Η βασιλόπιτα

Στην αλλαγή του χρόνου, το κανάλι του λαος, τηλεάστυ, είχε το βαρύ πυροβολικό του, με τα ροκάκια του προέδρου καρατζαφέρη, που θυμόταν τα δημοκρατικά γιε-γιε νιάτα του και τη γενιά του μαστοράκη.
Αλλά ο 902 ήταν έναν αιώνα πίσω και μερικά έτη φωτός μπροστά, με τον λευτέρη πανταζή (λε-πα), γόνο πολιτικών προσφύγων από την τασκένδη, να τραγουδάει σε άπταιστα ρούσικα την καλίνκα και την κατιούσα. Όχι με την ορχήστρα του κόκκινου στρατού, αλλά με τα παιδιά από την πάτρα, που είχαν και ρόλο οικοδεσπότη στο εορταστικό πρόγραμμα, ένεκα η κρίση. Μετά ήρθε ο ιατρόπουλος ως εκπρόσωπος του κόσμου της νύχτας, ενώ πιο πριν ο χαϊκάλης ράπαρε σε μια διασκευή του λαϊκού άσματος, δεν χρωστάω όλα τα ‘χω πληρωμένα.
Τα ύστερα του κόσμου...

Το είπε εξάλλου κι η αλέκα, στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά της, που ξεχείλιζε από κομμουνιστική αισιοδοξία. Το 2012 θα είναι χειρότερο από το 11. Ακολούθησε όμως τη νόρμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού κι έδειξε τη διέξοδο με την προοπτική στους αγώνες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.

Η κομμουνιστική αισιοδοξία είναι εξαιρετικά αντιφατικό ζήτημα.
Οι σύντροφοι είναι κομμουνιστικά αισιόδοξοι ότι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο και το βασίζουν σε μια αντικειμενική γνώση. Αλλά κάθε γνώση σπέρνει διαλεκτικά την αμφιβολία, κάτι που είναι απολύτως υγιές. Παράλληλα το είναι καθορίζει τη συνείδηση, κι έτσι η μίζερη πραγματικότητα ποτίζει καθημερινά τις σκέψεις μας με πεσιμισμό. Κι είναι λογικό οι σύντροφοι να επηρεάζονται περισσότερο και να έχουν ανεπτυγμένες ευαισθησίες για να πιάνουν τα ερεθίσματα γύρω τους, τις έγνοιες και τον παλμό του κόσμου. Το θέμα είναι ότι η ζωή προχωρά χωρίς να κοιτά τη δική μας μελαγχολία. Κι ο κόσμος θα αλλάξει μόνο από ανθρώπους πεισμένους κι αισιόδοξους για την υπόθεσή τους.

Την πρωτοχρονιά λοιπόν, κι όλο τον επόμενο μήνα για τους μαζικούς φορείς και τους συλλόγους, έχουμε την κοπή της περίφημης βασιλόπιτας, να δούμε ποιος-ποιος-ποιος θα φαγωθεί και πού θα πέσει το φλουρί. Οπότε το ενδιαφέρον εστιάζεται στο πώς θα κοπούν και θα μοιραστούν τα κομμάτια.

Οι ορθόδοξοι χριστιανοί συνηθίζουν να κόβουν ένα κομμάτι για το σπίτι –που θα το πάρουνε οι τράπεζες, αλλά μέχρι τότε δικαιούται κομμάτι- ένα για το θεούλη, τον χριστούλη, την παναγίτσα κτλ και τα επόμενα για αδελφούς και λοιπούς συγγενείς.

Ενώ οι ορθόδοξοι κομμουνιστές κόβουν αντιστοίχως το πρώτο κομμάτι για το σπίτι του λαού –για το οποίο λέγεται ότι χτίστηκε με αντιαρματική τάφρο, για να αποκρούσει τυχόν επίθεση με τανκ, όπως στο πολυτεχνείο. Το δεύτερο πάει για το κόμμα –που γίνεται κατά περίπτωση ρεύμα (ένα είναι το ρεύμα), οργάνωση, ή συσπείρωση για τις λογής αιρέσεις. Μετά για τα αδελφά κόμματα, που δεν είναι πολλά στην πραγματικότητα, άντε να κόψουμε ένα για το κκ της πορτογαλίας.
Κι έπειτα κόβει ο καθένας ό,τι θέλει, ανάλογα τις προτιμήσεις και τα πολιτικά του γούστα. Περί ορέξεως βασιλόπιτα, που λένε.

Μία επιλογή είναι να συνεχίσει με τους αγίους του κομμουνιστικού κινήματος, ανάλογα τις προτιμήσεις και πάλι, γιατί οι άγιοι των μεν είναι έκπτωτοι άγγελοι για τους δε κι αντιστρόφως. Κι ενώ όλοι έχουν το λένιν για αρχάγγελο, κι ονειρεύονται όπλα και ρομφαίες, αγνοούν επιδεικτικά τη συμβουλή-τσιτάτο που λέει να συνεργαζόμαστε και με το διάβολο ακόμα. Αρκεί φυσικά να μην του πουλήσουμε την ψυχή μας με κάποιο κοινό πόρισμα.

Θα μου πεις βέβαια, τι νόημα έχει ένα κομμάτι για τον γκεβάρα, το βελουχιώτη, τον μπελογιάννη και τους άλλους μακαρίτες αγίους μας; Για να τους πάει καλά το 12; Έλα ντε. Όσο νόημα έχει να πέσει το φλουρί σε κάποιο μέλος της αγίας τριάδας. Οι δικοί μας ήταν τουλάχιστον πραγματικά πρόσωπα.

Μία εναλλακτική εκδοχή κοπής και νομής της πίτας είναι με πολιτικές προσωπικότητες από το πάνθεον των χυδαίων αντικομουνιστών –που σε μεγάλο ποσοστό είναι πρώην σύντροφοι. Κόβεις πχ την πίτα με γκλάσνοστ και διαφάνεια και λες πως το φλουρί έπεσε στο λαιμό του γκόρμπι και του κάθισε εκεί για πάντα. Ή για παράδειγμα στο λαιμό του πρετεντέρη, που ενσαρκώνει μια σπάνια περίπτωση ενότητας της αριστεράς, που συνήθως στοχοποιεί τους λαιμούς των διπλανών της.

Στους συλλογικούς φορείς και τα διάφορα μετωπικά σχήματα, το πρόβλημα είναι ότι μέχρι να κόψεις ένα κομμάτι για κάθε συνιστώσα, σου τελειώνει η πίτα και μένουν στην απ' έξω οι ανένταχτοι. Το φλουρί γίνεται μήλον της έριδος και μοιράζεται συνήθως εκ περιτροπής για να αποφευχθούν τα χειρότερα. Ενώ κάποιες δυνάμεις παρουσιάζονται με διπλή υπόσταση (εσωτερικές φράξιες ή την οργάνωση νεολαίας) για να πάρουν δύο κομμάτια και να ‘χουν περισσότερες πιθανότητες.
Αρχίζω να πιστεύω ότι η κατά βάθος η όκδε σκέτο αποχώρησε από την ανταρσύα –εξαιτίας των αναφορών στο σταλινικό εαμ, αν πιστέψουμε την ίδια, κυρίως όμως- επειδή δεν της έδιναν δεύτερη θέση στο ευρωψηφοδέλτιο, και δεύτερο κομμάτι από τη βασιλόπιτα.

Αυτά τα πράγματα μπορεί να φαίνονται περίεργα στους δικούς μας συντρόφους, που έχουν συνηθίσει σε πιο μονολιθικές καταστάσεις. Κι έρχονται μετά οι διάφοροι σχηματίες στη σχολή και τους ακούς να λένε οι μεν για τους δε τα χειρότερα (off th record πάντα). Κι ύστερα έρχονται οι δε -που είναι στο ίδιο σχήμα- κι επαναλαμβάνεται το σκηνικό από την ανάποδη.
Σύντροφοι είμαστε όλοι στην τρέλα.

Τα σχολίαζε μια επιρροή μας σε μια συγκέντρωση που ήμασταν κι έλεγε. Φαντάσου να ήμασταν κι εμείς έτσι.
Και να λέγαμε μεταξύ μας. Ρε τις μπιπ απ’ την ογε τι αντιπαθητικές είναι. Κι οι άλλοι οι πασιφιστές της εδυε; Γιατί, εκείνοι οι τρεϊντγιούνες του πάμε; Άσε μη μου τους θυμίζεις.

Όλα αυτά γράφονται χωρίς ιδιαίτερο σκοπό, πέραν της συνειρμικής διάθεσης. Έχοντας πλήρη επίγνωση ότι ο καπιταλισμός δε θα πέσει με την τακτική του ώριμου φρούτου, πέσε πίτα να σε φάμε. Κι ότι η έξοδος από την κρίση δεν είναι να κάνουμε το απαυτό μας παξιμάδι, για να μεγαλώσει η πίτα, και να ευελπιστούμε σε κάποια ψίχουλα παραπάνω.

Οι αστοί μετακυλύουν την κρίση τους στις πλάτες μας κι υπολογίζουν να έχουν την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο. Ή τουλάχιστον ένα σκύλο που θα πεινάει αδιαμαρτύρητα, χωρίς να ζητάει περισσότερα. Η χαμένη ταξική συνείδηση δε θα βρεθεί με θεία φώτιση και με φανουρόπιτα, αλλά μες στους λαϊκούς αγώνες. Όποιος δε μοιραστεί τον αγώνα μας, θα μοιραστεί την… πίτα μας.

Θέτω τους παραπάνω συνειρμούς στην κρίση της βάσης του μπλοκ προς έγκριση (ή απόρριψη) και εμπλουτισμό, ώστε να αναβιώσει στις πλαϊνές στήλες του μπλοκ ο θεσμός του δημοψηφίσματος.