Τα παιδιά του Σπάρτακου

Αναδημοσίευση από Ατέχνως

Θυμάμαι, προ δεκαετίας περίπου, μια εκδήλωση της οργάνωσης της σπουδάζουσας για το ποδόσφαιρο, λίγο μετά το euro του 04’, όπου η εθνική «είχε πέσει από την ακρόπολη και βρήκε πορτοφόλι», όπως σχολίασε σατιρικά ένας παλαίμαχος από το πάνελ, για να τονίσει την αξία του θαύματος, που «μια φορά γίνεται». Κι όταν περάσαμε στο δεύτερο μέρος και τη συζήτηση με το κοινό, ένας σ/φος έθεσε το καίριο ερώτημα: «τι πρέπει να γίνει για να δούμε επιτέλους πρωταθλήματα εδώ στο βορρά; Να περιμένουμε μια άλλη κοινωνία με Σπαρτάκ και Ντιναμό Θεσσαλονίκης;» Το οποίο θα μπορούσε να τεθεί και διαφορετικά: «τι είναι άραγε πιο εύκολο και άμεσο: να πάρει πρωτάθλημα ο ΠΑΟΚ ή να ζήσουμε μια επανάσταση; Και τι ομάδα υποστηρίζουν οι αντιδραστικοί που τοποθετούν και τα δύο στη Δευτέρα Παρουσία;

Χτες ο Ολυμπιακός πανηγύρισε στο σπίτι του ένα ακόμα πρωτάθλημα: το πέμπτο επί προεδρίας Μαρινάκη (που παραιτήθηκε), 17ο τα τελευταία 19 χρόνια και 42ο συνολικά. Κι ήταν το πρώτο που αφιερώθηκε στο Μίκη Θεοδωράκη για τα 90χρονά του, μια μέρα αφού ερμήνευσε το «Άξιον Εστί» ο Σάκης Ρουβάς (τόση χαρά μαζεμένη, δύσκολο να τη διαχειριστεί κανείς).

Η εικόνα αυτή είναι τελείως διαφορετική από τα πρώτα χρόνια του επαγγελματικού ποδοσφαίρου και τη δεκαετία του 1980, όπου πανηγύρισαν τίτλο πέντε διαφορετικές ομάδες, εκ των οποίων η μία –και μόνη στα χρονικά- επαρχιακή (ΑΕΛ), μία έκτη έφτασε στο μπαράζ της διεκδίκησης (Άρης), ενώ το Κύπελλο κατέληγε σε αουτσάιντερ, όπως η Καστοριά και ο ΟΦΗ.

Εικόνα σου είμαι κοινωνία (οικονομία) και σου μοιάζω. Οι τίτλοι και τα τρόπαια στο ελληνικό ποδόσφαιρο ακολουθούν πιστά τον καπιταλιστικό νόμο της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης σε λίγα χέρια. Οι μικροαστικές αυταπάτες των μη προνομιούχων και τα νέα τζάκια έδωσαν τη θέση τους στο μονοπώλιο. Το οποίο δεν περιλαμβάνει καν το τραστ του πάλαι ποτέ ενιαίου ΠΟΚ, αλλά με το ζόρι δύο ομάδες και βασικά την εξής μία: Ολυμπιακός –και κάτι ψιλά. Όσες είναι δηλ κι οι ομάδες που κατακτάν τίτλους την τελευταία 20ετία της κόκκινης κυριαρχίας (μη σας ξεγελά το χρώμα, δεν είναι αυτή που οραματιζόμαστε) με μικρές πράσινες παρενθέσεις.

Η εικόνα αυτή δεν είναι ελληνικό προνόμιο. Μπορεί να τη συγκρίνει κανείς με την αυτοκρατορία της Μπάγερν και της Γιουβέντους σε Γερμανία κι Ιταλία αντίστοιχα, το διπολισμό Μπάρτσα-Ρεάλ στην Ισπανία, τη μονοτονία στην εναλλαγή πρωταθλητών στην Αγγλία· ή ακόμα με το σταθερά επαναλαμβανόμενο, κλειστό κύκλο των ομάδων που φτάνουν στην ελίτ των ευρωπαϊκών διοργανώσεων, με κάποιες σπάνιες εξαιρέσεις να επιβεβαιώνουν απλώς το γενικό κανόνα.

Tα παραπάνω επιβεβαιώνουν την απλή αλήθεια πως στο ποδόσφαιρο παίζουν μπάλα οι προϋπολογισμοί, αφαιρώντας σχεδόν κάθε πιθανότατα έκπληξης και ενίοτε και την ίδια τη σφεντόνα, απ’ όσες ομάδες φιλοδοξούν να επαναλάβουν το μύθο του Δαβίδ απέναντι στο Γολιάθ.

Του χρόνου επιστρέφει στα μεγάλα σαλόνια η ΑΕΚ του Μελισσανίδη –που έχει τον ΟΠΑΠ. Ενώ αναμένονται σχετικά πιο δυνατοί ο ΠΑΟ του Αλαφούζου κι ο ΠΑΟΚ του Ιβάν Σαββίδη, που φέτος άντεξε μόλις ένα γύρο πρωταθλητισμού και έστειλε τους οπαδούς του σε βόλεϊ και χάντμπολ, για να παρηγορηθούν με κάποιο τρόπαιο. Κάποιοι μιλάν από τώρα για το πιο ενδιαφέρον πρωτάθλημα των τελευταίων ετών. Τι έχει απομείνει όμως από την κυριακάτικη χαρά του απλού φιλάθλου, σε ένα πρωτάθλημα με στημένα ματς, ομάδες-παραρτήματα, αλλοιώσεις αποτελεσμάτων, κάκιστο θέαμα και προκαθορισμένο φινάλε; Πόσοι είναι οι φίλοι του Ολυμπιακού, που χαίρονται πραγματικά αυτούς τους τελευταίους τίτλους και δε νοσταλγούν το πρωτάθλημα της παιδικής τους ηλικίας;

Πολλοί οπαδοί πηγαίνουν στο γήπεδο, προτιμώντας να δουν την ομάδα τους να νικάει με 1-0 και ένα πέτσινο πέναλτι, για να μπορούν να κάνουν την επόμενη μέρα καζούρα στον αντίπαλό τους και να φωνάζουν πως τον απαύτωσαν. Στην πραγματικότητα αυτό μοιάζει περισσότερο με «αγχωμένη μαλακία» (όπως λέει κι ένας στίχος στο Διδυμότειχο Blues), παρά με έρωτα, που το διασκεδάζουν κι οι δυο, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Κι όπως σημειώνει ο Γκαλεάνο, στα χίλια πρόσωπα του ποδοσφαίρου, αν το γκολ είναι ο οργασμός του ποδοσφαίρου, γίνεται παρόλα αυτά πιο σπάνιο στη σύγχρονη ζωή, όπως ακριβώς κι ο οργασμός.

Η κοινωνία του μέλλοντος δε θα επιφέρει ως βασική συνέπεια την αποκατάσταση μιας χαμένης ισορροπίας του παρελθόντος, για να παίρνει τίτλους η… Σπαρτάκ κι η Ντιναμό Θεσσαλονίκης –ή κάποια άλλη επαρχιακή ομάδα. Αλλά θα αποκαταστήσει πρωτίστως την χαμένη χαρά του φιλάθλου, αλλάζοντας ριζικά αυτό το ανοργασμικό ποδόσφαιρο της εποχής μας.

Bonus υστερόγραφα

-Ένα απόσπασμα από πρόσφατη παρέμβαση του γκιόκα για το νομοσχέδιο του κοντονή και το περιβόητο ενδεχόμενο grexit.

-Το σημερινό πρωτοσέλιδο του φωτός και το μισό ρεπορτάζ της εφημερίδας, για να καταλήξει στο συμπέρασμα που θέλει, ότι το νομοσχέδιο -με το οποίο δε συμφωνεί στο σύνολό του το κκε- μπορεί να περάσει χωρίς τις ψήφους των ανελ, αλλά με τη στήριξη του κκε στο κρίσιμο άρθρο.