Συμπεράσματα από δύο εκδηλώσεις

Η κε του μπλοκ παραθέτει σκόρπιες σκέψεις και συμπεράσματα, από δύο εκδηλώσεις που παρακολούθησε σχετικά πρόσφατα.

Η πρώτη ήταν η παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Λουλουδάκη - Ιουλιανού "από το Γ' Ράιχ στην Ευρωπαϊκή Ένωση", που υπογραμμίζει πολύ εύστοχα τη σύνδεση του ευρωπαϊκού αστισμού με το ναζισμό και ενδέχεται προσεχώς να γίνει μια πιο ειδική σχετική αναφορά. Αλλά ας παραμείνουμε στα της εκδήλωσης.

Από τη συγκροτημένη παρέμβαση του Δημήτρη Μαριόλη στο πάνελ, σημειώνω και συγκρατώ τα εξής:
-την αναφορά στο σύντομο εικοστό αιώνα που ήταν γεμάτος σπουδαίες μάχες αλλά και ήττες, αφήνοντας σε πολλούς ως ελάττωμα ένα είδος στείρου ιστορικισμού: ήταν κάποτε...

-την πληροφορία-"λεπτομέρεια" πως στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η βαριά βιομηχανία της ναζιστικής τότε Γερμανίας πλήχθηκε μόλις κατά ένα 20%. Κι αυτό δείχνει πως η ταχύτατη μεταπολεμική της ανάκαμψη δεν προήλθε τυχαία ως οικονομικό θαύμα, ούτε μόνο στη βάση της οικονομικής ενίσχυσης από το σχέδιο Μάρσαλ.

-τη φράση ότι ο πόλεμος είναι η υγεία της καπιταλιστικής μηχανής, σε ευθεία αντίθεση με τα ανθρωποσφαγεία στα οποία καταδίκασε τους λαούς.

-το λανθασμένο, αντι-ιστορικό διαχωρισμό των δύο παγκοσμίων πολέμων που επιχειρεί η αστική ιστοριογραφία, για να παρουσιάσει το δεύτερο ως μάχη της Ευρώπης κατά του φασισμού και για να αποκρύψει πως ο τελευταίος δεν ήταν παρά μια εναλλακτική διαχείρισης για τον ευρωπαϊκό αστισμό.

-Χαρακτηριστική, ως προς το τελευταίο, είναι και μια δήλωση του περιβόητου Φον Μίζες -όνομα και πράγμα και θιασώτη της "ελεύθερης" αγοράς- που τη συμπεριέλαβε στο βιβλίο του ο Ιουλιανός και την υπενθύμισε στο κοινό της εκδήλωσης:
Ο φασισμός είναι ο σωτήρας του ευρωπαϊκού πολιτισμού, γιατί προστάτεψε την ιδιοκτησία και το δικαίωμα στην ελεύθερη ανταλλαγή.

-Σχετικά με αυτό, ο Μαριόλης σημείωσε πως ο ευγονισμός (Αρία φυλή, κτλ) δεν ήταν μια ιδέα που προέκυψε ξαφνικά στους κόλπους του ναζισμού, ο οποίος δέχτηκε επιρροές και δανείστηκε  πολλά στοιχεία από διάφορες αριστοκρατικές αντιλήψεις που στοίχειωναν καιρό την ευρωπαϊκή αστική τάξη.

-Παρόλα αυτά, ο χαρακτήρας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου δεν είναι μόνο ιμπεριαλιστικός, για τη μοιρασιά της λείας, αλλά και αντιφασιστικός, κυρίως γιατί έτσι τον βίωσαν οι λαοί που πήραν μέρος σε αυτόν -αν και αυτό το σημείο μου φάνηκε πως έχει αδύνατη τεκμηρίωση.

-Ο φασισμός δεν εξαφανίστηκε ποτέ μεταπολεμικά, παρέμεινε σκοτεινή εφεδρεία για το σύστημα, ως η ατσάλινη καρδιά της εκμηδένισης της εργατικής τάξης. Όσο για την ΕΕ, εξήντα χρόνια μετά από την ίδρυση της πρόδρομης μορφής της, είναι φανερό πια από την πορεία της, αν δικαιώθηκαν πχ οι πολιτικές εκτιμήσεις-προβλέψεις της ΕΔΑ ή η πολιτική της σημερινής κυβέρνησης, που επιχειρεί να παρουσιαστεί ως συνέχεια της πρώτης.

-Εν κατακλείδι, η στάση κάθε χώρου απέναντι στο Β' Π.Π. και τις ιμπεριαλιστικές ολοκληρώσεις είναι ασφαλές κριτήριο διαχωρισμού των δυνάμεων που αυτοπροσδιορίζονται ως αριστερές.

Ο Χατζηστεφάνου περιορίστηκε από έναν πονόδοντο κι άφησε το βίντεο από το "Φασισμός Α.Ε." να μιλήσει για αυτόν.
Περνάμε συνεπώς στο συγγραφέα, που είπε -μεταξύ άλλων- στο γύρο των ερωτοαπαντήσεων, πως:
-Ο Μάο, βαριά άρρωστος, άφησε την Κίνα βορά στις ορέξεις του ΔΝΤ.
Κι ο Τσαουσέσκου στήριζε την Άνοιξη της Πράγας κι επέστρεψε την αγροτική οικονομία της χώρας του στο μεσαίωνα, όταν συνδέθηκε με τους Δυτικούς.

Αυτά ειπώθηκαν -μαζί με πολλά άλλα- ως απάντηση σε κάποιον περαστικό, που δεν κολλούσε πολύ με την εκδήλωση -όπως δεν κολλούσε δηλαδή κι ο ευρωπαϊστής Μηλιός που βρέθηκε στο κοινό- και ήρθε να μας πει πώς ορίζει η Ε.Ε. τα ολοκληρωτικά καθεστώτα και γιατί ήταν τέτοιο ο σοσιαλισμός που γνωρίσαμε στον εικοστό αιώνα. Εκεί φάνηκε και μια βασική διαχωριστική γραμμή του Ιουλιανού με τους συνομιλητές του στο πάνελ -κι ένα μεγάλο μέρος του κοινού του. Γιατί ναι μεν είπαν πως οι ορισμοί της Ε.Ε. στοχεύουν στο σήμερα ή μάλλον στις επαναστάσεις του μέλλοντος κι ότι είναι τελείως υποκριτικοί για περιπτώσεις όπως οι ΗΠΑ, με τους εκατομμύρια φυλακισμένους -που ξεπερνάνε σε απόλυτους αριθμούς τους φυλακισμένους της Κίνας- αλλά πήραν ταυτόχρονα σαφείς αποστάσεις από τον υπαρκτό, που "δεν ήταν σοσιαλισμός" -κι ο Χατζηστεφάνου μάλιστα το θεώρησε αυτονόητο για όσους βρίσκονταν εκεί.

Μπορούμε λοιπόν να προσθέσουμε ένα ακόμα ασφαλές κι αδιάψευστο κριτήριο, δίπλα στα προηγούμενα, για το διαχωρισμό των δυνάμεων που αυτοπροσδιορίζονται ως ριζοσπαστικές, αριστερές, κοκ. Τη στάση τους απέναντι στο Β' Π.Π, τις ιμπεριαλιστικές ολοκληρώσεις, αλλά και απέναντι στη Σοβιετική Ένωση και το σοσιαλισμό του εικοστού αιώνα, όπως ακριβώς έκαναν κι οι παλιοί κομμουνιστές.

Αν και αυτό χρειάζεται, βέβαια, ένα κατάλληλο φιλτράρισμα, σε κάποιες περιπτώσεις. Έχω υπόψη μου τη δεύτερη εκδήλωση, για το Γληνό και την εποχή του στο Αλκυονίς, που δεν την πρόλαβα από την αρχή -ελπίζω πάντως πως θα έχουμε στην Κατιούσα το κείμενο της εισήγησης του Μαργαρίτη- αλλά έφτασα εγκαίρως για να ακούσω το μορφωτικό ακόλουθο της ρωσικής πρεσβείας να εκθειάζει την πρωτοβουλία για τις εκδηλώσεις τιμής στα 100 χρόνια της ρώσικης -sic- επανάστασης, τη στιγμή που κάποιοι επιχειρούν να ξαναγράψουν την ιστορία, δε λένε ποιος νίκησε στο Β' Π.Π. και βάζουν τον Κόκκινο Στρατό στο ίδιο τσουβάλι με τους ναζί.

Όλα αυτά είναι πολύ σωστά και θα είχαν ιδιαίτερη αξία αν δεν ήταν κι οι ίδιες οι ρώσικες αρχές μεταξύ αυτών που θέλουν να ξαναγράψουν την ιστορία στα μέσα τους, όπως είχε φανεί πχ στα 60χρονα από την αντιφασιστική νίκη των λαών, που θέλησαν να αντικαταστήσουν το ιστορικό κόκκινο λάβαρο του Κόκκινου Στρατού, με τη ρωσική σημαία. Άλλο αν, φέτος ειδικά, παίζουν επιδέξια το φιλοσοβιετικό χαρτί, για τους δικούς τους λόγους, φιλοξενώντας -μεταξύ άλλων- και το Συνέδριο της ΠΟΔΝ.
Αλλά αυτά είναι μια άλλη ιστορία -που δεν έχει ξαναγραφτεί ακόμα...