Τρίτη 6 Ιουνίου 2017

80 χρόνια μετά –η αντισοβιετική συνωμοσία στον Κόκκινο Στρατό

Σήμερα η κε του μπλοκ έχει την τιμή να φιλοξενεί μια δουλειά του Άναυδου, που συνδέεται με τη δεκαετία του 30', τις Δίκες της Μόσχας και την εκκαθάριση στον Κόκκινο Στρατό για την οποία έχουν γραφτεί τόσα από αστική και μικροαστική σκοπιά. Η εργασία του Άναυδου είναι εκτενής, αλλά προτίμησα να δημοσιευτεί ενιαία, παρά να σπάσει σε δύο και τρεις συνέχειες, και να χαθεί ο ειρμός. Καλή ανάγνωση-μελέτη.

Άναυδος - Ιούνιος 2017


1. Εισαγωγή
Στις 11 Ιουνίου συμπληρώνονται 80 χρόνια από τη δίκη στο Ανώτατο Στρατοδικείο στη Μόσχα όπου 8 υψηλόβαθμοι αξιωματικοί του Κόκκινου Στρατού καταδικάστηκαν σε θάνατο για τη συμμετοχή τους σε μια αντισοβιετική συνωμοσία που είχε στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης σε συνεργασία με τη Γερμανία και την Ιαπωνία.

Σε αυτό το ιστολόγιο έχουμε ασχοληθεί πολλές φορές με τις εκκαθαρίσεις στην ΕΣΣΔ τη δεκαετία του 1930. Ορισμένα κείμενα μπορείτε να διαβάσετε εδώ, εδώ κι εδώ. Η άποψή μας είναι ότι οι εκκαθαρίσεις εκείνης της δεκαετίας είχαν σκοπό να:
  • Καταστείλουν τις υπονομευτικές δραστηριότητες της αντισοβιετικής αντιπολίτευσης.
  • Να βελτιώσουν τις επιδόσεις του κρατικού μηχανισμού και να εκκαθαρίσουν κράτος και κόμμα από ασταθή και διαβρωμένα στοιχεία που δεν τίμησαν την εμπιστοσύνη του κόμματος και του λαού.
  • Και να περιορίσουν το χώρο δράσης των παλιών καπιταλιστικών στρωμάτων αλλά και εθνοτήτων που η θέση τους στη μελλοντική εμπλοκή ήταν τουλάχιστον αμφισβητούμενη.

Τα παραπάνω δεν αναιρούν το γεγονός ότι τη δεκαετία του 1930 η Σοβιετική εξουσία απολάμβανε τη στήριξη της ευρείας πλειοψηφίας των λαϊκών στρωμάτων. Η υποστήριξη αυτή βασιζόταν κυρίως σε 2 πυλώνες
  • Στη ριζική κοινωνικοοικονομική μεταμόρφωση της χώρας και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του λαού σα συνέπεια των πολιτικών του ΠΚΚ(μπ) δηλ. της κολεκτιβοποίησης, της εκβιομηχάνισης των 5χρονων σχεδίων αλλά και της πολιτιστικής επανάστασης.
  • Στο γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των στελεχών τόσο του κόμματος όσο του κράτους και της οικονομίας είχαν ταπεινή εργατική και αγροτική καταγωγή προέρχονταν δηλαδή από τις φτωχές λαϊκές μάζες.
Η βίαιη σύγκρουση στα μέσα της δεκαετίας του 1930 οφειλόταν στο γεγονός ότι τα εχθρικά στην υπόθεση του σοσιαλισμού στρώματα και απομεινάρια των παλιών εκμεταλλευτικών τάξεων συνειδητοποιούσαν ότι η μεταμόρφωση της χώρας ήταν οριστική και η επιστροφή στο παρελθόν αδύνατη εκτός κι αν αντιδρούσαν άμεσα και βίαια.

Αναφορικά με τις εκκαθαρίσεις στον Κόκκινο Στρατό (ΚΣ) η αστική αλλά και η αριστερή αντικομουνιστική ιστοριογραφία προσφέρουν τρεις ερμηνείες:
  • δεν υπήρξε συνωμοσία αλλά σχέδιο του Στάλιν για να αποκτήσει την απόλυτη εξουσία, οπότε θεωρούν τις καταθέσεις και τις ομολογίες των πρωταίτιων της αντισοβιετικής συνομωσίας σαν ψεύτικες και αποτέλεσμα βίας και εκβιασμού ενώ τις αποδείξεις των υπηρεσιών ασφαλείας του σοβιετικού κράτους σαν επινοήσεις και χαλκεύματαi.
  • Άλλοι αποδίδουν την καταδίκη των αξιωματικών σε χαλκευμένα στοιχεία που διοχέτευσαν οι μυστικές υπηρεσίες της ναζιστικής Γερμανίας στον Στάλιν εκμεταλλευόμενη την παράνοια του. Ο Χρουστσόφ έδωσε επιπλέον αξιοπιστία στην εκδοχή αυτή όταν την αποδέχτηκε σαν αληθινή στο 22ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1961ii
  • Τέλος ορισμένοι αστοί ιστορικοί αλλά και πολιτικοί αποδέχονται ότι υπήρχε συνωμοσία στα ψιλά κλιμάκια του ΚΣ και η ανακάλυψή της οδήγησε στο χαμό των πρωταίτιωνiii.

Είναι φανερό ότι οι δύο πρώτες εκδοχές πέρα από τα προπαγανδιστικά τους προτερήματα έχουν κι ένα ακόμη. Κάθε στοιχείο ή απόδειξη είτε προέρχεται από τις υπηρεσίες ασφαλείας της ΕΣΣΔ είτε από αυτές της ναζιστικής Γερμανίας απορρίπτεται εκ προοιμίου σαν πλαστό. Έτσι η μόνη απόλυτη αλήθεια είναι τα έργα και τα απομνημονεύματα κάθε αντικομουνιστή.

Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε
με τη διαπάλη για τα ζητήματα τριβής αναφορικά με τη φύση, την οργάνωση και τον εξοπλισμό του Κόκκινου Στρατού στα χρόνια πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο
την υπονομευτική δραστηριότητα στο εσωτερικό του Κόκκινου Στρατού
το ξετύλιγμα του κουβαριού της αντισοβιετικής συνωμοσίας.
με την ιδιαίτερη περίπτωση του Γκένρικ Λιουσκόφ υψηλόβαθμου αξιωματικού του Λαϊκού Επιτροπάτου Εσωτερικών Υποθέσεων (ΛΕΕΥ - NKVD) που αυτομόλησε στην ιμπεριαλιστική Ιαπωνία τον Ιούνιο του 1938 και που ελάχιστη κάλυψη έχει βρει από την αστική ιστοριογραφία. Ο λόγος είναι ότι δυστυχώς για το αντικομουνιστικό υπόδειγμα η περίπτωσή του δίνει ισχυρές ενδείξεις τόσο για την ύπαρξη συνωμοσίας εντός του ΚΣ όσο και για τη στενή σχέση των συνωμοτών με την Ιαπωνία.


2. Ζητήματα τριβής στον Κόκκινο Στρατό
Η ίδια η ύπαρξη ενός μόνιμου στρατού ήταν μια αντίφαση εν τοις όροις για τους μπολσεβίκους και την ιδεολογία τους σχετικά με το προλεταριακό κράτος. Ο στρατός θα έπρεπε να αποτελείται από την πολιτοφυλακή των προλετάριων και θα είχε εθελοντικό και όχι μόνιμο χαρακτήρα. Η προσαρμογή όμως στις νέες συνθήκες τόσο του εμφυλίου πολέμου και της ξένης επέμβασης όσο και της καπιταλιστικής περικύκλωσης υποχρέωσε τους μπολσεβίκους να αποδεχτούν την αναγκαιότητα της ύπαρξης μιας μόνιμης κάστας αξιωματικών. Τα βασικότερα ζητήματα τριβής που δημιούργησε η ύπαρξη μόνιμου στρατού σε ένα σοσιαλιστικό κράτος αναλύονται εν συντομία παρακάτω.

2.1. Οι ειδικοί της στρατιωτικής τέχνης.
Η τέχνη του πολέμου είναι περίπου μία επιστήμη. Τα στελέχη του αστικού στρατού περνούν μέσα από μια τετραετή εντατική φοίτηση στις στρατιωτικές σχολές ενώ σε όλη τους τη ζωή ασχολούνται με τα στρατιωτικά ζητήματα συσσωρεύοντας συνεχώς εμπειρία. Η επανάσταση του Οκτώβρη επικράτησε με την ένοπλη συνδρομή των εθελοντών Ερυθροφρουρών και των εργατικών φρουρών. Οι διοικητές αυτών των ένοπλων σωμάτων (οι Κόκκινοι διοικητές) εκλέγονταν από τους ίδιους τους στρατιώτες. Όταν όμως η επανάσταση βρέθηκε αντιμέτωπη με τους οργανωμένους στρατούς αρχικά της Γερμανίας και μετά το 1918 με τους στρατούς των λευκών υποχρεώθηκε να καλύψει το κενό της γνώσης και της πείρας με την χρησιμοποίηση στον Κόκκινο Στρατό των αστών ειδικών δηλ. αξιωματικών του διαλυμένου πλέον τσαρικού στρατού. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν έτρεφαν καμία συμπάθεια για τους Μπολσεβίκους και το σκοπό τους. Για να ισοφαρίσουν την επιρροή τους το ΠΚΚ(μπ) θεσμοθέτησε το θεσμό του Πολιτικού Επιτρόπου σε κάθε μεγάλη και μικρή μονάδα του ΚΣ. Ο πολιτικός επίτροπος ήταν η σκιά του στρατιωτικού ειδικού με αρμοδιότητες τον πολιτικοϊδεολογικό εξοπλισμό των στρατιωτών αλλά συνυπέγραφε επίσης τις εντολές του στρατιωτικού διοικητή ενώ είχε και τη δυνατότητα βέτο. Η στρατολόγηση των τσαρικών αξιωματικών και η παραμονή τους στο στράτευμα για πολλά χρόνια μετά την οριστική επικράτηση της επανάστασης αποτέλεσε θέμα διαφωνίας μέσα στο ΠΚΚ(μπ). Πέρα από τις πολλές περιπτώσεις προδοσίας μεγάλη αναταραχή προκαλούσε η αυταρχική συμπεριφορά αυτών των ειδικών στους στρατιώτες. Το στρατιωτικό ζήτημα αποτέλεσε θέμα στο 8ο συνέδριο του ΠΚΚ(μπ) με την αριστερή αντιπολίτευση να επιμένει στον αποκλειστικά εθελοντικό χαρακτήρα του στρατού χωρίς όμως να πείσει την πλειοψηφία. Από την άλλη ο θεσμός του πολιτικού επιτρόπου δημιούργησε μεγάλες τριβές με τους στρατιωτικούς διοικητές. Προς τα τέλη της δεκαετίας του 1920 με την αύξηση των κομματικών μελών στον ΚΣ η θέση του πολιτικού επιτρόπου συγχωνεύθηκε με αυτή του στρατιωτικού διοικητή ενώ διατηρήθηκε στις περιπτώσεις των μη-κομματικών στρατιωτικών διοικητών.

Ο Μ. Φρούνζε που διαδέχτηκε τον Τρότσκι σαν Λαϊκός Επίτροπος Στρατιωτικών το Γενάρη του 1925 σχεδίαζε την ολική αντικατάσταση των τσαρικών αξιωματικών με κόκκινους διοικητές. Αν και ο αριθμός τους από 75,000 είχε μειωθεί περίπου στους 2,000, οι πρώην τσαρικοί αξιωματικοί κυριαρχούσαν στις στρατιωτικές σχολές ακόμη και στην Ακαδημία του Γενικού επιτελείουivΤο ζήτημα των αστών ειδικών λύθηκε οριστικά το 1931 με την επιχείρηση ‘άνοιξη’ της OGPU (πιο αναλυτικά παρακάτω).

2.2. Ο τρόπος οργάνωσης του Κόκκινου Στρατού

Η συζήτηση για τον χαρακτήρα και τον τρόπο οργάνωσης του Κόκκινου Στρατού εντάθηκε στη διάρκεια της μεταρρύθμισης του Μ. Φρούνζε το 1924. Ο Φρούνζε χώρισε το Γενικό Επιτελείο σε 3 τμήματα τη Διοίκηση του ΚΣ (υπεύθυνη για την καθημερινή διοίκηση του ΚΣ), τη Στρατιωτική Επιθεώρηση (υπεύθυνη για την επαλήθευση της ετοιμότητας αλλά και της εκπαίδευσης του στρατεύματος) και το Επιτελείο (υπεύθυνο για τη διοίκηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων και την προετοιμασία των επιχειρησιακών σχεδίων και της επιστράτευσης). Ο Φρούνζε αποτέλεσε τον θεωρητικό του ενιαίου στρατιωτικού δόγματος ενώ οι ιδέες του που συνοψίζονται στο έργο του ‘Μέτωπο και Μετόπισθεν στο μελλοντικό πόλεμοv είχαν μεγάλη απήχηση στο ΠΚΚ(μπ).

Βασικός στόχος της οργανωτικής δομής αυτής ήταν η αποφυγή της υπερβολικής συγκέντρωσης της εξουσίας αν και δημιουργούσε προβλήματα στην αποτελεσματική λειτουργία του στρατούviΓια τον Φρούνζε ήταν ξεκάθαρο ότι οι ένοπλες δυνάμεις σε καμία περίπτωση δεν έπρεπε να αυτονομηθούν από την πολιτική καθοδήγηση, το κόμμα και την κοινωνία. Ο στρατός θα ήταν βασικό όργανο της επανάστασης ακόμη κι αν αυτό ήταν σε βάρος της ποιοτικής-επαγγελματικής επάρκειας των στελεχών του. Στον αντίποδα αυτής της πολιτικής στεκόταν ο Τουχατσέφκι που υποστήριζε τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα που μόνο μια ενιαία διοίκηση και ένα σώμα επαγγελματικών στελεχών μπορούσε να υπηρετήσει. Για τον Φρούνζε ο τυχόν πόλεμος της ΕΣΣΔ ενάντια στην όποια καπιταλιστική δύναμη δεν θα ήταν μία κλασσική πολεμική αναμέτρηση αλλά μια επαναστατική διαδικασία. Η επικράτηση σε έναν τέτοιο πόλεμο δεν εξαρτιόταν μόνο από την πολεμική ισχύ της ΕΣΣΔ αλλά και από το επαναστατικό κίνημα στη ενδοχώρα του εχθρού. Ο επαγγελματισμός δεν είχε νόημα χωρίς τον επαναστατικό ζήλοvii.

Από την άλλη οι ιδέες του Τουχατσέφσκι περί ενός επαγγελματικού και τεχνολογικά σύγχρονου στρατού είχαν τη δική τους απήχηση στον Κόκκινο Στρατό, απήχηση που ενισχυόταν από τις στενές σχέσεις που είχαν τα στελέχη του με αυτά του Γερμανικού στρατού καθ’ όλη τη διάρκεια της συνθήκης του ΡάπαλοviiiΗ στενή συνεργασία μέχρι και το 1934 των σοβιετικών και γερμανών στρατιωτικών μπορεί να υποθέσει κανείς ότι επηρέασε ένα μέρος των στελεχών του ΚΣ να ξεχάσουν τις ιδεολογικές και πολιτικές παραμέτρους του στρατιωτικού προβλήματοςix.

Το 1928 ο Τουχατσέφσκι κατέθεσε εκ νέου πρόταση για την ενοποίηση της διοίκησης του ΚΣ και επιπλέον ζήτησε ο στρατός να έχει ηγετικό ρόλος στον καθορισμό της βιομηχανικής πολιτικής. Η πρόταση του απορρίφθηκε από το Επαναστατικό Στρατιωτικό Συμβούλιο του ΚΣ μετά από τις σφοδρές αντιδράσεις των μελών του που κατηγόρησαν τον Τουχατσέφκι για βοναπαρτισμό. Στις 5/5/1928 ο Τουχατσέφκι κατέθεσε την παραίτηση του από επικεφαλής του επιτελείου και μετατέθηκε σαν διοικητής στη Στρατιωτική Περιοχή του Λένινγκραντ. Η άποψή του για ένα ενιαίο γενικό επιτελείο θεωρήθηκε ελιτίστικη και ασύμβατη με τα ιδανικά ενός σοσιαλιστικού κράτους. Τη θέση του Τουχατσέφσκι ανέλαβε ο Μπ. Σαπόσνικοφ ο οποίος ωστόσο το 1930 κατάφερε αυξήσει σημαντικά τις εξουσίες του Γενικού Επιτελείουx.

2.3. Το πρόγραμμα εξοπλισμού του Κόκκινου Στρατού

Μέχρι τον τερματισμό της ΝΕΠ και την έναρξη του πρώτου πεντάχρονου ο εξοπλισμός του ΚΣ συμβάδιζε με τις χαμηλές επιδόσεις της σοβιετικής οικονομίας. Η έναρξη όμως της ραγδαίας εκβιομηχάνισης δημιούργησε νέες προοπτικές. Από την νέα του θέση στο Λένινγκραντ ο Τουχατσέφκι βομβάρδιζε την ηγεσία του ΠΚΚ(μπ) με προτάσεις κατασκευής εξωπραγματικού αριθμού αρμάτων και αεροπλάνων. Η ηγεσία του ΠΚΚ(μπ) και ειδικότερα οι Βοροσίλοφ και Στάλιν αντέδρασαν με σφοδρότητα στις προτάσεις αυτές κατηγορώντας τον Τουχατσέφσκι για ‘κόκκινο μιλιταρισμό’ και ενσυνείδητη προσπάθεια υπονόμευσης της εκβιομηχάνισηςxiΟ Στάλιν έγραφε στο Βοροσίλοφ ‘‘η πραγματοποίηση τέτοιου σχέδιου θα κατάστρεφε πιθανότατα την οικονομία της χώρας μας όπως επίσης και το στρατό. Αυτό θα ήταν χειρότερο από κάθε αντεπανάσταση’’xiiΩστόσο η επιτυχία της εκβιομηχάνισης οδήγησε την ηγεσία του ΠΚΚ(μπ) να αναθεωρήσει την αρχική της αντίδραση στις προτάσεις Τουχατσέφσκι. Το 1931 ο Τουχατσέφσκι επανέρχεται σαν επικεφαλής του προγράμματος εξοπλισμού του ΚΣ ενώ το 1934 επιστρέφει στη θέση του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου. Οι αριθμοί παραγωγής τανκς και αεροπλάνων αυξήθηκαν σημαντικά μετά το 1933 σαν αντίδραση τόσο της απειλής της Ιαπωνίας στην Άπω Ανατολή όσο και της ανάδυσης της απειλής της ναζιστικής πλέον Γερμανίας. Η αύξηση αυτή των στρατιωτικών εξοπλισμών έγινε σε βάρος της υπόλοιπης οικονομίας αλλά και της λαϊκής κατανάλωσης. Ακόμη πιο σημαντικό, το 1941 η ΕΣΣΔ βρέθηκε με μεγάλο αριθμό αρμάτων και αεροπλάνων που ήταν πλέον παρωχημένα, γερασμένα και άρα ακατάλληλα να αντιμετωπίσουν το Γερμανό εισβολέα. Η στρατιωτική ιεραρχία άρχισε να αυτονομείται από την εξουσία του ΠΚΚ(μπ) και να διεκδικεί για τον εαυτό της μεγαλύτερο κομμάτι της εξουσίας αλλά και του πλεονάσματος (διαμέσου των αυξήσεων μισθών και άλλων απολαβών). Το πνεύμα της κάστας είχε επανέλθει στο σώμα των αξιωματικώνxiii.

3. Η υπονομευτική δραστηριότητα στον Κόκκινο Στρατό.

Ήδη από τα πρώτα χρόνια ύπαρξης του ο ΚΣ θεωρήθηκε από το ΠΚΚ(μπ) σαν βασικός στόχος διάβρωσης τόσο από τους εσωτερικούς όσο και από τους εξωτερικούς εχθρούς της ΕΣΣΔ. Η χρήση αξιωματικών του τσαρικού στρατού ήδη την περίοδο του εμφυλίου λόγω έλλειψης έμπειρων στελεχών (το 1918 το 75% των αξιωματικών του ΚΣ προέρχονταν από τον τσαρικό στρατό) οδήγησε στην καθιέρωση του θεσμού του Πολιτικού Επιτρόπου και τη δημιουργία ειδικού τμήματος της Τσεκά (Έκτακτη Επιτροπή Ενάντια στην Αντεπανάσταση και τη Δολιοφθορά - η πρώτη υπηρεσία ασφαλείας του σοβιετικού κράτους) με σκοπό την παρακολούθηση αντεπαναστατικών ενεργειών στις τάξεις του ΚΣ. Η πιο γνωστή περίπτωση στρατιωτικών ειδικών που πρόδωσαν την επανάσταση εκείνη την εποχή ήταν η ανταρσία του διοικητή του Αν. Μετώπου Μ.Α Μουράβιεβ τον Ιούλιο του 1918xiv.

Μετά το τέλος του εμφυλίου οι Λευκοί ενέτειναν τις προσπάθειες τους να αποκτήσουν επαφές στον ΚΣ. Η δεξαμενή υποψηφίων δεν ήταν άλλη από τους αξιωματικούς του παλιού τσαρικού στρατού που ειδικά μετά τις μεταπολεμικές αμνηστίες του σοβιετικού κράτους είχαν τη δυνατότητα να υπηρετήσουν ξανά αυτή τη φορά στον ΚΣ. . Η μυστική υπηρεσία της Πανρώσικης Στρατιωτικής Ένωσης (ROVS) οργάνωσης των λευκοφρουρών ανέλαβε το έργο της διείσδυσης ενώ με τη σειρά της η Τσεκά και η διάδοχος της η Γκε-Πε-Ου (Κρατική Πολιτική Διεύθυνση - GPU) ανέλαβε να εντοπίσει τους λογής λογής κατασκόπους. Εκτός από τους λευκοφρουρούς ο ΚΣ αποτέλεσε στόχο των μυστικών υπηρεσιών των καπιταλιστικών κρατών. Έτσι το 1924 η Γκε-Πε-Ου συλλαμβάνει στο Κίεβο ομάδα αξιωματικών του ΚΣ που κατασκόπευε για λογαριασμό της Πολωνίας ενώ η υπονομευτική δραστηριότητα των Πολωνών εντάθηκε με την άνοδο την εξουσία του Πιλσούδσκι το 1926xv.

Μια επιπλέον απειλή για τον ΚΣ αποτέλεσε η τροτσκιστική αντιπολίτευση μετά την απομάκρυνση του Τρότσκι από τη θέση του Επίτροπου Άμυνας και τη δημιουργία της Αριστερής Αντιπολίτευσης το 1923. Ο σύμμαχος του Τρότσκι Βλ. Αντόνοφ-Οβσεενκο απομακρύνεται από τη θέση του επικεφαλής των πολιτικών επιτρόπων του ΚΣ γιατί επιχείρησε να στρέψει τους στρατιωτικούς ενάντια στα πολιτικά στελέχη του ΠΚΚ(μπ) ενώ μέχρι το τέλος του 1927, 211 υποστηρικτές του Τρότσκι απομακρύνθηκαν από το στράτευμα ανάμεσα τους οι Πούτνα και Πριμακόφ που στάλθηκαν σε διπλωματικές αποστολές στο εξωτερικό. Είναι ανάμεσα σε αυτούς που καταδικάστηκαν σε θάνατο δέκα χρόνια μετά μαζί με τον Τουχατσέφκσι το 1937xvi.

Το Νοέμβριο του 1927 η ένοπλη πτέρυγα της ενωμένης αντιπολίτευσης σχεδίαζε ένα πραξικόπημα σκοπεύοντας στη βίαιη κατάληψη του Κρεμλίνου, του αρχηγείου της OGPU στη Μόσχα και παρόμοιες επιχειρήσεις στο Λένινγκραντ και το Χάρκοβο. Η απόπειρα κατεστάλη στη γέννηση της από τον επικεφαλή της OGPU Β. ΜενζινσκιxviiΤο 1928 συλλαμβάνεται στη Μόσχα ο Σ. Μραχκοβσκι σαν επικεφαλής της παράνομης στρατιωτικής οργάνωσης των τροτσκιστών στη Μόσχα.xviii

Το 1928 η OGPU έλαβε πληροφορίες για προετοιμασία εξέγερσης στην Ουκρανία με την υποστήριξη της Πολωνίας και της Μ. Βρετανίας. Στην εξέγερση θα λάμβαναν μέρος και ορισμένες μονάδες του ΚΣ. Η OGPU έδρασε γρήγορα και ανάμεσα στους συλληφθέντες ήταν και πρώην τσαρικοί αξιωματικοί που είχαν σχέσεις με νυν αξιωματικούς του ΚΣ. Το 1930 η επιχείρηση ‘άνοιξη’ είχε σαν αποτέλεσμα το ξερίζωμα μιας αντεπαναστατικής οργάνωσης που δρούσε κυρίως στις στρατιωτικές σχολές. Δύο από τους συλληφθέντες στις καταθέσεις τους κατονόμασαν τον Τουχατσέφκι σαν συμπαθούντα τη δεξιά αντιπολίτευση και σαν επικεφαλής μιας δεξιάς συνωμοτικής οργάνωσης. Ωστόσο ο Στάλιν μαζί με το Βοροσίλοφ και τον Ορντονικίτζε έφερε σε αντιπαράθεση τον Τουχατσέφσκι με τους 2 κατηγόρους του και κατέληξαν ότι ο ‘Τουχατσέφσκι ήταν 100% καθαρός’ όπως έγραψε στον Μολότοφ στις 23/10/1930. Η επιχείρηση ‘άνοιξη’ έληξε το Φεβρουάριο του 1931 με χιλιάδες συλλήψεις και αποτάξεις ενώ οι κατηγορίες ήταν η κατασκοπία, το σαμποτάζ και η συνωμοσία για την ανατροπή της σοβιετικής εξουσίαςxix.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930 πολλοί τροτσκιστές επέστρεψαν στο στράτευμα έχοντας αποκηρύξει τις προηγούμενες θέσεις τους. Η δολοφονία του Κιρόφ το Δεκέμβριο του 1934 από τους υποστηρικτές του Ζηνόβιεφ οδήγησε σε ένα επιπλέον κύμα συλλήψεων αντισοβιετικών στοιχείων στις τάξεις του ΚΣ. Τον Αύγουστο του 1934 ο Α. Νακάεβ αξιωματικός πυροβολικού της Πολιτοφυλακής (Osoaviakhim) αποπειράθηκε να οργανώσει εξέγερση κατά της σοβιετικής εξουσίας χωρίς επιτυχίαxxΤον Μάη του 1935 στη διάρκεια της επαλήθευσης των κομματικών καρτών 7,783 άτομα διαγράφηκαν από τις κομματικές οργανώσεις του ΚΣ εκ των οποίων 261 για σχέσεις με την τροτσκιστική-ζηνοβιεφικη αντιπολίτευση και άλλοι 114 για κατασκοπίαxxi.

3. Το ξετύλιγμα του κουβαριού





Ήδη από το 1935 στη ηγεσία του ΠΚΚ(μπ) έφταναν φήμες για πιθανή συνεργασία στελεχών του ΚΣ με το Γερμανικό επιτελείο (αναφορά το Δεκέμβριο του 1935 από τον Σ. Ουριτσκι επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών του ΚΣ, άρθρο σε λευκοφρουρίτικη εφημερίδα της Πράγας, αναφορά στις 17/5/1936 από την υπηρεσία πληροφοριών του ΚΣ για δηλώσεις του Γκέριγκ σχετικά με συνάντησή του με τον Τουχατσέφκι στο Βερολίνο ). Παρ’ όλες τις φήμες αυτές ο Τουχατσέφκι προήχθη σε Στρατάρχη της ΕΣΣΔ το 1935 και σαν πρώτος αναπληρωτής του Βοροσίλοφ τον Απρίλιο του 1936. Ανάλογες προαγωγές δόθηκαν το 1936 και σε άλλους μελλοντικούς συγκατηγορούμενούς του, (Ουμπόρεβιτς και Εϊντεμαν)xxii.

Παράλληλα ο Βοροσίλοφ σε έκθεσή του σε στρατιωτική σύσκεψη στις 13/3/1937 αναφέρθηκε σε πυρκαγιές και ατυχήματα στο στράτευμα που είχαν σαν αποτέλεσμα το θάνατο δεκάδων στρατιωτών καθώς και καταστροφές πολεμικού υλικούxxiiiΣτην ίδια σύσκεψη ο αρχηγός του Γενικού επιτελείου Α. Εγκόροφ αναφέρθηκε στο γεγονός ότι ένας κολοσσιαίος αριθμός απόρρητων εγγράφων έχει εξαφανιστεί Ένας άλλος αξιωματικός παρατήρησε ότι κάθε μήνα εξαφανίζονται απόρρητα έγγραφα από κάποιο τμήμα του Επιτροπάτου Άμυνας. Με βάση εκθέσεις της Πολωνικής υπηρεσίας πληροφοριών το Νοέμβριο του 1936 ομάδα αξιωματικών του ΚΣ αντέγραψε παράνομα και διέρρευσε το σχέδιο κινητοποίησης για τις δυτικές περιοχές ενώ οι επικεφαλής της ομάδας αποστάτησαν στην Πολωνίαxxiv.

Το ξετύλιγμα της αντισοβιετικής συνωμοσίας ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 1936 με τη σύλληψη του Β. Ολντμπεργκ που ταξίδεψε στην ΕΣΣΔ με εντολή του Λ. Σεντόφ γιου του Τρότσκι με σκοπό να συντονίσει και να οργανώσει τις ενέργειες της αντισοβιετικής αντιπολίτευσης. Ανάμεσα σε αυτούς που συνελήφθηκαν για συμμετοχή στη συνωμοσία ήταν οι Πούτνα και Πριμακόφ αξιωματικοί του ΚΣ και μεταμελημένοι τροτσκιστές. Τον Ιανουάριο του 1937 ο ανταποκριτής της Πράβδα στο Βερολίνο έστειλε την πληροφορία στον εκδότη της ότι υπάρχει σχέση μεταξύ του επιτελείου του ΚΣ και των ναζί αναφέροντας συγκεκριμένα τον Τουχατσέφσκι. Ο Πολωνός κατάσκοπος και μέλος του ΚΚΠ Τ. Ντομπαλ κατά την ανάκριση του ανέφερε ότι ήρθε σε επαφή με τον Τουχατσέφκι . Ενώ ο πρώην επικεφαλής του τμήματος εξωτερικού του ΛΕΕΥ Α. Αρτούζοφ έστειλε γράμμα στον επικεφαλής της ΛΕΕΥ Ν. Γιεζόφ το Γενάρη της ίδιας χρονιάς αναφορικά με τη συμμετοχή του Τουχατσέφσκι στη συνωμοσία. Το Μάρτιο του 1937 ο Ε. Νταλαντιέ υπουργός άμυνας της Γαλλίας σε επίσημη συνάντησή του με τον Σοβιετικό πρέσβη Β. Ποτέμκιν αναφέρθηκε σε σχέδια κύκλων της Γερμανίας για πραξικόπημα στην ΕΣΣΔ όπου θα συμμετείχαν μέλη του επιτελείου του ΚΣ που ήταν εχθρικά στη σοβιετική εξουσία.

Το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται ακόμη περισσότερο με τη σύλληψη τον Απρίλιο του 1937 και τις ομολογίες των Γκάι, Προκόπιεφ και Βολοβιτς συνεργατών του προηγούμενου επικεφαλής του ΛΕΕΥ Γκ. Γιάγκοντα. Για πρώτη φορά αναφέρθηκε η άμεση ανάμιξη των Τουχατσέφσκι, Κορκ, Ουμπόρεβιτς, Γιακίρ και Εϊντεμαν στην οργάνωση πραξικοπήματος. Το Μάιο του 1937 επαναφέρεται στον ΚΣ ο θεσμός του πολιτικού επιτρόπου σε όλα τα επίπεδα. Στις 10/5/1937 και μετά την επιβαρυντική κατάθεση του Ι. Μεντβεντεφ, ο Τουχατσέφσκι απομακρύνεται από τη θέση του αναπληρωτή επίτροπου άμυνας και μετατίθεται στη στρατιωτική διοίκηση της περιοχής του Βόλγα. Απομακρύνονται από τις θέσεις ευθύνης τους οι Γιακίρ και Ουμπόρεβιτς ενώ συλλαμβάνονται οι Κόρκ και Φέλτνμαν. Η ομολογία του Φέλντμαν στις 19/5 οδηγεί στη σύλληψη των Τουχατσέφσκι, Ουμπόρεβιτς, Γιακίρ και Εϊντεμαν στις 22/5/1937. Στις 29/5 ο Τουχατσέφκι ομολογεί τη ενοχή του ενώ στις 31/5 αυτοκτονεί ο Γκαμάρνικ λίγο πριν τη σύλληψή του. Στις 11/6/1937 οι 8 από τους συλληφθέντες (Τουχατσέφσκι, Ουμπόρεβιτς, Γιακίρ, Εϊντεμαν, Κόρκ, Φελντμαν, Εϊντεμαν, Πριμακόφ και Πουτνα καταδικάζονται σε θάνατο από το ειδικό στρατοδικείο και εκτελούνται την επόμενη μέρα.

Στην κατάθεσηxxv του ο Τουχατσέφκι αναφέρει ότι:
(….) η πρώτη φορά που στράφηκε στην αντιπολίτευση ήταν το 1928, όταν απογοητευμένος με την υποβάθμισή του από επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου σε διοικητή της περιφέρειας του Λένινγκραντ, ήρθε σε επαφή με τους οπαδούς του Τολμάτσεβ και τους εξέφρασε τις διαφωνίες του σχετικά με την κρατική πολιτική στην ύπαιθρο. Το 1929 ο Ενουκίτζε του είπε ότι η πολιτική του Στάλιν οδηγούσε σε ένα επικίνδυνο ρήγμα μεταξύ των εργατών και αγροτών ενώ ο Τουχατσέφκι του αποκάλυψε ότι ήδη ήταν σε επαφή με στελέχη του ΚΣ που είχαν τις ίδιες απόψεις. Το 1930 αγανακτισμένος από την υποδοχή που είχαν οι προτάσεις του για το πρόγραμμα εξοπλισμού του ΚΣ συμφώνησε με τον Ενουκίτζε να προχωρήσουν στη δημιουργία παράνομης οργάνωσης.

Το 1932 πηγαίνει στο Βερολίνο όπου ενημερώνεται ότι ο Τρότσκι ανέλαβε και πάλι δράση ενάντια στη Γ’ Διεθνή και την ΕΣΣΔ και του ανέθεσε το συντονισμό των τροτσκιστών που υπηρετούσαν στο στράτευμα. Σαν συνέπεια ήρθε ο ίδιος σε επαφή με τους μετανοημένους τροτσκιστές αξιωματικούς Πούτνα και Πριμακόφ. Το 1933 ο Μπουχάριν σε συνομιλία τους του είπε ότι γνωρίζει ότι είναι μέλος της συνωμοτικής οργάνωσης στο στρατό και επίσης ότι οι πολιτικές του Κόμματος είναι καταστροφικές και γι αυτό πρέπει να ξεφορτωθούν τον Στάλιν. Το 1934 ενημερώνεται από τον Ρομ για τη νέα πολιτική του Τρότσκι που προέβλεπε τη συνεργασία με το γερμανικό και ιαπωνικό επιτελείο στρατού και για την προετοιμασία δολιοφθορών και τρομοκρατικών ενεργειών. Το 1935 ενημερώνεται από τον Απόγκα για τη διοχέτευση στοιχείων αναφορικά με τις μεταφορικές δυνατότητες του ΚΣ στο Γερμανικό και Ιαπωνικό Γενικό επιτελείο.

Το 1936 ενημερώνεται από τον Πιατακόφ ότι ο Τρότσκι ήθελε να εξασφαλίσει την ήττα της ΕΣΣΔ σε μελλοντικό πόλεμο ακόμη κι αν αυτό σήμαινε να παραχωρήσουν τη Ουκρανία στους ναζί και την Σοβιετική Άπω Ανατολή στους Ιάπωνες. Όπως ανέφερε ο Τουχατσέφκι μια συνηθισμένη μέθοδος δολιοφθοράς ήταν η παραλαβή ακατάλληλου ή ελαττωματικού πολεμικού υλικού χωρίς έλεγχο. Μέλη της συνωμοσίας εφοδίαζαν με πληροφορίες σχετικά με τις οχυρώσεις διαφόρων περιοχών τους Πολωνούς καθώς και με στοιχεία σχετικά με τη δύναμη του στρατού ξηράς και της αεροπορίας. Τον Γενάρη του 1936 κι ενώ βρισκόταν στο Λονδίνο ο Τουχατσέφκι συναντήθηκε με τον στρατηγό Ρούντστεντ της Βερμαχτ και συζήτησαν για τον τρόπο με τον οποίο θα επιτύγχανε την ήττα του ΚΣ στην Ουκρανία σε περίπτωση μελλοντικού πολέμου. Τον Απρίλη του 1936 συζήτησε με τους Γιακίρ και Ουμπόρεβιτς τρόπους που θα διευκόλυναν το Γερμανικό Στρατό να καταλάβει την Ουκρανία. Κατέληξαν σε ένα σχέδιο που περιελάμβανε την παράδοση στους Γερμανούς της οχυρής θέσης του Λετιτσεφ (ο διοικητής της ήταν μέλος της συνομωσίας) ενώ παράλληλα θα ανατίναζαν τις σιδηροδρομικές γέφυρες στα μετόπισθεν. Για το λόγο αυτό οι Ουμπόρεβιτς και Απόγκα θα έπρεπε να οργανώσουν παράνομες ομάδες στους σιδηροδρομικούς. Επιπλέον οι συνωμότες είχαν επέμβει στο επιχειρησιακό σχέδιο του Λευκορωσικού Μετώπουxxvi εξασφαλίζοντας ότι με βάση το σχέδιο το Μέτωπο δεν θα είχε τις απαραίτητες δυνάμεις για να ανταπεξέλθει σε μια γερμανική επίθεση. Συμπληρωματικά σχεδίαζαν δολιοφθορές έτσι ώστε να μην υπάρχει αρκετή ποσότητα ζωοτροφών για το ιππικό καθώς και καύσιμα για τις μηχανοκίνητες μονάδες και την αεροπορία, την αποκάλυψη των σταθμών επικοινωνίας στον εχθρό κλπ. Ο Γκαμάρνικ είχε αναλάβει την υπονομευτική δραστηριότητα στην Άπω Ανατολή.
(…)

Η στρατιωτική συνωμοσία είχε σαν αποτέλεσμα 24 τακτικά και 14 δόκιμα μέλη της ΚΕ του ΠΚΚ(μπ) να αποπεμφθούν από το καθοδηγητικό όργανο και να συλληφθούν όπως επίσης και πολλοί υψηλόβαθμοι αξιωματικοί του Κόκκινου στρατού. Ο Μπουχάριν αν και υπό κράτηση από τον Μάρτιο του 1937 άρχισε να ομολογεί στις 2/6/1937 όταν όλα πλέον ήταν χαμένα. Η εκκαθάριση στον Κόκκινο Στρατό είχε σαν αποτέλεσμα την απομάκρυνση 34,301 αξιωματικών των τριών όπλων τη σύλληψη 11,500 από αυτούς. 11,596 από τους προηγούμενους επανήλθαν στο στράτευμα μέχρι τον Μάιο του 1940xxviiΔεν διώχθηκαν όλοι για αντεπαναστατική δράση αλλά πολλοί για ανικανότητα, κατάχρηση εξουσίας ή και χρημάτων, αλκοολισμό κλπ.

Πολλοί από τους στρατιωτικούς που συνελήφθησαν το 1937 αλλά αποκαταστάθηκαν πριν από τον πόλεμο αποτέλεσαν τον πυρήνα του δοσιλογικού στρατού του Βλασόφ θέλοντας να πάρουν τη ρεβάνς για τη χαμένη ευκαιρία. Π.χ. ο στρατηγός Μαλίσιν συνελήφθηκε το 1938 αλλά αποκαταστάθηκε άμεσα για να αποτελέσει μέλος του επιτελείου του Βλασόφ. Μάλιστα ο Στάλιν ήθελε να μάθει ποιος εγγυήθηκε για την απελευθέρωση του ΜαλίσινxxviiiΠαρόμοια περίπτωση ο αντισυνταγματάρχης Γ. Ζιλένκοφ που αφέθηκε ελεύθερος μετά τη σύλληψη του το 1937xxix.



4. Η κατάθεση ενός προδότηxxx.
Στις 13/6/1938 ο Γκέρνικ Σαμουήλοβιτς Λιουσκόφ διέσχισε τα σύνορα της ΕΣΣΔ με την Ματζουρία και παραδόθηκε σε μία Ιαπωνική περίπολο. Ο Λιουσκόφ γεννήθηκε το 1900 στην Οδησσό και ήταν γιός ενός εβραίου ράφτη. Έλαβε μέρος στον εμφύλιο πόλεμο με το μέρος των μπολσεβίκων. Το 1920 κατατάσσεται στην Τσεκά. Μιλώντας άπταιστα γερμανικά στάλθηκε στη Γερμανία στις αρχές της δεκαετίας του 1930 για να συλλέξει πληροφορίες από τα εργοστάσια Γιουγκερς. Τον Ιούλιο του 1937 επιλέχτηκε από τον Ν. Γιεζόφ και στάλθηκε στην Σοβιετική Άπω Ανατολή σαν επικεφαλής του ΛΕΕΥ για να ερευνήσει την έκταση της διάβρωσης του Κόκκινου Στρατού και του ΛΕΕΥ της περιοχής. Είχε λάβει συγκεκριμένα στοιχεία για πολλούς αξιωματούχους της περιοχής. Τον Μάιο του 1938 έλαβε εντολή από τα κεντρικά να επιστρέψει στη Μόσχα. Ο πιθανότερος λόγος της ανάκλησής του ήταν μάλλον ότι διέπραξε κάποια παρανομία. Αντί να υπακούσει αυτομολεί στους Ιάπωνες.

Ο Λιουσκόφ ήταν ο πιο υψηλόβαθμος αποστάτης μέχρι τότε. Έχοντας στο ΛΕΕΥ βαθμό ισοδύναμο με αυτό του στρατηγού θεωρήθηκε πολύτιμη πηγή πληροφοριών. Μεταφέρθηκε μυστικά στο Τόκιο όπου συνάντησε τον ταγματάρχη του Ιαπωνικού Αυτοκρατορικού στρατού Κοχτάνι ο οποίος ήταν βοηθός στρατιωτικός ακόλουθος στην πρεσβεία της Ιαπωνίας στη Μόσχα το 1934. Ο Λιουσκόφ ήταν υπεύθυνος ασφαλείας της πρεσβείας εκείνη την εποχή και μάλιστα είχε συνοδέψει τον στρατιωτικό ακόλουθο και τη συνοδεία του σε ταξίδι τους στο Βλαδιβοστόκ. Προφανώς η πρώτη επαφή του Λιουσκόφ με τις Ιαπωνικές μυστικές υπηρεσίες χρονολογείται από τότε. Ο Ρ. Ζόργκε Σοβιετικός κατάσκοπος στη Γερμανική πρεσβεία στο Τόκιο όταν πληροφορήθηκε την αποστασία του Λιουσκόφ μπόρεσε και απέκτησε πρόσβαση στις καταθέσεις του κι έστελνε μικροφίλμ με φωτογραφίες των καταθέσεων αυτών στην ΕΣΣΔ. Επίσης ενημέρωσε τη Μόσχα ότι ο Λιουσκοφ διενεργούσε κατασκοπία για λογαριασμό των Ιαπώνων πολλά χρόνια πριν την αποστασία του. Ο Ζόργκε στα ραδιομηνύματα που έστελνε στη Μόσχα ανέφερε:
Την αντικομουνιστική συμπεριφορά του Λιουσκόφ και την κριτική που ασκούσε στον Στάλιν και την ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Την άποψη του Λιουσκόφ για τον Κόκκινο Στρατό της Σιβηρίας ότι η επιρροή της αντισοβιετικής ομάδας ήταν μεγάλη και η δυσαρέσκεια υπόβοσκε στις τάξεις των αξιωματικών, και άρα αν ο Ιαπωνικός στρατός κτυπούσε ο Κόκκινος Στρατός θα κατέρρεε σε ένα πρωί.
ότι ο Λιουσκόφ αποκάλυψε στους Ιάπωνες τις θέσεις και τους στρατιωτικούς κώδικες του Κόκκινου Στρατού της Άπω Ανατολής

Ο Λιουσκόφ ανακρίθηκε και από τους Γερμανούς που έφτασαν στο Τόκιο αλλά και από τους Πολωνούς. Σε αυτούς ο Λιουσκόφ μετέδωσε πληροφορίες για την κατάσταση του ΚΣ στην Ουκρανία. ‘Έδωσε στους Ιάπωνες πολλές πληροφορίες αναφορικά με τη δύναμη και τις θέσεις του ΚΣ στην Άπω Ανατολή όπως και για τις κατασκοπευτικές δραστηριότητες των Σοβιετικών στην Μαντζουρία και την Ιαπωνία. Έδωσε επίσης πολλές πληροφορίες για την εσωτερική κατάσταση γενικά στην ΕΣΣΔ. Στους Ιάπωνες ο Λιουσκόφ δήλωσε ότι είναι τροτσκιστής και ότι μόνο η τροτσκιστική ιδεολογία μπορούσε να κάνει το σοβιετικό λαό να χάσει το σεβασμό που έχει για τον Στάλιν. Κατά τη γνώμη του το σταλινικό καθεστώς δεν θα έπεφτε μόνο του αλλά έπρεπε να ανατραπεί και για το λόγο αυτό η εξωτερική παρέμβαση ήταν απαραίτητη.

Μεγάλο μέρος των καταθέσεων του Λιουσκόφ οι Ιάπωνες το μοιράστηκαν με τους συμμάχους τους και ένα πιο μικρό μέρος τους διέρρευσε στον τύπο Εκεί ο Λιουσκόφ λέει ότι οι ανακρίσεις των Ντεριμπάς Ζαπαντνι και Μπαρμινκσι (οι επικεφαλής του ΛΕΕΥ της περιοχής) επιβεβαίωσαν ότι στο ΛΕΕΥ και στις δυνάμεις της συνοριακής φρουράς είχε δημιουργηθεί μία συνωμοσία με επίκεντρο τον Γκαμάρνικ. Για μεγάλο χρονικό διάστημα ο Ντεριμπάς ήταν σε επαφή με τον Ρικόφ και ήταν ο μυστικός του συνωμότης. Σε συνεργασία με τον Λ. Λαβρέντιεφ (πρώην γραμματέα του Περιφερειακής Επιτροπής του Κόμματος μέχρι τον Ιανουάριο του 1937), και τον Γκ. Κρούτοφ (εκτελέστηκε τον Απρίλιο του 1938), μαζί με τους συνωμότες στρατιωτικούς Σανγκουρσκι, Αρονσταμ και άλλους, ο Ντεριμπάς σκόπευε να πραγματοποιήσει ένα πραξικόπημα στην Άπω Ανατολή και με τη βοήθεια των Ιαπώνων να προχωρήσει σε συνδυασμένες επιχειρήσεις κατά της ΕΣΣΔ. Στο ΛΕΕΥ οι συνωμότες είχαν στρατολογήσει το Τρανστοκ επικεφαλή του 2ου Τμήματος και πολλούς άλλους. Ο Λιουσκόφ έδωσε τα ονόματα περίπου 20 αξιωματούχων, κυρίως του ΛΕΕΥ, και δέκα της συνοριοφυλακής που όλοι τους υποστήριξε ότι συμμετείχαν στη συνωμοσία. Μετά τη σύλληψη των Σανγκούρσκι και Αρονσταμ οι Ντεριμπάς και Ζαπάντι συνέχισαν να έχουν επαφή με τους συνωμότες του στρατού διαμέσου του νέου επικεφαλής του πολιτικού τμήματος της Άπω Ανατολής Βάινερος. Στο ΛΕΕΥ, η σύνδεση των συνωμοτών γινόταν διαμέσου του αρχηγού του 7ου τμήματος, Μπογκντάνοφ και τον Λικάτσεφ με τον αρχηγό της Ιαπωνική στρατιωτικής αποστολής στην Προγρανιτσνάγια. Ο Λιούσκοφ ανέφερε επίσης αυτούς που συμμετείχαν στη συνωμοτική δραστηριότητα στον στόλο του Ειρηνικού, τον αρχηγό του Επιτελείου του Στόλου Γκ. Κίρεγιεφ και τον Βίκτωροφ και τον επικεφαλή του Πολιτικού Τμήματος του Στόλου, Βλαντιμίροβ, ο οποίος συνωμοτούσε και με το στολίσκο του Αμούρ.

Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 1937 και το 1938 1.200 αξιωματικοί και επίτροποι και περίπου 3.000 από το μεσαία και κατώτατα στελέχη συνελήφθησαν σαν αντισοβιετικά στοιχεία. Η αντισοβιετική δραστηριότητα έπαιρνε διάφορες μορφές, αλλά γενικά συνδεόταν με την πιθανότητα του πολέμου που μπορούσε να επιταχύνει τη γενική διάλυση. Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι η ομάδα των συνωμοτών γύρω από τον Λεβαντόφσκι που συμπεριλάμβανε τους διοικητές του 26ου και 39ου Σώματος προσπάθησε να προκαλέσει σύγκρουση με τα ιαπωνικά στρατεύματα, ώστε να φέρει τον πόλεμο.

Αναφορικά με τον στρατάρχη Β. Μπλιούχερxxxi ο Λιουσκόφ κατέθεσε ότι μια ομάδα προδοτών που ανήκουν στο προσωπικό του στρατού της Άπω Ανατολικής βρίσκονται κοντά Μπλιούχερ όπως οι Πόκους, Γκουλίν Βεσεντσοφ Κορπάτσεφ και άλλοι και προσπαθούν να τον προσελκύσουν σε πολιτικά επικίνδυνες συνομιλίες. Ο Μπλιούχερ χωρίς να έχει την εξουσία τους έδειξε τις μυστικές ομολογίες των συλληφθέντων συνωμοτών. Μετά τη σύλληψή του, ο Γκουλίν του είπε ότι μετά την ανάκληση του Πόκους στη Μόσχα, ο Μπλιούχερ όταν πίνει μαζί τους καταριέται το ΛΕΕΥ, τις πρόσφατες συλλήψεις, τον Βοροσίλοφ τον Καγκάνοβιτς και άλλους. Είπε επίσης στον Γκούλιν ότι πριν από την απομάκρυνση του Ρικόφ ήταν σε επαφή μαζί του και του είχε γράψει συχνά ότι η δεξιά πτέρυγα θα ήθελε να τον δει επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων της χώρας.

Γενικά, ο Μπλιούχερ είναι πολύ φιλόδοξος για την εξουσία. Ο ρόλος του στην Άπω Ανατολή δεν τον ικανοποιεί, θέλει περισσότερα. Θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο του Βοροσίλοφ. Πολιτικά είναι αμφίβολο αν είναι ικανοποιημένος με τη γενική κατάσταση, αν και είναι πολύ προσεκτικός. Στον στρατό είναι περισσότερο δημοφιλής από τον Βοροσίλοφ. Αντέδρασε έντονα στο θεσμό του Πολιτικού Επιτρόπου και τη σύσταση Στρατιωτικών Συμβουλίων που και τα δύο περιορίζουν το δικαίωμά του να δίνει προσωπικές εντολές.

Σε επόμενες καταθέσεις του ο Λιουσκόφ ανάμεσα σε άλλα ανέφερε το αποτυχημένο πρόγραμμα δημιουργίας σιδηροδρομικού δικτύου στην περιοχή που είχε σαν αποτέλεσμα τη σύλληψη του επικεφαλής Σαζόντζοφ. Άσχημη ήταν η κατάσταση και στην αεροπορία με πολλά ατυχήματα και πτώσεις αεροσκαφών όπως επίσης και αστοχίες και καθυστερήσεις στη επισκευή του υλικού. Μεγάλος αριθμός στελεχών του ΚΣ ήταν εχθρικοί στο καθεστώς ενώ ο Μπλιούχερ αρνιόταν να παραδεχτεί την άσχημη κατάσταση για να μην παραδεχτεί τη δική του ανικανότητα.

Αναφέρθηκε επίσης σε μία σειρά από ενέργειες δολιοφθοράς όπως σειρά εκρήξεων πυρομαχικών του 85ου και 86ου συντάγματος. Ακατάλληλες οβίδες που είχαν μεγαλύτερη διάμετρο από αυτή των πυροβόλων. Χίλιοι τόνοι καλής ποιότητας γκαζολίνης βρέθηκαν ανακατεμένοι με ντίζελ ενώ ο επικεφαλής των προμηθειών καυσίμων συνελήφθηκε και ομολόγησε ότι αυτό έγινε επίτηδες. Σε μία περίπτωση στο Βλαδιβοστόκ πάνω από 300 αξιωματικοί και στρατιώτες δηλητηριάστηκαν ενώ ανέφερε και άλλες περιπτώσεις δηλητηρίασης στην 8η Στρατιά και στο Στόλο του ποταμού Αμούρ. Οι υπεύθυνοι συνελήφθησαν και ομολόγησαν ότι δρούσαν για λογαριασμό των Ιαπώνων. Κατά τον Λιουσκόφ ευθύνη έφεραν επίσης ορισμένοι γιατροί και προμηθευτές που με τον τρόπο αυτό έδειχναν τη δυσαρέσκειά τους για το καθεστώς. Υπήρχε επίσης σοβαρή έλλειψη αλόγων ανάμεσα στα άλλα επειδή υπήρχε έλλειψη τροφής. Σύμφωνα με τον Λιουσκόφ η ευθύνη βάρυνε τον επικεφαλής της περιοχής Βαρέικις ο οποίος άφησε το σανό στα κολχόζ μια καθαρή ενέργεια δολιοφθοράς. Οι δρόμοι ήταν σε κακή κατάσταση ενώ το πρόγραμμα οδοποιίας του 1937 είχε αποτύχει και ο υπεύθυνος είχε συλληφθεί με την κατηγορία της δολιοφθοράς. Ο Λιουσκόφ αναφέρθηκε και σε άλλες ενέργειες δολιοφθοράς που γίνονταν από ανθρώπους εχθρικούς στο καθεστώς σα μορφή αντίστασης. Μηχανοδηγός κατέστρεψε 25 τανκς οδηγώντας το συρμό με υπερβολική ταχύτητα. Ο καπετάνιος εμπορικού σκάφους με στρατιωτικό φορτίο εξόκειλε το σκάφος του σε ύφαλο και κατά τη σύλληψη του είπε ότι ήθελε να εξοκείλει στην Ιαπωνία.

Μέσα στο στράτευμα υπήρχαν στοιχεία εχθρικά στο καθεστώς και στο Στάλιν με διαφορετικούς όμως στόχους. Μία ομάδα διοικητών ήταν πιστοί στον Τρότσκι (Πούτνα, Πριμακόφ) άλλοι που ανήκαν σε μειονότητες ήταν απογοητευμένοι από την πορεία του σοσιαλισμού (π.χ. Κόρκ και Ειντεμαν). Άλλοι που είχαν υπηρετήσει στον τσαρικό στρατό υποστήριζαν ένα πραξικόπημα και ήταν έτοιμοι να συνεργαστούν με οποιαδήποτε άλλη αντισοβιετική ομάδα (Τουχατσέφκι, Ουμπόρεβιτς, Κσιριν, Ορλόβ κλπ). Άλλοι που ήταν εχθρικοί στο καθεστώς και ήταν έτοιμοι να εργαστούν με την αντιπολίτευση ήταν οι Γκαμάρνικ, Γιακίρ, Σανγκουρσκι, Αρονσταμ, Ντιμπενκο Μπελόφ, Λεβαντοφκι κλπ.) Αυτοί είχαν ακολουθήσει τον Στάλιν επί μακρόν αλλά τελικά είχαν πειστεί για την καταστροφική πορεία της πολιτικής του. Είχαν ρίζες στο στράτευμα και τις απόψεις τους τις μοιραζόταν η πλειοψηφία των ανώτατων διοικητών και πολιτικών επιτρόπων και στους στρατιώτες ιδιαίτερα αυτή με αγροτική καταγωγή. Η επαναφορά του θεσμού του Πολιτικού Επιτρόπου είχα σα συνέπεια το Επιτελείο να απαντήσει με σαμποτάζ.

Όσο για το ποιοι θα στήριζαν μία πιθανή επανάσταση στην Ανατολή αυτοί ήταν: οι επιζήσαντες πρώην λευκοί, εξόριστοι κοζάκοι, οι οικογένειες των συλληφθέντων, αγρότες που ήταν παλιά γαιοκτήμονες, αντισοβιετική διανόηση, εθνικιστικά στοιχεία, πρώην κουλάκοι. Εκτός από την ύπαιθρο η καλύτερη βάση για στρατολογία ήταν οι εξόριστοι στις μακρινές περιοχές που δούλευαν στην εξόρυξη χρυσού στα δάση και στις ιχθυοκαλλιέργειες. Μάλιστα μια παράνομη οργάνωση από το Γκροντέκοβο κατάφερε να έρθει σε επαφή με την οχυρωμένη ζώνη και μονάδες της 40ης Μεραρχίας στο Μπαραμπας. Το μεγαλύτερο σφάλμα τους κατά τον Λιουσκόφ ήταν ότι ενημέρωσαν ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων για τις δραστηριότητες του με αποτέλεσμα να αποτύχουν.

Στις 20 Αυγούστου του 1945 ο Λιουσκόφ που εν τω μεταξύ είχε μεταφερθεί στη Μαντζουρία για να βοηθήσει τον Ιαπωνικό στρατό στις μάχες του με τον Κόκκινο Στρατό δολοφονήθηκε από τους Ιάπωνες για να μην πέσει στα χέρια των σοβιετικών.

Η καλύτερη αξιολόγηση των πληροφοριών που έδωσε ο Λιούσκοφ στους Ιάπωνες συνοψίζεται από την κατακλείδα ενός άρθρου των New York times (4/7/1938) (…) ότι αν το ημερολόγιο είναι αυθεντικό τότε βοηθά στο να τεκμηριωθεί ο ισχυρισμός του Κρεμλίνου ότι ο στρατός ήταν κυψέλη αξιωματικών στην υπηρεσία ξένων δυνάμεων (…).


5. Συμπερασματικά.
Ο Κόκκινος Στρατός παρά τις αναπόφευκτες παραχωρήσεις στη στρατιωτική και πολιτική πραγματικότητα ήταν ένας διαφορετικός στρατός συγκρινόμενος με αυτούς των καπιταλιστικών χωρών. Καταρχήν ήταν ένας επαναστατικός στρατός στην υπηρεσία του μοναδικού σοσιαλιστικού κράτους στον κόσμο. Το διπλό του καθήκον ήταν η υπεράσπιση του σοσιαλιστικού κράτους ενάντια στην καπιταλιστική επιβολή αλλά ταυτόχρονα ήταν και βασικό όπλο της παγκόσμιας επανάστασης. Απόπειρες έγιναν στην Πολωνία το 1920 και στη Φινλανδία το 1939, τσάκισε τον ιμπεριαλισμό των ναζί το 1945 ενώ απελευθέρωσε την ανατολική Ευρώπη τόσο από τους ναζί όσο και από τον καπιταλιστικό ζυγό. Στελέχη μετέφεραν τις γνώσεις τους και την πείρα τους τόσο στον Ισπανικό εμφύλιο όσο και στην επαναστατημένη Κίνα και το Βιετνάμ. Υπερασπίστηκε το σοσιαλισμό στη Ουγγαρία το 1956 στην Τσεχοσλοβακία το 1968 και στο Αφγανιστάν το 1979.

Ωστόσο ο ΚΣ δεν ήταν απαλλαγμένος από τις αντιφάσεις της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Οι διαμάχες αναφορικά με τον τρόπο οργάνωσης και τον εξοπλισμό είχαν από πίσω ένα ταξικό και ιδεολογικό υπόβαθρο. Η προσπάθεια αυτονόμησης του ΚΣ από την πολιτική εξουσία και ιδεολογία συνάντησε την αντίδραση της καθοδήγησης του ΠΚΚ(μπ). Όταν η αντίθεση πέρασε από τη φιλολογική διαμάχη στην έμπρακτη αμφισβήτηση της σοβιετικής εξουσίας, ο πέλεκυς της δικτατορίας του προλεταριάτου έπεσε αμείλικτος. Η προσπάθεια ελέγχου του στρατεύματος με το θεσμό του πολιτικού επιτρόπου δεν είχε πάντα τα αναμενόμενα αποτελέσματα κυρίως λόγω της ταύτισης των πολιτικών επιτρόπων με τα στρατιωτικά στελέχη. Ο θεσμός επανήλθε σε πλήρη ανάπτυξη το 1937 καταργήθηκε το 1940, επανήλθε το 1941 ενώ καταργήθηκε ξανά το 1942. Πολιτικοί επίτροποι παρέμειναν στον ΚΣ στα υψηλά μόνο κλιμάκια μέχρι το τέλος του. Όταν ατόνησε ο κομματικός έλεγχος, ο στρατός έπαιξε αντιδραστικό ρόλο συντασσόμενος με τον Χρουστσόφ το 1957, όταν το ΠΓ του ΚΚΣΕ είχε αποφασίσει την αποπομπή του από τη θέση του ΓΓ.

Ο Τουχατσέφσκι και οι συγκατηγορούμενοί του αποκαταστάθηκαν επίσημα στο 22ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1961. Η έκθεση της επιτροπής Σβέρνικ που συστήθηκε για την αναψηλάφηση της δίκης κατέληξε ότι όλες οι ομολογίες ήταν προϊόν βασανιστηρίων και τα αποδεικτικά στοιχεία επινοημένα από τους Γερμανούς. Ωστόσο όπως μας ενημερώνει ο Μολότοφxxxii:
(…) Πάρε τον Τουχατσέφσκι για παράδειγμα. Με ποια βάση αποκαταστάθηκε; Διάβασες τα πρακτικά της δίκης του δεξιού και τροτσκιστικού μπλοκ το 1938; Οι Μπουχάριν, Κρεστίνσκι, Ροζενγκολτς και άλλοι ήταν κατηγορούμενοι τότε. Δήλωσαν ξεκάθαρα ότι τον Ιούνιο του 1937 ο Τουχατσέφσκι πίεζε για πραξικόπημα. Άνθρωποι που δεν έχουν διαβάσει τα πρακτικά συνεχίζουν να λένε ότι η μαρτυρία δόθηκε κάτω από την πίεση των Τσεκιστών. Αλλά εγώ λέω, ότι εάν δεν κάναμε αυτές τις σαρωτικές συλλήψεις τη δεκαετία του 1930, θα είχαμε ακόμα μεγαλύτερες απώλειες στον πόλεμο.
(…)
Ενώ στην ερώτηση του Τσουεφ το 1982
(…) Στο 22ο Συνέδριο ο Χρουστσόφ ισχυρίστηκε ότι οι Μολότοφ, Βοροσίλοφ και Καγκάνοβιτς αναγνώριζαν ότι η απόφαση του δικαστηρίου για τον Τουχατσέφκι ήταν λανθασμένη και καλωσόρισαν την αποκατάσταση του Τουχατσέφκι και των άλλων…


απάντησε ο βετεράνος μπολσεβίκος Εμφατικά όχι (…).

i Ενδεικτικά J. A. Armstrong, The Politics of Totalitarianism: The Communist Party of the Soviet Union from 1934 to the Present (New York 1961); J. Erickson, The Soviet High Command: A Military-Political History, 1918–1941 (London 1962); P. W. Blackstock, ‘The Tukhachevsky Affair’, Russian Review 28 (April 1969) pp. 171–190; R. Conquest, The Great Terror: Stalin’s Purge of the Thirties (London 1973); A. Ulam, Stalin: The Man and His Era (New York 1974); V. Rapoportand Y. Alexeev, High Treason: Essays on the History of the Red Army, 1918–1938 (Durham, NC 1985);R. C. Tucker, Stalin in Power: The Revolution from Above, 1928–1941 (New York 1990); D. Volkogonov, Stalin: Triumph and Tragedy (London 1991); S. J. Main, ‘The Arrest and ‘Testimony’ of Marshal of the Soviet Union M. N. Tukhachevsky (May–June 1937)’ Journal of Slavic Military Studies 10 (March1997) pp. 151–195; E. F. Ziemke, The Red Army 1918–1941: From Vanguard of World Revolution to US Ally (London Portland, 2004).
ii W.G. Krivitsky. In Stalin’s secret service. 1939 Harper Publishers; Victor Alexandrov. The Tukhachevsky Affair Prentice-Hall, Inc., 1964
iii Winston S. Churchill, The Second World War: The Gathering Storm (Boston: Houghton Mifflin, 1948), pp. 288—289; Edward Bennes. Memoirs of Dr. Edward Benes. Arno Press 1972; Erich Wollenber The Red Army. Indexreach Limited, 1938; I. Deutscher, Stalin: A Political Biography, second edition (London: Oxford University Press, 1967), p. 379
iv Stephen Kotkin. Stalin: Paradoxes of Power, 1878-1928. Penguin 2015
v M. V. Frunze Front and Rear in Future War," from "Front i tyl v voine budushchego," Na novykh putiakh, 1925, as reprinted in M. V. Frunze, Izbrannye proizvedeniia (Moscow, 1940) Translation copyright David R. Stone 2006, 2012
viDavid R. Stone. Tukhachevsky in Leningrad: Military Politics and Exile, 1928-31 EUROPE-ASIA STUDIES, Vol. 48, No. 8, 1996 1365-1386
vii Γ. Μαργαρίτης Οι ‘εκκαθαρίσεις’ του σώματος των αξιωματικών του Κόκκινου Στρατού. 1937-1938. Οι Δίκες της Μόσχας Ελευθεροτυπία Ιστορικά Φεβρουάριος 2011.
viii Η συνθήκη του Ράπαλο υπογράφηκε το 1922 μεταξύ της ΕΣΣΔ και της Γερμανίας σαν αντίβαρο του αποκλεισμού των δυο χωρών από τη διεθνή σκηνή
ix Γ. Μαργαρίτης Οι ‘εκκαθαρίσεις’ του σώματος των αξιωματικών του Κόκκινου Στρατού. 1937-1938. Οι Δίκες της Μόσχας Ελευθεροτυπία Ιστορικά Φεβρουάριος 2011.
x David R. Stone. Tukhachevsky in Leningrad: Military Politics and Exile, 1928-31 EUROPE-ASIA STUDIES, Vol. 48, No. 8, 1996 1365-1386
xi Γ. Μαργαρίτης Οι ‘εκκαθαρίσεις’ του σώματος των αξιωματικών του Κόκκινου Στρατού. 1937-1938. Οι Δίκες της Μόσχας Ελευθεροτυπία Ιστορικά Φεβρουάριος 2011.
xii Lennart Samuelson (1996) Mikhail Tukhachevsky and wareconomic planning: Reconsiderations on the prewar Soviet military buildup, The Journal of Slavic Military Studies, 9:4, 804-847
xiii Γ. Μαργαρίτης Οι ‘εκκαθαρίσεις’ του σώματος των αξιωματικών του Κόκκινου Στρατού. 1937-1938. Οι Δίκες της Μόσχας Ελευθεροτυπία Ιστορικά Φεβρουάριος 2011.
xiv Peter Whitewood (2015) Subversion in the Red Army and the Military Purge of 1937–1938, Europe-Asia Studies, 67:1,
xv Peter Whitewood (2015) Subversion in the Red Army and the Military Purge of 1937–1938, Europe-Asia Studies, 67:1
xvi Peter Whitewood (2015) Subversion in the Red Army and the Military Purge of 1937–1938, Europe-Asia Studies, 67:1
xvii M.Reiman. The Birth of Stalinism: The USSR on the Eve of the "Second Revolution" 1987 Indiana University Press p. 124-126
xviii Peter Whitewood (2015) Subversion in the Red Army and the Military Purge of 1937–1938, Europe-Asia Studies, 67:1
xix Peter Whitewood (2015) Subversion in the Red Army and the Military Purge of 1937–1938, Europe-Asia Studies, 67:1
xx Peter Whitewood Towards a New History of the Purge of the Military, 1937–1938 Journal of Slavic Military Studies, 24:605–620, 2011
xxi Peter Whitewood (2015) Subversion in the Red Army and the Military Purge of 1937–1938, Europe-Asia Studies, 67:1
xxii Peter Whitewood (2015) Subversion in the Red Army and the Military Purge of 1937–1938, Europe-Asia Studies, 67:1
xxiii Peter Whitewood (2015) Subversion in the Red Army and the Military Purge of 1937–1938, Europe-Asia Studies, 67:1
xxiv Whitewood, Peter (2015) The Purge of the Red Army and the Soviet Mass Operations 1937-1938. Slavonic and East European Review, 93 (2). pp. 286-314.
xxv Steven J. Main (1997) The arrest and ‘testimony’ of marshal of the Soviet Union M.N. Tukhachevsky (May–June 1937), The Journal of Slavic Military Studies, 10:1, 151-195,
xxvi Το ισοδύναμο της ομάδας στρατιών στον Κόκκινο Στρατό
xxvii Getty and Manning. Stalinist Terror. Cambridge, NY: Cambridge University Press, 1993, p. 199
xxviii Volkogonov, Dmitri. Stalin: Triumph and Tragedy. New York: Grove Weidenfeld
xxix E. H. Cookridge, Gehlen: Spy of the Century (New York: Random House, 1972), pp. 57--58
xxx Όλα τα στοιχεία είναι από τα παρακάτω άρθρα: Alvin D. Coox (1998) The lesser of two hells: ΛΕΕΥ general G.S. Lyushkov's defection to Japan, 1938–1945, part I, The Journal of Slavic Military Studies, 11:3, 145-186 και Alvin D. Coox (1998) The lesser of two hells: ΛΕΕΥ general G.S. Lyushkov's defection to Japan, 1938–1945, part II, The Journal of Slavic Military Studies, 11:4, 72-110
xxxi Ο Β. Μπλιούχερ ήταν μέλος του στρατοδικείου που καταδίκασε τον Τουχατσέφσκι το 1937. Εκτελέστηκε το 1938. Το ακριβές κατηγορητήριο παραμένει άγνωστο
xxxii Chuev, Feliks. Molotov Remembers. Chicago: I. R. Dee, 1993, p. 285

24 σχόλια:

  1. Αναυδε πραγματικά σε βγάζω το καπέλο. Οι πηγές σου είναι πραγματικά απίστευτα λεπτομερειακές και προηγούμενα κείμενα σου ήταν μία καλή αφετηρία να μελετήσω. Σε ευχαριστώ για τον χρόνο που έβαλες.

    Μία διόρθωση: Πιθανώς σου ξέφυγε στο πληκτρολόγιο, γιατί η πηγή σου το μεταφέρει σωστά. Το 1961 έλαβε χώρα το 22ο συνέδριο του ΚΚΣΕ και όχι το 21ο.

    Ο.Χ.Ε.Π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ο Μπλιούχερ δεν εκτελέστηκε.Πέθανε πράγματι κρατούμενος από πνευμονική εμβολή,αλλά δεν εκτελέστηκε. Αυτό είναι ένα από τα πολλά λάθη όταν διαβάζουμε δυτικούς και όχι από τα πρωτότυπα. Συμβουλή: αν σε ενδιαφέρει το θέμα, μάθε ρωσικά. Λίγα χρόνια θα πάρει.

    ζ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @ Άναυδος

    Αφού συμφωνήσω απόλυτα με την συμβουλή τού προλαλήσαντα ζ για την αδήριτη ανάγκη εκμάθησης της ρωσικής, σου συνιστώ να μελετήσεις συμπληρωματικά το άρθρο του Grover Furr «New Light On Old Stories About Marshal Tukhachevskii: Some Documents Reconsidered», το οποίο είναι μεν παλιό (δημοσιεύτηκε πριν από 31 χρόνια), αλλά διατηρεί την αξία του· θα το βρεις εδώ https://msuweb.montclair.edu/~furrg/tukh.html Επίσης συμπληρωματικά, σημαντικό και άξιο μελέτης είναι και το άρθρο «Маршал С. М. Буденный о суде над М. Н. Тухачевским. Впечатления очевидца» [Ο στρατάρχης Σ. Μ. Μπουντιόνι για την δίκη του Μ. Ν. Τουχατσέφσκι. Εντυπώσεις ενός αυτόπτη μάρτυρα] που ο Grover Furr έγραψε μαζί με τον Β. Λ. Μπομπρόφ [Владимир Львович Бобров]· γερμανική μετάφραση ενός τμήματος του άρθρου (της από 26 Ιουνίου 1937 επιστολής του Μπουντιόνι στον Βοροσίλοφ) θα βρεις εδώ https://msuweb.montclair.edu/~furrg/research/translations/budjonny_brief.html

    Άγρυπνος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @ ζ @ Άναυδος (συμπληρωματικό-διευκρινιστικό)

    Η ακριβής περιγραφή της αιτίας θανάτου του Β. Κ. Μπλιούχερ, όπως περιλαμβάνεται στην ιατροδικαστική έκθεση που συντάχτηκε μετά την νεκροψία, είναι «ότι ο θάνατος επήλθε λόγω έμφραξης της πνευμονικής αρτηρίας από θρόμβο που είχε σχηματιστεί στις φλέβες της λεκάνης». Το σχετικό απόσπασμα της ιατροδικαστικής έκθεσης παρατίθεται στην σελίδα 351 του βιβλίου του Ν. Βελικάνοφ «Η προδοσία των στραταρχών» (Εκδόσεις «Αλγόριθμος», Μόσχα 2008).

    Άγρυπνος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. 1/2
    Πολλές ευχαριστίες και από μένα, πρώτα πρώτα στον Άναυδο για τον χρόνο και τον κόπο του και κατά δεύτερον στο διαχειριστή του μπλογκ που φιλοξενεί τις δουλειές του.

    Παίρνω όμως το θάρρος να σταθώ σε δυο-τρία σημεία:

    Για λόγους εντιμότητας να ξεκαθαρίσω ότι κλίνω περισσότερο στην άποψη πως τον καλό στατιωτικό μπορείς να τον κάνεις πιο εύκολα πιστό από ότι τον πιστό στρατιωτικό να τον κάνεις καλό στρατιωτικό. Είμαι αρκετά επιφυλακτικός στο αν θυσιάζοντας την αποτελεσματικότητα σε ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα μπορεί να υπάρξουν καλά αποτελέσματα. Συμβάλλει ίσως σε αυτό και το ότι παρατηρώντας την πορεία από το 1945 ως και το 1989 μπορεί κανείς να βρει λάθη αλλά μάλλον πουθενά δε θα μπορεί να αποδώσει στο στρατό τον πρωταρχικό ρόλο στις ανατροπές.

    Στη περίπτωση του Τουχατσέφσκι ο ίδιος ανάγει σε βασικό κίνητρο την προσωπική πικρία για κάποια ζητήματα. Ας ξεχάσουμε στο σημείο αυτό τον Τουχατσέφσκι κι ας πιάσουμε τον Ροκοσόφσκυ (για μένα ο ικανότερος στρατιωτικός ηγέτης του κόκκινου στρατού και ίσως ο πιο καθαρός από ηθική σκοπιά). Άδικη κατηγορία, χρήση εξώφθαλμα ψευδών πηγών εναντίον του από το κατηγορητήριο, εγκλεισμός σε φυλακή και βασανισμός για να ομολογήσει την ενοχή του. Πόσοι είμαστε στα αλήθεια σίγουροι ότι θα αντέχαμε αυτή τη μεταχείριση όπως την άντεξε τόσο υποδειγματικά αυτός; Και πόσο θα ήμασταν ικανοποιημένοι με ένα "λάθη γίνονται" αν πχ αυτός ο στρατιωτικός νους χάνονταν; Και θα χάνονταν αν μια συγκεκριμένη λεπτομέρεια του κατηγορητηρίου δεν ήταν τόσο πολύ ψεύτικη. Το ότι χρησιμοποιήθηκε ένα τόσο ψευδές στοιχείο (υποτιθέμενη πληροφορία από άνθρωπο νεκρό από χρόνια) ανοίγει σίγουρα ένα ερώτημα αν και κατα πόσο στις κατηγορίες υπήρχε και το προσωπικό στοιχείο ανάμεσα στους κατήγορους εκτός από τις άλλες παραμέτρους (και βέβαια το ερώτημα πόσο εύκολα μπορούσες ως κατηγορούμενος να αμυνθείς απέναντι σε αυτό το προσωπικό στοιχείο). Από την άλλη, η στάση του Ροκοσόφσκυ απέναντι στον Στάλιν, πρόσωπο με πρόσωπο, πετάει στα σκουπίδια όλη τη φιλολογία για τον Στάλιν που πάταγε ένα κουμπί και καθάριζε ανθρώπους γιατί έτσι του κάπνισε ή που δεν ανέχονταν τη διαφορετική γνώμη.

    Στο σημείο που γίνεται αναφορά για αυτούς τους στρατιωτικούς που συντάχθηκαν με τον Βλασώφ νομίζω ότι θα ήταν χρήσιμο να γίνει πιο λεπτομερής αναφορά στους αριθμούς τόσο σε απόλυτο νούμερο όσο και σε ποσοστό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. 2/2
    Στο σημείο τώρα περί απαρχαιωμένων τανκς.
    Όταν το είχα διαβάσει Άναυδε από την πηγή που χρησιμοποιείς, μου φάνηκε αρκετά εύλογο. Κοιτώντας το όμως λίγο περισσότερο το ζήτημα δε μου φαίνεται να ισχύει έτσι ακριβώς. Το καλοκαίρι του 1939 έγιναν οι μάχες του Χαλκίν Γκολ στην Άπω Ανατολή, ένα γεγονός που μπορεί να μην απολαμβάνει της δημοσιότητας που του αξίζει μιας και δεν ανήκει στον ευρωπαικό χώρο, είναι όμως ανάμεσα στα πιο καθοριστικά σημεία του πολέμου μιας και εξαιτίας της νίκης των σοβιετικών, η ΕΣΣΔ δεν υποχρεώθηκε να πολεμήσει ταυτόχρονα σε δύο μέτωπα. Στις μάχες του Χαλκίν Γκολ η νίκη ήρθε κυρίως από τη συντριπτική υπεροχή των σοβιετικών σε άρματα μάχης απέναντι στους γιαπωνέζους. Μπαίνει λοιπόν το ερώτημα: Αν οι γιαπωνέζοι δεν έβλεπαν το γεγονός της συντριπτικής σε αριθμό αρματικής υπεροχής των σοβιετικών, πόσο σίγουροι είμαστε ότι με την έναρξη της γερμανικής επίθεσης δε θα επιχειρούσαν να επιτεθούν ταυτόχρονα στα ανατολικά σύνορα της ΕΣΣΔ; Κοιτώντας επίσης τα χαρακτηριστικά των ΒΤ-5 και ΒΤ-7 (γιατί για την ποιότητα του Τ-34 κανείς δε θα τολμούσε να κάνει λόγο) δε θα έλεγα ότι μπροστά στα panzer-Ι (τα οποία ακόμα και στην έναρξη της επιχείρηση Μπαρμπαρόσα αποτελούσαν σημαντικό ποσοστό των γερμανικών αρμάτων) υστερούσαν ποιοτικά σε σημαντικό βαθμό. Αν παρατηρήσουμε μάλιστα κάποιες λεπτομέρειες όπως τη μάχη του Μπρόντι, στην αρχή κιόλας των επιχειρήσεων, θα δούμε ότι τα σοβιετικά άρματα μπορούσαν να επιφέρουν σημαντικές ζημιές στα γερμανικά. Αν λάβουμε επίσης υπόψη ότι οι μεγάλες αρχικές ήττες είχαν περισσότερο να κάνουν με περικύκλωση και λιγότερο με διάσπαση των γραμμών, τότε, την καταστροφική έκβαση των μαχών της πρώτης περιόδου μπορούμε νομίζω να την αποδώσουμε στο ότι:
    α)η γερμανική αεροπορία κατάφερε και έθεσε άμεσα εκτός μάχης τα σοβιετικά αεροδρόμια του μετώπου και τα αεροπλάνα που στάθμευαν εκεί, δίνοντας έτσι για την πρώτη περίοδο απόλυτη αεροπορική κυριαρχία στους γερμανούς πάνω από το πεδίο των μαχών και τη δυνατότητα να καταστρέφουν τον εφοδιασμό των σοβιετικών στρατευμάτων στα μέρη εκείνα (και την καταστροφή από αέρος των σοβιετικών αρμάτων μάχης) και
    β)οι σοβιετικοί δεν έκαναν στην πρώτη περίοδο ορθή χρήση των αρμάτων που διέθεταν. Για την ακρίβεια έκαναν την εντελώς λάθος χρήση αυτών, μιας και τα είχαν διασκορπισμένα στις μονάδες πεζικού κατά τις αντιλήψεις αυτών που αποτελούσαν εκείνη τη στιγμή το ανώτατο στρατιωτικό επιτελείο.
    Δε μπόρεσα να βρω κάτι που να αποδεικνύει σημαντική ποιοτική υστέρηση των σοβετικών αρμάτων μάχης σε καμία στιγμή του πολέμου.

    ρα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αναφορικά με τα ζητήματα που θετει ο ρα
    - η αντιθεση μεταξυ αποτελεσματικότητας και πολιτικής αξιοπιστίας ήταν γενική στην ΕΣΣΔ και διατρέχει όχι μόνο τις ένοπλες δυνάμεις ή τη διοικήση της οικονομίας αλλά ακομη και αυτή την οικονομική πολιτικη. Είναι μεγα θέμα και η αντίθεση αυτή στις περισσοτερες φορές ειδικά μετά το 1953 επιλυθηκε προς οφελος της αποτελεσματικοτητας αγνοωντας το ταξικο υποβαθρο και τις επιπτωσεις των αποφασεων και κατά τη γνωμη επαιξε αποφασιστικο ρόλο στην ανατροπή του σοσιαλισμού.
    - Αναφορικά με το στρατευμα αρχικα η αντιθεση λυθηκε με τη βοηθεια των πολιτικων επιτροπων και μετα πιο ριζικα με την αναπτυξη των κοκκινων διοικητων (παιδια της εργατικης ταξης που σταλθηκαν στις στρατιωτικες ακαδημιες) Και οι δυο λυσεις ηταν ορθες με βαση την εκαστοτε πραγματικοτητα και οι δυο λυσεις ελυναν εν μερει το προβλημα και οι δυο λυσεις ειχαν τις δικες τους παρενεργειες
    - Οι βασικές προτασεις του Τουχατσεφκι εγιναν δεκτες από την ηγεσια του ΠΚΚ(μπ) αλλα χωρις τον ιδιο επικεφαλη.
    - Αυτό που προσπαθησα να δειξω στο αρθρο είναι ότι οι προκλησεις που αντιμετωπισε ο κοκκινος στρατός και οι απαντησεις που δοθηκαν δεν χωρουν σε ένα στενο σχημα δικτατορας διψασμενος για εξουσια που εξοντωνει τις πιθανες απειλές. Τα ζητηματα τα συζητουσαν στα αρμοδια οργανα και αποφασεις λαμβανονταν δυσαρεστώντας φυσικα καποιους οδηγώντας αλλους σε παραιτηση η υποβαθμιση αλλα όχι στο εκτελεστικο αποσπασμα. Στο εκτελεστικο αποσπασμα οδηγηθηκαν αυτοι που προδωσαν το Κόμμα και τη Σοβιετικη ενωση χωρις φυσικα να είναι ασχετη η προδοσια τους από τις θεσεις που πηραν στις διαμαχες.
    (συνεχιζεται)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αναφορικά με τη μαχη του Χαλκιν-γκολ (Νομοχαν για τους ιαπωνες) και τις επιπτωσεις της
    - Συμφωνω ότι η επικρατηση των σοβιετικών οφείλεται αναμεσα σε αλλα στον ανωτερο ποιοτικα και ποσοτικα πολεμικο υλικο Ωστοσο η συγκριση πρεπει να γινεται με τη στρατια του Κβατουγκτο 1939 και όχι με το υλικο της Βερμαχτ το 1941,
    - Η αποφαση της Ιαπωνιας να μην επιτεθει στην ΕΣΣΔ στο Β’ΠΠ ηταν πολυπαραγοντικη και δεν θα την περιοριζα σε μια ηττα σε μια περιορισμενη συρραξη (επαιξε καποιο ρολο όχι όμως αποφασιστικο). Θα ελεγα ότι οι λογοι που Ιαπωνια δεν θελησε να εμπλακει σε πολεμο με την ΕΣΣΔ ηταν η εμπλοκη της στην Κινα, η ευκολη λεια που παρουσιαζε η κατακτηση των αποικιων των αγγλογαλλων και ολλανδων και φυσικα η αποφαση να αντιπαρατεθουν με τις ΗΠΑ για την κυριαρχια στον ειρηνικο (με τις φιλιππινες το μεγαλυτερο επαθλο)
    (συνεχιζεται)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Η περιπτωση του ροκοσοφσκι δινει λαβη για πολλά και διαφορετικά συμπερασματα
    - Κατηγορηθηκε αδικα χωρις καμια αμφιβολια παρα τη φυσικη βια που του ασκηθηκε δεν ομολογησε και εντελει όχι μονο αποκατασταθηκε αλλα οδηγησε τον ΚΣ στη νικη (μαζι με χιλλιαδες αλλους)
    - Σημαινει η περιπτωση του ότι δεν υπηρχε συνωμοσια Κατηγορηματικα όχι. Δειχνει όμως ότι ενας φαυλος κυκλος ψευτικων κατηγοριων εκανε μεγαλη ζημια και στο κομμα στελνωντας φυλακη η και στον άλλο κοσμο πιστους κομμουνιστες Από την άλλη δειχνει ότι υπηρχε περιθωριο να αποκατασταθουν αδικιες και λαθη, την αδυναμια της διαδικασιας εκκαθαρισης να διαλεξει με ασφαλεια μονο τα ξερα και όχι τα χλωρα και τελος την προσπαθεια των συνωμοτων να παρασυρουν μαζι τους και συνεπεις κομμουνιστες μεσα από ψευτικες καταγγελιες.

    Υγ @αγρυπνε για την εκθεση μπουντιονυ εχουμε αναφερθει σε αυτό το ιστολογιο πριν 3 χρονια (ο συνδεσμος βρισκεται στην εισαγωγη του χθεσινου κειμενου) http://sfyrodrepano.blogspot.gr/2014/03/blog-post_30.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αναφορικά με τα ζητήματα που θετει ο ρα
    - η αντιθεση μεταξυ αποτελεσματικότητας και πολιτικής αξιοπιστίας ήταν γενική στην ΕΣΣΔ και διατρέχει όχι μόνο τις ένοπλες δυνάμεις ή τη διοικήση της οικονομίας αλλά ακομη και αυτή την οικονομική πολιτικη. Είναι μεγα θέμα και η αντίθεση αυτή στις περισσοτερες φορές ειδικά μετά το 1953 επιλυθηκε προς οφελος της αποτελεσματικοτητας αγνοωντας το ταξικο υποβαθρο και τις επιπτωσεις των αποφασεων και κατά τη γνωμη επαιξε αποφασιστικο ρόλο στην ανατροπή του σοσιαλισμού.
    - Αναφορικά με το στρατευμα αρχικα η αντιθεση λυθηκε με τη βοηθεια των πολιτικων επιτροπων και μετα πιο ριζικα με την αναπτυξη των κοκκινων διοικητων (παιδια της εργατικης ταξης που σταλθηκαν στις στρατιωτικες ακαδημιες) Και οι δυο λυσεις ηταν ορθες με βαση την εκαστοτε πραγματικοτητα και οι δυο λυσεις ελυναν εν μερει το προβλημα και οι δυο λυσεις ειχαν τις δικες τους παρενεργειες
    - Οι βασικές προτασεις του Τουχατσεφκι εγιναν δεκτες από την ηγεσια του ΠΚΚ(μπ) αλλα χωρις τον ιδιο επικεφαλη.
    - Αυτό που προσπαθησα να δειξω στο αρθρο είναι ότι οι προκλησεις που αντιμετωπισε ο κοκκινος στρατός και οι απαντησεις που δοθηκαν δεν χωρουν σε ένα στενο σχημα δικτατορας διψασμενος για εξουσια που εξοντωνει τις πιθανες απειλές. Τα ζητηματα τα συζητουσαν στα αρμοδια οργανα και αποφασεις λαμβανονταν δυσαρεστώντας φυσικα καποιους οδηγώντας αλλους σε παραιτηση η υποβαθμιση αλλα όχι στο εκτελεστικο αποσπασμα. Στο εκτελεστικο αποσπασμα οδηγηθηκαν αυτοι που προδωσαν το Κόμμα και τη Σοβιετικη ενωση χωρις φυσικα να είναι ασχετη η προδοσια τους από τις θεσεις που πηραν στις διαμαχες.
    (συνεχιζεται)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. @ Άναυδος

    Έχεις απόλυτο δίκιο, δυστυχώς μού διέφυγε εντελώς της προσοχής για λόγους τελείως ανεξάρτητους της θέλησής μου (αυτό να μη θεωρηθεί, παρακαλώ, δικαιολογία), τώρα το πρωτοβλέπω, υπέροχα που υπάρχει η μετάφραση στα ελληνικά!

    Μήπως θα μπορούσες, σε βάθος χρόνου βέβαια, να μεταφράσεις στα ελληνικά και ν’ αναρτήσεις και το άλλο, το παλιότερο άρθρο του Grover Furr που σου υπέδειξα προηγουμένως; Θα ήταν ευχής έργο!

    Να ’σαι πάντα καλά!

    Άγρυπνος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. "
    "Χαιρετώ την επιτροπή του 6ου Τάγματος εφέδρων σκαπανέων!", φώναξε ο συνοδός μου κι αμέσως με παρουσίασε σ' αυτούς που κάθονταν, σαν Αμερικανό σοσιαλιστή. Ολοι σηκώθηκαν και μου 'σφιξαν το χέρι. Ενας ηλικιωμένος στρατιώτης μ' αγκάλιασε και με φίλησε εγκάρδια. Μου δώσαν ένα ξύλινο κουτάλι και με βάλαν να καθίσω στο τραπέζι. Στο δωμάτιο έφεραν και άλλο καζάνι γεμάτο κουρκούτι, ένα μεγάλο καρβέλι μαύρο ψωμί και, εννοείται, το απαραίτητο τσαγιερό. Ολοι άρχισαν να με ρωτούν για την Αμερική: "Είναι αλήθεια ότι στην ελεύθερη χώρα σας πουλούν τους ψήφους για χρήματα; Αν είναι αλήθεια, τότε πώς πετυχαίνει ο λαός την πραγματοποίηση των αιτημάτων του; Και τι είναι αυτό το περιβόητο "Τάμανι"; (3)

    " Είναι αλήθεια πως στην ελεύθερη χώρα σας μια ομαδούλα από μερικούς ανθρώπους μπορεί να κάνει ό,τι θέλει σε μια ολόκληρη πολιτεία, και να τη χρησιμοποιήσει για τα προσωπικά της συμφέροντα; Και πώς το ανέχεται αυτό ο λαός; Στη Ρωσία, τέτοια πράγματα δε γίνονταν ούτε τον καιρό του τσάρου. Η αλήθεια είναι πως πάντοτε υπάρχουν καταχρήσεις, όμως να αγοράζουν και να πουλούν ολόκληρες πόλεις, στις οποίες ζει μάζα λαού!.. Και μάλιστα σε ελεύθερη χώρα! Είναι δυνατόν ο λαός να μην έχει καθόλου επαναστατικά αισθήματα;..". Δοκίμασα να τους εξηγήσω πως ο λαός προσπαθεί ν' αλλάξει την κατάσταση πραγμάτων με νόμιμα μέσα.

    "Σωστά", μου έγνεψε ένας νεαρός υπαξιωματικός, που λεγόταν Μπακλάνοφ και μιλούσε γαλλικά. "Μα, αφού εκεί η αστική τάξη είναι γερή; Και φυσικά η αστική τάξη θα έχει του χεριού της και τη νομοθετική εξουσία και τη δικαιοσύνη; Πώς, λοιπόν, θα μπορέσει ο λαός ν' αλλάξει αυτή την κατάσταση; Μπορεί να μου πείτε πως δεν έχω δίκιο, μια και δε γνωρίζω τη χώρα σας. Μα, μου φαίνεται ότι η αλλαγή με τέτοιον τρόπο είναι εντελώς απίθανη..

    "..Εκείνη τη στιγμή κάποιος χτύπησε την πόρτα. Ανοιξε και φάνηκε η σιλουέτα ενός συνταγματάρχη. Κανένας δε σηκώθηκε, μα τον χαιρέτισαν όλοι φωναχτά. "Μπορώ να μπω;", ρώτησε ο συνταγματάρχης. "Παρακαλούμε, παρακαλούμε!", απάντησαν χαρούμενα οι στρατιώτες. Ο συνταγματάρχης μπήκε χαμογελώντας. Ηταν ψηλός και ευπαρουσίαστος, με καλπάκι από προβιά και χρυσά γαλόνια. "Μου φαίνεται πως λέγατε ότι θα πάτε στο Τσάρκογιε Σελό, σύντροφοι", είπε. "Μπορώ να 'ρθω κι εγώ μαζί σας;".

    Ο Μπακλάνοφ σκέφτηκε λιγάκι. "Δε νομίζω να υπάρχουν σήμερα τίποτα ιδιαίτερα σοβαρές υποθέσεις", απάντησε. "Πάμε, σύντροφε. Ευχαρίστως, σας παίρνουμε στην παρέα μας". Ο συνταγματάρχης τον ευχαρίστησε, κάθισε και γέμισε ένα ποτήρι τσάι.

    Ο Μπακλάνοφ, χαμηλώνοντας τη φωνή, για να μη θίξει το συνταγματάρχη, μου εξήγησε: "Είμαι, ξέρετε, πρόεδρος της επιτροπής. Εμείς διοικούμε απόλυτα το τμήμα κι ο συνταγματάρχης παίρνει από μας το δικαίωμα του διοικητή μόνο σε ώρα μάχης, οπότε το τάγμα πειθαρχεί σ' αυτόν και οι διαταγές του είναι υποχρεωτικές για όλους.
    Ωστόσο, είναι υπόλογος απέναντί μας για όλα. Οταν βρισκόμαστε στους στρατώνες, δεν μπορεί να κάνει τίποτα χωρίς την άδειά μας... Μπορούμε να πούμε πως είναι υπάλληλός μας..." "

    Τζον Ριντ "Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Yπωτακουστης Basenknak7 Ιουνίου 2017 στις 5:02 μ.μ.

    Υπηρχε ενα αιτημα ελευθεριας αναμμεσα στους πιο πρωτοπορους εργατες ειτε αυτοι ηταν μπολσαβικοι, ειτε αναρχικοι, ειτε διεθνιστες ειτε αγροτιστες. Αποκλειεται να μην υπηρχε, αφου τα βασικα αιτηματα της πρωτης επαναστασης ηταν εναντια στον πολεμο και τον τσαρισμο. Υπηρχαν φυσικα και υλικα αιτηματα, αλλα χωρις το μπολιασμα με την ελευθεριακη-δημοκρατικη κουλτουρα, δεν θα μπορουσε να ανατραπει ο τσαρος.
    Στην πορεια των χρονων, οι συνθηκες ηταν τοσο συντριπτικες που το αρχικο ζητημα παρακαμφθηκε. Θα μπορουσε η αναζητηση ενος πιο δημοκρατικου δρομου να ειχε σαν συνεπεια την ανατροπη της σταλινικης εξουσιας; Φυσικα και αυτος ηταν ο φοβος. Ειχαν χασει την πλειοψηφια στο λαο και την ανοχη, που ηταν το σκεπτικο πισω απο την υοθετηση της ΝΕΠ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ... ο Άρης Βελουχιώτης...

    http://eyrytixn.blogspot.gr/2012/06/blog-post.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Η "Ελευθεριακη" αναγνωση σου φυσικα δεν μπορει να εξηγησει πως ενας λαος που εχει χασει την πλειοψηφουσα επαφη του με το κομμα φτανει στο σημειο να κανει την εποπιεια και να συντριψει το τερας του ναζισμου και δεν καθησε στ αυγα του να ξεμπερδεψει ο Χιτλερ με τον αιμοσταγη Σταλιν που τον καταπιεζε .Χωλαινει η αναγνωση σου μαλλον γιατι παραειναι "ελευθεριακη "

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. " Υπηρχε ενα αιτημα ελευθεριας αναμμεσα στους πιο πρωτοπορους εργατες ειτε αυτοι ηταν μπολσαβικοι, ειτε αναρχικοι, ειτε διεθνιστες ειτε αγροτιστες."

    Πλειοψηφία στους εργάτες ήταν οι Μπολσεβίκοι. Λίγοι οι αναρχικοί εργάτες, οι οποίοι και συντάχθηκαν με τους Μπολσεβίκους. Οι Αναρχικοί μικροαστοί, η πλειοψηφία των αναρχικών, είχαν επιδωθεί τις ημέρες της επανάστασης σε κρεπάλες και όργια.

    17-57

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. το άρθρο του Grover Furr «New Light On Old Stories About Marshal Tukhachevskii: Some Documents Reconsidered υπάρχει στα ελληνικά https://parapoda.wordpress.com/2012/12/10/%ce%b7-%cf%85%cf%80%ce%bf%ce%b8%ce%b5%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%87%ce%b1%cf%83%ce%ad%cf%86%cf%83%ce%ba%ce%b9/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. @ Ανώνυμος 8 Ιουνίου 2017 ― 7:20 π. μ.

    Α, πολύ ωραία, ευχαριστώ πολύ! Κι αυτό μου ’χε διαφύγει, αλλά «κάλλιο αργά παρά ποτέ»...

    Άγρυπνος

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  19. "Στην πορεια των χρονων, οι συνθηκες ηταν τοσο συντριπτικες που το αρχικο ζητημα παρακαμφθηκε. Θα μπορουσε η αναζητηση ενος πιο δημοκρατικου δρομου να ειχε σαν συνεπεια την ανατροπη της σταλινικης εξουσιας; Φυσικα και αυτος ηταν ο φοβος. Ειχαν χασει την πλειοψηφια στο λαο και την ανοχη, που ηταν το σκεπτικο πισω απο την υοθετηση της ΝΕΠ."


    Ε ναι όταν αγρότες και εργάτες σκοτωνόντουσαν και πεινούσαν στο μέτωπο τους έλειπε μία "ελευθεριακή" κουλτούρα. Τους 14 ξένους στρατούς που βοήθησαν τους λευκούς που μπήκαν στα εδάφη της Σοβιετικής Ένωσης από τα τέλη του 1917, κάποιος τους ξαπόστειλε το 1921 το προσπερνάμε. Αυτός ο κάποιος είναι ο λαός. Αν ο λαός δεν γούσταρε τους μπολσεβίκους, γιατί ξαπόστειλε 14 στρατούς + λευκούς τσαρικούς-μενσεβικους ανάκατα ;

    Αφού ο Τρότσκι ως ο αρχηγός του Κόκκινου Στρατού ήταν ο υπεύθυνος για την κατάπνιξη των αντεπαναστατών (κάποιοι λίγοι ήταν αναρχικοί μικροαστοί) με αρχηγό ένα "μπουμπούκι" που λέγονταν Πετρουσένκο(βίος και πολιτεία) στην Κροστάνδη το 1921, γιατί η ελευθεριακή κουλτούρα συνήθως αντιπαθεί τον Στάλιν ενώ αντίθετα έχει καλή γνώμη για τον Τρότσκι;

    17-57

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. "Αν ο λαός δεν γούσταρε τους μπολσεβίκους, γιατί ξαπόστειλε 14 στρατούς + λευκούς τσαρικούς-μενσεβικους ανάκατα ;"

    Τον Μάχνο ξέχασες. Αφού είχε ελευθεριακά αιτήματα ο λαός, τότε θα πρέπει κάποιος να εξηγήσει γιατί ακολούθησε τους μπολσεβίκους και όχι τον αναρχικό μαύρο στρατό.

    Ο.Χ.Ε.Π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. @Ο.Χ.Ε.Π.

    Σκέφτηκα να μην το επεκτείνω, και ανοίξω το κεφάλαιο Ουκρανία. Να μην γράψω για τις μεθόδους "πειθάρχειας" του Μάχνο ακόμα και από "δικές" τους πηγές-ιστορικούς. Απέχουν πολύ από το να χαρακτηριστούν "ελευθεριακές" και "ελευθεριακή κουλτούρα" στον στρατό του Μάχνο στα νότια την μετά του Μπρεστ-Λιτόφσκ εποχή.

    Μας αρκεί που ο σιχαμένος μεθύστακας Γιέλσιν, μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού, έφτιαξε στην Κροστάνδη ολόκληρο μνημείο στον πρώην μενσεβίκο, μετέπειτα "λευκό", με επαφές με "αυλές" του εξωτερικού και έναν από τους αρχηγούς της "εξέγερσης"(= προσπάθεια αντεπανάστασης) Πετρουσένκο.

    O Γεωργιανός Στάλιν έγραψε μία από τις πρώτες ανακοίνωσεις - διατάγματα της Σοβιετικής Ένωσης για την ισότητα όλων των λαών στα εδάφη της και το τέλος των διακρίσεων σε βάρος πληθυσμών όπως υπήρχαν η Τσαρικής και Αστικής Ρωσίας.

    Το ερώτημα παραμένει σε μία εποχή με διαλυμένο από τα μέσα παραγωγής λόγω του πολέμου με 14 στρατούς συν τους λευκούς μενσεβίκους εσέρους, νεοσύστατου Σοβιετικού κράτους στην Κρονστάνδη:

    Γιατί η "ελευθεριακή" γνώμη - κουλτούρα είναι αντίθετη και αρνητική για τον Στάλιν του διατάγματος της ισότητας των λαών, ο οποίος δεν ασχολήθηκε στο ελάχιστο μαζί με τους "ελευθεριακούς",
    ενώ αντίθετα είναι θετική και πολλές φορές εγκάρδια προς τον Τρότσκι που πήρε ο ίδιος δεν πήρε απλώς την ευθύνη της αναγκαίας καταστολής αλλά σχεδόν κόμπαζε για αυτήν;

    17-57

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Γιατί οι Εσέροι που δεν ήταν μαρξιστές, έκαναν απόπειρα δολοφονίας κατά του Λένιν το 1918, όταν η σοβιετική εξουσία με διάταγμα της ήδη το 1917, υλοποίησε το πρόγραμμα των Εσέρων στον αγροτικό τομέα, το οποίο πρόγραμμα τους οι ίδιοι οι Εσέροι δεν τόλμησαν να φέρουν όταν στήριζαν την Αστική Επανάσταση(δεν λέγεται πρώτη επανάσταση, αστική λέγεται) του Φεβρουαρίου;

    Στην ουσία όταν "κατηγορούν" για κάτι τον Στάλιν, "δείχνουν" τον Λένιν και τον σοσιαλισμό ΟΧΕΠ.

    17-57

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. Yπωτακουστης Basenknak11 Ιουνίου 2017 στις 2:16 μ.μ.

    Aλλα λενε και αλλα κανουν, γενικα για γελια αν δεν ηταν για κλαμματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ

Η κε του μπλοκ είναι ανοιχτή σε κάθε σχόλιο που προσπαθεί να προσθέσει κάτι στην πολιτική συζήτηση
Αρκεί να έχει κάποιο διακριτό ψευδώνυμο ως υπογραφή.