“Εγώ υπόσχομαι πως θα είμαι εδώ ως το τέλος…” – Ο Θάνος το ‘πε και το ‘κανε…

Δημοσιεύτηκε στην Κατιούσα

Έλεγε πως ο θάνατος τα έβαλε με λάθος άτομο και πως ο ίδιος θα έβγαζε τον αδόξαστο στην αρρώστια του. Και αυτό ακριβώς έκανε για 18 μήνες, χωρίς να σταματήσει να είναι στιγμή ενεργός, δραστήριος, να ρουφάει τη ζωή, να δίνει συνεντεύξεις, συναυλίες, να δίνει τα δικά του μηνύματα από το νοσοκομείο. Εκεί που εισέπραττε μαζικά την αγάπη του κόσμου και αυτός μας παρότρυνε να την κάνουμε πράξη, δίνοντας αίμα για τον συνάνθρωπό μας.

Μας υποσχέθηκε πως θα είναι μαζί μας ως το τέλος και κράτησε τον λόγο του με το παραπάνω. Ήταν παρών και προπαντός όρθιος σε τόσες συναυλίες, αφιερώματα με τη δική του σφραγίδα, που γίνονταν αφορμές για λαϊκό προσκύνημα και μια έκρηξη συναισθήματος, που μονάχα όσοι την έζησαν από κοντά ένιωσαν τη μαγεία τους, αλλά δύσκολα μπορούν να την αποδώσουν με λόγια.

Το μόνο που δεν πρόλαβε ήταν η συναυλία προς τιμήν του στο Μέγαρο, στις 20 Γενάρη. Μας την έσκασε και έφυγε νωρίτερα. Αλλά ο Θάνος δε θα λείπει από εκεί. Θα μας λείπει, αλλά δε θα λείπει γενικώς. Γιατί μιλούσε με τη μουσική του που παραμένει ζωντανή και αθάνατη. Γιατί ήταν παρών σε όλα όσα έπρεπε. Σε κάθε αγώνα, σε κάθε κινητοποίηση, που παίζει τα τραγούδια του από τα μεγάφωνα.

Ο κόσμος ανεβάζει συγκινημένος φωτογραφίες του Θάνου, στίχους και τραγούδια του. Αποχαιρετά αυτόν που ήταν ο μεγαλύτερος εν ζωή και τώρα πια ο μεγαλύτερος από όσους έχουν φύγει. Ελάχιστοι μπορούν να σταθούν δίπλα του, να συγκριθούν με το έργο του, με την έντονη και μαζική του επίδραση. Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν και είναι η επιτομή του πολιτικού τραγουδιού, της στρατευμένης τέχνης. Αυτής που δεν ξεχνάει να είναι τέχνη, επειδή στρατεύεται σε έναν σκοπό. Αυτής που μορφώνει ολόπλευρα όποιον έρχεται σε επαφή μαζί της, που μας διαπλάθει ως προσωπικότητες και χαρακτήρες.

Ο κόσμος συγκινημένος αποχαιρετά τις αναμνήσεις του, τα βιώματά του, όσα έζησε με τον Μικρούτσικο, ακούγοντας τους δίσκους του, κοινωνώντας τα μηνύματά του στις συναυλίες του. Δεν αποχαιρετά όμως τον ίδιο τον Θάνο. Αυτός θα συνεχίσει να είναι εδώ, γιατί η μουσική του μιλούσε για το μέλλον, ερχόταν από το μέλλον και το έδειχνε συνεχώς σαν πυξίδα.

Ναι, είναι και αυτοί που στέκονται στη γωνία για να μας “θυμίσουν” κάποια πράγματα, πολιτικές του πράξεις να μας πουν “ναι μεν, αλλά…”. Λες και οι κηλίδες του ήλιου μπορούν να μειώσουν ποτέ το φως του. Λες και δεν αρκούσε όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια, πως ο Θάνος ήταν δίπλα στο Κόμμα, συνδέθηκε με τις γιορτές για τα 100 του χρόνια, επέλεξε να αφιερώσει σε αυτό μερικές από τις τελευταίες συναυλίες του κι έλεγε πως η δική του θέση είναι αμετάκλητα εδώ μαζί μας -που το απέδειξε ξανά με την τελευταία τιμητική θέση στο Επικρατείας. Σε τελική ανάλυση, ο πολιτικά αναμάρτητος ας ρίξει την πρώτη πέτρα…

Δε δίνουν όμως αυτοί τον τόνο -και δε θα μπορούσαν άλλωστε. Η μαζική κι αυθόρμητη συγκίνηση δεν αφήνει χώρο για τίποτε άλλο. Όλοι υποκλίνονται στο Θάνο και νιώσουν την ανάγκη να τον ευχαριστήσουν για όλα. Κι είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε κι εμείς από την πλευρά μας, για όλα αυτά και για έναν επιπλέον λόγο: την πολύτιμη μαρτυρία που μας είχε εμπιστευτεί για όσα είχε ζήσει στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Μα πάνω από όλα, τον ευχαριστούμε γιατί το “ευχαριστώ” έχει αξία όσο κάποιος είναι εν ζωή. Και ο Θάνος μας έδωσε πολλές ευκαιρίες να τον ευχαριστήσουμε ζωντανά, μαζικά, και να μας υποκλιθεί και αυτός για την αγάπη μας, στις συναυλίες που έδινε τους τελευταίους μήνες. Ποιος μπορεί να πει άραγε πως έχει ζήσει πολλές στιγμές πιο δυνατές από αυτές τις συναυλίες, με το μοναδικό συναίσθημα, την αποθέωση, όχι μόνο για τον Θάνο, αλλά και για το κοινό που ανέβαινε μαζί του σε άλλα ύψη.

Το 2019 φεύγει με τον χειρότερο τρόπο και μας αφήνει πιο φτωχούς, σχεδόν ορφανούς. Αλλά η μουσική του μένει εδώ, όχι ως συντροφιά, αλλά ως ιστορικό φορτίο και πολύτιμο εφόδιο για τις περιπέτειες του μέλλοντος. Εκεί από όπου ερχόταν και η ίδια…

Και να που ερωτεύτηκα μια χρονολογία

Νοέμβρης του 1973.

Αυτός που έγραψε τους στίχους, έμεινε κοντά μας, έφυγε μακριά μας και τώρα ενδεχομένως να μας ξαναπλησιάζει, χωρίς να νιώθει καμία ανάγκη να σταθεί αυτοκριτικά πρωτίστως στον εαυτό του.

Αυτοί που δεν ερωτεύτηκαν τη χρονολογία, αλλά τον αγώνα, κάνουν τα πάντα για να τον συνεχίσουν στις σημερινές συνθήκες, μακριά από μουσειακές προσεγγίσεις, που εξυμνούν πάντα το παρελθόν, για να θάψουν το παρόν και το μέλλον.

Και από την άλλη, τα σταγονίδια που νοσταλγούν εκείνη τη χρονολογία από την ανάποδη και κάνουν τα πάντα για να αποδείξουν πως η χούντα μπορεί να τελείωσε το 74', αλλά η δημοκρατία τους βρωμά ολοένα και περισσότερο γύψο.

Τελικά, τι έγινε το 89 ρε παιδιά;

Πηγή Κατιούσα

Τον περασμένο μήνα έγιναν διάφορες αναφορές κι αφιερώματα για τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την κορύφωση της κρίσης στην ΚΝΕ και τη διάσπασή της, το Σεπτέμβρη του 89′, με την αποχώρηση της πλειοψηφία των μελών του ΚΣ της οργάνωσης και πολλών απλών μελών της.

Ανάμεσά τους, ξεχωρίζει ένα κείμενο του Τ. Κωστόπουλου (από την ομάδα του “Ιού”) στην ΕφΣυν, γραμμένο με αρκετή εμπάθεια από τη σκοπιά ενός κακιασμένου παλιού Ρηγά, που αναπαράγει πρόθυμα τα πιο χυδαία στερεότυπα για το κόμμα. Είναι έτοιμος να αναγνωρίσει σε όλους αντιφάσεις, θετικά και αρνητικά στοιχεία, (η ΚΝΕ πχ φώναζε το σύνθημα “διάλογο δεν κάνει ο κόκκινος στρατός”, αλλά προχώρησε στο ενιαίο μέτωπο της νεολαίας. Ο Φαράκος έγραφε συντηρητικές μπροσούρες για τη νεολαία, αλλά μετά είδε το φως της ανανέωσης κοκ), όλα σε ευθεία αντιστοιχία με τη θέση τους απέναντι στο ΚΚΕ και αν έρχονται σε ρήξη με αυτό ή όχι. Το κόμμα ενσαρκώνει βασικά για τον αρθρογράφο μια μαύρη πολιτική τρύπα, αναχρονιστική και συντηρητική, που καταπίνει κάθε φως. Και αφού έχει βρει το βασικό πυρήνα για το αφήγημά του, επιλέγει βολικά μαρτυρίες, στοιχεία και τα κομμάτια της -υπαρκτής ή διαστρεβλωμένης- πραγματικότητας που υποτίθεται πως το τεκμηριώνουν.

Ένα άλλο ενδιαφέρον ντοκουμέντο είναι η ανα-δημοσίευση στη σελίδα του ΝΑΡ της πολιτικής ομιλίας του Γράψα στο 15ο Φεστιβάλ ΚΝΕ- Οδηγητή, στις 16 Σεπτέμβρη 1989, λίγες μέρες πριν την κορύφωση της κρίσης, με την απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ να καθαιρέσει τα μέλη του ΚΣ της ΚΝΕ. Το ΝΑΡ ονομάζει τα γεγονότα αυτά “ανταρσία της ΚΝΕ” -για να παραπέμπει συνειρμικά και στο σημερινό μετωπικό σχήμα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ- και εντάσσει τη δημοσίευση σε ένα αφιέρωμα για τα 30 χρόνια από την ίδρυση του ΝΑΡ, τον Φλεβάρη του 90′, στο πλαίσιο του οποίου θα υπάρξουν και άλλες αντίστοιχες δημοσιεύσεις.

Το ενδιαφέρον στοιχείο της αναδημοσίευσης στην ιστοσελίδα του ΝΑΡ είναι οι υπογραμμίσεις με έντονη γραφή (bold), που δεν υπήρχαν ασφαλώς στο πρωτότυπο, ούτε δίνουν έμφαση στα πιο σημαντικά αποσπάσματα αλλά κατευθύνουν ουσιαστικά στον αναγνώστη να δώσει προσοχή σε εκείνα τα σημεία, που συμφωνούν περισσότερο με την μετέπειτα πορεία όσων δημιούργησαν το ΝΑΡ, ιδωμένα με τη “στερνή τους γνώση” από μια μεταγενέστερη οπτική. Πιστεύω πως θα ήταν πολύ πιο έντιμο να σημειωθεί εξ αρχής πχ πως η ομιλία επιχειρούσε να κρατήσει κάποιες ισορροπίες, έπρεπε να εγκριθεί από το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ (αν και έχει γραφτεί πως κάποια σημεία προστέθηκαν εν αγνοία του ΠΓ), ή τέλος πάντων ότι είχε συγκεκριμένους περιορισμούς κτλ.

Το κείμενο που διαβάζετε εδώ δεν αποτελεί απάντηση στα προηγούμενα ή συνολική τοποθέτηση και δεν είναι ολοκληρωμένο χρονικό των γεγονότων, ούτε σκοπεύει να χτίσει ένα διαφορετικό “αφήγημα” για την ερμηνεία τους. Βάζει όμως κάποια σημεία και μερικές διαπιστώσεις, που εκφράζουν προφανώς -το σημειώνω προκαταβολικά για διάφορους καλοθελητές- προσωπικές και υποκειμενικές εκτιμήσεις και τίποτα παραπάνω.

-Ο σχηματισμός της κυβέρνησης Τζαννετάκη βρήκε τον γραμματέα της ΚΝΕ στη ΛΔ Κορέας για το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας, όπου “συνυπήρξε ειρηνικά” με τον γραμματέα του Ρήγα Φεραίου, που δεν ήταν άλλος από τον Κοντονή, μετέπειτα υπουργό του ΣΥΡΙΖΑ. Η ΚΝΕ μπορεί να είχε αντιρρήσεις για αυτή την κυβερνητική συνεργασία, δεν έφυγε όμως εξαιτίας της ή αμέσως μετά από αυτήν, όπως μπορεί να καταλάβει κανείς διαβάζοντας κάποια χρονικά. Οι πρώτες εκλογές του 89′ έγιναν τον Ιούνιο, η κυβέρνηση Τζαννετάκη σχηματίστηκε αρχές Ιούλη και η κρίση-διάσπαση της ΚΝΕ έλαβε χώρα τον Σεπτέμβρη, όταν η ΚΕ του ΚΚΕ αποφάσισε την καθαίρεση των μελών του ΚΣ. Σε αυτό αναφερόταν η περίφημη φράση του Γράψα “φυσικά δε θα υπακούσω” και όχι στην πολιτική επιλογή της “συγκυβέρνησης” -που λανθασμένα αποδίδεται ως όρος σε ένα κυβερνητικό σχήμα περιορισμένης διάρκειας και ειδικού σκοπού. Τα πρωτοκλασάτα στελέχη του μετέπειτα ΝΑΡ αποχώρησαν σταδιακά, κάποια μετά τον σχηματισμό της οικουμενικής κυβέρνησης Ζολώτα, όπου η συμμετοχή του ΚΚΕ δεν εξυπηρετούσε κάποιον ειδικό σκοπό -πχ τη μη παραγραφή των σκανδάλων- όπως πριν. Θεωρώ πως το αφήγημα των ασυμβίβαστων στελεχών της ΚΝΕ που ήρθαν άμεσα σε ρήξη με τον “Τζαννετακισμό” και το 89′, σχηματίστηκε εκ των υστέρων, με διάφορες επιρροές, αναπλάθοντας δημιουργικά κάποια γεγονότα.

-Ο ίδιος ο λόγος του Γράψα στο Φεστιβάλ έχει μάλλον συμβιβαστικό χαρακτήρα, ενώ σε κάποια σημεία θυμίζει απλή καταγραφή γεγονότων. Πέρα από τους πιθανούς περιορισμούς, είναι αδύνατο να μη διακρίνει κανείς αρκετές αντιφάσεις. Η ΚΝΕ εξάλλου ήταν παιδί της εποχής της και θα ήταν αδύνατο να είναι απαλλαγμένη από γενικότερες αδυναμίες του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και της στρατηγικής του.

Για παράδειγμα, ένα ενδεικτικό απόσπασμα -χωρίς τις υπογραμμίσεις που προσέθεσε η ιστοσελίδα:

Τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του Ιούνη δεν έδωσαν αυτοδυναμία σε κανένα από τα δυο μεγάλα κόμματα του δικομματισμού. Ενώ συγχρόνως έφεραν τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου στο κέντρο των πολιτικών εξελίξεων, με τέτοιο τρόπο που οι πρωτοβουλίες και επιλογές του να έχουν πράγματι μεγάλη σημασία για τη μακροπρόθεσμη πορεία της πολιτικής ζωής. Κι αυτό παρά το μεταβατικό και χρονικά περιορισμένο διάστημα που ο Συνασπισμός βρέθηκε σε θέση κυβερνητικών ευθυνών. Αυτές τις κυβερνητικές ευθύνες της ανέλαβε μέσα στα πλαίσια ενός κυβερνητικού σχήματος που ήρθε ν’ απαντήσει στο αδιέξοδο που είχε δημιουργηθεί κύρια μ’ ευθύνη του ΠΑΣΟΚ. Αυτές τις ευθύνες τις ανέλαβε μ’ έναν τρόπο που δημιούργησε αντικειμενικά ένα σοκ όχι μόνο για τον κόσμο της Αριστεράς, αλλά σχεδόν για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, καθώς οδήγησε με νέο τρόπο την Αριστερά στο κέντρο της πολιτικής σκηνής.
Στο διάστημα που μεσολάβησε επιβεβαιώθηκε ότι στο βαθμό που θα βγαίνει από τη μέση το τεράστιο θέμα των σκανδάλων, της κάθαρσης και της τιμωρίας των ενόχων, με διαδικασίες όσο γίνεται κοινής αποδοχής, τόσο θα έρχονται στην επιφάνεια οι ουσιαστικές αντιπαραθέσεις και τα πραγματικά ζητήματα του λαού και της πολιτικής πάλης. Έτσι, πλάι στα ζητήματα της προώθησης της κάθαρσης, της υλοποίησης θετικών θεσμικών αλλαγών εκδημοκρατισμού και διαφάνειας, πλάι στον ευνοϊκό αντίκτυπο από την καταπολέμηση του κλίματος των τεχνητών διαχωρισμών ανάμεσα στους συντηρητικούς και αριστερούς εργαζόμενους, θα προβάλλουν όλο και πιο καθαρά και αποφασιστικά και οι διαφορετικές θέσεις που στέκονται οι δύο πραγματικά ανειρήνευτα αντίπαλες «πολιτείες», οι δύο διαφορετικοί κόσμοι. Ο κόσμος της συντηρητικής, της δεξιάς πολιτικής και ο κόσμος των αναγκών και των προσδοκιών του εργατικού και λαϊκού κινήματος, ο κόσμος της αριστερής προοδευτικής προοπτικής. Φαίνονται στο ίδιο διάστημα πιο καθαρά μερικά από τα βαθύτερα χαρακτηριστικά και τις προοπτικές της πολιτικής μας ζωής.
(…)
Η διαδικασία της περεστρόικα με όλα τα αντιφατικά φαινόμενα που φέρνει στην επιφάνεια, η τεράστια κινητικότητα των λαών στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού γεννούν δίπλα στους κινδύνους και μεγάλες ελπίδες.

Η κυβέρνηση Τζαννετάκη ήταν ένα σοκ για τον κόσμο της Αριστεράς. Ο παραμερισμός των σκανδάλων από το πολιτικό προσκήνιο, μπορεί να συμβάλει στην ανάδειξη των πραγματικών, ταξικών αντιθέσεων. Ο Συνασπισμός αναδεικνύεται πρωταγωνιστής στις πολιτικές εξελίξεις. Και η Περεστρόικα είναι μια αντιφατική διαδικασία, που φέρνει στην επιφάνεια ενδιαφέρουσες διεργασίες και την κίνηση των μαζών. Δεν είναι περιττό να υπογραμμιστεί άλλωστε πως αυτή η τελευταία εξυμνούνταν πχ από τον Κοτζιά και τον Μπατίκα, που είχαν συμμετοχή στα πρώτα βήματα συγκρότησης του ΝΑΡ, στα σημειώματά τους με τα οποία γνωστοποιούσαν την κάθετη διαφωνία τους με την πολιτική του ΚΚΕ, που κυκλοφόρησαν στη συνέχεια στη -συλλεκτική, αν όχι και προλεκάλτ- μπροσούρα “Μια συζήτηση που δεν έγινε”. Ένα απαραίτητο ανάγνωσμα για όποιον θέλει να έχει μια σφαιρική εικόνα για τον δημόσιο λόγο των πρωταγωνιστών της εποχής.

-Αν και απέχουμε ακόμα κάποιους μήνες από την πτώση του Βερολίνου, είναι εμφανή τα σημάδια της παρακμής, και ο Γράψας φροντίζει να πάρει αποστάσεις από αυτά. Δεν υπερασπίζεται τον υπαρκτό σοσιαλισμό με τα αρνητικά στοιχεία και τις αντιφάσεις του, αλλά θεωρεί πως αυτά είναι δυσφήμηση του σοσιαλιστικού συστήματος, δεν έχουν σχέση με το ιδεώδες για την κοινωνία του μέλλοντος και δεν εκφράζουν την ΚΝΕ.

Σε αντίθεση με τη ρετσινιά του “νεο-σταλινικού” που φρόντιζε να τους φορέσει ο αστικός τύπος, οι διαφωνούντες της ΚΝΕ έδειχναν από τότε σημάδια δυσπιστίας απέναντι στο σοσιαλισμό που γνωρίσαμε, ενώ στη συνέχεια ο αντισοβιετισμός θα γινόταν ένα βασικό ταυτοτικό στοιχείο του χώρου, και κομβικό σημείο της στρατηγικής του αντίληψης.

Αξίζει να αντιπαραθέσουμε αυτές τις αιχμές με τη στάση του Κάππου, λίγους μήνες πριν, όσο βρίσκονταν σε εξέλιξη τα γεγονότα στην πλατεία της Τιεν Αν Μεν, όπου μιλούσε για συγκεχυμένες πληροφορίες, έπαιρνε αποστάσεις από τους διαδηλωτές που κρατούσαν μικρά αγαλματάκια της Ελευθερίας -το σύμβολο των ΗΠΑ και του δυτικού ιμπεριαλισμού- ενώ του ανήκει και η ιστορική ατάκα πως “δεν έχουμε Κομματικές Οργανώσεις Βάσης στο Πεκίνο, για να σχηματίσουμε γνώμη”, η οποία αναδεικνύει την αυτονόητη έλλειψη εμπιστοσύνης στις ειδήσεις που μετέδιδαν τα αστικά ΜΜΕ και τη βολική ερμηνεία που επέλεγαν.

-Οι παραπάνω επισημάνσεις δεν επιχειρούν να κάνουν συμψηφισμό για τα λάθη που έκανε το ΚΚΕ εκείνη την περίοδο, ούτε προφανώς να δικαιώσουν τη στρατηγική που ακολουθούσε εκείνη την περίοδο. Όποιος θέλει να εμβαθύνει σε αυτά, μπορεί να διαβάσει από το πρωτότυπο -και αυτό είναι πάντα προτιμότερο- την ανάλυση της ΚΕ του ΚΚΕ που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 90′ στην ΚΟΜΕΠ για την κρίση στην ΚΝΕ και τις πολιτικές της εκτιμήσεις.

Με έναν αστερίσκο όμως. Η πολιτική του ΚΚΕ είχε γενικότερες αντιφάσεις και προβληματικά στοιχεία, όχι ως στιγμή το 89′, αλλά συνολικά με βάση τη στρατηγική που είχε διαμορφώσει και περνούσε μέσα από τη συγκρότηση του Συνασπισμού της Αριστεράς και την επεξεργασία για την επιδίωξη “αριστερής, προοδευτικής κυβέρνησης” στο 12ο Συνέδριο, την άνοιξη του 1987. Και η αλήθεια είναι πως τότε, πέρα από τις όποιες τυχόν επιφυλάξεις και αντιρρήσεις, δε διαμορφώθηκε μια εναλλακτική, στρατηγική πρόταση, ούτε υπήρξε σοβαρή αντιπαράθεση ως προς τη γενική γραμμή. Οι διαφωνίες εκδηλώθηκαν αργότερα κυρίως στην πράξη, πχ για το περιεχόμενο του Κοινού Πορίσματος -και τις προγραμματικές υποχωρήσεις για χατίρι της ΕΑΡ- και για τη συμμετοχή στην κυβέρνηση Τζαννετάκη, δηλαδή στη συγκεκριμένη εφαρμογή του προγράμματος και όχι εξ αρχής, σε προγραμματική βάση, επί αυτών των επεξεργασιών.

Με άλλα λόγια. το πρόβλημα δεν ήταν απλώς η συμμετοχή του ΚΚΕ στα συγκεκριμένα κυβερνητικά σχήματα. Και σίγουρα δεν ήταν η “συνεργασία με την επάρατο Δεξιά”, όπως έλεγε πχ η προπαγάνδα του ΠΑΣΟΚ, που την αναπαρήγαγαν εν μέρει στελέχη όπως ο Κοτζιάς -πριν καταλήξει ο ίδιος στο ΠΑΣΟΚ. Το βασικό ζήτημα δεν ήταν το “βρώμικο ’89”, αλλά ότι το ΚΚΕ ξεβρώμισε το 89′, όπως είχε πει και ο Χαρίλαος, γινόμενο όμως κολυμβήθρα του Σιλωάμ για το αστικό σύστημα και τα σκάνδαλά του.

Αλλά το πιο βασικό είναι τα γενικά, διαχρονικά διδάγματα που βγήκαν από τη μελέτη της συγκεκριμένης πείρας, καθώς αργότερα μπήκαν στην ίδια τη ζωή μπροστά μας παρόμοια ζητήματα. Το ΚΚΕ στάθηκε αυτοκριτικά στη δική του πολιτική γραμμή και την αρνητική πείρα του από τη συμμετοχή σε αστικά κυβερνητικά σχήματα γενικότερα -και όχι ειδικά από τον Τζαννετάκη ή την κυβερνητική συνεργασία με δεξιές πολιτικές δυνάμεις.

Αντιθέτως, η ομάδα που ήρθε σε ρήξη με το ΚΚΕ το 89′, συγκροτώντας το ΝΑΡ και σε μια πορεία χρόνου την ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει το δικό της -μικρό αλλά όχι αμελητέο- μερίδιο ευθύνης για τον αριστερό κυβερνητισμό της περιόδου 2012-15 και τις απατηλές προσδοκίες που είχε ένα σημαντικό κομμάτι του χώρου από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Σημαντικοί σταθμοί σε αυτή την τάση, η συνάντηση μετά τις εκλογές του Μαΐου του 12, στο πλαίσιο της διερευνητικής εντολής του ΣΥΡΙΖΑ -αν και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ παρέμενε εκτός κοινοβουλίου-, οι πορείες κριτικής στήριξης της κυβέρνησης με τις “ανάσες αξιοπρέπειας” στις αρχές του 15′, και φυσικά το δημοψήφισμα.

Με άλλα λόγια, αυτοί που έκαναν παντιέρα τους το 89′ και τα “ντολμαδάκια της Μαρίκας” -που έκανε περίφημα η “Αυριανή”- φάνηκε να πέφτουν στην ίδια παγίδα. Για κάποιους, προφανώς, ήταν πιο σημαντικό να τους δικαιώσει αναδρομικά το ΚΚΕ, επειδή αναγκάστηκαν να φύγουν, και να παραδεχτεί επίσημα το λάθος του, παρά να δικαιωθεί η στάση τους από τη ζωή, κρατώντας την ίδια συνεπή θέση, 23 χρόνια μετά την καταπολέμηση του αριστερού κυβερνητισμού.

Είναι πολύ χαρακτηριστική μια φράση-κλειδί σε ένα βιβλίο του Πέτρου Παπακωνσταντίνου -μέλους του ΚΣ της ΚΝΕ το 89′ και στέλεχος του ΝΑΡ- στις αρχές της κρίσης, όπου εκτιμούσε πως το (κατ’ αυτόν) ζητούμενο του Λαϊκού Μετώπου δεν μπορούσε να γίνει χωρίς το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν μπορούσε να πετύχει χωρίς το ΚΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Και δεν είναι τυχαίο πως ο ίδιος εμφανίστηκε στο πλευρό του Λαφαζάνη και της ΛΑΕ, στο ντιμπέιτ του Σεπτεμβρίου του 15′.

Με το πέρασμα του χρόνου, καθώς συσσωρευόταν επιπρόσθετη πολιτική πείρα και αμβλύνονταν οι ουλές από κάποια προσωπικά βιώματα -πάντα υπαρκτά σε διασπάσεις και πολιτικές κρίσεις-, κάποια άτομα από αυτόν τον χώρο γεφύρωσαν το χάσμα με το ΚΚΕ και επέστρεψαν σε αυτό που πάντα ένιωθαν ως πολιτικό τους σπίτι, όχι με συναισθηματικούς όρους, αλλά με αμιγώς πολιτικό κριτήριο.

Αυτοί ήταν όμως μια μειοψηφία. Η μεγάλη ζημιά, στο πλαίσιο της γενικής υποχώρησης και της επέλασης της αντεπανάστασης, ήταν πως το μεγάλο κομμάτι εκείνης της ΚΝΕ, το μαζικό και ανήσυχο δυναμικό της, στα τέλη της δεκαετίας του 80′, δεν έφυγε από την οργάνωση, για να την επανιδρύσει και να ξαναβρεί τις χαμένες αξίες της. Δυστυχώς πήγε σπίτι του, ιδιώτευσε, ξέκοψε από το κίνημα, δεν παρέμεινε στο δρόμο -έστω και από ένα άλλο μετερίζι. Αυτή ήταν η χειρότερη πληγή της κρίσης της ΚΝΕ, που σημάδεψε μια γενιά ολόκληρη, αφήνοντας άλλο ένα ηλικιακό κενό στη στελέχωσή της.

Και αυτό είναι ίσως και το μέτρο της αποτυχίας της νέας πολιτικής κίνησης, που ονομάστηκε Νέο Αριστερό Ρεύμα, για να προστεθεί μερικά χρόνια αργότερα -αλλά μάλλον ετεροχρονισμένα και αρκετά αργά- η φράση “για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση”. Την ίδια στιγμή που η ΚΝΕ τραβούσε την ανηφόρα και ανασυγκροτούνταν από τις στάχτες της, όχι γιατί κράτησε τη “σφραγίδα” και το όνομα -που δε θα είχε καμία αξία χωρίς τη χάρη. Αλλά γιατί κατάφερε να πατήσει στην ίδια τη ζωή, τις ανάγκες της νεολαίας, τους αγώνες που ξεδιπλώνονταν. Αυτά που μπορεί να ακούγονται “ξύλινα”, αλλά κανείς δε βρήκε κάτι πιο “σύγχρονο” και “αποτελεσματικό” για να τα αντικαταστήσει.

Και η ζωή τραβάει την ανηφόρα…

Δελτίο Κομινφόρμ Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου

Ο μήνας της ΔΕΘ, όπου κορυφώνεται το ταξίδι του Φεστιβάλ και εξορίζονται όσοι εύχονται καλό χειμώνα. Και αρχίζει ο αγώνας ενάντια στη δική μας βαρυχειμωνιά, ενδεχομένως με κάποια απότομη κορύφωση και πριν από το Φεστιβάλ, ίσως την πρώτη απεργία επί κυβέρνησης Μητσοτάκη. Γιατί αν το αστικό κράτος έχει συνέχεια, το ίδιο γίνεται με την ταξική πάλη και τους κομμουνιστές...

Ο λόγος στη βάση και τη βάση του μπλοκ, για σχόλια, ειδήσεις, κυτίο παραπόνων κτλ

Ερνέστο τον ελέγανε ή Τέλμαν - Επίσκεψη στο σπίτι του Τέλμαν

Λόγω της ημέρας μια αναδημοσίευση από την Κατιούσα

Τους Τάνεφ και Ποπόφ, τον Τέλμαν και άλλους, αντιφασίστες αρχηγούς...
Στίχος που γαλούχησε πολλούς συντρόφους από τα μικράτα τους, για άλλους μπορεί να ήταν και το παιδικό τους νανούρισμα, καταπώς λένε. Μεγαλώνοντας, μαθαίνεις περισσότερα για αυτή την ηρωική μορφή, διαβάζεις τις αναμνήσεις της κόρης του Ίρμα (από εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή) και αναρωτιέσαι ποια από τα μέσα και τις μορφές εκείνων των χρόνων μπορεί να δανειστεί σήμερα το Κομμουνιστικό Κίνημα στο δικό του αγώνα ενάντια στο φασισμό.
Είναι λοιπόν δυνατόν να βρεθείς στην πόλη που γεννήθηκε και να μην επισκεφτείς το σπίτι του;

Η γενέτειρα του μεγάλου κομμουνιστή ηγέτη είναι το λιμάνι του Αμβούργου, με την πολυπληθή εργατική τάξη, που κρατά ακόμα κάτι ταξικό και εναλλακτικό στην ατμόσφαιρα και το χαρακτήρα του, χωρίς όμως τους μεγάλους μαζικούς αγώνες των αρχών του περασμένου αιώνα. Δυστυχώς αυτοί δεν έχουν αφήσει ισχυρό ιστορικό αποτύπωμα στην πόλη, ούτε πολλά υλικά μνημεία, γιατί φρόντισαν σχετικά οι γερμανικές κυβερνήσεις -και οι "δημοκρατικές" δεν υστέρησαν σε ζήλο από τις ναζιστικές, σε αυτό το "ιερό καθήκον", αλλάζοντας μάλιστα όνομα στην οδό που είχε το όνομα του Τέλμαν.

Έτσι λοιπόν, μολονότι επισκεφτήκαμε την πόλη τον περασμένο Γενάρη, λίγες μέρες πριν από τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη δολοφονία της Ρόζας και του Λίμπκνεχτ, δεν υπήρχε καμία προγραμματισμένη εκδήλωση στην πόλη, παρά μόνο μία συγκέντρωση στην πρωτεύουσα, το Βερολίνο -όπου έγινε κι η δολοφονία- με κάπως "παρδαλά" χαρακτηριστικά, λίγο διαφορετικά από ό,τι φανταζόμαστε και έχουμε συνηθίσει.

Κι εκεί αντιλαμβάνεσαι από πρώτο χέρι πως οι εκδηλώσεις ιστορικής μνήμης που διοργανώνουν οι Έλληνες κομμουνιστές σε κάθε γωνιά της χώρας δεν είναι πολιτικά μνημόσυνα άνευ σημασίας, περασμένα μεγαλεία και λιβανίσματα των παλιών ηρώων, αλλά έχουν πιο πολλά να μας πουν για το σήμερα, τη δύναμη του φορέα που τα διοργανώνει, τη σχέση του με την (δική του και όχι μόνο) ιστορία, τις ρίζες του στον τόπο όπου δρα, πόσο γερά γαντζωμένος είναι στο παρόν και την προοπτική του μέλλοντος.

Στο Βερολίνο υπάρχει ένα από τα λίγα εναπομείναντα μνημεία του ιστορικού κομμουνιστή ηγέτη, που έμεινε αιχμάλωτος στα χέρια των Ναζί παραπάνω από μια δεκαετία και πέθανε μαρτυρικά, λίγους μήνες πριν την απελευθέρωση. Κι ενώ είναι μια καθαρή και οργανωμένη πόλη, το άγαλμα αυτό είναι εγκαταλειμμένο, επιζωγραφισμένο και βρώμικο, μαρτυρώντας όχι απλά την αδιαφορία των αρχών, αλλά το έντονο ενδιαφέρον τους να το απομακρύνουν από την περιοχή, αφαιρώντας παράλληλα μία από τις τελευταίες υλικές μαρτυρίες του σοσιαλιστικού παρελθόντος της πόλης. Πρόθεση που σκοντάφτει, μέχρι στιγμής, στην αντίθεση και τη σθεναρή αντίσταση των κατοίκων της περιοχής.

Στο Αμβούργο αντιθέτως, το σπίτι του Τέλμαν λειτουργεί κάπως σαν "ιδιωτικό μουσείο", χωρίς καμία κρατική μέριμνα και χρηματοδότηση. Για να φτάσεις με τη συγκοινωνία από το κέντρο της πόλης, χρειάζεσαι ένα μικρό ταξίδι και τις οδηγίες του GPS, ενώ είναι προφανές πως δε θα το βρεις ως πρόταση σε κάποιον από τους τουριστικούς οδηγούς της πόλης -ούτε καν τους "εναλλακτικούς", αφού δεν είναι σε κάποια απ' τις τουριστικά αναπτυσσόμενες γειτονιές. Πρέπει να είσαι μάλιστα λίγο προσεκτικός για να μην το προσπεράσεις, σαν ένα απλό κτίριο, όπως τα υπόλοιπα στη σειρά του δρόμου. Μην περιμένετε να δείτε καμιά φωτεινή επιγραφή -εξάλλου είναι ανοιχτό στο κοινό για λίγες σχετικά ώρες, κυρίως τα πρωινά.

Οι μόνες φωτογραφίες που μπορεί να βγάλει ο επισκέπτης είναι στην είσοδο, με το θυρεό και την προσωπογραφία του Τέλμαν, αφού μέσα απαγορεύονται οι μηχανές, το φλας και οτιδήποτε σχετικό θα μπορούσε να φθείρει το ευαίσθητο αρχειακό υλικό -που βρίσκεται πάντως στη διαδικασία της ψηφιοποίησης- σε ένα σκοτεινό διάδρομο, μετά την υποδοχή μιας συμπαθέστατης ηλικιωμένης συντρόφισσας, με σχετικά περιορισμένη γνώση αγγλικών, που μάλλον δεν περίμενε κάποιον επισκέπτη. Κι αν κάτι αποπνέει μουσειακή ατμόσφαιρα και αίσθηση, αυτό δεν είναι τα εκθέματα για τον Τέλμαν και την ιστορία του γερμανικού κομμουνισμού, που παραμένει επίκαιρος, αλλά οι συνειρμοί με την ηλικία της συντρόφισσας, την απαρχαιωμένη μουσειακή προσέγγιση, την κατάσταση του κτιρίου και άλλες παρόμοιες λεπτομέρειες για το παρόν του μουσείου και τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι σύντροφοι, με τις περιορισμένες δυνατότητες. Όλα αυτά όμως είναι αυτό ακριβώς: λεπτομέρειες, που γίνονται εντελώς δευτερεύουσες μπροστά στη συγκίνηση και το περιεχόμενο της μικρής έκθεσης.

Αφίσες, φωτογραφίες, κειμήλια, λάβαρα, αποκόμματα και πρωτοσέλιδα από τον τύπο της εποχής, διαδέχονται το ένα το άλλο στις προθήκες, τοποθετημένα σε χρονολογική σειρά, με έντονο αντιφασιστικό περιεχόμενο, αφού η μάνα του τέρατος ήταν ξανά σε ενδιαφέρουσα κι έλαχε της καλύτερης υποδοχής και περίθαλψης από το γερμανικό αστικό κράτος (στην ΟΔΓ και αργότερα σε όλη τη Γερμανία). Ακόμα και αν η γλώσσα είναι εμπόδιο για τον επισκέπτη από το εξωτερικό, τον βοηθάνε οι εικόνες και η γλώσσα του κινήματος που είναι διεθνής.

Σε μια γωνιά συναντάμε έναν τοίχο με κονκάρδες, που λάμπουν στο μάτι και σε κάνουν να νιώσεις σα μικρό παιδί που θέλει να τις πάρει όλες. Στην άλλη πλευρά του ισογείου, μπορείς να βρεις βιβλία, βιογραφίες του Τέλμαν, θεωρητικά έντυπα, εφημερίδες - κομματικά όργανα κάθε αριστερής οργάνωσης, ακόμα και της αριστερής "φράξιας"-πτέρυγας του die Linke, που κρατά εγκλωβισμένους στις γραμμές του αρκετούς τίμιους αγωνιστές-κομμουνιστές, υπέρμαχους του σοσιαλισμού που οικοδόμησε η DDR -αν και το επίσημο κόμμα ουσιαστικά την έχει αποκηρύξει, ως μελανή κηλίδα του παρελθόντος.

Από όλα αυτά μπορείς να πάρεις ό,τι θέλεις και να αφήσεις προαιρετικά ένα ποσό, όσα κρίνεις και μπορείς, ακόμα κι αν σου φανούν λίγα - δυσανάλογα για αυτά που παίρνεις. Σα να "καταργούν" συμβολικά τα εμπορεύματα και την ανταλλαγή τους, γιατί η γνώση πρέπει να δια-δίδεται δωρεάν, την ώρα που άλλα μουσεία σου ζητάνε αντίτιμο ακόμα και για το δικαίωμα να τραβήξεις μερικές φωτογραφίες με τη μηχανή σου. Εδώ απλώς αφήνεις όσα μπορείς, "σύμφωνα με τις δυνατότητές σου", για να μπορέσει να καλύψει το Μουσείο τις βασικές του ανάγκες.
Φεύγοντας γράφουμε σε "σπαστά γερμανικά" ένα μήνυμα aus Griechenland. Unsere Zukunft ist nicht der Kapitalismus, aber...

Το μέλλον μας είναι άδηλο, αλλά θα το γράψει μόνος του ο εργαζόμενος λαός. Το φωτίζει όμως το κομμουνιστικό κίνημα και οι αγώνες του, σαν τους φάρους -που γιορτάζουν σήμερα την παγκόσμια ημέρα τους. Το φωτίζει το ηρωικό κόμμα του Τέλμαν, όσο μικρό ή αποδεκατισμένο κι αν είναι σήμερα. αφήνοντας μικρά αποτυπώματα, σαν αυτά τα ενθύμια στο σκοτεινό διάδρομο του Μουσείου. Η λάμψη τους όμως δεν κλείνεται σε μουσειακές αίθουσες. Μια μέρα θα κατακλύσει τον κόσμο, κάνοντας τα σκοτάδια φως. Και σήμερα οι Γερμανοί σύντροφοι θα μαζευτούν εκεί να ανάψουν τη δική τους φωτίτσα, χαραμάδα μες στη μαυρίλα, στη μνήμη του Τέλμαν. Αλίμονο όμως σε όποιον νομίσει πως πρόκειται για ένα απλό μνημόσυνο...

Δελτίο Κομινφόρμ - Ιούλιος-Αύγουστος 2019

Οι εκλογές μας έρχονται, εμπρός βήμα ταχύ, να τις προϋπαντήσουμε με -δε μου έρχεται κάποια καλή ρίμα, συνεπώς το αφήνω έτσι. Γιατί το σημαντικό είναι η επόμενη μέρα, και όχι μόνο η 8η Ιουλίου, γιατί μετά ο μήνας δεν έχει εννιά για τον εργαζόμενο λαό.

Νέα αναχώματα έρχονται στο προσκήνιο, τα συριζοτρόλ είναι έτοιμα να πουν μαζί με τους δεξιούς ότι έρχεται πίτσα (από τη λδ της βιλγαρίας) και να το ευχαριστηθούν χαιρέκακα για τον αχάριστο λαό που δε βγάζει τον αλέξη που θα έκανε ακριβώς τα ίδια, το σύνδρομο της Στοκχόλμης γίνεται ολοένα και πιο αισθητό με όσα λένε οι νεοδημοκράτες που ράβουν κυβερνητικά κοστούμια, και την ίδια ώρα το κόμμα φαίνεται να αντέχει στην επίθεση και την εκλογική πίεση, αφού ούτως ή άλλως και οι ευρω-εκλογές δεν είχαν ακριβώς χαλαρή ψήφο. Και τέλος πάντων, πότε ακριβώς ήταν χαλαρή η ψήφος που πήγαινε στους κομμουνιστές;

Αν χρειάζεται μια πρόβλεψη είναι πως η μικρή πιθανή πτώση σε ψήφους -γιατί δεν είναι εύκολο για όλους να ασκήσουν τρεις φορές σε ενάμιση μήνα το εκλογικό τους δικαίωμα- δε θα έχει απαραίτητα και μείωση ποσοστών, αν πάρουμε υπόψη την αποχή. Με κάθε επιφύλαξη, και πολλές πιθανότητες να πέφτω έξω -τόσο ως προς τη μικρή μείωση των ψήφων, όσο και ως προς τα ποσοστά.

Ένα νέο χαρακτηριστικό που φαίνεται να έρχεται στην επιφάνεια είναι το εξής. Τα τελευταία χρόνια οι κομμουνιστές έχουν με διαφορά τις πιο μαζικές συγκεντρώσεις -χωρίς μεταφερόμενα πλήθη, χωρίς χρέωση και υποχρέωση για όσους πηγαίνουν. Δεν είναι απαραίτητα οι πιο μαζικές εκλογικές δικές τους συγκεντρώσεις, είναι όμως με διαφορά οι πιο μαζικές σε σχέση με τους υπόλοιπους. Και έτσι, ενώ κάποτε αυτές οι συγκεντρώσεις θεωρούνταν ως η καλύτερη δημοσκόπηση, τώρα δε λένε και πολλά, γιατί αν ήταν έτσι, οι κομμουνιστές θα είχαν αυτοδυναμία και θα έκαναν κυβέρνηση. Και αν κάποιος θεωρεί πως δε θέλουν να κάνουν, ας τους τιμωρήσει, ψηφίζοντάς τους, για να το δούμε στην πράξη τι θα κάνουν και τι εννοούν πως θα είναι αντιπολίτευση, από όλα τα πόστα.

Το θέμα λοιπόν είναι πως στο πρόσφατο παρελθόν, καταλαβαίναμε πως για τα αστικά κόμματα έχουν περάσει ανεπιστρεπτί οι εποχές των μεγάλων συγκεντρώσεων, όχι τόσο γιατί δεν ήθελαν, όσο γιατί δεν μπορούσαν να συγκινήσουν και να μαζέψουν τον κόσμο. Και όσο πάει, γίνεται πιο θλιβερό το θέαμα που παρουσιάζουν, πιο περιθωριακά τα στενά στα οποία μαζεύονται για να στήσουν το σόου τους, πιο δύσκολο το έργο των διαδόχων του Μπιρσίμ, που δεν καλούνται να κάνουν πια δημιουργικά πλάνα, αλλά το θαύμα του Ιησού, με τα ψάρια και τα ψωμιά που πολλαπλασιάστηκαν, ένα είδος εικονικής πραγματικότητας. Και δεν μπορούν, για αυτό οι κάμερες είναι σα να έχει πιαστεί ο λαιμός τους και δείχνουν όλο το ίδιο σημείο, λες και δεν μπορούν να γυρίσουν παραπέρα, για να δείξουν το "μέγα πλήθος".

Υπήρχαν λοιπόν αστικά κόμματα χωρίς δύναμη στο δρόμο, χωρίς μαζικότητα, χωρίς οργανώσεις, χωρίς δύναμη να κινητοποιούν τον κόσμο, εκτός από τις εκλογές. Κόμματα που είχαν καταντήσει απλώς εκλογικοί μηχανισμοί και δεν είχαν την παραμικρή ικανότητα πέραν αυτού, με κομματάρχες, σαν τον Παπαγιαννόπουλο στο Τζένη-Τζένη, που κρατούσε όλο το νησί και στήριζε πότε Μαντά και πότε Γκόρτσο.

Τώρα έχουμε βαθύτερη εξέλιξη σε αυτήν την τάση. Κομματάρχες χωρίς κόμματα, χωρίς να έχουν καν μηχανισμό, σαν το Βελόπουλο και το Βαρουφάκη, που έχουν όμως αρκετά λεφτά και ψάχνουν υποψήφιους με το δέλεαρ της έδρας, γιατί είναι πιθανό να μπουν στη Βουλή και πολλοί τυχοδιώκτες το σκέφτονται σα μια καλή ευκαιρία. Λεφτά υπάρχουν, υποψήφιοι όχι, ούτε καν μηχανισμός, αλλά θα βρεθεί στην πορεία.

Το μυαλό κάποιου κόσμου γίνεται μίξερ, ολοένα και περισσότερο πουρές, πλέον ψηφίζει κόμματα που έχουν τηλεοπτική και μόνο παρουσία και πέραν τούτου δεν μπορεί να σκεφτεί τίποτα απολύτως. Και σε αυτό το σκηνικό, περιμένουμε εμείς να κάνουν τη διαφορά οι κομμουνιστές. Αρκεί να έχουμε όμως πάντα στο μυαλό μας, πως για να κάνουν τη διαφορά στην κάλπη, πρέπει να αλλάξουν έτσι το σκηνικό, ώστε να μην είναι η κάλπη, ούτε η τηλεόραση, ούτε τα social media αυτά που δίνουν τον τόνο. Αλλά ο δρόμος, το κίνημα, ο λαός που κατεβαίνει, κάνει κάτι στη ζωή του και δε μένει θεατής σε αυτήν, πιστεύοντας πως η δημοκρατία είναι να επιλέγει ποιος θα τον τσερμπρέχεν και τσετρέτεν κάθε τέσσερα χρόνια, όπως αλλάζει κανάλι με το τηλεχειριστήριο, για να δει κανάλια με καρμπόν προγράμματα -όπως και τα κόμματα που ψηφίζει. Αυτό θα πει αστική δημοκρατία...

Δελτίο Κομινφόρμ - Ιούνιος 2019

Οι εκλογές πέθαναν, ζήτω οι εκλογές.

Οι εκλογές μας έρχονται, εμπρός βήμα ταχύ,
να τις προϋπαντήσουμε ως αντιπολίτευση (λαϊκή)

Κι αν γράφαμε στην εξοχή, θα παρέπεμπε στο βουνό, όπως τότε στο Λιτόχωρο.

Ο Ιούνιος ξεκινάει με το δεύτερο γύρο των δημοτικών εκλογών και το ερώτημα αν μπορεί η Λαϊκή Συσπείρωση να επαναλάβει το επίτευγμα του 2014 και να κρατήσει κόκκινους τους πέντε δήμους της χώρας, κάτι που είναι αντικειμενικά δύσκολο -ένεκα τα συμφέροντα και τα λεφτά που ρίχνουν κάποιοι υποψήφιοι- όχι όμως και απίθανο.

Κι αμέσως μετά ξεκινάει η προεκλογική περίοδος για τις εκλογές στις 7 Ιουλίου και ενώ δυο μέρες πριν, θα έχουμε την επέτειο του δημοψηφίσματος και η Μπέτυ θα κλαίει -κάθε μέρα τέτοιο χρόνο- στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση του Σύριζα, αλλά όχι μάλλον από το πλήθος που δε θα δει μπροστά της.

Κι αν βγαίνει αβίαστα ένα συμπέρασμα, είναι πως χωρίς δυνατό κίνημα και αγωνιστικές διεργασίες, δεν μπορούμε να περιμένουμε κάτι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο από την γκαστρωμένη κάλπη. Και αν είναι κάτι άλλο βέβαιο, είναι πως όσοι έχουν αλλεργία με τους κομμουνιστές, περιμένουν να τους δουν να πιέζονται από την πόλωση -που έμεινε κάτω από το 60% στις ευρωεκλογές, παρά το χαρακτήρα που είχαν- και να θυμηθούμε μέρες του Ιουνίου του 12'.

Η κε του μπλοκ λέει πως θα μείνουν με την όρεξη. Αλλά σε κάθε περίπτωση, δεν είναι οι κάλπες το σημαντικό μήνυμα που θα αλλάξει τον αρνητικό συσχετισμό. Εκεί μπορεί -στην καλύτερη- απλώς να αποτυπωθεί μια τάση ή μια αλλαγή.

Τα υπόλοιπα θα τα δούμε και στην πορεία, στα σχόλια που θα ακολουθήσουν από τη βάση του μπλοκ

Δελτίο Κομινφόρμ - Μάης 2019

Ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι και μπόλικο προεκλογικό σανό, με δίπολα πρόοδος-συντήρηση, γράμματα κερδίζεις, κορόνα χάνω. Ο μήνας ξεκίνησε με τη μεγαλειώδη συγκέντρωση της ΓΣΕΕ για την εργατική Πρωτομαγιά, όπου ήταν τρεις και τα περιστέρια, χωρίς τον κούκο. Και συνεχίζεται με τον πρώτο εκλογικό γύρο, για να ακολουθήσει τον Ιούνιο ο δεύτερος και να τριτώσει το κακό κάπου μες στο φθινόπωρο -ή μήπως όχι;

Αν τα δικά μας σχόλια μπορούσαν να αλλάξουν τη ροή των εκλογών, θα ήταν παράνομα, και ας μην αλλάζουν οι εκλογές τον κόσμο. Ως τότε έχουμε καιρό, υλικό και όρεξη, για σχετικά και μη σχόλια, πάντα με γνώμονα την "αυτονομία" του μπλοκ, που δεν υποστέλλει τις σημαίες του και ας μην ανανεώνεται πια -αντικειμενικά κι ανεξάρτητα από τη θέλησή του- όσο συχνά θα έπρεπε και θα ήθελε η βάση του και η κε του.

Δελτίο Κομινφόρμ Απριλίου 2019

Ανακοίνωση ψηφοδελτίου με ενδιαφέροντα ονόματα, συνέδριο της ΓΣΕΕ στη Ρόδο με τους ιππότες της εργατικής τάξης (Παναγόπουλος, Καραγεωργόπουλος και ΣΙΑ)... Και μετά πασχαλινή ραστώνη πριν από τις κάλπες που απειλούν να σκεπάσουν τα πάντα. Διπλές, τριπλές ή και παραπάνω...

Καλή ξεκούραση, καλό σχολιασμό και... προπαντός όχι αυταπάτες

Δελτίο Κομινφόρμ Μαρτίου 2019

Η πάλη των τάξεων παραμένει ιστορικά αδικαίωτη. Και κάποιοι νιώθουν σα να μπαίνει η άνοιξη στα ξαφνικά, ενώ σπεύδουν να την προϋπαντήσουν, όχι στην εξοχή αλλά στην κάλπη που έρχεται.

Δε χρειάζονται περσότερα (προς το παρόν). Τα υπόλοιπα από τη βάση του μπλοκ, στα σχόλια που ακολουθούν.

Δελτίο Κομινφόρμ - Φλεβάρης 2019

Κλείνοντας έντεκα χρόνια ζωής το μπλοκ -ή μάλλον εννιάμισι χρόνια πραγματικής ζωής και άλλον ενάμιση που προχωρά με κεκτημένη ταχύτητα και πάνω στις πλάτες των αναγνωστών που το κρατάν ζωντανό- συνεχίζει με κινητήρια δύναμη τη βάση του και τα δικά της σχόλια.

Συζήτηση επί παντός επιστητού, με τις εκλογές να έρχονται -εμπρός βήμα ταχύ- τα συριζοτρόλ να αυξάνουν ρυθμούς, θυμίζοντας τις μέρες του 15', και τις Συμπληγάδες του δικομματισμού (που είναι βασικά η Σκύλλα και η Χάρυβδη από άλλο μυθολογικό ανέκδοτο) να είναι έτοιμες να συνθλίψουν κάθε διαφορετική φωνή, εντείνοντας την πόλωση, όσο μπορούν.

Έχουν ένα νέο δικομματισμό να θρέψουν. Και ένα μεγάλο συνασπισμό να ετοιμάσουν. Όχι της αριστεράς και της προόδου, αλλά κυβερνητικό. Αν και προς το παρόν, επιστρέφουν μάλλον στην εποχή των αυτοδυναμιών.

Σχόλια για κάθε τι που προκύπτει στην επικαιρότητα, για αυτά που ήδη έχουν προκύψει, για κείμενα της Κατιούσα -αρκεί να υπάρχει λόγος να γίνει εδώ- για ψυχολογικά ανισόρροπους τουιτεράδες, για όλα αυτά που απασχολούν τον απλό, καθημερινό εργάτη στα γιαπιά και τους χώρους δουλειάς.

Καλός, νηφάλιος σχολιασμός. Και μην αφήστε ένα Μηλιό να σας χωρίζει, με την "ενωτική" του διάθεση.

Δελτίο Κομινφόρμ - Γενάρης 2019

Ας είμαστε ρεαλιστές, ας επιδιώκουμε το αδύνατο. Όπου αδύνατο, αν όχι ουτοπικό, στη συγκεκριμένη περίπτωση, θα ήταν για την κε του μπλοκ -ακριβώς επειδή είναι μονοπρόσωπη και δεν είναι κε- να συνεχίσει να διατηρεί και να ανανεώνει σε τακτική βάση το περιεχόμενο του μπλοκ -είτε αρέσει η Κατιούσα στους σφους αναγνώστες, είτε τους ξενερώνει και θα προτιμούσαν να ανεβαίνουν εδώ πιο τακτικά κάποια κείμενα.

Το οποίο  μπλοκ όμως εκτός από κε, έχει και βάση. Η οποία κρατά ζωντανό το μπλοκ, σχεδόν μόνη της και του δίνει λόγο ύπαρξης. Αντί λοιπόν να παίρνει κείμενα -και αφορμές για σχολιασμό- με το δελτίο, ίσως είναι προτιμότερο να κάνει το δικό της δελτίο.

Ξέχωρα από τα όποια λιγοστά -σε σχέση με το παρελθόν- κείμενα μπορεί να ανεβαίνουν εδώ για να σχολιαστούν και να διατηρείται μια ροή, το βασικό μάλλον είναι να υπάρχει μια ανάρτηση -καταρχάς σε μηνιαία βάση- όπου να σχολιάζεται ελεύθερα ό,τι προκύπτει στην επικαιρότητα ή και πιο άσχετα θέματα (ακόμα και γκρίνια για την Κατιούσα, που λέει ο λόγος, αν είναι κόσμια και χρήσιμη) που απασχολούν κάποιον σφο αναγνώστη.

Δεν ξέρω αν έπρεπε να γίνει πιο νωρίς, αν θα έχει επιτυχία, αν έχει λόγο ύπαρξης, πάντως είναι μια ιδέα, ένα πείραμα, και θα το δοκιμάσουμε στην πράξη. Καλό σχολιασμό, ο λόγος σε εσάς.