No pasaran

Τέτοια μέρα, συνήθως γράφονται σατιρικά, οσκαρικά κείμενα, με πολιτικά τιμώμενα πρόσωπα (η φετινή απονομή εξάλλου είχε θεωρητικά διάφορους συμβολισμούς κι αρκετά ελεγχόμενα πολιτικά μηνύματα).
Αλλά η Ελλάδα δεν ασχολείται πια με τέτοιες ευτελείς διακρίσεις, γιατί πάει να πάρει το Νόμπελ Ειρήνης. Μια υποψηφιότητα που ενισχύεται καθημερινά από διάφορα μικρά γεγονότα, όπως πχ τη φωτιά που έβαλαν άγνωστοι(;) στα Γιαννιτσά, στο στρατόπεδο που προοριζόταν για χώρος υποδοχής των προσφύγων. Πιθανότατα επειδή αντιδρούν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης -λέω εγώ. Πάλι καλά δηλαδή από μια άποψη. Θα μπορούσε να είναι χειρότερα και να καίγονται ζωντανοί άνθρωποι μες στο στρατόπεδο. Και να τους πουλάμε απέξω δύο ευρώ το μπουκαλάκι το νερό, για να σβήσουν με αυτό τη φωτιά.
Άραγε να υπάρχουν Νομπελικά βατόμουρα;

Αλλά αν υπήρχαν, θα είχαμε σκληρό ανταγωνισμό, πχ από τους Ελβετούς, που έθεσαν σε δημοψήφισμα την πρόταση να απελαύνεται όποιος πρόσφυγας - μετανάστης παρανομεί, ακόμα κι αν πρόκειται για μια απλή παραβίαση του ΚΟΚ (πχ να κατεβάσει ένα τρακτέρ στην πρωτεύουσα). Ή απ' τους Ολλανδούς, που ντύθηκαν χοιρινά, για να προκαλέσουν τους μουσουλμάνους πρόσφυγες και να επιβεβαιώσουν άθελά τους πως όλα τα ρατσιστικά γουρούνια έχουν την ίδια μούρη. Ενώ ακριβώς απέναντι, στην άλλη όχθη του καναλιού, διοργανωνόταν αντισυγκέντρωση, προσφέροντας ένα σχεδόν κινηματογραφικό συμβολισμό για το αγεφύρωτο χάσμα.

Του Πάνου Ζάχαρη

Αλλά το γουρούνι βρωμάει από το κεφάλι και τις κυβερνήσεις, που ενώνουν τις δυνάμεις του, για να φωνάξουν το δικό τους no pasaran στους πρόσφυγες και παράλληλα χρησιμοποιούν το προσφυγικό ως διαπραγματευτικό χαρτί για την ελάφρυνση του χρέους ή του μνημονιακού προγράμματος. Κάτι που περιλαμβάνεται προφανώς στις αξίες της Ενωμένης Ευρώπης, μη σου πως και της (ευτυχώς όχι ενωμένης) Αριστεράς. Θα ανοίξουν και νέες θέσεις εργασίας, λέει, αν κηρυχθεί η χώρα σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Θύμισέ μου λίγο τι λέει για το κράτος έκτακτης ανάγκης ο ιδεολογικός πατέρας τους, ο Πουλαντζάς, να δω κάτι...

Η βασική διαφορά του Έλληνα που ψήφισε "όχι" στο δημοψήφισμα, για να έχει η συγκυβέρνηση ένα παραπάνω ατού, από τον Σύριο πρόσφυγα είναι ίσως διαφορά φάσης, χρονικής τάξης, μέχρι να έρθει και σε εμάς ο πόλεμος. Αλλά κι οι δύο μπορούν να γίνουν διαπραγματευτικό χαρτί ή να τυλιχτούν σε μια κόλλα (διαπραγματευτικό) χαρτί, για να γίνουν βορά των αρπακτικών.

Κάποιοι θέλουν να διώξουν τους πρόσφυγες, λες και η δυστυχία τους είναι κολλητική. Αλλά η μόνη κολλητική αρρώστια είναι ο ιμπεριαλισμός. Είναι θανάσιμη και δε μεταδίδεται από τους πρόσφυγες ή την ανθρώπινη επαφή, αλλά από την απάνθρωπη εκμετάλλευση (ανθρώπου από απάνθρωπο) και τα κεφάλαια, που υποδουλώνουν τη ζωντανή εργασία.

Γεια χαρά Νίκος

Με αυτόν τον στερεοτυπικό χαιρετισμό έκλεινε τις επιστολές του ο ιστορικός ηγέτης του ΚΚΕ, Νίκος Ζαχαριάδης. Και αυτόν τον τίτλο επέλεξε να δώσει στο βιβλίο του ο (εν ζωή κι υπερενενηντάχρονος σήμερα) λογοτέχνης Αλέξης Πάρνης, όπου παράλληλα με κάποια αποσπάσματα της μεταξύ τος αλληλογραφίας, ξετυλίγει το κουβάρι των αναμνήσεων κι εξιστορεί περιστατικά από διάφορες περιόδους της ζωής του, επικεντρωμένα κυρίως στο Ζαχαριάδη, τα χρόνια της υπερορίας στη Σοβιετική Ένωση και πιο ειδικά την καθαίρεση και διαγραφή του τελευταίου και τον αρχικό εκτοπισμό του στο Μποροβίτσι, προτού εξοριστεί στο Σοργκούτ της Σιβηρίας (μετά από την πρωτοβουλία του να πάει στην ελληνική πρεσβεία στη Μόσχα, για να ζητήσει να επαναπατριστεί και να δικαστεί).

Ο Πάρνης αυτά τα χρόνια παραμένει συνεπής στο Ζαχαριάδη, διατηρεί αλληλογραφία μαζί του, φιλοξενεί κατά διαστήματα το μικρό Σήφη κι υφίσταται τις συνέπειες της στάσης του, καθώς διαγράφεται από το κόμμα και πέφτει στη δυσμένεια των σοβιετικών, αν και ως εκείνη τη στιγμή, αναγνωριζόταν ως λογοτέχνης παγκόσμιας εμβέλειας, δίπλα στο Νερούδα, το Χικμέτ, κ.ά. Είναι όμως μια πολύ μπερδεμένη περίπτωση -πολιτικά μιλώντας- καθώς καταφέρνει να είναι ταυτόχρονα ζαχαριαδικός κι αντισταλινικός (!), πέφτοντας σε μια σειρά εύκολα αντισοβιετικά κλισέ, που σίγουρα δε χαρακτήριζαν το Ζαχαριάδη και τους πιστούς οπαδούς του Κουκουέδικου ΚΚΕ. Ίσως κάποια από αυτά μπορούν να συχωρεθούν, "ποιητική αδεία" που λέει κι ο ίδιος, καθώς τα καταφέρνει πολύ καλύτερα με τους στίχους και τα ποιήματα.

Να θυμάσαι το Γράμμο μας, του λαού το λημέρι
που κρατάει στον κόρφο του ζωντανή την ελπίδα
και προσμένει τον άνεμο που ξανά θα σε φέρει
για να δώσει καινούργια φτερά στην πατρίδα.

Να θυμάσαι το χώμα του, τη φωτιά, τον αέρα,
όσα φύτεψες όνειρα και τα πότισες αίμα,
να θυμάσαι τους ήρωες που κοιμούνται εκεί πέρα,
να θυμάσαι τι σου 'λεγε το στερνό τους το βλέμμα.

Να θυμάσαι τα κάτεργα, τα κελιά, τους δεσμώτες,
την αντίπερα όχθη της ψυχής και της γης σου,
όπου τόσοι και τόσοι κυκλωμένοι στρατιώτες
πολεμάν τα σκοτάδια και φωνάζουν "θυμήσου".

Να θυμάσαι το χτες που σε ψήλωσε τόσο,
ν' ακονίζεις του σήμερα τη μάχιμην ώρα,
ν' αρματώνεις το μέλλον, το πιστό σύμμαχό σου,
τραγουδώντας τον ήλιο μες στη δίσεχτη μπόρα.

(το βιβλίο αναφέρει πως οι αγωνιστές του ΔΣΕ πολεμούσαν έχοντας στο νου τους αυτές τις λυρικές υποδείξεις του συμμαχητή τους Τυρταίου. Υποθέτω πως ο Πάρνης υπονοεί τον εαυτό του, αν και δεν μπόρεσα να το επιβεβαίώσω, με μια σύντομη διαδικτυακή έρευνα).

Ομολογώ πάντως πως το παραπάνω αντιφατικό δείγμα γραφής μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά για τον αναγνώστη που θα σκεφτόταν να εντρυφήσει στο έργο του Πάρνη και πιο ειδικά στη σοβιετική τριλογία του ("ο διορθωτής", "λεωφόρος Παστερνάκ" και "μια Πράγα για τον καθένα", που αναφέρονται στην περίοδο του Στάλιν, του Χρουτσόφ και του Μπρέζνιεφ, αντίστοιχα)
ή στην "Οδύσσεια των Διδύμων", που αν δεν κάνω λάθος είναι εμπνευσμένο από το Ζαχαριάδη και τους Έλληνες κομμουνιστές της Τασκένδης.

Ο Πάρνης περνάει δύσκολα χρόνια, αλλά επιστρέφει στην καταξίωση χάρη στη μεγάλη επιτυχία που γνώρισε το θεατρικό "Νησί της Αφροδίτης", ένα έργο που προέκυψε κατόπιν της προτροπής του Ζαχαριάδη να καταπιαστεί με την υπόθεση της Κύπρου, για να γράψει κάτι σχετικό. Αυτό δείχνει αφενός την καθοριστική επίδραση του ΝΖ στη διαμόρφωση του συγγραφέα, που δεν τον βάζει τυχαία στο επίκεντρο αυτής της ιδιότυπης αυτοβιογραφίας του κι αφετέρου το εύρος της αντίληψης και των ικανοτήτων του ιστορικού ηγέτη, παρά τη λογοτεχνική υπερβολή που μπορεί να διακρίνει σε κάποια σημεία τον Πάρνη -αλλά και τη συντριπτική πλειοψηφία των κομμουνιστών της γενιάς του.

Δεν ξέρω όμως κατά πόσο πέτυχε να ακολουθήσει ο συγγραφέας μια άλλη συμβουλή-επιθυμία του Ζαχαριάδη, στην τελευταία τους συνάντηση όπου τον ορμήνευε:
Πρώτον: Να μην τα "βάλω" ποτέ με το ΚΚΕ, ακόμα κι αν με βρίζουν. (Είχε λατρεία για το "Κόμμα". Θυμάμαι ότι ένιωσα κάτι σαν τύψη, γιατί δε συμμεριζόμουν πια αυτή τη λατρεία του).
Δεύτερον: Καλύτερα να σιωπήσω και να ιδιωτεύσω, παρά να οργανωθώ σε κάποιο άλλο κόμμα.
Τρίτον: Να αφήσω το χρόνο να ωριμάσει μέσα μου όλα όσα είδα και έζησα, κι ύστερα να τα περιγράψω με βιβλία υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου (απ' αυτά τελικά θα κριθώ), "για τα οποία δε θα ντρέπομαι ύστερα από πενήντα χρόνια"...
Κατάφερε τουλάχιστον, σύμφωνα με τις οδηγίες του Ζαχαριάδη και πάλι, να μην προσωποποιεί τις πολιτικές διαφορές, αφού ακόμα και μετά από τόσα χρόνια αρνείται να αναφερθεί ονομαστικά στα πρόσωπα πρόσωπα που (θεωρεί πως) είχαν σκάρτη συμπεριφορά στο ένα ή το άλλο ζήτημα.

Αυτές οι χοντρές, πολιτικές αδυναμίες του βιβλίου είχαν μεταξύ άλλων ως συνέπεια μια ξώφαλτση κριτική αναφορά του Μαΐλη σε ένα άρθρο του για το Ζαχαριάδη (εδώ στην ΚΟΜΕΠ και σε μια πιο σύντομη εκδοχή του στο Ριζοσπάστη).
Η εξιδανίκευση του προσώπου είναι χαρακτηριστικό σειράς κειμένων δήθεν συνεπών του κομμουνιστικού κινήματος. Με την ευκαιρία ας σημειωθεί ότι είναι χαρακτηριστικό και του συγγραφέα Αλέξη Πάρνη, ο οποίος αποκόβει τον Ν. Ζαχαριάδη από τον κορμό που τον διαμόρφωσε, το ΚΚΕ και την ΚΔ, ενώ εμπορεύεται το όνομά του, από τη μια αποθεώνοντας και προσεγγίζοντας αντιεπιστημονικά την προσωπικότητα του Ν. Ζαχαριάδη και από την άλλη «διανθίζοντας» τα σχετικά γραπτά του με αναλύσεις και περιγραφές που αγγίζουν τα όρια του αντικομμουνισμού.
Καθώς και μια απάντηση του Πετρόπουλου στον Εργατικό Αγώνα, που είχε γράψει το επίμετρο του βιβλίου, και στο ενδιάμεσο είχε διαγραφεί-αποχωρήσει από το ΚΚΕ. Επειδή το βιβλίο κυκλοφόρησε το 11', όταν κάποιες διεργασίες βρίσκονταν ήδη σε εξέλιξη, ο πιο υποψιασμένος αναγνώστης μπορεί να διαβάσει κι από αυτό το πρίσμα τις τελευταίες σελίδες του.

Παρόλα αυτά, το βιβλίο έχει μια αξία ως ιστορική πηγή, καθώς και μια σειρά ενδιαφέροντα επεισόδια από τα οποία ξεχωρίζω πάντως μια υποσημείωση-παραπομπή στο βιβλίο του Κασιμάτη "οι παράνομοι" για τους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες στην Ουγγαρία, που πέρασαν στα ένοπλα τμήματα υπεράσπισης του καθεστώτος: "Αναφέρονταν με περηφάνια στο παρακάτω τέχνασμα: Ξήλωναν τις πινακίδες που σημάδευαν τα σύνορα με την Αυστρία και τις μετέφεραν αρκετά χιλιόμετρα μέσα στο ουγγρικό έδαφος. Οι παράνομοι Ούγγροι φυγάδες, βλέποντας τις ταμπέλες, ξεθάρρευαν, περπατούσαν ελεύθερα, τραγουδούσαν νομίζοντας πως ήταν στην Αυστρία. Οι Έλληνες που 'χαν στήσει ενέδρες συνέλαβαν με αυτό τον τρόπο εκατοντάδες. Μερικοί μάλιστα παρασημοφορήθηκαν"!
Κι άντε τις πινακίδες λες, τις μετέφεραν. Το συνοριακό έλεγχο με τι ακριβώς τον αντικατέστησαν και ξεγελούσαν τους φυγάδες; Δηλ μόνο δική μου ιδέα είναι ότι μπάζει λίγο αυτή η ιστορία;

Κυρίως όμως ξεχωρίζουν τα πρωτότυπα γραπτά του Ζαχαριάδη, όπου πέρα από την ιδιότυπη ορθογραφία του (που είναι μια πιο... καθαρή εκδοχή δημοτικής ίσως, κι όχι το προϊόν του γλωσσικού συμβιβασμού που χρησιμοποιούμε εμείς σήμερα) φαίνεται ο καθαρός πολιτικός λόγος, η θαυμαστή αναλυτική ικανότητα και τα κρυστάλλινα πολιτικά συμπεράσματα, που κανείς αντικομμουνιστής (όποια προβιά κι αν φοράει) δεν μπορεί να τα αντιστρέψει ενάντια στο Κόμμα ή τη Σοβιετική Ένωση, όπως δείχνουν τα παρακάτω αποσπάσματα (είναι στο επίμετρο του Πετρόπουλου που τα παίρνει από άλλες πηγές):

Εδώ εμείς οι κουκουέδες πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα απαραίτητα πράγματα. Το ΚΚΣΕ και η ΕΣΣΔ αποτελούν για μας το ύψιστο σύμβολο και παράδειγμα. Ανώτερο δεν υπάρχει. Για τους κομμουνιστές αφτό αποτελεί απόλυτη αλήθεια. Όποιος ξεφεύγει απαφτή έτσι είτε αλλιώς περνά το οδόφραγμα. Αφτό όμως δε σημαίνει τυφλή λατρεία, πράγμα που μας χαρακτήριζε (και πρώτ' απόλα εμένα) στο παρελθόν. Η πίστη στο απόλυτο αλάθητο και αναμάρτητο του ΚΚΣΕ είταν λάθος που το πληρώσαμε όλοι και πρώτ' απόλα το ΚΚΣΕ και η ΕΣΣΔ. Ο σοβιετικός φετιχισμός δεν έχει καμιά σχέση με το μαρξισμό-λενινισμό. Καθήκον μας είναι να βλέπουμε τα λάθη και τα στραβοπατήματα του ΚΚΣΕ. Έτσι θα το βοηθήσουμε πραγματικά και όχι με τσανακογλυψιές και υμνολογίες. Αγάπα τον πλησίον σου με τα ελαττώματά του.

Και σε άλλο σημείο:
Στη ανάλυση και εχτίμηση της διεθνούς κατάστασης πρέπει να ξεινάμε από τούτα τα αντικειμενικά δεδομένα: α) Γεγονός που κυριαρχεί στον 20ό αιώνα είναι η Οχτωβριανή επανάσταση και η δημιουργία της ΕΣΣΔ. β) Η ΕΣΣΔ παραμένει το επίκεντρο της κοινωνικής προόδου και της μεταβολής της κοινωνίας. γ) Απ' αφτού απορρέει ότι η ΕΣΣΦ είναι και παραμένει ο κύριος στόχος του παγκόσμιου κατπιταλισμού και οι ΕΠΑ ενάντιά της στρέφουν τα κύρια πυρά της πολιτικής τους των οικονομικών μέτρων του ψυχολογικού πολέμου που αποβλέπει στο να διαβρώσει την ηθική υπεροχή της ΕΣΣΔ. δ) Η ΕΣΣΔ είναι η κύρια, η αποφασιστική δύναμη που σ' όλους τους τομείς: πολιτικό, οικονομικό, στρατιωτικό, επιστημονικό, τεχνικό, ιδεολογικό, εκπολιτιστικό, αντιπαλέβει αποτελεσματικά τις ΕΠΑ. Αν  δεν υπήρχε η ΕΣΣΔ δε θα υπήρχε ανάμεσα στα άλλα και η ΛΔ της Κίνας. Η παγκόσμια εξέλιξη θάταν αλλιώτικη, πάντως όχι τέτια όπως την καθόρισε η νίκη της Οχτωβριανής επανάστασης και η δημιουργία της ΕΣΣΔ. Η Σοβιετική Ένωση κάνει σήμερα αδύνατη την παγκόσμια κυριαρχία των ΕΠΑ και όχι η ΛΔ Κίνας. Όποιος δεν το βλέπει αφτό αναγκαστικά πέφτει έξω στην πολιτική και την επαναστατική δράση [...] Οι κουκουέδες στην τοποθέτησή τους πρέπει να αποκλείσουν τις υποκειμενικές εχτιμήσεις (ζημιά που έκανε στο ΚΚΕ το ΚΚΣΕ) και να στηρίζονται στα αντικειμενικά κριτήρια.

Υστερόγραφα

Δεν είναι πως μια εικόνα ισοδυναμεί πάντα με χίλιες λέξεις (αυτό το λένε συνήθως όσοι βαριούνται να γράψουν), αλλά τα παρακάτω σκίτσα καθιστούν περιττή τη δική μου φλυαρία. Κι η αλήθεια είναι πως η επικαιρότητα των ημερών έχει εμπνεύσει μερικά πολύ μεστά και δυνατά -από πολιτική άποψη πρωτίστως- σκίτσα στον Πάνο Ζάχαρη.
(Παρεμπιπτόντως, φέισμπουκ έχετε; Αν ναι, ακολουθήστε τον Πάνο, για να μην πέφτετε μόνο τυχαία πάνω στη δουλειά του -που δεν εξαντλείται στα σκίτσα. Και εάν πάλι δεν τον ακολουθείτε, τότε γιατί το έχετε και δεν το κλείνετε;)

Οι Νατοϊκοί δεν είναι απλώς ιεραπόστολοι της δημοκρατίας και του πολιτισμού*. Δεν εξανθρωπίζουν μόνο τα αλλόχρωμα δίποδα βάρβαρα ζώα που υποτάσσουν κι εξημερώνουν (άλλο αν αυτοί εξόπλισαν και δημιούργησαν τους τζιχαντιστές). Οι άνθρωποι είναι κομμουνιστές-αναρχικοί, που καταργούν σύνορα (με των λαών το αίμα να λειτουργεί ως μπλάνκο αυτή τη φορά), διαλύουν τα κράτη, κοκ. Πώς να μη γοητευτεί λοιπόν από αυτό το ριζοσπαστικό πνεύμα μια γνήσια, αριστερή κυβέρνηση σαν την ελληνική; Με τι καρδιά να αποχωρήσει από τη νατοϊκή λυκοσυμμαχία; (Λες σε αυτούς να αναφερόταν προφητικά ο Παλαμάς όταν ρίμαρε τους λύκους με τους μπολσεβίκους;)

(*θα έγραφα βαδίζοντας στα χνάρια του Μεγαλέξανδρου, αλλά εκεί θα κολλούσε και η φράση-θέση για τον πρώτο έλληνα ιμπεριαλιστή -ή μήπως ήταν η Αθήνα αυτή;- και ως αντίλογος η διαφορά του imperium από το μονοπώλιο. Αλλά φοβάμαι ότι μερικοί θα μπερδευτούν χειρότερα ή ανεπανόρθωτα. Εδώ δε βγάζουν άκρη για τα πιο σύγχρονα και τον ιμπεριαλισμό του Λένιν, πόσο μάλλον...

-Πρόσφατα το Ατέχνως φιλοξένησε αυτό το κείμενο, με τον πολύ εύστοχο τίτλο "οι κακοί είναι στη φυλακή", τόσο πετυχημένος που σχεδόν ζηλεύω-θυμώνω που δεν το σκέφτηκα προτού το διαβάσω.
Οι κακοί είναι στη φυλακή κι όσοι είναι εκτός τους κυνηγάει ο Λούκι-Λουκ. Εκτός κι αν έχουν δηλ κάποιο καλό δικηγόρο, σαν τον Κούγια (που είναι από μόνος του πειστήριο ενοχής) και την τυφλή, ανεξάρτητη δικαιοσύνη -που ξέρει όμως να μυρίζει το χρήμα, για να προσανατολιστεί σωστά και να ξεχωρίζει τους πλούσιους- να παίρνει το μέρος σου.

Για την ακρίβεια: οι κακοί γλιτώνουν σχεδόν πάντα τη φυλακή, αν μπορούν να εξαγοράσουν την ποινή τους ή την εύνοια των δικαστών. Εκτός κι αν πρέπει να βρεθεί κάποιος αποδιοπομπαίος τράγος να θυσιαστεί προσωρινά, για να εξιλεωθούν οι υπόλοιποι. Καλή ώρα όπως ο Ρουπακιάς, που έμεινε ελεύθερος με περιοριστικούς όρους, μέχρι να γίνει η δίκη του. Θα μας ταράξουν στη νομιμότητα...

Προχτές όμως είχαμε άλλη μια αστυνομική επιτυχία με τη σύλληψη μιας συμμορίας επαγγελματιών μπαχαλάκηδων. Οι πιο πολλοί δημοσιογράφοι στάθηκαν στη συμμετοχή τους σε αθλητικά επεισόδια, που μπορεί να παρουσιαστεί και ως προβοκάτσια εναντίον των αγαθών και τίμιων ΠΑΕ. Ελάχιστοι ήταν αυτοί που ξεχώρισαν τη συμμετοχή τους στην προβοκάτσια του Πολυτεχνείου, όταν ήθελαν να την πέσουν θεωρητικά στους Κνίτες, αλλά τους μπέρδεψαν με τους Εαακίτες και λοιπές δυνάμεις του εξωκοινοβουλίου, που βρήκαν στο δρόμο τους. Κι ακόμα λιγότεροι σκέφτηκαν να ρωτήσουν αν όλοι αυτοί λειτουργούσαν μόνοι τους ή είχαν κάποιον πίσω τους να τους πληρώνει και να τους συντονίζει.

Με τούτα και με εκείνα πάντως καθίσταται τραγικά επίκαιρη η προλεκάλτ ταινία χούλιγκανς (και ας έβγαλε από τις τάξεις της ένα χρυσαυγίτη Πετρόχειλο) με το κοινωνικό μήνυμα που έχει, στο πνεύμα της εποχής, για τους λόγους και τους παράγοντες που καλλιεργούν το χουλιγκανισμό. Αλλά και αυτή η παλιότερη ανάρτηση της ρένας δουρου-τι (όπως πρόλαβε να σημειώσει Ο 4.14, που είναι μία μέρα μπροστά από τις αναρτήσεις) με τίτλο: Μπόχουμ δέρνουμε;

Σε άλλα υστερόγραφα του δελτίου μας:
-δείτε εδώ μια ανάρτηση από το ιστολόγιο "σπασμένο παράθυρο" που έκανε τον κόπο να μαζέψει σε μια ανάρτηση όλο το συντροφικό μένος του ρ/σ στο Κόκκινο εναντίον του Πελετίδη (ούτε να τους πλήρωνε κάποιος).
-γελάστε άφοβα με τη διαδήλωση των Συριζαίων έξω από την πρεσβεία της Αυστρίας και με την έναρξη του συνεδρίου του Ποταμιού, που επιβεβαιώνει πως το τριώδιο άνοιξε.

-Επίλογος με τη συγκλονιστική φωτογραφία που κάνει σήμερα το γύρο του διαδικτύου. Έγραψα χτες ότι κάποιες σκηνές από τη μετακίνηση των προσφύγων είναι σχεδόν βιβλικές. Σήμερα οι αυτονόητοι συνειρμοί είναι με τα έπη και την Αινειάδα του Βιργίλιου, για τον πολεμιστή που κουβαλούσε στην πλάτη του το γέροντα πατέρα του, για να τον σώσει από τα ερείπια της Τροίας που καταστρεφόταν.

Άλαλα τα χείλη των ασεβών

Η φωτό είναι παρμένη από το προφίλ του φωτογράφου Γιάννη Μπεχράκη στο τουίτερ

Η γη της επαγγελίας

Τα τηλεοπτικά δελτία έκαναν μες στη βδομάδα είδηση την αισχροκέρδεια κάποιων εμπόρων-μαγαζατόρων, κατά μήκος της εθνικής οδού, που χρέωναν με δύο ευρώ ένα μπουκαλάκι νερό και με οκτώ ευρώ τη χρήση τουαλέτας στους πρόσφυγες. Η κοινή γνώμη είναι σοκαρισμένη με την κίνηση που δυσφημεί συνολικά την ελληνική υποψηφιότητα για το Νόμπελ Ειρήνης και τον αγαθό, επιχειρηματικό κλάδο. Το σωστό θα ήταν να δίνουν φτηνότερα (ή ακόμα και δωρεάν) το νερό, για να φουσκώσει η κύστη τους, και να χρεώνουν μετά περισσότερο την τουαλέτα. Κι αν κάποιοι αρνούνται να συμμορφωθούν και κάνουν την ανάγκη τους στο ύπαιθρο, να τους φωτογραφίζουμε και να τους διαπομπεύσουμε, για να επιβεβαιώσουμε αυτάρεσκα πως είναι "ζώα απολίτιστα", σε αντίθεση με εμάς τους Ευρωπαίους.

Κι αν οι Έλληνες φλερτάρουν με το Νόμπελ, τα κανάλια (που στηρίζουν, παρεμπιπτόντως, αυτήν την καμπάνια) βάζουν γερή υποψηφιότητα για το Πούλιτζερ, καθώς παίζουν πλάνα αρχείου με τρακτέρ στα μπλόκα, ενώ η είδηση αφορά το μπλόκο της αστυνομίας στις προσφυγικές μετακινήσεις. Τέτοια πλάνα βοηθάνε εξάλλου και τους αρνητικούς συνειρμούς για πρόσφυγες κι αγρότες, που είναι κοινωνικές ομάδες υψηλού κινδύνου κι ευθύνονται για μια σειρά στραβά, όπως η ανεργία κι η κρίση. Εξαιρούνται οι τσιφλικάδες της Μανωλάδας (και κάθε άλλης ματοβαμμένης ελληνικής γωνιάς), με το αναπτυξιακό τους όραμα.

Σε ένα άλλο τηλεοπτικό πάνελ, ο εκπρόσωπος των Ελλήνων Μικρασιατών (!) έλεγε πως οι δικοί μας πρόσφυγες το 22' επέστρεψαν στην πατρίδα τους και δεν επιβάρυναν άλλες χώρες. Και να τα λέει αυτά σε έναν Κούρδο πρόσφυγα, που δεν έχει δική του πατρίδα και το τουρκικό κράτος κυνηγάει το λαό του μέχρι τελικής εξόντωσης. Ενώ οι Σαουδάραβες πχ χρηματοδοτούν αδρά, συνεχώς και χωρίς προσχήματα τον ISIS, για να συνεχίσει το θεάρεστο έργο του κατά του Κουρδιστάν.

Υπάρχουν και χειρότερα, μα θα στα πω αργότερα.
Όπως ο απαράμιλλος δημοκρατικός-ανθρωπιστικός ζήλος της Αυστρίας, που αφενός ενδιαφέρεται για την οικονομική της διείσδυση στα Βαλκάνια (ου μην και για την αναβίωση της αυτοκρατορικής Αυστροουγγαρίας), αφετέρου έχει βγάλει ένα Χίτλερ (πάνω στα συντρίμμια του αυστομαρξισμού) κι έχει ένα μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό, αλλά πρώτο κόμμα (στην αντιπολίτευση) την ακροδεξιά, κάπου κοντά στο 30%, αν δεν απατώμαι.

Αυτή είναι η πιο συνεπής εκδοχής της ενωμένης ιμπεριαλιστικής Ευρώπης και των ιδανικών της, με τα σύγχρονα στρατόπεδα συγκέντρωσης να παραπέμπουν ευθέως στη ναζιστική Γερμανία, την πρώτη απόπειρα ευρωπαϊκής ενοποίησης, πρόδρομο της σημερινής ΕΕ και πρότυπό της σε μια σειρά τομείς (όπως στις εργασιακές σχέσεις). Κλειστά σύνορα, στρατόπεδα συγκέντρωσης (που βαφτίζονται hot-spots, για να πέφτουν καλύτερα στο αυτί), άγρια, απάνθρωπη εκμετάλλευση και πόλεμοι. Μια σκοτεινή ήπειρος από την οποία μοιάζει να πέρασε και να μην ακούμπησε ο Διαφωτισμός.
Αυτή είναι η μεγάλη ευρωπαϊκή ιδέα που αναφέρει συνεχώς και πίνει νερό στο όνομά της ο Έλληνας πρωθυπουργός της ΔΦΑ. Κι η Αυστρία δεν είναι η εξαίρεση στον κανόνα, αλλά η πιο υποδειγματική συνεπής εκδοχή του.

-Μα δε βλέπετε πως οι πρόσφυγες θέλουν να έρθουν σε αυτήν την Ευρώπη, που εσείς λοιδορείτε και κατακρίνετε;
Λέει ένα αήττητο επιχείρημα.
-Μα δε βλέπετε πως ΚΑΙ αυτή η Ευρώπη ματοκυλάει τους λαούς και ξεριζώνει τους πρόσφυγες από τις πατρίδες τους;

Κανείς φράχτης, καμία κλειστή συνοριακή γραμμή, κανένα αστυνομικό μπλόκο ή καυτό σημείο, ούτε καν το ανθρώπινο τείχος από τα πτώματα των προσφύγων που ξεβράζει καθημερινά το Αιγαίο (κι ίσως θα έπρεπε να αφήσει πίσω το μύθο του Αιγέα και να αλλάξει όνομα) δεν μπορεί να κρατήσει το προσφυγικό κύμα και της γης τους κολασμένους, που βλέπουν οτιδήποτε άλλο πέρα από την κόλαση του πολέμου, σαν παράδεισο.

Και προσφέρουν βιβλικές εικόνες, με τις μαζικές μετακινήσεις τους, καθώς ψάχνουν απεγνωσμένα και με κάθε κόστος το δρόμο για τη Γη της Επαγγελίας. Προτού καταλάβουν πως όλα όσα τους είχαν υποσχεθεί είναι ψεύτικα κι ότι ο απατηλός ευρωπαϊκό παράδεισος είναι αληθινός μόνο για τις ΜΚΟ, με τις χρυσοφόρες αγαθοεργίες και τον αγαθό, επιχειρηματικό κλάδο, που επενδύει στην ανθρώπινη δυστυχία κι αναπτύσσεται επί πτωμάτων.

Μπροστά σε αυτό το (θείο) δράμα, τα αυτονόητα είναι λιγοστά, σταγόνα στον ωκεανό. Χρειάζεται εγρήγορση, ένταση της αλληλεγγύης και πιο δυναμικές πρωτοβουλίες, όπως η πορεία στη Θεσσαλονίκη (όπου υπάρχει και το προηγούμενο με τις εκδηλώσεις αλληλεγγύης στους Αιγύπτιους αλιεργάτες της Νέας Μηχανιώνας), στην ευρύτερη περιοχή του (υπό δημιουργία) στρατοπέδου συγκέντρωσης στα Διαβατά, με σύνθημα: Έλληνες και ξένοι εργάτες ενωμένοι.

Πολύ ενδιαφέρον είναι κι αυτό το κάλεσμα που απευθύνουν σωματεία κι εργατικοί φορείς για το προσφυγικό και τις εγκληματικές ευθύνες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, που ξεκινάει να περιφρουρεί από σήμερα το Αιγαίο, ενσαρκώνοντας στην κυριολεξία την παροιμία του θυμόσοφου λαού για το λύκο -ή μάλλον τη λυκοσυμμαχία- που θα φυλάει τα πρόβατα, για να μην πάθουν κανένα κακό...

Ωριμάζοντας

Ξέχασα να γράψω στο χτεσινό σημείωμα για τα "αυγά μαύρα" (που είναι σχεδόν αδύνατο να μην μπερδευτείς τουλάχιστον μια φορά και να μην το πεις "αυγά μάτια" πχ, αν δεν έχεις δει την παράσταση) ότι πηγαίνοντας στην αίθουσα εκδηλώσεων, πετύχαμε στον τοίχο του δημαρχείου ένα σύνθημα με το εξής εύστοχο μήνυμα
ΩΡΙΜΑΣΑΜΕ - (υπογραφή) ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

Είναι ζήτημα βέβαια πόσο ώριμος είναι αντίστοιχα ο υποκειμενικός παράγοντας όταν γράφει σε τοίχους τέτοια ανώριμα συνθήματα, που έχουν όμως πλάκα και μια δόση αλήθειας-αυτοσαρκασμού.

Αυτή που κατακτά με τον καιρό όμως άλλα επίπεδα ωριμότητας, είναι η (συγ)κυβέρνηση της ΔΦΑ, που διαπρέπει πχ στη δημιουργική λογιστική και την επεκτείνει και σε άλλους τομείς, όπως στη δέσμευση ότι δε θα περικοπούν (κύριες) συντάξεις ή στον υπολογισμό των μπλόκων που εκπροσωπεί η συμμαχία των προθύμων (δες σχετικά και το χτεσινό σχόλιο του Ριζοσπάστη).
10-5-5, 6/2+8, 20 φορές το 15,
Έντεκα κι επτά 18, Σύνολο δεκάξι

Πέρα από τη δημιουργική αριθμητική όμως και τα μπλόκα-σφραγίδες (βγαλμένα απευθείας από τις χειρότερες παραδόσεις του εργατοπατερικού συνδικαλισμού), υπάρχει η αμείλικτη πραγματικότητα των αριθμών, που λέει πχ πως στο μπλόκο της Νίκαιας είναι συγκεντρωμένα όσα τρακτέρ έχει όλη η Πελοπόννησος.

Το μόνο βέβαιο είναι πως τα μπλόκα αυξήθηκαν αμέσως μετά το (τόσο ενθαρρυντικό κι ελπιδοφόρο) αποτέλεσμα της συνάντησης με τους γνωστούς Τεμπωρύχους. Κι αν ο Τσίπρας δεν κατάφερε να τα βρει ούτε καν με αυτούς, καταλαβαίνει κανείς τι περιθώρια συμφωνίας υπάρχουν στη σημερινή συνάντηση με το συντονιστικό της Νίκαιας (το κείμενο γράφτηκε πριν από την ολοκλήρωσή της), όπου καλό είναι να θυμόμαστε ότι δεν παίζουμε μπάλα μόνοι μας κι ότι η συσπείρωση σε αγωνιστική κατεύθυνση δεν εξαλείφει αυτομάτως τις όποιες αυταπάτες και τις αντίστροφες τάσεις συμβιβασμού.

Αυτό δείχνει παράλληλα και τα όρια της κυβερνητικής τακτικής του ώριμου φρούτου, την οποία σπούδασε ο Σύριζα ως αξιωματική αντιπολίτευση από το 12' κι εφαρμόζει τώρα κατά γράμμα, ποντάροντας στην κούραση των αγροτών και την έναρξη των γεωργικών εργασιών στα χωράφια, όσο μπαίνει η άνοιξη.
Αν τους τσακίσω νωρίς,
τότε θα πέσω νωρίς
κι όταν θα μπω στο ράφι (χρονοντούλαπο)
θα 'ναι πάλι νωρίς

Κι η εισαγγελική κίνηση να ζητήσει την επέμβαση της αστυνομίας, όταν κλείνουν τους δρόμους οι αγρότες; Εντάξει, άλλο τι κάνουν οι ανεξάρτητες αρχές, για να επιβάλουν το νόμο. Εξάλλου, όπως είπε και ο Παπαδημούλης, θα μας ταράξουν στη νομιμότητα...

Αλλά το χαρακτηριστικό που ωριμάζει πιο γρήγορα από τα άλλα, είναι ο "αριστερός" αυριανισμός, με το Κόκκινο και την ιστοσελίδα του να παραδίδουν σε καθημερινή βάση απλά μαθήματα αντικομμουνισμού. Τελευταίο χτύπημα η προσπάθεια απαξίωσης των αιτημάτων για τους άνεργους και του Κ. Πελετίδη, μετά την εντυπωσιακή μαραθώνια κινητοποίηση που προανήγγειλε ο δήμος Πατρέων. Ένα χυδαίο δημοσίευμα, όπου ακόμα κι ο τίτλος απευθύνεται στα πιο ταπεινά ένστικτα του μέσου νοικοκυραίου. Το ΚΚΕ προκαλεί τους Έλληνες... Θιασάρχης ο Πελετίδης...

Η ροζ μονταζιέρα ζει και βασιλεύει, και τα social media κυριεύει. Τόσο στην περίπτωση της Λιάνας Κανέλλη, που εφόσον διέβη το Ρουβίκωνα και συστρατεύτηκε με το κόμμα, έχει γίνει κόκκινο πανί, ακόμα κι όταν δεν κάνει τίποτα επιλήψιμο, ενεργοποιώντας απλώς εξαρτημένα αντανακλαστικά σε διάφορα παβλο(φ)-σκυλάκια, που λυσσάνε κι αφρίζουν γαβγίζοντας, μόλις ακούσουν το όνομά της.
Όσο και στη χτεσινή ομιλία του Παφίλη στη Βουλή, όπου απομόνωσαν μισή φράση για να βγάλουν το αήττητο συμπέρασμα πως το ΚΚΕ δε θέλει να τους πρόσφυγες στην Ελλάδα και τους κουνάει το δάχτυλο αφ' υψηλού, γιατί δεν έμειναν στην πατρίδα τους να οργανώσουν την Αντίσταση.

Αν μπεις εν τω μεταξύ να ξύσεις λιγάκι την επιφάνεια και να δεις την ουσία πίσω από τον κουρνιαχτό, τρομάζεις σχεδόν από τη μυθοπλασία και την απόστασή της με την πραγματικότητα, αφού πολλές φορές το σενάριο δε βασίζεται καν σε πραγματικά γεγονότα, αλλά σε έτοιμα φανταστικά σχήματα και σπερμολογίες. Αλλά δε βαριέσαι, πόσοι θα κάνουν τη διαδικασία της εξακρίβωσης, για να βρουν την αλήθεια; Ο επικοινωνιακός ντόρος είναι το παν, η πραγματικότητα δεν είναι τίποτα.

Τη μονταζιέρα μη χτυπάς, αυτή σου δίνει για να φας.
Επειδή ψωμί (άρτος) δεν υπάρχει, χρειάζονται θεάματα. Και δεν τη βγάζεις καθαρή ως κυβέρνηση, αν δεν έχεις να επιδείξεις χάντρες, καθρεφτάκια και λίγο έργο κατά της διαφθοράς, για να δέσει το έργο που θα σερβίρουν στους ιθαγενείς. Υπόθεση: ο αιμοσταγής επαναστάτης Σύριζα στρέφεται κατά των μπουρζουάδων, κόβει τα κεφάλαιά τους για να τα μοιράσει στους φτωχούς και τα εναποθέτει σε δημόσια θέα, πάνω σε φανοστάτες κεντρικών πλατειών, αποθαρρύνοντας τα λαμόγια.

Μετά από τη λίστα Λαγκάρντ, ο Σύριζα προσπαθεί να αντλήσει πολιτική υπεραξία από τη λίστα Μπόριανς -λες και εξαντλήσαμε την προηγούμενη, πιάσαμε όλους τους κακούς, γεμίσαμε τα ταμεία του δημοσίου, οπότε τώρα οδεύουμε σε νέες επιτυχίες.

Στο αριστερό σαξές στόρι, περιλαμβάνεται ασφαλώς κι η αστυνομική επιτυχία με τη σύλληψη των εκβιαστών, ενός εκδότη και δύο δημοσιογράφων. Όπως λέει κι ένας σφος για το Μαυρίκο, κανονικά όταν προσλαμβάνεις για συνήγορό σου τον Κούγια, πρέπει αυτομάτως να σου επιβάλουν ισόβια, χωρίς άλλες διατυπώσεις. Αλλά επειδή κανείς δεν είναι τόσο αφελής, για να πιστέψει πως όλοι αυτοί δρούσαν μόνοι τους, χωρίς πλάτες και διασυνδέσεις (πχ του Μούσια), με επικεφαλής τον εκδότη της Ακρόπολης, έχει ενδιαφέρον να δούμε πόσο ψηλά (δε) θα φτάσει η υπόθεση και πώς θα ξανατυλιχτεί το κουβάρι της, αφήνοντας στο απυρόβλητο τα μεγάλα ψάρια.

Κι αν οι συνθήκες ωριμάζουν μαζί με την πασοκιά της ΔΦΑ, το ζητούμενο είναι να μην περιμένουμε να πέσει σαν ώριμο φρούτο, και να μην σαπίσουμε κι εμείς μαζί τους (ενώ παίζουμε με τις τάπες των βαρελιών μας), ενώ μας παίρνει αμπάριζα η σαπίλα του σάπιου κόσμου της εκμετάλλευσης.

Αυγά μαύρα

Πρόκειται για μία συγκινητική ιστορία που ανασύρει μνήμες από τα γεγονότα του εμφυλίου.
Δύο αδέλφια, παιδιά ενός αντάρτη της Ρούμελης. Χωρίστηκαν στα χρόνια του εμφυλίου πολέμου – ο αδερφός έμεινε με τους παππούδες τους, η αδερφή βρέθηκε σε παιδούπολη.

Σήμερα συναντιούνται προσπαθώντας να κλείσουν τα κενά που δημιουργήθηκαν, ψάχνοντας να βρουν τις μνήμες και τα συναισθήματα τους που χάθηκαν για πάντα.
Μια σπουδαία παράσταση, με έντονο δραματικό ύφος και επίκαιρα μηνύματα.

(από το δελτίο τύπου του Δήμου Χαϊδαρίου)

Αυγά μαύρα
Η παράσταση που σκηνοθετεί ο Αντώνης Αντωνίου και πρωταγωνιστεί μαζί με τη Νατάσα Ασίκη (που υποθέτω πως δεν έχει κάποια άμεση σχέση με τη συνεπώνυμή της Βίνα).
Ο τίτλος αναφέρεται στα πένθιμα πασχαλινά αυγά που κρατούσε ως κοριτσάκι η ηρωίδα του έργου για τους γονείς της που χάθηκαν στο δεύτερο αντάρτικο. Και τα οποία τρόμαζαν τον περίγυρο της γειτονιάς, προκαλώντας την κοινωνική απομόνωση και ενοχές στην ψυχή του μικρού κοριτσιού για την ίδια της την ύπαρξη και τον πατέρα της, που...
-Ήταν σπουδαίος άνθρωπος
-Ναι αλλά δεν ήτανε πατέρας.
Και...
-Πάλεψε για όλο τον κόσμο
-Εκτός από τα παιδιά του.

Τα πρόσωπα: τα δυο αδέλφια, ο Σπύρος και η Μαρία, που μένουν ορφανά από μικρή ηλικία, χωρίζονται για κάποια χρόνια, όταν η μικρή κλείνεται σε μία από τις παιδουπόλεις της Φρειδερίκης κι αυτή η τραυματική παιδική ηλικία τους αφήνει τα σημάδια της για το υπόλοιπο της ζωής τους. Αποκτούν ψυχολογικά, κλείνονται στον εαυτό τους, γιατί κανείς άλλος δε θα μπορούσε να καταλάβει αυτό που πέρασαν, ψάχνουν συμβατικές λύσεις-συντρόφους, για να αποκτήσουν μια "κανονική ζωή". Η Μαρία ειδικά αναπτύσσει ένα φοβικό σύνδρομο εγκατάλειψης και της λείπουν οι βασικές πληροφορίες για τα χρόνια που ήταν μωρό και κρύβονταν σε μια σπηλιά, τα πρώτα της βιώματα, τα παιχνίδια της, τα βήματά της, γιατί αυτοί που τα έζησαν -εκτός από τον αδερφό της- δε βρίσκονται πια στη ζωή.

Το κείμενο-ο συγγραφέας: οι περισσότεροι μπορεί να τον γνωρίζουν από το (συναρπαστικά βαρετό κατά τη γνώμη μου) βιβλίο του για το Βελουχιώτη (Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων), ή από το γάμο του με τη Μαλβίνα, ή από μια σχετικά πρόσφατη παρουσία του στη ραδιοφωνική Ελληνοφρένεια, και να αγνοούν έτσι το συγγραφικό του ταλέντο. Πρόκειται για το Διονύση Χαριτόπουλο, που έχει γράψει ένα πολύ καλό, ισορροπημένο κείμενο, που καθηλώνει το κοινό. Ο Χαριτόπουλος κατάφερε να υποτάξει τις (δικές του πιθανότατα) όποιες ενστάσεις σε μια στρατευμένη οπτική γωνία, που δεν έρχεται όμως έτοιμη, μασημένη στο πιάτο του θεατή και σέβεται τα βιώματα της αντίπερα όχθης, με τα οποία συνδιαλέγεται. Καταφέρνει δηλ να πάρει θέση, που δεν είναι αβασάνιστη ούτε αγνοεί τους λόγους και τα επιχειρήματα του αντιπάλου.

Ενώ παράλληλα θίγει σε δεύτερο πλάνο μια σειρά παράπλευρα ζητήματα, όπως τον προβληματισμό αν ο αγωνιστής που αφοσιώνεται στην επανάσταση δικαιούται να φτιάξει οικογένεια ή οφείλει να αποφύγει τον επιμερισμό της ευθύνης, των θυσιών και των στερήσεων της δικής του στάσης, στους δικούς του, τα αγαπημένα του πρόσωπα.

Ο διοργανωτής: ήταν ο δήμος Χαϊδαρίου, που φιλοξένησε την παράσταση στην αίθουσα εκδηλώσεων του δημαρχείου και θα συνεχίσει με αντίστοιχες πολιτιστικές πρωτοβουλίες και το επόμενο διάστημα. Σε δυο βδομάδες, θα ανέβει στον ίδιο χώρο η παράσταση "πού είναι η μάνα σου μωρή", με τη διασκευή της Σοφίας Αδαμίδου στο βιωματικό βιβλίο της Δήμητρας Πέτρουλα. Ενώ ο Αντωνίου δεσμεύτηκε να ανεβάσει το έργο και το καλοκαίρι, στο δημοτικό ανοιχτό θέατρο, για τον (πάρα πολύ) κόσμο που έμεινε απέξω και δεν μπόρεσε να το παρακολουθήσει).

Είναι ενδεικτικό ότι ο Σελέκος απορροφήθηκε τόσο πολύ από το έργο, που αφαιρέθηκε και συνέχισε προς στιγμήν να αποκαλεί Σπύρο τον Αντώνη Αντωνίου μετά την παράσταση. Κι αφού ευχαρίστησε από καρδιάς τους ηθοποιούς για την κατάθεση ψυχής που έκαναν επί σκηνής και το μοναδικό ρεπό τους που θυσίασαν για να έρθουν στο Χαϊδάρι, ξεχώρισε ένα σημείο του έργου, που έλεγε πως δεν πρέπει να κρίνουμε κάποιον από τη σημερινή εικόνα του και αυτά που φαίνονται προς τα έξω, γιατί δεν μπορούμε να ξέρουμε την προσωπική ιστορία που κουβαλά -ούτε προφανώς τις δυνάμεις και τις δυνατότητες που κρύβει μέσα του, προσθέτω εγώ.

Η προσέλευση
Με μία λέξη: κοσμοσυρροή. Πρέπει να χώρεσαν καμιά 300αριά θεατές σε μια αίθουσα συνολικής χωρητικότητας 200 ατόμων, και να έμειναν άλλοι τόσοι απέξω (που πείστηκαν με δυσκολία να μη θορυβούν στο αίθριο, όταν ξεκίνησε η παράσταση, και να... διαλυθούν ησύχως). Κάτι που δείχνει τη δίψα του κόσμου για καλό, ποιοτικό θέατρο, που συνήθως κοστίζει πολύ για τη μέση, λαϊκή τσέπη. Αλλά να έρθετε παιδιά και την Πέμπτη, στην αντιπολεμική παράσταση διαμαρτυρίας στο υπουργείο Άμυνας, όπου καλεί ο δήμος, κι εκεί δωρεάν είναι.

Κι όσο φυσιολογικό είναι να υπάρξει ένας μικρός χαμός από το συνωστισμό, που δε βοηθά πάντα τους ηθοποιούς, η χημεία που ανέπτυξαν με το κοινό, η συναισθηματική φόρτιση και η ενέργεια που συσσωρεύτηκε ήταν τέτοια, που ξέσπασαν στο τέλος σε μια θύελλα χειροκροτημάτων και μια άκρως συγκινητική αποθέωση. Μια συγκίνηση που ήταν φανερή και στον ίδιο τον Αντωνίου, καθώς ένας από τους λόγους που ήθελε να ανεβάσει εκεί αυτήν την παράσταση (όπως εξομολογήθηκε στο κοινό) ήταν πως ο πατέρας του επί κατοχής ήταν έγκλειστος στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Ενώ λίγο μετά γονάτισε, σχεδόν ευλαβικά, για να ακούσει τι του έλεγε από κάτω μια γιαγιά-βετεράνος, που έζησε πιθανότατα από πρώτο χέρι την εποχή και τα γεγονότα στα οποία αναφερόταν το έργο.

Θα σας ταράξουμε στη νομιμότητα

Δελτίο Κομινφόρμ V

(Μικρή συλλογή στιγμιότυπων των τελευταίων ημερών)

Όταν στην ΕΔΑ έλεγαν απέναντι στους τραμπούκους και τους παρακρατικούς του μετεμφυλιακού καθεστώτος "θα σας ταράξουμε στη νομιμότητα", (το οποίο με ποδοσφαιρικούς όρους είναι κάτι σαν το "γκολ εσείς, σέντρα εμείς") δε φαντάζονταν πιθανότατα τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό στις νέες, σύγχρονες συνθήκες. Αντιγράφω από σχόλιο στον κυριακάτικο Ρίζο:

Χρειάζονται 75 ευρώ, για να πας αεροπορικώς στην Αλεξανδρούπολη. Και χρειάζονται πάνω από 100 ευρώ για να πας οδικώς (κόστος βενζίνης και διοδίων). Ε, βρέθηκε δικηγόρος που δηλώνει στον Εισαγγελέα ότι αναγκάστηκε να πάει αεροπορικώς, ενώ ήθελε να πάει οδικώς, αλλά δεν τον άφησαν τα μπλόκα των αγροτών. Ο συγκεκριμένος δικηγόρος, μάλιστα, φαίνεται ότι εμποδίστηκε από 68 μπλόκα να φτάσει στον προορισμό του. Με βάση τον αριθμό που αναφέρει υποθέτουμε ότι θα ξεκίναγε από την Αθήνα, θα πήγαινε απ' άκρου σε άκρο στην Κρήτη, θα διέσχιζε μετά όλη την Πελοπόννησο, θα ανέβαινε Ηπειρο, θα κατέβαινε Στερεά, θα συνέχιζε Θεσσαλία και πάει λέγοντας (αμφίβολο κι αν έτσι θα συναντούσε 68 μπλόκα, αλλά για να το αναφέρει κάτι θα ξέρει). Ζητά, λοιπόν, τη δίωξη των επικεφαλής και των 68 μπλόκων (σ.σ. που δεν του επέτρεψαν να ξοδέψει 100 ευρώ και τον ανάγκασαν να πληρώσει μόνο 75). Είναι προφανές πως στην περίπτωσή του έχουμε απόλυτη εφαρμογή της απειλής του Παπαδημούλη: «Θα σας ταράξουμε στη νομιμότητα»...

Στο ίδιο φύλλο, παρεμπιπτόντως, αξίζει να βρείτε και να διαβάστε τη συνέντευξη του Άρη Πολυγένη απ' το μπλόκο της Νίκαιας για το ζωντανό λόγο του κι αρκετά σπαρταριστά σημεία, πχ για το κουμπί της Αλέξαινας και την πρόταση περί καταγγελίας μετά διαλόγου και για την ακρίβεια μετά από το διάλογο με την κυβέρνηση:

Σιγά μη γίνει η μούρη κρέας της κυβέρνησης, αν εμείς την καταγγείλουμε. Εδώ ένας ολόκληρος αγωνιζόμενος λαός τους φωνάζει καθημερινά για την αντιλαϊκή πολιτική τους κι αυτοί νομίζουν ότι κάπου έχει συναυλία και ...πάνε να την ακούσουν.
Πιστεύει κανείς σοβαρός και μυαλωμένος άνθρωπος ότι μια κυβέρνηση η οποία είναι αποφασισμένη - το λέει και δημοσίως - ν' ανταποκριθεί με κάθε τρόπο σε ό,τι ζητάνε οι εταίροι της, ΕΕ και ΔΝΤ, αλλά και οι εκπρόσωποι του μεγάλου κεφαλαίου στη χώρα μας, με τους οποίους έχει «νταλαβέρια» και συμφωνεί μαζί τους, γιατί τα συμφέροντά τους υπηρετεί, θα πειστεί με τον διάλογο ν' αλλάξει αποφάσεις και πολιτική; Μόνο με την κλιμάκωση του αγώνα μπορείς κάτι να κερδίσεις.

Αλλά η διαπάλη των δύο γραμμών στους αγρότες (αγωνιστικής και συμβιβαστικής) συνεχίζεται.

Κι ενώ η είσοδος των τρακτέρ στην πρωτεύουσα απαγορεύτηκε γιατί παρέβαινε τον ΚΟΚ (κώδικας οδικής κυκλοφορίας), ο δολοφόνος του Παύλου Φύσσα αποφυλακίστηκε με περιοριστικούς όρους, γιατί συμπληρώθηκε το ανώτατο διάστημα προφυλάκισης που προβλέπεται από το νόμο. Και όπως θα ξέρετε, η αριστερή κυβέρνηση θα ταράξει στη νομιμότητα και τους φασίστες...

Να δούμε όμως τι προβλέπει ο νόμος και για την εντυπωσιακή κινητοποίηση που προανήγγειλε τις προάλλες ο Πελετίδης και την πολυήμερη μαραθώνια πορεία, με πρωτοβουλία της δημοτικής αρχής, από την πόλη της Πάτρας ως το Σύνταγμα, για να παρθούν μέτρα ενάντια στην ανεργία κι υπέρ της προστασίας των ανέργων και των οικογενειών τους.

Στα γραφικά στιγμιότυπα της περασμένης βδομάδας, περιλαμβάνεται σίγουρα η φιλοσοφική αποδόμηση του Μαρξ από μια φαιδρή δαπίτισσα και η ακόμα πιο φαιδρή γραμμή άμυνας κάποιων δικών της, που ανακάλυψαν σεξισμό πίσω από το ανελέητο τρολάρισμα που δέχτηκε στη συνέχεια (δείτε εδώ και μια ανάρτηση του Ζούκοφ, που μάζεψε τα καλύτερα).

Καθώς κι ένα (δεν ξέρω τι επίθετο να βάλω, μου έχουν τελειώσει) πρωτοσέλιδο του Μακελειού του Χίου, που ακολουθεί γραμμή (κκε) εσωτερικού, ταυτίζοντας λανθασμένα τον Μπρέζνιεφ και το σφο με το μουστάκι.

Επίσης παλεύουμε για αστική δικτατορία του προλεταριάτου...

Κλείνουμε με δυο-τρία επετειακά.

Τις προάλλες συμπληρώθηκαν τριάντα χρόνια από την εκτόξευση του διαστημικού σταθμού Μιρ (που αν δεν κάνω λάθος σημαίνει "ειρήνη" αλλά και "κόσμος" κι είναι φοβερό που χρησιμοποιούν οι Ρώσοι την ίδια λέξη για αυτές τις δύο έννοιες). Μπορείτε να διαβάσετε εδώ ένα επιστημονικό άρθρο που δεν είναι από τη δική μας πολιτική σκοπιά, αλλά έχει πολλές, ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες.

Και φυσικά σήμερα είναι η επέτειος ίδρυσης της Επον και του Κόκκινου Στρατού (ακολουθώντας τους συνδέσμους μπορείτε να διαβάσετε σχετικά κείμενα από το Ατέχνως).

Κάπα Νι Έψιλον

σκόρπιες σημειώσεις από την εκδήλωση για τα 40χρονα από το 1ο Συνέδριο της ΚΝΕ, στο κλειστό του Σπόρτιγκ

Μια εκδήλωση που είχε εύλογα, λόγω του επετειακού χαρακτήρα, κάπως ρετρό χρώμα, ασορτί και με τη μεγάλη φωτογραφία που δέσποζε στον έναν τοίχο του κλειστού, με την πρωταθλήτρια ομάδα του γυναικείου μπάσκετ του Σπόρτινγκ και την Άννυ Κωνσταντινίδου, που ήταν κάτι σαν το θηλυκό Γκάλη της εποχής.

Αλλά ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου, γιατί η ΚΝΕ είναι η μόνη πολιτική νεολαία που μπορεί να γεμίσει ασφυκτικά, με τους φίλους και τα μέλη της, ένα κλειστό που άλλοι πολιτικοί χώροι δυσκολεύονται να το κάνουν με το σύνολο του έμψυχου δυναμικού τους, ακόμα κι αν είχαν ολομέλεια.

Κι ίσως έχει έρθει ο καιρός να δοκιμάσουμε κάποιο μεγαλύτερο χώρο, όπως το 76', όπου παράλληλα με τις εργασίες του Συνεδρίου είχαμε και την κεντρική εκδήλωση στο γήπεδο του Πανιώνιου, στη Νέα Σμύρνη. Και όχι, δεν εννοώ το κλειστό στην Αρτάκης, που είναι πιο κλουβί κι από του Σπόρτινγκ.

Λένε πως όταν ο Έντι Τζόνσον ήρθε στην Ελλάδα να παίξει για τον Ολυμπιακό κι έδωσε τον πρώτο αγώνα του για το Κύπελλο εναντίον του Παναθηναϊκού σε αυτό το κλειστό, νόμιζε πως του κάνουν πλάκα και πως αυτό ήταν απλώς το βοηθητικό-προπονητικό. Και εμείς, κατ' αντιστοιχία, προπονούμαστε για τη μέρα που θα είμαστε (ξανά) σε θέση να γεμίσουμε το ΟΑΚΑ (το αφήνω επίτηδες αδιευκρίνιστο να αιωρείται, κλειστό ή ανοιχτό) ή το Καλλιμάρμαρο, όπως στα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση, επί Ζαχαριάδη. Αρκεί να μη μας φάει η προπόνηση και καούμε στο ζέσταμα.

Το Σάββατο, μπορεί να μην είχαμε τόσο σπουδαίες ηγετικές φυσιογνωμίες (αυτές θα τις αναδείξουν μονάχα οι πιο ενδιαφέροντες καιροί), αλλά ήταν, δίχως άλλο, συγκινητικό να βλέπεις ένα μέλος από το 'Ταμπούρι', το πρώτο συγκρότημα της οργάνωσης, να δίνει το “παρών” και να δείχνει την ιστορική συνέχεια με τα νέα παιδιά, στα οποία παρέδωσε τη σκυτάλη. Ενώ σε μια σειρά κάθονταν το παρελθόν και το παρόν (το μέλλον ήταν κάπου εκεί, στις εξέδρες) της οργάνωσης, με όλους τους γραμματείς της ΚΝΕ, σε χρονολογική κατάταξη, από το Γόντικα ως τον Αμπατιέλο.

Όλοι; Όχι. Γιατί ο ανυπότακτος Γράψας (δε θα υπακούσω) έχει αφήσει τα εγκόσμια και δε θα μπορούσε να είναι εκεί, όπως και να έχει, από αντικειμενική άποψη, και είναι ζήτημα αν θα μπορούσε από υποκειμενική, και αν θα είχε επουλωθεί το τραύμα του 89'. Όπως δεν ήταν και ο Θεοδωρικάκος, που είχε έρθει όμως, μαζί με άλλους καλεσμένους, στην πρώτη ανοιχτή μέρα του 19ου Συνεδρίου.

Ένα κενό από τη διπλή κρίση του 89'-91' και άλλες μαζικές διαρροές από κάποια άτομα που βρέθηκαν κατά λάθος στην οργάνωση ή στο τιμόνι της ως στελέχη, ακόμα κι επειδή ήταν μόδα κάποια περίοδο, θυμίζοντας λίγο μια παλιότερη διαφήμιση: και η Δήμητρα Παπαδοπούλου; Και ο Γιώργος Κύρτσος; Και η Όλγα Τρέμη; Και η Αντιγόνη Λυμπεράκη (κατά δήλωσή της τουλάχιστον); Και η κε του μπλοκ; Όλοι τους σπούδασαν στο μεγάλο σχολείο της ΚΝΕ, και κατά κανόνα, πέρασαν και δεν ακούμπησαν. Σε βαθμό που να απορείς σήμερα αν τους έχει μείνει κάτι λίγο από εκείνα τα χρόνια και πώς φτύνουν έτσι το παρελθόν τους, που δεν παύει να είναι κομμάτι του εαυτού τους, σε κάθε περίπτωση.

Νάτη πάλι η παρελθοντολογία και το ρετρό χρώμα, που ρέπει βασικά προς το δίπολο άσπρο-μαύρο, σαν τη βασική αντίθεση της κοινωνίας: εργασία-κεφάλαιο. Και έρχεται μετά ο άλλος και σου λέει: μην τα βλέπετε όμως όλα άσπρο-μαύρο σε αυτή τη ζωή. Και υπομένει μαζοχιστικά, σαν την πρωταγωνίστρια από τις πενήντα αποχρώσεις του γκρι, την ίδια ιστορία, με αναπαλαιωμένα υλικά και τις πενήντα αποχρώσεις του ΠΑΣΟΚ. Παίρνοντας διαρκώς για φωτεινή ελπίδα μες στο τούνελ, όσους του τάζουν εύκολες λύσεις και πράσινα άλογα, για να ξεχωρίσουν από το μαύρο μνημονιακό μέτωπο και να μετατραπούν σύντομα και διαλεκτικά στο “αντίθετό” τους, δηλ σε αυτό που έβριζαν.

Γιατί η μόνη αλήθεια γράφεται με κόκκινο, σαν το στιλό που διορθώνει τα λάθη και λοιπές ανορθογραφίες, αλλά δεν κουνάει αφ' υψηλού στους μαθητές το δάχτυλο, σαν τον καθ(οδ)ηγητή μας στο Λύκειο.

Το ρετρό δε μυρίζει απαραίτητα μούχλα. Σκέψου πόση ζωντάνια και συναίσθημα είχαν εξάλλου τα πλάνα από το 1ο συνέδριο, με τη γεμάτη κερκίδα και τα φωτεινά πρόσωπα με τα μαύρα γένια (όλα διαλεκτικά είναι) που φώναζαν ρυθμικά: Κάπα-Νι-Έψιλον, και δονούσαν το στάδιο. Κι είναι κρίμα που το δεκάλεπτο ιστορικό βιντεάκι της εκδήλωσης δεν είχε περισσότερα τέτοια ντοκουμέντα και πλάνα αρχείου, που εφόσον υπάρχουν, δεν πρέπει να μείνουν αναξιοποίητα.

Κι ήταν λογικός αυτός ο ενθουσιασμός, ακόμα και αυτό το ξερό σύνθημα “ζήτω το 1ο Συνέδριο”, γιατί οι σφοι που έβγαιναν από μακρόχρονη παρανομία και μια διαλυτική διάσπαση, έστηναν ταμπούρι (μόνο τυχαίο δεν ήταν το όνομα του συγκροτήματος) κι έβλεπαν να στήνεται απ' την αρχή στα πόδια της μια γερή, μαζική οργάνωση, να παίρνει σάρκα και οστά, να φυτρώνει στην Αθήνα μες στο κέντρο ένα καινούριο δέντρο και να πιάνει γερές ρίζες, ισχυρούς δεσμούς με το λαό. Να γίνεται αειθαλές, παντός καιρού, να μη λυγάει μηδέ όσο στην κακοκαιριά λυγάει το κυπαρίσσι, να ανθίζει και να δίνει συνεχώς νέους καρπούς. Με κόκκινα φύλλα και ολόγλυκα μήλα, που έμειναν συνεπή στο χρώμα και τις ιδέες τους, χωρίς να σαπίσουν ποτέ, παρά τις κάμπιες που τρύπωσαν κατά καιρούς μέσα τους και τα κατέτρωγαν έσωθεν, προτού ανοίξουν φτερά για να εξαργυρώσουν το κομματικό τους παρελθόν στην αγορά εργασίας. Τότε που ο Οδηγητής στο εξώφυλλο πήγε να μιμηθεί το φαγωμένο μήλο της Apple και μια σειρά σφοι έρρεπαν προς το προπατορικό αμάρτημα του οπορτουνισμού, που δεν είναι παρά η επιρροή της αστικής τάξης στο οργανωμένο, εργατικό κίνημα.

Οι εποχές σήμερα έχουν αλλάξει, αλλά εάν κάτι παρέμεινε το ίδιο μες στο πέρασμα των χρόνων, δεν είναι οι “κυκλικές, ανά εικοσαετία κρίσεις” ή “το σταλινικό, συγκεντρωτικό μοντέλο”, όπως έχουν αποφανθεί κατά καιρούς διάφοροι κουκουεδολόγοι. Αλλά αυτός ο ενθουσιασμός, το φιλότιμο και η ανιδιοτελής προσφορά, οι ιδέες και το πολιτικό στίγμα που τα εμπνέουν. Και η διαρκής επιβεβαίωση στην πράξη πως ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου, κι όχι μια ρετρό ιστορία, που επιχειρεί να νεκραναστήσει το παρελθόν και περιμένει στην Κόκκινη Μηλιά το μαρμαρωμένο βασιλιά.

Οι φιλόσοφοι παίζουν μπάλα

Μιας και η Κυριακή ετυμολογικά είναι μέρα αφιερωμένη στον Κύριο, αλλά οι περισσότεροι την αφιερώνουν στη στρογγυλή θεά και το ποδόσφαιρο, που είναι το σύγχρονο όπιο του λαού, η κε του μπλοκ παίρνει αφορμή από την επικαιρότητα και το θάνατο του Έκο, για να αντιγράψει και να παρουσιάσει το σχετικό κεφάλαιο από το βιβλίο του Μαρκ Πέριμαν “οι φιλόσοφοι παίζουν μπάλα”. Ένα ενδιαφέρον παιχνίδι-εγχείρημα, με ωραίους συνειρμούς ποδοσφαιρικοφιλοσοφικής τάξης, που δανείζεται βέβαια κάποια αντιδραστικά στερεότυπα στα κεφάλαια για τον Γκράμσι (που παίζει αριστερός μέσος) και στο επίμετρο του Κώστα Καλφόπουλου (και όχι παραδόξως στον πρόλογο του ΑΑ -αλκοολικού αντιδραστικού- Αντώνη Πανούτσου) αλλά γίνεται σε πολλά σημεία απολαυστικό, συνθέτοντας και αναλύοντας την κορυφαία ενδεκάδα των φιλοσόφων-προσωπικοτήτων, που παρατάσσονται στον αγωνιστικό χώρο για να δοκιμάσουν στην πράξη τις θεωρίες τους. Καλή ανάγνωση.

Ουμπέρτο Έκο

Ομάδα Μπολόνια και Εθνική Ιταλίας

Φανέλα #9 Σέντερ Φορ

Το ποδόσφαιρο ήταν μια τελετουργία στην οποία οι απόκληροι ξόδευαν τη μαχητική τους ενέργεια και τη διάθεσή τους για εξέγερση, προσπαθώντας με ξόρκια και μαγγανείες να εξασφαλίσουν από τους θεούς κάθε πιθανού σύμπαντος το θάνατο του αντίπαλου αμυντικού, χωρίς καμιά επίγνωση του κατεστημένου, το οποίο ήθελε να τους κρατήσει σε κατάσταση εκστατικού ενθουσιασμού, καταδικασμένους στη μη πραγματικότητα.

Το εκκρεμές του Φουκώ

Επικεφαλής της επιθετικής γραμμής, με το νούμερο εννιά στη φανέλα, ο Ουμπέρτο Έκο ήταν ένας πολυσχιδής παίκτης. Υπερβολικά ευαίσθητος στον κοινωνικό του περίγυρο, συμμετείχε και στο χαμηλό και στο ψηλό παιχνίδι, μετακινούμενος από τη μια πτέρυγα στην άλλη σαν εκκρεμές, ενώ άλλαζε την επιθετική γραμμή του με μια εκθαμβωτική ποικιλία νευμάτων και σημείων που μόνο η ομάδα του ήταν σε θέση να ερμηνεύσει.

Εξορμώντας στην επίθεση, υπήρχαν φορές που βρισκόταν τόσο προωθημένος σε σχέση με τους συμπαίκτες του ώστε έμενε μόνος εκεί μπροστά να παίζει ένα μοναχικό παιχνίδι. Όμως αυτή δεν ήταν κατά κανένα τρόπο η πρόθεσή του, ούτε και η φυσική του κλίση. Δεν άντεχε να βλέπει τους άλλους να μην ακολουθούν και απέρριπτε τον τρόπο με τον οποίο παίκτες με πιο κλασική παιδεία όπως ο Τέοντορ Αντόρνο ξανοίγονταν πάντα έξω προτού γυρίσουν την μπάλα προς τα μέσα. Ο Ουμπέρτο προτιμούσε να παίζει μερικές μπαλιές με τους προωθημένους συμπαίκτες του κι έφτασε να θεωρεί αυτή την ανταλλαγή πιο σημαντική από κάθε ατομική ενέργεια. Κατ' ουσίαν ο Ουμπέρτο ήταν σπουδαίος στην επικοινωνία, μοιράζοντας την μπάλα και βάζοντας όλους τους παίκτες στο παιχνίδι. Ο Ντάριο Φο ήταν ένας από κείνους που συμφωνούσαν με την προσέγγιση του Ουμπέρτο. Επιρρεπής στους τραυματισμούς, έλεγε πως αν δεν μπορείς να παίεξις δεν παίζεις, γι' αυτό και οι εμφανίσεις του στη βασική ομάδα ήταν λίγες και αραιές, αν και όποτε έπαιζε, έπαιρνε διθυραμβικές κριτικές.

Ο Ουμπέρτο ήθελε τους συμπαίκτες του να παίζουν ανοιχτό παιχνίδι. Δε ζητούσε να επιβάλει την τάξη με αυστηρά συστήματα. Αντ' αυτού προτιμούσε να ελευθερώνει το χώρο του κέντρου, αφήνοντας όσους κέρδιζαν την μπάλα να κινούνται ελεύθερα, σημάδι της απελευθέρωσής τους από την ακαμψία των προηγούμενων ρόλων τους. Τα μέσα παραγωγής γκολ είχαν αλλάξει. Η βιομηχανία των πλάγιων μπακ που έτρεχαν εδώ κι εκεί για να βγάλουν κατευθείαν τη σέντρα είχε δώσει τη θέση της σε πιο φινετσάτες μπαλιές στα πόδια και περίπλοκους συνδυασμούς που είχαν τρισδιάστατη μορφή.

Σύντομα η τακτική άρχισε να μεταφράζεται σε επιτυχίες και η ομάδα του Ουμπέρτο να ανεβαίνει στο βαθμολογικό πίνακα. Ο ίδιος όμως καταλάβαινε πως το όλο εγχείρημα θα είχε μόνο ακαδημαϊκή αξία αν αυτές οι νίκες δεν οδηγούσαν σε τρόπαια και τίτλους στο τέλος της σεζόν. Καθώς τα αποτελέσματα άρχισαν να μην είναι ευνοϊκά -στο κάτω-κάτω το παιχνίδι δεν ήταν ανοιχτό βιβλίο μόνο για τον Ουμπέρτο- χρειάστηκε να προσφύγει σε αυτοσχεδιασμούς και στοχαστικές προσαρμογές στις απαιτήσεις των δύσκολων παιχνιδιών που έρχονταν. Ο Ρολάν Μπαρτ κλήθηκε από τη Γαλλία για να παίξει επίθεση διπλα στον Έκο. Όπως και στον Ιταλό συνάδελφό του, στον Ρολάν άρχισε να δείχνει με νεύματα και σημεία πού και πότε ήθελε την μπάλα, και το νέο δίδυμο δούλευε άψογα αφού καθένας έδειχνε να κατανοεί μυστηριωδώς τη δουλειά του άλλου. Είχαν βέβαια και τις διαφορές τους, όμως μέσα από τη σύγκρουση οι δύο επιθετικοί πέτυχαν μερικές από τις καλύτερες επιδόσεις τους κι έφτασαν να κυριαρχούν για μεγάλες περιόδους στο παιχνίδι.

Παρόλα αυτά, ο Ουμπέρτο δεν ήταν ικανοποιημένος. Ήθελε να ανοίγεται η μπάλα όλο και περισσότερο ακόμα και μέχρι τα όρια του γηπέδου. Κατά τη γνώμη του, παιζόταν ακόμα πολύ στο κέντρο. Ο ίδιος αντίθετα εψαχνε για απρόσμενες γωνίες και με αυτές τις αναπάντεχες κινήσεις ήλπιζε να δείξει πραγματικά πόσο είχε προχωρήσει η ομάδα. Η φαντασία και η εφευρετικότητά του ξεκλείδωναν τη μία άμυνα μετά την άλλα και τα τέρματα που σημείωνε ήταν ανεξάντλητα. Οι εύστοχες βολές ήταν αναμφίβολα προσωπικό του έργο, παράλληλα όμως αναγνώριζε τη σημασία των δομών που είχαν πλέον εδραιωθεί και του επέτρεπαν να επιτελεί τόσο ξεχωριστά αυτό το ρόλο. Σίγουρα η ομάδα δεν ήταν χτισμένη αποκλειστικά γύρω του, μολονότι ο Ουμπέρτο φρόντιζε ώστε όλοι οι παίκτες να αντιλαμβάνονται μέχρι κεραίας το ρόλο που περίμενε να παίξουν. Αν μπορούσαν να συλλάβουν ότι το ζητούμενο του παιχνιδιού ήταν η νίκη, τότε ήταν σίγουρος ότι θα έβρισκαν το τέρμα.

Καθώς εντρυφούσε στις βιογραφικές λεπτομέρειες κάθε μέλους της ομάδας του, ο Ουμπέρτο έφτασε στο συμπέρασμα ότι, μπορεί να μην ήταν πια τόσο νέοι, αλλά η πείρα και η γνώση τους θα τους επέτρεπαν να διακριθούν μέσα στον αγωνιστικό μεσαίωνα που επικρατούσε στο άθλημα. Μέσα στο γήπεδο έδιναν όλοι τον καλύτερο εαυτό τους, διαμορφώνοντας έτσι μια προσέγγιση στο παιχνίδι στην οποία ελάχιστι μπορούσαν να βρουν απάντηση. Κάθε φορά που η ομάδα του Ουμπέρτο έφτανε στο τέρμα, η αντίπαλη κερκίδα γινόταν μοναστήρι. Η σιωπή ήταν σχεδόν εκκωφαντική. Ιδού ένας άνθρωπος που δεν έχανε ποτέ τη ροή του παιχνιδιού. Αντίθετα έστεκε εκεί, στην καρδιά των πραγμάτων, οργανώνοντας τους χαρακτήρες που θα έφερναν το παιχνίδι σε άλλο ένα αίσιο τέλος. Για κάποιους η επιτυχία του Έκο παρέμενε μυστήριο, άλλοι την έβρισκαν συναρπαστική όσο οι αγώνες εξελίσσονταν σε θρίλερ, όλοι πάντως συμφωνούσαν ότι είχε επικές διαστάσεις.

Ο Ουμπέρτο ανέπτυσσε την επιθετική γραμμή του σαν δίχτυ. Προωθούμενος με την μπάλα στα πόδια, κάθε παίκτης ήταν συνδεμένος με τον άλλο, αλλάζοντας πάσες με εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα. Αν και περήφανος που φορούσε τη φανέλα με το εννιά και μπορούσε να περιγράφει τον εαυτό του ως σέντερ φορ, Ο Ουμπέρτο επέμενε ότι κάθε επίθεση δεν έπρεπε να έχει κανένα σταθερό σύστημα, αλλά μάλλον να χαρακτηρίζεται από τη συμβολή των επιθετικών σε όλες τις θέσεις. Πίστευε στην ομορφιά του επιθετικού παιχνιδιού που του εξασφάλιζε το σύστημα των τεσσάρων παικτών. Από αυτήν την άποψη, έγινε εξαιρετικά δύσκολο να αναγνωρίσει κανείς αρχή, μέση και τέλος στην τακτική του. Ωστόσο στην Μπουντεσλίγκα ήχησαν τα τενεκεδένια τύμπανα του Γκύντερ Γκρας αναγγέλλοντας μια ανάλγοη εκδοχή αυτής της τακτικής, ενώ στη Νότια Αμερική ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έδωσε τέλος σε έναν αιώνα σχεδόν μοναξιάς χωρίς τρό΄παια με ένα παρόμοιο στυλ παιχνιδιού. Πιο διάσημος απ' όλους, ο Τόμας Πύντσον χρησιμοποίησε τις διδαχές του Έκο για να δημιουργήσει το σύστημα V, που έμελλε να επικρατήσει στους ανασυγκροτούμενους συλλόγους όλης της αμερικανικής επικράτειας.

Η απομάκρυνση από κάθε υποβόσκοντα κίνδυνο υποβιβασμού ήταν εντυπωσιακή κι έτσι ο Ουμπέρτο είχε τώρα το περιθώριο που χρειαζόταν για να πειραματιστεί. Ήθελε να συνδυάσει την τάξη που οδηγούσε στο περιζήτητο τέρμα με την αταξία που υποψιαζόταν ότι ήταν απαραίτητη για μια τόσο σίγουρη και ευπρόσδεκτη έκβαση. Προσπάθησε λοιπόν να εμφυσήσει ένα πιο ανταγωνιστικό πνεύμα στην ομάδα. Κάθε μπαλιά έπρεπε να διεκδικείται μέχρις εσχάτων παρότι, ως άνθρωπος αφιερωμένος στο καθαρό παιχνίδι, δεν ήταν διατεθειμένος να πειστεί ότι η κατάφωρη πρόκληση μπορούσε να επισύρει οτιδήποτε άλλο πέρα από τη μήνη των αρχών στα κεφάλια της ομάδας του. Η κυκλοφορία της μπάλας γινόταν τώρα όλο και πιο απρόβλεπτη, σχεδόν αλλοπρόσαλλη, καθώς ο Τζάκσον Πόλλοκ, νένα αμερικανική μεταγραφή, έκανε τέχνη την ικανότητά του να βρίσκει με την μπάλα το στόχο εκεί που δεν το περίμενε κανείς. Ο Άντυ Γουόρχολ ήταν άλλος ένας πολλά υποσχόμενος σε αυτό το ρόλο, μολονότι του έλειπε η αντοχή και σπάνια έβγαζε πάνω από δεκαπέντε λεπτά μέσα στο γήπεδο.

Τώρα πιο ο Ουμπέρτο, ως επιθετικός, ρύθμιζε το παιχνίδι με τις θεαματικές επιδόσεις του. Υπήρχε ακόμη μια χούφτα κριτικών που επέμεναν ότι δεν καταλάβαινε σωστά το παιχνίδι, αν και ελάχιστοι αμφέβαλαν ότι το έπαιρνε πολύ στα σοβαρά. Πάντως ο μυθιστορηματικός χαρακτήρας που έδινε στις αναμετρήσεις εντυπωσίαζε τους πολλούς. Ούτε ρομαντικός ούτε ηρωικός, ο Ουμπέρτο προτιμούσε να αγνοεί τους παγιωμένους τύπους του παιχνιδιού και να παρακολουθεί τη συνδιαμόρφωση των παραγόντων και να παρακολουθεί τη συνδιαμόρφωση των παραγόντων του στο τερέν, ωστόσο απαιτούσε στράτευση στον αγώνα και εν τέλει έγινε ούτε λίγο ούτε πολύ ένας κλασικός.

Ο Ουμπέρτο δε φοβόταν να διεκδικήσει την μπάλα και να την κρατήσει με ζήλο, την ίδια στιγμή όμως ήταν αποφασισμένος να τη μοιράζει σε όλους, τουλάχιστον τους δικούς του. Επιπλέον, όταν υπήρχε ανάγκη, έτρεχε να βοηθήσει στα μετόπισθεν. Καθώς ήταν μέσα σε όλες τις φάσεις, δεχόταν συχνά ποινές για διαμαρτυρία, χωρίς αυτό να το στενοχωρεί υποερβολικά. Οι βουτιές του βέβαια ήταν θρυλικές και, κάθε φορά που του εξασφάλιζαν ένα πέναλτι καθοριστικό για το παιχνίδι, ο Ουμπέρτο ομολογούσε ντροπαλά τη σταθερή πίστη του στις απομιμήσεις. Τρέχοντας πάνω-κάτω στο γήπεδο, έστελνε την μπάλα “με το διαβήτη” στα πόδια των προωθημένων συμπαικτών του, προσδοκώντας ότι και οι άλλοι πέρα από αυτόν θα μπορούσαν να βρουν το τέρμα που επιζητούσε η ομάδα του για να εξασφαλίσει τη θέση της. Ενίοτε γινόταν φανερό πως η δεξιοτεχνία του ήταν μια ψευδαίσθηση, αφού του έλειπε η τελική πάσα, όμως ο Ουμπέρτο αντιμετώπιζε αυτή την αδυναμία με στωικότητα, ξέροντας ότι δεν μπορούσε να του χαλάσει το ίματζ. Δεν τον ανησυχούσαν κάποιες τυχαίες μπαλιές που ακολουθούσαν την πραγματικότητα της γραμμής του τέρματος αντί να την υπερβούν αλλάζοντας το αποτέλεσμα -στο κάτω-κάτω, o Γάλλος Ζακ Λακάν είχε σταδιοδρομήσει χάρη σε τέτοιες αδύνατες διεισδύσεις. Απεχθανόταν την έλλειψη σκοπού και αγωνιστικότητας που χαρακτήριζε πολλούς συναδέλφους του, γνωρίζοντας ότι, αν ήθελε να τύχει διεθνούς αναγνώρισης, δεν έπρεπε να αποσπάται ποτέ από το παιχνίδι γύρω του.

Ο Ουμπέρτο ήξερε ότι παρόλο που είχε πολλά να προσφέρει, δεν ήταν ικανός να κινήσει γη και ουρανό όπως ο προκάτοχός του Θωμάς ο Ακινάτης. Ούτε ήταν καλλιτέχνης, όπως ο Λεονάρντο ντα Βίντσι και ο Μιχαήλ Άγγελος, ήξερε όμως να οργανώνει ένα καλό θέμα και, συνδέοντας τη φόρμα με τη λειτουργία των παικτών του, κατάφερε να φτιάξει μια ομάδα που να χτυπάει το πρωτάθλημα με παραγνωρισμένα ως τότε ταλέντα. Μερικές φορές ήταν απογοητευτική, σωστή παρωδία εκείνης της ομάδας που είχε ρίξει μια τριάρα στην Ίντερ την προηγούμενη Κυριακή, και τότε ο Ουμπέρτο καταλάβαινε πως η σταθερότητα που λαχταρούσε θα αργούσε να έρθει. Κι όταν τελικά αξιώθηκε να σηκώσει το πολυπόθητο τρόπαιο, συμπαίκτες, παράγοντες και οπαδοί δε σταματούσαν να πίνουν κρασί στο όνομά του και να τον ραίνουν με ρόδα.

Πληρεξούσιο

Ομολογώ πως στις λιγοστές συνδιασκέψεις της οργάνωσης που παρακολούθησα, με έπιανε λίγο το αντιδραστικό μου με τα πληρεξούσια και σπανίως τα συμπλήρωνα. Αλλά τώρα τελευταία, έτυχε και μπήκα στη διαδικασία να σκέφτομαι πώς θα μπορούσε να διαμορφωθεί το ερωτηματολόγιο ενός ιδιαίτερου πληρεξούσιου, έξω από τα καθιερωμένα, που θα προσφερόταν για (πιο) χρήσιμα συμπεράσματα. (Οι μη έχοντες γνώση και τριβή με τα της οργάνωσης, μπορούν να σκεφτούν αντίστοιχα το κλασικό ερωτηματολόγιο του Προυστ ή τόσα άλλα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο). Έχουμε και λέμε, λοιπόν.

-Τι σε έπεισε να οργανωθείς; Τι σε εμπόδιζε να οργανωθείς νωρίτερα;
-Έχεις πάρει ποτέ βιογραφικό; Αν όχι, πού κολλάς; Κάνει προτάσεις;
Αν ναι, παρακολούθησες από κοντά την εξέλιξη των σφων που οργάνωσες; Τι έχεις κάνει να μεριμνήσει γι' αυτήν;
-Πόσους συναδέλφους σου οργάνωσες στο σωματείο, στο χώρο όπου εργάζεσαι;

-Ποια ήταν η πρώτη σου πορεία και τι θυμάσαι απ' αυτήν;
-Ποια ήταν η κινητοποίηση/κίνημα, που σου έχει μείνει πιο έντονα και θεωρείς πιο σημαντική;
-Σε ποια πορεία-ες κατεβαίνεις με συναίσθημα κι ενθουσιασμό κι όχι από απλή (υπο)χρέωση;
-Πείθεις γνωστούς και φίλους (επιρροές) να κατέβουν στο δρόμο;
-Έχεις φάει ποτέ χημικά ή δακρυγόνα σε πορεία;
Φοβάσαι τέτοια επεισόδια; Ή αντιθέτως πιστεύεις πως πρέπει να παίρνουν συχνότερα συγκρουσιακό χαρακτήρα οι διαδηλώσεις;

-Ποια είναι η αγαπημένη σου χρέωση; Και ποια αυτή που προτιμάς λιγότερο;
Έχεις πει ποτέ ψέματα (ή να διογκώσεις κάτι που είναι αλήθεια) για να την αποφύγεις;

-Έχεις/είχες ερωτικές σχέσεις με κάποιο σφο ή σφισσα;
Πιστεύεις πως είναι καλύτερο να μην μπλέκονται-ταυτίζονται οι ρόλοι του ερωτικού και του πολιτικού συντρόφου;
Έχεις υπόψη σου παραδείγματα (από προσωπική εμπειρία και όχι μόνο) σφων που δε συμπεριφέρονται σωστά, κατά τη γνώμη σου, σε αυτόν τον τομέα;

-Ποιο αστικό κατάλοιπο θα ήθελες να αλλάξεις στο χαρακτήρα σου;
-Ποιο έχεις δει στη συμπεριφορά άλλων συντρόφων και σε ενοχλεί;
-Ποια είναι τα καλύτερα στοιχεία που έχεις βρει στην οργάνωση/στο κόμμα και που σε έχουν βοηθήσει;
Και ως προς τι νιώθεις να έχουν διαψευστεί οι προσδοκίες σου, σε σχέση με αυτά που περίμενες;

-Ποια θεωρείς ότι είναι η μεγαλύτερη αδυναμία μας (ή κάτι που θα ήθελες να αλλάξει στη λειτουργία μας);
-Ποια όρια βάζεις στις συζητήσεις, για να μην εκτραπούν σε κουτσομπολιό και πώς φροντίζεις να το αποφεύγεις;
-Υπάρχει κάποιο σημείο του προγράμματος ή κάποια άλλη πολιτική θέση του κόμματος για την οποία νιώθεις πως δεν είσαι πεισμένος, ότι έχεις αμφιβολίες ή ακόμα και διαφωνίες;

-Σε ποιους έχεις μεγαλύτερο άχτι;
Δεξιούς, Πασόκους, Συριζαίους, φασίστες, αναρχικούς, αριστεριστές, απολίτικους, πρώην που πέρασαν στην άλλη όχθη; Σο δικό μας κακό εαυτό;
-Αν δεν ήσουνα ΚΚΕ, τι πιστεύεις πως θα ήσουν ή θα ψήφιζες;

-Αν ήσουν μέλος στην ΚΟΤ (κομματική οργάνωση Τασκένδης) το 55', πώς θα ενεργούσες την περίοδο των γνωστών γεγονότων, που εκτίθενται και στο β' τόμο του δοκιμίου;
-Ναι, αντιδιαλεκτικό (το ερώτημα), αλλά πώς θα αντιδρούσες;
-Το ίδιο ερώτημα, αν ήσουν μέλος της ΚΝΕ το 89'.
-Μιλάς στις συνελεύσεις της (Κ)ΟΒ ή και σε άλλες (συνελεύσεις συλλόγου, σωματείου) ή αποφεύγεις να εκτεθείς μπροστά σε κόσμο;

-Ποιο είναι το αγαπημένο σου πολιτικό βιβλίο, μπροσούρα, εγχειρίδιο;
-Αγαπημένο λογοτεχνικό βιβλίο; Αγαπημένη ταινία-σειρά; Μορφή τέχνης; Ασχολία-δραστηριότητα (χόμπι);
-Πόσο συχνά πηγαίνεις θέατρο, γήπεδο, επισκέπτεσαι μουσεία, καλλιτεχνικές εκθέσεις;

-Ποιος είναι ο αγαπημένος σου κλασικός;
-Ποιος είναι ο κομματικός αγκιτάτορας-ρήτορας (στη βουλή, σε εκδηλώσεις, σε τηλεοπτικές εμφανίσεις) που προτιμάς;
-Ποια είναι η εμπειρία σου από τα επιμορφωτικά μαθήματα της οργάνωσης/του κόμματος;
Πώς σου φαίνεται σαν πεδίο η πολιτική οικονομία; (πιθανές απαντήσεις: κομβικό, συναρπαστικό, δύσκολο, στρυφνό)
-Ποιο είναι το τσιτάτο που επαναλαμβάνεις συχνότερα;
Και ποιο (κομματικό ή μη) κλισέ είναι χειρότερο, κατά τη γνώμη σου;

Σύντομης ελεύθερης ανάπτυξης
Πώς βλέπεις-θεωρείς ότι θα επικρατήσει η επανάστασγη στη χώρα μας και σε παγκόσμια κλίμακα; Πόσο κοντά πιστεύεις πως είμαστε (από χρονική και πολιτική άποψη) σε αυτή τη στιγμή;
Πώς ορίζεις το διαλεκτικό υλισμό; Το σοσιαλιστικό ρεαλισμό;

Αυτά είναι ενδεικτικά και μπαίνουν στην κρίση της βάσης του μπλοκ προς κριτικές παρατηρήσεις κι εμπλουτισμό. Αν και τώρα που τα ξαναβλέπω ίσως λυγίζουν το κλαδί από την ανάποδη κι είναι προτιμότερη η ασφαλής, "συμβατική" οδός.

Το 23 το καλό

...κι ο τυχαίος θάνατος ενός Παντελίδη

Που ακολουθώντας το ολίσθημα του Σούμι στην προηγούμενη ανάρτηση θα υποκύψω κι εγώ στον πειρασμό να το σχολιάσω (αφού συμπληρώσει η διόρθωση τα εισαγωγικά στο "ολίσθημα", τον "πειρασμό", ακόμα και το "σχολιάσω", κατά μία έννοια.

Σε σχετικά ανυποψίαστο χρόνο η Manny Calavera (όπως κι αν τονίζεται αυτό), αφού έκλαψε το χαμό του ειδώλου των παιδικών της χρόνων, David Bowie (όπως και αν προφέρεται αυτό, Μπόουι ή Μπάουι, αφού ποτέ δεν μπορεί να είναι κανείς σίγουρος με ένα χαμαιλέοντα, ακόμα και μουσικό), είχε πει απαισιόδοξα πως η δική μας γενιά πρόλαβε τουλάχιστον έναν Lemmy κι έναν Bowie, ενώ τα δικά μας παιδιά είναι καταδικασμένα να μεγαλώσουν με Παντελίδη.
Σε τι κόσμο θα οικοδομήσουμε το σοσιαλισμό μας, Νίκο Τσιαμτσίκα;

Δεν τολμάω πια να την ξαναρωτήσω, αλλά κατά πολιτική αντιστοιχία, μπορώ να πω ότι η δική μας γενιά ήταν προνομιούχα που πρόλαβε την εποχή των μη προνομιούχων και ένα χαρισματικό λαοπλάνο, σαν τον Ανδρέα. Ενώ τα δικά μας παιδιά, αν βρούμε λεφτά να τα θρέψουμε, για να τα κάνουμε, είναι καταδικασμένα να τη βγάλουν με το κακέκτυπό του, τον Τσίπρα. Και με το σημερινό Λαζόπουλο, αντί για το Χάρρυ Κλυνν της δεκαετίας με τις βάτες. Κε ντεκαντάνς...

Σε ένα τόσο τραγικό γεγονός βέβαια, οι γραμμές είναι λεπτές και είναι πολύ εύκολο να τις πατήσεις και να παρεξηγηθείς, ακόμα και αν δεν είναι αυτές οι προθέσεις σου. Ας το πω εξαρχής λοιπόν πως η όποια σατιρική-ειρωνική αναφορά και πιθανή έλλειψη σεβασμού δεν αφορά το πρόσωπο που έφυγε αλλά την προσωπολατρία περί αυτό και τον τρόπο κάλυψης το γεγονότος από τα ΜΜΕ, που έπεσαν να κανιβαλίσουν ένα πτώμα. Κι αν υπάρχει κάτι ευχάριστο στην όλη υπόθεση, είναι η είδηση πως οι συγγενείς του τραγουδιστή πλάκωσαν στο ξύλο το όρνιο (νοούμενο ως αρπακτικό κι όχι μόνο) του Πρώτου Θέματος, που ήθεελε να φωτογραφίσει τη σορό του στο νοσοκομείο.

Είναι επίσης αρκετά δύσκολο να μη γελάσει κανείς με κάποιες αντιδράσεις παρουσιαστών της πρωινής και μεσημεριανής ζώνης, που είναι γενικά μες στην καλή χαρά (όπως λέει κι ο τίτλος μιας εκπομπής) αλλά βγάζουν περισσότερο γέλιο, όταν πρέπει να φορέσουν τη θλιμμένη μάσκα τους για το χαμό καλλιτεχνών που ούτε καν ήξεραν καλά-καλά, και καταφεύγουν σε ανόητα κλισέ: ριπ, καλό ταξίδι, κοκ. Χτες όμως εμφανίστηκαν συντετριμμένοι κι ειλικρινώς πενθούντες, λες και έκλαιγαν δικό τους άνθρωπο.

Που αυτό ήταν δηλ από μια άποψη. Η βιομηχανία θεάματος πενθεί για ένα δικό της άνθρωπο, που έγινε λαμπρό σύμβολο της μαζικής υποκουλτούρας και παρακμής, της κυρίαρχης άποψης (της κυρίαρχης τάξης) για το τι εστί διασκέδαση (για ψυχαγωγία, ούτε λόγος). Χώρια ότι ήταν βασικά αυτοδημιούργητος, ανεβάζοντας δικά του βίντεο στο YouTube, από τα πρότυπα επιτυχία που συνηθίζει να προβάλει εκ του πονηρού το σύστημα, για να κρύψει το γενικό κανόνα πίσω από την εξαίρεση.

Αυτός ήταν ίσως κι ο λόγος που ο Παντελίδης συγκέντρωνε τα βέλη της κριτικής (και τρυπούσε με αυτά την καρδιά κάθε ΔΑΠίτη που σέβεται τον εαυτό του και το γενικό στερεότυπο) ή και της σάτιρας του Ζαραλίκου -που πρέπει να έχει επιβαρύνει πολύ το κάρμα του, με όσα έχει αναλύσει στις παραστάσεις του, κατά καιρούς. Και αυτός ήταν ο λόγος που κάποιοι σφοι είχαν ξενίσει πχ με το αυτοκόλλητο της ΚΝΕ "φίδι είσαι, δε θα αλλάξεις" για τους χρυσαυγίτες, ή με ένα παλιότερο προεκλογικό πανό της ΠΚΣ σε κάποια σχολή: "δεν ταιριάζετε σου λέω".

Αλλά όπως λέει κι ο sniper, το να κορόιδευες τον Παντελίδη για τα τραγούδια του όσο ήταν εν ζωή, ήταν σα να κλέβεις εκκλησία, ελεεινά εύκολο, όπως η (σχηματικά ας την πούμε) σάτιρα του Λαζόπουλου στην Έφη Σαρρή και τη Ντενίση. Ή όσο εύκολο είναι να πεις κάτι εναντίον του Λαζόπουλου σήμερα (που λέει κι ο 2310).

Κι είναι πια καιρός να ξεφύγει ο κόσμος (κι εμείς μαζί, στο βαθμό που δεν το κάνουμε) από τον εύκολο ετεροπροσδιορισμό και τη ρηχή αυτοεπιβεβαίωση. Εντάξει, ο άλλος είναι δαπίτης και ακούει Παντελίδη. Εσύ τι είσαι; Εναλλακτικός Συριζαίος, που ακούει έντεχνο;

Όχι. Πρώην κνίτης, που δεν ξεπέρασε ποτέ τον Τσαρλς Μπάρκλεϊ.

Κι έτσι περνάμε στο δεύτερο μέρος, που προαναγγέλεται κι από τον τίτλο της ανάρτησης. Όπου το 23 το καλό μπαίνει αντιπαραθετικά προς το 23 του Isno(t-so)good Λεμπρόν, το κακό του Μπέκαμ και το άσχετο του Ολεγκέρ στην Μπάρτσα, που είναι μεγάλη μορφή του κινήματος.

Τα γενέθλια για τα οποία θα προτιμούσα να μιλήσω βέβαια είναι τα αυριανά του Σερ Τσαρλς και όχι τα προχτεσινά του Τζόρνταν. Γράφω λοιπόν ως κάποιος που γαλουχήθηκε να μισεί και να θεωρεί αέρα κοπανιστό τον αέρινο. Και που, όταν όλη η τάξη στο δημοτικό προτιμούσε για όνομα της μπασκετικής ομάδας το "Έκτη Μπουλς", είχε αντιπροτείνει σθεναρά το "Έκτη Σανς". Αλλά το σύστημα μας πολέμησε και δεν πέρασε.

Θα μπορούσα να επεκταθώ σε διάφορες μπασκετικές λεπτομέρειες, κριτικές ή απλώς απωθημένα (πχ για τα επιθετικά φάουλ που δεν του σφύριζαν) αλλά δε νομίζω πως θα ενδιαφέρει κανέναν αυτό. Στην τελική ο Τζόρνταν δεν ήταν καν ο διασημότερος MJ της εποχής του, αλλά είχε την τύχη να συνεργαστεί μαζί του στα πλαίσια ενός βίντεο-κλιπ (Jam). Και το αναφέρω, παρεμπιπτόντως, αυτό, γιατί όταν πέθανε ο Μάικλ Τζάκσον, προσωπικά είχα χαρεί ανακουφισμένος που θα σταματούσε να γελοιοποιεί και να φθείρει το μύθο του, κι επειδή θα έπαιζαν όλη μέρα, απενοχοποιημένα, τα τραγούδια του στο ραδιόφωνο. Αλλά αυτή ήταν αρκετά διαφορετική περίπτωση και επιπλέον υπήρχε η απαραίτητη απόσταση-αποστασιοποίηση, που σήκωνε το σχετικό χαβαλέ.

Όποιος έχει διαβάσει πάντως έστω και ένα μικρό αφιέρωμα στη ζωή και την καριέρα του Τζόρνταν, μπορεί να κρατήσει δύο πράγματα.
Αφενός ότι είχε ένα τέλειο δεύτερο φινάλε (με δεύτερο 3peat στα 36 του, και το δικό του "the shot" να γράφει τον επιλογο -αν και κάνει επιθετικό πριν, αλλά δε βαριέσαι). Πείθεται όμως να επιστρέψει και βασικά τον επέστρεψαν στην ενεργό δράση, για καθαρά εμπορικούς λόγους, για να τονώσει την πεσμένη βιομηχανία του θεάματος και το ενδιαφέρον για το ΝΒΑ, που δεν ήταν ποτέ πια το ίδιο μετά την αποχώρησή του. Κι αυτό μας δείχνει ότι ο Τζόρνταν ήταν ένας γίγαντας που πατούσε πάνω στους ώμους άλλων γιγάντων (και δεν είναι τυχαίο που το αντίστοιχο ισπανικό "Τρίποντο" λέγεται Gigantes), αλλά η πηγή άρχισε να στερεύει κάπως, μέχρι να εμφανιστούν οι σημερινοί Warriors και ο Κάρι.

Αφετέρου ότι ο Τζόρνταν είχε άπειρες ανθρώπινες αδυναμείς να θυμίζουν πως είναι κοινός θνητός κι όχι αέρινος: σχέσεις με τον υπόκοσμο, εθισμός με τον τζόγο, πολλές γυναικοδουλειές εκτός γάμου (όπως κάνει η πλειοψηφία των αθλητών), περίεργες οικογενειακές σχέσεις και περιβάλλον.
Το βασικό επιμύθιο συνεπώς είναι να θαυμάζουμε κάθε καλλιτέχνη, αθλητή (θα έλεγα και πολιτικό ηγέτη, αλλά αυτό διαφέρει) για αυτό που έχουν καταφέρει στο δικό τους τομέα και να μην κάνουμε το λάθος να τους θεωρούμε αυτομάτως και σπουδαίους ανθρώπους, που ξεχωρίζουν παντού και (στα) πάντα.

Αγρότη μπορείς χωρίς τον τσιφλικά

Πιάνουμε το νήμα από εκεί που το είχαμε αφήσει στην τελευταία σχετική ανάρτηση, για να συνεχίσουμε με δύο-τρία ακόμη σημεία.

Ένα κοινό στοιχείο στον αγροτικό πληθυσμό είναι η βαθιά σύνδεσή του με τη γη που καλλιεργεί. Ένα χαρακτηριστικό που καθορίζει μια λανθάνουσα αντιιμπεριαλιστική συνείδηση σε αυτά τα στρώματα, που βρήκε έκφραση πχ στη μαζική συμμετοχή τους στο Αντιστασιακό κίνημα κατά της ναζιστικής κατοχής. Και το οποίο αποτυπώνεται και στον περίφημο λόγο του Άρη Βελουχιώτη στη Λαμία, με τη διάκριση της αγάπης του λαού για τον τόπο του και την αδιάφορη πλουτοκρατία, που δεν έχει κανένα ψυχικό δεσμό με εδάφη, δεν έμεινε πίσω να τα υπερασπιστεί και μπορεί ανά πάσα στιγμή να φύγει, παίρνοντας μαζί της τα κεφάλαιά της.

Μπορούμε λοιπόν να συμπληρώσουμε το γνωστό σύνθημα για τους προλετάριους που δεν έχουνε πατρίδα, γιατί τα συμφέροντά τους δεν είναι εθνικά, αλλά αυτό δε σημαίνει πως δεν πονάνε τον τόπο τους, το λαό που ζει σε αυτόν και μαζί όλους τους τόπους και τους λαούς του κόσμου. Σε αντίθεση με το κεφάλαιο που δεν έχει πατρίδα παρά μόνο εκεί που βγάζει κέρδος και δε θα είχε πρόβλημα να εγκαταλείψει (αν μπορούσε) εν όψει μιας τέτοιας προοπτικής, ακόμα και τον πλανήτη μας, τον οποίο καταστρέφει συστηματικά.

Ένα δεύτερο σημείο αφορά την προοπτική από ιστορική σκοπιά και ως προς το δικό μας στρατηγικό στόχο.
Απαλλοτριώνοντας μαζικά τους μικροκαλλιεργητές και οδηγώντας τους βίαια στην προλεταριοποίηση, το καπιταλιστικό σύστημα σκάβει το λάκκο του σα γερο-τυφλοπόντικας και "επιλύει" με τα δικά του κριτήρια ένα ακανθώδες ζήτημα, τη μικρή έγγεια ιδιοκτησία, που διαφορετικά θα το κληρονομούσε η σοσιαλιστική εξουσία του μέλλοντος, όπως μας δείχνει και η πείρα της οικοδόμησης κατά τον εικοστό αιώνα. Παράλληλα η εξέλιξη του καπιταλισμού στερεί από μια σειρά στρώματα (όχι μόνο αγροτικά) την αντικειμενική βάση των μικροαστικών τους αυταπατών, δηλ τη μικρή ιδιοκτησία, αυξάνοντας θεαματικά τη δεξαμενή άντλησης-στρατολόγησης δυνάμεων για το ταξικό, επαναστατικά κίνημα.

Αλλά αυτή η ένταξη δε γίνεται αυτόματα. Δεν είναι καθόλου σίγουρο πως ένας μαγαζάτορας που βρισκόταν στο όριο της επιβίωσης αλλά αδιαφορούσε για το μαζικό κίνημα και τις δράσεις του, βγάζει τα απαραίτητα συμπεράσματα και ριζοσπαστικοποιείται η δράση του, επειδή αναγκάζεται να κλείσει το μαγαζί του.
Από την άλλη, οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις έχουν πολλαπλές συνέπειες και δεν αφήνουν απλώς αναξιοποίητες τις παραγωγικές δυνάμεις πχ μιας χώρας σαν την Ελλάδα, αλλά τις υποθηκεύουν και σε βάθος χρόνου τις καταστρέφουν/αχρηστεύουν. Είναι πχ αδιανόητο μια χώρα σαν τη δική μας να μην έχει διατροφική αυτάρκεια στα βασικά είδη και να εγκαταλείπει σταδιακά παραδοσιακές καλλιέργειες όπως τα καπνά και το βαμβάκι, γιατί δεν είναι ανταγωνιστικές ως προς το κόστος παραγωγής τους στις χώρες του τρίτου κόσμου. Και είναι άλλο να γίνει μια παρόμοια επιλογή στα πλαίσια ενός κεντρικού σχεδιασμού σε παγκόσμια κλίμακα με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες και την ικανοποίησή τους, και τελείως διαφορετικό να συμβαίνει με όρους αύξησης του καπιταλιστικού κέρδους.

Από αυτήν την άποψη, μπορεί να οξύνονται οι αντιφάσεις και ο κοινωνικός αναβρασμός, ως μια βασική προϋπόθεση του επαναστατικού άλματος, αλλά μακροσκοπικά επιδεινώνεται η βάση εκκίνησης ενός πιθανού σοσιαλιστικού εγχειρήματος στο μέλλον. Κι αυτό καθιστά άμεση κι επιτακτική την αναγκαιότητά του -ή με άλλα λόγια, όσο γρηγορότερα, τόσο καλύτερα.

Στην ανάγνωση κάποιων (καζακόπληκτων, κατά φαντασίαν 15ιστών, λαφαζανικών ή ό,τι άλλο) αυτά τα δύο σημεία, δηλ ο λαϊκός πατριωτισμός (εντός ή εκτός εισαγωγικών) με την έννοια της αγάπης για τον τόπο σου, και οι αναξιοποίητες παραγωγικές δυνάμεις, λόγω της ΚΑΠ και των προτεραιοτήτων της ΕΕ (όπου υποτίθεται πως θα τρώγαμε με χρυσά κουτάλια), αναδεικνύουν το ζήτημα της εθνικής ανεξαρτησίας. Και την αναγκαιότητα ενός σχεδίου, όπου το εθνικό νόμισμα κι η ρήξη με την ΕΕ δεν μπαίνουν καν ως (κατά φαντασίαν) μεταβατικοί επαναστατικοί κρίκοι, αλλά ως εργαλεία-προϋποθέσεις για την ανάκτηση αυτής της ανεξαρτησίας, την παραγωγική ανασυγκρότηση, γενικά και αόριστα, χωρίς ταξικό πρόσημο, κτλ.

Είναι αρκετά ενδιαφέρουσα λοιπόν, σε σχέση και με τα παραπάνω, το κίνημα των αγροτών, που παρά τη συστηματική προσπάθεια να παρουσιαστούν ως φασίστες ή υποκινούμενοι, και παρά τις όποιες υπαρκτές αντιφάσεις τους (και δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά), συγκροτούν ένα ενιαίο μέτωπο αγώνα, με ταξική αναφορά. Που ως προς αυτήν ακριβώς την άποψη, φαίνεται να υλοποιεί ή να θέτει τις βάσεις για μια πλευρά της πρότασης για Λαϊκή Συμμαχία, που συγκροτείται ακριβώς με ταξικά, κοινωνικά κριτήρια και δεν περιορίζει την απεύθυνσή της με βάση την κομματική-πολιτική ένταξη του καθενός (πχ αυτός είναι δεξιός, άρα δεν επιμένουμε, αυτός είναι Συριζαίος, άρα έχουμε καλύτερες πιθανότητες).

Οι αγρότες λοιπόν δεν αυτοπροσδιορίζονται ούτε κομματικά (και έχουν αποκρούσει πολύ εύστοχα όποιον θέλησε να τους καπελώσει) ούτε εθνικά (κι ας κολλάνε πολλοί ντούροι αγωνιστές, όταν βλέπουν ελληνικές σημαίες και χάνουν το δάσος), αλλά ταξική. Είναιο η φτωχομεσαία αγροτιά που πλήττεται άμεσα και αντιμετωπίζει ζήτημα επιβίωσης, όχι προνομιούχοι νεοτσιφλικάδες.  Κι έδιωξαν με συνοπτικές διαδικασίες από το πανελλαδικό συλλαλητήριο της Παρασκευής τους φασίστες που ήθελαν να βγουν να μιλήσουν και να τους καπελώσουν ως "Έλληνες" και όχι ως εκπρόσωποι κάποιου μπλόκου (που δεν ήταν).
Κι αυτή είναι μια πολύτιμη παρακαταθήκη για τη συνέχεια...

Μαζί νικάμε, χώρια καταλαβαινόμαστε

Το νέο σύνθημα της νεολαίας Σύριζα προσφέρεται για αγνό και άδολο τρολάρισμα, σαν την απλή και άδολη και αναλογική, που δεν πρόκειται να δούμε ποτέ από τη ΔΦΑ παρά τα όσα έλεγε ως αντιπολίτευση. Εδώ με πενήντα έδρες bonus και δυσκολεύονται να σχηματίσουν κυβερνήσεις...

Καταρχάς αυτό το "μαζί" είναι πολύ σχετικό και φλερτάρει με τα όρια της ειρωνείας για τη νεολαία Σύριζα, που φυλλορρόησε μαζικά το τελευταίο διάστημα κι έχει μείνει μια παρέα, μικρή αλλά δεμένη σαν οικογένεια, που περιμένει το διορισμό της για τις αντιστασιακές της ρίζες. Όπως έλεγε ένας φίλος, που τους έχει ζήσει από κοντά, στον ένα χρόνο ΠΦΑ, που μαζεύτηκαν να το γιορτάσουν στο κλειστό του τάε-κβο-ντο (με δίωρη καθυστέρηση, σε ρυθμούς Σύριζα), είναι ζήτημα πόσοι από αυτούς δεν έχουν έχουν έμμισθο, προσωπικό συμφέρον, άμεσα συνδεμένο με την κυβέρνηση. Και όταν βλέπεις την οβιδιακή μετάλλαξη ατόμων σαν τον Αρβανίτη, συναντάς την πιο χυδαία επιβεβαίωση του υλισμού, ότι δηλ το κοινωνικό είναι καθορίζει τη συνείδηση και όχι αντίστροφα (χυδαία ως προς τη δική τους στάση προφανώς κι όχι με την έννοια του χυδαίου υλισμού, από θεωρητική άποψη).

Η πλάκα είναι πως η κυβερνητική νεολαία ετοιμάζει καινούρια φοιτητική παράταξη στα πανεπιστήμια, που κατά πάσα πιθανότητα θα είναι ακόμα πιο άμαζη και ανυπόληπτη από την Αρεν, που μας τελείωσε. Όχι μόνο γιατί αυτή η τελευταία διελύθη στα εξ ων συνετέθη, αλλά γιατί είναι πολύ λογικό να χρεωθεί τον αυθόρμητο "ενθουσιασμό" από τα επιτεύγματα της Π-ΔΦΑ. Κι η τελευταία ενημέρωση που είχα δει σχετικά έλεγε πως σκέφτονταν να τη βαφτίσουν "μπλόκο", που θα είχε και ιδιαίτερη σημειολογία αυτές τις μέρες. Τι μπλόκο θα ήταν αυτό τώρα και τι ακριβώς θα ήθελε να σταματήσει, δεν το έχω καταλάβει, ούτε κι αυτοί πιθανότατα. Νο πασαράν.

Από τα υπόλοιπα κομμάτια της ν. Σύριζα, κάποιοι πήγαν με τη ΛαΕ, αλλά όχι μαζικά, γι' αυτό και οι νεολαίοι στα λαφαζανικά μπλοκ είναι κυρίως αρανίτες και αρασίτες. Που όπως λέγαμε με ένα σφο, μοιάζουν κάπως με κρητικούς αγρότες, που είναι πάντα έτοιμοι για ντου και σύγκρουση, παρά τη ρεφορμιστική τους γραμμή. Η βασική διαφορά είναι ότι οι Κρητικοί άφησαν τις γυναίκες στο σπίτι, ενώ η Αρας έχει κοπέλες σκέτα κοπέλια, που φωνάζουν "ευχαριστώ την εργατιά που με έχει κάνει ψ..." με το συμπάθιο. Αλλά κατά βάθος για ένα καλύτερο ΠαΣοΚ αγωνιζόμαστε όλοι, σύντροφοι.
Κάποιοι άλλοι πήγαν σπίτι τους και κάποιοι άλλοι προσέγγισαν την Ανταρσυα, γιατί δεν έτρεφαν ιδιαίτερη πολιτική συμπάθεια για το Λαφαζάνη και την πλατφόρμα του, φτιάχνοντας πχ αυτή την ιστοσελίδα μαζί με κάποιους δεξιούς ενωτικούς Ναρίτες.

Επιστροφή στο κυρίως θέμα. Το "μαζί νικάμε" έρχεται να προσθέσει έναν ακόμα κρίκο στην αλυσίδα με τα κούφια, κενά περιεχομένου συνθήματα, που θυμίζουν περισσότερα διαφημιστικά σλόγκα. Αλλά όταν δεν έχεις τίποτα άλλο να πεις, δε σου μένει παρά να προβάλεις την αλυσίδα σου, για να προωθήσεις το πολιτικό σου προϊόν, "όπως Αμερική" (που έλεγε και μια διαφήμιση στη δεκαετία με τις βάτες).

Όσο για το "νικάμε" έρχεται αυτομάτως κι ένα "αδέλφια" πίσω του να κολλήσει, για να εξυμνήσει τις περιφανείς νίκες που έχουμε πετύχει-πανηγυρίσει τον τελευταίο χρόνο. Από το ότι η έδρα του ταμείου που θα ξεπουλήσει-αξιοποιήσει το λέμε τώρα τη δημόσια περιουσία θα είναι στην Ελλάδα και όχι στο εξωτερικό, μέχρι διάφορες δηλώσεις του Ντράγκι και του ΔΝΤ, που είναι φίλοι μας και την Ευρώπη που αλλάζει-αλλάζει και με τρομάζει- επί το Πασοκότερον σε Ισπανία και Πορτογαλία. Τόσες νίκες μαζεμένες (η χαρά του Σεκίτη) ούτε ο Ολυμπιακός στη Σούπερ Λιγκ δεν είχε, ακόμα κι αυτός κάνει καμιά γκέλα.

Αυτό πού το πας εξάλλου; Δεν είναι μια μεγάλη νίκη η επαναφορά της κόκκινης κάρτας εις βάρος του Ολυμπιακού στις τελευταίες αγωνιστικές του πρωταθήματος; Δεν είναι μια σαφής ένδειξη πως το κλίμα αλλάζει, χάρη στις ενέργειες της ΔΦΑ; Και δεν πρέπει να συμπεριληφθεί στα μεγάλα κυβερνητικά επιτεύγματα και το επόμενο προεκλογικό σποτάκι του Σύριζα, που μπορεί να μην αργήσει πάρα πολύ- μαζί με τις τηλεοπτικές άδειες, άντε και το Σύμφωνο Συμβίωσης;

Σε αυτές τις περιπτώσεις, θυμάμαι πάντα την πετυχημένη διασκευή σε κόμικ των κωμωδιών του Αριστοφάνη και τους Ιππείς, όπου το δίδυμο Αποστολίδης-Ακοκαλίδης σατιρίζει τη δικομματική υστερία της εποχής (η αγαπημένη δεκαετία με τις βάτες) και τις προεκλογικές συγκεντρώσεις, με τον Κλέωνα σε ρόλο Ανδρέα να απαριθμεί σε πρώτο πληθυντικό τα κατορθώματα της διακυβέρνησής του και το κοινό από κάτω να απορεί:
-Εμείς τα κάναμε όλα αυτά ρε Κλαδικιωνα;
-Για να το λέει ο αρχηγός, τα κάναμε.
-Μεταξύ μας πάντως, μόνο σε προεκλογικές περιόδους μιλάει σε πρώτο πληθυντικό ο αρχηγός.

Κι ενώ λες πως δεν μπορεί, υπάρχει εσωτερικός δάχτυλος και κάποιος από μέσα τους τρολάρει. Κι ενώ λες πως αποκλείεται να υπάρξει μεγαλύτερη γελοιότητα από αυτό το σύνθημα και την καμπάνια "μαζί νικάμε". Μαθαίνεις από το τουίτερ πχ πως για το Λαζόπουλο (που έχει πια το ακαταλόγιστο στις μουσμουλιές, όπως φάνηκε και με την ατάκα του για τα Αμεα), η υπογραφή Τσίπρα στο τρίτο μνημόνιο είναι κάπως σαν τις δηλώσεις μετανοίας, που αναγκάζονταν να υπογράψουν οι αγωνιστές μετά από βασανιστήρια. Μην ξεχνάς σφε αναγνώστη πως 17 ολάκερες ώρες το κρατούσαν το παιδί κλεισμένο στην αίθουσα διαπραγματεύσεων. Ούτε συντονιστικό Εαακ να 'τανε.

Αλλά πού να καταλάβετε από αυτά εσείς οι δογματικοί σεχταριστές, που βγάλατε μέχρι και τον Άρη δηλωσία (Στάλιν, Βάρκιζα, Τυποεκδοτική) και δε συνεργαστήκατε με την αριστερή κυβέρνηση (89', Δεκέμβρης, Σύμφωνο Συμβίωσης), γιατί ποτέ δε διαβάσατε Ίσκρα και Λένιν επικαιροποιημένο: μαζί να χτυπάμε (το λαό), χωριστά να βαδίζουμε, μαζί νικάμε, χώρια καταλαβαινόμαστε.
Ενότητα ρε, τι σου ζητάνε;

Together we stand, devided we fall

Κατσαρίδες της πόλης

Οι γραφικές επιθέσεις στο ΚΚΕ, με αφορμή το αγροτικό, αυξάνονται και πληθύνονται, σημάδι ότι το καράβι καλά αρμενίζει, αφού η γραμμή του ενοχλεί διάφορες εφεδρείες του συστήματος: Καζάκης, Εργατικός Αγώνας (ως πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα), αναρίθμητα διαδικτυακά προφίλ, που δεν αντιστοιχούν σε εξίσου αναρίθμητους κατόχους... όρεξη να έχει κανείς να καταγράφει και να απαριθμεί. Αρκεί να μη μένει στο ρόλο και τις λειτουργίες του παρατηρητήριου κρουσμάτων αντικομμουνισμού και να εμβαθύνει σε πιο ουσιαστικά ζητήματα.

Οι μέρες μετά τη διήμερη κάθοδο των αγροτών στην πρωτεύουσα, μοιάζουν κάπως με κινηματική επιλόχειο κατάθλιψη, με τους Τεμπωρύχους τους κινήματος να περδικλώνονται στα σκαλιά του Μαξίμου, ποιος θα τα πρωτοανέβει και τους μπαρουτοκαπνισμένους αγωνιστές του πληκτρολογίου να ζητάνε τα ρέστα, γιατί δεν έγινε κάτι πιο δυναμικό, που θα πυροδοτούσε εξελίξεις και πιο ενδιαφέρουσες διαδικασίες, από την πτώση της (συγ)κυβέρνησης μέχρι την έναρξη του προτσές της κολεκτιβοποίησης. Ζητάνε δηλ στην πραγματικότητα να βγάλει κάποιος άλλος το φίδι από την τρύπα, για να καλύψει το δικό τους κενό και την τεράστια τρύπα που άφησαν με την (πλην Λακεδαιμονίων) αμελητέα έως ανύπαρκτη παρουσία τους στις διαδηλώσεις αυτού του διημέρου. Και για να δικαιολογήσουν αυτήν την ανυπαρξία, τη θεωρητικοποιούν, ψάχνουν εναγωνίως να βρουν φωτογραφίες με άλλου είδους μαυρόφιδα στις κινητοποιήσεις και το ρίχνουν στην κριτική υψηλής ραπτικής για τα αντιφατικά χαρακτηριστικά και την έλλειψη καθαρής στόχευσης. Μια κριτική που συνειρμικά μου θυμίζει τη διανοουμενίστικη καθαρεύουσα (που θέλησε να στήσει ένα νεκρό, τεχνητό ιδίωμα, αποκαθαρμένο από ξενες λέξεις και γλωσσικά δάνεια -με τα άλλα δάνεια δεν είχε πρόβλημα) και τον αντιδραστικό της ρόλο στη γλώσσα και τη σκέψη γενικότερα.

Το βασικό ποιοτικό στοιχείο εδώ είναι ίσως οι λεγόμενες κατσαρίδες της πόλης, δηλ η εμφάνιση ενός (μικρο)αστικού ως προς τον τρόπο ζωής και κατά ετυμολογική σχεδόν προέκταση και τη συνείδηση στρώματος, που βλέπει αφ' υψηλού τους αμόρφωτους κι άξεστους χωριάτες, αλλά μισεί κατά κανόνα στο πρόσωπό τους κάθε συλλογική μορφή διεκδίκησης. Κάτι που δεν αναιρείται αλλά μάλλον συμπληρώνεται από την αντίστροφη τάση: τις αποδράσεις-εκτονώσεις, με ελεγχόμενες δόσεις "επιστροφής στη φύση", την επίκληση της λαϊκής τους καταγωγής (και με οι παππούδες μου ήταν αγρότες) σε περιόδους αγωνιστικής έξαρσης ή τη συχνή νοσταλγία ενός φαντασιακού χαμένου παραδείσου με μικρές αγροτικές κοινότητες-κομμούνες, που προσφέρεται για αυτοδιαχειριστικά, αμεσοδημοκρατικά εγχειρήματα, εναλλακτικό εμπόριο, βιολογικά προϊόντα, βεγκανισμό κι άλλα τινά παρόμοια.

Κάνω λόγο για κατσαρίδες των πόλεων, γιατί ως γνωστόν αυτό το είδος θα επιβιώσει ακόμα κι από πυρηνικό πόλεμο. Και το παράδοξο είναι πως όσο κι αν συνθλίβονται τα μικροαστικά στρώματα, τόσο βλέπουν με έχθρα και αδιαφορία, σαν κάτι ξένο από αυτούς ή μια εικόνα από το μέλλον που θέλουν να αποφύγουν, τις λαϊκές μάζες. Τόσο κατορθώνει η μικροαστική συνείδηση (που δεν αντιστοιχεί πια στην κοινωνική θέση του φορέα της) να επιβιώνει σαν κατσαρίδα και να αναδύεται από τα συντρίμμια της κρίσης.

Αν κάποτε ο Ραφαηλίδης χαρακτήριζε την πρωτεύουσα συνομοσπονδία ελληνικών χωριών θεωρώντας ότι η Αθήνα διατηρεί το στίγμα και τα πατροπαράδοτα κουσούρια της ελληνικής επαρχίας, σήμερα πρέπει να αναδείξουμε και μια άλλη πτυχή. Όχι μόνο την αντίστροφη τάση, ότι δηλ η επαρχία κολλάει τα κουσούρια των μεγαλουπόλεων, με έναν φαιδρό κι αντιαισθητικό μιμητισμό, αλλά ότι οι κατσαρίδες αυτές διατηρούν τα παλιά τους "έμφυτα" ελαττώματα, αναπτύσσοντας παράλληλα καινούρια, επίκτητα από το αστικό τους περιβάλλον.

Αν για παράδειγμα ο αγροτικός πληθυσμός τείνει να έχει μια σχετικά καθυστερημένη συνείδηση, που καθορίζεται από τις αργές μεταβολές στην ύπαιθρο και την κυκλική, επαναλαμβανόμενη κίνηση της φύσης, ή από την προσκόλληση του αγρότη στη μικρή ιδιοκτησία, κτλ, και εκφράζεται ακόμα και σήμερα στις τάσεις των εκλογικών αποτελεσμάτων στην επαρχία, αναρωτιέται κανείς πόσο διαφορετική είναι η συνείδηση που αναπτύσσει ο αστικός πληθυσμός, ο οποίος είναι προσκολλημένος στις πενήντα αποχρώσεις του ΠαΣοΚ, τρέφεται από τις αυταπάτες της σοσιαλδημοκρατίας στις διάφορες εκδοχές της, τρέφοντας με τη σειρά του μικροαστική απέχθεια προς κάθε μορφή οργάνωσης.

Αν το παραδοσιακό πλεονέκτημα των πόλεων (από τη σκοπιά της επανάστασης) ήταν η συγκέντρωση του προλεταριάτου, οι μαζικοί αγώνες και η ταξική συνείδηση που διαμορφωνόταν, σήμερα αφενός δεν υπάρχουν μεγάλες παραγωγικές μονάδες τύπου Πουτίλοφ, αλλά κυρίως σκόρπιοι 'ευέλικτοι' εργαζόμενοι, αφετέρου η αποξένωση στα μεγάλα αστικά κέντρα τσακίζει κόκαλα και καθιστά ακόμα πιο δύσκολη τη δική μας παρέμβαση. Χώρια που οι κάτοικοι των πόλεων έχουν ξεσυνηθίσει από τη σκληραγωγημένη αγροτική ζωή κι είναι ζήτημα πόσοι από εμάς μπορούν να αντέξουν τις κακουχίες και τις θυσίες που απαιτούν αυτές οι περιβόητες πιο ενδιαφέρουσες διαδικασίες (ας σημειωθεί παρεμπιπτόντως η σε μεγάλο βαθμό αγροτική σύνθεση του ΔΣΕ, σε μια χώρα-οικονομία που είχε συνολικά πιο αγροτικό χαρακτήρα).

Με άλλα λόγια, αν όντως η καλύτερη διέξοδος που μπορεί να προσφέρει στα πλαίσιά του το καπιταλιστικό σύστημα στους αγρότες είναι ένας αργός θάνατος (που καθιστά άκρως επίκαιρες τις πιο ενδιαφέρουσες διαδικασίες, κι ας τις βλέπουν κάποιοι ως τη Δευτέρα Παρουσία), δεν πρέπει να παραβλέψουμε τον καθημερινό αργό θάνατο των κατοίκων στις πόλεις και τις διάφορες μορφές παθογένειας με τις οποίες εκδηλώνεται

Τα παραπάνω σκιαγραφούν απλώς τη διακύμανση της αντιθεσης πόλης-χωριού, που θα κληρονομήσει (για να την επιλύσει) κι η κοινωνία του μέλλοντος. Ενώ μένουν για κάβα μεςρικοί προβληματισμοί που θα εκτεθούν σε επόμενο κείμενο.