Ο βενιαμίν είναι ο μικρός σύντροφος, που όταν του έγινε πρόταση για βιογραφικό στη νκα από το μήτσο από το φυσικό, αυτός έβαλε θέμα δημοκρατικού συγκεντρωτισμού.
Ας δούμε τι διεργασίες γίνονται μες στο μυαλό ενός παιδιού με τόσο διαφορετικές προσλαμβάνουσες, μέσα από ένα δικό του κείμενο.
Είναι μερικοί άνθρωποι που στην προηγούμενη ζωή τους πρέπει να ήταν γυμνοσάλιαγκες και στην επόμενη θα γίνουν δαπίτες.
Ζουν ανάμεσά μας και συνεχώς αυξάνονται -αυτό είναι το ανησυχητικό. Αρχίζουν να κυριαρχούν και στην αριστερά.
Τους βλέπεις τώρα στην αρχή της (κομματικής) καριέρας τους και σκέφτεσαι: μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι. Ό, τι ακριβώς θα πουν κι οι διανοούμενοι του συν μπροστά στο μελλοντικό τους πινοσέτ, άδωνι.
Αυτοί όμως σε λίγα χρόνια θα πατάνε επί πτωμάτων κι εσύ σκέφτεσαι τι θέση πρέπει να πάρεις. Να μπεις κι εσύ στον χορό να τους ξεπεράσεις, ή να (προσπαθήσεις να) τους το χαλάσεις;
Κάποιοι επιλέγουν να κάνουν το δεύτερο μέσω του πρώτου και στο τέλος καταλήγουν νουρέγεφ της οσφυοκαμψίας.
Άλλοι επιλέγουν το δεύτερο και γίνονται άλλο ένα όνομα στους τοίχους του πανεπιστημίου. Αιχμάλωτοι του κράτους, χωρίς ελπίδα αποφυλάκισης, αν το κόμμα δεν ανεβάσει 8,7 εκατοστιαίες μονάδες το ποσοστό του και χειραφετήσει την ανθρωπότητα.
Μέχρι τότε θα ζούμε καθημερινά την όπερα της πεντάρας, αλλά το κακό είναι που θα μας νοιάζει όλο και λιγότερο, εμάς που χορεύουμε καλά.
Τι τραβάμε κι εμείς οι χορεύτριες...
Μας χορεύουν όλες μαζί στο ταψί κι εμείς νομίζουμε ότι οι κινήσεις είναι δική μας επιλογή. Κι έχεις απ' την άλλη τους άκαπνους να τραγουδάνε έξω απ' τον χορό και να κάνουν κριτική αφ' υψηλού στις αδυναμίες σου.
Η σπόντα του βενιαμίν για το κόμμα έχει βαθύτερο νόημα.
Με αύξηση 8,7 ποσοστιαίων μονάδων το κόμμα προσεγγίζει τον ιστορικό στόχο του 17% που θα σιγούρευε την ήττα της δεξιάς το 81 και θα μας έβαζε στη δεύτερη κατανομή.
Το λένε τα βουνά, το τραγουδούν τα ρέματα
δεκαεπτά τοις εκατό, δεν είναι ψέματα.
Πέρα απ' την ειρωνική διάθεση, το σχόλιο του βενιαμίν είναι μάλλον μια τρυφερή νοσταλγία για τις γλυκές αυταπάτες εκείνης της εποχής.
Ας δούμε σε αυτό το σημείο τι εμπνεύστηκε ο βενιαμίν από τη μεγάλη πορεία του μαο και την πορεία του χαλβατζή (που έγραψε στα θρυλικά 80'ς το ομώνυμο βιβλίο για τη νεολαία).
Κάνει ανάλυση για τους αναρχοαυτόνομους, αλλά δεν αναφέρει το τσιτάτο του λένιν που λέει ότι η αναρχία είναι το αντίβαρο στο ρεφορμισμό (βασικά λέει ότι ο αριστερισμός είναι το αντίτιμο για τη δεξιά πορεία του κόμματος, αλλά το συγχωρούμε ποιητική αδεία).
Ο χαλβατζής καταφέρνει να γράψει τριακόσιες σελίδες χωρίς να αναφέρει τη λέξη επανάσταση, ή εξέγερση. Σαν εκφωνητής ποδοσφαιρικού αγώνα που δεν φωνάζει γκολ.
Αυτή η επισήμανση μας εισάγει στην πάγια τακτική του εξωκοινοβουλευτικού κινήματος να μετράει τον ντούρο επαναστάτη με τις φορές που θα χτυπήσει το χέρι στο τραπέζι και θα πει τις λέξεις σύγκρουση κι επανάσταση.
Κάθε βερμπαλισμός και γαλόνι. Οτιδήποτε λιγότερο είναι ρεφορμισμός του κερατά.
Με αυτή την έννοια το ιδρυτικό κείμενο του σπόρτιγκ που με το ζόρι αναφέρει δυο-τρεις φορές τον κομμουνισμό-σοσιαλισμό αποτελεί δεξιά μετατόπιση και πισωγύρισμα απ' το κεκτημένο του μέρα.
Ο σάββας κι ο χαριτάκης έχουν χίλια δίκια να αγανακτούν και να εξεγείρονται. Το δίκιο το έχουν οι εξεγερμένοι.
Ευτυχώς το πρόβλημα λύνεται σχετικά εύκολα.
Λες το ξόρκι με τις μαγικές λέξεις και κάνεις πολλές επαναλήψεις, όπως στις ασκήσεις -επαναστατικής- γυμναστικής.
Στην ελλάδα κάνεις ό,τι δηλώσεις, ή τουλάχιστον το φαντασιώνεσαι ελεύθερα. Οι φαντασιώσεις δεν κοστίζουν τίποτα, ούτε σε αυτόν που τις κάνει, ούτε στο σύστημα.
Το πρόβλημα είναι ότι αντί να τα βάζουμε με τους παίκτες που δεν κάνουν απολύτως τίποτα για να σκοράρουν, τα βάζουμε με τον εκφωνητή που δεν φωνάζει γκολ από μόνος του, ενώ η μπάλα είναι πίσω απ' τη σέντρα κι ο αντίπαλος μας παίζει στο μισό γήπεδο.
Το παιχνίδι είναι αβαβά, στημένο να λήξει με ειρηνική συνύπαρξη, ο χρουτσόφ τα έχει πιάσει από τους δυτικούς κι ο τσώρτσιλ με το πούρο είναι ο αγαπούλας ψωμιάδης.
Οι αναρχικοί εκφωνητές μαζί με τους σεκίτες συναδέλφους τους φαντασιώνονται παντού νίκες, ενώ ο αντίπαλος μας έχει πατήσει κάτω και το σκορ είναι 28δις-μηδέν εις βάρος μας.
Η λατινική αμερική, όπου οι εκφωνητές φωνάζουν (νικολάι) γκο-γκολ για κανά πεντάλεπτο μέχρι να μπει το επόμενο, είναι ο αδύναμος κρίκος του σύγχρονου καπιταλισμού.
Κάθε φάση μυρίζει γκολ κι οι γιάνκηδες είναι κολλημένοι στα σχοινιά.
Το κόμμα τα τελευταία χρόνια πήρε τα πάνω του και κατάφερε να είναι στην πρώτη θέση της κατάταξης της ουέφα για τα κομμουνιστικά κόμματα της ευρώπης. Αλλά στην ελλάδα το δικομματικό κατεστημένο δε μας αφήνει να πάμε πάνω απ' την τρίτη θέση.
Τον περασμένο δεκέμβρη η ομάδα έκανε κοιλιά, αλλά την ξεπέρασε ανώδυνα στα εκλογικά πλέι-οφ.
Το αν σκόραρε εν τέλει το κίνημα το δεκέμβρη μπαίνει ως αίνιγμα της σφίγγας για την αριστερά.
Τελικά ήταν εξέγερση; Μπήκε γκολ; Πέρασε ή όχι η μπάλα τη γραμμή; Μήπως ήταν άουτ με χαρακτηριστικά γκολ;
Ο δεκέμβρης κατέληξε να είναι κάτι σαν γκολ φάντασμα. Πλανάται πάνω από την ευρώπη μαζί με τον κομμουνισμό και το έτερο γκολ-φάντασμα του άγγλου χαρστ στον τελικό του μουντιάλ με τους γερμανούς.
Πόσο τυχαίο είναι ότι ο επόπτης που κατακύρωσε εκείνο το γκολ ήταν σοβιετικός; Ο ταβάριτς μπαχράμοφ συμμάχησε με τους επιγόνους του τσώρτσιλ κι έριξε τους ναζί στο καναβάτσο.
Πιθανότατα το δεκέμβρη η μπάλα πέρασε τη γραμμή, αλλά όχι ολόκληρη. Πέρασε μόνο ένα κομμάτι, αυτό της νεολαίας. Το μεγαλύτερο μέρος με την εργατική τάξη έμεινε απ' έξω κι είναι μάλλον άτοπο να μιλάμε για γκολ.
Στην καλύτερη περίπτωση ήταν το γκολ της τιμής σε μια συντριβή διαρκείας. Κι όσο εμείς συζητάμε αν ήταν κανονικό γκολ, ο αντίπαλος έχει βάλει άλλα πέντε και το έχει μετατρέψει σε γλυκιά ανάμνηση.
Σε κάθε περίπτωση, η τακτική γκολ αυτοί σέντρα εμείς είναι καταθλιπτική κι έχει αγγίξει προ πολλού τα όριά της.
Ο κόσμος βαρέθηκε να γυρίζει συνεχώς το άλλο μάγουλο, του τέλειωσαν τα μάγουλα κι η υπομονή, θέλει να ζήσει μικρές επιμέρους νίκες στο δρόμο προς την επανάσταση που έρχεται.
Να νιώσει τουλάχιστον ότι έπαιξε κι αυτός κι ας είναι η απογοήτευση το τίμημα στο τέλος. Προτιμά να πέσει ηρωικά παίζοντας μια φορά φουλ επίθεση. Δεν αντέχει άλλο κατενάτσιο.
Τα γκολ της τιμής είναι απαραίτητα για την τελική νίκη, αρκεί να μην εκτονωθούμε πανηγυρίζοντας στο ενδιάμεσο και χάσουμε τον τελικό στόχο.
Και το κατενάτσιο είναι μέσα στο παιχνίδι. Οι αντάρτες με τον κλεφτοπόλεμο το ξέρουν καλύτερα από οποιονδήποτε.
Χωρίς υπομονή δεν κέρδισε ποτέ κανείς. Αρκεί να μη γίνεται αυτό άλλοθι για την απραξία μας.
Δευτέρα 31 Αυγούστου 2009
Τετάρτη 26 Αυγούστου 2009
Κούρσα θανάτου
Όσοι διαβάζουν τακτικά το μπλοκ γνωρίζουν πολύ καλά το κόλλημα της κε του μπλοκ με τα 80'ς.
Τα 80'ς ήτανε χρόνια αθώα, χωρίς αντιφάσεις. Το βλέπεις και στα τραγούδια της εποχής. Δεν έχουν σκοτούρες, δυστυχία, ταξικές αντιθέσεις. Σαν εικόνα από την κοινωνία του μέλλοντος.
Tα 80'ς κι η σοβιετία του χρουτσώφ (είκοσι χρόνια μακριά από τον κομμουνισμό) παραμένουν το ανώτερο στάδιο ανεμελιάς που έχει κατακτήσει ως τις μέρες μας η ανθρωπότητα. Οι πιο πειστικές επίγειες ουτοπίες για τη δυνατότητα του ανθρώπου να ζήσει μακριά από τα προβλήματά του.
Όσοι απολυτοποιούν χαιρέκακα την ήττα τους είναι χυδαίοι αντι-διαλεκτικοί, αντι-κομμουνιστές και αντι-80'ς. Το φάντασμα του μάικλ τζάκσον θα στοιχειώνει για πάντα τις νύχτες τους.
Εκείνα τα χρόνια ο σκληρός διαλεκτικός υποστήριζε το στιλ του κλασικού κνίτη της εποχής με μαλλί και μούσι (μόνο κάτι θλιβερά απολιθώματα το διατηρούν στους χαλεπούς, τρέντι καιρούς που ζούμε).
Ο -μη- αστικός μύθος λέει ότι τα έκοψε αμέσως μόλις πήγε στη μόσχα κι είδε τον εαυτό του σε φωτογραφία (στην ελλάδα για να βγάλει χρειαζότανε δήλωση φρονημάτων). Το πιο πιθανό όμως ήταν να επηρεάστηκε από το ρόζενταλ και την κριτική του στους χίπηδες, στο στόχος η φθορά των συνειδήσεων.
Δεν ξέρω αν ο σκληρός διαλεκτικός ήταν τότε καλή καθοδήγηση. Ελπίζω μόνο να τα κατάφερνε καλύτερα απ' ό,τι στην οδήγηση. Όπου τρέχει σαν μανιακός αρασίτης που θέλει πάση θυσία σύγκρουση κι ας είναι με τον τοίχο.
Το πού θα πάμε ήταν βασικά συμφωνημένο από τα πριν. Αλλά με τι ρυθμούς;
Ο σκληρός μπροστά έτρεχε σαν γκόρμπι να τελειώσει τις μεταρρυθμίσεις πριν τον πάρουν χαμπάρι και τον καθαιρέσουν. Ενώ τα απολιθώματα στο πίσω κάθισμα ένιωθαν τη μπρεζνιεφική τους στασιμότητα να χάνεται απότομα μαζί με το έδαφος κάτω απ' τα πόδια τους.
Συναινέσαμε στη στρατηγική της εκδρομής στο λιβυκό πέλαγος. Αλλά κάναμε το τακτικό λάθος να του αφήσουμε το τιμόνι.
Η διαδρομή κατά μήκος της νότιας κρήτης ήταν μια μικρογραφία του ιστορικού προτσές. Στροφές, ζιγκ-ζαγκ και πισωγυρίσματα.
Αλλά έμοιαζε να μην έχουμε καν κοινή συνισταμένη. Μόνο φυγή προς τα μπρος. Χάσαμε τη γραμμή και μας έμειναν οι αντιφάσεις, τα πέρα δώθε κι η ναυτία στο μυαλό και το στομάχι μέχρι να πατήσουμε στεριά.
Κάπως έτσι πρέπει να ένιωθε κι ο σύντροφος με το μουστάκι όταν έγραφε για τον ίλιγγο της επιτυχίας στα χρόνια του 30.
Μόνο που εμείς κολλούσε πιο πολύ να γράψουμε καμιά διαθήκη σαν τον λένιν, όπου θα ζητούσαμε έναν άλλο οδηγό, σε όλα ίδιο με το σκληρό διαλεκτικό, αλλά να είναι πιο ήρεμος και χαλαρός στο τιμόνι.
Αλλιώς παίζει να είχαμε την ίδια κατάληξη με τον ινστρούχτορα κωνσταντίνο τζούμα που κατηχούσε τον τραμπάκουλα.
Σε ένα τέλμα ιδεολογικής αυτό... και μετά... μετά έπεσε στον γκρεμό και θεός σχωρέστον και καλά κρασιά.
Καλοί άνθρωποι ήμασταν. Αλλά την οργάνωση θα τη φτιάξουμε.
(-Τροχοπέδηση σύντροφε έχεις;
-Α...;
Τρο-χο-πέ-δη-ση. ABS. Έχεις ή δεν έχεις;
-Αυτά που μου λες παιδάκι μου είναι εκ διαμέτρου αξιοθαύμαστα. Εμείς δεν είμαστε εκ των πραγμάτων σε θέση να έχουμε αυτό το πράγμα. Είχαμε ένα στο χωριό, ψόφησε χτες...).
Αλλεπάλληλες αριστερές και δεξιές στροφές σκόρπισαν σύγχυση στους επιβάτες που αδυνατούσαν να παρακολουθήσουν τις καιροσκοπικές αλλαγές της γραμμής του οχήματος. Μέχρι να χωνέψουμε μια αλλαγή, ερχόταν η επόμενη προς την άλλη κατεύθυνση. Η μία ξετύλιγε το κουβάρι κι η επόμενη το έδενε κόμπο μαζί με τα στομάχια μας.
Η σοβιετική ηγεσία του οχήματος πίστευε ότι έπρεπε να καλύψουμε μια απόσταση εκατό χιλιομέτρων σε δέκα λεπτά, αλλιώς θα αφανιζόμασταν.
Έτρεχε με σταχανοβίτικους ρυθμούς να καλύψει τις νόρμες που η ίδια αυθαίρετα καθόρισε, αδιαφορώντας για τις μάζες στο πίσω κάθισμα που αδυνατούσαν να παρακολουθήσουν αυτούς τους ρυθμούς.
Κάθε τόσο φορούσε το χαμόγελό του και γυρνούσε να μας ρωτήσει αν απολαμβάνουμε το ταξίδι. Οπότε εμείς φορούσαμε τη μάσκα του ικανοποιημένου και τον βεβαιώναμε ότι όλα είναι εντάξει.
Εικόνα βγαλμένη από την κοινωνία του μέλλοντος.
θα μπορούσαμε να πάμε μια βόλτα και στον μπιτσάκη. Αλλά θα έπρεπε να είμαστε εκεί από τις δέκα το αργότερο, μας είπε ενώ πλησίαζε μεσημέρι.
Ας τον αφήσουμε καλύτερα ήσυχο τον άνθρωπο. Μη τυχόν με γνωρίζει από το διαδίκτυο και συμφοριαστεί στην ηλικία του.
Έχει εξάλλου δικά του τρεχάματα. Να πείσει τους ναρίτες να διαβάζουν ουτοπία και να γίνουν συνδρομητές. Θα μπορούσαν να βγαίνουν κι εξόρμηση τις κυριακές για να τη διαδίδουν.
Τα ελληνικά γράμματα πάντως τη θεώρησαν αντι-εμπορική κι αποφάσισαν να διακόψουν την έκδοσή της (θα συνεχιστεί πιθανότατα από άλλο εκδοτικό).
Τα θεωρητικά έντυπα περνούν κρίση, η αριστερά αδιαφορεί για φιλόσοφους όπως ο χέγκελ κι οι λίγοι που ενδιαφέρονται βλέπουν τη τιμή των δέκα ευρώ και προσπερνάν βιαστικά σφίγγοντας το υστέρημα στην τσέπη τους.
Φαύλος κύκλος.
Τα 80'ς ήτανε χρόνια αθώα, χωρίς αντιφάσεις. Το βλέπεις και στα τραγούδια της εποχής. Δεν έχουν σκοτούρες, δυστυχία, ταξικές αντιθέσεις. Σαν εικόνα από την κοινωνία του μέλλοντος.
Tα 80'ς κι η σοβιετία του χρουτσώφ (είκοσι χρόνια μακριά από τον κομμουνισμό) παραμένουν το ανώτερο στάδιο ανεμελιάς που έχει κατακτήσει ως τις μέρες μας η ανθρωπότητα. Οι πιο πειστικές επίγειες ουτοπίες για τη δυνατότητα του ανθρώπου να ζήσει μακριά από τα προβλήματά του.
Όσοι απολυτοποιούν χαιρέκακα την ήττα τους είναι χυδαίοι αντι-διαλεκτικοί, αντι-κομμουνιστές και αντι-80'ς. Το φάντασμα του μάικλ τζάκσον θα στοιχειώνει για πάντα τις νύχτες τους.
Εκείνα τα χρόνια ο σκληρός διαλεκτικός υποστήριζε το στιλ του κλασικού κνίτη της εποχής με μαλλί και μούσι (μόνο κάτι θλιβερά απολιθώματα το διατηρούν στους χαλεπούς, τρέντι καιρούς που ζούμε).
Ο -μη- αστικός μύθος λέει ότι τα έκοψε αμέσως μόλις πήγε στη μόσχα κι είδε τον εαυτό του σε φωτογραφία (στην ελλάδα για να βγάλει χρειαζότανε δήλωση φρονημάτων). Το πιο πιθανό όμως ήταν να επηρεάστηκε από το ρόζενταλ και την κριτική του στους χίπηδες, στο στόχος η φθορά των συνειδήσεων.
Δεν ξέρω αν ο σκληρός διαλεκτικός ήταν τότε καλή καθοδήγηση. Ελπίζω μόνο να τα κατάφερνε καλύτερα απ' ό,τι στην οδήγηση. Όπου τρέχει σαν μανιακός αρασίτης που θέλει πάση θυσία σύγκρουση κι ας είναι με τον τοίχο.
Το πού θα πάμε ήταν βασικά συμφωνημένο από τα πριν. Αλλά με τι ρυθμούς;
Ο σκληρός μπροστά έτρεχε σαν γκόρμπι να τελειώσει τις μεταρρυθμίσεις πριν τον πάρουν χαμπάρι και τον καθαιρέσουν. Ενώ τα απολιθώματα στο πίσω κάθισμα ένιωθαν τη μπρεζνιεφική τους στασιμότητα να χάνεται απότομα μαζί με το έδαφος κάτω απ' τα πόδια τους.
Συναινέσαμε στη στρατηγική της εκδρομής στο λιβυκό πέλαγος. Αλλά κάναμε το τακτικό λάθος να του αφήσουμε το τιμόνι.
Η διαδρομή κατά μήκος της νότιας κρήτης ήταν μια μικρογραφία του ιστορικού προτσές. Στροφές, ζιγκ-ζαγκ και πισωγυρίσματα.
Αλλά έμοιαζε να μην έχουμε καν κοινή συνισταμένη. Μόνο φυγή προς τα μπρος. Χάσαμε τη γραμμή και μας έμειναν οι αντιφάσεις, τα πέρα δώθε κι η ναυτία στο μυαλό και το στομάχι μέχρι να πατήσουμε στεριά.
Κάπως έτσι πρέπει να ένιωθε κι ο σύντροφος με το μουστάκι όταν έγραφε για τον ίλιγγο της επιτυχίας στα χρόνια του 30.
Μόνο που εμείς κολλούσε πιο πολύ να γράψουμε καμιά διαθήκη σαν τον λένιν, όπου θα ζητούσαμε έναν άλλο οδηγό, σε όλα ίδιο με το σκληρό διαλεκτικό, αλλά να είναι πιο ήρεμος και χαλαρός στο τιμόνι.
Αλλιώς παίζει να είχαμε την ίδια κατάληξη με τον ινστρούχτορα κωνσταντίνο τζούμα που κατηχούσε τον τραμπάκουλα.
Σε ένα τέλμα ιδεολογικής αυτό... και μετά... μετά έπεσε στον γκρεμό και θεός σχωρέστον και καλά κρασιά.
Καλοί άνθρωποι ήμασταν. Αλλά την οργάνωση θα τη φτιάξουμε.
(-Τροχοπέδηση σύντροφε έχεις;
-Α...;
Τρο-χο-πέ-δη-ση. ABS. Έχεις ή δεν έχεις;
-Αυτά που μου λες παιδάκι μου είναι εκ διαμέτρου αξιοθαύμαστα. Εμείς δεν είμαστε εκ των πραγμάτων σε θέση να έχουμε αυτό το πράγμα. Είχαμε ένα στο χωριό, ψόφησε χτες...).
Αλλεπάλληλες αριστερές και δεξιές στροφές σκόρπισαν σύγχυση στους επιβάτες που αδυνατούσαν να παρακολουθήσουν τις καιροσκοπικές αλλαγές της γραμμής του οχήματος. Μέχρι να χωνέψουμε μια αλλαγή, ερχόταν η επόμενη προς την άλλη κατεύθυνση. Η μία ξετύλιγε το κουβάρι κι η επόμενη το έδενε κόμπο μαζί με τα στομάχια μας.
Η σοβιετική ηγεσία του οχήματος πίστευε ότι έπρεπε να καλύψουμε μια απόσταση εκατό χιλιομέτρων σε δέκα λεπτά, αλλιώς θα αφανιζόμασταν.
Έτρεχε με σταχανοβίτικους ρυθμούς να καλύψει τις νόρμες που η ίδια αυθαίρετα καθόρισε, αδιαφορώντας για τις μάζες στο πίσω κάθισμα που αδυνατούσαν να παρακολουθήσουν αυτούς τους ρυθμούς.
Κάθε τόσο φορούσε το χαμόγελό του και γυρνούσε να μας ρωτήσει αν απολαμβάνουμε το ταξίδι. Οπότε εμείς φορούσαμε τη μάσκα του ικανοποιημένου και τον βεβαιώναμε ότι όλα είναι εντάξει.
Εικόνα βγαλμένη από την κοινωνία του μέλλοντος.
θα μπορούσαμε να πάμε μια βόλτα και στον μπιτσάκη. Αλλά θα έπρεπε να είμαστε εκεί από τις δέκα το αργότερο, μας είπε ενώ πλησίαζε μεσημέρι.
Ας τον αφήσουμε καλύτερα ήσυχο τον άνθρωπο. Μη τυχόν με γνωρίζει από το διαδίκτυο και συμφοριαστεί στην ηλικία του.
Έχει εξάλλου δικά του τρεχάματα. Να πείσει τους ναρίτες να διαβάζουν ουτοπία και να γίνουν συνδρομητές. Θα μπορούσαν να βγαίνουν κι εξόρμηση τις κυριακές για να τη διαδίδουν.
Τα ελληνικά γράμματα πάντως τη θεώρησαν αντι-εμπορική κι αποφάσισαν να διακόψουν την έκδοσή της (θα συνεχιστεί πιθανότατα από άλλο εκδοτικό).
Τα θεωρητικά έντυπα περνούν κρίση, η αριστερά αδιαφορεί για φιλόσοφους όπως ο χέγκελ κι οι λίγοι που ενδιαφέρονται βλέπουν τη τιμή των δέκα ευρώ και προσπερνάν βιαστικά σφίγγοντας το υστέρημα στην τσέπη τους.
Φαύλος κύκλος.
Δευτέρα 24 Αυγούστου 2009
Κουίζ
Επιβεβαιώνοντας την (επι)στροφή του μπλοκ στο στάλιν, τον παλιό καλό καιρό και την ιθάκη, η κε του μπλοκ δίνει στη δημοσιότητα -κατόπιν παρότρυνσης του σκληρού διαλεκτικού- ένα ακόμη ντοκουμέντο υπό τη μορφή κουίζ.
Διαβάστε το κείμενο και απαντήστε στην ερώτηση που ακολουθεί.
Το μεγάλο ευτύχημα για τη ρωσία ήταν ότι στα χρόνια των δυσκολότατων δοκιμασιών επικεφαλής της χώρας ήταν ο μεγαλοφυής κι ακλόνητος στρατηλάτης ι.β. στάλιν. Ήταν η πιο επιφανής, επιβεβλημένη, αξιοσέβαστη προσωπικότητα στη ρευστή και σκληρή εποχή της περιόδου εκείνης, στην οποία κύλησε η ζωή του.
Ο στάλιν ήταν άνθρωπος ασυνήθιστης ενέργειας, πολυμορφωμένος κι ακατάβλητος, ισχυρής θέλησης. Δριμύς, σκληρός κι αμείλικτος συζητητής, σε σημείο που (...) ήταν αδύνατο να τον αντιμετωπίσεις. Ο στάλιν πριν απ' όλα κατείχε σε μεγάλο βαθμό το αίσθημα του χιούμορ και του σαρκασμού, την ικανότητα να αντιλαμβάνεται ακριβώς το συνομιλητή του και να εκφράζει με ακρίβεια τη σκέψη του.
Τους λόγους του ο στάλιν τους έγραφε μόνος του. Στα έργα του αντηχούσε πάντα η εκτελεστική δύναμη. Η δύναμη αυτή ήταν τόσο μεγάλη, ώστε αναδείχτηκε σε ανεπανάληπτο ηγέτη μεταξύ των καθοδηγητών των κρατών όλων των εποχών κι όλων των λαών. Ο στάλιν προξενούσε μεγαλειώδη εντύπωση. Η επιρροή του στους ανθρώπους ήταν ακαταμάχητη. (...)
Διακατέχονταν από βαθειά, απαλλαγμένη από κάθε πανικό, λογική και σοφία. Ήταν ανυπέρβλητος τεχνίτης να βρίσκει στις δύσκολες στιγμές διέξοδο κι από τις πιο αδιέξοδες καταστάσεις. Επιπλέον ο στάλιν, στις πιο κρίσιμες στιγμές, όπως και σε στιγμές θριάμβου, ήταν το ίδιο συγκροτημένος και ποτέ δεν υπέκυψε σε φαντασιώσεις. Ήταν μια ασυνήθιστα πολυσύνθετη προσωπικότητα.
Ο στάλιν δημιούργησε και καθυπόταξε μια τεράστια αυτοκρατορία. Ήταν ο άνθρωπος που εκμηδένισε τον εχθρό του με τη βοήθεια του ίδιου του εχθρού του. (...)
Ο στάλιν υπήρξε ο μέγας, απαράμιλλος (...), ο οποίος παρέλαβε τη ρωσία με ξύλινο αλέτρι και την άφησε πυρηνική υπερδύναμη.
Ό,τι κι αν λένε για αυτόν, η ιστορία κι οι λαοί τέτοιους ανθρώπους δεν τους ξεχνούν.
Σε ποιον ακραιφνή σταλινικό πιστεύετε ότι ανήκει το ως άνω πατόκορφο γλείψιμο στο σύντροφο με το μουστάκι;
(πιθανές απαντήσεις)
στον λέοντα τρότσκι στη βιογραφία του ι.β. που επιμελήθηκε προσωπικά
στο νικήτα χρουτσιόφ στον επικήδειο για τον ι.β.
στο νίκο ζαχαριάδη στην έχτη πλατειά ολομέλεια
στο σοβιετικό κυριούλη σε διάγγελμά του στη συνεδρίαση του δεκαπενταμελούς του σχολείου του ως μαθητής
στον ανδρέα παπανδρέου σε διάλεξή του στις ηπα
στον ουίνστον τσόρτσιλ στα απομνημονεύματά του
στο μιχαήλ γκορμπατσόφ στο βιβλίο του περεστρόικα
στο σάββα μιχαήλ στο βιβλίο του περεστρόικα κι οικονομία
στο βιάτσεσλαβ μολότοφ στο λόγο του στο εικοστό συνέδριο
στον ερνέστο γκεβάρα κατά την επίσκεψή του στη σοβιετία
στο μάο τσε τουνγκ (ένας είναι ο τσε)
στο βασίλη σαμαρά σε συνδιάσκεψη της μαχόμενης αριστεράς
στον περικλή κοροβέση σε παρέμβασή του στο σύριζα
στον απόστολο γκλέτσο (σε απάντησή του στη βάσια τριφύλλη)
στο γιώργο ρούση σε παλιό άρθρο του στο ριζοσπάστη
στην αλέκα παπαρήγα στο λόγο της στο 13ο συνέδριο
στο σοβιετικό φιλόσοφο βίκτωρ βαζιούλιν
σε κανέναν από τους παραπάνω
σε κάποιον από τους άνωθι, αλλά σε άλλη περίσταση
Η κε του μπλοκ περιμένει τις γραπτές απαντήσεις σας εν είδει σχολίου μέχρι το βράδυ της παρασκευής που μας έρχεται, οπότε και θα δώσει τη λύση στο κουίζ (με γραπτό σχόλιο στο κείμενο), μαζί με τα σημεία που έχουν παραλειφθεί με αποσιωπητικά.
Οι γνωρίζοντες τη λύση του κουίζ δέον να μην πεταχτούν κι αποκαλύψουν τη σιγουριά τους, για να μην το χαλάσουν και στους υπόλοιπους.
Διαβάστε το κείμενο και απαντήστε στην ερώτηση που ακολουθεί.
Το μεγάλο ευτύχημα για τη ρωσία ήταν ότι στα χρόνια των δυσκολότατων δοκιμασιών επικεφαλής της χώρας ήταν ο μεγαλοφυής κι ακλόνητος στρατηλάτης ι.β. στάλιν. Ήταν η πιο επιφανής, επιβεβλημένη, αξιοσέβαστη προσωπικότητα στη ρευστή και σκληρή εποχή της περιόδου εκείνης, στην οποία κύλησε η ζωή του.
Ο στάλιν ήταν άνθρωπος ασυνήθιστης ενέργειας, πολυμορφωμένος κι ακατάβλητος, ισχυρής θέλησης. Δριμύς, σκληρός κι αμείλικτος συζητητής, σε σημείο που (...) ήταν αδύνατο να τον αντιμετωπίσεις. Ο στάλιν πριν απ' όλα κατείχε σε μεγάλο βαθμό το αίσθημα του χιούμορ και του σαρκασμού, την ικανότητα να αντιλαμβάνεται ακριβώς το συνομιλητή του και να εκφράζει με ακρίβεια τη σκέψη του.
Τους λόγους του ο στάλιν τους έγραφε μόνος του. Στα έργα του αντηχούσε πάντα η εκτελεστική δύναμη. Η δύναμη αυτή ήταν τόσο μεγάλη, ώστε αναδείχτηκε σε ανεπανάληπτο ηγέτη μεταξύ των καθοδηγητών των κρατών όλων των εποχών κι όλων των λαών. Ο στάλιν προξενούσε μεγαλειώδη εντύπωση. Η επιρροή του στους ανθρώπους ήταν ακαταμάχητη. (...)
Διακατέχονταν από βαθειά, απαλλαγμένη από κάθε πανικό, λογική και σοφία. Ήταν ανυπέρβλητος τεχνίτης να βρίσκει στις δύσκολες στιγμές διέξοδο κι από τις πιο αδιέξοδες καταστάσεις. Επιπλέον ο στάλιν, στις πιο κρίσιμες στιγμές, όπως και σε στιγμές θριάμβου, ήταν το ίδιο συγκροτημένος και ποτέ δεν υπέκυψε σε φαντασιώσεις. Ήταν μια ασυνήθιστα πολυσύνθετη προσωπικότητα.
Ο στάλιν δημιούργησε και καθυπόταξε μια τεράστια αυτοκρατορία. Ήταν ο άνθρωπος που εκμηδένισε τον εχθρό του με τη βοήθεια του ίδιου του εχθρού του. (...)
Ο στάλιν υπήρξε ο μέγας, απαράμιλλος (...), ο οποίος παρέλαβε τη ρωσία με ξύλινο αλέτρι και την άφησε πυρηνική υπερδύναμη.
Ό,τι κι αν λένε για αυτόν, η ιστορία κι οι λαοί τέτοιους ανθρώπους δεν τους ξεχνούν.
Σε ποιον ακραιφνή σταλινικό πιστεύετε ότι ανήκει το ως άνω πατόκορφο γλείψιμο στο σύντροφο με το μουστάκι;
(πιθανές απαντήσεις)
στον λέοντα τρότσκι στη βιογραφία του ι.β. που επιμελήθηκε προσωπικά
στο νικήτα χρουτσιόφ στον επικήδειο για τον ι.β.
στο νίκο ζαχαριάδη στην έχτη πλατειά ολομέλεια
στο σοβιετικό κυριούλη σε διάγγελμά του στη συνεδρίαση του δεκαπενταμελούς του σχολείου του ως μαθητής
στον ανδρέα παπανδρέου σε διάλεξή του στις ηπα
στον ουίνστον τσόρτσιλ στα απομνημονεύματά του
στο μιχαήλ γκορμπατσόφ στο βιβλίο του περεστρόικα
στο σάββα μιχαήλ στο βιβλίο του περεστρόικα κι οικονομία
στο βιάτσεσλαβ μολότοφ στο λόγο του στο εικοστό συνέδριο
στον ερνέστο γκεβάρα κατά την επίσκεψή του στη σοβιετία
στο μάο τσε τουνγκ (ένας είναι ο τσε)
στο βασίλη σαμαρά σε συνδιάσκεψη της μαχόμενης αριστεράς
στον περικλή κοροβέση σε παρέμβασή του στο σύριζα
στον απόστολο γκλέτσο (σε απάντησή του στη βάσια τριφύλλη)
στο γιώργο ρούση σε παλιό άρθρο του στο ριζοσπάστη
στην αλέκα παπαρήγα στο λόγο της στο 13ο συνέδριο
στο σοβιετικό φιλόσοφο βίκτωρ βαζιούλιν
σε κανέναν από τους παραπάνω
σε κάποιον από τους άνωθι, αλλά σε άλλη περίσταση
Η κε του μπλοκ περιμένει τις γραπτές απαντήσεις σας εν είδει σχολίου μέχρι το βράδυ της παρασκευής που μας έρχεται, οπότε και θα δώσει τη λύση στο κουίζ (με γραπτό σχόλιο στο κείμενο), μαζί με τα σημεία που έχουν παραλειφθεί με αποσιωπητικά.
Οι γνωρίζοντες τη λύση του κουίζ δέον να μην πεταχτούν κι αποκαλύψουν τη σιγουριά τους, για να μην το χαλάσουν και στους υπόλοιπους.
Κυριακή 23 Αυγούστου 2009
Τασκέντ
Το αποκορύφωμα της συνωμοσίας που οργάνωσε η ηγεσία του κκσε ενάντια στο κκε, είναι τα γεγονότα στην πρωτεύουσα του ουζμπεκιστάν, τασκέντη, από τις 18 αυγούστου ως τις 10 σεπτέμβρη του 55. Η συνωμοσία μετατράπηκε σε πολιτική προβοκάτσια ολκής σε βάρος του κκε.
(...) Τον αύγουστο του 53 ο ζαχαριάδης πρότεινε στο πολιτικό γραφείο να αποφασίσει την αποστολή μου στη μόσχα για σπουδές. Εξήγησε ότι η βασική αιτία που προκαλούσε τα λάθη μου, ήταν η θεωρητική ανεπάρκειά μου. Πολιτικά λάθη εννοούσε τις διαφωνίες μου για τις βασικές αιτίες που προκάλεσαν την ήττα μας στον εμφύλιο, τις αντιρρήσεις μου για τη σεχταριστική κι αντιφατική γραμμή του κόμματος.
Διαφώνησα έντονα. Είπα: αποδείξτε εδώ ότι εγώ έχω περισσότερες θεωρητικές αδυναμίες από σας και τότε φεύγω για σπουδές. Αν δε μπορέσετε να το αποδείξετε, τότε εσείς πρώτοι θα πάτε για σπουδές κι εγώ τελευταίος.
Τα μέλη του πγ ψήφισαν την πρόταση του ζαχαριάδη, κυρίως γιατί δεν είχαν το απαιτούμενο πολιτικό ανάστημα να διαφωνήσουν μ' αυτόν.
(...) Η παραμονή μου στη μόσχα ήταν καταθλιπτική και γιατί το εκπαιδευτικό σύστημα στη σοβιετική ένωση ήταν αποστεωμένο. Ήμουν υποχρεωμένος να ακούω και να αποστηθίζω τις βλακείες των καθηγητών μου σα μαθητής δημοτικού σχολείου. Η μόνη παρηγοριά μου ήταν η μελέτη, περίπου δέκα ώρες το εικοσιτετράωρο, έξω από τις ώρες των παραδόσεων. Κυρίως προσπαθούσα να καταλάβω, αν ο περιβόητος λενινισμός ήταν μια παραπέρα ανάπτυξη του μαρξισμού, είτε περιοριζόταν μόνο στη μελέτη έργων των μαρξ, ένγκελς, λένιν, στάλιν. Σε κανένα δε μπορούσα να μιλήσω για τις αμφιβολίες μου ή για τα συμπεράσματά μου.
Στις 23.6.1955 έφτασε στη μόσχα ο ζαχαριάδης.
Του είπα: σας ζήτησα επανειλημμένα να φύγω στην ελλάδα. Δε σας ζητώ να με στείλετε για καθοδηγητική δουλειά.
(...) Ο ζαχαριάδης μου απάντησε ότι έλεγα κουταμάρες, ότι η γραμματεία της κε (αυτός κι ο μπαρτζιώτας) αποφάσισε να φύγω στην ελλάδα επικεφαλής του εκεί κλιμακίου του πγ.
(...) Στις 26.6.1955 έφτασε στη μόσχα ο δεύτερος γραμματέας του κκε βασίλης μπαρτζιώτας. Μου είπε ότι στην κομματική οργάνωσή μας στην τασκέντη οργάνωσαν αντικομματικά στοιχεία ολόκληρη φραξιονιστική συνωμοσία, ότι πρέπει να φύγω αμέσως για να αντιμετωπίσω αυτή την επικίνδυνη καατάσταση. Διαφώνησα έντονα. "Εγώ περιμένω να φύγω στην ελλάδα κι εσείς αποφασίσατε να πάω στην τασκέντη"; Απάντησε ότι θα παρέμενα εκεί είκοσι μέρες και μετά θα έφευγα στην ελλάδα. Δε μ' έπεισε. Τότε μου έθεσε θέμα κομματικής πειθαρχίας.
Αν δεν πήγαινα στην τασκέντη δε θα με έστελναν στην ελλάδα. Αν εφάρμοζα την απόφασή τους, μπορεί να ερχόμουνα σε ρήξη με τη σοβιετική ηγεσία. (...) Δεν είχα καταλάβει ότι ο ζαχαριάδης μου είχε στήσει παγίδα, για να με θέσει εκτός μάχης.
Στην τασκέντη έφτασα στις 9.7.1955. Από την πρώτη στιγμή κατάλαβα την έκταση της συνωμοσίας. Στην ουσία η 4η συνδιάσκεψη της εκεί οργάνωσης του κκε θα μετατρέπονταν σε συνέδριό του με σκοπό καθαίρεση της ηγεσίας του κόμματος, αλλαγή της γραμμής και τακτικής του. Το σχέδιο της σοβιετικής ηγεσίας ήταν με ένα δήθεν κίνημα από τα κάτω να πετύχει τον παραπάνω σκοπό, για να φαίνεται πως τα μέλη του κκε καθαίρεσαν την ηγεσία τους κι άλλαξαν τη γραμμή του.
Στις 10.7.1955, με κάλεσαν στα γραφεία της κε του κκ ουζμπεκιστάν. Εκεί βρισκόταν αντιπρόσωπος της ηγεσίας του κκσε. Αυτός μου είπε: σύντροφε βλαντά. Εμείς ξέρουμε πως είσαι ο πιο ικανός, ο πιο ειλικρινής, ο πιο τίμιος που υπάρχει στο κόμμα σας. Βοήθησέ μας εδώ στην τασκέντη κι εμείς θα σε βοηθήσουμε να γίνεις αρχηγός του κόμματός σας.
Αυτή η πρόταση ανακάτεψε τα σωθικά μου. Του απάντησα: εσείς μου προτείνατε να με αγοράσετε. Θέλετε να γίνω υπάλληλός σας. Αν ήθελα να γινόμουν υπάλληλος θα γινόμουν στην ελλάδα. Θα ξεσκεπάσω στα εδώ μέλη του κκε την πρότασή σας.
Έτσι τέλειωσε εκείνη η συνάντηση. Δεν είχαν περάσει 24 ώρες από την άφιξή μου και βρισκόμουν κιόλας σε πλήρη σύγκρουση με την ηγεσία του κκσε.
Ποιες μέθοδες χρησιμοποιούσαν για να υποταχτεί η οργάνωση του κκε στην τασκέντ;
Φτιάξαν μια δήθεν φραξιονιστική ομάδα [και] κυνηγούσαν όποιον υπερασπίζονταν την ηγεσία του κκε και τη γραμμή του σαν αντισοβιετικά και προβοκατόρικα στοιχεία.
(...) Χρησιμοποιήθηκαν φραξιονιστικά τα λεφτά που έδινε το σοβιετικό κράτος σα βοήθημα σε γέρους, αρρώστους, ανάπηρους του εμφυλίου.
Όσοι υποστήριζαν την κε δεν έπαιναν στις νέες κατοικίες, τα παιδιά τους δεν τα δέχονταν στους παιδικούς σταθμούς, διώχνονταν από τεχνικές σχολές, από ανώτερα ιδρύματα με διάφορες μηχανορραφίες, (...) διώχνονταν από τα εργοστάσια και τις οικοδομές.
(...) Η φραξιονιστική καθοδήγηση πουλούσε τις εκδόσεις του κκε αυθαίρετα σε ανώτερες τιμές. Τις κυριακές χιλιάδες πρόσφυγες δούλευαν εθελοντικά στο μάζεμα μπαμπακιού. Τα κολχόζ πλήρωναν τα ημερομίσθια στη φραξιονιστική καθοδήγηση. Απ' αυτά τα λεφτά άλλα παίρναν οι φραξιονιστές για να καλοπερνούν, άλλα διατίθονταν για εξαγορά συνείδησεων.
(...) Απαίτησα να γίνει έλεγχος στο ταμείο της κομματικής οργάνωσης. Αποκαλύφτηκε κατάχρηση μερικών εκατομμυρίων ρουβλίων. Για να καλυφτεί η κατάχρηση η ηγεσία του κκσε συγκρότησε επιτροπή από σοβιετικούς πολίτες. Όταν ήταν να γραφτεί το πόρισμα, το ένα μέλος της επιτροπής παρίστανε τον άρρωστο, για να μην υπάρχει η υπογραφή του στο βρώμικο πόρισμα. Τα άλλα δυο μέλη αποφάνθηκαν ότι βρήκαν μόνο ένα λογιστικό λάθος 37 ρουβλίων και 70 καπικιών.
(...) Το κυριότερο επιχείρημα των φραξιονιστών ήταν ότι η ηγεσία του κκσε ήταν ενάντια στην προβοκατόρικη ηγεσία του κκε.
(...) Οι φραξιονιστές έβαζαν ωμά το ζήτημα: είσαι υπέρ ή κατά του κκσε και της σοβιετικής ένωσης;
Καθένας είναι εύκολο να καταλάβει ότι όταν ολόκληρες δεκαετίες διαπαιδαγωγούσε το κκε τα μέλη του με πνεύμα πλήρους εμπιστοσύνης στο κκσε, ήταν επόμενο να είναι ευαίσθητα στη ρετσινιά του αντισοβιετικού. Η ίδια η προσφυγιά δημιουργεί αίσθημα υποταγής. Έτσι πολλά μέλη του κκε υποτάσσονταν.
Αποσπάσματα από το βιβλίο του δημήτρη βλαντά: 1950-1967, τραγωδία του κκε.
Ο δημήτρης βλαντάς ήταν μέλος του πολιτικού γραφείου του κκε από τα χρόνια του εμφυλίου μέχρι το μάρτη του 56 που καθαιρέθηκε στην έκτη πλατειά ολομέλεια.
Για τα παραπάνω αποσπάσματα ισχύει ό,τι και για τα άρθρα συνεργάτη μας στο ριζοσπάστη. Απηχούν τις απόψεις του συγγραφέα τους.
Για να μπαίνουν εδώ όμως, τα θεωρώ προφανώς ενδιαφέροντα (το λιγότερο). Κι ελπίζω να καθίσταται σαφές με ποιους είμαστε...
Θα ακολουθήσει το δεύτερο μέρος με την ανατροπή της κατάστασης από το βλαντά και τη στάση του ζαχαριάδη.
Το τρίτο μέρος με την κορύφωση και την αποτίμηση των γεγονότων θα το αναρτήσω κάπου κοντά στις 10 σεπτέμβρη που θα έχουμε κι επέτειο.
Παρά μία ενδεκάτη σεπτέμβρη...
Η μέρα που άλλαξε τον κόσμο των ελλήνων κομμουνιστών...
Υγ: η κε του μπλοκ εύχεται σε όλους τους αναγνώστες: ευτυχισμένη η επέτειος του συμφώνου μολότοφ-ρίμπεντροπ.
(...) Τον αύγουστο του 53 ο ζαχαριάδης πρότεινε στο πολιτικό γραφείο να αποφασίσει την αποστολή μου στη μόσχα για σπουδές. Εξήγησε ότι η βασική αιτία που προκαλούσε τα λάθη μου, ήταν η θεωρητική ανεπάρκειά μου. Πολιτικά λάθη εννοούσε τις διαφωνίες μου για τις βασικές αιτίες που προκάλεσαν την ήττα μας στον εμφύλιο, τις αντιρρήσεις μου για τη σεχταριστική κι αντιφατική γραμμή του κόμματος.
Διαφώνησα έντονα. Είπα: αποδείξτε εδώ ότι εγώ έχω περισσότερες θεωρητικές αδυναμίες από σας και τότε φεύγω για σπουδές. Αν δε μπορέσετε να το αποδείξετε, τότε εσείς πρώτοι θα πάτε για σπουδές κι εγώ τελευταίος.
Τα μέλη του πγ ψήφισαν την πρόταση του ζαχαριάδη, κυρίως γιατί δεν είχαν το απαιτούμενο πολιτικό ανάστημα να διαφωνήσουν μ' αυτόν.
(...) Η παραμονή μου στη μόσχα ήταν καταθλιπτική και γιατί το εκπαιδευτικό σύστημα στη σοβιετική ένωση ήταν αποστεωμένο. Ήμουν υποχρεωμένος να ακούω και να αποστηθίζω τις βλακείες των καθηγητών μου σα μαθητής δημοτικού σχολείου. Η μόνη παρηγοριά μου ήταν η μελέτη, περίπου δέκα ώρες το εικοσιτετράωρο, έξω από τις ώρες των παραδόσεων. Κυρίως προσπαθούσα να καταλάβω, αν ο περιβόητος λενινισμός ήταν μια παραπέρα ανάπτυξη του μαρξισμού, είτε περιοριζόταν μόνο στη μελέτη έργων των μαρξ, ένγκελς, λένιν, στάλιν. Σε κανένα δε μπορούσα να μιλήσω για τις αμφιβολίες μου ή για τα συμπεράσματά μου.
Στις 23.6.1955 έφτασε στη μόσχα ο ζαχαριάδης.
Του είπα: σας ζήτησα επανειλημμένα να φύγω στην ελλάδα. Δε σας ζητώ να με στείλετε για καθοδηγητική δουλειά.
(...) Ο ζαχαριάδης μου απάντησε ότι έλεγα κουταμάρες, ότι η γραμματεία της κε (αυτός κι ο μπαρτζιώτας) αποφάσισε να φύγω στην ελλάδα επικεφαλής του εκεί κλιμακίου του πγ.
(...) Στις 26.6.1955 έφτασε στη μόσχα ο δεύτερος γραμματέας του κκε βασίλης μπαρτζιώτας. Μου είπε ότι στην κομματική οργάνωσή μας στην τασκέντη οργάνωσαν αντικομματικά στοιχεία ολόκληρη φραξιονιστική συνωμοσία, ότι πρέπει να φύγω αμέσως για να αντιμετωπίσω αυτή την επικίνδυνη καατάσταση. Διαφώνησα έντονα. "Εγώ περιμένω να φύγω στην ελλάδα κι εσείς αποφασίσατε να πάω στην τασκέντη"; Απάντησε ότι θα παρέμενα εκεί είκοσι μέρες και μετά θα έφευγα στην ελλάδα. Δε μ' έπεισε. Τότε μου έθεσε θέμα κομματικής πειθαρχίας.
Αν δεν πήγαινα στην τασκέντη δε θα με έστελναν στην ελλάδα. Αν εφάρμοζα την απόφασή τους, μπορεί να ερχόμουνα σε ρήξη με τη σοβιετική ηγεσία. (...) Δεν είχα καταλάβει ότι ο ζαχαριάδης μου είχε στήσει παγίδα, για να με θέσει εκτός μάχης.
Στην τασκέντη έφτασα στις 9.7.1955. Από την πρώτη στιγμή κατάλαβα την έκταση της συνωμοσίας. Στην ουσία η 4η συνδιάσκεψη της εκεί οργάνωσης του κκε θα μετατρέπονταν σε συνέδριό του με σκοπό καθαίρεση της ηγεσίας του κόμματος, αλλαγή της γραμμής και τακτικής του. Το σχέδιο της σοβιετικής ηγεσίας ήταν με ένα δήθεν κίνημα από τα κάτω να πετύχει τον παραπάνω σκοπό, για να φαίνεται πως τα μέλη του κκε καθαίρεσαν την ηγεσία τους κι άλλαξαν τη γραμμή του.
Στις 10.7.1955, με κάλεσαν στα γραφεία της κε του κκ ουζμπεκιστάν. Εκεί βρισκόταν αντιπρόσωπος της ηγεσίας του κκσε. Αυτός μου είπε: σύντροφε βλαντά. Εμείς ξέρουμε πως είσαι ο πιο ικανός, ο πιο ειλικρινής, ο πιο τίμιος που υπάρχει στο κόμμα σας. Βοήθησέ μας εδώ στην τασκέντη κι εμείς θα σε βοηθήσουμε να γίνεις αρχηγός του κόμματός σας.
Αυτή η πρόταση ανακάτεψε τα σωθικά μου. Του απάντησα: εσείς μου προτείνατε να με αγοράσετε. Θέλετε να γίνω υπάλληλός σας. Αν ήθελα να γινόμουν υπάλληλος θα γινόμουν στην ελλάδα. Θα ξεσκεπάσω στα εδώ μέλη του κκε την πρότασή σας.
Έτσι τέλειωσε εκείνη η συνάντηση. Δεν είχαν περάσει 24 ώρες από την άφιξή μου και βρισκόμουν κιόλας σε πλήρη σύγκρουση με την ηγεσία του κκσε.
Ποιες μέθοδες χρησιμοποιούσαν για να υποταχτεί η οργάνωση του κκε στην τασκέντ;
Φτιάξαν μια δήθεν φραξιονιστική ομάδα [και] κυνηγούσαν όποιον υπερασπίζονταν την ηγεσία του κκε και τη γραμμή του σαν αντισοβιετικά και προβοκατόρικα στοιχεία.
(...) Χρησιμοποιήθηκαν φραξιονιστικά τα λεφτά που έδινε το σοβιετικό κράτος σα βοήθημα σε γέρους, αρρώστους, ανάπηρους του εμφυλίου.
Όσοι υποστήριζαν την κε δεν έπαιναν στις νέες κατοικίες, τα παιδιά τους δεν τα δέχονταν στους παιδικούς σταθμούς, διώχνονταν από τεχνικές σχολές, από ανώτερα ιδρύματα με διάφορες μηχανορραφίες, (...) διώχνονταν από τα εργοστάσια και τις οικοδομές.
(...) Η φραξιονιστική καθοδήγηση πουλούσε τις εκδόσεις του κκε αυθαίρετα σε ανώτερες τιμές. Τις κυριακές χιλιάδες πρόσφυγες δούλευαν εθελοντικά στο μάζεμα μπαμπακιού. Τα κολχόζ πλήρωναν τα ημερομίσθια στη φραξιονιστική καθοδήγηση. Απ' αυτά τα λεφτά άλλα παίρναν οι φραξιονιστές για να καλοπερνούν, άλλα διατίθονταν για εξαγορά συνείδησεων.
(...) Απαίτησα να γίνει έλεγχος στο ταμείο της κομματικής οργάνωσης. Αποκαλύφτηκε κατάχρηση μερικών εκατομμυρίων ρουβλίων. Για να καλυφτεί η κατάχρηση η ηγεσία του κκσε συγκρότησε επιτροπή από σοβιετικούς πολίτες. Όταν ήταν να γραφτεί το πόρισμα, το ένα μέλος της επιτροπής παρίστανε τον άρρωστο, για να μην υπάρχει η υπογραφή του στο βρώμικο πόρισμα. Τα άλλα δυο μέλη αποφάνθηκαν ότι βρήκαν μόνο ένα λογιστικό λάθος 37 ρουβλίων και 70 καπικιών.
(...) Το κυριότερο επιχείρημα των φραξιονιστών ήταν ότι η ηγεσία του κκσε ήταν ενάντια στην προβοκατόρικη ηγεσία του κκε.
(...) Οι φραξιονιστές έβαζαν ωμά το ζήτημα: είσαι υπέρ ή κατά του κκσε και της σοβιετικής ένωσης;
Καθένας είναι εύκολο να καταλάβει ότι όταν ολόκληρες δεκαετίες διαπαιδαγωγούσε το κκε τα μέλη του με πνεύμα πλήρους εμπιστοσύνης στο κκσε, ήταν επόμενο να είναι ευαίσθητα στη ρετσινιά του αντισοβιετικού. Η ίδια η προσφυγιά δημιουργεί αίσθημα υποταγής. Έτσι πολλά μέλη του κκε υποτάσσονταν.
Αποσπάσματα από το βιβλίο του δημήτρη βλαντά: 1950-1967, τραγωδία του κκε.
Ο δημήτρης βλαντάς ήταν μέλος του πολιτικού γραφείου του κκε από τα χρόνια του εμφυλίου μέχρι το μάρτη του 56 που καθαιρέθηκε στην έκτη πλατειά ολομέλεια.
Για τα παραπάνω αποσπάσματα ισχύει ό,τι και για τα άρθρα συνεργάτη μας στο ριζοσπάστη. Απηχούν τις απόψεις του συγγραφέα τους.
Για να μπαίνουν εδώ όμως, τα θεωρώ προφανώς ενδιαφέροντα (το λιγότερο). Κι ελπίζω να καθίσταται σαφές με ποιους είμαστε...
Θα ακολουθήσει το δεύτερο μέρος με την ανατροπή της κατάστασης από το βλαντά και τη στάση του ζαχαριάδη.
Το τρίτο μέρος με την κορύφωση και την αποτίμηση των γεγονότων θα το αναρτήσω κάπου κοντά στις 10 σεπτέμβρη που θα έχουμε κι επέτειο.
Παρά μία ενδεκάτη σεπτέμβρη...
Η μέρα που άλλαξε τον κόσμο των ελλήνων κομμουνιστών...
Υγ: η κε του μπλοκ εύχεται σε όλους τους αναγνώστες: ευτυχισμένη η επέτειος του συμφώνου μολότοφ-ρίμπεντροπ.
Παρασκευή 21 Αυγούστου 2009
Ανταπόκριση από την αθήνα
Το κείμενο που ακολουθεί δεν είναι δικό μου, αλλά είναι τόσο καλό που το ζήλεψα κι έκρινα πως αξίζει μια θέση στο μπλοκ κι ας μην έχει άμεση σχέση με τη θεματολογία του.
Έχει όμως σχέση με την ψυχοσύνθεση του ιδιοκτήτη του. Η οποία επηρεάζεται άμεσα από το άτομο που έγραψε το κείμενο.
Τα όνειρά της στην πρωτεύουσα τη στείλαν για να μιλάει πάντα χαμηλόφωνα. Αλλά έκαναν το λάθος να μην τη ρωτήσουν, αποκλείεται να συμφωνήσει. Και δεν πρόκειται να μείνει μόνο στα γραπτά.
Οι άνθρωποι υποζούν σε άθλιες πόλεις για να βρουν δουλειά και καταλήγουν να ψάχνουν τον εαυτό τους, τα όνειρά τους και τον έρωτα. Τα έχασαν σε κάποιον υπόνομο και ζουν σε ακόμα πιο βρωμερά μέρη με νόμους κι αστυνόμους που μοιάζουν με χωματερές ιδανικών.
Το κείμενο δε μπήκε επειδή η συγγραφέας έχει βύσμα εμένα.
Μπαίνει γιατί μου θυμίζει κάτι από αυτά που μου έπεσαν στον υπόνομο. Όχι (μόνο) το κείμενο. Η συγγραφέας του.
Ο καθημερινός αγώνας των ανθρώπων για επιβίωση θυμίζει τους ασφυκτικά παστωμένους επιβάτες του προαστιακού. Στο κλεινόν άστυ πάντα. Όλοι προσπαθούν να χωρέσουν όπως-όπως και να τραβήξουν μέχρι το Τέρμα τους. Το πρόβλημα είναι ότι ο προαστιακός έχει πεπερασμένο αριθμό θέσεων, περιορισμένη χωρητικότητα , συγκεκριμένα δρομολόγια (αλλιώς το έχασες το τρένο...), κόμιστρα και καμιά φορά ο κλιματισμός δε λειτουργεί.
Όλοι στέκονται πίσω από τη γραμμή εκκίνησης και μόλις κόψει ταχύτητα το όχημα παίρνουν θέσεις μάχης. Οι πιο επιθετικοί μπουκάρουν,σκανάρουν το χώρο και βρίσκουν και θέση για να ταξιδέψουν με άνεση. Τους αναγνωρίζεις αμέσως γιατί είναι πρόθυμοι να σου χώσουν μια αγκωνιά στα πλευρά για να σε παραμερίσουν και νομιμοποιούν τη στάση τους με βάση τους κανόνες του κοινωνικού δαρβινισμού.
Hλικιωμένοι, δυσκίνητοι, αφηρημένοι ονειροπόλοι και φορτωμένοι συνεπιβάτες δε στάθηκαν αρκετά ανταγωνιστικοί για να επιβιώσουν. Πρόβλημά τους. Μετά παστωνόνται, παστώνονται μέχρι που να μη μείνει εκατοστό ανεκμετάλλευτο και το τρένο ξεκινά. Στην επόμενη στάση θέλουν να επιβιβαστούν κι άλλοι τους οποίους οι ήδη επιβαίνοντες στο τρένο τους αντιμετωπίζουν με εχθρικότητα. "Λάθος στάση διάλεξες φίλε, είμαστε φουλ." Κι έτσι όπως είμαστε σαν τις σαρδέλες και πάμε, ερχόμαστε τόσο κοντά που η μυρωδιά, το χρώμα, η ανάσα των άλλων μας προκαλεί δυσφορία. Κάποιοι ιδρώνουν, άλλοι φταρνίζονται (λες να κολλήσουμε όλοι τη νέα γρίπη;) είναι καθαρά θέμα χρόνου να ξεσπάσει κάποιο επεισόδιο.
Κι έρχεσαι εσύ και τους ζητάς να ανοίξουν τα φτερά τους για γνωρίσουν νέους ουρανούς. Πιστεύεις σε αυτούς και κάποιοι λένε ότι τους έχουν δει κιόλας, πως υπάρχουν. Μα πως να ζυγίσουν τα φτερά τους όταν αυτά είναι συγκολλημένα στα πλευρά τους, έτσι όπως περνάνε τη ζωή τους στριμωγμένοι σε τραμ, λεωφορεία, προαστιακούς, σχολικές τάξεις, δημόσιες υπηρεσίες, στενόχωρα γραφειάκια. Κάθε μέρα μαζεύονται και συρρικνώνονται προκειμένου να χωρέσουν, προκειμένου να καταφέρουν να διανύσουν ακόμα και την πιο μικρή και ασήμαντη διαδρομή της καθημερινότητας τους. Και σου περνάει η σκέψη να ξεπαστρέψεις κάνα δυο, ίσα να βρεις μια θέση να κάτσεις γιατί δεν την παλεύεις άλλο όρθιος. Λίγο να σπρώξεις αυτούς που είναι κοντά στην πόρτα όταν αυτή ανοίξει και θα ανασάνεις. Κανιβαλισμός!
Έτσι είναι. Σαρκοβόρα και αιμοσταγής καθημερινότητα. Οι πιο ευαίσθητοι, αυτοί που δεν τους πάει η καρδιά να μπήξουν τα δόντια τους στις σάρκες των άλλων τρώνε από τις δικές τους. Μέρα με τη μέρα τρώγονται μέχρι να φανούν τα κόκαλά τους. Αυτοί δε μας κάνουν. Τι μπορεί να αλλάξει κανείς με έναν σωρό από άνευρα οστά;
Οι πιο χοντρόπετσοι, το λέει και η λέξη, δεν τρώγονται με τίποτα, αλλά τρέφονται με ευχαρίστηση από ξένες σάρκες. Κι αυτοί δε μας κάνουν. Απειλούν την ίδια μας την ύπαρξη.
Οι καλύτεροι χορταίνουν στη σκέψη των ουτοπικών ουρανών -όχι ότι μπορεί να φάει κανείς ουρανό αλλά η σκέψη τους κόβει τις σαρκοβόρες ορέξεις. Αυτοί μας κάνουν.
Κάποιες σκόρπιες σκέψεις που στις γράφω αλλά νυστάζω υπερβολικά για να τις τακτοποιήσω και να αναδείξω τα επίπεδά τους.
Για την αντιγραφή των σκόρπιων σκέψεων
μπρεζνιεφικό απολίθωμα
Έχει όμως σχέση με την ψυχοσύνθεση του ιδιοκτήτη του. Η οποία επηρεάζεται άμεσα από το άτομο που έγραψε το κείμενο.
Τα όνειρά της στην πρωτεύουσα τη στείλαν για να μιλάει πάντα χαμηλόφωνα. Αλλά έκαναν το λάθος να μην τη ρωτήσουν, αποκλείεται να συμφωνήσει. Και δεν πρόκειται να μείνει μόνο στα γραπτά.
Οι άνθρωποι υποζούν σε άθλιες πόλεις για να βρουν δουλειά και καταλήγουν να ψάχνουν τον εαυτό τους, τα όνειρά τους και τον έρωτα. Τα έχασαν σε κάποιον υπόνομο και ζουν σε ακόμα πιο βρωμερά μέρη με νόμους κι αστυνόμους που μοιάζουν με χωματερές ιδανικών.
Το κείμενο δε μπήκε επειδή η συγγραφέας έχει βύσμα εμένα.
Μπαίνει γιατί μου θυμίζει κάτι από αυτά που μου έπεσαν στον υπόνομο. Όχι (μόνο) το κείμενο. Η συγγραφέας του.
Ο καθημερινός αγώνας των ανθρώπων για επιβίωση θυμίζει τους ασφυκτικά παστωμένους επιβάτες του προαστιακού. Στο κλεινόν άστυ πάντα. Όλοι προσπαθούν να χωρέσουν όπως-όπως και να τραβήξουν μέχρι το Τέρμα τους. Το πρόβλημα είναι ότι ο προαστιακός έχει πεπερασμένο αριθμό θέσεων, περιορισμένη χωρητικότητα , συγκεκριμένα δρομολόγια (αλλιώς το έχασες το τρένο...), κόμιστρα και καμιά φορά ο κλιματισμός δε λειτουργεί.
Όλοι στέκονται πίσω από τη γραμμή εκκίνησης και μόλις κόψει ταχύτητα το όχημα παίρνουν θέσεις μάχης. Οι πιο επιθετικοί μπουκάρουν,σκανάρουν το χώρο και βρίσκουν και θέση για να ταξιδέψουν με άνεση. Τους αναγνωρίζεις αμέσως γιατί είναι πρόθυμοι να σου χώσουν μια αγκωνιά στα πλευρά για να σε παραμερίσουν και νομιμοποιούν τη στάση τους με βάση τους κανόνες του κοινωνικού δαρβινισμού.
Hλικιωμένοι, δυσκίνητοι, αφηρημένοι ονειροπόλοι και φορτωμένοι συνεπιβάτες δε στάθηκαν αρκετά ανταγωνιστικοί για να επιβιώσουν. Πρόβλημά τους. Μετά παστωνόνται, παστώνονται μέχρι που να μη μείνει εκατοστό ανεκμετάλλευτο και το τρένο ξεκινά. Στην επόμενη στάση θέλουν να επιβιβαστούν κι άλλοι τους οποίους οι ήδη επιβαίνοντες στο τρένο τους αντιμετωπίζουν με εχθρικότητα. "Λάθος στάση διάλεξες φίλε, είμαστε φουλ." Κι έτσι όπως είμαστε σαν τις σαρδέλες και πάμε, ερχόμαστε τόσο κοντά που η μυρωδιά, το χρώμα, η ανάσα των άλλων μας προκαλεί δυσφορία. Κάποιοι ιδρώνουν, άλλοι φταρνίζονται (λες να κολλήσουμε όλοι τη νέα γρίπη;) είναι καθαρά θέμα χρόνου να ξεσπάσει κάποιο επεισόδιο.
Κι έρχεσαι εσύ και τους ζητάς να ανοίξουν τα φτερά τους για γνωρίσουν νέους ουρανούς. Πιστεύεις σε αυτούς και κάποιοι λένε ότι τους έχουν δει κιόλας, πως υπάρχουν. Μα πως να ζυγίσουν τα φτερά τους όταν αυτά είναι συγκολλημένα στα πλευρά τους, έτσι όπως περνάνε τη ζωή τους στριμωγμένοι σε τραμ, λεωφορεία, προαστιακούς, σχολικές τάξεις, δημόσιες υπηρεσίες, στενόχωρα γραφειάκια. Κάθε μέρα μαζεύονται και συρρικνώνονται προκειμένου να χωρέσουν, προκειμένου να καταφέρουν να διανύσουν ακόμα και την πιο μικρή και ασήμαντη διαδρομή της καθημερινότητας τους. Και σου περνάει η σκέψη να ξεπαστρέψεις κάνα δυο, ίσα να βρεις μια θέση να κάτσεις γιατί δεν την παλεύεις άλλο όρθιος. Λίγο να σπρώξεις αυτούς που είναι κοντά στην πόρτα όταν αυτή ανοίξει και θα ανασάνεις. Κανιβαλισμός!
Έτσι είναι. Σαρκοβόρα και αιμοσταγής καθημερινότητα. Οι πιο ευαίσθητοι, αυτοί που δεν τους πάει η καρδιά να μπήξουν τα δόντια τους στις σάρκες των άλλων τρώνε από τις δικές τους. Μέρα με τη μέρα τρώγονται μέχρι να φανούν τα κόκαλά τους. Αυτοί δε μας κάνουν. Τι μπορεί να αλλάξει κανείς με έναν σωρό από άνευρα οστά;
Οι πιο χοντρόπετσοι, το λέει και η λέξη, δεν τρώγονται με τίποτα, αλλά τρέφονται με ευχαρίστηση από ξένες σάρκες. Κι αυτοί δε μας κάνουν. Απειλούν την ίδια μας την ύπαρξη.
Οι καλύτεροι χορταίνουν στη σκέψη των ουτοπικών ουρανών -όχι ότι μπορεί να φάει κανείς ουρανό αλλά η σκέψη τους κόβει τις σαρκοβόρες ορέξεις. Αυτοί μας κάνουν.
Κάποιες σκόρπιες σκέψεις που στις γράφω αλλά νυστάζω υπερβολικά για να τις τακτοποιήσω και να αναδείξω τα επίπεδά τους.
Για την αντιγραφή των σκόρπιων σκέψεων
μπρεζνιεφικό απολίθωμα
Τρίτη 18 Αυγούστου 2009
Το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν
Γι' αυτό στο κόμμα βγάζουμε τους καλύτερους φιλόσοφους. Λακωνικοί σύντροφοι που χωράν όλους τους προβληματισμούς τους σε πεντάλεπτες τοποθετήσεις, ή σε μία εισήγηση. Τα πάντα πρέπει να αναλυθούν και να φιλοσοφηθούν μέσα στα όργανα, αλλά το κόμμα δεν είναι λέσχη συζητήσεων. Η καλύτερη φιλοσοφία είναι η πράξη κι ο γκράμσι δεν ονόμαζε τυχαία το μαρξισμό φιλοσοφία της πράξης.
Να 'χαμε και λίγο χρόνο να μελετήσουμε τον γκράμσι (κι όχι μόνο)! Τέτοιο θα βρούμε ξανά μόνο στις φυλακές ως πολιτικοί κρατούμενοι. Η πολλή κομματική δουλειά τρώει τον αφέντη κι αναπαράγει τα αφεντικά, γιατί χωρίς θεωρία δεν υπάρχει επαναστατικό κίνημα.
Ο όμιλος πάλι βγάζει καλούς αμπελοφιλόσοφους. Καλή σχέση με τη θεωρία, πρώην σχέση με το κόμμα και κάκιστη με το λακωνίζειν, γι' αυτό και δε θεωρούνται φιλόσοφοι με την κλασική έννοια του όρου.
Εδώ στα όμορφα και γραφικά χανιά, οι εξίσου γραφικοί, αν κι όχι τόσο όμορφοι, σύντροφοι πιστεύουν ακράδαντα ότι το χανιάζειν εστί αμπελοφιλοσοφείν κι ότι η φετινή εν τω χανίω σύναξη δε θα γίνει... (τέλος πάντων κάτι ομοιοκατάληκτο με το ποιητική αδεία σε ενικό εν τω χανίω).
Θυμάμαι την πρώην νιφάδα της μακεδονίας να μονοπωλεί τη σιωπή στις οβες, παρά το σκληρό ανταγωνισμό, κάνω τις συγκρίσεις με το φαφλατάδικο παρόν κι απελπίζομαι.
Επιθετικοί οπαδοί του μονισμού και των τριών συστατικών του δημιουργικού μαρξισμού: μονοκομματικό πολιτικό σύστημα, μονοπρόσωπη διεύθυνση και σοσιαλισμός σε μία μόνο χώρα, διαλεκτικά δεμένα με το μονοπρόσωπο διάλογο, όπου ο απέναντι είναι απλώς αφορμή για μονόλογο.
Ιμπεριαλιστικές αναλύσεις που δε σταματάν να επεκτείνονται, μονοπώλια του λόγου που πνίγουν τη δημοκρατία και τη δυαδική συζήτηση. Η ανάγκη συγκρότησης του ααδμ στις κουβέντες μας είναι επιτακτική ανάγκη των καιρών.
Σε αυτή τη θερινή σύναξη θα ξαναδούμε πολλούς ήρωες της σοσιαλιστικής εργασίας που γνωρίσαμε μέσα απ' το μπλοκ.
Τον χωμένο στο βούρκο του αντισπαρτιατισμού κώστα-γιάννη με τα δύο ονόματα και τη διπλή ηθική. Αλλά και τον παλαίμαχο κομσομόλο και κοσμοναύτη γιούρι κακάριν, που με την ανταρσύα έχει αρχίσει να σκέφτεται σεκίτικα και λέει πως το επόμενο απαγορευτικό σηματάκι τους θα είναι με την αλέκα.
Αλλά η συντρόφισσα γγ δεν έχει (ακόμα) διεθνή αναγνώριση και το κόλπο θα είχε μόνο εθνική εμβέλεια. Το πραγματικά διεθνιστικό λάβαρο που θα 'μενε πιστό στις αρχές του προλετκαλτ θα ήταν το απαγορευτικό με τον σύντροφο με το μουστάκι. Θα μπορούσε να βγει και φτηνά, με ευρωπαϊκή επιδότηση.
Θα υποδεχτούμε επίσης δυο απ' τα πιο γόνιμα πνεύματα αντιλογίας του διαδικτύου, τον σύντροφο κριτία από το κκυ και τον καπετάνιο του γκράνμα Υ που θα ρίξει άγκυρα λίγες μέρες στο λιμάνι μας.
Αλλά θα μας λείψει ο σοβιετικός κυριούλης, ο μεγάλος απών βενιαμίν και το παπαγαλάκι του κρεμλίνου που τον στέλνουν να υπηρετήσει την πατρίδα του στη σμύρνη και στη σαρδηνία.
Γιατί... τι είναι η πατρίδα μας; Είναι τα δέντρα, τα βουνά, του νατο οι ασκήσεις. Κι οι συμβατικές μας υποχρεώσεις προς τους συμμάχους της αστικής μας τάξης.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια σειρά εκπλήξεις για το κοινό.
Η μεγαλύτερη είναι ότι δεν υπάρχουν εισηγήσεις και παρουσιάσεις, μόνο διακοπές κι αμπελοφιλοσοφίες.
Το φίδι απ' τη μαύρη τρύπα της θεωρίας καλείται να βγάλει ο σκληρός διαλεκτικός με επτά γράμματα που ετοιμάζει κάτι σχετικό με πολιτική οικονομία και τη λογική του κεφαλαίου του βαζιούλιν.
Περιμένω να ακούσω καινούρια πράγματα που ίσως φανούν αιρετικά και προκαλέσουν αίσθηση. Υπόσχομαι να ανταποδώσω το συναίσθημα αυτό με το ρεπορτάζ που θα ακολουθήσει. Από την εκδήλωση και γενικότερα.
Ζούμε σε καιρούς αντιπνευματικούς και χαλεπούς για τη θεωρία.
Ως κι οι -γνωστοί κι εξαιρετέοι- λακεδαιμόνιοι την παραμελούν τελευταία. Τρέχουν όλη μέρα στον πόλεμο με τους πλην λακεδαιμονίων και τους συν ασπισμένους, όπου κάποιος θα γυρίσει ταν και κάποιος επί τας για να γυρίσει ο τροχός της ιστορίας. Και μετά δεν τους μένει πολύς χρόνος για διάβασμα.
Χωρίς θεωρία όμως η πράξη μένει τυφλή, το αμάξι της ιστορίας τρακάρει κι ο φουκουγιάμα προβλέπει το τέλος της. Ή που θα πέσει πάνω στο τείχος του βερολίνου να το γκρεμίσει, ή στη λακούβα με το θεωρητικό κενό και θα μείνει από λάστιχο.
Εμείς, οι εν τω χανίω αμπελοφιλοσοφούντες, χωρίς αξιώσεις να (καθ)οδηγήσουμε τίποτα, απλώς βαυκαλιζόμαστε γλυκά ότι βάζουμε ένα λιθαράκι για να γεμίσει αυτή η λακούβα...
Να 'χαμε και λίγο χρόνο να μελετήσουμε τον γκράμσι (κι όχι μόνο)! Τέτοιο θα βρούμε ξανά μόνο στις φυλακές ως πολιτικοί κρατούμενοι. Η πολλή κομματική δουλειά τρώει τον αφέντη κι αναπαράγει τα αφεντικά, γιατί χωρίς θεωρία δεν υπάρχει επαναστατικό κίνημα.
Ο όμιλος πάλι βγάζει καλούς αμπελοφιλόσοφους. Καλή σχέση με τη θεωρία, πρώην σχέση με το κόμμα και κάκιστη με το λακωνίζειν, γι' αυτό και δε θεωρούνται φιλόσοφοι με την κλασική έννοια του όρου.
Εδώ στα όμορφα και γραφικά χανιά, οι εξίσου γραφικοί, αν κι όχι τόσο όμορφοι, σύντροφοι πιστεύουν ακράδαντα ότι το χανιάζειν εστί αμπελοφιλοσοφείν κι ότι η φετινή εν τω χανίω σύναξη δε θα γίνει... (τέλος πάντων κάτι ομοιοκατάληκτο με το ποιητική αδεία σε ενικό εν τω χανίω).
Θυμάμαι την πρώην νιφάδα της μακεδονίας να μονοπωλεί τη σιωπή στις οβες, παρά το σκληρό ανταγωνισμό, κάνω τις συγκρίσεις με το φαφλατάδικο παρόν κι απελπίζομαι.
Επιθετικοί οπαδοί του μονισμού και των τριών συστατικών του δημιουργικού μαρξισμού: μονοκομματικό πολιτικό σύστημα, μονοπρόσωπη διεύθυνση και σοσιαλισμός σε μία μόνο χώρα, διαλεκτικά δεμένα με το μονοπρόσωπο διάλογο, όπου ο απέναντι είναι απλώς αφορμή για μονόλογο.
Ιμπεριαλιστικές αναλύσεις που δε σταματάν να επεκτείνονται, μονοπώλια του λόγου που πνίγουν τη δημοκρατία και τη δυαδική συζήτηση. Η ανάγκη συγκρότησης του ααδμ στις κουβέντες μας είναι επιτακτική ανάγκη των καιρών.
Σε αυτή τη θερινή σύναξη θα ξαναδούμε πολλούς ήρωες της σοσιαλιστικής εργασίας που γνωρίσαμε μέσα απ' το μπλοκ.
Τον χωμένο στο βούρκο του αντισπαρτιατισμού κώστα-γιάννη με τα δύο ονόματα και τη διπλή ηθική. Αλλά και τον παλαίμαχο κομσομόλο και κοσμοναύτη γιούρι κακάριν, που με την ανταρσύα έχει αρχίσει να σκέφτεται σεκίτικα και λέει πως το επόμενο απαγορευτικό σηματάκι τους θα είναι με την αλέκα.
Αλλά η συντρόφισσα γγ δεν έχει (ακόμα) διεθνή αναγνώριση και το κόλπο θα είχε μόνο εθνική εμβέλεια. Το πραγματικά διεθνιστικό λάβαρο που θα 'μενε πιστό στις αρχές του προλετκαλτ θα ήταν το απαγορευτικό με τον σύντροφο με το μουστάκι. Θα μπορούσε να βγει και φτηνά, με ευρωπαϊκή επιδότηση.
Θα υποδεχτούμε επίσης δυο απ' τα πιο γόνιμα πνεύματα αντιλογίας του διαδικτύου, τον σύντροφο κριτία από το κκυ και τον καπετάνιο του γκράνμα Υ που θα ρίξει άγκυρα λίγες μέρες στο λιμάνι μας.
Αλλά θα μας λείψει ο σοβιετικός κυριούλης, ο μεγάλος απών βενιαμίν και το παπαγαλάκι του κρεμλίνου που τον στέλνουν να υπηρετήσει την πατρίδα του στη σμύρνη και στη σαρδηνία.
Γιατί... τι είναι η πατρίδα μας; Είναι τα δέντρα, τα βουνά, του νατο οι ασκήσεις. Κι οι συμβατικές μας υποχρεώσεις προς τους συμμάχους της αστικής μας τάξης.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια σειρά εκπλήξεις για το κοινό.
Η μεγαλύτερη είναι ότι δεν υπάρχουν εισηγήσεις και παρουσιάσεις, μόνο διακοπές κι αμπελοφιλοσοφίες.
Το φίδι απ' τη μαύρη τρύπα της θεωρίας καλείται να βγάλει ο σκληρός διαλεκτικός με επτά γράμματα που ετοιμάζει κάτι σχετικό με πολιτική οικονομία και τη λογική του κεφαλαίου του βαζιούλιν.
Περιμένω να ακούσω καινούρια πράγματα που ίσως φανούν αιρετικά και προκαλέσουν αίσθηση. Υπόσχομαι να ανταποδώσω το συναίσθημα αυτό με το ρεπορτάζ που θα ακολουθήσει. Από την εκδήλωση και γενικότερα.
Ζούμε σε καιρούς αντιπνευματικούς και χαλεπούς για τη θεωρία.
Ως κι οι -γνωστοί κι εξαιρετέοι- λακεδαιμόνιοι την παραμελούν τελευταία. Τρέχουν όλη μέρα στον πόλεμο με τους πλην λακεδαιμονίων και τους συν ασπισμένους, όπου κάποιος θα γυρίσει ταν και κάποιος επί τας για να γυρίσει ο τροχός της ιστορίας. Και μετά δεν τους μένει πολύς χρόνος για διάβασμα.
Χωρίς θεωρία όμως η πράξη μένει τυφλή, το αμάξι της ιστορίας τρακάρει κι ο φουκουγιάμα προβλέπει το τέλος της. Ή που θα πέσει πάνω στο τείχος του βερολίνου να το γκρεμίσει, ή στη λακούβα με το θεωρητικό κενό και θα μείνει από λάστιχο.
Εμείς, οι εν τω χανίω αμπελοφιλοσοφούντες, χωρίς αξιώσεις να (καθ)οδηγήσουμε τίποτα, απλώς βαυκαλιζόμαστε γλυκά ότι βάζουμε ένα λιθαράκι για να γεμίσει αυτή η λακούβα...
Το ανύπαρκτο δέος
Το αντίπαλο δέος του καπιταλισμού ήταν ο υπαρκτός σοσιαλισμός. Που για κάποιους ήταν ανύπαρκτος, όσο ακόμα υπήρχε και τώρα είναι τέτοιος εκ των πραγμάτων και της νέας τάξης τους.
Μια παράλληλη σοσιαλιστική πραγματικότητα που οικοδομούσαμε στα όνειρά μας σε ειρηνική συνύπαρξη με τη ζώσα πραγματικότητα που βιώναμε.
Ένας μύθος, βασισμένος σε πραγματικά γεγονότα που πιάσαν το νήμα της λογικής και το τύλιξαν με πέπλα από συναισθήματα κι ελπίδες.
Η σοβιετία κατέληξε ένα μυθικό συλλογικό υποκείμενο συγκεντρώνοντας μια σειρά μαγικές ιδιότητες και χαρακτηριστικά από θρύλους και δοξασίες των κομμουνιστών της εποχής.
Κατά τα θρυλούμενα της επιστήμης με τον ίδιο περίπου τρόπο διαμορφώθηκε κι η προσωπικότητα του ιησού, στην οποία αποδόθηκαν εκ των υστέρων διάφορα θαύματα και στοιχεία από επιμέρους μύθους τα οποία με τη σειρά τους έφτιαξαν ένα άλλο συλλογικό παραμύθι που μαγεύει ακόμα τον κόσμο.
Ο σοβιετικός κυριούλης ωστόσο έρχεται να κλονίσει στερεότυπα χρόνων και να αμφισβητήσει κι αυτή την ιστορική ύπαρξη του ιησού.
Για τους σοβιετικούς επιστήμονες ο ιησούς δεν ήταν ένα υπαρκτό ιστορικό πρόσωπο με πραγματικά γεγονότα που μεγαλοποιήθηκαν στην πορεία, αλλά μια μυθική, μη υπαρκτή προσωπικότητα που δημιουργήθηκε για να συγκεντρώσει -εν ειδει βιντάλ σασούν- όλους τους θρύλους της εποχής σε έναν. Το αυτό ισχύει και για τον όμηρο.
Για τη σοβιετία όμως;
Με βάση τη διαλεκτική του χέγκελ το μη υπαρκτό είναι πραγματικό κι αντιστρόφως. Η δεύτερη εκδοχή υπονοεί ότι ο υπαρκτός δεν ήταν πραγματικός κι η τελική της συνέπεια είναι ο ωμός αντισοβιετισμός.
Κάτι που είχαν διαγνώσει οι σοβιετικοί θεωρητικοί στα χρόνια του σφου με το μουστάκι και δικαίως θεωρούσαν τον χέγκελ αντιδραστικό.
Το 89 ο υπαρκτός μετατράπηκε εν μια νυκτί από συλλογικός ήρωας σε συλλογικό έκπτωτο είδωλο για τα -πλην λακεδαιμονίων- ευρωπαϊκά φύλα των κομμουνιστών που έκτοτε ζουν την αιώνια νύχτα του κινήματος. Μες στο σκοτάδι πολλοι έχασαν το δρόμο και λοξοδρόμησαν προς όλες τις κατευθύνσεις (δεξιές κι αριστερές παρεκκλίσεις).
Αφότου έφυγε ο υπαρκτός, μας έμεινε η ανυπαρξία και το δέος μπροστά σε έναν αντίπαλο που μοιάζει ανίκητος γιατί παίζει χωρίς αντίπαλο (δέος).
Πραγματική επιχείρηση σοκ και δέος.
Το σοκ το ζήσαμε το 89, το δέος κρατάει ακόμα, είκοσι χρόνια τώρα. Το κίνημα έχει ανάγκη ηλεκτροσόκ για να ξυπνήσει και να σταθεί ξανά στα πόδια του.
Όπως έλεγε κι ο λένιν ο κομμουνισμός δεν είναι τίποτα περισσότερο από: σοβιετική εξουσία + εξηλεκτρισμό του κινήματος.
Μια παράλληλη σοσιαλιστική πραγματικότητα που οικοδομούσαμε στα όνειρά μας σε ειρηνική συνύπαρξη με τη ζώσα πραγματικότητα που βιώναμε.
Ένας μύθος, βασισμένος σε πραγματικά γεγονότα που πιάσαν το νήμα της λογικής και το τύλιξαν με πέπλα από συναισθήματα κι ελπίδες.
Η σοβιετία κατέληξε ένα μυθικό συλλογικό υποκείμενο συγκεντρώνοντας μια σειρά μαγικές ιδιότητες και χαρακτηριστικά από θρύλους και δοξασίες των κομμουνιστών της εποχής.
Κατά τα θρυλούμενα της επιστήμης με τον ίδιο περίπου τρόπο διαμορφώθηκε κι η προσωπικότητα του ιησού, στην οποία αποδόθηκαν εκ των υστέρων διάφορα θαύματα και στοιχεία από επιμέρους μύθους τα οποία με τη σειρά τους έφτιαξαν ένα άλλο συλλογικό παραμύθι που μαγεύει ακόμα τον κόσμο.
Ο σοβιετικός κυριούλης ωστόσο έρχεται να κλονίσει στερεότυπα χρόνων και να αμφισβητήσει κι αυτή την ιστορική ύπαρξη του ιησού.
Για τους σοβιετικούς επιστήμονες ο ιησούς δεν ήταν ένα υπαρκτό ιστορικό πρόσωπο με πραγματικά γεγονότα που μεγαλοποιήθηκαν στην πορεία, αλλά μια μυθική, μη υπαρκτή προσωπικότητα που δημιουργήθηκε για να συγκεντρώσει -εν ειδει βιντάλ σασούν- όλους τους θρύλους της εποχής σε έναν. Το αυτό ισχύει και για τον όμηρο.
Για τη σοβιετία όμως;
Με βάση τη διαλεκτική του χέγκελ το μη υπαρκτό είναι πραγματικό κι αντιστρόφως. Η δεύτερη εκδοχή υπονοεί ότι ο υπαρκτός δεν ήταν πραγματικός κι η τελική της συνέπεια είναι ο ωμός αντισοβιετισμός.
Κάτι που είχαν διαγνώσει οι σοβιετικοί θεωρητικοί στα χρόνια του σφου με το μουστάκι και δικαίως θεωρούσαν τον χέγκελ αντιδραστικό.
Το 89 ο υπαρκτός μετατράπηκε εν μια νυκτί από συλλογικός ήρωας σε συλλογικό έκπτωτο είδωλο για τα -πλην λακεδαιμονίων- ευρωπαϊκά φύλα των κομμουνιστών που έκτοτε ζουν την αιώνια νύχτα του κινήματος. Μες στο σκοτάδι πολλοι έχασαν το δρόμο και λοξοδρόμησαν προς όλες τις κατευθύνσεις (δεξιές κι αριστερές παρεκκλίσεις).
Αφότου έφυγε ο υπαρκτός, μας έμεινε η ανυπαρξία και το δέος μπροστά σε έναν αντίπαλο που μοιάζει ανίκητος γιατί παίζει χωρίς αντίπαλο (δέος).
Πραγματική επιχείρηση σοκ και δέος.
Το σοκ το ζήσαμε το 89, το δέος κρατάει ακόμα, είκοσι χρόνια τώρα. Το κίνημα έχει ανάγκη ηλεκτροσόκ για να ξυπνήσει και να σταθεί ξανά στα πόδια του.
Όπως έλεγε κι ο λένιν ο κομμουνισμός δεν είναι τίποτα περισσότερο από: σοβιετική εξουσία + εξηλεκτρισμό του κινήματος.
Τρίτη 11 Αυγούστου 2009
Το μικρό σπίτι στο κολχόζ
Η μαμά πατρίδα της σοβιετίας ήταν η πιο στοργική μητέρα.
Το κακό με τις στοργικές μάνες είναι ότι ευνουχίζουν τα παιδιά τους που δε μαθαίνουν ποτέ να πατάνε στα πόδια τους και μένουνε μια ζωή μαμόθρεφτα.
Κι όταν κάποιο απ' αυτά ξεθαρρεύει και γίνεται μητροκτόνος, τα υπόλοιπα το βλέπουν και δεν αντιδρούν, γιατί νιώθουν να λυτρώνονται από την παρουσία της που τα πλάκωνε. Αλλά μόλις μείνουν ορφανά, καταλαβαίνουν τι έχασαν κι αρχίζουν να τη νοσταλγούν. Το αυτό και για τον πατερούλη.
Όσο ζούσε ο πατερούλης ήμασταν όλοι μαζί μια ωραία ατμόσφαιρα. Σαν το μικρό σπίτι στο κολχόζ. Ήτο λίγο αυστηρός ο πατερούλης, παλαιοκομμουνιστής νέου τύπου, αλλά σε γενικές γραμμές -πέρα από λάθη κι αδυναμίες- καλά περνούσαμε.
Η μητέρα μας τον λάτρευε τον πατερούλη και μοιάζαν το τέλειο ζευγάρι. Αλλά όταν πέθανε, μετά το εικοστό μνημόσυνο, οι επίγονοι της έβαλαν λόγια στο στόμα της, ότι την χτυπούσε και την καταπίεζε και την έκαναν να τον αποκηρύξει.
Έκτοτε άρχισε να ξενοκοιμάται με το νόμο της αξίας και στο τέλος με τόσες απιστίες ο σοσιαλισμός μας έβγαλε κέρατα, σαν τους τάρανδους στις τούνδρες της γιακουτίας.
Εγώ τη μαμά πατρίδα μου δεν τη γνώρισα καλά. Πέθανε όταν ήμουν οκτώ χρονών. Αυτή ήταν εβδομηντατεσσάρων, όσο ήταν κι ο πατερούλης όταν τον έφαγαν οι γιατροί του χρουτσιόφ.
Δεν πρόλαβα ούτε το οιδιπόδειό μου να ξεπεράσω. Κι έτσι μου έγινε εμμονή και διαβάζω συνέχεια για αυτήν ό,τι πέσει στο χέρι μου.
Η μικρή μου μπρέζνιεβα -που έχει χρόνια ιλαρά με μαυροκόκκινα εξανθήματα- βλέπει το κόλλημά μου με τη σοβιετία και τη ζηλεύει. Πώς να νικήσει κάτι που δεν υπάρχει; Το απωθημένο δεν το νίκησε κανείς.
-Βρε κουτό, μη συγκρίνεις ανόμοια πράγματα.
Εμείς σήμερα είμαστε μαζί κι αύριο θα είμαστε πάλι ζευγάρι.
Ενώ η σοβιετία τη μια μέρα δεν υπάρχει κι ούτε πρόκειται να υπάρξει την άλλη. Δεν υπάρχει κι είναι εδώ...
Είναι ο λόγος (της) ύπαρξής μας και των υπαρξιακών μας.
Το αιώνιο μη είναι που περικλείει διαλεκτικά το είναι, σαν αρνητική διαλεκτική της σχολής του αντόρνο καραμπάχ.
Είναι το αιώνιο γήρας που μένει αναλλοίωτο στο χρόνο.
Μια αιώνια γριά 74 χρονών, που κάνει για δύο 36άρες, τρεις 24χρονες κι έξι δωδεκάχρονες για τους ανώμαλους.
Και περισσεύει και μια διετία για τον γκόρμπι, να τα διαλύσει όλα.
-Ξέρεις πότε βρίσκουμε καταφύγιο στο παρελθόν;
Όταν δε βρίσκουμε προοπτική στο μέλλον που έρχεται.
Αλλά δεν είναι τόσο απλό. Μια φυγή προς τα πίσω, στείρα προγονολατρεία.
Αν διαγράφεις το παρελθόν σου, χαντακώνεις το μέλλον σου.
Μόνο αγαπώντας ό,τι έχεις κάνει, μαζί με τα λάθη σου, μπορείς να μάθεις και να γίνεις σοφότερος.
Αλλιώς πετάς στα σκουπίδια την πείρα σου -που τόσο ακριβά απέκτησες- και ξεκινάς πιο πίσω κι από το μηδέν.
Η μικρή μου μπρέζνιεβα βρήκε άλλη απάντηση.
Κολλάμε με το παρελθόν μας, τη στιγμή που το αφήνουμε οριστικά πίσω μας. Το βλέπουμε να περνάει από μπροστά μας και να χάνεται, να αδειάζει το σκληρό μας δίσκο.
Τι να σου πω κούκλα μου, εντάξει, μην ανησυχείς. Έτσι είναι, αν το θέλεις, αν αυτό σε βοηθάει πιο πολύ.
Βλέπω τη ζωή της σοβιετίας να περνάει σαν φιλμ μπροστά απ' τα μάτια μου.
Κάθε νύχτα που περνάει σαν ταινία κι ό,τι ζήσαμε προβάλλεται με φόντο την κόκκινη πλατεία.
Κι όλο φεύγω, μη μείνουμε μόνοι, τον γκόρμπι μη δω.
Ένα φιλμ που δεν τελειώνει ποτέ κι ούτε θέλω να τελειώσει.
Το έργο κυλάει με ρυθμούς σοβιετικούς, τα πλάνα αλλάζουν κάθε τρίλεπτο, μένουν στο ίδιο μοτίβο, μπρεζνιεφικά στάσιμα.
Η ταινία παίζει σε soviet motion, όπου το σόβιετ είναι συνώνυμο του σλόου, για να δηλώνει την καθυστέρηση που μας άφησε η τσαρική ρωσία. Παραλάβαμε καμένη γη...
Στην επανάσταση κάθε μέρα μοιάζει με μήνα και κάθε φιλμ με μέρα ολόκληρη.
Αντί χάπι εντ (από τις σελίδες του ριζοσπάστη)
Είκοσι παραδοσιακά τραγούδια του γλεντιού και του χορού απ' όλη την Ελλάδα περιλαμβάνονται στο τελευταίο CD της Σούλας Βαζούρα με τίτλο «Πάμε στο πανηγύρι με τη Σούλα Βαζούρα» (κυκλοφορεί από τη «Φοίνιξ»).
Η ηχογράφηση του δίσκου έγινε στο περσινό φεστιβάλ της κνε.
Τι λέει όμως η ίδια για όλα αυτά;
«Μου άρεσε ο Μίκης Θεοδωράκης και τα τραγούδια εκείνης της εποχής. Τότε δε φανταζόμουν πως μια μέρα θα τραγουδάω δημοτικά». Ούτε εμείς, σούλα μου.
Περισσότερες λεπτομέρειες στο πολιτιστικό ρεπορτάζ του ριζοσπάστη, στη σελίδα 19 στο φύλλο της τρίτης.
Το κακό με τις στοργικές μάνες είναι ότι ευνουχίζουν τα παιδιά τους που δε μαθαίνουν ποτέ να πατάνε στα πόδια τους και μένουνε μια ζωή μαμόθρεφτα.
Κι όταν κάποιο απ' αυτά ξεθαρρεύει και γίνεται μητροκτόνος, τα υπόλοιπα το βλέπουν και δεν αντιδρούν, γιατί νιώθουν να λυτρώνονται από την παρουσία της που τα πλάκωνε. Αλλά μόλις μείνουν ορφανά, καταλαβαίνουν τι έχασαν κι αρχίζουν να τη νοσταλγούν. Το αυτό και για τον πατερούλη.
Όσο ζούσε ο πατερούλης ήμασταν όλοι μαζί μια ωραία ατμόσφαιρα. Σαν το μικρό σπίτι στο κολχόζ. Ήτο λίγο αυστηρός ο πατερούλης, παλαιοκομμουνιστής νέου τύπου, αλλά σε γενικές γραμμές -πέρα από λάθη κι αδυναμίες- καλά περνούσαμε.
Η μητέρα μας τον λάτρευε τον πατερούλη και μοιάζαν το τέλειο ζευγάρι. Αλλά όταν πέθανε, μετά το εικοστό μνημόσυνο, οι επίγονοι της έβαλαν λόγια στο στόμα της, ότι την χτυπούσε και την καταπίεζε και την έκαναν να τον αποκηρύξει.
Έκτοτε άρχισε να ξενοκοιμάται με το νόμο της αξίας και στο τέλος με τόσες απιστίες ο σοσιαλισμός μας έβγαλε κέρατα, σαν τους τάρανδους στις τούνδρες της γιακουτίας.
Εγώ τη μαμά πατρίδα μου δεν τη γνώρισα καλά. Πέθανε όταν ήμουν οκτώ χρονών. Αυτή ήταν εβδομηντατεσσάρων, όσο ήταν κι ο πατερούλης όταν τον έφαγαν οι γιατροί του χρουτσιόφ.
Δεν πρόλαβα ούτε το οιδιπόδειό μου να ξεπεράσω. Κι έτσι μου έγινε εμμονή και διαβάζω συνέχεια για αυτήν ό,τι πέσει στο χέρι μου.
Η μικρή μου μπρέζνιεβα -που έχει χρόνια ιλαρά με μαυροκόκκινα εξανθήματα- βλέπει το κόλλημά μου με τη σοβιετία και τη ζηλεύει. Πώς να νικήσει κάτι που δεν υπάρχει; Το απωθημένο δεν το νίκησε κανείς.
-Βρε κουτό, μη συγκρίνεις ανόμοια πράγματα.
Εμείς σήμερα είμαστε μαζί κι αύριο θα είμαστε πάλι ζευγάρι.
Ενώ η σοβιετία τη μια μέρα δεν υπάρχει κι ούτε πρόκειται να υπάρξει την άλλη. Δεν υπάρχει κι είναι εδώ...
Είναι ο λόγος (της) ύπαρξής μας και των υπαρξιακών μας.
Το αιώνιο μη είναι που περικλείει διαλεκτικά το είναι, σαν αρνητική διαλεκτική της σχολής του αντόρνο καραμπάχ.
Είναι το αιώνιο γήρας που μένει αναλλοίωτο στο χρόνο.
Μια αιώνια γριά 74 χρονών, που κάνει για δύο 36άρες, τρεις 24χρονες κι έξι δωδεκάχρονες για τους ανώμαλους.
Και περισσεύει και μια διετία για τον γκόρμπι, να τα διαλύσει όλα.
-Ξέρεις πότε βρίσκουμε καταφύγιο στο παρελθόν;
Όταν δε βρίσκουμε προοπτική στο μέλλον που έρχεται.
Αλλά δεν είναι τόσο απλό. Μια φυγή προς τα πίσω, στείρα προγονολατρεία.
Αν διαγράφεις το παρελθόν σου, χαντακώνεις το μέλλον σου.
Μόνο αγαπώντας ό,τι έχεις κάνει, μαζί με τα λάθη σου, μπορείς να μάθεις και να γίνεις σοφότερος.
Αλλιώς πετάς στα σκουπίδια την πείρα σου -που τόσο ακριβά απέκτησες- και ξεκινάς πιο πίσω κι από το μηδέν.
Η μικρή μου μπρέζνιεβα βρήκε άλλη απάντηση.
Κολλάμε με το παρελθόν μας, τη στιγμή που το αφήνουμε οριστικά πίσω μας. Το βλέπουμε να περνάει από μπροστά μας και να χάνεται, να αδειάζει το σκληρό μας δίσκο.
Τι να σου πω κούκλα μου, εντάξει, μην ανησυχείς. Έτσι είναι, αν το θέλεις, αν αυτό σε βοηθάει πιο πολύ.
Βλέπω τη ζωή της σοβιετίας να περνάει σαν φιλμ μπροστά απ' τα μάτια μου.
Κάθε νύχτα που περνάει σαν ταινία κι ό,τι ζήσαμε προβάλλεται με φόντο την κόκκινη πλατεία.
Κι όλο φεύγω, μη μείνουμε μόνοι, τον γκόρμπι μη δω.
Ένα φιλμ που δεν τελειώνει ποτέ κι ούτε θέλω να τελειώσει.
Το έργο κυλάει με ρυθμούς σοβιετικούς, τα πλάνα αλλάζουν κάθε τρίλεπτο, μένουν στο ίδιο μοτίβο, μπρεζνιεφικά στάσιμα.
Η ταινία παίζει σε soviet motion, όπου το σόβιετ είναι συνώνυμο του σλόου, για να δηλώνει την καθυστέρηση που μας άφησε η τσαρική ρωσία. Παραλάβαμε καμένη γη...
Στην επανάσταση κάθε μέρα μοιάζει με μήνα και κάθε φιλμ με μέρα ολόκληρη.
Αντί χάπι εντ (από τις σελίδες του ριζοσπάστη)
Είκοσι παραδοσιακά τραγούδια του γλεντιού και του χορού απ' όλη την Ελλάδα περιλαμβάνονται στο τελευταίο CD της Σούλας Βαζούρα με τίτλο «Πάμε στο πανηγύρι με τη Σούλα Βαζούρα» (κυκλοφορεί από τη «Φοίνιξ»).
Η ηχογράφηση του δίσκου έγινε στο περσινό φεστιβάλ της κνε.
Τι λέει όμως η ίδια για όλα αυτά;
«Μου άρεσε ο Μίκης Θεοδωράκης και τα τραγούδια εκείνης της εποχής. Τότε δε φανταζόμουν πως μια μέρα θα τραγουδάω δημοτικά». Ούτε εμείς, σούλα μου.
Περισσότερες λεπτομέρειες στο πολιτιστικό ρεπορτάζ του ριζοσπάστη, στη σελίδα 19 στο φύλλο της τρίτης.
Δευτέρα 10 Αυγούστου 2009
Διαλεκτική εξουσίας κι επανάστασης
Διάβασα πρόσφατα την ομώνυμη μποροσούρα του χρύση. Αυτό που ακολουθεί δεν είναι παρουσίαση του βιβλίου. Απλώς μια σειρά συνειρμοί που προκύψαν καθώς το διάβαζα.
Ξεκινάμε με ένα απόσπασμα από τη γερμανική ιδεολογία.
Ένας γενναίος εαακίτης φαντάστηκε κάποτε ότι οι άνθρωποι πνίγονταν στο νερό μόνο επειδή κατέχονταν από την ιδέα της βαρύτητας. Αν αποτίνασσαν αυτή την παράσταση από το κεφάλι τους, ισχυριζόμενοι ότι πρόκειται για δεισιδαιμονία, κάτι σαν θρησκευτική αντίληψη, τότε θα διασφαλίζονταν από κάθε κίνδυνο πνιγμού.
Εντάξει, δε λέει εαακίτης στο πρωτότυπο, αλλά αυτό εννοεί.
Ο ιστορικός περιορισμός δεν επέτρεψε στο μαρξικό κεκτημένο να προλάβει την εαακ, αλλά την ουσία της οι κλασικοί την είχαν διαβλέψει από τότε.
Κάτω οι νόμοι κι οι κανονισμοί. Κι αυτό πιάνει τόσο το νόμο της βαρύτητας που δε μας αφήνει να πετάξουμε, όσο και το νεύτωνα που τον ανακάλυψε. Το ότι δεν του έχουν αφιερώσει ακόμα σκατά σε κάποιο τοίχο των εξαρχείων είναι παράλειψη ασυγχώρητη για το κίνημα.
Κι ενώ κάποιοι δρουν βάση επιθυμιών και παλεύουν για την κατάργηση του νόμου, εμείς μοιράζουμε στον κόσμο σωσίβια για να μην πνιγεί, εξαιρώντας όσους δε συμφωνούν μαζί μας.
Πολλοί λένε ότι πνίγοντας αντιφρονούντες καταπνίγουμε τη δημοκρατία. Αλλά εμείς απαντάμε ότι θα βούλιαζαν κι από μόνοι τους στον αντι-κουκουέ βούρκο όπου έχουν κυλήσει.
Το επόμενο βήμα στον κατηφορικό δρόμο που άνοιξε ο λυσένκο θα ήταν η ευγονική του πνεύματος, βάση της οποίας θα αναπαράγονται μόνο οι πειθαρχημένοι σύντροφοι που καλύπτουν τις νόρμες, ώστε να απονεκρωθεί στις επόμενες γενιές το γονίδιο της αμφιβολίας.
Τις διαφωνίες όμως -όπως κάθε είδος συνείδησης- τις γεννάν οι κοινωνικές συνθήκες. Αυτό είναι το πρόβλημα.
Το κοινωνικό είναι καθορίζει την κοινωνική συνείδηση. Κι από εδώ ξεκινά η βασική αντίφαση για κάθε κομμουνιστή.
Γιατί εμείς πρέπει να κάνουμε το αντίστροφο. Να αλλάξουμε τη συνείδηση του κόσμου για να αλλάξουμε την κοινωνία. Την ίδια κοινωνία που παράγει μαζικά αποχαυνωμένες συνειδήσεις που τη νομιμοποιούν και τη διαιωνίζουν.
Φαύλος κύκλος...
Όσοι μπορέσαμε να ξεφύγουμε (αν το μπορέσαμε κι αυτό) είμαστε λάθος μες στο κεφάλαιο του λάθος λήμματος. Παρατράγουδο στα ωραία άσματα της αλλοτρίωσης. Λάθος της φύσης, της κοινωνίας, μια τερατοκοινωνιογένεση (με όρους κοινωνικής μαιευτικής), σαν το σοσιαλισμό που γνωρίσαμε (πρώιμος και καχεκτικός σαν επταμηνίτικο).
Εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν με τραγικό τρόπο τον κανόνα της ενσωμάτωσης (αν εξαιρούνται κι αυτές).
Μας σώζει μόνο, εκείνο το περίφημο σε τελική ανάλυση του ένγκελς. Σπουδαία φράση αυτή (άλλη υπόθεση πόσοι την κατάλαβαν).
Αν δεν ήταν σχετικά αυτόνομη η συνείδηση, αν δεν ερχόταν σε τελευταία μόνο ανάλυση η οικονομία να γίνει καθοριστική, την είχαμε από χέρι και το σύστημα θα ήταν ανίκητο.
Για να αλλάξουμε τον κόσμο, δηλ την κοινωνία, πρέπει πρώτα (και στην ουσία παράλληλα) να αλλάξουμε τον κόσμο, δηλαδή τους ανθρώπους.
Σπουδαία γλώσσα η ελληνική. Κι άκρως διαλεκτική ενίοτε. Γιατί ο κόσμος μας είναι στην ουσία οι άνθρωποι που ζουν σε αυτόν.
Τον περασμένο δεκέμβρη, μαζί με τη θεσσαλονίκη συμπάθησα (για λίγο) τον κόσμο της που ως τότε μου την έδινε σε καθημερινή βάση. Κι ήταν η πρώτη φορά που κατάφερα να συμπαθήσω την πόλη μου ενώ πλησίαζαν τα χριστούγεννα.
Η διαλεκτική της ελληνικής γλώσσας δείχνει τη διαλεκτική της ιστορίας και του προτσές της.
Οι άνθρωποι φτιάχνουν τον κόσμο κι η κοινωνία τους ανθρώπους.
Ή όπως θα έλεγε ο μαρξ, οι άνθρωποι φτιάχνουν τις συνθήκες και οι συνθήκες τους ανθρώπους. Σε τελική πάντα ανάλυση...
Δεύτερο απόσπασμα από τη 18η μπριμέρ του λουδοβίκου βοναπάρτη.
Οι προλεταριακές επαναστάσεις [...] ασκούν σταθερά την αυτοκριτική τους, διακόπτουν διαρκώς την πορεία τους, επανέρχονται στο φαινομενικά ολοκληρωμένο για να ξεκινήσουν εκ νέου, χλευάζουν με ανελέητη ενδελέχεια τις ανεπάρκειές τους, τις αδυναμίες τους και τις μικρότητες των πρώτων εγχειρημάτων τους, δίνουν την εντύπωση ότι σωριάζουν στο έδαφος τον αντίπαλό τους, προκειμένου όμως να αντλήσει δύναμη από τη γη και να σηκωθεί και πάλι, πιο γιγάντιος μπροστά τους.
Οι προλεταριακές επαναστάσεις οπισθοχωρούν πάλι και πάλι μπροστά στο απροσδιόριστο μεγαλείο των σκοπών τους, μέχρις ότου δημιουργηθεί μια κατάσταση που καθιστά αδύνατη κάθε επιστροφή κι οι συνθήκες να μιλήσουν από μόνες τους:
Ιδού η ρόδος, ιδού και το πήδημα!
Εδώ το τριαντάφυλλο, εδώ χόρεψε!
Η σοβιετική επανάσταση είχε στιγμές μπρεζνιεφικής αυταρέσκειας και μηδενικής αυτοκριτικής, αλλά χλεύαζε ανελέητα τις αδυναμίες και τις μικρότητες των προηγούμενων ηγετών (αφού πέθαιναν).
Γυρνούσε στο φαινομενικά ολοκληρωμένο (σοσιαλισμός) για να το γκρεμίσει εκ θεμελίων. Άφησε τους αμερικάνους να σηκωθούν ξανά όρθιοι μετά το βιετνάμ, ενώ φαινόταν ότι τους είχε σωριάσει.
Ακολούθησε με δυο λόγια τη λογική της ιστορίας, με πισωγυρίσματα και ζιγκ-ζαγκ.
Είμαι ερωτευμένος με μια εβδομηντατεσσάρα
κι ό,τι κι αν μου λένε εγώ δε δίνω δεκάρα.
Κι ας είναι επικίνδυνο να είσαι νεκρόφιλος.
Κι ενώ πηγαίναμε σαν κάβουρες πίσω μπρος και πλάγια, το κόμμα έλεγε ότι πάμε μπρος ολοταχώς και προς τα πάνω.
Ούτε δεξιά, ούτε αριστερά, καμία παρέκκλιση, ευθεία μονόδρομος χωρίς στροφές κι αντιφάσεις. Στο τέλος της διαδρομής μας περίμενε ένα αδιέξοδο κι ο ευρωμονόδρομος.
Μπροστά στο απροσδιόριστο μεγαλείο των σκοπών της η σοβιετία οπισθοχώρησε κι έπεσε. Όσοι δεν το καταλαβαίνουν αυτό μιλούν χαιρέκακα για κατάρρευση.
Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν σε ρόλο ιούδα όσοι ξεπήδησαν απ' τα σπλάχνα μας εν είδει εύας. Μιλούν σαν προδομένοι σύζυγοι για προδομένη επανάσταση, για την αγαπημένη τους που φάνηκε σκάρτη και την προδίδουν με τη σειρά τους για εκδίκηση.
Την προδοσία πολλοί αγάπησαν, τον γκορμπατσόφ κανένας...
Τι καταλαβαίνουν αλήθεια αυτή απ' το μεγαλείο των σκοπών της;
Δε βλέπουν πως το μικραίνουν όταν περιμένουν να έρθει εύκολα από τη μια μέρα στην άλλη; Ως κι οι μεταφυσικοί θα περίμεναν λίγο περισσότερο. Τη δε ημέρα εβδόμη...
Πόσα καταλαβαίνει άραγε ο χαριτάκης από δικτατορία του προλεταριάτου (την κατά τον λένιν ουσία του μαρξισμού) όταν στο κύκνειο άσμα του ως μέλος της πε του ναρ λέει ότι η δική μας εξουσία θα είναι μια αντι-εξουσία, που θα απονεκρώνεται και θα αυτοκαταργείται άμεσα;
Αν το πρόβλημά μας είναι το πώς θα ονομάσουμε τη βαρύτητα μπορούμε να φετιχιστούμε αλά αναρχικά, να την πούμε αντι-εξουσία, αυτο-εξουσία ή κάτι αντίστοιχο και να ξεμπερδεύουμε.
Αλλά η ουσία παραμένει αναλλοίωτη. Κι ο ένγκελς την πιάνει καλύτερα από τον καθένα αντι-εξουσιαστή όταν αναφέρεται στα διδάγματα της κομμούνας για να πει μεταξύ άλλων ότι η επανάσταση είναι σίγουρα το πιο εξουσιαστικό πράγμα που υπάρχει.
Αντί επιλόγου ένα ακόμη καίριο απόσπασμα απ' τον σλαβόι ζίζεκ:
Εν ολίγοις χωρίς τη μορφή του κόμματος το κίνημα θα παραμείνει παγιδευμένο στον φαύλο κύκλο της "αντίστασης", μιας από τις μαγικές λέξεις της μεταμοντέρνας πολιτικής που αρέσκεται να αντιπαραθέτει την "καλή" αντίσταση ενάντια στην εξουσία, στην "κακή" επαναστατική κατάληψη της εξουσίας.
Το βασικό λενινιστικό μάθημα σήμερα είναι: πολιτική χωρίς την οργανωμένη μορφή του κόμματος είναι πολιτική χωρίς πολιτική. Συνεπώς η απάντηση σε εκείνους που επιθυμούν απλώς και μόνο τα νέα κοινωνικά κινήματα είναι η ίδια με την απάντηση των γιακωβίνων στους συμβιβαστικούς γιρονδίνους: θέλετε επανάσταση χωρίς επανάσταση!
Το απόσπασμα αυτό μπορούμε να το βρούμε στην πρώτη σελίδα του βιβλίου του χρύση, πριν από τα περιεχόμενα.
Στην παρουσίαση αυτού ακριβώς του βιβλίου στο στέκι στη θεολογική ήταν που ξεσπάθωσε αλά χόλογουει ο χαριτάκης.
Κι αυτό ακριβώς το ξεσπάθωμα ήταν που έκανε τον χρύση να κλείσει την εκδήλωση λέγοντας πως η παρέμβαση του χαριτάκη του έδωσε να καταλάβει πόσο επιτακτική ήταν η ανάγκη να γραφτεί αυτό το βιβλίο.
Υγ: με την αριστερά του τείχους ενάντια στους εκτός των τειχών...
Ξεκινάμε με ένα απόσπασμα από τη γερμανική ιδεολογία.
Ένας γενναίος εαακίτης φαντάστηκε κάποτε ότι οι άνθρωποι πνίγονταν στο νερό μόνο επειδή κατέχονταν από την ιδέα της βαρύτητας. Αν αποτίνασσαν αυτή την παράσταση από το κεφάλι τους, ισχυριζόμενοι ότι πρόκειται για δεισιδαιμονία, κάτι σαν θρησκευτική αντίληψη, τότε θα διασφαλίζονταν από κάθε κίνδυνο πνιγμού.
Εντάξει, δε λέει εαακίτης στο πρωτότυπο, αλλά αυτό εννοεί.
Ο ιστορικός περιορισμός δεν επέτρεψε στο μαρξικό κεκτημένο να προλάβει την εαακ, αλλά την ουσία της οι κλασικοί την είχαν διαβλέψει από τότε.
Κάτω οι νόμοι κι οι κανονισμοί. Κι αυτό πιάνει τόσο το νόμο της βαρύτητας που δε μας αφήνει να πετάξουμε, όσο και το νεύτωνα που τον ανακάλυψε. Το ότι δεν του έχουν αφιερώσει ακόμα σκατά σε κάποιο τοίχο των εξαρχείων είναι παράλειψη ασυγχώρητη για το κίνημα.
Κι ενώ κάποιοι δρουν βάση επιθυμιών και παλεύουν για την κατάργηση του νόμου, εμείς μοιράζουμε στον κόσμο σωσίβια για να μην πνιγεί, εξαιρώντας όσους δε συμφωνούν μαζί μας.
Πολλοί λένε ότι πνίγοντας αντιφρονούντες καταπνίγουμε τη δημοκρατία. Αλλά εμείς απαντάμε ότι θα βούλιαζαν κι από μόνοι τους στον αντι-κουκουέ βούρκο όπου έχουν κυλήσει.
Το επόμενο βήμα στον κατηφορικό δρόμο που άνοιξε ο λυσένκο θα ήταν η ευγονική του πνεύματος, βάση της οποίας θα αναπαράγονται μόνο οι πειθαρχημένοι σύντροφοι που καλύπτουν τις νόρμες, ώστε να απονεκρωθεί στις επόμενες γενιές το γονίδιο της αμφιβολίας.
Τις διαφωνίες όμως -όπως κάθε είδος συνείδησης- τις γεννάν οι κοινωνικές συνθήκες. Αυτό είναι το πρόβλημα.
Το κοινωνικό είναι καθορίζει την κοινωνική συνείδηση. Κι από εδώ ξεκινά η βασική αντίφαση για κάθε κομμουνιστή.
Γιατί εμείς πρέπει να κάνουμε το αντίστροφο. Να αλλάξουμε τη συνείδηση του κόσμου για να αλλάξουμε την κοινωνία. Την ίδια κοινωνία που παράγει μαζικά αποχαυνωμένες συνειδήσεις που τη νομιμοποιούν και τη διαιωνίζουν.
Φαύλος κύκλος...
Όσοι μπορέσαμε να ξεφύγουμε (αν το μπορέσαμε κι αυτό) είμαστε λάθος μες στο κεφάλαιο του λάθος λήμματος. Παρατράγουδο στα ωραία άσματα της αλλοτρίωσης. Λάθος της φύσης, της κοινωνίας, μια τερατοκοινωνιογένεση (με όρους κοινωνικής μαιευτικής), σαν το σοσιαλισμό που γνωρίσαμε (πρώιμος και καχεκτικός σαν επταμηνίτικο).
Εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν με τραγικό τρόπο τον κανόνα της ενσωμάτωσης (αν εξαιρούνται κι αυτές).
Μας σώζει μόνο, εκείνο το περίφημο σε τελική ανάλυση του ένγκελς. Σπουδαία φράση αυτή (άλλη υπόθεση πόσοι την κατάλαβαν).
Αν δεν ήταν σχετικά αυτόνομη η συνείδηση, αν δεν ερχόταν σε τελευταία μόνο ανάλυση η οικονομία να γίνει καθοριστική, την είχαμε από χέρι και το σύστημα θα ήταν ανίκητο.
Για να αλλάξουμε τον κόσμο, δηλ την κοινωνία, πρέπει πρώτα (και στην ουσία παράλληλα) να αλλάξουμε τον κόσμο, δηλαδή τους ανθρώπους.
Σπουδαία γλώσσα η ελληνική. Κι άκρως διαλεκτική ενίοτε. Γιατί ο κόσμος μας είναι στην ουσία οι άνθρωποι που ζουν σε αυτόν.
Τον περασμένο δεκέμβρη, μαζί με τη θεσσαλονίκη συμπάθησα (για λίγο) τον κόσμο της που ως τότε μου την έδινε σε καθημερινή βάση. Κι ήταν η πρώτη φορά που κατάφερα να συμπαθήσω την πόλη μου ενώ πλησίαζαν τα χριστούγεννα.
Η διαλεκτική της ελληνικής γλώσσας δείχνει τη διαλεκτική της ιστορίας και του προτσές της.
Οι άνθρωποι φτιάχνουν τον κόσμο κι η κοινωνία τους ανθρώπους.
Ή όπως θα έλεγε ο μαρξ, οι άνθρωποι φτιάχνουν τις συνθήκες και οι συνθήκες τους ανθρώπους. Σε τελική πάντα ανάλυση...
Δεύτερο απόσπασμα από τη 18η μπριμέρ του λουδοβίκου βοναπάρτη.
Οι προλεταριακές επαναστάσεις [...] ασκούν σταθερά την αυτοκριτική τους, διακόπτουν διαρκώς την πορεία τους, επανέρχονται στο φαινομενικά ολοκληρωμένο για να ξεκινήσουν εκ νέου, χλευάζουν με ανελέητη ενδελέχεια τις ανεπάρκειές τους, τις αδυναμίες τους και τις μικρότητες των πρώτων εγχειρημάτων τους, δίνουν την εντύπωση ότι σωριάζουν στο έδαφος τον αντίπαλό τους, προκειμένου όμως να αντλήσει δύναμη από τη γη και να σηκωθεί και πάλι, πιο γιγάντιος μπροστά τους.
Οι προλεταριακές επαναστάσεις οπισθοχωρούν πάλι και πάλι μπροστά στο απροσδιόριστο μεγαλείο των σκοπών τους, μέχρις ότου δημιουργηθεί μια κατάσταση που καθιστά αδύνατη κάθε επιστροφή κι οι συνθήκες να μιλήσουν από μόνες τους:
Ιδού η ρόδος, ιδού και το πήδημα!
Εδώ το τριαντάφυλλο, εδώ χόρεψε!
Η σοβιετική επανάσταση είχε στιγμές μπρεζνιεφικής αυταρέσκειας και μηδενικής αυτοκριτικής, αλλά χλεύαζε ανελέητα τις αδυναμίες και τις μικρότητες των προηγούμενων ηγετών (αφού πέθαιναν).
Γυρνούσε στο φαινομενικά ολοκληρωμένο (σοσιαλισμός) για να το γκρεμίσει εκ θεμελίων. Άφησε τους αμερικάνους να σηκωθούν ξανά όρθιοι μετά το βιετνάμ, ενώ φαινόταν ότι τους είχε σωριάσει.
Ακολούθησε με δυο λόγια τη λογική της ιστορίας, με πισωγυρίσματα και ζιγκ-ζαγκ.
Είμαι ερωτευμένος με μια εβδομηντατεσσάρα
κι ό,τι κι αν μου λένε εγώ δε δίνω δεκάρα.
Κι ας είναι επικίνδυνο να είσαι νεκρόφιλος.
Κι ενώ πηγαίναμε σαν κάβουρες πίσω μπρος και πλάγια, το κόμμα έλεγε ότι πάμε μπρος ολοταχώς και προς τα πάνω.
Ούτε δεξιά, ούτε αριστερά, καμία παρέκκλιση, ευθεία μονόδρομος χωρίς στροφές κι αντιφάσεις. Στο τέλος της διαδρομής μας περίμενε ένα αδιέξοδο κι ο ευρωμονόδρομος.
Μπροστά στο απροσδιόριστο μεγαλείο των σκοπών της η σοβιετία οπισθοχώρησε κι έπεσε. Όσοι δεν το καταλαβαίνουν αυτό μιλούν χαιρέκακα για κατάρρευση.
Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν σε ρόλο ιούδα όσοι ξεπήδησαν απ' τα σπλάχνα μας εν είδει εύας. Μιλούν σαν προδομένοι σύζυγοι για προδομένη επανάσταση, για την αγαπημένη τους που φάνηκε σκάρτη και την προδίδουν με τη σειρά τους για εκδίκηση.
Την προδοσία πολλοί αγάπησαν, τον γκορμπατσόφ κανένας...
Τι καταλαβαίνουν αλήθεια αυτή απ' το μεγαλείο των σκοπών της;
Δε βλέπουν πως το μικραίνουν όταν περιμένουν να έρθει εύκολα από τη μια μέρα στην άλλη; Ως κι οι μεταφυσικοί θα περίμεναν λίγο περισσότερο. Τη δε ημέρα εβδόμη...
Πόσα καταλαβαίνει άραγε ο χαριτάκης από δικτατορία του προλεταριάτου (την κατά τον λένιν ουσία του μαρξισμού) όταν στο κύκνειο άσμα του ως μέλος της πε του ναρ λέει ότι η δική μας εξουσία θα είναι μια αντι-εξουσία, που θα απονεκρώνεται και θα αυτοκαταργείται άμεσα;
Αν το πρόβλημά μας είναι το πώς θα ονομάσουμε τη βαρύτητα μπορούμε να φετιχιστούμε αλά αναρχικά, να την πούμε αντι-εξουσία, αυτο-εξουσία ή κάτι αντίστοιχο και να ξεμπερδεύουμε.
Αλλά η ουσία παραμένει αναλλοίωτη. Κι ο ένγκελς την πιάνει καλύτερα από τον καθένα αντι-εξουσιαστή όταν αναφέρεται στα διδάγματα της κομμούνας για να πει μεταξύ άλλων ότι η επανάσταση είναι σίγουρα το πιο εξουσιαστικό πράγμα που υπάρχει.
Αντί επιλόγου ένα ακόμη καίριο απόσπασμα απ' τον σλαβόι ζίζεκ:
Εν ολίγοις χωρίς τη μορφή του κόμματος το κίνημα θα παραμείνει παγιδευμένο στον φαύλο κύκλο της "αντίστασης", μιας από τις μαγικές λέξεις της μεταμοντέρνας πολιτικής που αρέσκεται να αντιπαραθέτει την "καλή" αντίσταση ενάντια στην εξουσία, στην "κακή" επαναστατική κατάληψη της εξουσίας.
Το βασικό λενινιστικό μάθημα σήμερα είναι: πολιτική χωρίς την οργανωμένη μορφή του κόμματος είναι πολιτική χωρίς πολιτική. Συνεπώς η απάντηση σε εκείνους που επιθυμούν απλώς και μόνο τα νέα κοινωνικά κινήματα είναι η ίδια με την απάντηση των γιακωβίνων στους συμβιβαστικούς γιρονδίνους: θέλετε επανάσταση χωρίς επανάσταση!
Το απόσπασμα αυτό μπορούμε να το βρούμε στην πρώτη σελίδα του βιβλίου του χρύση, πριν από τα περιεχόμενα.
Στην παρουσίαση αυτού ακριβώς του βιβλίου στο στέκι στη θεολογική ήταν που ξεσπάθωσε αλά χόλογουει ο χαριτάκης.
Κι αυτό ακριβώς το ξεσπάθωμα ήταν που έκανε τον χρύση να κλείσει την εκδήλωση λέγοντας πως η παρέμβαση του χαριτάκη του έδωσε να καταλάβει πόσο επιτακτική ήταν η ανάγκη να γραφτεί αυτό το βιβλίο.
Υγ: με την αριστερά του τείχους ενάντια στους εκτός των τειχών...
Σάββατο 8 Αυγούστου 2009
Ισταμίνη
Λίγες σκέψεις περί αναρχίας κι αναρχικών.
Κυνηγάνε διαρκώς μια φάση, τη στιγμή, την κατάλληλη περίσταση, αλλά αποδεικνύονται πάντα κατώτεροί της.
Μισούν προϊστάμενους, επιστάτες κι επιστήμονες γιατί τους θεωρούν αφεντικά με εξουσία.
Κρατούν αποστάσεις από κάθε απόστημα, αλλά θεωρούν τέτοια όλους τους συμβιβασμένους προλετάριους.
Βλέπουν γύρω τους μόνο ξεπουλημένους κι ασυμβίβαστους. Σαν τα παιδάκια που ξεχωρίζουν μόνο άσπρο και μαύρο. Η παιδική ηλικία είναι η πιο ανέμελη, πολλοί αρνούνται επίμονα να προχωρήσουν παρακάτω.
Ιδεολογικό τους πρότυπο είναι ο ασυμβίβαστος, ο ανεξάρτητος τύπος που δεν χρειάζεται τίποτα και κανέναν.
Τελικός στόχος της ουτοπίας αυτής να κάνει το κοινωνικό ζώο άνθρωπος, ενάντια στη φύση του, εντελώς ακοινώνητο.
Ουτοπία που σε τίποτα δεν ενοχλεί ένα σύστημα που κοινωνικοποεί την εκμετάλλευση εξατομικεύοντας κέρδη και συνειδήσεις.
Σηκώνουν παράστημα μόνο όταν πρόκειται για φιγούρα και παράσταση.
Επιβεβαιώνουν την υπόστασή τους μόνο όταν φτιάχνουν καταστάσεις με τις βιτρίνες των καταστημάτων. Στα υποκαταστήματα που οι καταναλωτές βρίσκουν υποκατάστατα ευτυχίας αυτοί τη βρίσουν με υποκατάστατα επανάστασης.
Μπερδεύουν την αντίσταση με τις μικρές στάσεις που προκαλούν στιγμιαία αναστάτωση και την καταναλωτική αλλοτρίωση με την απαλλοτρίωση (τα οποία υπερβαίνει διαλεκτικά η καταναλωτική απαλλοτρίωση).
Aναλώνονται αυτάρεσκα σε πράξεις εκτόνωσης που τους κρατάν ιδεολογικά στάσιμους (εδώ κολλάει το μπρεζνιεφικά, αλλά δεν πρόκειται να τους το χαρίσουμε).
Στην αντίπερα όχθη στεκόμαστε τα πάσης φύσης κι απόχρωσης σοβιετικά απολιθώματα. Περιμένουμε στωικά την ανάσταση (των λαών), την επανάσταση (μαζί με τη δευτέρα παρουσία ιησού και σοβιετίας) και μια γενική αποκατάσταση: τη δική μας, του ζαχαριάδη και της παλαιάς τάξης πραγμάτων, όπου όλος ο κόσμος ζούσε καλύτερα. Πρόσχωμεν.
Η ένσταση των απέναντι είναι πως σε ό,τι δεν είμαστε πρωτοστάτες είμαστε προστάτες της τάξης και της ασφάλειας.
Με τη νίκη του σοσιαλισμού το 17, η σοβιετία ήταν ο φωτεινός φανοστάτης της διεθνούς επανάστασης για προλετάριους κι εκκολαπτόμενους γραφειοκράτες.
Οι οπαδοί του τρότσκι ήθελαν το μικρόβιο της επανάστασης να κάνει μετάσταση και σε άλλες χώρες, γιατί ήταν αδύνατον να ευδοκιμήσει μόνο σε μία. Όταν τελικά το πετύχαμε έλεγαν ότι έγινε αφύσικα, χωρίς επανάσταση, αλλά με προκάτ εγκατάσταση. Πουθενά δεν τους πιάνεις.
Τη δεκαετία του 60 φτάσαμε στο διάστημα μεταφέροντας την ταξική πάλη σε άλλη διάσταση. Έκτοτε το πολύμορφα και πολυδιάστατα έμεινε στην κομματική αργκό ως όρος φετίχ.
Στο τέλος της διαδρομής μας περίμενε ο αποστάτης γκόρμπι, ένα μεγάλο απόστημα για το κίνημα από το οποίο έπρεπε να κρατήσουμε εγκαίρως αποστάσεις, αλλά μας ξεγέλασε. Διέλυσε τα πάντα κι έφερε τα πάνω κάτω, πλήρης ακαταστασία.
Στην αναπαράσταση του εγκλήματος στο τελευταίο συνέδριο βρήκαμε ότι το σχέδιο των δολοφόνων μπήκε σε εφαρμογή απ' το 56, με το εικοστό συνέδριο.
Πολλοί σύντροφοι απογοητευμένοι, πήγαν σπίτι τους κι αποστασιοποιήθηκαν. Είναι μάλλον άδικο κάποιους από αυτούς να τους θεωρούμε αποστάτες.
Έκτοτε περιμένουμε τη δευτέρα παρουσία (έτσι όπως παν τα πράγματα του ιησού είναι πιο πιθανή από της σοβιετίας). Και χαλαρώνουμε για να απολαύσουμε τη γνωστή στάση με τον εργοδότη από πάνω περιμένοντας να γυρίσει ο τροχός της ιστορίας και να πηδήξει κι ο φτωχός.
Βασική προϋπόθεση για να γίνει αυτό είναι η κομμουνιστική ανασύσταση, για την οποία ο καθένας έχει το δικό του τρόπο να το λέει για να ξεχωρίζει από τους άλλους: επαναθεμελίωση, αναγέννηση, ανασυγκρότηση, ανασύνθεση, κοκ.
Προσωπικά προτιμώ το κομμουνιστική αναδίπλωση που έχει μείνει αναξιοποίητο. Όπως επίσης και το αναπαλαίωση που με εκφράζει απόλυτα ως απολίθωμα...
Κυνηγάνε διαρκώς μια φάση, τη στιγμή, την κατάλληλη περίσταση, αλλά αποδεικνύονται πάντα κατώτεροί της.
Μισούν προϊστάμενους, επιστάτες κι επιστήμονες γιατί τους θεωρούν αφεντικά με εξουσία.
Κρατούν αποστάσεις από κάθε απόστημα, αλλά θεωρούν τέτοια όλους τους συμβιβασμένους προλετάριους.
Βλέπουν γύρω τους μόνο ξεπουλημένους κι ασυμβίβαστους. Σαν τα παιδάκια που ξεχωρίζουν μόνο άσπρο και μαύρο. Η παιδική ηλικία είναι η πιο ανέμελη, πολλοί αρνούνται επίμονα να προχωρήσουν παρακάτω.
Ιδεολογικό τους πρότυπο είναι ο ασυμβίβαστος, ο ανεξάρτητος τύπος που δεν χρειάζεται τίποτα και κανέναν.
Τελικός στόχος της ουτοπίας αυτής να κάνει το κοινωνικό ζώο άνθρωπος, ενάντια στη φύση του, εντελώς ακοινώνητο.
Ουτοπία που σε τίποτα δεν ενοχλεί ένα σύστημα που κοινωνικοποεί την εκμετάλλευση εξατομικεύοντας κέρδη και συνειδήσεις.
Σηκώνουν παράστημα μόνο όταν πρόκειται για φιγούρα και παράσταση.
Επιβεβαιώνουν την υπόστασή τους μόνο όταν φτιάχνουν καταστάσεις με τις βιτρίνες των καταστημάτων. Στα υποκαταστήματα που οι καταναλωτές βρίσκουν υποκατάστατα ευτυχίας αυτοί τη βρίσουν με υποκατάστατα επανάστασης.
Μπερδεύουν την αντίσταση με τις μικρές στάσεις που προκαλούν στιγμιαία αναστάτωση και την καταναλωτική αλλοτρίωση με την απαλλοτρίωση (τα οποία υπερβαίνει διαλεκτικά η καταναλωτική απαλλοτρίωση).
Aναλώνονται αυτάρεσκα σε πράξεις εκτόνωσης που τους κρατάν ιδεολογικά στάσιμους (εδώ κολλάει το μπρεζνιεφικά, αλλά δεν πρόκειται να τους το χαρίσουμε).
Στην αντίπερα όχθη στεκόμαστε τα πάσης φύσης κι απόχρωσης σοβιετικά απολιθώματα. Περιμένουμε στωικά την ανάσταση (των λαών), την επανάσταση (μαζί με τη δευτέρα παρουσία ιησού και σοβιετίας) και μια γενική αποκατάσταση: τη δική μας, του ζαχαριάδη και της παλαιάς τάξης πραγμάτων, όπου όλος ο κόσμος ζούσε καλύτερα. Πρόσχωμεν.
Η ένσταση των απέναντι είναι πως σε ό,τι δεν είμαστε πρωτοστάτες είμαστε προστάτες της τάξης και της ασφάλειας.
Με τη νίκη του σοσιαλισμού το 17, η σοβιετία ήταν ο φωτεινός φανοστάτης της διεθνούς επανάστασης για προλετάριους κι εκκολαπτόμενους γραφειοκράτες.
Οι οπαδοί του τρότσκι ήθελαν το μικρόβιο της επανάστασης να κάνει μετάσταση και σε άλλες χώρες, γιατί ήταν αδύνατον να ευδοκιμήσει μόνο σε μία. Όταν τελικά το πετύχαμε έλεγαν ότι έγινε αφύσικα, χωρίς επανάσταση, αλλά με προκάτ εγκατάσταση. Πουθενά δεν τους πιάνεις.
Τη δεκαετία του 60 φτάσαμε στο διάστημα μεταφέροντας την ταξική πάλη σε άλλη διάσταση. Έκτοτε το πολύμορφα και πολυδιάστατα έμεινε στην κομματική αργκό ως όρος φετίχ.
Στο τέλος της διαδρομής μας περίμενε ο αποστάτης γκόρμπι, ένα μεγάλο απόστημα για το κίνημα από το οποίο έπρεπε να κρατήσουμε εγκαίρως αποστάσεις, αλλά μας ξεγέλασε. Διέλυσε τα πάντα κι έφερε τα πάνω κάτω, πλήρης ακαταστασία.
Στην αναπαράσταση του εγκλήματος στο τελευταίο συνέδριο βρήκαμε ότι το σχέδιο των δολοφόνων μπήκε σε εφαρμογή απ' το 56, με το εικοστό συνέδριο.
Πολλοί σύντροφοι απογοητευμένοι, πήγαν σπίτι τους κι αποστασιοποιήθηκαν. Είναι μάλλον άδικο κάποιους από αυτούς να τους θεωρούμε αποστάτες.
Έκτοτε περιμένουμε τη δευτέρα παρουσία (έτσι όπως παν τα πράγματα του ιησού είναι πιο πιθανή από της σοβιετίας). Και χαλαρώνουμε για να απολαύσουμε τη γνωστή στάση με τον εργοδότη από πάνω περιμένοντας να γυρίσει ο τροχός της ιστορίας και να πηδήξει κι ο φτωχός.
Βασική προϋπόθεση για να γίνει αυτό είναι η κομμουνιστική ανασύσταση, για την οποία ο καθένας έχει το δικό του τρόπο να το λέει για να ξεχωρίζει από τους άλλους: επαναθεμελίωση, αναγέννηση, ανασυγκρότηση, ανασύνθεση, κοκ.
Προσωπικά προτιμώ το κομμουνιστική αναδίπλωση που έχει μείνει αναξιοποίητο. Όπως επίσης και το αναπαλαίωση που με εκφράζει απόλυτα ως απολίθωμα...
Πέμπτη 6 Αυγούστου 2009
Υπερδιέγερση
-Πότε ήταν η τελευταία φορά που είχες οργασμό μες στο κίνημα;
-Εεε...
Σπάω το κεφάλι μου να θυμηθώ.
-Τι μήνα έχουμε;
-Αύγουστο.
-Μμμ... Τι χρονιά;
-Α, κατάλαβα. Όχι ρε σύντροφε, δεν πάει έτσι. Εγώ αν δεν φαντασιωθώ μία νίκη τη βδομάδα τουλάχιστον αρρωσταίνω.
Αναστατώθηκα.
Γίνονται τέτοια πράγματα στον κόσμο; Κι εγώ που ζω;
Πρέπει να 'χε υπερεξέγερση από το δεκέμβρη, δεν εξηγείται αλλιώς. Δεν χρειαζόταν κανένα εξωτερικό ερέθισμα να τον διεγείρει. Η κινηματική του λίμπιντο ήταν διαρκώς σηκωμένη.
-Αντικειμενικές συνθήκες και μαλακίες. Αυτά τα λένε οι ανίκανοι.
Δε γίνεται έτσι η εξέγερση. Αυτό το πράγμα ή το 'χεις ή δεν το 'χεις. Χωρίς επαναστατική τόλμη και γοητεία, πώς θες να πέσει η εξουσία; Πλατωνικά;
-Κι εσύ γιατί θες να τη ρίξεις; Αφού δεν τη θέλεις πραγματικά.
-Ο γάμος σκοτώνει τον έρωτα κι αν παντρευτείς την εξουσία σκοτώνεις την επανάσταση. Ο επαναστάτης πρέπει να χτυπά και να φεύγει με τακτική κομάντο.
-Μα εγώ δεν τη θέλω για μια βραδιά ή για ένα κίνημα. Θέλω να την κατακτήσω, να την κάνω δική μου.
-Βρε πάρ' την εσύ μόλις τη βρεις και μετά βλέπουμε. Αλλιώς δε θα σου δοθεί ποτέ. Μια ώρα πριν νωρίς, μια ώρα μετά αργά. Πρέπει να την πετύχεις ζαλισμένη, ευάλωτη, εύθυμη. Ούτε νηφάλια, ούτε ντίρλα.
Άκουσα τη φωνή μέσα μου να τραγουδά. Θα τον μεθύσουμε τον ήλιο, σίγουρα ναι...
Την άλλη μέρα το πρωί είχαμε εξεγερτήριο, αλλά ήταν πολύ νωρίς κι οι πιο πολλοί κοιμόντουσαν, δεν ήρθαν παρά ελάχιστοι.
-Εσύ γιατί δεν είσαι εξεγέρθητος; που θα 'λεγε κι ο χαρούλης.
Εδώ ρε χάρρυ δεν είναι καν εγέρθητοι, πώς θα εξεγέρθητοι δηλαδή;
Έπρεπε να το 'χαμε κάνει βράδυ. Που όλοι είναι ξύπνιοι και μεθάν για να φαντασιωθούν επαναστάσεις και να εκδικηθούν την πραγματικότητα.
Ρε λες να είμαι όντως ανοργασμικός; Ή οι συναγωνιστές πάσχουν από κινηματικό πριαπισμό;
Γιατί αν ισχύει το δεύτερο, σε αυτούς τους ξενέρωτους καιρούς που μας έτυχαν, η αυτοϊκανοποίηση είναι μονόδρομος. Οπότε βαδίζεις από μαλακία σε μαλακία. Είναι να μη γίνει η αρχή.
Μαλάκας η ανέραστος; Ιδού το ψευτοδίλημμα της εποχής.
Στην αναβροχιά καλό είναι και το χαλάζι, σκέφτονται πολλοί. Αλλιώς θα ξεχάσεις πώς γίνεται και την κρίσιμη στιγμή θα πάθεις κολούμπρα. Ενώ έτσι τουλάχιστον προπονείσαι.
Με κίνδυνο να καείς στην προθέρμανση, λέω εγώ.
Ο μαλάκας βολεύεται με φαντασιώσεις και στο τέλος μαθαίνει να ζει με αυτές. Αν έβρισκε πραγματικές καταστάσεις αντί για υποκατάστατα μπορεί και να ξενέρωνε.
Ο ανέραστος που απέχει κι έχει μείνει με το όργανο παρά πόδα από την αποχή του 46, είναι ο μόνος που ξέρει τι θέλει, γιατί μόνο αυτός το πλησίασε σοβαρά κάποτε (τότε λίγο πριν την αποχή).
Όλοι οι υπόλοιποι απλά φαντασιώνονται την εξουσία. Και λένε τον άλλο ανέραστο, επειδή την είχε στην αγκαλιά του και δεν την έκανε δικιά του. Ή μάλλον την είχε δικιά του και την έδωσε. Οικειοθελώς.
Έκτοτε τα κόμπλεξ του καθενός διαμορφώνουν τα βίτσια του.
Άλλοι σκέφτονται την επανάσταση, το ταξίδι, αλλά σιχαίνονται την εξουσία, την ιθάκη, δε θέλουν να φτάσουν ποτέ.
Κι άλλοι ονειρεύονται τη στιγμή που φτάνουν (στην εξουσία) κι απαξιώνουν κυνικά όλη τη μαγεία που προηγείται.
Αλλά το ένα δεν πάει χωρίς το άλλο. Τα γράφει κι ο χρύσης (για τη διαλεκτική εξουσίας κι επανάστασης, θα το πιάσουμε εν καιρώ, θεού θέλοντος...).
Μόνο ο ανέραστος έχει (τη δυνατότητα να) καταλάβει ότι η εξουσία είναι σαν τους ανθρώπους που τη φτιάχνουν.
Πρέπει να την καταλάβουμε για να την αλλάξουμε.
Δεν τραβάω μια διαχωριστική γραμμή γύρω μου για να βάλω τον εαυτό μου στους καλούς και να την πω στους άλλους.
Εξεγέρσεις μπορεί να μη φαντασιώνομαι, αλλά μπορώ κάλλιστα να συμπεριληφθώ στους πνευματικώς αυνανιζόμενους.
Αν ο έρωτας είναι όντως επανάσταση, σε μια εποχή ερωτικής λειψυδρίας οι διαστροφές είναι αναπόφευκτες.
Κι ο καθένας μας είναι καθ' όλα συμπαθής κι ευπρόσδεκτος, με τα βίτσια του και τις διαστροφές του.
Αρκεί να μην τα βγάζει εκτός οργάνων. Και να μη βολεύεται με υποκατάστατα, ξεχνώντας τον αρχικό του σκοπό.
-Εεε...
Σπάω το κεφάλι μου να θυμηθώ.
-Τι μήνα έχουμε;
-Αύγουστο.
-Μμμ... Τι χρονιά;
-Α, κατάλαβα. Όχι ρε σύντροφε, δεν πάει έτσι. Εγώ αν δεν φαντασιωθώ μία νίκη τη βδομάδα τουλάχιστον αρρωσταίνω.
Αναστατώθηκα.
Γίνονται τέτοια πράγματα στον κόσμο; Κι εγώ που ζω;
Πρέπει να 'χε υπερεξέγερση από το δεκέμβρη, δεν εξηγείται αλλιώς. Δεν χρειαζόταν κανένα εξωτερικό ερέθισμα να τον διεγείρει. Η κινηματική του λίμπιντο ήταν διαρκώς σηκωμένη.
-Αντικειμενικές συνθήκες και μαλακίες. Αυτά τα λένε οι ανίκανοι.
Δε γίνεται έτσι η εξέγερση. Αυτό το πράγμα ή το 'χεις ή δεν το 'χεις. Χωρίς επαναστατική τόλμη και γοητεία, πώς θες να πέσει η εξουσία; Πλατωνικά;
-Κι εσύ γιατί θες να τη ρίξεις; Αφού δεν τη θέλεις πραγματικά.
-Ο γάμος σκοτώνει τον έρωτα κι αν παντρευτείς την εξουσία σκοτώνεις την επανάσταση. Ο επαναστάτης πρέπει να χτυπά και να φεύγει με τακτική κομάντο.
-Μα εγώ δεν τη θέλω για μια βραδιά ή για ένα κίνημα. Θέλω να την κατακτήσω, να την κάνω δική μου.
-Βρε πάρ' την εσύ μόλις τη βρεις και μετά βλέπουμε. Αλλιώς δε θα σου δοθεί ποτέ. Μια ώρα πριν νωρίς, μια ώρα μετά αργά. Πρέπει να την πετύχεις ζαλισμένη, ευάλωτη, εύθυμη. Ούτε νηφάλια, ούτε ντίρλα.
Άκουσα τη φωνή μέσα μου να τραγουδά. Θα τον μεθύσουμε τον ήλιο, σίγουρα ναι...
Την άλλη μέρα το πρωί είχαμε εξεγερτήριο, αλλά ήταν πολύ νωρίς κι οι πιο πολλοί κοιμόντουσαν, δεν ήρθαν παρά ελάχιστοι.
-Εσύ γιατί δεν είσαι εξεγέρθητος; που θα 'λεγε κι ο χαρούλης.
Εδώ ρε χάρρυ δεν είναι καν εγέρθητοι, πώς θα εξεγέρθητοι δηλαδή;
Έπρεπε να το 'χαμε κάνει βράδυ. Που όλοι είναι ξύπνιοι και μεθάν για να φαντασιωθούν επαναστάσεις και να εκδικηθούν την πραγματικότητα.
Ρε λες να είμαι όντως ανοργασμικός; Ή οι συναγωνιστές πάσχουν από κινηματικό πριαπισμό;
Γιατί αν ισχύει το δεύτερο, σε αυτούς τους ξενέρωτους καιρούς που μας έτυχαν, η αυτοϊκανοποίηση είναι μονόδρομος. Οπότε βαδίζεις από μαλακία σε μαλακία. Είναι να μη γίνει η αρχή.
Μαλάκας η ανέραστος; Ιδού το ψευτοδίλημμα της εποχής.
Στην αναβροχιά καλό είναι και το χαλάζι, σκέφτονται πολλοί. Αλλιώς θα ξεχάσεις πώς γίνεται και την κρίσιμη στιγμή θα πάθεις κολούμπρα. Ενώ έτσι τουλάχιστον προπονείσαι.
Με κίνδυνο να καείς στην προθέρμανση, λέω εγώ.
Ο μαλάκας βολεύεται με φαντασιώσεις και στο τέλος μαθαίνει να ζει με αυτές. Αν έβρισκε πραγματικές καταστάσεις αντί για υποκατάστατα μπορεί και να ξενέρωνε.
Ο ανέραστος που απέχει κι έχει μείνει με το όργανο παρά πόδα από την αποχή του 46, είναι ο μόνος που ξέρει τι θέλει, γιατί μόνο αυτός το πλησίασε σοβαρά κάποτε (τότε λίγο πριν την αποχή).
Όλοι οι υπόλοιποι απλά φαντασιώνονται την εξουσία. Και λένε τον άλλο ανέραστο, επειδή την είχε στην αγκαλιά του και δεν την έκανε δικιά του. Ή μάλλον την είχε δικιά του και την έδωσε. Οικειοθελώς.
Έκτοτε τα κόμπλεξ του καθενός διαμορφώνουν τα βίτσια του.
Άλλοι σκέφτονται την επανάσταση, το ταξίδι, αλλά σιχαίνονται την εξουσία, την ιθάκη, δε θέλουν να φτάσουν ποτέ.
Κι άλλοι ονειρεύονται τη στιγμή που φτάνουν (στην εξουσία) κι απαξιώνουν κυνικά όλη τη μαγεία που προηγείται.
Αλλά το ένα δεν πάει χωρίς το άλλο. Τα γράφει κι ο χρύσης (για τη διαλεκτική εξουσίας κι επανάστασης, θα το πιάσουμε εν καιρώ, θεού θέλοντος...).
Μόνο ο ανέραστος έχει (τη δυνατότητα να) καταλάβει ότι η εξουσία είναι σαν τους ανθρώπους που τη φτιάχνουν.
Πρέπει να την καταλάβουμε για να την αλλάξουμε.
Δεν τραβάω μια διαχωριστική γραμμή γύρω μου για να βάλω τον εαυτό μου στους καλούς και να την πω στους άλλους.
Εξεγέρσεις μπορεί να μη φαντασιώνομαι, αλλά μπορώ κάλλιστα να συμπεριληφθώ στους πνευματικώς αυνανιζόμενους.
Αν ο έρωτας είναι όντως επανάσταση, σε μια εποχή ερωτικής λειψυδρίας οι διαστροφές είναι αναπόφευκτες.
Κι ο καθένας μας είναι καθ' όλα συμπαθής κι ευπρόσδεκτος, με τα βίτσια του και τις διαστροφές του.
Αρκεί να μην τα βγάζει εκτός οργάνων. Και να μη βολεύεται με υποκατάστατα, ξεχνώντας τον αρχικό του σκοπό.
Σάββατο 1 Αυγούστου 2009
Ένας λευκός λιγότερο
Ο έρωτας είναι ανίκητος στη μάχη. Πάνω απ' όλα όμως ένα πολύ καλό άλλοθι για παντός είδους κωλυσιεργίες και γραφειοκρατικά αντανακλαστικά.
Τα οποία τα κουβαλάμε σαν τον ίσκιο μας κι είναι παρόντα για άλλη μια φορά. Αλλά σε αυτό το σημείωμα θα σας μιλήσω για έναν άλλο μου έρωτα.
Ό,τι αγαπάω εγώ πεθαίνει...
Ίσως κάποιοι περίμεναν πιο δυνατό θέμα μετά από τόσο καιρό.
Αλλά αν δε διαβάσετε εδώ μια καλτ προσέγγιση του θέματος, πού αλλού θα τη βρίσκατε; Τέτοια είδωλα και τέτοιες δεκαετίες δεν πρέπει να τα χαρίζουμε στους αστούς.
Γράφω το κείμενο με καθυστέρηση νιώθοντας εαυτόν κομμάτι εκείνης της αριστεράς που ο φιλόσοφος χατζησωκράτης ονομάζει παλαιοημερολογίτικη. Eίμαι απολίθωμα, τι να κάνουμε;
Όλο αυτό το διάστημα οι σημαίες του μπλοκ με το σφυροδρέπανο κυμάτιζαν μεσίστιες. Όταν σε λίγα χρόνια καταλάβω επιτέλους τι διάολο είναι αυτή η ετε, θα το κάνω και στην πράξη να φαίνεται.
Με το πέρας του πένθους η κε του μπλοκ ανοίγει το διάλογο για την πτώση και διάλυση του τραγουδιστή της ποπ μάικλ τζάκσον, τον χαρακτήρα της (κατάρρευση ή ανατροπή) και τα αίτια που οδήγησαν σε αυτή.
Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι οι παιδικές μνήμες είναι τόσο ισχυρές που θα μπορούσαν να με κάνουν να νιώσω θλίψη. Νιώθεις να αφήνεις μαζί τους κι ένα κομμάτι του εαυτού σου.
Λες να λυπηθώ όταν πεθάνει κι ο γκόρμπι;
Καλύτερα όμως που πέθανε τώρα, πριν εκφυλιστεί τελείως. Ίσως να έπρεπε να πεθάνει και λίγο νωρίτερα για να προστατέψει το μύθο του. Όπως ο λένον, ο έλβις, ο γκεβάρα κι η κομμούνα του παρισίου.
Το ίδιο πιστεύουν πολλοί για τη σοβιετία.
Γιατί έτσι αμφότεροι γνώρισαν το θάνατο δύο φορές. Μια ουσιαστική και μια τυπική επιβεβαίωση του προαναγγελθέντος θανάτου.
Ο πραγματικός θάνατος ήρθε όταν απαρνήθηκαν και πρόδωσαν τη φύση τους. Ο τζάκσον τη μαύρη φύση του δέρματός του κι η σοβιετία το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της κοινωνίας που οικοδομούσε.
Αν και στη δική μας περίπτωση ήτανε κόλπο γκρόσο.
Ο γκόρμπι διέλυσε τη σοβιετία, αλλά υπογράφοντας το φιρμάνι αναφώνησε πάνω απ' το πτώμα της: μια καπιτάλα [σ.σ: χώρα] λιγότερη.
Όπως και να 'χει ο νεκρός δεδικαίωται. Και κατά βάθος ποτέ δεν θα υπάρξει άλλος σαν κι αυτόν.
Κάθε μετά θάνατον εξιδανίκεση είναι σημάδι της αγάπης μας για έναν μακαρίτη που μέσα μας είναι αθάνατος.
Ζει, ζει, η σοβιετία ζει, με κούβα και κομμούνα μας οδηγεί.
Πολλοί ζηλιάρηδες κολλάνε εκ των υστέρων σε κάτι πράγματα μικρά για να σπιλώσουν την υστεροφημία ενός μεγάλου έρωτα.
Λένε πχ ότι ο μάικλ τζάκσον ήταν μάρτυρας του ιεχωβά.
Ε και; Μακάρι κι οι υπόλοιποι ιεχωβάδες να τραγουδούσαν και να χόρευαν σαν αυτόν αντί να μοιράζουν το ξύπνα.
Αν το έκαναν μπορεί να πήγαινα μαζί τους. Αν και γενικώς έχω μάθει από φοιτητής να συμπαθώ μόνο τους ορθόδοξους.
Τον τζάκσον και τη σοβιετία δεν τους αγαπάμε τόσο για αυτό που ήταν (γραφειοκρατία, παιδεραστία κι άλλοι παρόμοιοι μύθοι που συσκοτίζουν την ουσία) όσο για αυτό που δεν ήταν. Λευκοί και καπιταλιστές. Στην αρχή τουλάχιστον.
Τους αγαπάμε επίσης για αυτό που συμβόλιζαν κι ενσάρκωναν.
Ο τζάκσον όλη την καλτ μαγεία της δεκαετίας του ογδόντα.
Κι η σοβιετία αυτό που ο χαρίλαος έλεγε 'κονίσματα. Τα σφυροδρέπανα, τους κλασικούς, τον κομμουνισμό.
Ο μάικλ τζάκσον εξέφρασε απόλυτα το πνεύμα των 80'ς, όπως ο κόκκινος οκτώβρης σφράγισε το σύντομο εικοστό αιώνα των επαναστάσεων.
Αλλά μετά από αυτή τη δεκαετία απέτυχε να κάνει κάτι καλό κι ήταν σαν ψάρι έξω απ' τα νερά του. Ό,τι ακριβώς θεωρούν τον μαρξισμό εκτός 19ου αιώνα πολλοί επικριτές του.
Η καπιταλιστική λαίλαπα του 90 δεν έριξε μόνο το τείχος και τη σοβιετία. Οι ανατροπές ήταν γενικές κι επηρέασαν και το εποικοδόμημα.
Μαζί με το τέλος της ιστορίας, ήρθε σαν ρέκβιεμ ο τελευταίος καλός δίσκος του τζάκσον κι η αρχή του τέλους για τον παπακωνσταντίνου, που είχε δώσει δείγματα γραφής ήδη από το 87 στα χαιρετίσματα με το αντεπαναστατικό άσμα καταρρέω (αντί του πολιτικά ορθόδοξου ανατρέπομαι).
Να ζεις για να ακούς το βασίλη σήμερα είναι σα να μπερδεύεις τη σοβιετία με τη σημερινή ρωσία του πούτιν. Και δεν είναι λίγοι αυτοί που το παθαίνουν.
Σοβιετία ζούμε για να σε ξαναδούμε.
Δεν είναι μια απλή χρονική σύμπτωση αυτή η παρακμή.
Χωρίς το αντίπαλο δέος, ο καπιταλισμός δε νιώθει πίεση κι έχει λιγότερη έμπνευση. Μουσική, κινηματογραφική, καλλιτεχνική εν γένει. Ακόμα και πολιτική.
Η βασική διαφορά στο σοσιαλισμό είναι ότι όσο λιγοστεύει η πίεση αυξάνεται ανάλογα η έμπνευση.
Η σύγχρονη νέα τάξη πραγμάτων θεωρεί τον τζάκσον και τη σοβιετία ανεπίκαιρους και τους νοσταλγούς τους ρετρό απολιθώματα εκτός χρόνου και πραγματικότητας.
Αυτοί όμως ενσάρκωσαν το πνεύμα της εποχής τους κι έγιναν διαχρονικοί, για πάντα επίκαιροι. Ήταν η ίδια η εποχή τους και για αυτό ακριβώς πέρα από αυτή.
Ενώ αυτό που ζούμε σήμερα είναι εφήμερο -σαν τη νίκη της αντεπανάστασης- πιο ανεπίκαιρο κι από ρετρό.
Ποτέ άλλοτε το παρόν δεν ήταν τόσο ανεπίκαιρο. Αυτό είναι το βαθύτερο δράμα της εποχής μας.
Το παρόν υπάρχει, αλλά με χεγκελιανούς όρους είναι μη πραγματικό.
Ο υπαρκτός έχει πάψει να υπάρχει εδώ και χρόνια, αλλά από διαλεκτικής άποψης είναι πραγματικός κι επίκαιρος όσο ποτέ.
Είναι να μη σε πιάνουν μετά τα υπαρξιακά σου;
Υπάρχει μια βαθύτερη, σχεδόν οργανική σύνδεση του τζάκσον με τη σοβιετία.
Ο τζάκσον έβγαζε ένα δίσκο ανά πέντε χρόνια για να πιάσει τη νόρμα του πλάνου και τα έκανε όλα μόνος του: την εκτέλεση, τη σύνθεση των τραγουδιών, τους στίχους, τον χορό, τις χορογραφίες.
Ο κεντρικός σχεδιασμός στα καλύτερά του.
O χρόνος της σοβιετίας κυλούσε αργά κι ανέμελα σαν τον χρόνο των 80'ς.
Κι η παθολογική αγάπη για το σύντροφο με το μουστάκι έδειχνε τη ροπή των ανώριμων συνειδήσεων στην προσωπολατρία. Ό,τι ακριβώς ισχύει για τους θαυμαστές του μάικλ τζάκσον.
Ο άνθρωπος χρειάζεται το μύθο στη ζωή του. Όταν τον κατεβάζει από τον ουρανό στα επίγεια δεν τον γκρεμίζει, αλλά κάνει ένα πρώτο βήμα για να τον καταλάβει και να τον απομυθοποιήσει.
Κάποιοι πιστεύουν ότι η σύγκριση αυτή είναι ιερόσυλη, γιατί οι καλλιτέχνες δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι.
Έτσι νομίζουν.
Οι καλλιτέχνες δε μπορεί παρά να πληρώνονται από το κράτος. Γιατί αλλιώς η τέχνη τους καταντάει περιφερόμενη πόρνη που την πουλάνε στους δρόμους για να ζήσουν.
Καμιά τέχνη δεν πρέπει να πουλιέται σαν κονσέρβα. Κι όταν λέμε τέχνη εννοούμε κάθε είδους εργασία, όπως το εννοούσαν κι οι αρχαίοι. Μάθε τέχνη κι άστηνε...
Εξάλλου η σοβιετία ήταν αυτό ακριβώς. Η τέχνη του δημιοσιουπαλληλείν. Η διαλεκτική άρση του ψευτοδιλήμματος.
Γραφειοκράτες σαν τον σουσλόφ κι άλλοι συγγραφείς πολιτικών άρλεκιν ήταν πραγματικοί καλλιτέχνες στο είδος τους.
Αφού πέθανε ο τζάκσον κι ήταν να ανοίξει η διαθήκη του (όπου προειδοποιούσε το κόμμα για το σύντροφο με το μουστάκι) πολλοί απόρησαν πώς ένας τέτοιος σταρ κατέληξε να είναι καταχρεωμένος.
Στα δικά μου τα αυτιά ήταν σα να ρωτούσαν πώς μια τέτοια υπερδύναμη κατέρρευσε διαλυμένη και καταχρεωμένη.
Στο τέλος της ζωής της μάζεψε τις δυνάμεις της για να κάνει μια τελευταία περιοδεία που την ονόμασε περεστρόικα. Αλλά κάπου στη μέση έμεινε από λάστιχο κι όλοι άρχισαν να ψάχνουν τον σαμποτέρ που τη σκότωσε.
Το πόρισμα της νεκροψίας μπορεί να έδειξε ανακοπή καρδιάς, αλλά η βαθύτερη αιτία είναι το 20ό συνέδριο.
Με την εγχείριση αλλαγής χρώματος (από τον πράκτορα χριουτσόφ που ήταν πίσω απ' την υπόθεση των γιατρών) μίκρυνε ο σοσιαλισμός και το μόριο του ποπ τραγουδιστή κι οδηγηθήκαμε σταδιακά στο μοιραίο.
Μια πιο λογοτεχνική εξήγηση είναι ότι ο τζάκσον κι η σοβιετία έπεσαν θύματα της ίδιας τους της ουτοπίας να υπερβούν την ανθρώπινη φύση. Κι άφησαν πίσω το μύθο τους να μας στοιχειώνει.
Ζωή σε λόγου μας σύντροφοι...
Τα οποία τα κουβαλάμε σαν τον ίσκιο μας κι είναι παρόντα για άλλη μια φορά. Αλλά σε αυτό το σημείωμα θα σας μιλήσω για έναν άλλο μου έρωτα.
Ό,τι αγαπάω εγώ πεθαίνει...Ίσως κάποιοι περίμεναν πιο δυνατό θέμα μετά από τόσο καιρό.
Αλλά αν δε διαβάσετε εδώ μια καλτ προσέγγιση του θέματος, πού αλλού θα τη βρίσκατε; Τέτοια είδωλα και τέτοιες δεκαετίες δεν πρέπει να τα χαρίζουμε στους αστούς.
Γράφω το κείμενο με καθυστέρηση νιώθοντας εαυτόν κομμάτι εκείνης της αριστεράς που ο φιλόσοφος χατζησωκράτης ονομάζει παλαιοημερολογίτικη. Eίμαι απολίθωμα, τι να κάνουμε;
Όλο αυτό το διάστημα οι σημαίες του μπλοκ με το σφυροδρέπανο κυμάτιζαν μεσίστιες. Όταν σε λίγα χρόνια καταλάβω επιτέλους τι διάολο είναι αυτή η ετε, θα το κάνω και στην πράξη να φαίνεται.
Με το πέρας του πένθους η κε του μπλοκ ανοίγει το διάλογο για την πτώση και διάλυση του τραγουδιστή της ποπ μάικλ τζάκσον, τον χαρακτήρα της (κατάρρευση ή ανατροπή) και τα αίτια που οδήγησαν σε αυτή.
Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι οι παιδικές μνήμες είναι τόσο ισχυρές που θα μπορούσαν να με κάνουν να νιώσω θλίψη. Νιώθεις να αφήνεις μαζί τους κι ένα κομμάτι του εαυτού σου.
Λες να λυπηθώ όταν πεθάνει κι ο γκόρμπι;
Καλύτερα όμως που πέθανε τώρα, πριν εκφυλιστεί τελείως. Ίσως να έπρεπε να πεθάνει και λίγο νωρίτερα για να προστατέψει το μύθο του. Όπως ο λένον, ο έλβις, ο γκεβάρα κι η κομμούνα του παρισίου.
Το ίδιο πιστεύουν πολλοί για τη σοβιετία.
Γιατί έτσι αμφότεροι γνώρισαν το θάνατο δύο φορές. Μια ουσιαστική και μια τυπική επιβεβαίωση του προαναγγελθέντος θανάτου.
Ο πραγματικός θάνατος ήρθε όταν απαρνήθηκαν και πρόδωσαν τη φύση τους. Ο τζάκσον τη μαύρη φύση του δέρματός του κι η σοβιετία το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της κοινωνίας που οικοδομούσε.
Αν και στη δική μας περίπτωση ήτανε κόλπο γκρόσο.
Ο γκόρμπι διέλυσε τη σοβιετία, αλλά υπογράφοντας το φιρμάνι αναφώνησε πάνω απ' το πτώμα της: μια καπιτάλα [σ.σ: χώρα] λιγότερη.
Όπως και να 'χει ο νεκρός δεδικαίωται. Και κατά βάθος ποτέ δεν θα υπάρξει άλλος σαν κι αυτόν.
Κάθε μετά θάνατον εξιδανίκεση είναι σημάδι της αγάπης μας για έναν μακαρίτη που μέσα μας είναι αθάνατος.
Ζει, ζει, η σοβιετία ζει, με κούβα και κομμούνα μας οδηγεί.
Πολλοί ζηλιάρηδες κολλάνε εκ των υστέρων σε κάτι πράγματα μικρά για να σπιλώσουν την υστεροφημία ενός μεγάλου έρωτα.
Λένε πχ ότι ο μάικλ τζάκσον ήταν μάρτυρας του ιεχωβά.
Ε και; Μακάρι κι οι υπόλοιποι ιεχωβάδες να τραγουδούσαν και να χόρευαν σαν αυτόν αντί να μοιράζουν το ξύπνα.
Αν το έκαναν μπορεί να πήγαινα μαζί τους. Αν και γενικώς έχω μάθει από φοιτητής να συμπαθώ μόνο τους ορθόδοξους.
Τον τζάκσον και τη σοβιετία δεν τους αγαπάμε τόσο για αυτό που ήταν (γραφειοκρατία, παιδεραστία κι άλλοι παρόμοιοι μύθοι που συσκοτίζουν την ουσία) όσο για αυτό που δεν ήταν. Λευκοί και καπιταλιστές. Στην αρχή τουλάχιστον.
Τους αγαπάμε επίσης για αυτό που συμβόλιζαν κι ενσάρκωναν.
Ο τζάκσον όλη την καλτ μαγεία της δεκαετίας του ογδόντα.
Κι η σοβιετία αυτό που ο χαρίλαος έλεγε 'κονίσματα. Τα σφυροδρέπανα, τους κλασικούς, τον κομμουνισμό.
Ο μάικλ τζάκσον εξέφρασε απόλυτα το πνεύμα των 80'ς, όπως ο κόκκινος οκτώβρης σφράγισε το σύντομο εικοστό αιώνα των επαναστάσεων.
Αλλά μετά από αυτή τη δεκαετία απέτυχε να κάνει κάτι καλό κι ήταν σαν ψάρι έξω απ' τα νερά του. Ό,τι ακριβώς θεωρούν τον μαρξισμό εκτός 19ου αιώνα πολλοί επικριτές του.
Η καπιταλιστική λαίλαπα του 90 δεν έριξε μόνο το τείχος και τη σοβιετία. Οι ανατροπές ήταν γενικές κι επηρέασαν και το εποικοδόμημα.
Μαζί με το τέλος της ιστορίας, ήρθε σαν ρέκβιεμ ο τελευταίος καλός δίσκος του τζάκσον κι η αρχή του τέλους για τον παπακωνσταντίνου, που είχε δώσει δείγματα γραφής ήδη από το 87 στα χαιρετίσματα με το αντεπαναστατικό άσμα καταρρέω (αντί του πολιτικά ορθόδοξου ανατρέπομαι).
Να ζεις για να ακούς το βασίλη σήμερα είναι σα να μπερδεύεις τη σοβιετία με τη σημερινή ρωσία του πούτιν. Και δεν είναι λίγοι αυτοί που το παθαίνουν.
Σοβιετία ζούμε για να σε ξαναδούμε.
Δεν είναι μια απλή χρονική σύμπτωση αυτή η παρακμή.
Χωρίς το αντίπαλο δέος, ο καπιταλισμός δε νιώθει πίεση κι έχει λιγότερη έμπνευση. Μουσική, κινηματογραφική, καλλιτεχνική εν γένει. Ακόμα και πολιτική.
Η βασική διαφορά στο σοσιαλισμό είναι ότι όσο λιγοστεύει η πίεση αυξάνεται ανάλογα η έμπνευση.
Η σύγχρονη νέα τάξη πραγμάτων θεωρεί τον τζάκσον και τη σοβιετία ανεπίκαιρους και τους νοσταλγούς τους ρετρό απολιθώματα εκτός χρόνου και πραγματικότητας.
Αυτοί όμως ενσάρκωσαν το πνεύμα της εποχής τους κι έγιναν διαχρονικοί, για πάντα επίκαιροι. Ήταν η ίδια η εποχή τους και για αυτό ακριβώς πέρα από αυτή.
Ενώ αυτό που ζούμε σήμερα είναι εφήμερο -σαν τη νίκη της αντεπανάστασης- πιο ανεπίκαιρο κι από ρετρό.
Ποτέ άλλοτε το παρόν δεν ήταν τόσο ανεπίκαιρο. Αυτό είναι το βαθύτερο δράμα της εποχής μας.
Το παρόν υπάρχει, αλλά με χεγκελιανούς όρους είναι μη πραγματικό.
Ο υπαρκτός έχει πάψει να υπάρχει εδώ και χρόνια, αλλά από διαλεκτικής άποψης είναι πραγματικός κι επίκαιρος όσο ποτέ.
Είναι να μη σε πιάνουν μετά τα υπαρξιακά σου;
Υπάρχει μια βαθύτερη, σχεδόν οργανική σύνδεση του τζάκσον με τη σοβιετία.
Ο τζάκσον έβγαζε ένα δίσκο ανά πέντε χρόνια για να πιάσει τη νόρμα του πλάνου και τα έκανε όλα μόνος του: την εκτέλεση, τη σύνθεση των τραγουδιών, τους στίχους, τον χορό, τις χορογραφίες.
Ο κεντρικός σχεδιασμός στα καλύτερά του.
O χρόνος της σοβιετίας κυλούσε αργά κι ανέμελα σαν τον χρόνο των 80'ς.
Κι η παθολογική αγάπη για το σύντροφο με το μουστάκι έδειχνε τη ροπή των ανώριμων συνειδήσεων στην προσωπολατρία. Ό,τι ακριβώς ισχύει για τους θαυμαστές του μάικλ τζάκσον.
Ο άνθρωπος χρειάζεται το μύθο στη ζωή του. Όταν τον κατεβάζει από τον ουρανό στα επίγεια δεν τον γκρεμίζει, αλλά κάνει ένα πρώτο βήμα για να τον καταλάβει και να τον απομυθοποιήσει.
Κάποιοι πιστεύουν ότι η σύγκριση αυτή είναι ιερόσυλη, γιατί οι καλλιτέχνες δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι.
Έτσι νομίζουν.
Οι καλλιτέχνες δε μπορεί παρά να πληρώνονται από το κράτος. Γιατί αλλιώς η τέχνη τους καταντάει περιφερόμενη πόρνη που την πουλάνε στους δρόμους για να ζήσουν.
Καμιά τέχνη δεν πρέπει να πουλιέται σαν κονσέρβα. Κι όταν λέμε τέχνη εννοούμε κάθε είδους εργασία, όπως το εννοούσαν κι οι αρχαίοι. Μάθε τέχνη κι άστηνε...
Εξάλλου η σοβιετία ήταν αυτό ακριβώς. Η τέχνη του δημιοσιουπαλληλείν. Η διαλεκτική άρση του ψευτοδιλήμματος.
Γραφειοκράτες σαν τον σουσλόφ κι άλλοι συγγραφείς πολιτικών άρλεκιν ήταν πραγματικοί καλλιτέχνες στο είδος τους.
Αφού πέθανε ο τζάκσον κι ήταν να ανοίξει η διαθήκη του (όπου προειδοποιούσε το κόμμα για το σύντροφο με το μουστάκι) πολλοί απόρησαν πώς ένας τέτοιος σταρ κατέληξε να είναι καταχρεωμένος.
Στα δικά μου τα αυτιά ήταν σα να ρωτούσαν πώς μια τέτοια υπερδύναμη κατέρρευσε διαλυμένη και καταχρεωμένη.
Στο τέλος της ζωής της μάζεψε τις δυνάμεις της για να κάνει μια τελευταία περιοδεία που την ονόμασε περεστρόικα. Αλλά κάπου στη μέση έμεινε από λάστιχο κι όλοι άρχισαν να ψάχνουν τον σαμποτέρ που τη σκότωσε.
Το πόρισμα της νεκροψίας μπορεί να έδειξε ανακοπή καρδιάς, αλλά η βαθύτερη αιτία είναι το 20ό συνέδριο.
Με την εγχείριση αλλαγής χρώματος (από τον πράκτορα χριουτσόφ που ήταν πίσω απ' την υπόθεση των γιατρών) μίκρυνε ο σοσιαλισμός και το μόριο του ποπ τραγουδιστή κι οδηγηθήκαμε σταδιακά στο μοιραίο.
Μια πιο λογοτεχνική εξήγηση είναι ότι ο τζάκσον κι η σοβιετία έπεσαν θύματα της ίδιας τους της ουτοπίας να υπερβούν την ανθρώπινη φύση. Κι άφησαν πίσω το μύθο τους να μας στοιχειώνει.
Ζωή σε λόγου μας σύντροφοι...