Τα σενάρια της Δευτέρας

Πρώτο θέμα στην ημερήσια διάταξη η συρία και το αξεδιάλυτο κουβάρι αντιθέσεων που έχει πλεχτεί γύρω της και δεν ξέρεις που να βρεις την άκρη του για να το ξετυλίξεις, με διάφορους εμπλεκόμενους πρωταγωνιστές, που ο καθένας προσπαθεί να ελέγξει τα πράγματα για λογαριασμό του. Και καλείται να λύσει το γόρδιο δεσμό με επίδειξη δύναμης, αλλά φοβάται μη τυχόν ξανοιχτεί πολύ και πέσει σε καμιά νάρκη. Ενώ εμείς παρακολουθούμε τη σκακιέρα με αγωνία και προσπαθούμε να διαβλέψουμε τις επόμενες κινήσεις, ποιος έχει προβάδισμα με τα λευκά, ποιος είναι ο λευκοφρουρός και ποιος η μαύρη αντίδραση, σε τι θέση είναι ο πούτιν και σε ποια ο ομπάμα.

Για πρώτη φορά μετά τη δεκαετία με τις βάτες και τη διάλυση της σοβιετικής ένωσης μπαίνει κάποια χώρα καρφί στο μάτι των ηπα και δηλώνει τόσο έντονα και ανοιχτά την αντίθεσή της στο σχεδιασμό τους. Και είναι λογικό συνεπώς ως ένα βαθμό να ξυπνάν σε κάποιους μνήμες και συναισθηματικά αντανακλαστικά, που ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός συναντά εμπόδια και δεν προχωρά απρόσκοπτα στο ματοκύλισμα της συρίας –όσο και αν ο πούτιν δήλωσε απλώς το αυτονόητο: ότι δηλ ο συριακός στρατός δεν είχε κανένα λόγο να προχωρήσει σε χρήση χημικών όπλων, εφόσον είχε στριμώξει τις δυνάμεις των αντικαθεστωτικών κι ότι η όλη υπόθεση είναι μια κακοστημένη προβοκάτσια για μικρά παιδιά. Αλίμονο όμως αν η πολιτική μας ανάλυση σταματούσε σε αυτό το επίπεδο και έχανε την ουσία, μπαίνοντας εμμέσως στη λογική να διαλέξουμε το μικρότερο κακό και να στηρίξουμε τον καλό ιμπεριαλιστή, που θα εξισορροπήσει τους συσχετισμούς ως αντίπαλο δέος.

Το βασικό συμπέρασμα που μπορεί να βγει είναι πως εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με ένα «απλό» περιφερειακό ανταγωνισμό για τον ορυκτό πλούτο και τις ενεργειακές πηγές της συρίας, αλλά με μια ευρύτερη γεωστρατηγική διελκυστίνδα κομβικής σημασίας, όπου αφενός διακυβεύεται η αξιοπιστία της ρωσίας ως εναλλακτική δύναμη στην παγκόσμια κυριαρχία των ηπα και όσα πέτυχε τα τελευταία χρόνια ως βασικός, πολιτικός και διπλωματικός εκφραστής της συμμαχίας BRIC. Και αφετέρου δοκιμάζεται το γόητρο κι η δυναμική των ηπα, που φαίνεται να ξεμένουν από συμμάχους –ακόμα κι από την παραδοσιακή ευθυγράμμιση των βρετανών με την πολιτική τους- στην υπόθεση της συρίας και να ξανασκέφτονται το ενδεχόμενο και τους όρους της επέμβασης, προσπαθώντας παράλληλα να μην εκτεθούν με μια (γεω)στρατηγικής σημασίας ήττα ή υποχώρηση στην περιοχή.

Στο παιχνίδι εμπλέκονται ακόμα η κίνα που τηρεί στάση αναμονής, η γερμανία που είναι απ’ τους βασικούς οικονομικούς εταίρους της ρωσίας, αλλά παραμένει στρατιωτικά εξαρτημένη από τις ηπα, χωρίς να έχει –ακόμα ουσιαστικές δυνατότητες να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο και να χαράξει αυτόνομη πορεία, το ιράν –όπου άλλαξε η πολιτική ηγεσία, όχι όμως κι ο στρατηγικός σχεδιασμός της άρχουσας τάξης του- ο αραβικός κόσμος κι οι ισλαμικές οργανώσεις (χεσμπολάχ, χαμάς, κτλ), το ισραήλ με την τουρκία, που έχουν τις δικές τους ηγεμονικές βλέψεις για τη μέση ανατολή, το σχετικά αρραγές εσωτερικό μέτωπο του κυβερνητικού συνασπισμού του άσαντ, που δεν έχει τις διαρροές και τις λιποταξίες που αντιμετώπιζε στη λιβύη το στρατόπεδο του καντάφι, το παιχνίδι με τους αγωγούς αερίου και μια σειρά άλλες παραμέτρους (που μπορείτε να διαβάσετε και στο πολύ καλό άρθρο του γ. μαρίνου στον χτεσινό κυριακάτικο ρίζο) σε μια περιοχή που θυμίζει μπαρουταποθήκη και η φωτιά του πολέμου μπορεί πολύ εύκολα να εξαπλωθεί και να εξελιχθεί σε πυρκαγιά με απρόβλεπτες διαστάσεις και συνέπειες.

Ένα δεύτερο σημαντικό συμπέρασμα από την ανάλυση της κατάστασης είναι πως η δύναμη κάθε χώρας στον παγκόσμιο συσχετισμό δε μετριέται μόνο με την ισχύ και τα μεγέθη της οικονομίας της, αλλά και με αυτήν του στρατού της. Αυτό είναι που καθιστά πχ τη ρωσία παγκόσμια υπερδύναμη, που παραμένει υπολογίσιμη, ή αυτό που δίνει στρατηγικό πλεονέκτημα στις ηπα έναντι άλλων χωρών όπως η κίνα και η γερμανία -που δεν έχει δικό της στρατό, μολονότι διαθέτει πολεμική βιομηχανία.

Το ζητούμενο όμως για τους λαούς είναι η ειρήνη, να μπει ένα τέλος στη σφαγή και το λουτρό αίματος στην ευρύτερη περιοχή, κι όχι μόνο. Κι η λύση δε θα προκύψει από τη μία ή την άλλη εξέλιξη στο κουβάρι των παραπάνω αντιθέσεων, αλλά από τους ίδιους τους λαούς και την ανάπτυξη ενός μαζικού κι ισχυρού φιλειρηνικού, αντι-ιμπεριαλιστικού κινήματος, που να διεκδικήσει και να επιβάλει σε εθνικό επίπεδο, την απεμπλοκή κάθε χώρας από οποιαδήποτε συμμετοχή στην επέμβαση και σε κάθε άλλο πολεμικό σχέδιο.

Δεύτερο θέμα στην ημερήσια διάταξη, τα εκλογικά σενάρια κι οι εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό.

Ο δικομματισμός ξαναστήνεται ταχύτατα με ανοδικές τάσεις. Κι η κυβέρνηση φαίνεται πως είναι τόσο δημοφιλής με τις επιλογές της, που ούτε καν φθείρεται δημοσκοπικά. Αφού κι η δημαρ να φανταστείς άρχισε να ξεφουσκώνει και να έρχεται στο κανονικό της μπόι, αφού εγκατέλειψε τον κυβερνητικό συνασπισμό. Τι σου είναι αυτές οι δημοσκοπήσεις…

Το αιώνιο πασόκ, αργοπεθαίνει στο κύκνειο άσμα του, όπως το μάθαμε και το μισήσαμε, στα κυβερνητικά έδρανα –για μια τελευταία ίσως φορά. Αλλά κατά βάθος παραμένει λερναία ύδρα. Ένα κεφάλι του κόβεις, δυο πασοκ γενόσημα φυτρώνουν στη θέση του.

 Ο κουβέλης καταλαβαίνει πως δύσκολα θα μπει στη βουλή τώρα που δεν τον παίζουν τα κανάλια και συζητά πιο πρόθυμα την αναμόρφωση της σοσιαλδημοκρατίας, μετά το αναμορφωτήριο του τηλεοπτικού εμπάργκο.

Η χρυσή αυγή βρίσκεται ψηλά σε διάφορα σενάρια, ιδίως για τις ευρωεκλογές, όπου δεν υπάρχει η πίεση από την επιτακτική ανάγκη να κυβερνηθεί ο τόπος. Αλλά δεν της μένουν πολλά περιθώρια με την ακροδεξιά πολιτική της κυβέρνησης (τι διαφορετικό θα έκαναν δηλ οι χρυσαυγίτες στη θέση της;) και είναι πιθανόν, αν όχι να ξεφουσκώσει, να κρατηθεί σε ελεγχόμενα ποσοστά, για να παίζει όπως τώρα, το ρόλο του λαγού. Αν μπορεί δηλ να «ελέγξει» κανείς τους φασίστες, χωρίς να τους λουστεί μέχρι τον πάτο του ποτηριού.

Και το κόμμα φαίνεται να επαναπατρίζει αρκετούς ψηφοφόρους του και να κινείται ανοδικά (μολονότι δεν κινούνται συνήθως πολλά πράγματα μες στο καλοκαίρι), που είναι ζήτημα ωστόσο αν θα παραμείνουν όταν ξανατεθεί επιτακτικά το ζήτημα για αριστερή κυβέρνηση ‘εδώ και τώρα’ –αν και αυτή τη φορά (εκεί και τότε) μπορεί να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι να το απαντήσουμε. Εκεί πάντως που είχαμε παραδοσιακά τη μεγαλύτερη συσπείρωση και μας την έλεγαν πως έχουμε τους ψηφοφόρους μας πειθαρχημένους σα στρατιωτάκια, τελικά οι δικοί μας προέκυψαν τόσο ευαίσθητοι, που υπέκυψαν πάλι όπως το 81’ στα εκβιαστικά συναισθηματικά διλήμματα και διέψευσαν τα γνωστά κλισέ από την ανάποδη.

Κι οι εκλογές; Υπάρχουν διάφορα σενάρια, πχ για δρομολόγηση των εξελίξεων μες στο φθινόπωρο, αμέσως μετά τις γερμανικές εκλογές, για να ετοιμάσουν το έδαφος για νέα πακέτα μέτρων. Ή άλλα για τριπλές εκλογές (μαζί με δημοτικές και ευρωεκλογές) μες στο 14’ για να ελέγξουν καλύτερα το αποτέλεσμα. Ή ακόμα και για αναμονή μέχρι να τελειώσει η ελληνική προεδρία του συμβουλίου της εε, το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους. Και η αλήθεια είναι πως όσο δεν πιέζονται, τόσο θα πηγαίνει προς τα πίσω η σκέψη για εκλογές (αλλά θα φουντώνουν παράλληλα τα εκλογικά σενάρια, για να αποπροσανατολίζουν με ψεύτικες ελπίδες τον κόσμο).

Μπορεί η κυβέρνηση να έχασε στην πορεία τη δημαρ –που θα τη βρει ούτως ή άλλως ξανά μες στο πασοκ, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο- και να κόντεψε να πέσει σχεδόν μόνη της με το θέμα της ερτ, αλλά καθαρίζει με συνοπτικές διαδικασίες τους εργαζόμενους στο δημόσιο, πατώντας μεταξύ άλλων και στον παραλυτικό ρόλο της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας (που παραμένει κυρίαρχη σε αυτούς τους χώρους) και τώρα ετοιμάζεται για τα επόμενα χτυπήματα –βλέπε ασφαλιστικό.

Αυτοί μας έχουν πετάξει καιρό τώρα το γάντι, το θέμα είναι εμείς τι κάνουμε κι αν θα πετάξουμε λευκή πετσέτα.