Στον εχθρό του ήλιου

Σημειώσεις για την Παλαιστίνη

Ο άνισος, ηρωικός αγώνας του παλαιστινιακού λαού ενάντια στο σιωνιστικό καθεστώς και τη φονική επίθεση που εξαπολύει εναντίον του τις τελευταίες δεκαετίες –και όχι απλά τα τελευταία χρόνια ή τις τελευταίες μέρες- δεν χωρά σε απλές συμβατικές φράσεις, δύσκολα βρίσκονται λόγια να εκφράσουν κάθε του διάσταση, κάθε τραγική στιγμή. Θυμίζει συνειρμικά ίσως, με αντεστραμμένους ρόλους, την ιστορία της μάχης του μικρού δαβίδ με τις πέτρες και τη σφεντόνα ενάντια στον πάνοπλο, πανίσχυρο γολιάθ, με τα τανκς, τις βόμβες και τα υπερσύγχρονα φονικά όπλα.

"Ακόμα κι αν όλοι πεθάνουν και μόνο μια γυναίκα επιζήσει, τα παιδιά της θα ελευθερώσουν την Παλαιστίνη"

Ας γυρίσουμε λίγο σε όσα γράψαμε ως εδώ, για ντα δούμε αναλυτικά, σημείο προς σημείο.

Ο αγώνας των παλαιστίνιων δεν είναι ηρωικός επειδή είναι άνισος και ρομαντικός. Αφορά το καθ’ όλα πρακτικό και καθόλου ρομαντικό ζήτημα της επιβίωσης. Κι είναι ηρωικός γιατί προτάσσει την αξιοπρέπεια και την πάλη, χωρίς να τις υποτάσσει στο «ρεαλισμό» της υποταγής, τους αρνητικούς συσχετισμούς και το δίκιο του ισχυρού. Είναι ζήτημα πόσοι από εμάς και κατά πόσο κάνουμε το ίδιο στην καθημερινή μας ζωή, χωρίς να μας φοβίζει το (κατά πολύ μικρότερο) τίμημα που μπορεί να κληθούμε να πληρώσουμε.

Σε έναν τέτοιο άνισο αγώνα, κανείς δε δικαιολογείται να κρατά ίσες αποστάσεις με αφηρημένες θέσεις και αναλύσεις για απόλυτες αξίες, πχ της ανθρώπινης ζωής. Πόσο μάλλον όταν προσπαθεί να τους προσδώσει κινηματικό πρόσημο και περιτύλιγμα. Η γνωστή ανακοίνωση του μη εξαιρετέου ιντιμίντια έρχεται να προστεθεί σε άλλους κρίκους κι αντίστοιχα «εύστοχες εκτιμήσεις» με «οξυμένο πολιτικό κριτήριο» -πχ για το ‘σφαγέα μιλόσεβιτς’ τις μέρες που βομαρδιζόταν η γιουγκοσλαβία. Ανοίγει έτσι –ή μάλλον ανακυκλώνεται- η επίσης γνωστή συζήτηση για το ρόλο του ιντιμίντια (και του συγκεκριμένου χώρου γενικά), το σόρος, κτλ, που μπορεί να συνοψιστεί στο κλασικό δικανικό δίπολο: ένοχος ή βλαξ. Τι από τα δύο είναι άραγε μια πολιτική δύναμη που στον αγώνα της ιντιφάντα για ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος, προτάσσει το σύνθημα «κανένα κράτος ποτέ και πουθενά;»

Ο αγώνας αυτός δεν περιγράφεται εύκολα με λόγια, ούτε και με εικόνες, που μπορεί να ισοδυναμούν με χιλιάδες λέξεις η καθεμιά. Η δημοσίευση φωτογραφικών ντοκουμέντων και στιγμιότυπων από τη φρίκη του πολέμου και της ισραηλινής επέμβασης οφείλει να επιδιώκει την μπρεχτική αποστασιοποίηση, για να σπάσει το φράγμα της απόστασης, την ενεργοποίηση της συνείδησης, της σκέψης, κι όχι την επίκληση ενός «εύκολου» συναισθήματος· μια γροθιά στο στομάχι με διπλωμένα και γονατισμένα σώματα, που δε σηκώνουν το ανάστημά τους, παρά μόνο το δάχτυλό τους για να πατήσουν like και retweet. Αυτή η ανέξοδη, μακρινή αλληλεγγύη καταλήγει να γίνεται άλλοθι για τις τύψεις μας και η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, που αναπαράγει και διαιωνίζει τη μηχανή που το κόβει.

Ζητούμενο παραμένει η έμπρακτη δράση, που θα μπορέσει να ξεφύγει από το συμβολικό επίπεδο της οργισμένης διαμαρτυρίας και δε θα μπλέξει στα δίχτυα των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων –πχ μεταξύ ισραήλ και τουρκίας. Ένα ισχυρό, λαϊκό μέτωπο ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους – επεμβάσεις και το ματοκύλισμα των λαών της υφηλίου.

Κάποιοι με επιλεκτική μνήμη και αγνή, αριστερίστικη αφέλεια, φορτώνουν όλα τα στραβά και τις αδυναμίες του κινήματος στην ελλιπή δράση ή μάλλον τη λανθασμένη πολιτική γραμμή του κόμματος. Και συνεχίζουν εν πλήρη μακαριότητα το ίδιο βιολί έχοντας εντοπίσει τον πραγματικό ένοχο και υποτάσσοντας κάθε πιθανό γόνιμο προβληματισμό για την κατάσταση και τη μειωμένη απήχηση του κινήματος σε δικούς τους μικροκομματικούς, εε.. δηλ μικρο-κινησιακούς, και για να είμαστε ακριβείς μικρομικροκομματικούς, συνεπώς μικροκομματιδιακούς, δηλ σε τελική ανάλυση αντικομματικούς σκοπούς.

Καμία ειρήνη δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς δικαιοσύνη, παρά μόνο η ιμπεριαλιστική ειρήνη ως φυσική συνέχεια και προετοιμασία του ιμπεριαλιστικού πολέμου. Το να περιμένει κανείς μια δίκαια λύση από τη «διεθνή κοινότητα», τις διαπραγματεύσεις και την «ειρηνευτική διαδικασία» είναι ίσως πιο μάταιο κι από το να έτρεφε προσδοκίες για κάτι καλύτερο από τον καμίνη και την κατάπτυστη στάση του στο δημοτικό συμβούλιο.

Ο παλαιστίνιος δαβίδ δεν έχει κανένα ισχυρό σύμμαχο ούτε κάποιο μαγικό ζωμό για μυστικό όπλο, παρά μόνο τη δική μας αλληλεγγύη, την αλληλεγγύη των λαών.

Αντί επιλόγου, παραθέτω τους στίχους (που δεν έχουν μελοποιηθεί ακόμα) του συγκροτήματος των υπεραστικών, που βασίζονται στο ποίημα του σαμίχ κάσσεμ, "λόγος στην αγορά της ανεργίας". Από τον τίτλο του (υπό δημιουργία) τραγουδιού προέρχεται κι ο τίτλος της ανάρτησης.

Κι αν με ρίξεις μόνο μου μες στο σκοτάδι,

να χτυπώ γυμνός το ατσάλι,

όρθιος μες στο σκοτάδι θα σταθώ.

Κι αν με ρίξεις μόνο μου μες στο σκοτάδι,

αίμα να κερνώ το ατσάλι,

όρθιος μες στο σκοτάδι θα σταθώ.

Κι αν σκεπάσεις σαν εφιάλτης το χωριό μου

κι αν λεηλατείς το βιος μου,

πάνοπλος, εχθρέ του ήλιου, κι αν χτυπάς

κι αν οι νύχτες των παιδιών μου τα χαράζουν

κι αν οι μέρες τους ουρλιάζουν,

τύραννε, δεν παζαρεύω, πολεμώ.

Κι αν τη νιότη μου τη ρίξεις στα κελιά σου

κι αν με ζώσουν τα τειχιά σου

κι αν η καταχνιά τρυπάει μου το κορμί,

ως τον τελευταίο χτύπο της καρδιάς μου

θ’ αντιστέκομαι, φονιά μου.

Δε θα υποταχθώ, εχθρέ μου, του ήλιου εχθρέ.

Ίσως στερηθώ και το ψωμί μου,

πετροκόπος γίνω στην αυλή μου,

μα δεν παζαρεύω, εχθρέ του ήλιου,

λευτεριάς πνοή, η αναπνοή μου.

Μα δεν παζαρεύω, εχθρέ του ήλιου,

το όπλο μου θα κλείσει την πληγή μου.

Ως τον τελευταίο χτύπο της καρδιάς μου

θ’ αντιστέκομαι, φονιά μου.

Δε θα υποταχθώ, εχθρέ μου, του ήλιου εχθρέ.

Υπεραστικοί

Ιούλης 2014