές τους μέσα στην ΕΣΣΔ
    - ο Τσουχατσέφσκυ αποκαλύφθηκε ΚΑΙ με στοιχεία που έστειλε η τσεχοσλοβακικη κυβερνηση στη Μοσχα

    Επείσης το ποιον πολλών ήταν ήδη γνωστο στη σοβιετικη ηγεσια για πολλά χρόνια. Πχ ο Σταλιν σε γραμμα του στον Μολοτοφ ήδη το 1926 κατηγορουσε τον Σερεμπριακοβ οτι αποκαλυπτε σοβιετικά μυστικα στον Τσαν Και Σεγκ.

    β. Το σημαντικο κατα τη γνωμη μου δεν ειναι τοσο το ποιος ποιον αλλα η απλη αλήθεια. Οι τροτσκιστες, μπουχαρινικοι, ζηνοβιεφικοι κλπ κατηγορουσαν το Σταλιν για προδοσία, παλινορθωση του καπιταλισμου κλπ. Σε αυτη την περιπτωση το καθηκον τους θα ηταν να τον ανατρεψουν. Πως μα συνομοτωντας και συμμαχώντας με τον εχθρο του εχθρου τους. Αν δεν το εκαναν αυτο θα ηταν ενα τσουρμο δειλών που η τυχη τους δεν θα επρεπε να ενδιαφερει κανεναν σημερα. Αν το εκαναν πληρωσαν απλως τα επεχειρα των πραξεων τους

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Τα αρθρα του Κυριλλου Παπασταυρου με τιτλο"Για την αντιπαράθεση με τα οπορτουνιστικά ρεύματα στο ΚΚ της ΕΣΣΔ τις δεκαετίες 1920 και 1930"ειναι πολυ διαφωτιστικα.Οποιος εχει χρονο και διαθεση ας κενει μια αναζητηση στον ριζοσπαστη πληκτρολογωντας"Για την αντιπαράθεση με τα οπορτουνιστικά ρεύματα στο ΚΚ της ΕΣΣΔ τις δεκαετίες 1920 και 1930"στη μηχανη αναζητησης.
    Εδω το πρωτο μερος
    http://www1.rizospastis.gr/wwwengine/story.do?id=4967752&textCriteriaClause=%2B%CE%93%CE%99%CE%91+%2B%CE%A4%CE%97%CE%9D+%2B%CE%91%CE%9D%CE%A4%CE%99%CE%A0%CE%91%CE%A1%CE%91%CE%98%CE%95%CE%A3%CE%97+%2B%CE%9C%CE%95+%2B%CE%A4%CE%91+%2B%CE%9F%CE%A0%CE%9F%CE%A1%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%9D%CE%99%CE%A3%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%91+%2B%CE%A1%CE%95%CE%A5%CE%9C%CE%91%CE%A4%CE%91+%2B%CE%A3%CE%A4%CE%9F+%2B%CE%9A%CE%9A+%2B%CE%A4%CE%97%CE%A3+%2B%CE%95%CE%A3%CE%A3%CE%94+%2B%CE%A4%CE%99%CE%A3+%2B%CE%94%CE%95%CE%9A%CE%91%CE%95%CE%A4%CE%99%CE%95%CE%A3+%2B1920+%2B%CE%9A%CE%91%CE%99+%2B1930

    Προλεκαλτ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Η αληθεια ειναι οτι τη δολοφονια του Κιροφ προσπαθησε και ο Χρουτσοφ να τη φορεσει στον Σταλιν. Μαλιστα συνεστησε 2 συνεχομενες επιτροπες οι οποιες ομως δε μπορεσαν να ενοχοποιησουν τον Σταλιν. Η τελευταια επιτροπη τετοιου ειδους δημιουργηθηκε επι Γκορμπι αλλά δυστυχως ουτε και αυτη μπορεσε να φορτωσει στον Σταλιν και το φονο αυτό.
    Επισης ο Γ.Λιουσκοφ (ανωτερος αξιωματικος της NKVD που αποσκιρτισε το 1938 στην Ιαπωνία – κατα τ’ αλλα δεν υπηρχαν προδοτες στον κρατικο μηχανισμό) στην ανακριση του απο τους Ιαπωνες αθωωνει και αυτός τον Σταλιν

    Εννοιειται οτι ο Ρουσης ξερει πολλα περισσοτερα από ολους αυτούς

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  7. από τη χθεσινη ανακοινωση της ΧΑ

    (...)
    Η όλη φρασεολογία τους παραπέμπει στα… ζωολογικά ξεσπάσματα του διαβόητου εισαγγελέα των Δικών της Μόσχας, Βισίνσκυ, ο οποίος απαιτούσε «θάνατο στα λυσσασμένα σκυλιά» κ.τ.λ., όπου «λυσσασμένα σκυλιά» ήταν οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές του οκτωβριανού πραξικοπήματος του ’17 (Ζηνόβιεφ, Κάμενεφ, Μπουχάριν, Ρύκωφ, Ράντεκ κ.λπ.).

    (...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. "Συνολικά, πρέπει να πούμε σε ολόκληρη την αγροτιά, σε όλα τα διαφορετικά στρώματά της: πλουτίστε, συσσωρεύστε, αναπτύξτε τα αγροκτήματά σας".
    Νομίζω, αυτή είναι η ακριβής φράση του Μπουχάριν, που αποδίδεται συχνά, ως "κουλάκοι πλουτίστε".
    Το αναφέρω μόνο γιατί η ακρίβεια ως προς τις θέσεις του καθένα κάνει ακριβέστερη και την ιστορική τους αποτίμηση.

    Επίσης, ίσως είναι χρήσιμο στον διάλογο και αυτό το δημοσίευμα από τον ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ της 9-3-2003, με τίτλο "η υπόθεση μπουχάριν - ρίκοφ":

    http://www2.rizospastis.gr/wwwengine/story.do?id=1681773

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. εσυ εισαι ο ανεκδιηγητος και τα υπολοιπα σταλινικα γουρουνια που λιμαινονται την ηγεσια του ΚΚΕ . Ανεπαγγελτοι τεμπεληδες που ονειρευονται την καθοδο του κοκκινου στρατου που θα τους φερει στην εξουσια οπως τους Τσαουσεσκου-ζηβκοφ κ.α χωρις να σπασει ουτε ενα τζαμι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ρε παιδια..... ΡΕ ΠΑΙΔΙΑ.... Οργανωθειτε επιτελους κι αποφασιστε. Ειμαστε σταλινικοι? Ειμαστε τροτσκισται? Βγαλτε επιτελους ενα πορισμα, γιατι ειλικρινα κρεμομεθα απο τα χειλη σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. " Η εκ των υστέρων και αφ’ υψηλού κριτική για τις βάρβαρες σταλινικές μεθόδους, είναι –τηρουμένων των αναλογιών- σα να γκρινιάζουμε επειδή ο αλέξανδρος έκοψε με το σπαθί του το γόρδιο δεσμό και δεν τον έλυσε με τα χέρια ή με κάποιον άλλο, πιο λεπτεπίλεπτο τρόπο."

    Μήπως πρέπει να το συνοψίσουμε στο μακκιαβελικό "ο σκοπός αγιάζει τα μέσα" κ να πάρουμε ξεκάθαρη θέση πάνω σε αυτό; Αγιάζονται όντως όλα τα μέσα; Βέβαια θα πρέπει να υπάρχει την ίδια στιγμή στο νου κ το-πολλάκις επαληθευμένο στην πράξη- ρητό "ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με τις καλύτερες προθέσεις". Για να φτάσουμε-νομίζω-εντέλει στο δίλημμα Λένιν ή Ρόζα; Εγώ δε μπορώ να βγάλω άκρη. Το ομολογώ. Πιθανώς μόνο η ίδια η ζωή (η πράξη δηλαδή) είναι σε θέση να ξεκαθαρίσει τέτοιες "ανησυχίες".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Το θέμα είναι ότι χάρη στην πολιτική του '30 η ΕΣΣΔ μπόρεσε να αντιτάξει 3.000 τεθωρακισμένα απέναντι στα χιτλερικά, στη μάχη του Κουρσκ.
    Το θέμα επίσης είναι ότι από την μορφή και την οξύτητα της εσωκομματικής πάλης επωφελήθηκαν και αυτοί που πάντα θα βρίσκονταν με τη μεριά του νικητή, αν γίνομαι κατανοητός, δηλαδή οι "προσωπολάτρες".
    Το θέμα είναι επίσης, ότι δεν μπορεί κανείς να κρίνει για παράδειγμα τον Ροβεσπιέρο με τα μέτρα και τα σταθμά λχ της αστικής δημοκρατίας της μεταπολίτευσης, ούτε τον Αχιλλέα και τον Έκτορα με τα μέτρα και τα σταθμά ενός φλεγόμενου κάδου απορριμάτων ή μιας σπασμένης βιτρίνας..

    Αυτά από εμένα, χωρίς να γνωρίζω την υποθετική μου τύχη αν τυχόν ζούσα στη "δίνη" αυτής της επανάστασης που είχε όλα τα χαρακτηριστικά της Μεγάλης, όπως άλλωστε και η Γαλλική.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. “” Το θέμα είναι ότι χάρη στην πολιτική του '30 η ΕΣΣΔ μπόρεσε να αντιτάξει 3.000 τεθωρακισμένα απέναντι στα χιτλερικά, στη μάχη του Κουρσκ”””

    Όχι φίλε AGIS δεν είναι έτσι τα πράγματα.

    Χάρη τις πολιτικής αυτής τους τσαταλιασαν οι Φιλανδοί, αφού δεν άφησε στον στρατό ούτε ένα αξιωματικό τις προκοπής: 233 από τους 264 διοικητές μεραρχιών και συνολικά 37 254 αξιωματικούς απ’ όλες τις βαθμίδες. Και έβαλαν τους πολιτικούς κομισάριους να κάνουν κουμάντο σε στρατιωτικά θέματα.

    Και αφού είδαν ότι ο Κόκκινος Στρατός έγινε κουρουμπελο στα χέρια κάτι ψωριάρηδων, τότε έκατσαν και τον έφτιαξαν στα σοβαρά.

    Και προς τιμή τους το έκαναν πάρα πολύ γρήγορα, γιατί αλλιώς θα έφτανε ο Χίτλερ στην Καμτσάτκα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. εντάξει, οι "μικροί" Φινλανδοί δεν ήταν και τόσο ψωριάρηδες... Είχαν από πίσω τους τόσο τους φασίστες όσο και τις αστικές δημοκρατίες. Για αυτό μην βιάζεσαι τόσο να βγάλεις τα συμπεράσματα σου. πραγματικά η πολιτική του '30 έδωσε τη νίκη στην ΕΣΣΔ, επειδή μπόρεσε να δώσει μια τιτάνια μάχη χωρίς "αριστερούς" προδότες (ανεξάρτητα από προθέσεις κάποιων) στο εσωτερικό της. Ακόμα και οι περιπτώσεις όπως του Βλάσοφ δείχνουν ότι το λάθος δεν ήταν οι εκκαθαρίσεις και η συνέχεια της επανάστασης προς τα μπρος, αλλά ότι
    1. δεν έφτασαν μέχρι το τέρμα και σε περιπτώσεις παραστρατούσαν. Αυτό θα μπορούσε να το λύσει μόνο η ενεργητική συμμετοχή της εργατικής τάξης σε αυτό, κάτι που δυστυχώς αποφεύχθηκε. Άμεσα συνδέεται με το δεύτερο σημείο, δηλαδή ότι
    2. το Σύνταγμα του '36 ΔΕΝ έλυσε τα προβλήματα που ήθελε να λύσει. Και αυτό γιατί αδυνάτισε ο εργατικός έλεγχος

    Εν πάσει περιπτώσει

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Εννοώ την ύπαρξη της βιομηχανικής βάσης που επέτρεψε την ύπαρξη των 3000 τεθωρακισμένων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Η ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ ΡΗΣΗ-ΣΥΝΘΗΜΑ ΤΟΥ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ

    Ναι, πραγματικά αυτή είναι ολόκληρη η περιβόητη ρήση-σύνθημα του Ν. Ι. Μπουχάριν: «Συνολικά, πρέπει να πούμε σε ολόκληρη την αγροτιά, σε όλα τα διαφορετικά στρώματά της: πλουτίστε, συσσωρεύστε, αναπτύξτε τα αγροκτήματά σας».

    Την ρήση-σύνθημα περιείχε η εισήγηση που έκανε στις 17 Απριλίου του 1925 στην συγκέντρωση του ακτίφ της Κομματικής Οργάνωσης Μόσχας του Ρωσικού Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκων) με θέμα «Η Νέα Οικονομική Πολιτική και τα καθήκοντά μας» [Н. И. Бухарин О Новой экономической политике и наших задачах. Доклад на собрании актива Московской организации. 17 апреля 1925 г.].

    Για τους ρωσομαθείς έχει ως εξής (πρβλ.: Ν. Ι. Μπουχάριν, Εκλογή από το έργο του, Μόσχα (Πολιτικές Εκδόσεις), 1988, σελ. 136 [Н. И. Бухарин Избранные произведения. Москва: Издательство политической литературы, 1988, стр. 136]):

    В общем и целом всему крестьянству, всем его слоям нужно сказать: обогащайтесь, накапливайте, развивайте свое хозяйство.

    Ας μου επιτρέψει ο φίλος Αγησίλαος τρεις μικρές παρεμβάσεις στην μετάφρασή του που, βέβαια, δεν αλλάζουν στο ελάχιστο το βαθιά οπορτουνιστικό —και στην ουσία κατάφωρα αντιλενινιστικό— περιεχόμενο της μπουχαρινικής ρήσης-συνθήματος:

    α΄) το: В общем и целом δεν θα το μετάφραζα: «συνολικά», αλλά: «γενικά»
    β΄) το: хозяйство θα το μετάφραζα: «αγροκτήματα», αλλά: «νοικοκυριό» με την έννοια της οικονομικής μονάδας, και
    γ΄) το: «διαφορετικά» δεν υπάρχει στο πρωτότυπο, επομένως: «στα στρώματά της».

    Για την ιστορία το «πλουτίστε» (στα γαλλικά: enrichissez-vous) της ρήσης-συνθήματος που καθόλου τυχαία δεν έριξε στην συγκεκριμένη πολιτικοοικονομική συγκυρία ο Ν. Ι. Μπουχάριν, αποδίδεται —ανεκδοτολογικά, γιατί δεν έχει με ακρίβεια επισημανθεί— στον Γάλλο πολιτικό του 19ου αιώνα Φρανσουά Γκιζό (François Pierre Guillaume Guizot, 1787–1874), γνωστό από την αρχή του «Μανιφέστου του Κομμουνιστικού Κόμματος», ο οποίος φέρεται να το είπε υπό άλλες συνθήκες. Μετά την κριτική που του έγινε, ο Ν. Ι. Μπουχάριν σε μια από τις πάμπολλες καιροσκοπικές στροφές της πολιτικής του σταδιοδρομίας έσπευσε την ίδια χρονιά (στην μπροσούρα του «Ο καισαρισμός με την μάσκα της επανάστασης», Μόσχα 1925, σελ. 35, ρωσ.) να ανακρούσει πρύμνη και να ανακαλέσει εν μέρει, «αποχρωματίζοντας» την περιβόητη ρήση-σύνθημα από το πολιτικό και κοινωνικό της περιεχόμενο και την ουσία της με τον γνωστό του προσφιλή τρόπο: (…) «αναμφίβολα» [несомненно] (…) «ήταν λανθασμένη διατύπωση» [была ошибочной формулировкой] (…) «εντελώς ορθής θέσης» [совершенно правильного положения].

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. ΚΑΙ ΤΟ «ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ» ΠΑΡΟΡΑΜΑ

    Αντί:

    β΄) το: хозяйство θα το μετάφραζα: «αγροκτήματα», αλλά: «νοικοκυριό» με την έννοια της οικονομικής μονάδας, και

    Να διαβαστεί:

    β΄) το: хозяйство δεν θα το μετάφραζα: «αγροκτήματα», αλλά: «νοικοκυριό» με την έννοια της οικονομικής μονάδας, και

    Για πολλοστή φορά, pardon!

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΑΡΟΡΑΜΑ, ΣΥΓΝΩΜΗ!

    Αντί:

    γ΄) το: «διαφορετικά» δεν υπάρχει στο πρωτότυπο, επομένως: «στα στρώματά της».

    Παρακαλώ πολύ να διαβαστεί:

    γ΄) το: «διαφορετικά» δεν υπάρχει στο πρωτότυπο, επομένως: «σε όλα τα στρώματά της».

    Είμαι αδικαιολόγητος, συγνώμη για την κατάχρηση της υπομονετικής φιλοξενίας σας.

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΠΑΡΟΡΑΜΑ

    Έχω πλήρη επίγνωση του ότι γίνομαι κουραστικός, αλλά δεν θέλω επ’ ουδενί λόγω να θεωρηθεί ότι οι «δογματικοί» «σταλινικοί» —αυτό είναι κάπως ευγενικό, ο άλλος δεν μας είπε «σταλινικά γουρούνια»;— παραποιούν, παραχαράζουν και πλαστογραφούν τα κείμενα των πολιτικών τους αντιπάλων.

    Γι’ αυτό ακόμα μια, τελευταία, διόρθωση.

    Αντί:
    «εντελώς ορθής θέσης» [совершенно правильного положения].

    Το σωστό είναι:
    «εντελώς ορθής θέσης» [совершенно правильного положения] (…).

    Χίλια ευχαριστώ για την φιλοξενία και την υπομονή σας.

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. @ Μη απολιθωμένος (ακόμα):

    - τη μετάφραση την αλίευσα κάπου κάποτε εντός διαδικτύου, δεν είναι δική μου

    - Όπως και να'χει σε σχέση με το "κουλάκοι πλουτίστε" σίγουρα "κάτι" αλλάζει. Σ' εμένα μοιάζει φανερό ότι στο πλαίσιο της πολεμικής η "φράση" προκάλεσε στους αντίπαλούς της την αντίδραση: "δηλαδή (εννοεί ο μπουχάριν) κουλάκοι πλουτίστε", και στους κουλάκους επίσης την αντίδραση "δηλαδή να πλουτίσουμε", κι έμεινε το "δηλαδή" όπως και όσο ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

    -αλλά η ουσία, κατά τη γνώμη μου, δεν βρίσκεται στην μετατροπή της "φράσης" σε "σύνθημα", ούτε στο "σύνθημα" καθαυτό. Βρίσκεται στην διαπάλη ανάμεσα στην κολεκτιβοποίηση και στην συνέχιση της ΝΕΠ τουλάχιστον στην αγροτική παραγωγή.

    -Κατά τη γνώμη μου επίσης, η θέση του Μπουχάριν θα μπορούσε να κριθεί σύμφωνη με μια μορφή "ακαδημαϊκού" μαρξισμού, που διαμορφώνει πολιτική θέση (περί ρυθμών μετάβασης κλπ) στη βάση της τυπικής θεωρίας παραγνωρίζοντας (και μια τέτοια παραγνώριση είναι πράγματι "αντιλενινιστική") τις αντικειμενικές ανάγκες όπως αυτές που υπήρχαν τη δεκ. 30. Αυτό κατά κάποιο τρόπο "αποδεικνύεται" και από τις υερβολές της διαδικασίας κολεκτιβοποίησης (ίλιγγος από τις επιτυχίες), που θεωρητικά δεν θα υπήρχαν υπό ομαλές μεταβατικές συνθήκες (γιατί θεωρητικά υπάρχουν και τέτοιες).

    -Όπως και να'χει το ζήτημα των δικών δεν στηρίχτηκε στις γνώμες αλλά στο ξεπέρασμα των ορίων που επιτρέπει η εσωκομματική πάλη γύρω από τις γνώμες (αλλά και με ταυτόχρονη επίδραση των "ελλείψεων στην κομματική δουλειά" σταλιν τ.14 σελ 67-70, κι αυτό πιστεύω είναι "αντικειμενικό" και σημαντικό για μια συνολική εκτίμηση κι όχι μόνο για τις δίκες).

    -Ερώτηση: Σε τοποθέτηση του προσυνεδριακού είχα διαβάσει ότι υπάρχει μια συλλογή δεκάδων επιστολών του μπουχάριν προς τον στάλιν ένω δικαζόταν ή είχε ήδη δικαστεί. Υπάρχει κάτι δημοσιευμένο σχετικά;

    -Αλλη ερώτηση για να μου φύγει η περιέργεια (αν θες να μου απαντήσεις), το όνομά μου το μάντεψες από το AGIS ή τυχαίνει να γνωριζόμαστε;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Α΄)

    @ AGIS

    Φίλε Αγησίλαε,

    Θα προσπαθήσω να απαντήσω στις ερωτήσεις σου με την ελπίδα ότι δεν καταχρώμαι την φιλοξενία του κοινού μας οικοδεσπότη.

    Η δημοσιευμένη αλληλογραφία του Ν. Ι. Μπουχάριν από τις μέρες που προηγήθηκαν των κατηγοριών εναντίον του μέχρι τις μέρες που προηγήθηκαν της εκτέλεσης της καταδίκης του σε θάνατο είναι και την οποία αλληλογραφία μέχρι στιγμής γνωρίζω, έχει ως εξής:

    1) Τηλεγράφημα του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν (24/8/1936 από την Τασκένδη)
    2) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΠΚΚ (Μπ.) και προς τον Α. Γ. Βισίνσκι (27/8/1936)
    3) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Κ. Ε. Βοροσίλοφ (31/8/1936)
    4) Επιστολή του Κ. Ε. Βοροσίλοφ προς τον Ν. Ι. Μπουχάριν (3/9/1936)
    5) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Κ. Ε. Βοροσίλοφ (3/9/1936)
    6) Επιστολή του Ι. Β. Στάλιν προς τον Β. Μ. Μόλοτοφ (Σεπτέμβριος 1936, αφορά τις επιστολές 3, 4 και 5)
    5) Επιστολή του Λ. Μ. Καγκανόβιτς προς τον Ι. Β. Στάλιν (14/9/1936, αφορά τον Ν. Ι. Μπουχάριν)
    6) Επιστολή του Κ. Ε. Βοροσίλοφ προς τον Ι. Β. Στάλιν (7/12/1936, αφορά τις επιστολές 3, 4 και 5)
    7) Προς την μελλοντική γενιά των καθοδηγητών του κόμματος (επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν, Φεβρουάριος 1937)
    8) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν (10/12/1937)
    9) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς την Α. Μ. Λάρινα (15/1/1938).

    Από τις επιστολές αυτές οι υπ’ αριθ. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8 έχουν αρχειακό αντίκρισμα, δηλαδή υπάρχουν ή στο πρωτότυπο ή σε διαπιστευμένο αντίγραφο, για την επιστολή υπ’ αριθ. 9 δεν υπάρχει αρχειακό αντίκρισμα, ενώ η αυθεντικότητα της επιστολής υπ’ αριθ. 7 αμφισβητείται έντονα, γιατί εκτός του ότι δεν υπάρχει γι’ αυτήν αρχειακό αντίκρισμα, η επιστολή μαρτυρείται μόνο από την Α. Μ. Λάρινα, σύζυγο του Ν. Ι. Μπουχάριν, η οποία κατά τα λεγόμενά της την αποστήθισε και κατέγραψε για πρώτη φορά μόλις την δεκαετία του 1980.

    Απ’ όλη αυτήν την αλληλογραφία η πιο ενδιαφέρουσα επιστολή είναι εκείνη προς τον Ι. Β. Στάλιν της 10ης Δεκεμβρίου 1937 (υπ’ αριθ. 8), την οποία στην στέλνω σε αγγλική μετάφραση στην συνέχεια.

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (B΄)

    @ AGIS

    Φίλε Αγησίλαε,

    Αρχίζω με το πρώτο τμήμα της επιστολής του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν της 10ης Δεκεμβρίου 1937 σε αγγλική μετάφραση.

    Bukharin’s letter to Stalin, 10 December 1937(*)

    VERY SECRET [ves’ma sekretno (весьма секретно)]

    PERSONAL

    Request no one be allowed to read this letter without the express permission of I. V. Stalin.

    To: I. V. Stalin.

    7 pages + 7 pages of memoranda (1).

    Iosif Vissarionovich!

    This is perhaps the last letter I shall write to you before my death. That’s why, though I am a prisoner, I ask you to permit me to write this letter without resorting to officialese [ofitsialytsina (официалыцина)], all the more so since I am writing this letter to you alone: the very fact of its existence or nonexistence will remain entirely in your hands…

    I’ve come to the last page of my drama and perhaps of my very life. I agonized over whether I should pick up pen and paper — as I write this, I am shuddering all over from disquiet and from a thousand emotions stirring within me, and I can hardly control myself. But precisely because I have so little time left, I want to take my leave of you in advance, before it’s too late, before my hand ceases to write, before my eyes close, while my brain somehow still functions.

    In order to avoid any misunderstandings, I will say to you from the outset that, as far as the world at large (society) is concerned: 1) I have no intention of recanting anything I’ve written down [confessed]; 2) In this sense (or in connection with this), I have no intention of asking you or of pleading with you for anything that might derail my case from the direction in which it is heading. But I am writing to you for your personal information. I cannot leave this life without writing to you these last lines because I am in the grip of torments which you should know about.

    1. Standing on the edge of a precipice, from which there is no return, I tell you on my word of honour, as I await my death, that I am innocent of those crimes which I admitted to at the investigation.

    2. Reviewing everything in my mind — insofar as I can — I can only add the following observations to what I have already said at the plenum:

    a) I once heard someone say that someone had yelled out something. It seems to me that it was Kuzmin, but I had never ascribed any real significance to it — it had never even entered my mind;

    b) Aikhenvald told me in passing, post factum as we walked on the street, about the conference which I k n e w n o t h i n g about (nor did I know anything about the Riutin Platform) (“the gang has met, and a report was read”) — or something of the sort. And, yes, I concealed this fact, feeling pity for the “gang.”

    (*) Аs translated in J. Arch Getty, Oleg V. Naumov; Translations by Benjamin Sher , The Road to Terror: Stalin and the Self-destruction of the Bolsheviks, 1932–1939, New Haven and London: Yale University Press, 1999, Document 198. Source text: Istochnik, 1993/10, 23–25. All text in bold was underlined by Bukharin (bold: once; bold expanded: twice). Text in square brackets is added by the Translator. Bukharin addresses Stalin throughout by the familiar ty (ты).

    (1) The memoranda have not been found in the archives.

    Σταματώ εδώ για σήμερα, γιατί η υγεία μου δεν μου επιτρέπει να συνεχίσω. Ελπίζω να με καταλαβαίνεις. Θα συνεχίσω αύριο.

    Το όνομά σου το συμπέρανα από το αρχαιοελληνικό Ἆγις που αποτελεί παράλληλη μορφή και τύπο του επίσης αρχαιοελληνικού Άγησίλαος.

    Να γνωριζόμαστε μάλλον δύσκολο. Η μακρά μου υπερορία και βραχεία μνήμη των συνομηλίκων μου συμπατριωτών το καθιστούν σχεδόν απίθανο, αν υποθέσουμε ότι έχεις τα χρόνια μου…

    Καλή σου νύχτα.

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. Εγώ αγαπητέ φίλε, "μη απολιθωμένος (ακόμα)" είμαι 47, καλό βράδυ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Γ΄)

    @ AGIS

    Φίλε Αγησίλαε,

    Συνεχίζω με το δεύτερο τμήμα της επιστολής του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν της 10ης Δεκεμβρίου 1937 σε αγγλική μετάφραση.

    c) I was also guilty of engaging in duplicity in 1932 in my relations with my “followers,” believing sincerely that I would thereby w i n t h e m b a c k w h o l l y t o t h e p a r t y . Otherwise, I’d have alienated them from the party. That was all there was to it. In saying this, I am clearing my conscience t o t a l l y . A l l t h e r e s t e i t h e r n e v e r t o o k p l a c e o r , i f i t d i d , t h e n I h a d n o i n k l i n g o f i t w h a t s o e v e r .

    So at the plenum I spoke t h e t r u t h a n d n o t h I n g b u t t h e t r u t h , but no one believed me. And here and now I speak the absolute truth: all these past years, I have been honestly and sincerely carrying out the party line and have learned to cherish and love you wisely.

    3. I had no “way out” other than that of confirming the accusations and testimonies of others and of elaborating on them. Otherwise, it would have turned out that I had not “disarmed.”

    4. Apart from extraneous factors and apart from argument #3 above, I have formed, more or less, the following conception of what is going on in our country:
    There is something g r e a t a n d b o l d a b o u t t h e p o l i t i c a l i d e a of a general purge. It is a) connected with the pre-war situation and b) connected with the transition to democracy. This purge encompasses a) the guilty; b) persons under suspicion; and c) persons potentially under suspicion. This business could not have been managed without me. Some are neutralized one way, others in another way, and a third group in yet another way. What serves as a guarantee for all this is the fact that people inescapably talk about each other and in doing so arouse an e v e r l a s t I n g distrust in each other. (I’m judging from my own experience. How I raged against Radek, who had smeared me, and then I myself followed in his wake…) In this way, the leadership is bringing about a f u l l g u a r a n t e e for itself.

    For God’s sake, don’t think that I am engaging here in reproaches, even in my inner thoughts. I wasn’t born yesterday. I know all too well that g r e a t plans, g r e a t ideas, and g r e a t interests take precedence over everything, and I know that it would be petty for me to place the question of my own person o n a p a r with the u n i v e r s a l - h i s t o r i c a l tasks resting, first and foremost, on your shoulders.

    But it is here that I feel my d e e p e s t agony and find myself facing my chief, agonizing paradox.

    5. I f I were absolutely sure that your thoughts ran precisely along this path, then I would feel so much more at peace with myself. Well, so what! If it must be so, then so be it! But believe me, my heart boils over when I think that you might b e l i e v e that I am guilty of these crimes and that in your heart of hearts you y o u r s e l f think that I am really guilty of all of these horrors. I n t h a t c a s e , what would it mean? Would it turn out that I have been helping to deprive [the party] of many people (beginning with myself!) — that is, that I am wittingly committing an e v i l ? ! I n t h a t c a s e , such action could never be justified. My head is giddy with confusion, and I feel like yelling at the top of my voice. I feel like pounding my head against the wall: for, in that case, I have become a cause for the death of others. What am I to do? What am I to do?

    Η επόμενη συνέχεια εντός της ημέρας.

    Χθες το βράδυ αντί του σωστού «Ἀγησίλαος» έγραψα «Άγησίλαος»: lapsus calami, sed non mentis…

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Δ΄)

    @ AGIS

    Φίλε Αγησίλαε,

    Συνεχίζω με το τρίτο τμήμα της επιστολής του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν της 10ης Δεκεμβρίου 1937 σε αγγλική μετάφραση.

    6. I bear not one iota of malice toward anyone, nor am I bitter. I am not a Christian. But I do have my quirks. I believe that I am suffering retribution for those years when I really waged a campaign.(2) And if you really want to know, more than anything else I am oppressed by one fact, which you have perhaps forgotten: Once, most likely during the summer of 1928, I was at your place, and you said to me: “Do you know why I consider you my friend? After all, you are not capable of intrigues, are you?” And I said: “No, I am not.” At that time, I was hanging around with Kamenev (“first encounter”).(3) Believe it or not, but it is t h i s fact that stands out in my mind as original sin does for a Jew [sic]. Oh, God, what a child I was! What a fool! And now I’m paying for this with my honour and with my life. For t h i s forgive me, Koba.(4) I weep as I write. I no longer need anything, and you yourself know that I am probably making my situation worse by allowing myself to write all this. But I just can’t, I simply can’t keep silent.
    I must give you my final “farewell.”(5) It is for this reason that I bear no malice toward anyone, not toward the [party-state] leadership nor the investigators nor anyone in between. I ask you for forgiveness, though I have already been punished to such an extent that everything has grown dim around me, and darkness has descended upon me.

    7. When I was hallucinating, I saw you several times and once I saw Nadezhda Sergeevna.(6) She approached me and said: “What have they done with you, Nikolai Ivanovich? I’ll tell Iosif to bail you out.” This was so real that I was about to jump and write a letter to you and ask you to… bail me out! Reality had become totally mixed up in my mind with delusion. I know that Nadezhda Sergeevna would never believe that I had harboured any evil thoughts against you, and not for nothing did the subconscious of my wretched self cause this delusion in me. We talked for hours, you and I… Oh, Lord, if only there were some device which would have made it possible for you to see my soul flayed and ripped open! If only you could see how I am attached to you, body and soul, quite unlike certain people like Stetsky or Tal.(7) Well, so much for “psychology” — forgive me. No angel will appear now to snatch Abraham’s sword from his hand. My fatal destiny shall be fulfilled!

    (2) Against the party line? — Trans.
    (3) Alluding metaphorically to a political romance — Trans.
    (4) Nickname of Stalin.
    (5) Prosti (прости) can mean both “farewell” and “forgive me” — Trans.
    (6) Stalin’s late wife.
    (7) Officials of the party press department who gave evidence against Bukharin when he headed Izvestiia.

    Επί τη ευκαιρία, ξέρεις ότι το Ἀγησίλαος σημαίνει «οδηγός ή αρχηγός λαού ή στρατού»;

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Ε΄)

    @ AGIS

    Φίλε Αγησίλαε,

    Συνεχίζω με το τέταρτο τμήμα της επιστολής του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν της 10ης Δεκεμβρίου 1937 σε αγγλική μετάφραση.

    8. Permit me, finally, to move on to my last, minor, requests.

    a) It would be a thousand times easier for me t o d i e than to go through the coming trial: I simply don’t know how I’ll be able to control myself — you know my nature: I am not an enemy either of the party or of the USSR, and I’ll do all within my powers [to serve the party's cause], but, under such circumstances, my powers are minimal, and heavy emotions rise up in my soul. I’d get on my knees, forgetting shame and pride, and plead with you not to make me go through with it [the trial]. But this is probably already impossible. I’d ask you, if it were possible, to let me die before the trial. Of course, I know how harshly you look upon such matters.

    b) If(8) I’m to receive the death sentence, then I implore you beforehand, I entreat you, by all that you hold dear, not to have me shot. Let me drink poison in my cell instead. (Let me have morphine so that I can fall asleep and never wake up.) For me, this point is extremely important. I don’t know what words I should summon up in order to entreat you to grant me this as an act of charity. After all, politically, it won’t really matter, and, besides, no one will know a thing about it. But let me spend my last moments as I wish. Have pity on me! Surely you’ll understand — knowing me as well as you do. Sometimes I look death openly in the face, just as I know very well that I am capable of brave deeds. At other times, I, ever the same person, find myself in such disarray that I am drained of all strength. So if the verdict is death, let me have a cup of morphine. I implore you…

    c) I ask you to allow me to bid farewell to my wife and son. No need for me to say good-bye to my daughter. I feel sorry for her. It will be too painful for her. It will also be too painful to Nadya(9) and my father. Anyuta,(10) on the other hand, is young. She will survive. I would like to exchange a few last words with her. I would like permission to meet her before the trial. My argument is as follows: If my family sees what I c o n f e s s e d to, they might commit suicide from sheer unexpectedness. I must somehow prepare them for it. It seems to me that this is in the interests of the case and its official interpretation.

    d) If, contrary to expectation, my life is to be spared, I would like to request (though I would first have to discuss it with my wife) the following:

    *) That I be exiled to America for x number of years. My arguments are: I would myself wage a campaign [in favour] of the trials, I would wage a mortal war against Trotsky, I would win over large segments of the wavering intelligentsia, I would in effect become Anti-Trotsky and would carry out this mission in a big way and, indeed, with much zeal. You could send an expert security officer [chekist (чекист)] with me and, as added insurance, you could detain my wife here for six months until I have proven that I am really punching Trotsky and Company in the nose, etc.

    **) But if there is the slightest doubt in your mind, then exile me to a camp in P e c h o r a or K o l y m a , even for 25 years. I could set up there the following: a university, a museum of local culture, technical stations, and so on, institutes, a painting gallery, an ethnographic museum, a zoological and botanical museum, a camp newspaper and journal.

    (8) After the introductory “If,” Bukharin has crossed out the words “you have decided in advance.” From Yu. Murin’s accompanying notes — Trans.
    (9) Bukharin’s first wife.
    (10) Bukharin’s current wife.

    Όπως περίπου μάντεψα, είμαι κατά εννέα χρόνια γηραιότερός σου.

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (ΣΤ΄)

    @ AGIS

    Φίλε Αγησίλαε,

    Συνεχίζω με το πέμπτο και τελευταίο τμήμα της επιστολής του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν της 10ης Δεκεμβρίου 1937 σε αγγλική μετάφραση.

    In short, settling there with my family to the end of my days, I would carry out pioneering, enterprising, cultural work.

    In any case, I declare that I would work like a dynamo wherever I am sent.

    However, to tell the truth, I do not place much hope in this since the very fact of a change in the directive of the February plenum speaks for itself (and I see all too well that things point to a trial taking place any day now).

    And so these, it seems, are my last requests (one more thing: my philosophical work, remaining after me — I have done a lot of useful work in it).

    Iosif Vissarionovich! In me you have lost one of your most capable generals, one who is genuinely devoted to you. But that is all past. I remember that Marx wrote that Alexander the First lost a great helper to no purpose in Barclay de Tolly after the latter was charged with treason. It is bitter to reflect on all this. But I am preparing myself mentally to depart from this vale of tears, and there is nothing in me toward all of you, toward the party and the cause, but a great and boundless love. I am doing everything that is humanly possible and impossible. I have written to you about all this. I have crossed all the t’s and dotted all the i’s. I have done all this i n a d v a n c e , since I have no idea at all what condition I shall be in tomorrow and the day after tomorrow, etc.

    Being a neurasthenic, I shall perhaps feel such universal apathy that I won’t be able even so much as to move my finger.

    But now, in spite of a headache and with tears in my eyes, I am writing. My conscience is clear before you now, Koba. I ask you one final time for your forgiveness (only in your heart, not otherwise). For that reason I embrace you in my mind. Farewell forever and remember kindly your wretched

    N. Bukharin

    10 December 1937

    Η παραπάνω αγγλική μετάφραση είναι καλή, την αντιπαρέβαλα με το ρωσικό κείμενο όπως πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Источник («Η Ιστορική Πηγή»), τεύχος 10 του 1993, σσ. 23–25 από τον Γιούρι Μούριν. Το αρχειακό αντίκρισμα της επιστολής περιλαμβάνει το χειρόγραφο πρωτότυπο και δακτυλογραφημένο αντίγραφο.

    Θα ακολουθήσει ένα ακόμα σχόλιο μου —αύριο κατά πάσα πιθανότητα, να δούμε πώς θα αισθάνομαι— με συμπληρωματικά στοιχεία για την συγκεκριμένη επιστολή και δυο ακόμα επιστολές του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν (19/2 και 15/4/1937) που μου διέφυγαν και δεν περιέλαβα στον κατάλογο του «ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Α΄)» καθώς και την προσωπική μου γνώμη.

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  28. Αναμένοντας την συνέχεια, τις προσωπικές μου ευχαριστίες για την ανταπόκριση στο ερώτημα περί επιστολών, που είναι αλήθεια δεν την περίμενα τόσο γενναιόδωρη, καθώς και μιά λεπτομέρεια:

    στο τελευταίο παρόραμα

    ή φράση

    Αντί:
    «εντελώς ορθής θέσης» [совершенно правильного положения].

    Το σωστό είναι:
    «εντελώς ορθής θέσης» [совершенно правильного положения]

    προέρχεται από τον (φυσικά ανύπαρκτο) δαίμονα του πληκτρολογίου;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  29. Να πω παρενθετικά ότι η φιλοξενία είναι αυτονόητη, αν και το δεύτερο συνθετικό της δεν αποδίδει σωστά την πραγματικότητα. Εάν πάντως κρίνετε ότι θέλετε να τα πείτε και σε άλλο επίπεδο, πιο προσωπικό, μπορεί ένας από εσάς να αφήσει στον άλλον εδώ το μέιλ του για επικοινωνία

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  30. Ο «ΔΑΙΜΟΝΑΣ» ΤΟΥ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΤΙΝΑ

    @ AGIS

    Για να ακριβολογήσω, φίλε Αγησίλαε, το παρόραμα, στο οποίο αναφέρεσαι δεν οφείλεται στον φυσικά ανύπαρκτο «δαίμονα», αλλά στις «φούριες» που έχω καθώς και στην ανεπαρκή ακόμα οργάνωση του αρχείου των αποδελτιώσεών μου τριών περίπου δεκαετιών. Mea culpa.

    Εξηγούμαι. Όταν παραθέτει κανείς αποσπάσματα, οφείλει δεοντολογικά να δηλώνει με σαφήνεια πού παραλείπει κάτι. Αυτό γίνεται κατά κανόνα με την χρησιμοποίηση της παρένθεσης με τα αποσιωπητικά (…). Λέω «κατά κανόνα», γιατί στην Ελλάδα ποικίλλει η χρησιμοποίηση συμβόλων για την δήλωση ενός και του αυτού, εγώ χρησιμοποιώ για τις εξαιτίας διαφόρων λόγων παραλείψεις κατά την παράθεση αποσπασμάτων την μετ’ αποσιωπητικών παρένθεση.

    Πού βρίσκεται το παρόραμα στην συγκεκριμένη περίπτωση; Βρίσκεται στο ότι μετά από τις λέξεις совершенно правильного положения [«εντελώς ορθής θέσης»] δεν ακολουθεί αμέσως στο ρωσικό κείμενο του πρωτοτύπου (Н. И. Бухарин Цезаризм под маской революции. М., 1925, с. 35 [Ν. Ι. Μπουχάριν, Ο καισαρισμός με την μάσκα της επανάστασης, Μόσχα 1925, σελ. 35]) τελεία, αλλά το κείμενο συνεχίζεται, επομένως η σωστή παράθεση του αποσπάσματος είναι: «εντελώς ορθής θέσης» [совершенно правильного положения] (…).

    Μιας κι η μετάφραση της περιβόητης ρήσης-συνθήματος δεν ήταν δική σου, δίνω την δική μου μετάφραση προς αρωγήν όσων θελήσουν να την «τσιτάρουν» μελλοντικά.

    Π ρ ω τ ό τ υ π ο :

    В общем и целом всему крестьянству, всем его слоям нужно сказать: обогащайтесь, накапливайте, развивайте свое хозяйство.

    Н. И. Бухарин О Новой экономической политике и наших задачах. Доклад на собрании актива Московской организации. 17 апреля 1925 г.

    (Н. И. Бухарин Избранные произведения. Москва: Издательство политической литературы, 1988, стр. 136)

    M ε τ ά φ ρ α σ η :

    Γενικά, σε ολόκληρη την αγροτιά, σε όλα τα στρώματά της πρέπει να πούμε: πλουτίστε, συσσωρεύστε, αναπτύξτε το νοικοκυριό σας.

    Ν. Ι. Μπουχάριν, Η Νέα Οικονομική Πολιτική και τα καθήκοντά μας, Εισήγηση στην συγκέντρωση του ακτίφ της Κομματικής Οργάνωσης Μόσχας του Ρωσικού Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκων) στις 17 Απριλίου του 1925

    (Ν. Ι. Μπουχάριν, Εκλογή από το έργο του, Μόσχα (Πολιτικές Εκδόσεις), 1988, σελ. 136)

    Για την υποσχεθείσα συνέχεια («ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Ζ΄)»)περίμενε λίγο ακόμα, σε παρακαλώ, ο καιρός εδώ είναι απαίσιος κι η υγεία μου ένα μάτσο χάλια.

    Τις θερμές μου ευχαριστίες στον οικοδεσπότη μας.

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  31. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Ζ΄ 1)
    @ AGIS
    Φίλε Αγησίλαε,
    Αρχίζω το τελευταίο τμήμα της υπεσχημένης απάντησης στα ερωτήματά σου με έναν συμπληρωμένο κατάλογο της δημοσιευμένης και γνωστής σε μένα αλληλογραφίας του Ν. Ι. Μπουχάριν και σχετικών εγγράφων από τις μέρες που προηγήθηκαν της απαγγελίας κατηγοριών εναντίον του μέχρι τις μέρες που προηγήθηκαν της εκτέλεσης της καταδίκης του σε θάνατο:
    1) Τηλεγράφημα του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν (24/8/1936 από την Τασκένδη)
    2) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΠΚΚ (Μπ.) και προς τον Α. Γ. Βισίνσκι (27/8/1936)
    3) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Κ. Ε. Βοροσίλοφ (31/8/1936)
    4) Επιστολή του Κ. Ε. Βοροσίλοφ προς τον Ν. Ι. Μπουχάριν (3/9/1936)
    5) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Κ. Ε. Βοροσίλοφ (3/9/1936)
    6) Επιστολή του Ι. Β. Στάλιν προς τον Β. Μ. Μόλοτοφ (Σεπτέμβριος 1936)
    7) Επιστολή του Λ. Μ. Καγκανόβιτς προς τον Ι. Β. Στάλιν (14/9/1936)
    8) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν (15/12/1936)
    9) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν και προς τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΠΚΚ (Μπ.) (15/12/1937)
    10) Επιστολή του Κ. Ε. Βοροσίλοφ προς τον Ι. Β. Στάλιν (7/12/1936)
    11) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν (19/1/1937)
    12) Προς την μελλοντική γενιά των καθοδηγητών του κόμματος (ανοικτή επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν, Φεβρουάριος 1937)
    13) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν (15/4/1937)
    14) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν (10/12/1937)
    15) Επιστολή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς την Α. Μ. Λάρινα (15/1/1938)
    16) Αίτηση Απονομής Χάριτος του θανατοποινίτη Ν. Ι. Μπουχάριν προς το Προεδρείο του Ανώτατου Σοβιέτ της ΕΣΣΔ (13/3/1938)
    Υπ’ αριθ. 1: τηλεγρ. αφορά πρώτη αντίδραση στις δημοσιοποιημένες κατηγορίες
    Υπ’ αριθ. 6: επιστ. αφορά επισττ. 3, 4 και 5
    Υπ’ αριθ. 7: επιστ. αφορά τον Ν. Ι. Μπουχάριν
    Υπ’ αριθ. 8 και 9: επισττ. αφορούν τις ανακρίσεις τριών κατηγορουμένων (Γ. Φ. Κουλικόφ, Λ. Σ. Σοσνόφσκι και Γκ. Λ. Πιατακόφ) σε υποθέσεις, για τις οποίες κατηγορείτο και ο Ν. Ι. Μπουχάριν• οι ανακρίσεις έγιναν κατ’ αντιπαράσταση προς τον Ν. Ι. Μπουχάριν στην έδρα της ΚΕ του ΠΚΚ (Μπ.) παρουσία του Ι. Β. Στάλιν και άλλων μελών του ΠΓ της ΚΕ του ΠΚΚ (Μπ.) στις 7/12/1936
    Υπ’ αριθ. 10: επιστ. αφορά επισττ. 3, 4 και 5
    Υπ’ αριθ. 11: επιστ. αφορά τις ανακρίσεις δύο κατηγορουμένων (Κ. Ράντεκ και Β. Αστρόφ) σε υποθέσεις, για τις οποίες κατηγορείτο και ο Ν. Ι. Μπουχάριν• οι ανακρίσεις έγιναν κατ’ αντιπαράσταση προς τον Ν. Ι. Μπουχάριν στην έδρα της ΚΕ του ΠΚΚ (Μπ.) παρουσία του Ι. Β. Στάλιν και άλλων μελών του ΠΓ της ΚΕ του ΠΚΚ (Μπ.) στις 13/1/1937 (υπάρχει και πρόχειρο της ίδιας επιστ. της 16/1/1937)
    Υπ’ αριθ. 12: η αυθεντικότητα της επιστ. αμφισβητείται, δεν υπάρχει αρχειακό αντίκρισμα και καμιά άλλη μαρτυρία πλην εκείνης της Α. Μ. Λάρινα που την υπαγόρευσε από μνήμης για πρώτη φορά την δεκαετία του 1980
    Υπ’ αριθ. 13: επιστ. αφορά την αλληλογραφία του Ν. Ι. Μπουχάριν μετά την δημοσιοποίηση των κατηγοριών εναντίον του με μέλη του ΠΓ και της ΚΕ του ΠΚΚ (Μπ.), σημεία του κατηγορητηρίου που άπτονταν της πολιτικής του δράσης ενόσω ήταν αρχισυντάκτης της «Ιζβέστια», ζητήματα της προσωπικής του ζωής καθώς και θέματα που σχετίζονται με συγγραφικά του σχέδια
    Υπ. αριθ. 15: δεν υπάρχει αρχειακό αντίκρισμα• ίσως να ισχύει ό,τι για επιστ. υπ. αριθ. 12
    Υπ’ αριθ. 16: υπάρχει εν μέρει αρχειακό αντίκρισμα

    Από τις παραπάνω επιστολές σου έχω ήδη στείλει την υπ’ αριθ. 14 σε αγγλική μετάφραση.
    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  32. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Ζ΄ 2)
    @ AGIS
    Φίλε Αγησίλαε,
    Ο παραπάνω κατάλογος περιέχει ό,τι δημοσιευμένες επιστολές και σχετικά έγγραφα έχω προσωπικά αποδελτιώσει και διαβάσει. Δεν είναι διόλου απίθανο να έχουν διαφύγει της προσοχής μου επιστολές ή έγγραφα που έχουν ή δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Επομένως μην θεωρήσεις ό,τι σου παραθέτω ως τελικό και ολοκληρωμένο.
    Τώρα από τις επιστολές του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν που περιλαμβάνει ο κατάλογος οι πιο ενδιαφέρουσες κατά την γνώμη μου είναι οι υπ’ αριθ. 13 και 14• κρίμα που η υπ’ αριθ. 13 δεν υπάρχει ακόμα σε αγγλική μετάφραση. Σε αγγλική μετάφραση υπάρχει επίσης το έγγραφο υπ’ αριθ. 16 του καταλόγου.
    Εκτός από όσα περιλαμβάνει ο παραπάνω κατάλογος υπάρχει σε αγγλική μετάφραση και το λεγόμενο «Ποίημα για τον Στάλιν (σε επτά ωδές)» [Н. И. Бухарин Поэма о Сталине (в семи песнях), N. I. Bukharin, A Poem On Stalin, in seven cantos] που γράφτηκε από τον Ν. Ι. Μπουχάριν πριν από τις 24-25/8/1937.
    Το συγκεκριμένο ποίημα μάλλον αποτελεί μέρος των εκτεταμένων σπουδών επί φιλοσοφικών και άλλων θεμάτων που έγραψε ο Ν. Ι. Μπουχάριν την ίδια περίοδο. Ίσως αυτές τις τελευταίες σπουδές να είχε εκλάβει από παρανόηση ως επιστολές αυτός που «σε τοποθέτηση του προσυνεδριακού» ισχυρίστηκε ότι «υπάρχει μια συλλογή δεκάδων επιστολών του Μπουχάριν προς τον Στάλιν ενώ δικαζόταν ή είχε ήδη δικαστεί», όπως έγραψες. Από όσο γνωρίζω και απ’ ό,τι μπορείς να δεις, επιστολές υπάρχουν πράγματι, αλλά ο αριθμός τους δεν φτάνει καν την μία δεκάδα.
    Και το «απαραίτητο» —από «τρεχάλα» οικογενειακών υποχρεώσεων— παρόραμα στο «Περί Ν. Ι. Μπουχάριν (Ζ΄ 1)» (αφορά τις εξηγήσεις στις υπ’ αριθ. 8, 9 και 11 επιστολές του καταλόγου):
    Αντί: σε υποθέσεις, για τις οποίες κατηγορείτο και ο να διαβαστεί: για υποθέσεις, στις οποίες κατηγορήθηκε για ανάμιξη και ο
    Έπεται το τελευταίο μέρος αυτού του τμήματος.
    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  33. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Ζ΄ 3)
    @ AGIS
    Φίλε Αγησίλαε,
    Για την κατανόηση της από 10ης Δεκεμβρίου 1937 επιστολής του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τον Ι. Β. Στάλιν χρήσιμη είναι η εξής βιβλιογραφία που υπάρχει στο διαδίκτυο (οι σχετικές διευθύνσεις σε ορθογώνιες αγκύλες):
    1) Grover Furr (USA) and Vladimir Bobrov (Russia), Nikolai Bukharin’s First Statement of Confession in the Lubianka (Cultural Logic 2007)
    [http://clogic.eserver.org/2007/Furr_Bobrov.pdf]
    2) Grover Furr, Montclair NJ and Vladimir Bobrov, Moscow, Bukharin’s “Last Plea”: Yet Another Anti-Stalin Falsification
    [http://msuweb.montclair.edu/~furrg/research/bukhlastplea.html]
    3) Grover Furr and Vladimir L. Bobrov, Stephen Cohen’s Biography of Bukharin: A Study in the Falsehood of Khrushchev-Era “Revelations”
    (Cultural Logic 2010)[http://clogic.eserver.org/2010/Furr.pdf]

    Η βιβλιογραφία αυτή περιλαμβάνει πολλά και σημαντικά στοιχεία για την σταδιακή «αγιοποίηση» του Ν. Ι. Μπουχάριν και του οπορτουνισμού του ξεκινώντας από το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ (1956) και φτάνοντας στην περίοδο Γκορμπατσόφ (μέσα και τέλη της δεκαετίας του 1980).
    Για την κριτική των οπορτουνιστικών απόψεων του Ν. Ι. Μπουχάριν στον τομέα της οικονομίας είναι απαραίτητο να συμβουλευτεί κανείς τις παρακάτω εργασίες του Β. Ι. Λένιν (οι παραπομπές εδώ και πιο κάτω γίνονται με βάση την 5η ρωσική έκδοση των «Απάντων» στην μετάφραση της «Σύγχρονης Εποχής», αριθμούς σελίδων δεν έχω, δυστυχώς, πρόχειρους):
    1) «Τετράδια για τον ιμπεριαλισμό» (τόμος 28ος)
    2) «Απάντηση στον Π. Κιέβσκι (Γκ. Πιατακόφ)» (τόμος 30ός)
    3) «Σχετικά με την γελοιογραφία του μαρξισμού και τον “ιμπεριαλιστικό οικονομισμό”» (τόμος 30ός)

    Εξαιρετική σημασία έχουν επίσης οι σημειώσεις του Β. Ι. Λένιν πάνω στα περιθώρια των σελίδων του βιβλίου του Ν. Ι. Μπουχάριν «Η οικονομία της περιόδου του μετασχηματισμού» (1920) που μάλλον θα κατέληγαν σε άρθρο ή βιβλιοκρισία που δεν γράφτηκαν και οι οποίες δεν έχουν περιληφθεί στα «Άπαντα» (δεν ξέρω αν υπάρχει μετάφραση στα ελληνικά).
    Για τις θέσεις του Ν. Ι. Μπουχάριν την εποχή της Συνθήκης Ειρήνης του Μπρεστ-Λιτόφσκ χρειάζεται να μελετηθεί το άρθρο του Β. Ι. Λένιν:
    «Για την επαναστατική λογοκοπία» (τόμος 35ος)
    Τέλος για την συζήτηση σχετικά με τα συνδικάτα που το 1921 επέβαλαν στο μπολσεβίκικο κόμμα οι μπουχαρινικοί σε αγαστή συνεργασία με τους τροτσκιστές υπάρχει η θεματική συλλογή:
    Β. Ι. Λένιν: Για τα Συνδικάτα («Σύγχρονη Εποχή»)
    Σημείωσε επίσης ότι το «ty (ты)» στην πρώτη υποσημείωση της αγγλικής μετάφρασης από τον Benjamin Sher (βλ. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Β΄)) σημαίνει στα ελληνικά «εσύ».
    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  34. ΠΕΡΙ Ν. Ι. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ Ο ΛΟΓΟΣ (Η΄)
    @ AGIS
    Φίλε Αγησίλαε,
    Αυτό είναι το τελευταίο μέρος της απάντησής μου στις ερωτήσεις σου. Ελπίζω να μην σε ταλαιπώρησα υπέρ του δέοντος και να σε βοήθησα κάπως στις θεωρητικές σου αναζητήσεις.
    Όσο «δακρύβρεκτη» κι αν φαίνεται η επιστολή της 10ης Δεκεμβρίου 1937, αυτή δεν μπορεί να κρύψει ότι ο Ν. Ι. Μπουχάριν με εξαίρεση την πρώτη μετά την σύλληψή του ομολογία υπήρξε καθ’ όλη την διάρκεια της προανακριτικής και ανακριτικής διαδικασίας ανειλικρινής επιχειρώντας συστηματικά να παρακωλύσει και αποπροσανατολίσει μέσω μεθοδικής παραπλάνησης το έργο των σοβιετικών δικαστικών και ανακριτικών αρχών. Οι κατηγορίες που του απευθύνθηκαν και οδήγησαν στην καταδίκη του δεν ήταν καθόλου έωλες και η δίκη του δεν υπήρξε «δίκη σκοπιμότητας» (εδώ επισύρω την μήνιν του «κυρίου» Γιώργου Ρούση και της «αυλής» του και «κεραυνοβολούμαι» ως «σταλινικό γουρούνι»…) σε πείσμα όσων αστοί κι οπορτουνιστές επί δεκαετίες ισχυρίζονται.
    Όμως τα πράγματα είναι πολύ σοβαρότερα, γιατί στην περίπτωση του Ν. Ι. Μπουχάριν δεν έχουμε να κάνουμε απλά και μόνο μ’ ένα πρόσωπο, με μια δίκη ή με μια υπόθεση δολιοφθοράς και κατασκοπίας. Έχουμε να κάνουμε με μια δέσμη μικροαστικών αντιλήψεων που αντιτίθενται στον επιστημονικό σοσιαλισμό, αντιμάχονται την σοσιαλιστική οικοδόμηση και οδηγούν στην καπιταλιστική παλινόρθωση. Οι αντιλήψεις αυτές δεν είναι ούτε τυχαίες ούτε συγκυριακές αλλά συνδέονται με την ταξική πάλη, εξ ου και χαρακτήρισα την περιβόητη προτροπή του Ν. Ι. Μπουχάριν προς τους αγρότες το 1925 «πλουτίστε» ως «ρήση-σύνθημα». Τις καταπολέμησε στην θεωρία και στην πράξη το μπολσεβίκικο κόμμα από το 1915-1916, τις κατατρόπωσε το 1918, το 1921, το 1925, το 1929 και το 1937-1938• την δεκαετία του 1950 αναζωογονήθηκαν για επικρατήσουν βαθμιαία με τα γνωστά αποτελέσματα την δεκαετία του 1980. Ο Ν. Ι. Μπουχάριν ενσάρκωσε υποδειγματικά και παραδειγματικά αυτές τις αντιλήψεις συνδέοντας άρρηκτα με αυτές την δράση του και την τύχη του και δίκαια μπορεί να θεωρείται ως ο θεωρητικός προάγγελος και ο διανοητικός αιμοδότης βασικών αρχών που ενέπνευσαν την περεστρόικα και οδήγησαν στην καταστροφή του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ.
    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  35. Αγαπητέ "μη απολιθωμένος (ακόμα)", μαζί με τις εκ νέου ευχαριστίες μου, πρέπει να πω ότι τα περί "δεκάδων επιστολών" τα έγραψα όπως τα θυμάμαι από μνήμης και πράγματι ο αρθρογράφος του προσυνεδριακού μπορεί να μην έκανε λόγο για "δεκάδες", αλλά λχ για "αρκετές", πάντως έτσι μου έχει μείνει στη μνήμη και έτσι το έγραψα.

    Επίσης, για την έκδοση "Παρατηρήσεις του Λένιν στο βιβλίο του Μπουχάριν" είχα από καιρό σκοπό να γράψω κάτι, που καταρχήν ΔΕΝ αφορά τις "δίκες", αλλά αφορά διαφορετικά ζητήματα που προκύπτουν από την έκδοση κατά τη γνώμη μου. Η συζήτηση εδώ, και η αναφορά σου στο βιβλίο, λειτούργησαν έτσι ώστε να πραγματοποιήσω γρηγορότερα την πρόθεσή μου αυτή, εδώ:
    http://die3odos.wordpress.com/2012/09/01/μια-κουταλιά-κατράμι-σ-ένα-βαρέλι-μέλι/

    Κατά τη γνώμη μου, η μόνο έμμεση σχέση που έχουν οι "Παρατηρήσεις του Λένιν" (1920) με το ζήτημα της δίκης και καταδίκης του Μπουχάριν, βρίσκεται στην ανάδειξη πλευρών της σκέψης του τελευταίου που παρεκκλίνουν στον "ακαδημαϊσμό" και σε μια απόσπαση της θεωρίας από τις αντικειμενικές πραματικές συνθήκες. Αυτή η "απόσπαση" εκφράστηκε κατά τη γνώμη μου από τον Μπουχάριν στα κρίσιμα ζητήματα της δεκαετίας του '30 και δεν εκφράστηκε με θεωρητική μόνο μορφή, αλλά απ' όσο μπορώ να καταλάβω και με τις οξυμένες πολιτικές μορφές που πήρε η εσωκομματική (και όχι μόνο) πάλη την συγκεκριμένη περίοδο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  36. ΕΠΙ ΤΡΟΧΑΔΗΝ

    @AGIS

    Φίλε Αγησίλαε,

    Χαίρομαι που όσα σου έστειλα τα βρήκες ενδιαφέροντα. Επί τροχάδην σου γράφω δυο-τρεις γραμμές που αφορούν μερικά σημεία των γραφομένων σου. Πριν απ’ αυτό όμως να σ’ ευχαριστήσω για την πληροφορία ότι υπάρχουν σε ελληνική μετάφραση οι «Παρατηρήσεις στο βιβλίο του Ν. Ι. Μπουχάριν “Η οικονομία της μεταβατικής περιόδου”» του Β. Ι. Λένιν. Η μακρά μου υπερορία συμβάλλει στο να μου διαφεύγουν κάποια από τα βιβλία που εκδίδονται στην Ελλάδα. Την επόμενη φορά που θα κατέβω, θα φροντίσω να αναζητήσω το συγκεκριμένο βιβλίο για να αντιπαραβάλω την ελληνική μετάφραση προς το ρωσικό πρωτότυπο κείμενο.

    1) Η συγκεκριμένη ρωσική παροιμία που αναφέρει ο Β. Ι. Λένιν έχει δύο παραλλαγές: μια μακρά παραλλαγή και μια βραχεία. Η μακρά παραλλαγή ложка дёгтя портит бочку мёда μεταφράζεται στα ελληνικά μια κουταλιά κατράμι χαλάει ένα βαρέλι μέλι. Η βραχεία παραλλαγή ложка дёгтя в бочке мёда μεταφράζεται μεν κατά λέξη στα ελληνικά μια κουταλιά κατράμι σ’ ένα βαρέλι μέλι, αλλά σημαίνει ό,τι ακριβώς η μακρά παραλλαγή. Σημειωτέον ότι η παροιμία απαντάται για λόγους συντομίας συχνότερα στην βραχεία παραλλαγή της. Εικάζω μεταφραστικό λάθος που οφείλεται στην κατά λέξη μετάφραση της βραχείας παραλλαγής της εν λόγω παροιμίας.

    2) Grundgedanken δεν θα πει ούτε βαθύνοια ούτε θεμελιακές ιδέες, αλλά βασικές σκέψεις.

    3) Κατά την προσωπική μου γνώμη οι παρεκκλίσεις του Ν. Ι. Μπουχάριν δεν ήταν κατά κύριο λόγο «ακαδημαϊκού» χαρακτήρα. Διαβάζοντας τα στενογραφημένα πρακτικά της ομιλίας του στην Κοινή Ολομέλεια της ΚΕ και της ΚΕΕ του ΠΚΚ (Μπ.) στις 18/4/1929 αποκόμισα μιαν διαφορετική άποψη…

    Κλείνοντας ένα ακόμα λάθος, το οποίο παρείσφρησε στο «Περί Ν. Ι. Μπουχάριν ο λόγος (η΄)»: αντί Οι κατηγορίες που του απευθύνθηκαν το σωστό είναι Οι κατηγορίες που του απαγγέλθηκαν (lapsus calami sed non mentis).

    Μη απολιθωμένος (ακόμα!) από τις ακτές της Ανατολικής Βαλτικής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  37. Pε σύντροφοι γιατί κολάτε στις λεπτομέρειες και ξεχνάτε την ουσία;
    Ο Στάλιν και ότι αυτός εκπροσωπούσε δικαιώθηκε ιστορικά. Τι ήταν η ΣΕ και το παγκόσμιο ΚΚ όταν αυτός ανέλαβε την ηγεσία και τι ήταν όταν την παρέδωσε το 1956 ;
    Μετά το 1956 τι έχουν να επιδείξουν οι λαύροι αντισταλινικοί; Μόνο ήττες και ντροπές.
    Γιατί τόσος συναισθηματισμός για τους παλιούς επαναστάτες που "έφαγε" ; Δεν έχετε ακούσει ότι συνήθως μετά από κάθε επανάσταση οι πρώην επαναστάτες στρογγυλοκάθονται στους θώκους της εξουσίας και δεν καταλαβαίνουν τίποτα; Δέστε τα άπειρα παραδείγματα της ιστορίας.
    Κατά τα άλλα χαίρομαι που το ΚΚΕ ανακάλυψε έστω και με μισό αιώνα καθυστέρηση ,αυτά που εμείς, κάποιοι "προβοκάτορες" τόσες δεκαετίες φωνάζαμε. Δεν πιστεύω όμως ότι μπορεί να πάει και πολύ μακριά γιατί δεν μπορεί να ξεπεράσει το "προπατορικό του αμάρτημα" ,το ότι δηλαδή στήθηκε από την επιτροπή Καούζινεν ακριβώς για να εκπροσωπήσει την γραμμή της παλινόρθωσης. Δυστυχώς αυτό τον ρόλο τον έπαιξε με όλη του την ψυχή και δεν τον εγκατέλειψε μέχρι το τέλος , μέχρι το 1990 οπότε και το εγκατέλειψαν οι προστάτες του. Διαπαιδαγώγησε τον κόσμο του με την γραμμή των παλινορθωτών (Σουσλώφ).

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ

Η κε του μπλοκ είναι ανοιχτή σε κάθε σχόλιο που προσπαθεί να προσθέσει κάτι στην πολιτική συζήτηση
Αρκεί να έχει κάποιο διακριτό ψευδώνυμο ως υπογραφή.