Τα συνθήματα του Πολυτεχνείου

Στον απόηχο της επετείου του πολυτεχνείου, η κε του μπλοκ καταπιάνεται με τα συνθήματα εκείνων των ημερών και της μέρας γενικότερα, καταθέτοντας κάποιες σχετικές σκέψεις και συνειρμούς.

Ψωμί-παιδεία-ελευθερία

Θυμάμαι στις φοιτητικές συνελεύσεις σχεδόν κάθε εισηγητής πλαισίου έπιανε λέξη προς λέξη το σύνθημα κι ανέλυε γιατί παραμένει επίκαιρο ως τις μέρες μας. Σήμερα ο κόσμος κοντεύει να πει το ψωμί ψωμάκι. Η εκπαίδευση παράγει μαζικά άνεργους πτυχιούχους, που έχουν σκάσει ένα σωρό λεφτά στην παραπαιδεία. Κι όσο για ελευθερία να φαν κι οι κότες. Ο καθένας έχει το ελεύθερο να κοιμηθεί κάτω από μια γέφυρα ή σε ένα υπερπολυτελές ξενοδοχείο, να βγάζει υπερκέρδη από μία επιχείρηση ή να τα παράγει για το αφεντικό του. Μπορεί η πράξη να χωλαίνει λίγο, αλλά κανείς δεν είναι τέλειος, ούτε καν ο κόσμος μας.

-Οι περισσότεροι εισηγητές σταματούσαν συνήθως εκεί κι άφηναν απέξω τα συνθήματα στους στύλους της πύλης του πολυτεχνείου, σε άψογη καθαρεύουσα: έξω αι ήπα, έξω το νάτο. Η πασπ μάλιστα είχε βγάλει μια αφίσα για την επέτειο, όπου όλως τυχαίως είχαν σβήσει με επεξεργασία στον υπολογιστή τα επίμαχα συνθήματα. Αλλά φέτος τερμάτισε τη λογική βάζοντας στην αφίσα της τον παύλο φύσσα (δίπλα στον τεμπονέρα). Αντίφα πασπ.

Κι έτσι κατάφερε να ξεπεράσει τα αλησμόνητα μπλουζάκια me gusta la paz (μου αρέσει η ειρήνη) που είχε βγάλει για τον πόλεμο του ιράκ, τη στιγμή που έβγαζε λάδι σε κάθε συνέλευση την κυβέρνηση για την ευγενική παραχώρηση της σούδας.

Me gusta simitis, me gustas tu.

Αλλά έπαιζε από τότε το γνωστό χαρτί: άλλο πασπ κι άλλο πασόκ. Και συνεχίζει να το παίζει ακόμα πιο έντονα σήμερα, που το πασόκ συρρικνώθηκε. Και ψάχνει νέο φορέα να «υιοθετήσει» πολιτικά τον ορφανό της μηχανισμό. Κι αν κρίνω από τα κοινά τους ενδιαφέροντα για το φότοσοπ, έχουν καλές πιθανότητες προς κουμουνδούρου μεριά.

Συνεπώς…

Έξω αι ηπα, έξω το νατο

Όσο κι αν αλλάζει η εκτίμησή μας για τη θέση και την ισχύ του ελληνικού καπιταλισμού, δε νομίζω ότι αναιρεί τον χαρακτηρισμό της χούντας ως –κατά βάση- αμερικανοκίνητης. Υπονοώντας όχι μια άβουλη, εξαρτημένη «εθνική αστική τάξη» που σύρθηκε πίσω από τις εξελίξεις, αλλά ακριβώς τη σύνδεση της τελευταίας με το «παιχνίδι» που παιζόταν σε διεθνή κλίμακα στα πλαίσια του «ψυχρού πολέμου».

…η χούντα δεν τελείωσε το 73’

Βασικά τελείωσε το 74’. Αλλά η δικτατορία των μονοπωλίων συνεχίζεται με άλλα κοινοβουλευτικά μέσα. Κι είναι ζήτημα αν το πολυτεχνείο κατάφερε έστω να γκρεμίσει την ανοιχτά δικτατορική της μορφή. Πέτυχε όμως να κάψει το χαρτί της κίβδηλης φιλελευθεροποίησής της. Κι αυτή η συμβολή ήταν πολύτιμη κι ανεξίτηλη –χώρια ότι καθόρισε τις κατακτήσεις και το ριζοσπαστισμό των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης.

Εμπρός για της γενιάς μας τα πολυτεχνεία

…που θα αποτελειώσουν ό,τι άφησε στην μέση η προηγούμενη και δε θα ξεστρατίσουν στην εξαργύρωση των παράσημων του αγώνα και το ατομικό βόλεμα. Και δε θα μείνει στο γενικό επίπεδο της γενιάς –που έχει περιορισμένη αξία ως μεθοδολογικό εργαλείο- αλλά της τάξης, που αρνείται να γίνει δούλος του 21^ου αιώνα.

Το πολυτεχνείο δεν ήτανε γιορτή

Ο κατσαρός (αυτός ο προβοκάτορας) λέει κάπου στο βιβλίο του πως κάθε εξέγερση στην πραγματικότητα είναι μια λαϊκή γιορτή, με καθολική συμμετοχή και διονυσιακά χαρακτηριστικά, που την καθιστούν μαγική κι απρόβλεπτη. Συνεπώς δε θέλουνε θλιμμένους στη γιορτή τους, που να σκέφτονται και να προβληματίζονται, να σκοτώνουν το αυθόρμητο εξεγερσιακό πνεύμα με μίζερες θεωρίες και να το αντικαθιστούν την άγρια χαρά με ξενέρωτες έννοιες, όπως πειθαρχία και τη θυσία.

Μα πάνω απ’ όλα, το πολυτεχνείο δεν είναι μια επετειακή γιορτή, που ξεθωριάζει από τη λάμψη των επισήμων που το καπηλεύονται και ξεφτίζει από την πολλή χρήση σα δίσκος κι από τα πολλά κούφια ξύλινα λόγια. Ούτε μια τυπική σχολική γιορτή με τα τραγούδια και ποιηματάκια. Αν και είναι στο χέρι του καθηγητή να προσδώσει βάθος και νόημα στη σχολική εκδήλωση. Και συνήθως μόνο οι δικοί μας καθηγητές έχουν μεράκι κι έγνοια να αναλάβουν αυτή τη γιορτή.

…ρωτήστε και τους κνίτες δεν ήτανε εκεί

Η γνωστή αντικομμουνιστική μυθολογία των συντρόφων του κατσαρού και διάφορων συνοδοιπόρων πρόθυμων να πιστέψουν σχεδόν τα πάντα (ακόμα κι ότι η κνε δεν ήταν παρούσα στο πολυτεχνείο) με έμβλημα την περιβόητη πανσπουδαστική νο8. Κι η πλάκα είναι πως οι βασικοί πρωταγωνιστές του περιβόητου φύλλου και των ημερών της εξέγερσης, σκόρπισαν στα πέντε σημεία (δύο πολιτικές) του ορίζοντα, από ναρ μέχρι σύριζα και δεξιά του πασόκ. Κι οι πιο τίμιοι εξ αυτών εξακολουθούν ακόμα και σήμερα να υπερασπίζονται και να δικαιολογούν τα πεπραγμένα τους. Αλλά η «ρετσινιά» μένει σταθερά προσανατολισμένη προς το μόνιμο, διαχρονικό στόχο, όπου είναι βαλμένος να κοιτάει κι ο ανεμιστήρας με τη λάσπη: το κουκουέ.

Κάτω η χούντα, κάτω ο παπαδόπουλος

Θυμάμαι πάντα συνειρμικά μαζί με αυτά, έναν άλλο παπαδόπουλο, που ήταν κι αυτός στο πολυτεχνείο απέναντι από τα τανκς και το διηγούνταν με κάθε αφορμή στους απαράδεκτους (αλλά του έμεινε τελικά η απορία: «τι έγινε ρε παιδιά;»). Και την τελευταία σκηνή από το επεισόδιο με τον απατεώνα τζον βαρδαξή κουτρουμπέση, που εξανίσταται ο σπύρος κι αρχίζουν να φωνάζουν όλοι μαζί μετά απ’ αυτόν.

-Κάτω το κεφάλαιο. –Κάτω!

-Ζήτω η εργατική πρωτομαγιά! –Ζήτω!

-Ζήτω, δεν έχω κανένα πρόβλημα! Λέει κι ο κουτρουμπέσης.

Ποιο είναι το ηθικό δίδαγμα;

Να πέσει χίλιες φορές και να κουτρουμπέσει η χούντα του παπαδόπουλου, του ιωαννίδη, του σαμαρά… και πάει λέγοντας. Αρκεί να έχουμε καθαρό σχέδιο για το μετά, με τι θέλουμε να τους αντικαταστήσουμε. Εκτός κι αν μετράμε τις κυβερνήσεις που κουτρουμπέφτουνε (μα η αγάπη μένει), όπως τις μπεκάτσες οι κυνηγοί, για νάχουν να λένε ιστορίες από το κίνημα, χωρίς άλλο σοβαρό στόχο

Τόση μπάλα από την χούντα είχαμε να δούμε

Και τελευταίο για να πιάσουμε λίγο και τη στρόγγυλη θεά και το γουέμπλει επί χούντας. Για να το συνδέσουμε με το σοσιαλιστικό όραμα του σύριζα (μη γελάτε ρε) που περνά μέσα από την ενωμένη ευρώπη (εε) και τη ριζοσπαστική αλλαγή των δομών της. Και τι μας δίνει όλο αυτό σε σύνθημα; Μα είναι απλό.

Ελλάς Ευρώπη Σοσιαλισμός

Τόσες ντρίμπλες από τον ανδρέα τον παπατζή είχαμε να δούμε…