Επτά νοέμβρη

Που δεν ήταν ακριβώς νοέμβρη, αλλά οκτώβρη με το παλιό. Κι ο κομάντο βάζει το δέκα από μπροστά για να τον εκφράζει πιο πολύ. Φέτος όμως έχουμε εκλογές και δε θα τιμήσουμε τις ορδές των μπολσεβίκων και των προλετάριων που έκαναν έφοδο στον ουρανό. Κι εμείς από ποιον να περιμένουμε κάνα αφιέρωμα, λόγω της ημέρας; Από τους αναρχικούς για μάχνο και κροστάνδη; Εκτός κι αν κάνουν τα μου-λου. Λες;

Τόσο αντιδραστικός ορισμός της ημέρας των εκλογών είχε να γίνει από την πρώτη επέτειο της εξέγερσης του πολυτεχνείου που ήταν κι οι πρώτες της μεταπολίτευσης. Τότε που κατεβήκαμε ως ενωμένη αριστερά κι ούτε διψήφιο δεν πήραμε (για να μην επιστρέψουν τα τανκς). Και να φανταστείς ότι μαζί με τους ρηγάδες είχαμε απόλυτη πλειοψηφία στη συντονιστική επιτροπή του πολυτεχνείου. Κι ίσως στο εκκε να ήταν οι αναρχικοί της εποχής και να καταγγέλλανε τους 300 προβοκάτορες της βουλής που βάζουνε στο κίνημα προσκόμματα.
Τι τη θέλανε την αλλαγή στο μήνα; Μια χαρά τις είχανε βάλει οκτώβρη και δεν έπεφταν ποτέ μαζί με την οκτωβριανή.

Η σημειολογία της ημέρας κάνει πιο επιτακτικό κι επίκαιρο από ποτέ το δίλημμα εκλογές ή επανάσταση. Σε ένα δίπολο διαλεκτικής αντίφασης βέβαια, οι δυο πόλοι μπορούν κάλλιστα να συνδυαστούν και να συνυπάρχουν –όχι ειρηνικά, μη μας πουν και ρεβιζιονιστές, αλλά- με ενότητα και πάλη των αντιθέτων.

Εκλογές και ταξική πάλη. Ή εκλογές κι επανάσταση. Δεν πάνε ντε και καλά αντιπαραθετικά. Όπως λέμε κράτος κι επανάσταση, που το ‘γραψε κι ο λένιν. Για τους αναρχικούς βέβαια κι αυτά αντιπαραθετικά πάνε. Κι αν φτιάξεις το πρώτο προδίδεις το δεύτερο. Σε πολύ κόσμο η διαλεκτική πέφτει πολύ βαριά. Δεν έχουμε παρά να του εκφράσουμε τη συμπάθειά μας. Που κάποιες φορές βέβαια έχει και την έννοια του συμπάσχω, δηλ έχω την ίδια πάθηση.

Η διαλεκτική βέβαια καταντά φάρμακο για πάσα νόσο και παιδική ασθένεια. Συνήθως την επικαλούμαστε όταν κολλάμε και δε μπορούμε να εξηγήσουμε –κυρίως στους εαυτούς μας- κάποια πράγματα.
Από πού κι ως πού είναι διαλεκτική αντίφαση το δίπολο επανάσταση-εκλογές; Για να συμβεί αυτό πρέπει κάθε πόλος της αντίθεσης να μετασχηματίζεται στο αντίθετό του και οι δυο μαζί σε κάτι άλλο, καινούριο και διαφορετικό. Έτσι οι εκλογές μετατρέπονται σε μονοκομματικό σύστημα και σταλινικά ποσοστά (λατρεμένο αστικό κλισέ) κι η επανάσταση καταλήγει διαλεκτικά σε αντεπανάσταση κι εκλογές αστικού τύπου το 89’ επί γκόρμπι.

Τώρα λοιπόν που το αποδείξαμε, μπορούμε να προχωρήσουμε παρακάτω σε αρχέγονα ερωτήματα που προκύπτουν αναπόδραστα κάθε φορά σε κάθε εκλογική αναμέτρηση.

*Ιστορική αναδρομή. Η οκτωβριανή πρόλαβε κι εμπόδισε τη σύγκληση της συντακτικής που ήταν κάτι σαν κοινοβούλιο στην ουσία και στηρίχτηκε στα σοβιέτ. Το θέμα έχει πάρα πολλές ουρές όμως. Το σύνταγμα του 36’ που άλλαξε τη συγκρότησή τους σε εδαφική βάση (ενώ πριν βάση ήταν οι χώροι δουλειάς) και κατ’ ουσίαν γυρίσαμε σε ένα πιο αστικό εκλογικό σύστημα, όπου όλοι ήταν λαός και στη στροφή της ιστορίας και του εικοστού συνεδρίου παραμόνευε το παλλαϊκό κράτος.
Ή την περίφημη κριτική της ρόζας για το στραγγαλισμό της πολιτικής ζωής που σε βάθος χρόνου αποδείχτηκε προφητική, αλλά έγινε με αφορμή τη διάλυση της συντακτικής που πέραν του ότι ήταν αστικό κοινοβούλιο, τη δεδομένη στιγμή η σύνθεσή της δεν εξέφραζε τους πραγματικούς συσχετισμούς στην πολιτική ζωή της ρωσίας. Τέλος πάντων δε μπαίνει τέτοιο ζήτημα τώρα. Κλείνει η ιστορική παρένθεση.

Για πολλούς από εσάς όλα αυτά είναι αυτονόητα, βαρετά και χιλιοειπωμένα. Οπότε ας πούμε κάτι άλλο. Πχ γιατί λέμε οι εκλογές στον πληθυντικό αντί να πούμε στον ενικό η εκλογή. Στις τοπικές κι αυτοδιοικητικές εκλογές βέβαια δικαιολογείται, γιατί ψηφίζεις για πολλών λογιών πράγματα. Βγάζουμε δήμαρχο, περιφερειάρχη και αντί-. Ούτε αυτές όμως δικαιολογούν πια το όνομά τους, γιατί με τον καλλικράτη οι περιφέρειες γίνονται άμεσα όργανα του κράτος και δεν υφίσταται καμία απολύτως αυτοδιοίκηση.

Προσωπικά έχω κάνει μία εκλογή και καλή, κάπου στα 18 κι έκτοτε τη στηρίζω κάθε φορά ως την τελευταία της σταγόνα.
Να, για αυτό δεν το λέμε εκλογή, για να μη μοιάζει με αγορά προϊόντων. Ο ενικός φέρνει την ιδιώτευση και κάνει τον πολίτη καταναλωτή με απολίτικη σκέψη.

Ελλάς ελλήνων καταναλωτών. Που δεν ασχολούνται με τα κοινά, αλλά με πράγματα κοινά και τιποτένια. Κι αν έδιναν σε αυτό που λεγόταν παλιά αγορά του δήμου το μισό χρόνο από αυτό που αφιερώνουν στις αγορές τους, μπορεί τελικά ο νικήτας να είχε δίκιο και να είχαμε σε 20 χρόνια κομμουνισμό.

Επειδή αυτά τελικά είναι μάλλον πιο βαρετά, ας επιστρέψουμε στα αρχέγονα και κλασικά ερωτήματα. Ένας απ’ τους κλασικούς, ο ένγκελς, λέει ότι το εκλογικό δικαίωμα είναι δείκτης ωριμότητας της εργατικής τάξης και δε μπορεί να είναι τίποτα περισσότερο από αυτό μέσα στον καπιταλισμό. Αν και είναι ζήτημα πόσο ώριμο δείχνει το προλεταριάτο έτσι που ψηφίζει και με αυτούς που βγάζει, δεν είναι αυτό που μας ενδιαφέρει εν προκειμένω.

Αν πάρουμε τον ορισμό του ένγκελς και τον εφαρμόσουμε στους αναρχικούς αντιστρέφοντάς τον, θα δούμε ότι η αποχή από τις εκλογές είναι δείκτης ανωριμότητας της εργατικής τάξης κι εντός του καπιταλισμού δε μπορεί να είναι τίποτα παραπάνω απ’ αυτό, όση σημασία κι αν του δίνουν.

Πιο δύσκολες περιπτώσεις είναι αυτές που καλούν σε αποχή μετά από συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης. Ως τακτική κι όχι από θέση αρχών. Προσωπικά θεωρώ πως αυτά τα έχει καλύψει ο λένιν στον αριστερισμό με τη θέση για συμμετοχή ακόμα και στα πιο αντιδραστικά κοινοβούλια.
Ο αριστερισμός βέβαια έχει πολλά επίπεδα ανάγνωσης και προσφέρεται για να ανακαλύψει ο καθένας μας το παιδί που κρύβει μέσα του. Αυτά όμως είναι μεγάλα ζητήματα που ξεφεύγουν από τα πλαίσια μιας καθ’ όλα ασόβαρης ανάλυσης.

Αν θέλουμε πάντως να βρούμε ένα λογικό πυρήνα στα περί αποχής είναι η κριτική στη λογική της ανάθεσης που καλλιεργούν οι εκλογές. Κι αυτή είναι υπαρκτή, αντικειμενική τάση. Που μπορεί να σπάσει μόνο στο πεδίο των εργατικών αγώνων, όπου ο κόσμος αρχίζει να παίρνει την κατάσταση στα χέρια του. Κι αυτό ακριβώς είναι που λείπει στην παρούσα συγκυρία.

Το καλοκαίρι μετά τις συνεχόμενες κινητοποιήσεις, όλοι προσμέναμε ένα δεύτερο γύρο και κάποιοι έσπευδαν να μας βεβαιώσουν πως απ’ το φθινόπωρο που θα τελειώσουν τα μπάνια του λαού –αν τα έκανε κι αυτά- και θα αρχίσουν τα πάγια έξοδα για τα σχολικά είδη και το πετρέλαιο θέρμανσης, θα γινόταν χαμός στο ίσιωμα. Προς το παρόν βλέπουμε μόνο το ίσιωμα κι επικρατεί κοινωνικός λήθαργος, που δεν είναι και πολύ άσχετος με τις εκλογές.

Η κυβέρνηση περιμένει να περάσουν για να περάσει με τη σειρά της στο δεύτερο γύρο της επίθεσής της. Το έλλειμμα θα ανακοινωθεί αμέσως μετά τη δεύτερη κυριακή των εκλογών και ο προϋπολογισμός μία μέρα μετά το πολυτεχνείο.

Μέχρι τότε έχουμε κλείσει σύμφωνο μη επίθεσης, κάτι σα μολότοφ-ρίμπεντροπ. Αλλά η ήττα της περσινής άνοιξης βαραίνει και δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι κερδίζουμε εμείς χρόνο κι ότι κυλάει υπέρ μας. Είναι εντελώς σίγουρο ότι θα το σπάσουν και θα επιτεθούν και ο πι-πί μας καλεί να οργανώσουμε την άμυνά μας σε διάφορα μικρά στάλινγκραντ. Αρκεί να μη μας πάρουν στην αρχή αμπάριζα κι ελπίζουμε μετά στο στρατηγό χειμώνα και τους δεκέμβρηδες που θα φέρει.

Αλλά ως ένα βαθμό αυτό είναι αντικειμενικό. Οι σύντροφοι τρέχουν για τις εκλογές και δεν προφταίνουν να τρέξουν για όλα. Κι οι μόνες κινήσεις ήρθαν από εκεί που δεν το περιμέναμε. Τους φορτηγατζήδες και τους μπασκετμπολίστες. Κι έχασαν κι οι δυο κλάδοι ηρωικά.

Με αυτές τις σκέψεις μπορούμε να περάσουμε σε πιο πρακτικά πράγματα.

Από τη λάσυ (το χαϊδευτικό από τα αρχικά της λαϊκής συσπείρωσης) στηρίζουμε τους πάντες και το ρίχνουμε ασταύρωτο. Από τους αντάρτες δε στηρίζουμε κανέναν. Αν κάποιος παρόλα αυτά είναι αποφασισμένος να προβεί στο απονενοημένο, θα ‘πρεπε να γνωρίζει ότι ο άβερελ είναι υποψήφιος σύμβουλος στο τέταρτο διαμέρισμα. Παλιά τον έβαζαν για να έχουν πολλούς εργάτες στο ψηφοδέλτιο. Τώρα μάλλον για να τους σκάσει το 50ευρω της υποψηφιότητας, γιατί η φετινή καταγραφή θα τους κοστίσει ένα κάρο λεφτά. Από το σπίτι πάντως μόνο τη δική του ψήφο θα πάρει.
Αν είστε στην αττική μπορείτε να ψηφίσετε και το μήτσο από το φυσικό, που είναι υποψήφιος δυτικών προαστίων και περιχώρων, για να εκλεγεί και να παίρνει αρκετές άδειες τώρα που μπαίνει στρατό.

Από τις δηλώσεις στήριξης των συνδυασμών του κόμματος από ανένταχτους, ξεχωρίζουμε το νίκο αγγέλου που κατεβαίνει υποψήφιος στο νομό αργολίδας. Η φωτό με τη ντουντούκα και τη γκλίτσα εξηγεί το γιατί με γλαφυρό τρόπο.

Στην πρώτη πρόταση της δήλωσης καλεί τους μικρομεσαίους αγροτοκτηνοτρόφους του μοριά να ψηφίσουν λαϊκή συσπείρωση για να μην ξυνόμαστε εμείς στη γκλίτσα τη δική μας.

Θα έχει όμως σκληρό ανταγωνισμό από τους αντάρτες που κατεβαίνουν ως αντικαπιταλιστική παρέμβαση στο μοριά. Η ρούμελη κι ο δήμος τροπολιτσάς έμειναν χωρίς αντάρτικο, αλλά στο αιγαίο κατέβασαν ένα πειρατικό στο σήμα του συνδυασμού τους. Μπορεί να μην κερδίσουν καμία έδρα, κερδίζουν όμως στην αγάπη και το προλετ-καλτ.

Από την άποψη των αριθμών ζορίζουν τα πράγματα. Εμείς θα κρατήσουμε ελάχιστους δήμους κι αυτοί ίσως βγάλουν μερικούς δημοτικούς συμβούλους. Αμφότερα τα μεγέθη θα κυμανθούν σε μονοψήφιο νούμερο. Κι αν είσαι μπουκ, βγάζεις τις αποδόσεις για το στοίχημα και κάνεις τζέρτζελο. Το κόμμα βγάζει περισσότερους δήμους, ή οι αντάρτες πιο πολλούς συμβούλους;
Βάλτε τώρα που γυρίζει.

Είχα και κάτι προβληματισμούς για το πώς ακριβώς λειτουργούν οι δημοτικές μας κινήσεις στο ενδιάμεσο των εκλογών. Αλλά ας το αφήσουμε για πιο μετά, μαζί με την αποτίμηση.