Μάο-μάο και κινοφιλία

Μακριά από το σπιτικό φαγητό, σε μια πόλη που απλώς τρώει για να ζει και δεν ξέρει ότι το φαΐ είναι ζωή κι όχι επιβίωση, όλοι μου λεν πως αντικειμενικά κι ανεξάρτητα από τη θέλησή μου έχω ρέψει. Το οποίο όμως έχει κι αντίστροφη ανάγνωση δείχνοντας πόσο κακό μπορεί να κάνει μια υπερπροστατευτική μαμά-πατρίδα στα σοβιετικά της τέκνα.

Τα ερωτήματα ωστόσο παραμένουν. Το έρεψα είναι αόριστος του ρέπω; Προς τι άραγε; Τον αριστερό οπορτουνισμό; Ή μήπως προέρχεται από το ρεύω; Το οποίο είναι άραγε ελληνική λέξη; Ενεργητική του ρεύομαι πχ;

Ως προς την πνευματική τροφή, στην αρραβωνιαστικιά του αχιλλέα η άλκη ζέη διηγείται μια στιχομυθία από τα ρομαντικά χρόνια της σεξουαλικής απελευθέρωσης, όπου προσπαθούσαν να θυμηθούν πώς έλεγαν το κάνω έρωτα στα χρόνια της κατοχής, όπου ακόμα και το πλαγιάζω θεωρούνταν σόκιν.
Σήμερα ο κόσμος σπάει το κεφάλι του να θυμηθεί πώς έλεγε παλιότερα το πηδιόμαστε κι η επόμενη γενιά θα το ξεχάσει κι αυτό. Γάμησέ τα. Δεν κάνουμε έρωτα λέω εγώ…

Θα μου πεις, ρηχά υπαρξιακά που τονίζουν εγωιστικά την αυτοαναφορικότητα. Ας τα αφήσουμε κατά μέρους για να πιάσουμε αυτό που πραγματικά απασχολεί τον κόσμο στις μέρες μας. Υπάρχουν εμπορευματικές σχέσεις στο σοσιαλισμό; Ο μάο ήταν γνήσιος σταλινικός, ή έγινε για τις ανάγκες του σχίσματος με τον χρουτσώφ και τους σοβιετικούς; Έχει να προσφέρει κάτι γόνιμο στο σήμερα το μαοϊκό ρεύμα;

Στα ερωτήματα αυτά θα μας βοηθήσει να απαντήσουμε το βιβλίο του μάο πάνω στα οικονομικά προβλήματα του σοσιαλισμού στην εσσδ από τις ιστορικές εκδόσεις. Έργο που γράφτηκε πριν μισό αιώνα, στην περίοδο του μεγάλου άλματος, μέχρι και τις παρυφές του σινοσοβιετικού σχίσματος, με κριτικές επισημάνσεις για το ομώνυμο έργο του στάλιν.

Μια πρώτη παρατήρηση είναι για τον τίτλο που είναι κάπως παραπλανητικός. Το βιβλίο αφιερώνει πολύ λίγες σελίδες στο έργο του στάλιν και στο μεγαλύτερο μέρος του ασχολείται με τα σοβιετικά εγχειρίδια πολιτικής οικονομίας και την ανασκευή των σημείων που θεωρεί ότι δεν ταιριάζουν στην κινέζικη πραγματικότητα.
Οι περισσότερες σημειώσεις είναι πρόχειρες, σαν αυτές που κρατάμε στο περιθώριο της σελίδας. Ακόμα κι οι σημειώσεις του λένιν πάνω στο βιβλίο του μπουχάριν για την οικονομία της μεταβατικής περιόδου έχουν πιο επίσημο χαρακτήρα μπροσούρας.

Το ενδιαφέρον είναι ότι σε αυτή τη βάση αναδεικνύονται οι διαφορές κινέζων και σοβιετικών που οδήγησαν στο μετέπειτα σχίσμα. Αυτό που δεν είναι και τόσο ενδιαφέρον είναι ότι όπου δε συμφωνεί με τις απόλυτες νομοτέλειες των σοβιετικών τις αντικαθιστά με δικές του φετφά και γενικεύσεις.

Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι η άποψη του μάο για τον στάλιν. Όσοι έχουν υπόψη τους ντόπιους μάο-μάο (χαϊδευτικό του μι-λάμδα χώρου) και κρίνουν εξ ιδίων τους αλλότριους, λίγο-πολύ τους ταυτίζουν. Άντε να είχαν εθνικές ιδιαιτερότητες (ο στάλιν πχ δεν έχει σχιστά μάτια, αλλά έχει βαριά γεωργιανή προφορά και μουστάκι. Ενώ οι κινέζοι συνήθως ξυρίζονται κι έχουν λεπτές, παιδικές φωνές).
Στο βιβλίο του σαμαρά μάλιστα (1917-53, η ιστορία διδάσκει και εμπνέει) υπάρχει ειδικό κεφάλαιο που δείχνει ότι πολιτιστική επανάσταση έγινε και στη σοβιετία επί στάλιν. Μιλάμε για την ίδια περίοδο που γίνεται η κολεκτιβοποίηση κι αυτοκτονεί ο μαγιακόφσκι!

Το βιβλίο πάντως είναι πολύ καλό. Εκεί μπορεί να μάθει κανείς πχ σχετικά με την προσωπολατρία που είναι κι επίκαιρη –λόγω της ημέρας και της εορταστικής επετείου της μυστικής έκθεσης- ότι πρώτα δόθηκε το όνομα του τρότσκι σε μια πόλη της ρωσίας και μετά έγιναν τα βαφτίσια του στάλινγκραντ (πρώην και νυν βόλγογκραντ).
Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι η αρχική χρηστική αξία του βιβλίου ήταν εισηγητικό υλικό σε συνδιάσκεψη του κκε μ-λ, το –κάθε άλλο παρά σωτήριο- έτος 1992.

Ωστόσο η πραγματικότητα είναι αρκετά διαφορετική. Όπως θα ‘λεγε κι ο προοδευτικός καλλιτέχνης τζον λένον (το ο με γιώτα) life is what happens while you’re busy making five years plans.
Ας το δούμε με τα λόγια του ίδιου του μάο.

Ο στάλιν ήταν ένας σύντροφος που είχε λίγο πατριαρχικό ύφος, είχε σπουδάσει σε ιερατική σχολή, δεν είχε καταλάβει σε βάθος τη διαλεκτική (το κτ με χι) και καθόλου τον υλισμό.
Αλλά αν εξαιρέσουμε ότι ήταν πατερούλης, παπαδοπαίδι και ιδεαλιστής, ήταν σύντροφος διαμάντι.
Τα ίδια περίπου έλεγε κι ο τρότσκι που αναφερόταν στο στάλιν με το μειωτικό χαρακτηρισμό ασιάτης. Αλλά ο μάο είναι στην κυριολεξία τέτοιος και δε μπορεί να το διατυπώσει έτσι.

Λίγο πιο κάτω κάνει διορθωτική δήλωση.
Δε μπορούμε να πούμε πως ο στάλιν δεν ήταν διαλεκτικός, ήταν μονάχα εν μέρει. Είχε μύθους, ήταν μονόπλευρος, αλλά με τη μέθοδό του οικοδόμησαν σοσιαλισμό, νίκησαν τους εχθρούς, έφτασαν τα πενήντα εκατομμύρια τόνους χάλυβα κι αυτό τον χρόνο θα φτάσουν τα πενήντα πέντε, έχουν τρεις δορυφόρους στον ουρανό. Το τελευταίο προφανώς εν είδει εφόδου ή ως σημειολογία για την επουράνια έφοδο της εργατικής τάξης.
Πέρα από αυτό η εμμονή στον χάλυβα (ατσάλι) είναι τέτοια που ξεπερνά και τη λατρεία για τον ατσάλινο (στάλιν). Πρέπει να παράγονταν σε τέτοιες ποσότητες που έχω την υποψία πως μοίραζαν ό,τι περίσσευε στους μαθητές στα σχολεία, όπως έκαναν σε εμάς με τα πορτοκάλια.
Όχι άλλο χάλυβα…!

Ας δούμε όμως τη συνέχεια.
Είναι μια μέθοδος (κι αυτή, νιώθεται, που θα έλεγε κι ο καβάφης). Δε μπορούμε να βρούμε μια άλλη; Εμείς στην ταξική πάλη υιοθετήσαμε τη μέθοδο του λένιν, όχι του στάλιν. Ο στάλιν είχε πει για την οικονομία ότι οι μεταρρυθμίσεις γίνονται από τα πάνω προς τα κάτω. Ο στάλιν δεν οδηγούσε την ταξική πάλη από τα κάτω προς τα πάνω.
Κρατήστε το δίπολο πάνω-κάτω, θα μας χρειαστεί παρακάτω.

Από την αρχή μέχρι το τέλος του βιβλίου ο στάλιν δε μιλάει ποτέ για το εποικοδόμημα. Δεν παίρνει υπόψη του τον άνθρωπο. Βλέπει το πράγμα μα όχι τον άνθρωπο.
Κι ακόμα. Από συνολική άποψη ο στάλιν δεν έπαιρνε υπόψη το ρόλο του ανθρώπινου παράγοντα. Μιλάει μόνο για παραγωγικές σχέσεις όχι για εποικοδόμημα. Ο στάλιν δε μιλάει για εποικοδόμημα, μιλάει μονάχα για οικονομία, όχι για πολιτική.

Η γνωστή ρετσινιά περί οικονομισμού. Συνήθως δένει με το επιχείρημα ότι ο σύντροφος με το μουστάκι έδινε προτεραιότητα στις παραγωγικές δυνάμεις κι αγνοούσε τις παραγωγικές σχέσεις. Τώρα μπαίνει σε άλλη βάση. Μιλάει μόνο για παραγωγικές δυνάμεις κι όχι για το εποικοδόμημα. Έβλεπε το πράγμα, αλλά όχι τον άνθρωπο, την οικονομία κι όχι την πολιτική που αποκτά προτεραιότητα στη σοσιαλιστική οικοδόμηση.

Επιστρέφουμε στην κριτική ματιά του στάλιν και στο δίπολο πάνω-κάτω που στα γραπτά του μάο αναφέρεται ως αμοιβαίες σχέσεις.
Αποσπάστηκε από την πραγματικότητα και δεν έλυσε το πρόβλημα των αμοιβαίων σχέσεων, που είναι αρκετά άκαμπτες. Στο παρελθόν οι σχέσεις ανάμεσα στη σοβιετική ένωση και σε μας ήταν σχέσεις ανάμεσα σε πατέρα και γιο (το ι με υι), ανάμεσα σε γάτο και ποντικό, οι ιδέες ήταν λίγο απολιθωμένες, τώρα είναι λίγο καλύτερες.

Καταρχάς δεν καταλαβαίνω τι κακό έχουν οι απολιθωμένες ιδέες, αλλά το αντιπαρέρχομαι. Κατά δεύτερον η εκλαΐκευση των αμοιβαίων σχέσεων με το παράδειγμα γάτα-ποντίκι, πέρα από ορισμός του καλτ, προσεγγίζει τις απλοϊκές προσεγγίσεις των αναρχικών περί ιεραρχίας. Κάθε χώρος έχει τη δική του ορολογία για να εκφράσει τέτοιου είδους σχέσεις. Διευθυντές και χειρώνακτες, γάτες και ποντίκια, οι πάνω και οι κάτω, αφεντικά και δούλοι (στο κόμμα μπήκαμε ούλοι), αλλά ποτέ καπιταλιστές κι άλλα τέτοια οικονομίστικα.

Σε αυτή τη βάση μπορεί να ερμηνευτεί κι η προέλευση κάποιων συνθημάτων του χώρου, όπως το κλασικό: φόλα στα αφεντικά (που είναι οι γάτες). Στην ίδια βάση μπορεί να δοθεί εξήγηση για τα εξωνημένα τρωκτικά της εργατικής αριστοκρατίας που είναι αποστάτες της συνομοταξίας τους και για τους οπορτουνιστές που λυγίζουν κι εγκαταλείπουν πρώτοι σαν τα ποντίκια το καράβι στις δύσκολες στιγμές. Σε κάθε περίπτωση τα ποντίκια μπορούν να νικήσουν τη γάτα μόνο στο σκραμπλ και σε συνθήκες πολιτιστικής επανάστασης αλά μάο. Μέχρι να έρθει ο ντενγκ και να πει ότι δε μας νοιάζει αν ο γάτος είναι μαύρος ή άσπρος (και κατά άλλους κίτρινη) το σημαντικό είναι να πιάνει ποντίκια. Δηλ τους από κάτω.

Στην ίδια λογική το βασικό σύνθημα του κομματικού συνεδρίου της αντεπίθεσης θα ήταν το σκίζουμε τη γάτα. Παραμένει ωστόσο λεπτό κι επίμαχο το ζήτημα των συμμαχιών, καθώς η κάστα των αιλουροειδών είναι ανομοιογενής και παρουσιάζει στο εσωτερικό της αντιθέσεις που πρέπει να αξιοποιήσουμε προσεγγίζοντας την εθνική αστική τάξη και τις γάτες που τάσσονται ενάντια στα μονοπώλια της ουίσκας.
Επιπλέον πολλοί σύντροφοι εκφράζουν τη διαφωνία τους και με το σύμφωνο του τζέρρυ με το σκύλο της αυλής ενάντια στον τομ, συγκρίνοντας την κυνοφιλία με την προδοτική συμμαχία με τον νίξον.

Η μαοϊκή τέχνη της εκλαΐκευσης υπερβαίνει δημιουργικά το δημιουργικό μαρξισμό και τα σοβιετικά κείμενα της παλαιάς διαθήκης και δημιουργεί ένα όμορφο κλειστό σοσιαλιστικό σύστημα θρησκευτικών εντολών (ο αριθμός ποικίλλει) που είναι ευκολομνημόνευτες κι από τον τελευταίο ασιάτη. Είναι δύσκολο πχ να μην σου χαραχτούν στην καρδιά και στο νου τα τρία κακά στιλ και οι πέντε ανεπιθύμητοι τρόποι από τους οποίους πρέπει να απαλλαγούμε αποφασιστικά.
Τα τρία κακά στιλ είναι το γραφειοκρατικό, το υποκειμενικό και το δογματικό. Ενώ οι πέντε ανεπιθύμητοι τρόποι είναι: αλαζονεία, υπερηφάνεια (λεπτές οι διαφορές), αυτοϊκανοποίηση (αυτό δεν το κόβω και πολύ εύκολο να το κόψουμε), νωθρότητα και απάθεια. Λίγο-πολύ περιγράφει τον μπρέζνιεφ της εποχής του κι ας μην έχει γίνει ηγέτης ακόμα.

Παράλληλα υπάρχει κι η εκστρατεία ενάντια στα πέντε αντί και την αστική τάξη, που έγινε τη διετία 51-52 κι είχε στο στόχαστρο: τις ελλείψεις, την απάτη, τη φοροδιαφυγή, την υπεξαίρεση κρατικής περιουσίας και των κρατικών οικονομικών μυστικών. Εγώ θα έβαζα κι άλλο ένα αντί για τους αντιθεσμούς.

Κι ύστερα μας φταίει ο μηχανιστικός μαρξισμός του στάλιν. Μπροστά στις μαοϊκές φόρμουλες, ο σύντροφος με το μουστάκι είναι χεγκελιανός διαλεκτικός.
Όπως θα έλεγε κι ο τρότσκι, το στιλ είναι ο άνθρωπος κι αυτό του μάο είναι καθαρά ασιατικό, καρπός των ιδιαίτερων συνθηκών της κινέζικης επανάστασης και του κομφούκιου. Ας φρίξει μόνο όποιος επιτρέπει στον εαυτό του να σκέφτεται εξωιστορικά.

Έστω και με τον τρόπο του όμως ο μάο θίγει ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που στην ουσία του έχει να κάνει με τη σχέση πολιτικής-οικονομίας στο σοσιαλισμό, ή με άλλα λόγια αντικειμενικού κι υποκειμενικού παράγοντα. Οι κινέζοι δίνουν βαρύτητα στο τελευταίο και προσπαθούν να λύσουν με αρκετή δόση βουλησιαρχίας το ζήτημα με μια γενικευμένη καχυποψία εναντίον της ειδικής πλευράς των στελεχών απέναντι στην οποία προτάσσουν την κόκκινη πλευρά της βάσης και σε τελική ανάλυση τους ερυθροφρουρούς και τη μεγάλη πολιτιστική επανάσταση.

Το βουλησιαρχικό στοιχείο φαίνεται να είναι κι αυτό που ενθουσίασε στον καιρό του ένα ετερόκλητο μίγμα αριστεριστών, τροτσκιστών κι ευρωκομμουνιστών που παράλληλα ήταν φανατικοί πολέμιοι του σοβιετικού μοντέλου και της βίαιας κολεκτιβοποίησης, με την οποία βασικά διαφωνούσε κι ο ίδιος ο μάο. Κάτι που θα δούμε σε επόμενο κείμενο γιατί αυτό ήδη άρχισε να ξεφεύγει σε έκταση.

Θα κλείσουμε με την άποψη του μάο για τον σύντροφο νικήτα σε αντιπαράθεση με το στάλιν ως προς το θέμα των πολιτικών εκτελέσεων.
Οφείλουμε να εφαρμόζουμε το βουδιστικό παράγγελμα (sic) να μην σκοτώνουμε. Μπορούμε να σκοτώνουμε κάποιον μόνο όταν είναι απαραίτητο για να κατευνάσουμε τη λαϊκή αγανάκτηση. Στη σοβιετική ένωση σκότωσαν κάπως πολλούς, δεν πρέπει να κάνουμε τα λάθη του στάλιν και δεν κάνουμε τα λάθη του χρουτσώφ: ο τελευταίος είναι πιο ευγενικός, περιορίζεται να διώχνει από την κεντρική επιτροπή.
Ο διαλεκτικός κεντρισμός είναι το μονοπάτι προς τη σοφία και το ζεν. Σε κάθε περίπτωση η ευγένεια ήταν βασικό χαρακτηριστικό του νικήτα. Όποιος έχει δει το βιντεάκι που χτυπάει το παπούτσι του στα έδρανα του οηε το ξέρει από πρώτο χέρι.

Και συμπληρώνει:
Ακόμα κι οι αντεπαναστάτες δεν πρέπει να σκοτώνονται σε μεγάλο αριθμό, για να σκοτώσουμε ένα άτομο πρέπει να το κάνουμε προσεκτικά (το κτ με χι). Όταν ένα μέλος της κεντρικής επιτροπής έχει κάνει λάθη, δεν έχει καμία σχέση με το πρόβλημα να εκτελεστεί ή όχι.
Είναι φορές που μας βάζουν τα γυαλιά οι κινέζοι και νιώθω τόσο ασιάτης…

Παράλληλα ο μάο χαρακτήριζε την διακήρυξη της μόσχας που υπέγραψε το 57 μαζί με τους σοβιετικούς ρεβιζιονιστές κι άλλα κομμουνιστικά κόμματα νέο κομμουνιστικό μανιφέστο που βγήκε εκατό χρόνια περίπου μετά το αυθεντικό. Του πήρε μόλις λίγα χρόνια για να αλλάξει ριζικά γνώμη. Μπορεί όμως να φανεί χρήσιμο στη σοβαρή συνιστώσα που έχει αντίστοιχη φιλοδοξία εν όψει του συνεδρίου της.
Η συνέχεια στο δεύτερο μέρος...

Αντί επιλόγου μια ηθικοπλαστική αφίσα λόγω της ημέρας.

Δεν υπάρχει κάστρο άπαρτος για τους μπολσεβίκους

Οι ρεβιζιονιστές δεν έχουμε πατρίδα και κομματικό πατριωτισμό.
Η οπορτουνιστική διεθνής προβάλλει ως ανάγκη των καιρών.
Οπορτουνιστές όλων των χώρων ενωθείτε.

Το συνέδριο της νΚα

Όταν τα ποσοστά της (Κ)Α.G.B. βαίνουν μειούμενα κι ο κυρίαρχος λαός γουστάρει ίντριγκες και πάθη, δε μένει παρά να πιάσουμε το συνέδριο της νΚα. Το οποίο αρχίζει την παρασκευή, ανήμερα της επετείου του 20ού συνεδρίου το 56’ και της διαγραφής του ζαχαριάδη από την κε του κκε ένα χρόνο αργότερα. Αλλά και του πρώτου συνεδρίου της περεστρόικα το 86, που ο γκόρμπι το έβαλε ίδια ακριβώς μέρα με το εικοστό για να δείξει πού το πήγαινε. Σε όσους ήθελαν να το δούνε (ε, δεν ήταν και πολλοί τότε).

Όλα δείχνουν ότι το συνέδριο της νΚα δε μπορεί παρά να σηματοδοτήσει αντίστοιχες κοσμογονικές αλλαγές στο ιστορικό προτσές εκκινώντας τις διαδικασίες της αποχαριτακοποίησης. Σκηνικό στο οποίο κολλάνε μια χαρά οι σεκίτες, αλλά όχι κι ο μαχόμενος τροτσκισμός του σάββα.
Η κε του μπλοκ έχει έρθει πάντως σε συνεννόηση με το μήτσο απ’ το φυσικό για να δημοσιεύσει πριν απ’ το πριν και σε αποκλειστικότητα τη μυστική του έκθεση για την αναρχολατρία και τα εγκλήματα της τάσης του χαριτάκη.

Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι κι η σημειολογία με το όραμα του γκόρμπι για το κοινό ευρωπαϊκό σπίτι των λαών (και του λαού ειδικότερα). Το κοινό σπίτι των φυλών του εξωκοινοβουλίου είναι μια ένωση όπου επικρατεί ο νόμος της ανισόμετρης ανάπτυξης των συνιστωσών. Η δυαδική εξουσία ναρ και σεκ είναι κάτι σαν το γαλλογερμανικό διευθυντήριο. Ο σάββας είναι η αγγλία που αρνείται να μπει στην ευρωζώνη της ανταρσύα, καταγγέλλει τη λυκοσυμμαχία και λοξοκοιτάζει προς τους αμερικάνους αναρχικούς. Κι η οκδε αποχώρησε γιατί ήθελε δεύτερο υποψήφιο και μεσογειακά προγράμματα στήριξης, αλλά δεν της τα δίναν (ούτε λαϊκά επιτροπάτα να μοίραζαν).
Εν τέλει επιβεβαιώνεται η θέση του λένιν που έλεγε ότι οι ενωμένες πολιτείες του εξωκοινοβουλίου θα είναι ή αντιδραστικές ή απραγματοποίητες.

Ο/η/το ανταρσύα είναι εκλογική συμμαχία αγνώστου γένους και λοιπών στοιχείων που πασπαλίστηκε με μπόλικο δεκέμβρη για να παρουσιαστεί ως ώριμο τέκνο της οργής του. Μια συμφωνία κορυφής που κλείστηκε από τα πάνω ερήμην μιας βάσης που δε συναντιέται καν μεταξύ της σε σημαντικούς κινηματικούς σταθμούς (πχ στη δεθ). Το χαριτακέικο έχει δίκιο να φωνάζει, αλλά το χάνει με την εμμονή του στα άσχημα ελληνικά και τις ολομελειακές, συνελευσιακές διαδικασίες.
Όπως λέει κι ο κομάντο όμως, σε τελική ανάλυση αυτοί είναι το ναρ που γνωρίσαμε. Αυτούς ξέρετε, αυτούς εμπιστεύεστε. Ή, κατά μια άλλη εκδοχή, γνώρισα τον άνθρωπο κι αγάπησα τα ζώα.

Η βασική αντίφαση της σοβαρής συνιστώσας είναι ότι οι κατεξοχήν σοβαροί μωραίνουν σε σημείο που να τους τη βγαίνουν οι ασόβαροι από τα κάτω και σοβαρά. Και πώς να μην το κάνουν όταν στο πρώτο φύλλο του τρίτου δρόμου του αλαβάνου και της κοε ο μπιτσάκης σερβίρει ξανά τη σούπα της παναριστεράς με άλλη διατύπωση (στόχος η συγκρότηση αριστερού μετώπου για το σοσιαλισμό).

Αν έκανε το κόμμα συμμαχία με τέτοια κριτήρια, θα μιλούσαν όλοι για κουκιά και καπέλωμα. Ενώ αυτό το θεωρούν βήμα υπέρβασης του σεχταρισμού και της λογικής του μικρομάγαζου. Στην ουσία είναι συνεταιρισμός μικρομάγαζων με βίαια κολεκτιβοποίηση κι εξόντωση των κουλάκων και του χαριτάκη ως τάξη.
Αυτοί οι τελευταίοι συγκροτούνται σε τάση για την προστασία τους και περιμένουν ταμπουρωμένοι τον αντίπαλο. Αν οι μπολσεβίκοι (μπολσεβίκοι με την αριθμητική έννοια) αγγίξουν έστω και μια τρίχα από την τάση τους θα γίνουν ήρωες και θα αρχίσουν να φωνάζουν για το αρχιπέλαγος γκουλάγκ και τις σταλινικές διαγραφές.
Προς το παρόν έχουν ασυλία κι η γραμμή του ρεύματος είναι: κουλάκοι πλουτίστε. Οι κεντριστές κρατάν γερά στο κρεβάτι του προκρούστη με τις αντίρροπες τάσεις και σε κάθε συνέδριο συρράπτουν τα ασυμμάζευτα.

Δύο πράγματα έχουν στο πρόγραμμα οι μπολσεβίκοι σχετικά με αυτή την κατάσταση.
Το ένα είναι να επανασυστήσουν σε επίπεδο νεολαίας το κεντρικό συμβούλιο το οποίο έχει να εκλεχθεί από συνέδριο κάτι χρόνια και έχει τα μισά και παραπάνω μέλη του διορισμένα με κοοπτάτσιες. Αυτό όμως για το χαριτακέικο θα είναι όργανο κλειστού τύπου, αιρετό κάθε δύο ή περισσότερα χρόνια, αλλά με κανένα τρόπο ανακλητό. Δεν ξέρω τι ακριβώς είναι τα όργανα ανοιχτού τύπου, αλλά το μόνο που λείπει από την πιο πάνω φράση είναι το τσερτρέτεν (τσαλαπατάω) το λαό που έβαζαν μαρξ και ένγκελς για το αστικό κοινοβούλιο. Ο ένγκελς έλεγε επίσης για το εκλογικό δικαίωμα ότι είναι μέτρο της ωριμότητας της εργατικής τάξης κι εδώ έρχεται γάντι για να μετρήσουμε την ανωριμότητα της τάσης και το γελοίο του πράγματος.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης το κσ της νΚα είναι σαν αυτό της εφεε. Αφού τόσα χρόνια υπολειτουργούσε χωρίς να λείψει σε κανέναν κι αφού όλα κρίνονται αμεσοδημοκρατικά στο κίνημα, σε τι ακριβώς χρησιμεύει; Δεν είναι παρά ένα όργανο κομματικής γραφειοκρατίας που βάζει (προσ)κόμματα στο κίνημα, τους ελευθεριακούς σκοπούς του και τις ολομελειακές συνελευσιακές διαδικασίες. Αν υφίστατο, να το συζητούσαμε. Απ’ τη στιγμή που δεν υπάρχει όμως γιατί να το επανασυστήσουμε; Ειδικά άμα δεν έχεις τους συσχετισμούς. Αν όμως τους είχαν, κάτι μου λέει ότι θα πήγαιναν με αρασίτικη γραμμή για το κσ.

Το δεύτερο είναι ότι εν όψει του συνεδρίου του ρεύματος σε ένα χρόνο, θέλουν να αποκτήσουν πρόγραμμα για τον κομμουνισμό του 21ου αιώνα, καταστατικό και οργανωτικές αρχές. Με άλλα λόγια είκοσι χρόνια αφότου ξεκίνησαν, κατάλαβαν ότι πρέπει να γίνουν οργάνωση και μάλιστα κομμουνιστική (φορέα της κομμουνιστικής απελευθέρωσης όπως το ονομάζουν). Ε, όχι. Σε λίγο θα μας πουν πως θα έχουν κι εσωοργανωτικό απόρρητο. Ποτέ δεν είναι αργά για τα αυτονόητα.

Το θέμα είναι πως τα αυτονοεί κανείς βέβαια. Οργανωτική αρχή πχ ήταν να γίνονται συνέδρια κάθε τρία χρόνια για να δείξουν πόσο γραφειοκράτες είναι εκεί στο κουκουέ που το κάνουν κάθε τέσσερα και τσερτρέτεν τη βάση. Αλλά μέχρι τώρα βγαίνει ένα κάθε δεκαετία (αυτή που διανύουμε μπορεί να βγουν και δύο). Τσακίρ κέφι.
Ένα άλλο ζήτημα είναι πόσο σαφείς θα είναι αυτές οι αρχές. Τώρα που οι χαριτάκηδες έγιναν τάση οι σοβαροί έβαλαν ζήτημα ότι κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από το καταστατικό. Ναι, αλλά δεν απαγορεύεται κιόλας, τους είπαν οι μενσεβίκοι. Τόμπολα!

Η ίδια σαφήνεια χαρακτηρίζει εν πολλοίς και τα ιδεολογικά ζητήματα. Στο θέμα της σοβιετίας πχ, που είναι κι η ευαίσθητη χορδή της κε του μπλοκ, αντί θέσεων έφτιαξαν μια επαναστατική σούπα με γνήσια αγωνιστικά υλικά. ¼ κλιφ που μιλάει για υπεραξία κι (επομένως ταξική) εκμετάλλευση. Μια κουταλιά αναρχία που βάζει το ζήτημα της διεύθυνσης και της αυτοδιαχείρισης ως πιο σημαντικό από το κριτήριο της ιδιοκτησίας και του κεντρικού σχεδιασμού. Και μια ιδέα κάππο για τη γεύση. Τα τρία μαζί ιδωμένα ευέλικτα είναι οι τρεις πηγές του ναρίτικου μαρξισμού και της ιδιότυπης θεωρίας τους περί ιδιότυπων εκμεταλλευτικών σχηματισμών. Από εκεί και πέρα καθένας αυτοσχεδιάζει και προσθέτει τα υλικά της αρεσκείας του.
Αν πεις πχ ότι η γραφειοκρατία είναι νομοτελής αντίφαση στη σοσιαλιστική κοινωνία κι όχι σοβιετική στρέβλωση μπορεί και να συμφωνήσουν, ανάλογα την περίπτωση. Αν τους πεις για εκφυλισμένο (παρόλα αυτά) εργατικό κράτος, επίσης.
Μέσα! Και εις την λαοκρατίαν πιστεύουμε…

Επειδή με τα ιδιότυπα μεταμοντέρνα ρεύματα, σταματάει το μυαλό του ανθρώπου, οι ορθόδοξοι βάζουν μπρος τη λειτουργία θεωρητικών ομίλων (νομίζω υπάρχει ήδη όμιλος μελέτης του κεφαλαίου με τον μηνακάκη) και καθήκον του μαρξιστικού διαφωτισμού.
Δεν ξέρω αν αυτός είναι ο λόγος που το χαριτακέικο λέει ότι ο μαρξισμός έχει κοινά στοιχεία με το διαφωτισμό και τις αστικές θεωρίες. Πάντως τους ομίλους μελέτης δεν τους πολυθέλουν, φαντάζομαι με το σκεπτικό ότι άμα αρχίσουμε τις θεωρίες, πηγαίνει πίσω το κίνημα.
Τις προάλλες ήμουν σε μια κατά αντιπαράσταση παρουσίαση των δύο κειμένων, όπου μια κεχαριτ(ακ)ωμένη από την πλατφόρμα που στο μυαλό μου έχει τίτλο, τα ανοιχτά όργανα κι οι εχθροί τους, αφού μας έδειξε σε πόση εκτίμηση έχει τους ομίλους θεωρίας, έπιασε το θέμα του αστικού κράτους. Για το οποίο μας είπε πως ο μαρξ, αφού είδε την εμπειρία της κομμούνας το 1840(!), είπε να… (εκεί άρχισε να κομπιάζει) να… μην χρησιμοποιούμε τους αστικούς μηχανισμούς.
Άμα έχεις τέτοιες γνώσεις τι να τους κάνεις τους μορφωτικούς ομίλους; Χρόνια πολλά στα παιδιά που τα ξέρουνε όλα.

Τεσπά, γάμα τη την χρονολογία. Να ‘λεγε τουλάχιστον σωστά τα λόγια. Αυτή κράτησε μόνο το τσερμπρέχεν (διαλύω) του μαρξ για το αστικό κράτος. Αλλά αν είχε διαβάσει το βιβλίο για την κομμούνα θα ‘βλεπε εκείνο το τσιτάτο για την επανάσταση που είναι ό,τι πιο εξουσιαστικό υπάρχει και θα έφριττε. Θα ‘βλεπε και την άλλη θέση του ένγκελς ότι αν μπορούμε να ασκήσουμε κριτική στην κομμούνα για κάτι είναι ότι δεν πήρε αποφασιστικά την εξουσία στα χέρια της. Το ακριβώς αντίθετο δηλαδή από το χολογουινό καρναβάλι του ανοιχτού μαρξισμού και του να αλλάξουμε τον κόσμο χωρίς να πάρουμε την εξουσία.

Μια σοβαρή φωνή της σοβαρής συνιστώσας που τα ‘βαζε σωστά και –σχεδόν- βαζιουλινικά, έλεγε ότι ανάπτυξη του μαρξισμού δεν είναι τα αστικά δάνεια κι οι σούπες με λίγο νέγκρι, λίγο χολογουέι, λίγο θάλασσα και το αγόρι μου (το τελευταίο δεν το ‘πε, δικό μου είναι), αλλά ανάλυση των ιστορικών του περιορισμών κι έμφαση στη μέθοδο. Η ιστορική απόφαση στο πριν για το συνέδριο όμως κάνει λόγο για σύνθεση του μαρξισμούς με νέες επαναστατικές προσεγγίσεις (από τη σκοπιά της χειραφετητικής τάσης της εργατικής τάξης) (κι άλλη τάση; Δεν έφτανε του χαριτάκη;). Ποιες είναι οι προσεγγίσεις αυτές; Γιατί δεν αναφέρονται στην απόφαση; Ο καθένας καταλαβαίνει αυτό που θέλει κι όλοι μένουν ευχαριστημένοι.

Οι σοβαροί πλατφόρμερς παίζουν με συνέπεια το διαλεκτικό παιχνίδι φάσης κι αντίφασης. Φάσκουν κι αντιφάσκουν, προσβάλλοντας διαλεκτικά την τυπική λογική. Κι η ζωή τραβάει την ανηφόρα με (αυτο)αναιρέσεις και με άρνηση της άρνησης, μέχρι να ακουστούν τρία κικιρίκου. Κάθε νέα φράση είναι διαλεκτική σπείρα που αρνείται την προηγούμενη κι αίρει διαλεκτικά τα προλεγόμενα. Πριν φτάσουμε στην ενότητα έργων και λόγων, προϋποτίθεται η ενότητα λόγων και λόγων.

Δε μηδενίζουν την πείρα της σοβιετίας, αλλά τη θεωρούν εκμεταλλευτική κοινωνία. Δε βλέπουν το σοσιαλισμό ως μικρό κομμουνισμό χωρίς αντιφάσεις. Τον θέλουν όμως χωρίς γραφειοκρατία κι εμπορευματικές σχέσεις.
Κάνουν κριτική στην αριστερά των δικαιωμάτων που ως αντίληψη δεν υπερβαίνει τον αστικό ορίζοντα (το δίκαιο είναι ταξικό, άρα ασυμβίβαστο με την κομμουνιστική προοπτική). Αλλά μιλάν για μια νέα χάρτα δικαιωμάτων των εργαζόμενων και για κοινωνικά συμβόλαια.
Δεν πάσχουν από μεσιανισμό του νέου. Απλώς το έμπασαν στο όνομά τους, στον καπιταλισμό της εποχής μας, στο επαναστατικό υποκείμενο και το νέου-νέου τύπου κόμμα που είναι κάτι σαν τον νέο πανιώνιο και υπάγεται στο άρθρο 44. Αν δε μας βγει ούτε αυτό θα προχωρήσουμε κατά σειρά στο κόμμα μετανεωτερικού τύπου, στο νεόκομμα και στο ύστερο κόμμα που αναπτύσσεται στη δική του βάση κι όχι στους πρώην κουκουέδες. Μέχρι να λαλήσουμε και να μπούμε εσύ στο κόμμα κι εγώ στη φυλακή.
Όλα αυτά πασπαλισμένα με μια νέου τύπου επαναθεμελίωση που υπονοεί ότι τα παλιά θεμέλια κατέρρευσαν και πρέπει να χτίσουμε άλλα από την αρχή, χωρίς κανένα από τα παλιά υλικά που δυσφημούν την υπόθεσή μας. Όπως είπε και μια σοβαρή φωνή η επαναθεμελίωση δεν είναι δόγμα, αλλά καθοδήγηση για δράση(sic). Να δεις πού το έχω ξανακούσει, τι μου θυμίζει, τι μου θυμίζει…

Δεν είναι αυτοί που έσπειραν στην εαακ τη λογική του ακηδεμόνευτου απ’ τα κόμματα και τώρα θερίζουν θύελλες στην οργάνωσή τους.
Δεν είναι αυτοί που δίνουν κω…♥♀#☼άκι, χέρι βοηθείας θέλω να πω, στην αναρχία και της εξασφάλισαν ιδεολογική ηγεμονία στο κίνημα του δεκέμβρη. Μάλλον τους μπερδεύω με κάποιους άλλους.
Δεν είναι μεταμοντέρνοι που πέταξαν τις νομοτέλειες που κατέρρευσαν κι ενθουσιάζονται με νέγκρι, παρντιού και ζίζεκ –ανάλογα ποιον διάβασαν τελευταίο. Όλα κι όλα, μεταμοντέρνοι είναι οι άλλοι, όχι εμείς.
Ως κι η μεταμοντέρνα πλατφόρμα τα χώνει στο μεταμοντέρνο.
Μα επιτέλους ποιος κυβερνάει αυτόν τον χώρο;

Τι είναι όμως το μεταμοντέρνο; Μην είναι οι τάσεις, τα εαακ; Είναι όλα αυτά μαζί και κάτι παραπάνω.
Το μεταμοντέρνο βρίσκεται μέσα μας, στην άρνηση της οργάνωσης, στην ομοσπονδία οβ αλά προυντόν, στα πολύχρωμα προεκλογικά ψηφιδωτά που ενσωματώνουν βότσαλα χωρίς να τα ενώνουν. Το μεταμοντέρνο είναι ο εσωτερικός εχθρός.

Το ίδιο βράδυ ένας άλλος από τους σοβαρούς είπε ότι πολύς κόσμος είχε έρθει για το νταβαντούρι κι ότι πρέπει να αφήσουμε πίσω τη λογική να σπάμε πλάκα όταν κάτι τρέχει με τους δίπλα. Μάλλον η καμπάνα χτυπούσε για όσους ήταν οργανωμένοι σε άλλους χώρους, αλλά κάτι μου έλεγε ότι εννοούσε κι εμένα. Με είχαν επηρεάσει και κάτι χαμόγελα και συνωμοτικές ματιές προς το μέρος μου με αποκορύφωμα ένα Σσσς και αλλαγή θέματος όταν πέρασα μπροστά από ένα πηγαδάκι.
Άρχισαν να με αναγνωρίζουν. Πρέπει να βρω κάλυψη και ρουφ αναγνώστες για να μην χάνουμε τα καλά. Οι εθελοντές παρακαλούνται να αφήσουν μήνυμα στην κε του μπλοκ.

Λοιπόν, ο συναγωνιστής είχε δίκιο από μια άποψη. Αλλά από μια άλλη όχι.
Καταρχάς ας μην αποκλείσουμε την πιθανότητα του νευρικού γέλιου με όσα ακούμε. Καλή ώρα, η επίδειξη γνώσεων για το έργο και τη ζωή του μαρξ.
Κατά δεύτερον κάποια πράγματα δε γίνεται να τα πάρεις σοβαρά. Αν το κάνουμε θα μας πιάσουν τα κλάματα.

Πχ το οργανωτικό. Η χαριτάκαινα πήρε τη ρήση του μαρξ για την χειραφέτηση των εργατών που πρέπει να είναι έργο της τάξης τους και το έκανε σημαία. Μα αν είναι (μόνο) έτσι τι χρειάζεται το κόμμα; Αυτή γιατί οργανώθηκε σε πολιτική νεολαία; Κι άντε αυτή. Ο μαρξ γιατί ήταν στους ιδρυτές της διεθνούς; Γιατί ασχολούνταν με το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα στη γερμανία;

Κι οι σοβαροί όμως δεν είναι καλύτεροι. Περιγράφουν περιφραστικά το δημοκρατικό συγκεντρωτισμό αρκεί να του βρουν άλλο όνομα και να μη θίξουν ζητήματα ταμπού. Αλλά στην τελική σιγά μην τον εφαρμόσουν. Αυτά τα κάνουν οι σταλινικοί.
Η σοβαρή φωνή εξηγούσε πολύ καλά τη διαφορά κινήματος και κόμματος και το ανώτερο επίπεδο συμφωνίας ανάμεσα στα μέλη του δεύτερου. Με τη διαφορά ότι στις γραμμές τους έχουν κατακτήσει ανώτερο επίπεδο διαφωνίας μεταξύ τους, έχουν δύο ρεύματα σε ένα και συνεχίζουν μαζί σα να μην τρέχει τίποτα.
Και το χαριτακέικο βρίσκει πάτημα να λέει ότι δεν ήταν τυχαίο που επέλεξαν να είναι και να λέγονται ρεύμα αντί για κόμμα όταν ιδρύθηκαν.

Η σοβαρή φωνή εξηγούσε ότι το ρεύμα νέου τύπου έμεινε τέτοιο, όχι από επιλογή του, αλλά γιατί δε μπορούσε να γίνει κόμμα ακόμα. Κι ότι δεν ακολούθησαν τη λογική του εεκ που είναι κόμμα μόνο στο όνομα, ούτε της κοε που αν και κομμουνιστική έγινε κατοικίδιο του συνασπισμού.
Όλα αυτά είναι πολύ σωστά, αλλά δεν μας εξηγούν γιατί ένας χώρος που όταν μεγαλώσει θέλει να γίνει κόμμα στη θέση του κόμματος δεν ονομάζεται τουλάχιστον οργάνωση, λαϊκή αντιπολίτευση, βεζίρης, ιζνογκούντ, μπλιαχ χαχάτ, τέλος πάντων οτιδήποτε άλλο πέρα από ρεύμα που είναι σκέτη μεταμοντερνιά. Γιατί τους εμπόδιζε η κατρακύλα της κοε (που έγινε πολύ αργότερα) να πουν τουλάχιστον το ρεύμα τους κομμουνιστικό. Κι αφού δεν το έκαναν τελικά για το ρεύμα, με ποια λογική το υιοθέτησαν για τη νεολαία; Η νεολαία είναι κομμουνιστική, αλλά το ρεύμα όχι;
-Παράλογο…

Τέλος πάντων, ποτέ δεν είναι αργά για να βαφτίσεις το κόμμα σου κομμουνιστικό. Και ο κωνσταντίνος έγινε χριστιανός πριν πεθάνει κι η εκκλησία τον έβγαλε μέγα.
Η απόφαση για το συνέδριο βάζει στο τραπέζι και θέμα μετονομασίας σε κομμουνιστική κατεύθυνση, αλλά θα είναι δύσκολο γιατί έχουν πιάσει όλα τα καλά ουσιαστικά οι άλλοι, από ανασύνταξη μέχρι ανασύνθεση και περισσεύουν ελάχιστα νικνέιμς που είναι ακόμα ελεύθερα. Στα φοιτητικά αρκτικόλεξα ο χώρος τα καταφέρνει καλύτερα.

Η κε του μπλοκ συναισθανόμενη την ευθύνη από το βαρύ αυτό καθήκον ήταν έτοιμη να καταθέσει μια σειρά δημιουργιών προτάσεων για την καινούρια ονομασία, όπως είχε κάνει στο παρελθόν και με το μερέντα. Αλλά είδε αυτή την αναφορά στον κομμουνισμό του 21ου αιώνα και δε μπόρεσε να ξεκολλήσει.
Ο σοσιαλισμός του 21ου αιώνα είναι ένας όρος σούπα για κάθε χρήση που βασικά υπονοεί ότι είναι κάτι τελείως διαφορετικό από το σοσιαλισμό που γνωρίσαμε στη διάρκεια του εικοστού. Άντε κι αυτό είναι κατανοητό, μια στάσις που νιώθεται. Ο κομμουνισμός του 21ου αιώνα τι ακριβώς μπορεί να σημαίνει; Σε αντιπαράθεση με τον κομμουνισμό του εικοστού; Ο οποίος υπήρξε πού ακριβώς; Και ποιες ακριβώς είναι οι διαφορές του από τον κομμουνισμό του 22ου; Εκτός κι αν εννοεί το εικοστοδεύτερο συνέδριο το 61' και τα φληναφήματα του χρουτσώφ για άμεσο πέρασμα σε είκοσι χρόνια.

Ο λογικός πυρήνας ωστόσο παραμένει σταθερός. Κολλώντας έναν εικοστοπρώτο αιώνα καθαρίζουμε όλες τις κηλίδες του παρελθόντος και ξεκινάμε από την αρχή με ολόλευκα σεντόνια κι επαναστατικό μητρώο. Αν το δούμε από το ύψος της ιστορίας κάθε καινούριος αιώνας είναι ο πρώτος αιώνας του υπόλοιπου επαναστατικού προτσές μας.

Όλα αυτά έρχονται να δέσουν αρμονικά με την ονομασία του νέου μετεξελιγμένου φορέα νέου τύπου. ΚΚΕ του εικοστού πρώτου αιώνα. Η ιδέα και τα συγχαρητήρια ανήκουν στη μπρέζνιεβα που είχε τη σχετική έμπνευση.

Επειδή όμως πάντα υπάρχουν αχάριστοι κι ανευχαρίστητοι, η κε του μπλοκ έχει να δώσει εναλλακτική πρόταση για τους αθεράπευτα μεταμοντέρνους.
Το σκεπτικό παραμένει το ίδιο. Διαλέγουμε τον χρονικό προσδιορισμό και χτίζουμε πάνω του. Το βασικό για την ονομασία ενός χώρου είναι ο χρόνος. Στοιχειώδης φυσική είναι αυτά, μπορείτε να ρωτήστε και το μήτσο. Το πολιτικό κομμάτι μπαίνει σε δεύτερο πλάνο και γίνεται κυρίαρχο μόνο στο σοσιαλισμό.
Εμένα πχ με έχει σημαδέψει η δεκαετία με τις βάτες κι όταν ακούω το όνομα της γιουγκοπλάστικα με πιάνει ρίγος για το θρύλο του γιουγκοσλάβικου μπάσκετ. Αλλά η μετονομασία της σε ποπ 84 ήταν ασύλληπτη έμπνευση που μου δίνει ιδέες για το όνομα της κόρης μου –αν κάνω ποτέ. Δεν κατάλαβα, το λαοκρατία καλύτερο είναι δηλαδή; Και εις τη γιουγκοπλάστικα πιστεύουμε…

Με ένα όνομα πιάνουμε ένα σμήνος τρυγόνια. Αγαπημένη δεκαετία κι αγαπημένο είδος μουσικής, που τότε ήταν ακόμα ποιοτική κι ό,τι δεν ήταν ποιοτικό ήταν τρομερό καλτ. Παράλληλα στην επιλογή του 84 υπολανθάνει ένας εσχατολογικός χαρακτήρας που παραπέμπει στη δυστοπία του όργουελ και προειδοποιούσε ευθέως για τη συντέλεια του νέου κόσμου (του σοσιαλισμού) που ερχόταν.
Επίσης αν διαιρέσετε το 84 με το τρία βγαίνει πηλίκο 28 που είναι η χρονιά που εξόρισαν τον τρότσκι. Αν προσθέσετε άλλα εικοσιοχτώ έχουμε άθροισμα 56 που ήταν το εικοστό συνέδριο κι η αποκαθήλωση του συντρόφου με το μουστάκι, ίδια μέρα με το συνέριο της νΚα για να μην ξεχνιόμαστε. Κι αν βάλετε άλλα εικοσιοχτώ κλείνουμε μια διαλεκτική έλικα που μας οδηγεί στο θάνατο του αντρόποφ που ουσιαστικά σήμανε την ανάδειξη του γκόρμπι (το μεταβατικό χρόνο του τσερνιένκο δεν τον κατάλαβε κανείς κι ακόμα λιγότεροι τον θυμούνται). Κι αν προσθέσουμε κι άλλα εικοσιοχτώ φτάνουμε στο 2012 που θα έρθει κι επισήμως το τέλος του κόσμου κι ίσα που προλαβαίνετε να το δείτε στον κινηματογράφο για να βεβαιωθείτε για την αποβλάκωση που πουλάνε στον κόσμο.
Πηγή μου σε όλα αυτά είναι ο ρώσος λιακόπουλος που έγραψε για το κατίν. Έσεται ήμαρ…

Στην περίπτωση του ναρ μεταθέτουμε την χρονολογία του ονόματος κατά μία πενταετία και μας προκύπτει το ποπ 89. Το οποίο πιάνει την πιο καλτ χρονιά της σύγχρονης ιστορίας με συνασπισμό, τζανετάκη (δεν ξεχνώ, δεν υπακούω), κνε-ναρ και τείχος του βερολίνου κι εκφράζει πιστά το μεταμοντέρνο ποπ του ρεύματος.

Αυτό τέλος πρέπει να δέσει με δύο ακόμα στοιχεία που αναφέρονται σε αυτή την απόφαση θησαυρό. Τη διαμόρφωση νέου φορέα της κομμουνιστικής απελευθέρωσης (είναι το μόνο κομμουνιστικό ουσιαστικό για το οποίο πρόλαβαν να κατοχυρώσουν δικαιώματα) και τη συγγραφή του κομμουνιστικού μανιφέστου της εποχής μας. Αυτό το τελευταίο έκαψε την καρδιά και το νου μου. Μπορούμε να επαναγράψουμε από το μηδέν όλα τα έργα ων κλασικών και να τα αναπροσαρμόσουμε στις απαιτήσεις της εποχής μας. Μερικές ιδέες προσυνεδριακά:
-ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός, ανώτατο στάδιο του ιμπεριαλισμού
-αντιθεσμοί κι επανάσταση
-η εργατική δημοκρατία κι ο αποστάτης σάββας
-κριτική στο πρόγραμμα του σπόρτινγκ
-η 6η δεκέμβρη του λουδοβίκου χοιρομέρ
--διαλεκτική της κρίσης (του ολοκληρωτικού)
-πώς να διαβάζουμε το μανιφέστο του γκολτζ
-ελληνική ιδεολογία
-η αθλιότητα της επιστήμης
-η καταγωγή του ναρ, των αντιθεσμών και της αναρχίας
-το ολοκληρωτικό κεφάλαιο

θα βρω μερικά ακόμα και μπορεί να τα θέσω σε ψηφοφορία στο κυρίαρχο αναγνωστικό κοινό.

Όσο για τη μετεξέλιξη του νέου φορέα, κάποιοι που ξέρουν λένε ότι δεν θα είναι με συνιστώσες της ανταρσύα (αλλού τρως, αλλού πίνεις, με άλλους κάνεις μέτωπο και με άλλους κάνεις κόμμα. -Παράλογο…)
Το ράδιο αρβύλα λέει ότι θα είναι κάποιοι από τη ρίζα του σύριζα και δυσαρεστημένοι του κκε, χωρίς να διευκρινίζει αν είναι μέλη. Επαναλαμβάνω για να μη λέτε μετά, ράδιο αρβύλα και τίποτα περισσότερο.

Μένουν πολλά που δεν πιάσαμε, αλλά περάσαμε το τριχίλιαρο λέξεις και κάποτε πρέπει να τελειώσει το κείμενο.
Καληνύχτα και καλή τύχη στα συνέδριά σας...

Τιμή και δόξα στον κόκκινο στρατό και στην επον...

Σκέψεις του συ(νει)ρμού

Το πρόβλημα με τις κηδείες είναι ότι δε μπορείς να διαλέξεις τη φωτογραφία που θα βάλουν στον τάφο σου. Επιλέγουν οι άλλοι αυθαίρετα χωρίς να σε ρωτήσουν αν σου αρέσει ή αν προτιμάς κάποια άλλη.

Αλλά με τους χώρους κοινωνικής δικτύωσης υπάρχει σαφές πλεονέκτημα και το πρόβλημα μοιάζει να λύνεται. Τώρα επιλέγεις ως ζωντανός νεκρός τη φωτογραφία που σου αρέσει στο προφίλ σου και μπορείς να δεις εν ζωή (λάιβ) τις αφιερώσεις που αφήνουν στην πλάκα σου οι τεθλιμμένοι φίλοι σου.
Άσε που στους διαδικτυακούς τάφους που βάζουμε τις ζωές μας οι φωτογραφίες δεν κιτρινίζουν ποτέ, μόνο η δημοσιογραφία. Αλλά από τη στιγμή που είμαστε ζωντανοί νεκροί, αυτό δε μας απασχολεί άμεσα. Στη μετά θάνατον ζωή οι άγγελοι δεν έχουνε καν φύλο κι η βασική αντίφαση είναι το φιλιόκβε. Το θέμα είναι αν υπάρχει ζωή πριν τον θάνατο.

Το πρόβλημα με τις φωτογραφίες είναι πως βγαίνουν νεκρές και ψεύτικες, χωρίς ζωή και κίνηση –κι ας πιστεύουν το αντίθετο κάτι φυλές στην αφρική. Θέλουν να πιάσουν μαζί με τον πάριο τη στιγμή που περνάει και χάνεται, αλλά το πολύ να φυλακίσουν τις ζωές τίποτα ιθαγενών μέσα σε οικογενειακά άλμπουμ.
Ψέματα της στιγμής, σαν δημοσκόπηση, διατυπωμένα έτσι που κανείς να μην ξεφύγει και πει την αλήθεια που κρύβεται πίσω από φορεμένα χαμόγελα.

Τα ‘κονίσματα μέσα από τάφους με σφυροδρέπανα, σε κοιτάν σαν τον ρόμπιν γουίλιαμς και σου ψιθυρίζουν carpe diem, γιατί εμείς δεν προλάβαμε. Κι εσύ, ένας ζωντανός νεκρός που ακούει ψίθυρους από φωτογραφίες που τον κοιτάνε με τη μελαγχολία της στερνής γνώσης που δε μπορεί να διορθώσει τίποτα. Παίρνεις το βάρος της λύπης τους για δικό σου και τις παρηγορείς: κι εμείς εδώ θα ζήσουμε πολύ χειρότερά σας.

Τα βιντεάκια είναι πιο ζωντανά γιατί δείχνουν τις μάζες σε κίνηση.
Αλλά από τότε που βγήκαν στη μαζική παραγωγή, οι μεγάλες στιγμές σπανίζουν. Παλιά, όταν συνέβαινε κάτι σπουδαίο, ο κόσμος το ζούσε, δε σταματούσε να τραβήξει με το κινητό του. Σήμερα χρειάζεται μάρτυρες μπας και πείσει τον εαυτό του και μπαίνει στο κυνήγι αποδείξεων που θα τεκμαίρουν την ευτυχία του. Πόσο να είναι το αφορολόγητο για τους δυστυχισμένους;
Δεν είναι τυχαίο που υπάρχουν ελάχιστα βιντεάκια από το δεκέμβρη, αλλά φτιάχτηκαν ένα σωρό γι’ αυτόν εκ των υστέρων.

Οι χώροι κοινωνικής δικτύωσης λοιπόν είναι προυντονικές ομοσπονδίες ανθρώπων με τυπική κοινωνικοποίηση, που δικτυώνονται μέσω ίντερνετ για να μη μείνουν εκτός κοινωνικού ιστού. Δεν ξεφεύγουν απ’ την αποξένωση του συστήματος, αλλά τη διαχειρίζονται εντός του.

Τα δίκτυα μας ρίχνουν κατευθείαν στα δίχτυα της ασφάλειας κι από εκεί φακελωμένους στον κοινωνικό καιάδα χωρίς δίχτυ ασφαλείας. Όλη η ζωή είναι ένα γκραν σάλτο μορτάλε μέχρι να βρούμε τον πάτο.

Ο ανδρουλάκης γράφει στο Μετά ότι ο φλωράκης του θύμιζε κάτι μεγάλους βράχους στην κρήτη που ενέπνεαν σεβασμό, αλλά ήταν ακίνητοι και δεν εξελίσσονταν. Ο χαρίλαος ήταν ιδεολογικός ροκάς –επί το ελληνικότερο βράχος- που πέρασε μισή ζωή στους βράχους και στις φυλακές γιατί αρνήθηκε να προδώσει τις ιδέες του. Κι ο μίμης κινούμενη, ιδεολογική άμμος που καταπίνει αξίες κι ιδανικά κατά το δοκούν και συμφέρον. Καλύτερα βραχεία ζωή σα βράχος, παρά μίμης που τον φτύνουν και (από άμμος) γίνεται λάσπη στον ανεμιστήρα.

Ιδού το νέο κύμα της πολιτικής που διαβρώνει από μέσα τους βράχους και προκαλεί μικρές διασπάσεις μες στη φαινομενική τους ακινησία.
Έκτοτε έμεινε στις διασπάσεις μας το φετίχ με τις πέτρες κι ενώνονται με όσους τις πετάνε βάζοντας το δικό τους λιθαράκι στην προβοκάτσια ενάντια στο περιπατητικό μας κίνημα.
Πετραδάκι-πετραδάκι για τα σένα το ‘σπασα.

Το δίλημμα σήμερα για κάθε αγωνιστή είναι ξεκάθαρο: ή με τις πέτρες ή με τους βράχους. Όσο πιο μικρή είναι η πέτρα τόσο πιο μεγάλη η πιθανότητα να διαβρωθεί κι άλλο και να γίνει άμμος. Τα βότσαλα του εξωκοινοβουλίου το κατάλαβαν κι είπαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους, αλλά αντί για τείχος τους βγήκε το μεταμοντέρνο ψηφιδωτό της ανταρσύα.

Κι ο βράχος; Έχει ανοσία στη διάβρωση; Όχι βέβαια.
Κάθε κόκκος άμμου ήταν κάποτε βράχος, από εκεί ξεκίνησε. Είναι νομοτέλεια να συνεχίσει να φτιάχνει άμμο, αλλά βασικά παραμένει βράχος.
Αυτή είναι η διαλεκτική της κομματικής οικοδόμησης.

Επιστροφή στο βαγόνι. Το τρένο ξεκινά. Ή μήπως όχι; Κάτι κινείται στο παράθυρο. Εμείς είμαστε ή οι απέναντι; Κι αν είναι οι άλλοι που πάνε πίσω και νομίζουμε ότι πάμε μπροστά;
Ο χώρος με έχει κάνει καχύποπτο και κάνω περίεργους συνειρμούς.

Κοιτάω τους απέναντι. Κι αυτοί με την άγνοια στα μάτια. Άντε και ξεκίνησαν σάμπως ξέρουν πού πάνε; Η κίνηση είναι το παν, ο προορισμός δεν είναι τίποτα.

Η κίνηση είναι κάτι σχετικό, σαν την ζωή πριν τον θάνατο. Μπορεί να τρέχεις πάνω κάτω και να μένεις πάντα στο ίδιο σημείο, μπρεζνιεφικά στάσιμος και κατ’ ουσίαν ακίνητος σε σχέση με τον τελικό μας σκοπό.

Μια παλιά μετάφραση είχε τον καλτ τίτλο: ιμπεριαλισμός ο τελευταίος σταθμός του καπιταλισμού. Άντε λοιπόν γιατί δεν ξεκινάμε επιτέλους; Πότε θα φτάσουμε;
Από τότε που χάσαμε το τρένο της ετε έχουμε κολλήσει σε αυτό το διαβολοσταθμό. Και μείναμε να βλέπουμε τα άλλα τρένα να περνούν και τον οσε να διαλύεται.
Κάνε κάτι λοιπόν να φτάσω το τρένο…

Όνειρο αριστερής νυκτός

Το μυαλό μου νυστάζει. Κινείται νωθρά, σοβιετικά. Τρέχει κουρασμένο πίσω από συναρπαστικά αδιάφορες καταστάσεις που το κουράζουν περισσότερο και καταλήγει κουρασμένο, χωρίς να έχει κάνει τίποτα. Που είναι και το βασικό χαρακτηριστικό της καθημερινότητας στον καπιταλισμό.

Μια ζωή ναρκοπέδιο, γεμάτη νάρκες και ναρκωτικά που υπνωτίζουν συνειδήσεις. Και να ‘ταν μόνο οι ουσίες.
Ναρκωτικά υπάρχουν πολλά, νουνού όμως ένα.

Παλιά που ο κόσμος δεν είχε να φάει, έπρεπε πρώτα να καλύψει τις ζωώδεις ανάγκες του για να ξεχωρίσει απ’ τα ζώα και να πιάσει το κατεξοχήν ανθρώπινο, τον κομμουνισμό.
Στη δεκαετία με τις βάτες, το νηστικό αρκούδι έφαγε, βολεύτηκε κι έγινε πολύ βαρύ και νυσταλέο για να χορέψει. Έκτοτε κοιμάται τόσο βαριά που όταν ξυπνάει το άλλο πρωί δε μπορεί να θυμηθεί τα όνειρά του, που είναι ο εφιάλτης των αστών.
Ενώ εμένα μου κόβει και κάνω ανήσυχο ύπνο. Ενίοτε ροχαλίζω κιόλας μήπως αφυπνίσω τις συνειδήσεις των γύρω μου.

Νυστάζω στις πορείες που δεν έχουν παλμό, σε αυτές που προσποιούνται ότι έχουν, στις άτονες εκδηλώσεις, καμιά φορά κι όταν διαβάζω -και ξέρω πως όταν πιάσω δουλειά θα με παίρνει ο ύπνος στη δεύτερη σελίδα.
Ξυπνάω μόνο όταν έχω έμπνευση και γράφω τις σκέψεις μου στα χαρτιά μου. Εκεί όπου μένουν κι οι περισσότερες δηλ, γιατί το άσπρο της ζωής και της οθόνης με υπνωτίζει χειρότερα.

Ο κόσμος κουράστηκε γιατί δεν κάνει τίποτα ουσιαστικό. Τα πιο κουρασμένα σώματα είναι τα αγύμναστα, το ίδιο ισχύει και για τα μυαλά. Η διαλεκτική της κούρασης είναι ότι τη νικάς όταν κινείσαι. Αρκεί να έχεις κίνητρο, κάτι να σε κινεί, να σε εμπνέει. Με άλλα λόγια κάτι να προκαλεί ενδιαφέρον, ενθουσιασμό.

Οι λέξεις δεν είναι τυχαίες. Ενδιαφέρουσα είναι μια κατάσταση που φέρει μέσα της το δία προκαλώντας έτσι τη θεϊκή εμπειρία του εν-θου-σιασμού. Οι σύντροφοι που γνωρίσαμε υπήρξαν αρκετά ώριμοι για να καταλάβουν ότι δεν υπάρχει θεός κι αρκούντως ανώριμοι για να τον κατεβάσουν στη γη και να (απο)θεώσουν θνητούς ηγέτες και χώρες σαν τη σοβιετία.

Γειώνουμε το θείο μέχρι να μας γειώσει με τη σειρά του και να απογοητευτούμε. Και τότε ουαί κι αλίμονο στα έκπτωτα είδωλα. Αλλά και στους άθεους συντρόφους που έχασαν κάθε έλλογη πίστη. Χωρίς ελπίδα και προοπτική ο άνθρωπος είναι δυστυχισμένος.

Μα τι όνειρα θα ‘κανες σ’ έναν κόσμο που δεν σε εμπνέει; Δε βαριέσαι.
Αλλά εγώ είμαι στον αντίποδα του δε βαριέσαι και βαριέμαι αφόρητα.
Μπορώ και καταλαβαίνω πέντε πράγματα, ίσα για να ‘μαι στοχαστικό συμπλήρωμα που δε δρα ποτέ στους αστόχαστους που δε στοχάζονται και δε βρίσκουν στόχο. Δεν τους φοβάμαι, δε μ’ αγαπούν. Τι σόι πρωτοπορία να γίνεις σε ανθρώπους που κατά βάθος θες να αποφύγεις;

Δε μπορώ να ‘μαι μαζικό στοιχείο σε αστοιχείωτους. Μου φτάνει που είμαι ογκώδες.
Είμαι ελιτιστής, τι να κάνουμε; Κι αν δε μπορούν να διαβάσουν μαρξ, ας διαβάσουν παντεσπάνι.
Μην τα παίρνετε και πολύ τοις μετρητοίς αυτά. Παραλήρημα είναι, κι αύριο τα ίδια θα λέω.

Βαρέθηκα τη μίζερή μου φύση. Αλλά μου αρέσει κιόλας.
Συμπαθώ όλους τους μίζερους, γιατί τους έχω για ευαίσθητους που δεν προσαρμόστηκαν. Βρίζω λυπόκακα τους γλεντζέδες, γιατί η ρώμη καίγεται κι αυτοί χτενίζονται.

Θέλω να μένω λίγο μόνος μου, γιατί επικοινωνώ καλύτερα έτσι. Αλλιώς αδειάζω και μένω σα ζόμπι μες στο πλήθος, τυπική παρουσία μες στην παρέα, τυπική κοινωνικοποίηση –και ούτε καν ανήκω στο κράτος, να φανταστείς- με αυτοματοποιημένες κινήσεις, εγκεφαλική υπολειτουργία κι ενεργειακό πρόβλημα.

Βαριέμαι εκεί που οι υπόλοιποι διασκεδάζουν. Στην πενταήμερη είχα καταφέρει να με πάρει ο ύπνος μέσα στο κλαμπ. Οι άλλοι ανακάλυψαν το διονυσιασμό διαρκείας ως διέξοδο κι εγώ τη διαρκή βαρεμάρα ως σπείρα στο διαλεκτικό προτσές της διαρκούς επανάστασης. Κι άντε τώρα να την εξαρθρώσω.

Βαριέμαι θανάσιμα τον κινηματικό διονυσιασμό και τους υστερικούς σεκίτες που όταν ήταν μικροί έπεσαν στην χύτρα με το lsd. Η ίδια όψη στο νόμισμα της ανίας –ούτε καν η άλλη, τόσο βαρετοί και προβλέψιμοι.
Ο βερμπαλισμός ανώτατο στάδιο της βαριεστημάρας.

Που λέει κι ένας σύντροφος, αν ψηφίζαμε στην οβα πρόταση να ξεκινήσουμε επανάσταση θα περνούσε παμψηφεί. Το πολύ να μειοψηφούσαν ο ζηνόβιεφ κι ο κάμενεφ.
Αν βρέχει θα την κάνουμε σε κλειστό χώρο. Ή θα την κάνουμε βάση κανονισμών εντός εικοστετραώρου, αρκεί να κυλάει ο βράχος του σίσυφου στο έδαφος της ταξικής πάλης.
Αν και δε μας χρειάζεται η βροχή. Τα κάνουμε μούσκεμα κι από μόνοι μας.

Κάποιοι τη βρίσκουν με επαναστατική γυμναστική και θέλουν μεγαλύτερο βαθμό προσομοίωσης στην ταξική παλαίστρα. Το σκεπτικό τους είναι ότι αν δεν τα κάνουμε στην προπόνηση πώς θα μας βγουν μετά οι φάσεις (του επαναστατικού προτσές) στον (ταξικό) αγώνα; Συνήθως όμως καίγονται στην προθέρμανση και χάνουν εύκολα άνευ αγώνος.

Κι ο κόσμος της εργατιάς συνεχίζει, αιωνίως κουρασμένος, σα μαίρη παναγιωταρά, χωρίς σταματημό, αλλά με ταξικούς φραγμούς που μπαίνουν μπροστά του φράγματα, μέχρι να στήσει τα δικά του οδοφράγματα.
Τα μπλόκα διαλύθηκαν, το ανατολικό μπλοκ επίσης, αλλά το μπλόκο της κοκκινιάς μένει πάντα επίκαιρο κι αυτό της ανεργίας τρώει διακόσιους νέους κάθε εβδομάδα.

Κι όλοι μαζί παίρνουμε τον ύπνο του δικαίου, περιμένοντας τον κομμουνιστή πρίγκηπα του παραμυθιού να έρθει να μας φιλήσει. Κοιμόμαστε άσχημα τις νύχτες κι όρθιοι στο φως της μέρας. Χρόνια δουλειάς μυρμηγκιού, ώσπου να έρθει η έμπνευση της στιγμής που θα φέρει τον κόσμο απ’ το κρεβάτι του στο δρόμο κι από εκεί με ζιγκ-ζαγκ μέχρι τον ουρανό.

Καληνύχτα μαργαρίτα. Και καλή τύχη…

-Το ξέρω, γίνομαι κουραστικός. Κουράστηκα και κουράζω τους γύρω μου.
Τι φταίνε να κουβαλάν τα δικά μου αδιέξοδα; Έχουν κι αυτοί να διαχειριστούν τα δικά τους…

Υγ: όποιος ξέρει την ταινία με τον καλογερόπουλο στην οποία παραπέμπει ο τίτλος του κειμένου κι έχει πληροφορίες πώς να τη βρούμε κερδίζει μια αφιέρωση της κε του μπλοκ κι ένα κατά παραγγελία κείμενο με θέμα που θα διαλέξει ο ίδιος.

Μια διαλεκτική σχέση

Για τον μαρξ η ουσία του ανθρώπου είναι το σύνολο των κοινωνικών του σχέσεων. Αλλά η ουσία της ζωής του μαγκούφη τείνει στο μηδέν κι η ποιότητά της είναι διαλεκτικά δεμένη με αυτή την ποσότητα και τις αξίες του ανυπαρξισμού που αίρει διαλεκτικά τη σκέψη του σαρτρ. Ο οποίος έθεσε το ζήτημα της ανυπαρξίας στην καπιταλιστική κοινωνία με τα πόδια πάνω και το κεφάλι κάτω κι όταν κατηγορούσε τον αξελό ως αποστάτη του μαρξισμού θύμιζε την παροιμία με τον κεφάλα πετεινό και τον γάιδαρο. Στου οποίου τη συνομοταξία συναντάμε το είδος μπακούνιν, όπως έλεγε κι ο μαρξ. Κι έτσι η σκέψη μας επέστρεψε εκεί απ’ όπου ξεκίνησε, αλλά σε ανώτερο επίπεδο, κλείνοντας μια σπείρα στην ελικοειδή της πορεία.

Κάθε ερωτική σχέση κρύβει μέσα της διαλεκτική. Οι δυο της πόλοι αλληλεπιδρούν κι εξελίσσονται σε κάτι άλλο, καινούριο, που δεν το γνώριζαν στην αρχή του ταξιδιού. Αν δεν εξελίσσεται πέφτει σε (μπρεζνιεφική) στασιμότητα κι ύστερα ακολουθεί νομοτελειακά η αντεπανάσταση.

Δε μπορεί να υπάρξει τρίτος πόλος. Είναι εκτός φυσικής και πραγματικότητας. Αντίφαση εν τοις όροις που λέει κι ο μπιτσάκης. Μόλις εμφανιστεί, παύει αυτομάτως να υπάρχει σχέση κι η λογική χάνεται κάπου στα ερωτικά τρίγωνα των βερμούδων.

Το βασικό είναι να υπάρχει διαλεκτική αντικειμενικών συνθηκών κι υποκειμενικού παράγοντα. Κι εμείς την είχαμε κι ας λένε ότι ήταν πραξικόπημα. Βιασμός της ιστορίας χωρίς αληθινό έρωτα και σοσιαλισμό.
Δε γίνεται να φυτρώσει η αγάπη στο βουνό. Ούτε και στον κάμπο άμα δεν πάρεις την τσάπα να δουλέψεις. Κι αν την τσάπα την κρατάει ο σταχάνοφ τόσο το καλύτερο.

Αλλά εμείς προχωρούσαμε αργά, φλερτ με ρυθμούς μπουχάριν.
Κι έξαφνα στο καπάκι, πολεμικός κομμουνισμός και χίμαιρες για συγκατοίκηση με επιτάξεις και διατάγματα.

Κι ύστερα κάναμε συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης και πήγαμε στο πισωγύρισμα της νεπ. Ένα βήμα πίσω να πάρουμε φόρα για το άλμα στο γκρεμό που ήταν μπροστά μας. Νοικιάζαμε τα κορμιά μας σε ιδιώτες, χωρίς αποκλειστικότητα και κρατικό μονοπώλιο. Αλλά τον τελευταίο λόγο τον κρατούσαμε εμείς κι ας υπήρχε αντικειμενικά κίνδυνος παλινόρθωσης της μοναξιάς.

Και μετά το γυρίσαμε σε συνεταιρισμό, που ήταν σωστό κι αναγκαίο, αλλά όχι όπως έγινε. Σου έκανα κι ένα πεντάχρονο πλάνο για το μέλλον μας, αλλά εσύ το έλεγες σχέδιο χωρίς ελευθερία. Κι όπως σε αγκάλιασα ένιωσα να χτυπά στα μηνίγγια μου ο ίλιγγος της επιτυχίας, από το ύψος της ιστορίας, που προχωρά σα μεθυσμένη, με ζιγκ-ζαγκ κι οχταράκια.

Κι επιστρέψαμε στις αυταπάτες για συγκατοίκηση με ειρηνική συνύπαρξη, τη στιγμή που μαλώναμε κάθε μέρα κι υπέβοσκε η ταξική σύγκρουση.
Ώσπου μπήκε ανάμεσά μας ο τρίτος δρόμος του σοσιαλισμού με αγορά κι έκανε τη σχέση παραγωγής μας χυδαία κι αγοραία.

Στα τραγούδια που λέγαμε οι τρεις μας οι φωνές χαμηλώσαν
Χαραγμένο CCCP (εσ-εσ-εσ-ερ) στο παγκάκι που μετά το προδώσαν
Κι έτσι φτάσαμε σε ανοιχτά αντεπαναστατική κατάσταση, όπου εσύ δε μπορούσες από κάτω γιατί ήμουν χοντρός και σε πλάκωνα κι εγώ βαριόμουν από πάνω. Κι ήρθαν τα πάνω-κάτω. Η συντέλεια του νέου κόσμου, του σοσιαλισμού.

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί κι εμείς ψάχναμε μες στον χαμό να καταλάβουμε ποιοι είναι οχτροί και ποιοι δικοί μας. Κοιτούσαμε με απάθεια το τέλος να έρχεται και δεν κάναμε τίποτα να το αποτρέψουμε γιατί κατά βάθος δεν το πιστεύαμε. Και τώρα κατόπιν εορτής εκτιμήσαμε αυτό που είχαμε και το νοσταλγούμε.

Αυτός ο άλλος που πάτησε στα λάθη και τις αδυναμίες μας και μπήκε ανάμεσά μας σου έταξε ελευθερία για να σε κάνει σκλάβα του, σε εντυπωσίασε με το περιτύλιγμα αλλά πίσω από τη βιτρίνα δεν είχε τίποτα απ’ όσα σου υποσχέθηκε.

Σπας οργισμένη τη βιτρίνα που σε γέλασε, βλέπεις πίσω της το κενό και την εκμετάλλευση, αλλά με τη βιτρίνα δε σπας και τα δεσμά σου, μόνο το ηθικό σου με εκτονώσεις χωρίς βάθος. Οι ραγισμένες βιτρίνες δε φέρνουν ρήγματα στην εξουσία. Αλλά το δικό μας το γυαλί δεν ξανακολλάει κι ας βλέπεις πως μαζί περνούσαμε καλύτερα.

Φταις όμως κι εσύ που δε με άφηνες να βγαίνω λίγο έξω, να ταξιδεύω αλλού. Όλη την ώρα μαζί φθαρήκαμε, κουραστήκαμε. Και στις εξόδους μας πάντα πηγαίναμε στους συγγενείς σου και στις αδελφές σου λαϊκές δημοκρατίες.

Κι άφησες πίσω ορφανό το μονάκριβο παιδί μας να μεγαλώνει με χίλιες στερήσεις. Εκείνο στο οποίο έμεινες έγκυος στις διακοπές μας στην καραϊβική, όπου ξέχασες πίσω τις βαλίτσες μας με τους πυραύλους κι επέμεναν οι αμερικάνοι απ’ το ξενοδοχείο να μας τις επιστρέψουν.

Τώρα είσαι μια θολή ανάμνηση που όσο σβήνει την εξιδανικεύω. Θυμάμαι μόνο τα καλά σου και με τυλίγει η νοσταλγία. Οι φίλοι μου μού το ‘χαν πει, να σε ξεχάσω και να συνεχίσω. Δε μπορείς να μπεις δυο φορές στο ίδιο ποτάμι, που δε γυρίζει πίσω πια.

Αλλά από πότε είναι φίλοι μου αυτοί;
Πρώην με ψυχολογία απατημένου εραστή που σε μισούν με αντεστραμμένη αγάπη κι εκ των υστέρων στα βρίσκουν όλα στραβά. Έκτοτε αναλώνονται σε ανώριμες ιστορίες του ενός κινήματος και βρίζουν τη μοναδική σοβαρή σχέση που είχαν.

Αλλά ποτέ δεν ξεχνάμε ό,τι αγαπάμε από μικροί. Το πιο γλυκό κομμάτι της ζωής μας, πρώτη αγάπη και παντοτινή. Εντάξει, κάτι φιλάκια με την κομμούνα στο δημοτικό και κάτι εφήμερες περιπετειούλες με κινέζους και γιούγκους δεν πιάνουν.

Γι’ αυτό κι εγώ θα αγαπήσω μια επανάσταση που να μου θυμίζει εσένα, τη μαμά-πατρίδα και το οιδιπόδειό μου που δεν ξεπέρασα ποτέ. Με την ελπίδα να μην κάνουμε τα ίδια λάθη…

-Η κε του μπλοκ αφιερώνει το κείμενο στην ιδιοκτήτρια του υπολογιστή απ’ τον οποίο το ανάρτησε, στον ανώνυμο αναγνώστη που επεσήμανε εύστοχα ότι η θεματολογία του μπλοκ επαναλαμβάνεται, στον αβράμη από την τουρκία και στον αγωνιστή φελέκη.

Κάνει δημόσια την αυτοκριτική της για όσα έγραψε για τον τελευταίο (τα φαινόμενα απατούν καμιά φορά) κι αναλαμβάνει ακέραια την ευθύνη για όλα τα υπόλοιπα που ήταν εντυπώσεις από μια ανοιχτή εκδήλωση και δεν χρειαζόταν κανένας αβράμης για να της τα πει. Οπότε κάτω τα χέρια απ’ τον αβράμη…

Στιγμές απ' την ταξική πάλη στο μεσοπόλεμο

Διδακτικές ιστορίες εν όψει της απεργίας στις 10 φλεβάρη κι άλλων αγωνιστικών διεργασιών από τις αναμνήσεις του παλιού στελέχους του κκε δημήτρη βλαντά.

Τον βλαντά ως μονοπρόσωπη κε του μπλοκ τον συμπαθούμε γιατί είναι κομμουνιστής και τα λέει τσεκουράτα –κι ας μην τα λέει πάντα σωστά. Γραφή άμεση, προφορική, γνήσια λαϊκή, τέτοια που σήμερα ελάχιστοι σύντροφοι έχουν και μπορούν να πλησιάσουν. Αυτή η γενιά των κομμουνιστών, που έζησε την αντίσταση και τον εμφύλιο ήταν σπάνια από κάθε άποψη, μαζί και στην ικανότητά της να πιάνει τον παλμό του κόσμου και την ουσία με δυο λόγια. Στοιχείο που χάνεται μαζί με όλα τα άλλα κι είναι ζητούμενο να το βρούμε από την αρχή.

Μέρος πρώτο: η σύγκρουση

Η φορομπηχτική πολιτική της κυβέρνησης ζαΐμη προκάλεσε το κάψιμο της οικονομικής εφορίας στην κωμόπολη μοίρες της μεσσαράς και το μεγάλο αντιφορολογικό συλλαλητήριο στο ηράκλειο της κρήτης, στις 21-1-1928. Σ’ αυτή την πάλη πήρα ενεργά μέρος. Αξίζει να την περιγράψω όπως την έζησα.

Το πρωί της 21-1-1928, η οργάνωση του κκε και της οκνε οργάνωσε μια νόμιμη συγκέντρωση στο θέατρο πουλακάκη προς τιμήν του θανάτου των λένιν-λίμπκνεχτ-ρόζας λούξεμπουργκ. Την τελευταία στιγμή η ασφάλεια απαγόρευσε τη συγκέντρωση με τη δικαιολογία ότι είχε φτάσει στο λιμάνι του ηρακλείου μια μοίρα του αγγλικού πολεμικού στόλου κι έπρεπε να αποφευχτούν κομμουνιστικές εκδηλώσεις. Η αλήθεια είναι ότι η ασφάλεια είχε πληροφορίες πως εκείνη τη μέρα θα γίνονταν κάθοδος των αγροτών του νομού στο ηράκλειο κι η απαγόρευση είχε σκοπό να εμποδίσει μια εργατική συγκέντρωση που μπορεί να συνενώνονταν με το αγροτικό συλλαλητήριο.

Παρά την απαγόρευση, η συγκέντρωσή μας έγινε στην πλατεία τρεις καμάρες. Σε αυτή μίλησε ο χωριανός μου στέλιος παπαδομιχελάκης. Η χωροφυλακή επιτέθηκε να διαλύσει τη συγκέντρωση. Υποχώρησε εξαιτίας αντεπίθεσης των συγκεντρωμένων. Τότε επενέβηκαν δυο λόχοι βαθμοφόρων του συντάγματος ηρακλείου με τη βοήθεια πυροσβεστικών αντλιών που έριχναν μελανωμένο νερό.
Στο μεταξύ η συγκέντρωση είχε μετατραπεί σε διαδήλωση στον πιο κεντρικό δρόμο του ηρακλείου πλατειά στράτα. Οι λόχοι προχωρούσαν με προτεταμένα όπλα, οι λόγχες ακουμπούσαν στα στήθη των διαδηλωτών.

Εγώ φοβήθηκα και χώθηκα στο μέσο της διαδήλωσης. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που έπαιρνα μέρος σε παράνομη διαδήλωση. Θαύμαζα την παληκαριά εκείνων που βρίσκονταν επικεφαλής της. Είχαν πιάσει τα όπλα από τις κάνες κι έσπρωχναν προς τα πίσω τους βαθμοφόρους.
Τελικά η διαδήλωση διαλύθηκε.

Εμείς ξέραμε ότι εκείνη τη μέρα θα γινόταν αγροτική αντιφορολογική κάθοδος στο ηράκλειο. Η κομματική οργάνωση κι η οργάνωση της κομμουνιστικής νεολαίας είχαν εκτυπώσει προκηρύξεις με αντιφορολογικό περιεχόμενο για να τις μοιράσουμε στους αγρότες. Κατά τη διανομή τους από ομάδες της κομμουνιστικής νεολαίας, μας χτύπησαν πλουσιοχωριάτες στων χανίων την πόρτα.

Το μεσημέρι πλησίαζε στο ηράκλειο η κεφαλή του αγροτικού συλλαλητηρίου. Το θέμα ήταν μεγαλειώδες. Όταν η κεφαλή του συλλαλητηρίου βρίσκονταν σων χανίων την πόρτα το τέλος του ήταν πέρα από τον ποταμό γυόφορο, μια απόσταση περίπου τρία χιλιόμετρα. Πολλοί αγρότες ήταν καβάλα σε άλογα, μουλάρια και γαϊδούρια. Πολλοί ήσαν ένοπλοι, άλλοι κρατούσαν κοντόξυλα.
Δια μέσου της πλατειάς στράτας, η διαδήλωση κατευθύνθηκε στη νομαρχία. Κατά τη διαδρομή προς το κέντρο της πόλης ενώθηκαν με τους αγρότες οι εργάτες κι οι επαγγελματοβιοτέχνες. Ο στρατός κλείστηκε στους στρατώνες από φόβο της διοίκησης του συντάγματος ένωσης των φαντάρων με τους αγρότες, μια που ήταν παιδιά τους. Η χωροφυλακή είχε κλειστεί στα αστυνομικά τμήματα. Οι διαδηλωτές φώναζαν: κάτω οι φόροι, κάτω η κυβέρνηση.

Οι πλουσιοχωριάτες προσπαθούσαν να κυριαρχήσουν στα συγκεντρωμένα πλήθη. Διάφοροι ομιλητές τους εκφωνούσαν ένα χείμαρρο μπούρδες. Προσπαθούσαν να παραπλανήσουν και να κουράσουν τα συγκεντρωμένα πλήθη. Οι αγρότες άρχισαν να κουράζονται και να αγαναχτούν. Ελάχιστοι άκουγαν ό,τι έλεγαν εκείνοι που μιλούσαν γιατί δεν τους συγκινούσε η δημαγωγία, μα και γιατί υπήρχε τρομερή φασαρία. Φωνές ανθρώπων, χλιμιντρίσματα αλόγων και μουλαριών, γκαρίσματα γαϊδάρων.

Για να καθησυχάσουν οι πλουσιοχωριάτες το εξαγριωμένο πλήθος, έβγαλαν στο μπαλκόνι της νομαρχίας έναν ομιλητή που κρατούσε στο χέρι του ένα χαρτί. Φώναξε δυνατά, ησυχία. Η ανθρωποθάλασσα ησύχασε. Τότε αυτός είπε.
Πήραμε τηλεγραφική απάντηση από την κυβέρνηση ότι δέχεται τα αιτήματά μας.
Ο κόσμος άκουσε την ανακοίνωση με μουρμουρητά δυσπιστίας.

Τότε πρότεινα στον χωριανό μου στέλιο παπαδομιχελάκη να μιλήσει για να ξεσκεπάσει την απάτη για κυβερνητικό τηλεγράφημα. Αυτός αρνήθηκε με τη δικαιολογία ότι θα τον αποδοκίμαζαν οι αγρότες.
Εγώ είχα συγκεντρώσει γύρω μου μια ομάδα μελών της κομμουνιστικής νεολαίας. Μια που ο παπαδομιχελάκης αρνήθηκε να μιλήσει, είπα στους συντρόφους μου να με σηκώσουν στους ώμους τους για να με βλέπουν οι αγρότες. Φώναξα όσο πιο δυνατά μπορούσα.
Βρε απατεώνα, ποιους κοροϊδεύεις; Πότε πρόφτασε να συνεδριάσει η κυβέρνηση και να στείλει τηλεγράφημα ότι δεν δέχεται τα αιτήματά μας;
Μετά στράφηκα στην ανθρωποθάλασσα κι είπα.
Σας κοροϊδεύουν για να κουραστείτε και να φύγετε στα χωριά σας.

Επακολούθησε πανδαιμόνιο. Οι χωριάτες πετούσαν πέτρες στα παράθυρα της νομαρχίας, μερικοί πυροβολούσαν, όλοι φώναζαν: μας πουλήσατε παλιόσκυλα, θα σας σφάξουμε. Εκείνοι που παράσταιναν τους καθοδηγητές του συλλαλητηρίου, εξαφανίστηκαν στο εσωτερικό του χτιρίου της νομαρχίας.

Εκείνη τη στιγμή παρουσιάστηκε στο μπαλκόνι ένας ηλικιωμένος καλοκουστουμαρισμένος κύριος. Φώναξε, ησυχία! Άρχισε να λέει.
Αφού δε θέλετε να ακούσετε τους άλλους, ακούστε τη δικαιοσύνη.
Αυτός ήταν ο εισαγγελέας του ηρακλείου.
Με ξανασήκωσαν οι νεολαίοι στους ώμους τους. Μες σε σχετική ησυχία φώναξα.
Ποια δικαιοσύνη βρε απατεώνα; Εσύ κόβεις τα εντάλματα για φόρους και χώνεις στη φυλακή τη φτωχολογιά.
Νέο πανδαιμόνιο. Φωνές και πυροβολισμοί. Θα σας σφάξουμε άτιμοι. Ο εισαγγελέας εξαφανίστηκε.

Το πώς δεχόταν ο κόσμος τα συνθήματά μας απόδειχνε πως ήταν η κατάλληλη στιγμή μιλήσουμε. Ανέβηκα στο περβάζι ενός παραθύρου του πρώτου πατώματος της νομαρχίας και φώναξα.
Τι στεκόμαστε εδώ τόσες ώρες; Δίπλα μας είναι η φυλακή με εκατοντάδες αγρότες φυλακισμένους για φόρους. Εμπρός να τους απελευθερώσουμε.

Η ανθρωποθάλασσα κινήθηκε προς τη φυλακή φωνάζοντας. Εμπρός να απελευθερώσουμε τα αδέρφια μας.
Οι πλουσιοχωριάτες είδαν ότι τους πήραμε την καθοδήγηση του συλλαλητηρίου και κάλπασαν προς τη φυλακή. Έφτασαν εκεί μαζί με τον εισαγγελέα, πριν από τους διαδηλωτές. Ο εισαγγελέας αποφυλάκισε μερικούς από κείνους που είχαν κάψει την οικονομική εφορία της μεσσαράς. Οι πλουσιοχωριάτες τους άρπαξαν πάνω στα άλογά τους και φώναζαν: νικήσαμε! Ας διαδηλώσουμε τη νίκη μας. Έτσι παράσυραν τον κόσμο μακριά από τη φυλακή.
Μάταια φωνάζαμε ότι πρέπει να απελευθερώσουμε όλους τους φυλακισμένους για φόρους αγρότες. Ο κόσμος παρασύρθηκε γιατί είχε κουραστεί. Μια που οι πλουσιοχωριάτες κατάφεραν να παρασύρουν το συλλαλητήριο μακριά από τη φυλακή, παράτησαν τους χωριάτες στους δρόμους του ηρακλείου κι έφυγαν για τα χωριά τους. Η αγανάκτηση των αγροτών ήταν απερίγραφτη. Κατά ομάδες έφευγαν για τα χωριά τους.

Όλα όσα έκθεσα είχαν σαν αποτέλεσμα να καταλάβει η καθοδήγηση της οργάνωσης του κκε ηρακλείου ότι η φτωχή αγροτιά μπορεί να κινητοποιηθεί επαναστατικά αν της μιλάμε σωστά και κατανοητά. Έτσι δραστηριοποιήθηκε. Ξεσκέπασε τη φορομπηχτική πολιτική της κυβέρνησης και τη διαγωγή των πλουσιοχωρικών. Έριξε κι εκλαΐκευσε το σύνθημα καθαίρεσης των αυτόκλητων επιτροπών αγώνα που αποτελούνταν από πλουσιοχωριάτες κι εκλογή επιτρόπων λαϊκού αγώνα από φτωχούς και μεσαίους αγρότες.
Αυτό το σύνθημα κατάχτησε τη φτωχή και μεσαία αγροτιά. Σε εξαιρετικά σύντομο διάστημα έγιναν συγκεντρώσεις κατά χωριό, καθαιρέθηκαν οι αυτοδιορισμένες επιτροπές κι εκλέχτηκαν λαϊκές επιτροπές αγώνα. Στην ταχύτητα εκπλήρωσης αυτού του καθήκοντος έπαιξε μεγάλο ρόλο η επιρροή που είχαμε καταχτήσει στη φτωχή και μεσαία αγροτιά μέσω του παλιοπολεμιστικού κινήματος.

Στις 12-2-1928 έγινε συνέλευση των λαϊκών επιτροπών αγώνα στην πρωτεόυσα της επαρχίας μαλεβυζίου άγιος μύρωνας. Τα χαράματα άρχισαν να χτυπούν οι καμπάνες του αγίου μύρωνα σα σινιάλο συγκέντρωσης των λαϊκών επιτροπών. Η κωμόπολη άγιος μύρωνας είναι χτισμένη σε ένα ύψωμα που δεσπόζει σε όλη την επαρχία μαλεβυζίου. Απάντησαν οι καμπάνες όλων των χωριών κι έξω από αυτή την επαρχία. Αυτό το είδος συναγερμού ήταν μεγαλειώδες.

Η συγκέντρωση των επιτροπών αγώνα μετατράπηκε σε νέο αγροτικό συλλαλητήριο. Εκλέχτηκε κεντρική λαϊκή επιτροπή αγώνα. Πάρθηκαν αποφάσεις για τν παραπέρα πορεία του αγώνα. Εκλέχτηκε μια μαζική επιτροπή για να στείλει τηλεγραφικά στην κυβέρνηση το ψήφισμα της συγκέντρωσης. Η επιτροπή κάλπασε με άλογα προς το ηράκλειο, ανάγκασε το διευθυντή του τηλεγραφείου να μεταδώσει αμέσως το ψήφισμα στην κυβέρνηση απλήρωτο, γιατί στον άγιο μύρωνα περίμεναν χιλιάδες αγρότες, έτοιμοι να ξανακατέβουν στην πόλη.

Τρομοκρατημένη η κυβέρνηση από τον αντιφορολογικό ξεσηκωμό της αγροτιάς της κρήτης κι από τον κίνδυνο να πάρει αυτή πανελλαδικό χαρακτήρα, ανέστειλε την ψήφιση των φορολογικών νομοσχεδίων. Η κυβέρνηση ζαΐμη τελικά παραιτήθηκε. Βέβαια την χαριστική βολή δεν την έδωσαν οι αγρότες της κρήτης, αλλά ο βενιζέλος για τους λόγους που εξήγησα (σ.σ: σε άλλο κεφάλαιο).

Μετά από τν παραπάνω νίκη της φτωχής και μεσαίας αγροτιάς, οι λαϊκές επιτροπές αγώνα έπεσαν σε αδράνεια. Η καθοδήγηση της οργάνωσης του κκε δε μπόρεσε να δώσει νέο περιεχόμενο στη δράση τους. Έτσι σταμάτησε αυτό το μεγάλο και μαχητικό λαϊκό κίνημα.

Για μένα προσωπικά, αυτό το κίνημα ήταν μεγάλο σχολειό. Κατάλαβα πώς μπορεί ένας επαναστάτης να πλησιάζει πλατειές λαϊκές μάζες και να τις κατευθύνει στην πάλη. Η κούφια ρητορική είναι κατάλληλη μόνο για δημαγωγία. Ο επαναστάτης, αν πραγματικά είναι τέτοιος, πιάνει κάθε φορά την ουσία του ζητήματος και πείθει τις πλατειές μάζες των εργαζόμενων.

Οι συνειρμοί είναι ελεύθεροι κι ο καθένας παίρνει αυτόν που του ταιριάζει. Τα διαχρονικά προβλήματα της αγροτιάς, το καπέλωμα από τους πλουσιοχωριάτες, οι κοινές συγκεντρώσεις με τη γσεε και πώς να τις διαχειριστούμε, το κίνημα αλληλεγγύης στους φυλακισμένους, οι μαχητικές τακτικές του πρώιμου κκε, οι αυτόκλητες επιτροπές αγώνα κι η αντικατάστασή τους με λαϊκές επιτροπές από φτωχομεσαίους, η κεντρική λαϊκή επιτροπή αγώνα (κάτι σαν συντονιστικό), το κίνημα που δεν πήρε νέο περιεχόμενο κι έπεσε σε αδράνεια.
Όλα τα ‘χει ο μπαχτσές… Και πάνω απ’ όλα η τελευταία παράγραφος, που έχει όλο το ζουμί για το σήμερα.

Δεύτερο μέρος: τρία υστερόγραφα

-Μια προεκλογική περιοδεία του βλαντά που δείχνει ποιοι παπάδες ήταν η μαγιά της αντίστασης τότε, του παμε παπάδων σήμερα, το οποίο προβάλλει ως ώριμη αναγκαιότητα κι απαίτηση των καιρών.

Στην αχλάδα έγινε το παρακάτω επεισόδιο:
Έφτασα στο χωριό λίγο πριν το μεσημέρι. Μπήκα στο καφενείο όπου κουτσόπιναν καμιά δεκαριά χωριάτες με τον παπά του χωριού. Αυτός ήταν θεριό άντρας, όπως λένε στην κρήτη. Τους έδωσα προεκλογικό υλικό και παράγγειλα έναν καφέ. Ο παπάς με ρώτησε από ποιο χωριό ήμουνα και πώς με λένε. Όταν άκουσε το επίθετο πετάχτηκε πάνω χαρούμενος: σφακιανός είσαι μωρέ; Του διηγήθηκα σύντομα την ιστορία του προπάππου μου. Ο παπάς ενθουσιάστηκε. Όπως τα είχε κοπανήσει λίγο, μου διηγήθηκε την ιστορία του. Την παραθέτω περιληπτικά.

Κι εγώ μωρέ, σφακιανός είμαι. Έφυγα από τα σφακιά, γιατί σκότωσα έναν χωριανό μου.
Τον διέκοψα: μου φαίνεται παπά, ότι άρχισες να με κοροϊδεύεις. Φονιάς και παπάς, αυτό είναι αδύνατο.
Ο παπάς γέλασε και συνέχισε: σου λέω, λόγω τιμής, ότι σκότωσα έναν χωριανό μου για λόγους τιμής. Γι’ αυτό έφυγα από τα σφακιά γιατί θα με σκότωναν οι συγγενείς του. Το δικαστήριο με αθώωσε. Τι δουλειά να κάνω για να ζήσω; Στο χωριό μου ήμουνα ψάλτης. Σκέφτηκα ότι με αυτά τα εφόδια δεν ήταν δύσκολο να γίνω παπάς.

Πήγα στο ηράκλειο και διηγήθηκα στο μητροπολίτη την ιστορία μου και του ζήτησα να με χειροτονήσει παπά σ’ ένα απόμερο χωριό. Αυτός αρνήθηκε. Το δικαστήριο, μου είπε, σε αθώωσε, αλλά για την εκκλησία είσαι φονιάς.
Κατάλαβα ότι με τα παρακάλια τίποτα δεν θα κατόρθωνα. Τον άρπαξα από το γιακά και τον ταρακούνησα.
Αν δε με διορίσεις παπά, θα σε σκοτώσω.
Αυτός κιτρίνισε από το φόβο του. Για να με ξεφορτωθεί μου είπε ότι θα το σκεφτεί.
Σκέψου καλά, του απάντησα. Εδώ δε θα ξανάρθω παρά μόνο όταν είναι να σε σκοτώσω.

Του είπα πού να στείλει τη χειροτονία και το διορισμό μου. Σε δεκαπέντε μέρες τελείωσε η δουλειά. Από τότε είμαι παπάς στην αχλάδα. Δεν πιστεύω πως είμαι πιο αμαρτωλός από το μητροπολίτη. Η ενορία μου είναι από μένα ευχαριστημένη. Στράφηκε προς τους χωριάτες.
Δεν τα λέω σωστά;
Όλοι τους απάντησαν ότι η αχλάδα ποτέ δε θα βρει καλύτερο παπά.

-Μια ενδιαφέρουσα δημιουργική σύνθεση του εισοδισμού και της αντιφασιστικής δράσης.

Στις αρχές του 1933, διάφορες φασιστικές οργανώσεις της αθήνας-πειραιά, οργάνωσαν ένα αντικομμουνιστικό συνέδριό τους στην αθήνα για ίδρυση χιτλερικού κόμματος. Η κομμουνιστική νεολαία είχε χώσει στις γραμμές τους μια ισχυρή φράξια κι αυτή παράσταινε τα πρωτοπαλίκαρα του αρχηγού της πιο μεγάλης φασιστικής οργάνωσης τρίαινα. Μάλιστα η φράξια μας κατόρθωσε να προωθήσει ένα μέλος της σε υπαρχηγό της τρίαινας.

Στο συνέδριο αυτός ο υπαρχηγός έβγαλε έναν αντικομμουνιστικό λόγο. Ταυτόχρονα δήλωσε ότι για να στρατολογηθούν στο υπό ίδρυση κόμμα περισσότεροι, έπρεπε να εφαρμοστεί πρώτα το σοσιαλιστικό μέρος του προγράμματος (το κόμμα θα λεγόταν κατά το χιτλερικό πρότυπο, εθνικοσοσιαλιστικό) και μετά το αντικομμουνιστικό μέρος του προγράμματος.
Ένας αρχηγός φασιστικής οργάνωσης χαρακτήρισε τον ομιλητή κομμουνιστή.
Εμένα ρε θα πεις κομμουνιστή; Απάντησε οργισμένος ο ομιλητής.

Εκείνη τη στιγμή ένα μέλος της φράξιας μας έσβησε τα φώτα της αίθουσας του κινηματογράφου που γίνονταν το συνέριο. Μες στο σκοτάδι οι σύνεδροι άρχισαν να χτυπάνε ο ένας τον άλλο. Η αστυνομία έκανε μεγάλες προσπάθειες να βάλει τάξη. όταν άναψαν τα φώτα, ο κινηματογράφος είχε γίνει ρημαδιό. Οι σύνεδροι ήταν καταματωμένοι. Έτσι τέλειωσε άδοξα η απόπειρα ίδρυσης χιτλερικού κόμματος στην ελλάδα. οι φασιστικές οργανώσεις μπήκαν σε βαθιά κρίση κι έγιναν ακίνδυνες.

Κι έτσι αντ' αυτών, τον μεταξά και τον φασισμό, τους έφεραν και τους επέβαλαν οι αστοί.

-Κι ένα υστερόγραφο για τις αξίες που μένουν αναλλοίωτες στον χρόνο.

Στις 21-1-1933 έκλεισαν τα υφαντουργικά εργοστάσια του λαναρά-κύρτση στη νάουσα. Οι βιομήχανοι τα έκλεισαν γιατί δεν ήθελαν να πληρώσουν ένα δημοτικό φόρο. Οι λαναράς-κύρτσης κατάφεραν να παρασύρουν τους εργάτες ενάντια σε αυτό το φόρο. Η κυβέρνηση βενιζέλου αντί να υποχρεώσει τους βιομήχανους να πληρώσουν το δημοτικό φόρο, ξαπόλυσε την χωροφυλακή ενάντια στους εργάτες υφαντουργούς και τα γυναικόπαιδά τους επειδή συγκεντρώθηκαν έξω από τη δημαρχία. Οι χωροφύλακες σκότωσαν τέσσερις εργάτες και τραυμάτισαν είκοσι. Οι φαντάροι αρνήθηκαν να πυροβολήσουν.

Τον τελευταίο λόγο τον έχει η εργατιά...

Τον τρίτο χρόνο κατά τας γραφάς

Βγαίνω μια βόλτα στην αθήνα και βλέπω οδούς φασιστικές
Όλα πνιγμένα στη ρουτίνα, όλα είναι ίδια όπως χτες

Πρώτη στάση στη μιχαλακοπούλου. Συντηρητικός βενιζελικός και –κατά τον βλαντά- με σημερινούς όρους ακροδεξιός. Την παίρνω προς τα κάτω και βγαίνω στη σοφίας, της γερμανίδας που έκανε κουμάντο στην ελλάδα. Πάντα το μπλοκ του λευτεράκη οδηγούσε στο βασιλιά.

Κι αντιστρόφως. Η σοφίας βγάζει στο άγαλμα του λευτεράκη, μπροστά στο ναό της δημοκρατίας, στο καλύτερα φρουρούμενο σημείο της πόλης. Που όμως δε θα γίνει ποτέ αστυνομοκρατούμενο κι οι ένστολοι που κυκλοφορούν είναι μάλλον πολιτοφυλακές με πρωτόβουλο πνεύμα που πήραν την κατάσταση στα χέρια τους.

Οι αστοί ξέρουν να τιμούν τους ήρωές τους και τον ουδέποτε αντιμοναρχικό βενιζέλο, γνήσιο εκπρόσωπο της τάξης τους και του ψεύτικου διχασμού που έγινε μεγάλος συνασπισμός και στήριξε την χούντα του πάγκαλου και του μεταξά.
Πού και πού έχουν καμιά λαμπράκη για ξεκάρφωμα. Ή καμιά οδό εθνικής αντιστάσεως που αυτοί την είδαν από το κάιρο και μόλις νίκησε ήρθαν –με την άδειά μας- να την πνίξουν.

Καταστάσεις και πρόσωπα που δεν αλλάζουν. Το ίδιο σύστημα, η ίδια κρίση, τα ίδια μονοπώλια. Τα ίδια ονόματα, οι ίδιοι φασίστες, οι ίδιοι πάγκαλοι, ίδια επώνυμα κι ιδιώνυμα, οι ίδιες επιστρατεύσεις απεργών. Ενώ οι αστοί ψάχνουν έναν τρικούπη να πει το δυστυχώς επτωχεύσαμεν. Που δεν πρόκειται, αλλά όσο το ακούει ο κοσμάκης, φοβάται και λουφάζει.
Ο φόβος είναι ο καλύτερος φίλος του συστήματος.

Κι εσύ φάε σκατά λαέ.
Και το κόμμα αδύναμο, πολύ αδύναμο, σαν παιδί που μαθαίνει να περπατάει, έρμαιο της διάσπασης και της φραξιονιστικής πάλης χωρίς αρχές. Να ‘χε τουλάχιστον αρχές…
Αλλά ήταν να μη σταθούμε στα πόδια μας. Κάναμε μόνο δυο βήματα πίσω να πάρουμε φόρα για το μεγάλο άλμα ενάντια στο βήμα, τον κάφρο διευθυντή του και την τάξη που υπηρετεί.

Τα είχα πρόσφατα κι απ’ το βλαντά, που τα γράφει ωραία (κι ας το χάνει λίγο στα συμπεράσματα. Καλός άνθρωπος ήτανε). Για το ξεπούλημα στην ουλεν και την παουερ, τον ψευτοαριστερό παπαναστασίου που ήθελε συνεργασία με το γιάννη μεταξά (sic), τη δίκη των έξι που εκτελέστηκαν για να μη γίνει εξέγερση και τώρα την πάει για αναψηλάφηση ο άρειος πάγος.

Τα λέει και στο πριν ο ρασκώληκας. Έκανε όμως ελέω βάρκιζας κι έναν συμψηφισμό της ηγεσίας του εαμ με τους κάθε λογής από πάνω, που αμνηστεύονται μεταξύ τους και μας έκανε την καρδιά περιβόλι. Αλλά μπροστά στα μαργαριτάρια του τελευταίου φύλλου –που είναι κολιέ ολόκληρο- αυτό δεν ήταν τίποτα.

Κάνω τον κύκλο της πλατείας που παίζει πάντα χατζηγιάννη και παίρνω την όθωνος. Και να σκεφτείς ότι εκεί είχαμε τα γραφεία μας το δεκέμβρη! Ακριβώς απέναντι απ’ το μπριτάνια. Έφτανε ένας χειροδύναμος να πετάξει μια χειροβομβίδα τα χριστούγεννα στον τσώρτσιλ και μετά… ελλάδα: ρωσία 90%, αγγλία μπουμ.
Αλλά δε μας έλειψε η δύναμη στα χέρια, ούτε στην ψυχή. Στο μυαλό και στη στρατηγική έλειπε.

Πιο κάτω εφημερίδες, σταματάω να δω τα πρωτοσέλιδα.
Οι αστικές φυλλάδες κράζουνε σαν κοράκια: μέτρα, πιο σκληρά μέτρα, πάρε επιτέλους μέτρα –τα βιάζονται κιόλας, σάμπως τα δικά τους θα πάρει;
Όλα τα καθάρματα δουλεύουνε μαζί και βαράν τα σφυριά τους στην ίδια κατεύθυνση. Μόνο ένα σφυρί –που ‘χε μαζί του κι ένα δρεπάνι- βαράει από την ανάποδη. Κι όσο δεν το ενισχύουμε, αυτό και τις παραφυάδες του, μένουμε έκθετοι στο σφυροκόπημα των αστών.

Κι έτσι φτάσαμε στα δίχρονα του σφυροδρέπανου. Δυο χρόνια στον πάτο του βαρελιού και στην κορυφή του προλετκαλτ, διμέτωπου κριτικού αγώνα απ’ τον καναπέ και το πληκτρολόγιο υπέρ κόμματος, (ορθόδοξης κομμουνιστικής) πίστεως και σοβιετικής πατρίδας και λίγο εξωκοινοβούλιο, γιατί έχει κι εκεί συντρόφους με σοσιαλισμό που γνωρίσαμε. Αν κι είναι φανερό πού χτυπάει η καρδιά της κε του μπλοκ. Εκεί που είναι οι περισσότεροι κομμουνιστές.

Πολλοί εύχονται ο τρίτος χρόνος να είναι ο τελικός. Σε κάθε περίπτωση ο αριθμός τρία είναι γεμάτος βαθύτερους και μακρύτερους συμβολισμούς. Από τον τριφασικό σοσιαλισμό του λένιν (κοιλοπονήματα, εδραίωση, ωρίμανση) μέχρι την παιδαγωγική.
Σύμφωνα με το σοβιετικό κυριούλη, ο τρίτος χρόνος είναι ο πιο σημαντικός στη διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός παιδιού, καθώς προσλαμβάνει ένα ποτάμι πληροφορίες που δεν γυρίζουν πίσω πια κι είναι όσες κι αυτές που θα προσλάβει στο υπόλοιπο της ζωής του.
Το διακύβευμα εν προκειμένω είναι αν το βρέφος θα νικήσει τις παιδικές του αρρώστιες και τι κουσούρια θα του αφήσουν αυτές.

Η κε του μπλοκ σχεδίαζε να γιορτάσει τη χτεσινή μέρα με τριμερή συνάντηση κορυφής με το σπαρίλα και το μήτσο από το φυσικό στο τρίγωνο των εξαρχείων, όπου θα αντάλλασαν χαρτάκια με ποσοστά και σφαίρες επιρροής για τις πλατφόρμες και θα σχεδίαζαν την τριγωνική αντεπίθεση του κινήματος και την έφοδο στον ουρανό.

Αλλά η ταξική πάλη είχε απρόβλεπτες καμπές κι η συνάντηση αναβλήθηκε. Αποφασίσαμε ομόφωνα, αν έχει κακό καιρό, να την κάνουμε –όπως και την επανάσταση- σε κλειστό χώρο. Μέχρι τότε μπορείτε να βάζετε γραπτά προβληματισμούς κι ερωτήσεις για να δώσουμε έναν διαδραστικό τόνο αμεσοδημοκρατίας στο όλο ελπιδοφόρο εγχείρημα.