Και(σαριανή) πού αλλού;

Ίσως να ήταν λόγω της ημέρας –και δεν εννοώ που ο μήνας είχε εννιά. Ίσως πάλι λόγω του μέρους και της ιστορίας που κουβαλάει. Και βασικά λόγω της μέρας και του μέρους, ως συνδυασμός. Γιατί πού αλλού, πλην της ηρωικής κι αδάμαστης καισαριανής θα μπορούσε να βιώσει κανείς καλύτερα το συναίσθημα μιας τέτοιας μέρας σαν την 9η μάη; Στο σύνταγμα, μπορεί να απαντήσει κανείς. Κι εγώ θα του έλεγα, τι πίνεις και δε μας δίνεις; Αν και δεν είναι πολύ δύσκολο να το μαντέψει κανείς.

Δεν ξέρω πόσος κόσμος έπιασε τον αντιφασιστικό μάη στους καπνούς της πλατείας συντάγματος, πάντως στην καισαριανή μαζεύτηκε μια λαοθάλασσα. Η κεντρική πλατεία ήταν γεμάτη με το νόημα που ‘χει κάτι απ’ τις φωτιές και αποκλειστικά από νεολαίους, που έδωσαν βροντερό «παρών». Στο δημαρχείο υπήρχε κίνηση με την έκθεση για την αντιφασιστική νίκη, ενώ οι ντόπιοι είχαν μαζευτεί ήδη στο χώρο της εκδήλωσης. Τόσος κόσμος (υπολογίζω πάνω από πέντε χιλιάδες) που μύρισε φεστιβάλ και δεν εννοώ τη μυρωδιά απ’ τα σουβλάκια –ή τις… εναλλακτικές μυρωδιές που μπορείς να πετύχεις σε άλλα φεστιβάλ.

Εννοώ το κυνήγι της καρέκλας και της θέσης για να παρκάρεις (κάποιοι σφοι δε βρήκαν τίποτα κι αναγκάστηκαν να γυρίσουν πίσω άπρακτοι), την ομιλία του γγ, τις καντίνες, το πεντάχρονο παιδί που ήξερε και τραγουδούσε απέξω τους στίχους από τα «σγουρά μαλλιά», την παλαιού τύπου γιαγιά του που μπορεί να το νανούριζε με τέτοιες μελωδίες το βράδυ, τα μπλουζάκια με τη cccp, τις farc και γουίλι το κογιότ (άσχετο, αλλά καλό), τις «πραμάτειες» με τα άπειρα αναμνηστικά για την οικονομική εξόρμηση, κάτι ρετρό νέους με τζιν-σωλήνες και μπίρες στο χέρι (που όσο περνούσε η βραδιά γίνονταν τσιπουράκια), τον τσε ζωγραφισμένο σε έναν τοίχο στον κεντρικό δρόμο (this is kaisarianh), το σήμα για τα 100χρονα του κκε, τον ξέχειλο ενθουσιασμό, το συναίσθημα…

Ακόμα και τη στιγμιαία ψιχάλα που έριξε, χωρίς να υπάρχουν καλά-καλά σύννεφα στον ουρανό, αλλά ήταν βγαλμένη από τις καλύτερες φεστιβαλικές παραδόσεις. Όπως άλλωστε κι η προσπάθεια κάποιων σφων να ξορκίσουν το επικείμενο κακό και τις σταγόνες, κουνώντας τις σημαίες τους –ένας μάλιστα με σκέτο κοντάρι, χωρίς λάβαρο.

Τα συνθήματα πιάνουν ένα κεφάλαιο από μόνα τους. Καταρχάς η νεολαία πρωτοπόρησε κι έκανε την πολυπόθητη στροφή που περιμέναμε (αν και όχι την πολιτική στροφή που θα περίμεναν άλλοι): «ΕΝΑΣ ΑΙΏΝΑΣ αγώνες και θυσία…». Μετά στη συγκέντρωση, τα μεγάφωνα το ξαναγύρισαν σε «εννιά δεκαετίες», αλλά ο πάγος έσπασε, ο δρόμος χαράχτηκε. Και μήπως εσύ σφε αναγνώστη ήξερες πως «πίσω από το βόλγα δεν υπάρχει γη, η ιστορία γράφεται με πάλη ταξική»; Πως «ό,τι γράφτηκε με αίμα, δε σβήνει με βρώμικο μελάνι» -σύνθημα γραμμένο στο κεντρικό πανό; Ή πως «χρυσή αυγή ρουφιάνοι των αφεντικών» (θα σας τσακίσει πάλι η πάλη των λαών);

Καλτ τόνο στην προσυγκέντρωση της νεολαίας έδινε το μότο στο απέναντι περίπτερο, που έμοιαζε με κοινωνικό μήνυμα του υπουργείου υγείας: «το προφυλακτικό δεν αρκεί μόνο να το αγοράσεις, χρησιμοποίησέ του» (πχ στο μπουγέλο, γεμίζοντάς το με νερό). Όπως κι ένα πανό του σύριζα (για τις νάρκες του έβρου, τον πάτο του αιγαίου), ακριβώς πάνω από την προσυγκέντωση, που προσφέρονταν για έτοιμη παραχάραξη, κατευθείαν, χωρίς φωτομοντάζ. Πανό σύριζα κι από κάτω τόσος κόσμος, που θα τον ξανάβρισκαν 9 μάη; Α ναι, στο σύνταγμα. Δεν ξέρω αν πέρασε καμιά βόλτα κι ο διονύσης, που χτύπησε και βρήκε ανοιχτές πόρτες –όχι σαν εμάς τους κουφούς, που δεν ακούμε τον παλμό του κόσμου και δεν του ανοίγαμε.

Για την έκθεση στο δημαρχείο, μερικές εικόνες θα μιλούσαν πολύ πιο εύγλωττα από οποιαδήποτε δική μου περιγραφή. Ξεχωρίζω το σύνθημα σε έναν τοίχο που έλεγε: εσύ πατριώτη τι έκανες για τον αγώνα σήμερα; Όπως και την κατακλείδα μιας ανακοίνωσης (δε συγκράτησα όμως ποιος φορέας την υπέγραφε) που καλούσε τους δωσίλογους παοτζήδες να συνέλθουν (sic!) και να σκοτώσουν τους αρχηγούς τους! Και ο σφος δίπλα να λέει μεταξύ σοβαρού και αστείου πως πρέπει να κάνουμε και σήμερα κάτι παρόμοιο, καλώντας πχ τους συριζαίους –καλά τώρα, ψώνισες από σβέρκο.

Την ομιλία του γγ θα τη διαβάσατε ή θα είδατε κάποια βασικά σημεία της στο πόρταλ του 902, συνεπώς δεν έχει νόημα να παρουσιαστεί εδώ αναλυτικά. Θα σταθώ μόνο σε ένα σημείο που έβαλε και τόνισε ο κουτσούμπας: μπορεί το εργατικό-λαϊκό κίνημα να ανατρέψει-σταματήσει τον πόλεμο που διεξάγει η τάξη που έχει την εξουσία, χωρίς να τη διεκδικήσει για λογαριασμό του; Το παράδειγμα των μπολσεβίκων απαντά πειστικά στο παραπάνω ερώτημα.

Κι αν απορεί κάποιος, πού χρειάζονται όλες αυτές οι συχνές αναφορές στον πόλεμο, η απάντηση είναι πως αφενός είναι ένα ενδεχόμενο που φαντάζει ολοένα και πιο πιθανό κι αφετέρου πως συνδέεται με την επαναστατική κατάσταση και προοπτική. Το οποίο χρήζει ειδικής εξέτασης που την έχω καθυστερήσει ήδη αρκετά, κι υπόσχομαι (σε μένα πρώτα) πως εντός της εβδομάδας θα μοιραστώ με τη βάση του μπλοκ τις αβεβαιότητές μου επί του θέματος.

Κρατάω επίσης την εκτίμηση ενός σφου –που ήταν λίγο πιο συγκεντρωμένος από μένα- πως σε ένα σημείο ουσιαστικά προαναγγέλθηκε η αποχή από κάθε εκβιαστικό δίλημμα και οποιοδήποτε δημοψήφισμα. Αν κι εγώ νομίζω πως δεν έχει πολύ νόημα τώρα αυτή η συζήτηση, αν δε δούμε πρώτα το συγκεκριμένο ερώτημα που θα τεθεί. Ούτε είμαι πολύ σίγουρος πως το δημοψήφισμα είναι τόσο πιθανό, όσο μας το παρουσιάζουν τελευταία.

Τη μουσικοθεατρική παράσταση που ακολούθησε ομολογώ πως δεν ήμουν σε θέση να την ακούσω πολύ καλά και να την εκτιμήσω, από εκεί που βρισκόμουν, με θορυβώδεις τεϊτζήδες. Ξεχωρίζω ως στιγμή την ανάγνωση του πρώτου γράμματος του ζαχαριάδη, χωρίς την επίμαχη φράση για την ανεπιφύλακτη στήριξη στον πόλεμο που διευθύνει η κυβέρνηση μεταξά (αν δεν έκαναν πουλάκια τα αυτιά μου τουλάχιστον).

Κι αν χρειάζεται ένα επιμύθιο για τη ημέρα, ας κρατήσουμε τη βροντερή παρουσία της νεολαίας. Μπορεί αυτή η στρογγυλή επέτειος της αντιφασιστικής νίκης να είναι η τελευταία στην οποία έχουμε κοντά μας επιζώντες της γενιάς της αντίστασης. Αλλά όσο βλέπουν τέτοιες ενθαρρυντικές εικόνες, μπορούν τουλάχιστον να φύγουν ήσυχοι, πως η σπορά έμεινε κι έδωσε καρπούς.