Συνέντευξη με ένα βρικόλακα

Ίσως το τίτλος να ταίριαζε περισσότερο σε μια συνέντευξη με το Μητσοτάκη -τον πρεσβύτερο ή το νεότερο- αλλά κι ο Σημίτης δεν πάει πίσω. Ούτε στη γερασμένη, ταλαιπωρημένη όψη -81 χρονών έχει φτάσει άλλωστε- που προσέδιδε μάλλον κωμικό χαρακτήρα στο ρητορικό ερώτημα αν θα τον ενδιέφερε να ενεργοποιηθεί εκ νέου στην πολιτική. Ούτε στα αντιλαϊκά μέτρα και την καταστολή των διαδηλώσεων (βλέπε επίσκεψη Κλίντον, αγροτικά μπλόκα, συνταξιούχοι, κοκ) που έχει στο ενεργητικό του κι άφησαν στην ιστορία ως κλασικό το σύνθημα: ΜΑΤ-βία-αυταρχισμός, αυτός είναι ο εκσυγχρονισμός. Ή το "ευχαριστώ τους Αμερικανούς" που εκφράστηκε στο σύνθημα: κυβέρνηση Σημίτη, υπάλληλοι του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα δεν είναι προτεκτοράτο.

(Και προφανώς δεν είναι ούτε προτεκτοράτο, ούτε υπό κατοχή, ούτε όμως και η ισχυρή, ιμπεριαλιστική Ελλάδα, που οραματίστηκε η ελληνική αστική τάξη, εφορμώντας στα Βαλκάνια, μετά την παγκόσμια αντεπανάσταση και τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας).

Μα το Σημίτη βρήκαν; Γιατί όχι; Αφού επιστρέφουμε στα happy 90's (εντός άπειρων εισαγωγικών), αφού επιστρέφει ο Τροχός της Τύχης και το Μεγάλο Παζάρι, το δίδυμο Βίσση-Καρβέλας, τα άθλια ριάλιτι της εποχής του μιλένιουμ, ακόμα και το Trainspotting, γιατί να μην επιστρέψει και το πολιτικό εποικοδόμημά τους -με την "ελπίδα" πως θα μας γυρίσει στην "εποχή της ανάπτυξης", τότε που ζούσαμε όλοι καλύτερα, όλα ήταν πιο απλά, αγνά κι ανέμελα;

Σε κάποιον τοίχο διάβασα πως η νοσταλγία είναι μια καλλιεργούμενη ψευδαίσθηση που μας εγκλωβίζει στο εξιδανικευμένο παρελθόν, να ξέρουμε ότι μόνο υπήρξαμε, αλλά δεν μπορούμε ποτέ να υπάρξουμε, γιατί δεν έχουμε παρόν και μέλλον. Αυτός είναι ένας κλασικός μηχανισμός και αξία χρήσης της νοσταλγίας για το κυρίαρχο σύστημα. Που είναι όμως επιφορτισμένο με την αδιάκοπη κατασκευή νέων οπίων και ψευδαισθήσεων. Κι όταν στερεύει από ιδέες, καταφεύγει στο παρελθόν, ανακυκλώνοντας παλιά υλικά. Όπως ακριβώς συμβαίνει και στη μουσική βιομηχανία, την τέχνη. Ή και στην πολιτική εσχάτως...

Ο Σημίτης στη συνέντευξη ήταν σαν το παλιό, ξινισμένο κρασί, που επιβεβαίωσε τις χειρότερες αναμνήσεις μας. Έκανε τα ίδια τραγικά σαρδάμ -παρά το μοντάζ και το ρετουσάρισμα- με πολύ κακό λέγειν και το ίδιο επικοινωνιακό έλλειμμα. Υπερασπίστηκε τη δημιουργική λογιστική -που είναι ο πρόγονος της "δημιουργικής ασάφειας" και, το "ευχαριστώ" στις ΗΠΑ για τα Ίμια -που εμπνέει και τη σημερινή κυβέρνηση. Είπε ότι πρέπει να αντιμετωπίζουμε τη διαφθορά σαν κοινωνικό φαινόμενο κι όχι εχθρικά -σαν αρχιερέας που ανησυχεί για το ποίμνιό του. Επέσεισε τον μπαμπούλα του Grexit με βάση την αμείλικτη λογική των αριθμών -που άλλοτε μπορεί να ευημερούν εις βάρος των λαών κι άλλοτε να γίνουν λάστιχο, για να δικαιώσουν ένα έτοιμο, διαμορφωμένο συμπέρασμα.
Αλλά δεν είπε ούτε κουβέντα για την περίοδο του χρηματιστηρίου, τα τεράστια ποσά που άλλαξαν τσέπες -για να καταλήξουν σε μεγαλύτερες- και την αισιοδοξία που καλλιεργήθηκε τεχνηέντως, για να ευνοήσει τις "επενδύσεις" -με τον Παπαντωνίου σε ρόλο Μπουχάριν, να λέει: μουζίκοι επενδύστε, κουλάκοι πλουτίστε εις βάρος τους...

Όσο κι αν τα κυρίαρχα ΜΜΕ επιχειρού(σα)ν να παρουσιάσουν το Σημίτη ως τον Τρικούπη του 20ού αιώνα (βοηθάει και η σημειολογία με τα γραφεία του ΠαΣοΚ) που είχε όραμα, έκανε μεταρρυθμίσεις και έργα, ο Κινέζος δεν ήταν παρά ένας αχυράνθρωπος χαμηλού πολιτικού αναστήματος (πιο κοντός και από την κίτρινη φυλή), χωρίς αέρα, πολιτική γοητεία, επικοινωνιακό χάρισμα, λαϊκό έρεισμα και επαφή με τις μάζες (η έμπνευσή του να υψώσει τα χέρια για να χαιρετήσει τα πλήθη σε μια εκλογική συγκέντρωση, θύμισε στους κωμωδιογράφους της εποχής τζαμά που πλένει με σφουγγαρόπανα μια βιτρίνα). Και βασικά, με συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια γελοιογραφία του Στάθη, όπου το πρόσωπο το Σημίτη αντί για ουλές κι ελιές είχε σημειωμένες διάφορες ημερομηνίες (πχ 4-3-1999) κι η λεζάντα έλεγε πως περνά ο καθένας και μαντεύει την ημερομηνία του τέλους του. Τελικά το ΠαΣοΚ κέρδισε οριακά -με ποσοστό ρεκόρ για το δικομματισμό- τις επεισοδιακές εκλογές του 2000, και ο Σημίτης έμεινε άλλα τέσσερα χρόνια στο προσκήνιο, προτού πεταχτεί σα στυμμένη λεμονόκουπα, κι αφού αναγκάστηκε να παραδώσει το δαχτυλίδι της διαδοχής στο ΓΑΠ -δεν τόλμησε καν να κατέβει στην αναμέτρηση, ως πρωθυπουργός που κρίνεται για το έργο του, για να αποφύγει τη συντριβή.

Αυτή είναι η τακτική της αστικής τάξης κι η τύχη που επιφυλάσσει στο υπαλληλικό της προσωπικό. Όσο συμπυκνώνεται μάλιστα ο πολιτικός χρόνος κι οι εξελίξεις, τόσο πιο αναλώσιμο γίνεται αυτό το προσωπικό και συντομεύει η διάρκεια της θητείας του (βλ ΓΑΠ, Σαμαρά ακόμα και τον Καραμανλή πριν από αυτούς ή τη ραγδαία απαξίωση του πολιτικού κεφαλαίου -asset που θα έλεγε και ο Τσίπρας- του Σύριζα. Κι αν η αστική τάξη ανασύρει τώρα το Σημίτη από τη ναφθαλίνη και το χρονοντούλαπο της ιστορίας, αυτό δείχνει αφενός την ένδεια επιλογών και τις δυσκολίες στην αναδιαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού, αφετέρου εξυπηρετεί πολύ συγκεκριμένες σκοπιμότητες, που ερμηνεύουν και το μεταμεσονύχτιο ξέπλυμα -για να έρθει νυχτερινό τιμολόγιο, όπως με το πλυντήριο- στις Ιστορίες του ΣΚΑΪ.

Ο Σημίτης χρειάζεται ως ο σοφός πρόδρομος της μάχης κατά του λαϊκισμού, που κυβέρνησε με σωφροσύνη και διορατικότητα, κι ήθελε να φέρει ήδη από το 2001 την αντιασφαλιστική ανατροπή με το Γιαννίτση, που αν τον είχαμε ακούσει, θα είχαμε πετύχει καλύτερα αποτελέσματα, χωρίς την απότομη κι οδυνηρή προσαρμογή που απαιτούσαν τα μνημόνια. Αλλά είτε δεν τόλμησε να την κάνει, είτε... δεν είχαν ωριμάσει ακόμα οι συνθήκες -sic.

Από την άλλη, ο Σημίτης και το σινάφι του είναι απαραίτητοι για να στηθεί το δίπολο με το Σύριζα, που βάλλει εναντίον του, γιατί εκκρεμούν τόσες κατηγορίες κι εξεταστικές επιτροπές για υπουργούς των κυβερνήσεών του -συνεπώς δε δικαιούται να ομιλεί και να περιφέρεται να δίνει συμβουλές σαν σοφός. Ευτυχώς βέβαια το κόμμα της Κουμουνδούρου έχει φροντίσει να στεγάσει πολιτικά αρκετά από αυτά τα μπουμπούκια (Κουρουμπλής, Τόσκας, Σπίρτζης, κοκ) τονίζοντας την πολιτική άβυσσο που τη χωρίζει με το εκσυγχρονιστικό ΠαΣοΚ.

Και το πολιτικό σανό συνεχίζεται να προσφέρεται από της οθόνης...

Υγ: ο δεύτερος βρικόλακας-φάντασμα που πλανάται εσχάτως πάνω από την "ενωμένη Ευρώπη" και τη γηραιά -σαν την όψη και την πολιτική του Σημίτη- ήπειρο, είναι το Brexit, όπου οι Βρετανοί φεύγουν μένοντας, όπως ειπώθηκε στη συνέντευξη του βρικόλακα. Για να μη στριμώξουμε όμως το θέμα σε ένα υστερόγραφο, παραθέτω μόνο ένα χρήσιμο σύνδεσμο και μπορεί να το σχολιάσουμε εν καιρώ.

Βρετανία: Σχεδόν το 80% των βρετανών εκατομμυριούχων τάσσονται υπέρ του Brexit

Σήμερα συνέδριο γίνεται

Είναι κοντά μας, είναι μαζί μας. Το λένε 20ό Συνέδριο.

Το Συνέδριο είναι μια κορυφαία διαδικασία, γιατί είναι το ανώτατο (κορυφαίο) όργανο που εκλέγει τα άλλα όργανα, κρίνει τα απερχόμενα, δεσμεύει τα νέα με τις αποφάσεις του, λύνει κάθε ζήτημα που εκκρεμεί, ακόμα και προσωπικές υποθέσεις συντρόφων, που πιστεύουν πχ πως αδικήθηκαν από τις αποφάσεις κατώτερων οργάνων.

Το Συνέδριο είναι η κορύφωση της δημοκρατικής συλλογικής λειτουργίας του κόμματος, που απαιτεί βέβαια να υπάρχει συνέχεια -ώστε να επέλθει η κορύφωση- και όχι μια στιγμή κάθε τέσσερα χρόνια, όπως οι εκλογές, που είναι η κορύφωση της αστικής δημοκρατίας. Κι όσο πιο ασταθής είναι αυτή η τελευταία, τόσο πιο συχνές είναι οι εκλογικές διαδικασίες. Κάπως σαν τα έκτακτα συνέδρια. Αν και θα μπορούσαν να γίνονται τακτικά συνέδρια σε πιο συχνή, τακτική βάση, πχ ετήσια, όπως παλιά οι μπολσεβίκοι, και σήμερα το ΕΕΚ του Σάββα Μιχαήλ -αλλά όχι αυτού που γράφει κάθε φορά από τη Λευκωσία στον προσυνεδριακό.

Και τι θα λέγαμε τότε; Τα ίδια και τα ίδια κάθε χρόνο;
Μα το Συνέδριο δεν είναι Μουντιάλ, για να βαρεθεί ο κόσμος από τη συχνή επανάληψη και το πολύ κυρελέησον, ούτε και παρέα που δεν προλαβαίνει να μαζέψει πολλά νέα, αν δε μεσολαβήσουν κάποιες μέρες. Το συνέδριο ασχολείται με την εφαρμογή του προγράμματος στη συγκεκριμένη συγκυρία, τη σύνδεση του ενός με το άλλο, ελέγχει πόσο προχώρησε στην πράξη η γενική γραμμή και πού παρουσιάζει αδυναμίες πού κολλάει (στα τομεακά γραφεία, στο κενό που άφησαν οι παλιές νομαρχιακές, κοκ), τι μέτρα απαιτούνται.
Εκτός κι αν είναι προγραμματικό συνέδριο, όπως το προηγούμενο, οπότε πιάνει πιο γενικά ζητήματα.

Κι έχω την εντύπωση πως, σε αντίθεση με το στερεότυπο για τους γραφειοπόντικες που βυζαντινολογούν και συνεδριάζουν σε γραφεία, ξεκομμένοι από την κοινωνία, ενώ ο κόσμος καίγεται...
(...έχω την εντύπωση λοιπόν) πως όσο πυκνώνουν ή πλησιάζουν οι πιο ενδιαφέρουσες διαδικασίες και διεργασίες στην κοινωνία, θα πληθαίνουν κι οι συνεδριακές διαδικασίες, θα μεγαλώνει η ανάγκη για (πιο) ολοκληρωμένες και ουσιαστικές επεξεργασίες, η ικανότητα του κόμματος να γενικεύει και να συγκεκριμενοποιεί, να προσαρμόζεται, να γίνεται κόμμα παντός καιρού, προβλέποντας όμως και τι καιρό θα κάνει -όχι με μια ομπρέλα-παρασόλι, χειμώνα-καλοκαίρι.

Η επαφή με τις μάζες είναι το παν, γιατί αλλιώς η κορύφωση υπάρχει μόνο στο φαντασιακό μας, θυμίζοντας θεωρητικό αυνανισμό γκρουπούσκουλων κι όχι δημιουργική, ερωτική-επαναστατική πράξη. Και δεν αρκούν οι καθιερωμένες αφισοκολλήσεις, για να σπάσουν το τείχος της άγνοιας και της μιντιακής απομόνωσης που καλύπτει τις κομματικές δραστηριότητες. Μια αφίσα πληροφορεί τον κόσμο για τις θέσεις που κυκλοφόρησαν και τη διεξαγωγή του 20ού Συνεδρίου, δεν του λέει τίποτα όμως για την ουσία και το περιεχόμενο.

Κι είναι φαινομενικά παράδοξο πώς αυτή η έγνοια για ανοίγματα και μαζικότητα εκφράζεται συνήθως με μεγάλα απαιτητικά κείμενα, που αποθαρρύνουν τον αρχάριο, βαριές αναλύσεις, δυσπρόσιτες έννοιες, κτλ. Πρέπει όμως να μάθουμε να λειτουργούμε σε πολλά επίπεδα, να μη θυσιάζουμε το βάθος στο βωμό μιας χοντροκομμένης εκλαΐκευσης, ούτε όμως να κόβουμε τα φτερά και τον αρχικό ενθουσιασμό σε όποιον μας προσεγγίζει, με κείμενα που φαίνονται βουνό σε κάποιον να τα κατανοήσει. Οπότε πρέπει να πηγαίνει το βουνό στον προφήτη, για την πολυπόθητη προσέγγιση, και να τον πείσει να (το) μελετήσει αντί να αρκείται σε εύκολες προφητείες και συνθήματα.

Δε νοείται ενθουσιασμός όμως που να μην ξεκινάει από μέσα μας, να μην εμπνέεται από τα κείμενά μας, όταν πχ οι ίδιοι οι σφοι βαριούνται να μελετήσουν τις θέσεις και τις διαβάζουν διεκπεραιωτικά. Κι ο ενθουσιασμός αυτός δεν κρίνεται από μια γενική έκφραση συμφωνίας με τις θέσεις, από μια παρέμβαση-επιστολή που ξεκινάει και τελειώνει με "ζήτω και γεια". Ούτε από μια ετικέτα (hashtag) στο τουίτα. Αλλά στην πράξη και τον αγώνα για να κατακτήσουν οι ιδέες τις μάζες και να γίνουν υλική δύναμη. Όχι τσιτάροντας αποσπάσματα (quote το λέμε σήμερα) από τις θέσεις, αλλά από το αν γίνονται στα χέρια μας εργαλείο, υλικό που εξειδικεύεται σε κάθε χώρο, αλληλεπιδρά με τον κόσμο, τον κινητοποιεί και τον φωτίζει στη δράση του.

Οι ιδέες δείχνουν τον πλούτο και τη δύναμή τους (ακόμα και δια της απουσίας τους, δηλαδή από την ανάποδη, κάποιες φορές) σε πολλές παρεμβάσεις του προσυνεδριακού διαλόγου, που ολοκληρώθηκε τις προάλλες και είναι ίσως η πιο μαζική και ενδιαφέρουσα αντίστοιχη διαδικασία, που μπορεί να παρακολουθήσει κανείς στη χώρα μας (η κε του μπλοκ σκοπεύει να παρουσιάσει εν καιρώ κάποια χαρακτηριστικά στιγμιότυπά της, αλλά περιμένει να ολοκληρωθεί πρώτα το συνέδριο).

Κι όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς. Όσο κι αν φαίνεται περίεργο -δεδομένων των δικών μας αδυναμιών και της επίγνωσής τους- διάφορα ΚΚ περιμένουν να αξιοποιήσουν τις επεξεργασίες του ΚΚΕ, για να εμπλουτίσουν τις δικές τους ή για να δουν την εξέλιξη της διαπάλης στις γραμμές του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Δεν είναι τυχαίο το "ρεκόρ" κι ο αριθμός των 90 εργατικών και κομμουνιστικών κομμάτων, που έστειλαν χαιρετιστήριο μήνυμα για τις εργασίες του συνεδρίου.

Τα αστικά ΜΜΕ αντιλαμβάνονται αυτήν την κορύφωση με όρους κορυφών. Ποιος θα είναι επικεφαλής, αν θα είναι σύνεδρος ο Μπογιόπουλος, ποιες προσωπικότητες ήρθαν ως καλεσμένοι στο πρώτο, ανοιχτό μέρος. Στο 19ο Συνέδριο πχ τα περισσότερα ΜΜΕ είχαν ασχοληθεί με την αλλαγή φρουράς και την εκλογή του Κουτσούμπα, παρά με την ψήφιση του νέου προγράμματος. Κι ύστερα ψέγουν εμάς για προσωπολατρία...

Ακόμα κι έτσι όμως, υπό αυτό το προσωποκεντρικό πρίσμα, δεν κάνουν δουλειά. Εξίσου ενδιαφέρουσα θα είναι πχ η σύνθεση των νέων οργάνων, τα άτομα που θα απαρτίζουν τη νέα ΚΕ και το Πολιτικό Γραφείο, ο βαθμός ανανέωσης στα όργανα.
Εξίσου ενδιαφέρουσα θα ήταν πχ -με όρους αστικών ΜΜΕ- μια αποτίμηση της πρώτης θητείας του ΓΓ, που διέψευσε τις χαμηλές προσδοκίες -ακόμα και μερικών σφων- ενώ στην πορεία σκότωσε τον Κνίτη που έχει μέσα του, κι ήθελε να φωνάζει συνθήματα στις συγκεντρώσεις, να απαντάει στο λαό από κάτω, κοκ. Παράλληλα φανέρωσε -εμμέσως πλην σαφώς- ότι είναι γάβρος, σε αντίθεση με την πράσινη Αλέκα, που πάντως πρέπει να ξέρει/βλέπει περισσότερη μπάλα.
Αυτά κι αν είναι ιδεολογικά ζητήματα. Ποιος θα καταγγείλει αυτή τη στροφή;

Ενδιαφέρον έχει κι η εισήγηση -που τη διαβάζει ο ΓΓ στην έναρξη των διαδικασιών, καθώς η κε του μπλοκ πληκτρολογεί αυτές τις γραμμές- όπου πολλές φορές θίγονται ζητήματα του προσυνεδριακού και γίνεται μια ολόπλευρη, σφαιρική ανάλυση -σαν περίληψη των θέσεων, για όσους τεμπέλιασαν και δεν τις διάβασαν εγκαίρως.

Όσο για τη σημειολογία των αριθμών και των ημερομηνιών: η έναρξη των εργασιών συμπίπτει με μια ιδιαίτερη επέτειο, της εκτέλεσης του Μπελογιάννη και των συντρόφων του απ' το αστικό κράτος.
Μεσολαβεί η Πρωταπριλιά, όπου θα χορτάσουμε πρωτότυπα αστεία (πχ σοκ: μυστική έκθεση του ΓΓ για την αποφλωρακοποίηση και την εγκληματική επίδραση του οπορτουνισμού). Αν και από μία άποψη, τα αστικά ΜΜΕ δε χρειάζεται να κάνουν κάτι διαφορετικό από ό,τι έκαναν μέχρι τώρα. Και από μία άλλη, τίποτα δε θα ξεπεράσει τα φοβερά εμπνευσμένα αστεία (χα-χα-χα, τα γράφω και γελάω μόνος μου) για το 20ό Συνέδριο, που θα εκλέξει ΓΓ το Χρουτσόφ και δε συμμαζεύεται.
Πού τα σκέφτονται οι σατανάδες, ήθελα να 'ξερα... Νομίζω πως ξεπερνάνε σε έμπνευση και τα πρόσφατα χωρατά για το 2017, τους συνειρμούς με το 1917 και την επανάσταση που έρχεται...

Ευτυχώς (δεν) ηττηθήκαμε σύντροφοι

Όμως εγώ δεν παραδέχτηκα την ήττα

Μανόλης Αναγνωστάκης

Όμως εγώ την παραδέχτηκα και την υποδέχτηκα με ανακούφιση, μη σου πω και πανηγυρίζοντας

Τάκης Λαζαρίδης

Η ατάκα του ΓΓ για τους ριψάσπιδες του κομμουνιστικού κινήματος, προχτές στην Αμαλιάδα, είχε πολύ συγκεκριμένη κατεύθυνση. Θα μπορούσε όμως να περιγράψει κάλλιστα και την περίπτωση του Τάκη Λαζαρίδη, συγκατηγορούμενου και συγκρατούμενου του Νίκου Μπελογιάννη, ο οποίος δεν ιδιώτευσε μόνο, δε βούλιαξε απλώς στη λαθολογία και τις αυταπάτες του ευρωκομμουνισμού, αλλά πέρασε και τυπικά στην απέναντι όχθη, σαν πολιτικός γενίτσαρος, που θριαμβολογούσε για την ήττα κι εξαργύρωσε τις πολιτικές του καταβολές. Όχι γιατί υπήρξε ποτέ μέλος του κόμματος ή σημαντικό στέλεχος, αλλά γιατί -όπως σημειώνει και ο Γιάννης Βούλτεψης, στον πρόλογο του βιβλίο "ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι"

Αυτά που λέει ο Λαζαρίδης δεν είναι πρωτάκουστα, τα έχουν πει κι άλλοι επί δεκάδες χρόνια. Αλλά τα έχουν πει αντίπαλοι του κομμουνιστικού κόμματος. Σήμερα αξία έχει κατά πρώτο λόγο το ότι τα λέει -και δεν τα λέει απλώς, αλλά και τα υποστηρίζει με επιχειρήματα και με βάση τα υπάρχοντα ντοκουμέντα- ένα γέννημα και θρέμμα του προπολεμικού κομμουνιστικού κινήματος. Ένας άνθρωπος που πέρασε σχεδόν όλα τα χρόνια του, ως το 1974, πότε στην παρανομία και πότε στη φυλακή. Που ο πατέρας του, παλιός συνδικαλιστής, εκτελέστηκε από τους Γερμανούς. Που η μητέρα του έζησε για χρόνια στη Μακρόνησο και στους άλλους τόπους εξορίας. Και που η αδελφή του καταδικάστηκε κι αυτή σε θάνατο σαν ασυρματίστρια του ΚΚΕ.

Είναι αυτό που τρώμε στη μάπα, σε διάφορες παραλλαγές, εδώ και χρόνια -και φέτος: ακούστε τι λέει για το κόμμα και τον Μπελογιάννη ένας από τους συντρόφους του... Και μάλιστα διεκδικεί τον τίτλο του γενναίου, που τόλμησε να προχωρήσει σε θαρραλέες παραδοχές, που οι άλλοι δεν τολμούν να κάνουν -στον εαυτό τους πρωτίστως και ακολούθως στους άλλους...

Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τι πραγματικά λέει ο Τ. Λαζαρίδης.

Οφείλουμε, παραμερίζοντας οποιαδήποτε σκοπιμότητα, να αναγνωρίσουμε την αυταπόδεικτη αλήθεια ότι την απόφαση για το Δεκέμβρη την πήραν και την επέβαλαν οι Σοβιετικοί. Εκείνο που μένει άγνωστο και δε θα μάθουμε ποτέ είναι πώς συγκεκριμένα την επέβαλαν. Με ένα μορφασμό, με μια χειρονομία ή απλώς, κλείνοντας πονηρά το μάτι...

(Αυτό το τελευταίο αναφέρεται στα -αμφίβολης αξιοπιστίας- απομνημονεύματα του Ιωαννίδη, όπου κάνει λόγο για ένα μορφασμό του Ποπόφ, του σοβιετικού αξιωματικού που είχε έρθει για λίγες ώρες στα βουνά της ελεύθερης Ελλάδας, σχετικά με τις δυνατότητες του ΕΛΑΣ να συγκρουστεί με τους Άγγλους, μετά την απελευθέρωση).

Ο Λαζαρίδης δεν αγνοεί τα ντοκουμέντα που δείχνουν τη στάση των Άγγλων στα Δεκεμβριανά. Θεωρεί όμως ότι αποδεικνύουν απλώς την αποφασιστικότητά τους, καθώς είχαν πληρώσει ακριβά για την Ελλάδα στη συμφωνία με τα χαρτάκια της Γιάλτας (που δεν ήταν στη Γιάλτα) κι ήθελαν να κρατήσουν με κάθε τρόπο αυτό που είχαν πληρώσει... Βεβαιώνει μάλιστα ότι οι Βρετανοί ήθελαν να αποφύγουν το Δεκέμβρη, που τον προκάλεσαν οι Σοβιετικοί, ως απάντηση στην κρυφή συμφωνία μεταξύ Άγγλων και Γερμανών, για την ομαλή κι αναίμακτη αποχώρηση των τελευταίων από τη χώρα μας -που κάθε άλλο παρά υπηρετούσε την "κοινή, συμμαχική υπόθεση".

Ας περάσουμε όμως στην ουσία.

Το "ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι" δεν είναι λοιπόν παραδοξολογία. Εκφράζει πλήρως την πραγματικότητα. Αν είχαμε κερδίσει, αν είχαμε την εξουσία, η χώρα μας θα είχε ακολουθήσει τη μοίρα τω άλλων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης που προσδέθηκαν στο σοβιετικό άρμα. Θα είχε μετατραπεί σε έναν ακόμα δορυφόρο της Μόσχας. Ως γνήσιοι και ορθόδοξοι μαρξιστές-λενινιστές, οι Ζαχαριάδης-Ιωαννίδης και Σία θα είχαν επιβάλει τη "δικτατορία του προλεταριάτου" -την προσωπική τους δηλαδή δικτατορία- προκειμένου να συντρίψουν την "αντεπανάσταση" και να οδηγήσουν τη χώρα μας στο "σοσιαλιστικό μετασχηματισμό". Και επειδή ισχυρή θα ήταν η αντίσταση του δημοκρατικού και φιλελεύθερου Ελληνικού λαού, η "δικτατορία του προλεταριάτου" θα έπαιρνε την πιο στυγνή και ανελέητη μορφή. Τηρουμένων των αναλογιών, η πατρίδα μας θα είχε μετατραπεί σε δεύτερη Αλβανία. Το ίδιο, όπως εκείνη, υπανάπτυκτη, καθυστερημένη και ανελεύθερη.

Το πρόβλημα εντοπίζεται στη στρατηγική του κομμουνιστικού κινήματος.

Ολόκληρο σχεδόν τον εικοστό αιώνα και μέχρι αυτή τη στιγμή ακόμα, η Αριστερά διαπράττει ένα σοβαρότατο "διαρκές" λάθος. Σε μια χώρα που διψούσε και διψάει για αστικοδημοκρατικές αλλαγές, για δημοκρατική αναγέννηση και κοινωνικό εκσυγχρονισμό, προσπάθησε, άλλοτε βίαια και άλλοτε ειρηνικά να επιβάλει τον "σοσιαλιστικό μετασχηματισμό". Χωρίς να παίρνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες και δυνατότητες, χωρίς να κατανοεί το ιστορικό γίγνεσθαι και να λογαριάζει συσχετισμούς δυνάμεων και διεθνείς συνθήκες, αγωνίστηκε με πάθος για να πραγματωθεί το "σοσιαλιστικό όραμα",

Αποφαίνεται μάλιστα ότι το ίδιο "σοσιαλιστικό όραμα" θολώνει τον ΣΥΝ και την πολιτική του. Αλλά προσθέτει στη συνέχεια τα εξής προφητικά:

Κι όμως, αν μπορούσε... Αν μπορούσε ο ΣΥΝ να πετάξει τις παρωπίδες, αν μπορούσε να ξεφύγει από τα κλισέ και τα στερεότυπα, θα μπορούσε να κάνει θαύματα. Θα μπορούσε να αποτελέσει το προζύμι, τη μαγιά, για μια συνένωση των "δυνάμεων της λογικής", των δυνάμεων της πραγματικής προόδου που αναμφισβήτητα, αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία, αυτή τη στιγμή όμως αδρανούν ή ασφυκτιούν μέσα στους υφιστάμενους πολιτικούς σχηματισμούς. Θα μπορούσε να ξεφύγει από το περιθώριο στο οποίο αυτοκαταδικάζεται τόσες δεκαετίες τώρα και να καταστεί πρωτοπόρα ηγετική δύναμη σε ένα νέο "μπλοκ εξουσίας", με βάση ένα ελάχιστο κοινό πρόγραμμα που να ανταποκρίνεται στις σημερινές ζωτικές ανάγκες αυτού του τόπου. Γιατί ενώ η δύναμή του είναι μικρή, έχει ο ΣΥΝ μεγάλο ειδικό βάρος. Αγγίζει και συγκινεί γνήσιες πατριωτικές και προοδευτικές δυνάμεις αυτού του τόπου που όμως διστάζουν πάντα να τον ακολουθήσουν στην αντιφατική και αδιέξοδη πολιτική του. Θα μπορέσει όμως; Πρέπει να παραδεχτώ πως οι ελπίδες είναι ελάχιστες έως ανύπαρκτες...

Αυτά τα έγραφε με αφορμή ένα ιστορικό συνέδριο στα μέσα της δεκαετίας του 90'. Κι ευτυχώς, πρόλαβε να δει και να ζήσει τη δικαίωσή του. Άλλο αν ενδιάμεσα είχε στηρίξει τις ελπίδες του στη ΝΔ του (πατέρα) Μητσοτάκη.

Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός και ορατός. Και η μοναδική δύναμη που μπορεί να παρεμποδίσει και να ανακόψει αυτήν την πορεία είναι η Νέα Δημοκρατία. Η μεγάλη αυτή δημοκρατική παράταξη, η πιο γνήσια προοδευτική και η πιο γνήσια πατριωτική στη χώρα μας. Και η πιο συκοφαντημένη. Σε κρίσιμες στιγμές της πρόσφατης ιστορίας μας έπραξε το χρέος της. Είναι βέβαιο πως θα το πράξει και τώρα.

Όπου το τώρα είναι λίγο πριν τις αλλεπάλληλες εκλογικές μάχες του 89-90. Την ίδια περίπου περίοδο μάλιστα απευθύνει μια επιστολή στο Μίκη Θεοδωράκη και του ασκεί δριμεία κριτική επειδή πήγε στη "φιέστα της Μακρονήσου", συνεπικουρούμενος αμέριστα από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Πασχίζετε για λόγους ευτελούς κομματικής σκοπιμότητας, να διαιωνίσετε ανύπαρκτες πλέον "διαχωριστικές γραμμές". Είναι, πράγματι, πρωτοφανείς οι αγριότητες που διέπραξαν οι αντίπαλοί μας στη Μακρόνησο. Όμως οι αγριότητες, Μίκη, είναι νόμος του εμφυλίου. Και σε αγριότητες δεν υστερήσαμε κι εμείς. Ας θυμηθούμε την Ελένη Γκατζογιάννη και τις άλλες μαρτυρικές μανάδες της Ηπείρου. Ας θυμηθούμε το Χρήστο Λαδά. Κι ας μην ξεχνάμε τις βιαίως στρατολογημένες ανήλικες χωριατοπούλες που με το ζόρι βάζαμε να πολεμήσουν, με το ζόρι να σκοτώσουν και να σκοτωθούν.
Το πραγματικό ερώτημα λοιπόν δεν είναι ποιος ευθύνεται για τις αγριότητες του Εμφυλίου, αλλά ποιος ευθύνεται για τον ίδιο τον Εμφύλιο και συνεπώς για τις αγριότητές του. Και οι μεγάλοι ένοχοι, Μίκη, είμαστε εμείς. Αυτή είναι η οριστική και τελεσίδικη κρίση της Ιστορίας.

Σε άλλο σημείο του βιβλίου, ο Λαζαρίδης μιλάει για "κύμα αντεκδικήσεων που ήταν επόμενο να ξεσπάσει μετά τις ακρότητες στην Κατοχή και ιδιαίτερα στα Δεκεμβριανά.
Δεν ξέρω τι ρόλο έπαιξαν αυτά στη μετέπειτα πορεία-μετάλλαξη του Μ. Θεοδωράκη, που σε λίγους μήνες έγινε υπουργός της ΝΔ του Μητσοτάκη. Βέβαια, ο... προφητικός Λαζαρίδης -σαν τον προφήτη του Αρκά ένα πράμα- συμπληρώνει διευκρινιστικά -χωρίς ίχνος αυτοκριτικής- πως...

Αποτελεί τίτλο τιμής για τη ΝΔ ότι αντιμετώπισε με σθένος και αποτελεσματικότητα την Πασοκική λαίλαπα, ότι στάθηκε το ισχυρό ανάχωμα που δεν επέτρεψε στον Αν. Παπανδρέου να παρεκκλίνει από την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και να ακολουθήσει επικίνδυνα τριτοκοσμικά μονοπάτια.
Η συνέχεια ωστόσο υπήρξε αποκαρδιωτική (...) η ΝΔ ως κυβέρνηση απεδείχθη εντελώς ανάξια των περιστάσεων (...) αντί να βγάλει τη χώρα από την κρίση, κατέστη η ίδια μέρος της κρίσης.

Η πλάκα είναι πως στο βιβλίο υπάρχουν πολλά χρονικά στρώματα γραφής, που μάλιστα παραπέμπουν το ένα στο άλλο, θυμίζοντας κατά μία έννοια το κινηματογραφικό Inception.

Αυτό στο οποίο μένει σταθερός όμως ο Λαζαρίδης είναι η θέση του ότι δε φταίνε οι ξένοι για τα δικά μας δεινά -πλην των σοβιετικών βέβαια.

Τώρα γιατί οι "ξένοι" μας δέχτηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και γιατί μας έσωσαν και μας σώζουν από τη χρεοκοπία με τα τρισεκατομμύρια των "πακέτων" Ντελόρ και Σαντέρ είναι ένα άλυτο μυστήριο...

Και παρακάτω:

Όσον αφορά το ΝΑΤΟ και την ΕΟΚ, η Ιστορία έδωσε ήδη την απάντηση: ήταν μια ελεύθερη και συνετή επιλογή κι όχι μόνο των ηγετών της Δεξιάς αλλά του συνόλου των πολιτικών ηγετών της χώρας, εξαιρέσει των ηγετών της άκρας Αριστεράς. Μια επιλογή που συνέβαλε αποφασιστικά στη διασφάλιση της εθνικής μας ανεξαρτησίας και στη δημιουργία των προϋποθέσεων για ταχύρρυθμη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Η ισότιμη συμμετοχή μας στην ΕΟΚ, σε αυτή την ελεύθερη, δημοκρατική και δυναμική κοινότητα, αποτελεί ιστορικό επίτευγμα στους πρωτεργάτες του οποίου ανήκει ακέραιη η εθνική ευγνωμοσύνη.

Αποκρούει μάλιστα τα περί "εθνικής μειοδοσίας" και σημειώνει πως είναι αστείο να κατηγορούμε για κάτι τέτοιο τους ηγέτες της Δεξιάς, όταν εμείς δεν τους είχαμε αφήσει άλλη επιλογή.

Ο Λαζαρίδης εντοπίζει το θεμελιακό λάθος του μαρξισμού, που θεωρεί ιστορικά ξεπερασμένο το καπιταλιστικό σύστημα:
Στο κατώφλι του 21ου αιώνα, ο καπιταλισμός αποδεικνύει ότι όχι μόνο δεν έφαγε τα ψωμιά του, αλλά αντίθετα είναι σε θέση να προσφέρει ακόμα αρκετό ψωμί στην ανθρωπότητα.

Και προσθέτει: η θεμελιώδης, η κυρίαρχη αντίθεση της εποχής μας, δεν είναι ανάμεσα στον "καπιταλισμό που πεθαίνει" και στο "σοσιαλισμό που αναπτύσσεται". Η θεμελιώδης αντίθεση της εποχής μας είναι ανάμεσα στον αναπτυσσόμενο καπιταλισμό και το πολιτικό του εποικοδόμημα, την κοινοβουλευτική δημοκρατία, και το σοβιετικό κρατικό καπιταλισμό και το πολιτικό του εποικοδόμημα, την ωμή δικτατορία.

Δεν ξεγελιέται από την πολιτική της ειρηνικής συνύπαρξης, που δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ανοιχτή ομολογία της αδυναμίας της σοβιετικής νομενκλατούρας να επιβληθεί δυναμικά, και έχει δύο στόχους.
α) να αποκοιμίσει λαούς και κυβερνήσεις και να εξαπατήσει ως προς τις πραγματικές της προθέσεις, δημιουργώντας κλίμα εφησυχασμού.
β) να περιβληθεί με το φωτοστέφανο του ειρηνόφιλου, του φλογερού οπαδού της ειρήνης, αποκτώντας συμπάθειες διεθνώς.

Θεωρεί ότι η σοβιετική νομενκλατούρα αποτελεί τη σοβαρότερη πυρηνική απειλή για την υφήλιο και προσθέτει:

Μπορεί κανείς να αποδέχεται ή να απορρίπτει τον "αμερικάνικο τρόπο ζωής". Και να διαφωνεί επίσης με ορισμένες πλευρές της αμερικάνικης εξωτερικής πολιτικής. Δεν μπορεί όμως να αρνηθεί ότι στις ΗΠΑ έλαχε η ιστορική ευθύνη και η τιμή να αντιμετωπίσουν τη θανάσιμη απειλή που αποτελεί για ολόκληρο τον κόσμο η σοβιετική νομενκλατούρα.

Κι ευτυχώς έχει οξυμένο κριτήριο, που του επιτρέπει να συλλάβει την ουσία της Περεστρόικα...

Ο Γκορμπατσόφ υπήρξε σαφής: οι μεταρρυθμίσεις μας -τόνισε- δεν αποβλέπουν στην υπονόμευση του σοσιαλισμού. Αντίθετα, τείνουν στην εδραίωσή του (...) Πίσω από τα ωραία λόγια, η τερατώδης μηχανή θα εξακολουθήσει να δουλεύει ασταμάτητα, λιώνοντας ανελέητα στα γρανάζια της ανθρώπους, ιδέες κι ελπίδες. Και λέξεις όπως η "περεστρόικα" και η "γκλάσνοστ" θα χρησιμεύουν απλώς για να καλύπτουν τον απαίσιο ήχο της. Όπως ακριβώς ο θόρυβος των μηχανών μπροστά στο κτίριο της οδού Μπουμπουλίνας πάσχιζε να καλύψει τις οιμωγές των βασανιζόμενων στα υπόγεια.

(έλειπε λίγη θεωρία των δύο άκρων).
... όσο και την ουσία του παπανδρεϊκού ΠαΣοΚ.

Τρεις είναι οι βασικές επαγγελίες του ΠΑΣΟΚ, που αποτελούν και τους διακηρυγμένους στόχους της κυβερνητικής πολιτικής του:
-Εθνική ανεξαρτησία.
-Λαϊκή κυριαρχία.
-Κοινωνική απελευθέρωση, η οποία θα επιτευχθεί με το "σοσιαλιστικό μετασχηματισμό".
Θαυμάσιοι στόχοι. Μόνο που, όπως θα 'λεγε και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, γίνεται ένα μικρό λάθος στη διεύθυνση... Γιατί:
1) Η εθνική μας ανεξαρτησία δεν κινδυνεύει από τη Δύση και ειδικότερα από τον "αμερικάνικο ιμπεριαλισμό". Κινδυνεύει, και όχι μόνο αυτή αλλά και η εδαφική μας ακεραιότητα, από τον επεκτατισμό της σοβιετικής νομενκλατούρας και τις εδαφικές βλέψεις των βόρειων γειτόνων μας.
(...)
2) Η λαϊκή κυριαρχία δεν κινδυνεύει από τους ξένους κι από τη Δεξιά. Κινδυνεύει από το ΚΚΕ που διακηρυγμένο στόχο του έχει την επιβολή της "δικτατορίας του προλεταριάτου".
(...)
3) Η "κοινωνική απελευθέρωση", η "κοινωνική δικαιοσύνη" δεν μπορεί επιτευχθεί με το "σοσιαλιστικό μετασχηματισμό". Γιατί ο "σοσιαλιστικός μετασχηματισμός", στις συγκεκριμένες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες της χώρας μας, αποτελεί σκέτη ουτοπία, όραμα απατηλό.

Στο τέλος υπάρχει και μια... αυτοκριτική (αν και σε άλλο βιβλίο του υπονοεί πως λόγω των οικογενειακών του καταβολών ο δρόμος του ήταν χαραγμένος, ανεξάρτητα από τη δική του θέληση).

Στον Εμφύλιο δεν πολέμησα με το όπλο στο χέρι. Πήρα όμως μέρος ως μέλος του μηχανισμού των ασυρμάτων. Βοήθησα έτσι στη διεξαγωγή και την παράταση του Εμφυλίου, συνέβαλα να χυθεί αθώο αίμα αδελφικό.
Θα ήθελα να εκφράσω τη βαθιά μου λύπη. Βέβαια το να εκφράζει κανείς τη βαθιά, έστω, λύπη του μπρος σε ένα δάσος από σταυρούς για τους οποίους δεν είναι άμοιρος ευθύνης, ηχεί κάπως παράταιρο. Ειλικρινά δε βλέπω τι άλλο μπορώ να κάνω. Τα δεκαπέντε χρόνια φυλακής και τα άλλα τόσα σχεδόν της παρανομίας ας θεωρηθούν αρκετή τιμωρία. Κι ας θεωρηθούν οι γραμμές αυτές ως μια προσπάθεια εξιλέωσης...

Ειλικρινά δε θα μπορούσε να κάνει κάτι άλλο. Και σίγουρα έχει εξιλεωθεί στα μάτια της αστικής τάξης, που τον χρησιμοποιεί κατάλληλα σε κάθε ευκαιρία, αναγνωρίζοντας την ειλικρινή μεταμελειά του.
Κι αν παραμένει πιστός σε κάτι ο Τάκης Λαζαρίδης είναι ότι δεν αρκέστηκε σε μια απλή μεταμέλεια και μια ιδιώτευση. Έγινε χυδαίος αντικομμουνιστής -με εκείνη τη χυδαιότητα που μόνο ορισμένους "πρώην" μπορεί να διακρίνει- κι έφτασε την "ανάλυσή" του στα επίπεδα της ψυχροπολεμικής υστερίας -αντιμετωπίζοντας πχ το ΠαΣοΚ κάπως σαν συνοδοιπόρο...

Κι αν ο ίδιος πιστεύει πως φταίει για όλα αυτά, ίσως να έπρεπε να τον εκτελέσουν κι αυτόν. Να του απαντήσουμε "δυστυχώς δεν σε εκτέλεσαν πρώην σύντροφε" (για να προστατέψεις την υστεροφημία σου, και για να τιμωρηθείς όπως πιστεύεις πως αξίζει σε όσους έδρασαν από τις γραμμές του ΚΚΕ και του λαϊκού κινήματος...
Κι ευτυχώς ηττηθήκαμε, αλλά δε μας έσβησαν. Το κόμμα έχει γερές ρίζες στην ελληνική κοινωνία (που παραμένει ταξική, συνεπώς άδικη) και θα συνεχίσει να γεννά Μπελογιάννηδες, μεγάλους και μικρούς, ανώνυμους ήρωες της ταξικής πάλης.

Αυτόν τον άνθρωπο μας λένε -κουνώντας επιτιμητικά το δάχτυλο- να ακούσουμε προσεκτικά για τον Μπελογιάννη.
Ε ας τον ακούσουμε λοιπόν, να δούμε τι έχει να μας πει.

Το βράδυ του Σαββάτου 29 Μαρτίου πέσαμε να κοιμηθούμε σχεδόν ξένοιαστοι. Παρόλο που κατά τη διάρκεια της μέρας υπήρξαν μερικά ανησυχητικά σημάδια, δεν περιμέναμε εκτέλεση. Ακόμα και στις πιο σκληρές στιγμές του Εμφυλίου, δε γίνονταν εκτελέσεις Κυριακή.
Ξυπνήσαμε από ξαφνικό θόρυβο. Ποδοβολητό που πλησίαζε, κλειδαριές που βροντούσαν, πόρτες κελιών που άνοιγαν τρίζοντας απαίσια.
Στο κελί μας μπήκε μια κουστωδία φυλάκων και χωροφυλάκων.
Ο Μπελογιάννης βρέθηκε αμέσως όρθιος.
"Πάμε για καθαρό αέρα;" ρώτησε, κι ένα αδιόρατο, πικρό χαμόγελο χαράχτηκε στο πρόσωπό του.
"Ναι Νίκο, πάτε για εκτέλεση".
Ντυθήκαμε γρήγορα.
Ήρθε λοιπόν το τέλος. Δεν πρόλαβα να δω και να ζήσω όσα θα 'θελα. Αγαπημένα πρόσωπα, στιγμές ακριβές περνούν με κινηματογραφική ταχύτητα. Γιατί να νιώσει τόση πίκρα η μάνα μου; Όμως περίεργο, δε νιώθω καμία ταραχή, κανένα φόβο. Σα να 'ταν μια διαδικασία που δε με αφορούσε. Είναι τόσο απλό λοιπόν το πέρασμα από τη ζωή στην ανυπαρξία.
Πρώτος βγήκε ο Μπελογιάννης, ακολούθησε ο Μπάτσης. Κι ως έκανα να ακολουθήσω, με σταμάτησε ο Αρχιφύλακας.
"Εσύ Λαζαρίδη κάθισε".
Ακόμα και τώρα, ύστερα από τόσα χρόνια, δεν μπορώ να το εξηγήσω. Με την ίδια ηρεμία και αταραξία που άκουσα τη φράση "πάτε για εκτέλεση", άκουσα και τη φράση αυτή που με ξανάφερνε στη ζωή. Πικρία μόνο και λύπη άφατη για αυτούς που έφευγαν.
Να λοιπόν που το ταξίδι δεν τελείωσε. Η ζωή συνεχίζεται και ο αγώνας συνεχίζεται. Θα συνεχίσω το δρόμο που χάραξαν ο πατέρας μου, ο Νίκος Μπελογιάννης και τόσοι άλλοι γνωστοί σύντροφοι.
Αυτές οι σκέψεις σαν όρκος ιερός, σαν ύστατος αποχαιρετισμός σ' αυτούς που έφευγαν, φτερούγιζαν στο κελί μου ως το ξημέρωμα.
Κάποια στιγμή, ύστερα από χρόνια άλλαξα πορεία, αθέτησα τον όρκο. Δεν μπορούσα να κάνω διαφορετικά. Στο "ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι" εξηγώ τους λόγους.

Αφού λοιπόν τα λέει και μόνος του πως πάτησε τον όρκο του, δεν είναι λίγο υποκριτικό να συνεχίζετε να τον επικαλείστε, για να μεταπείσετε αυτούς που δεν έγιναν επίορκοι, δεν προσκύνησαν την εξουσία και συνεχίζουν να παλεύουν και να αγωνίζονται;
Τι λες κι εσύ Τάκη;

(Πολ)ποτ πουρί

Ήξερες εσύ σφε αναγνώστη ότι ο Νίκος Μπελογιάννης ήταν κομμουνιστής; Α, το ήξερες. Πάλι καλά, γιατί αν περίμενες να το μάθεις από την πρωθυπουργική ομιλία χτες στην Αμαλιάδα, ακόμα θα περίμενες τη Δευτέρα Παρουσία -που δεν είναι ο σοσιαλισμός, αλλά να περιμένεις να δεις πασόκο με τσίπα. Ο (δεν έχει τσίπα) Τσίπρας ευχαρίστησε στην ομιλία του ακόμα και την εκκλησία (έχει πάρει το κολάι και την αναφέρει παντού) για τη συμβολή της στη δημιουργία του μουσείου, και γενικώς τους πάντες πλην Λακεδαιμονίων, δηλ το κόμμα του Μπελογιάννη.

Μήπως ήξερες όμως σύντροφε ότι ο Μπελογιάννης αγωνίστηκε και θυσιάστηκε για τη δημοκρατική ομαλότητα; Ε πώς, αφού το είπε ο Τσίπρας.

Σιγά μη θυσιάστηκε και για την ανάπτυξη, σε ακούω να λες Γιάννη Α-γιάννη. Κι εγώ που νόμιζα πως τον εκτέλεσαν ακριβώς για να στεριώσουν τη δική τους, αστική δημοκρατική ομαλότητα, που έπρεπε να ισοπεδώσει κάθε αντίσταση κι όποιο κεφάλι δεν ήταν σκυμμένο και προεξείχε... Μόνο έτσι, μόνο με τσακισμένο το λαό και τους αγώνες του, μπορούσαν να στήσουν στις πλάτες του το οικονομικό, αναπτυξιακό τους θαύμα, μεταπολεμικά...

Πολύ καλή ήταν η πρωθύστερη απάντηση για τους ριψάσπιδες του κομμουνιστικού κινήματος που πλασάρουν το συμβιβασμό ως επανάσταση. Αλλά ακόμα κι ο -απών χτες- υιός Μπελογιάννης, που έχει πει σε μια πρόσφατη συνέντευξή του πως θα ψήφιζε με βαριά καρδιά του Σύριζα για να μη βγει ο Μητσοτάκης, είχε μια "καλή κουβέντα" για την κυβέρνηση στο χαιρετισμό που έστειλε να διαβαστεί: ευτυχώς που δε ζει ο πατέρας μου σήμερα να δει την υποδούλωση...

Εν τω μεταξύ το ΑΒ ανάφερε , χτες τον Μπελογιάννη ως "πρώην στέλεχος του ΚΚΕ"... Λες και είχε διαγραφεί ποτέ από το κόμμα. Αλλά εντάξει, αφού νυν δεν είναι, πώς να το πουν; Με την ίδια λογική βέβαια κι ο Λένιν είναι πρώην στέλεχος των μπολσεβίκων -κι ας μην υπάρχει σήμερα ΚΚΣΕ*

Μαζί με το παραπάνω, μπορούμε να προσθέσουμε στο πάνθεο με τις μουσμουλιές και τα/τους εξής:

-Τους φιλελέ μοναρχοφασίστες που απορούσαν γιατί πρέπει να τιμάει η ελληνική βουλή κάποιον που έχει καταδικαστεί ως κατάσκοπος της πατρίδας του (αυτοί τουλάχιστον είναι ειλικρινείς και ας μην έχουν την κριτική ικανότητα να ξεχωρίσουν τους κομμουνιστές -πχ τον Μπελογιάννη- από ένα Συριζαίο, σαν τον Τσίπρα.

-τους ριψάσπιδες που συμπληρώνουν ιδανικά την παραπάνω κατηγορία και τιμούν ως ήρωα τον Μπελογιάννη, για να θάψουν το κόμμα του. Κακή ώρα όπως ο Δ. Φύσσας (καμία πολιτική σχέση με τον Παύλο) που έχει γράψει μεταξύ άλλων το χυδαία αντικομμουνιστικό μυθιστόρημα "Πλατεία Λένιν, πρώην Συντάγματος". Και τον Τάκη Λαζαρίδη, που τον επικαλείται στην κατακλείδα του ο Φύσσας, και μπορεί να μας απασχολήσει σε προσεχή ανάρτηση. 

-το είδος των απολίτικων (;) που δεν μπορούν να βλέπουν κόμματα να μαλώνουν για την πολιτική κληρονομιά που άφησε ως παρακαταθήκη ο Μπελογιάννης και για το ποιος έχει δικαίωμα -και ποιος όχι- να τον τιμά.

-τη δημοσιογράφο της ΕΤ-3 που είχε καλεσμένο τον Γκικόπουλο (τον ερασιτέχνη που υποδύθηκε το ρόλο του Μπελογιάννη στην ταινία του Τζίμα "ο άνθρωπος με το γαρίφαλο"), τον ρώτησε ρητορικά πού θα βρισκόταν πολιτικά ο Μπελογιάννης σήμερα, αν ζούσε, και έφριξε όταν ο Γκικόπουλος της απάντησε πολύ φυσιολογικά "στο ΚΚΕ", γιατί δε θα μπορούσε να τον φανταστεί κάπου αλλού εκτός από το κόμμα με το οποίο συνδέθηκε.

-τους αριστεροχωριάτες στα social media που κρίνουν εξ ιδίων τα αλλότρια και κριτικάρουν το ΚΚΕ που βρέθηκε στην ίδια εκδήλωση μαζί με τον Τσίπρα, που ήθελε να αντλήσει πολιτική υπεραξία και να πουλήσει λεζάντα. Και να στο λέει αυτό -ότι του κάνεις αβάντα δηλ- ποιος; Οι ΛΑΕτζήδες...

Που είχαν όμως κι άλλη μεγάλη στιγμή. Δεν εννοώ την κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν με αφορμή την επίσκεψη Τσίπρα στα εγκαίνια του μουσείου, μαζί με Ανταρσυα και ΕΕΚ (!;). Αλλά ένα κομμάτι της Ίσκρα για τη συνάντηση του Πούτιν με τη Λεπέν, που θρηνούσε για το λάθος του Ρώσου ηγέτη...

Κι ύστερα κάποιοι (που φλερτάρουν συστηματικά με το Λαφαζάνη) θεωρούν άδικη την κριτική του ΚΚΕ στον ευρωσκεπτικισμό της ΛαΕ, ότι επιλέγει συμμαχία με συγκεκριμένο ιμπεριαλιστή, κοκ. Το τσουβάλιασμα με τους ακροδεξιούς όμως μόνοι τους το επιλέγουν, δεν το κάνει κάποιος άλλος.

Μπορείτε επίσης να δείτε την αναφορά στο σημερινό πρωτοσέλιδο των Νέων (κάτω δεξιά) και ένα θέμα του News247 για τα μαθήματα ιστορίας του Κουτσούμπα στον Τσίπρα.

* * *

Καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία για το 20ό Συνέδριο (και τη μυστική έκθεση που θα μοιράσει την τελευταία μέρα στους συνέδρους ο ΓΓ -που να μου το θυμηθείς, θα το χρησιμοποιήσουν πολλοί ως πρωταπριλιάτικο αστείο), τα δεκάδες χαιρετιστήρια μηνύματα που φτάνουν από κομμουνιστικά κι εργατικά κόμματα όλου του κόσμου είναι μια ευκαιρία να φρεσκάρει ή να εμπλουτίσει κανείς τις γνώσεις του για την κατάσταση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, και παράλληλα να του γεννηθούν νέες απορίες.

Μπορεί να δει πχ ΚΚ από εξωτικά μέρη όπως τη Σουαζιλάνδη! Ή από πολιτικά (μιλώντας) εξωτικά μέρη, όπως το Πουέρτο Ρίκο και το Λουξεμβούργο που κανονικά θα είχε λιγότερες πιθανότητες και από το Λέτσοβο να έχει κομμουνιστές και μάλιστα κόμμα ολόκληρο κι όχι μια οργάνωση βάσης.

Μπορεί να δει ονόματα που θα του τραβήξουν την προσοχή, όπως το ΚΚ Μακεδονίας, και το ΚΚΣΕ* που ζει και βασιλεύει σα μεγαλέξανδρος και έχει μάλιστα και τμήμα του στη Λευκορωσία! Ή όπως η 5η συνάντηση ΚΚ της Κ. Αμερικής και του Παναμά, που όμως δεν περιλαμβάνει το Κόμμα Λαϊκής Πρωτοπορίας της Κόστα Ρίκα, με το πρωτότυπο σήμα-έμβλημα.

Τα εξίσου αξιοπερίεργα σήματα του ΚΚ Βοημίας-Μοραβίας (με το κερασάκι) και του ΚΚ Σλοβακίας όπου πιθανότατα έχουν απαγορευτεί τα κομμουνιστικά σύμβολα και επιστρατεύουν τη φαντασία, για να ξεπεράσουν το σκόπελο.

Τον ήλιο (που δεν ανατέλλει ούτε πρασινίζει) στο σήμα του Σουδανικού ΚΚ και του Ρουμάνικου Σοσιαλιστικού Κόμματος, που δεν πρέπει να συγχέεται με το Ρουμανικό ΚΚ - ΧΧΙ αιώνα, που δεν έχει εντάξει απλά τον εικοστό πρώτο αιώνα στο όνομά του, αλλά το έχει βάλει με λατινικούς χαρακτήρες. Και δεν πρέπει να συγχέεται με τη σειρά του με το κόμμα των κοινοτήτων της Ρουμανίας.

Περιττό να πω ότι η ίδια απορία υπάρχει και σε μια σειρά άλλες χώρες, όπως στις ΗΠΑ, όπου το ΚΚ είναι -κάτι σαν- συνιστώσα των Δημοκρατικών, και οι κομμουνιστές είναι αμελητέα δύναμη, αλλά αυτό δεν τους εμποδίζει να είναι χωριστά στο Κόμμα Κομμουνιστών ΗΠΑ (που προβάλλει σταθερά τη γραμμή τι Τραμπ, τι Κλίντον, όλοι οι σκύλοι μια γενιά) και το δίκτυο κομμουνιστικών οργανώσεων των ΗΠΑ.

Μπορεί επίσης να μη βγάλει νόημα από την αραβική γραφή στα σήματα κομμάτων όπως το Αιγυπτιακό ΚΚ, κυριλλική γραφή -μαζί με το χάρτη της χώρας- στο Σοσιαλιστικό Κίνημα Καζαχστάν, κοκ. Αλλά το πιο ουσιαστικό είναι να διαβάσει προσεκτικά τα χαιρετιστήρια μηνύματα όλων των κομμάτων, για να διακρίνει πίσω από τις γραμμές την πολιτική τους γραμμή.

Πχ όπως στο ΚΚ Κούβας, που υπόσχεται πως η επανάσταση θα νικήσει ενάντια σε οποιαδήποτε αντιξοότητα και εκστρατεία, και το Πορτογαλικό ΚΚ, που προβάλλει ένα αντι-ιμπεριαλιστικό σκεπτικό για να αιτιολογήσει τη στάση του και τη στήριξη μιας κυβέρνησης μειοψηφίας -όπως τη χαρακτηρίζει- του αντίστοιχου, πορτογαλικού ΠαΣοΚ, και όχι μιας κυβέρνησης συνεργασίας, όπου συμμετέχουν οι κομμουνιστές, ή μιας "αριστερής κυβέρνησης", όπως παρουσιάζεται από κάποιους.

Αλλά περισσότερα για αυτά, εν καιρώ...

Μετά τη Βάρκιζα

Το "Μετά τη Βάρκιζα" είναι ο τίτλος ενός ενδιαφέροντος βιβλίου του Σαράφη, του επικεφαλής του ΕΛΑΣ. Αλλά και ο τίτλος μιας παράστασης, που ανεβαίνει φέτος στο θέατρο Αλκμήνη (πατήστε το σύνδεσμο για λεπτομέρειες), όπου νιώθεις σαν τον Οβελίξ ενώ προσπαθεί να χωρέσει στο μεσαίο μέγεθος στολής, στο Αστερίξ Λεγεωνάριος, και στο τέλος θες να σηκωθείς και να χειροκροτήσεις όρθιος τους συντελεστές, όχι μόνο από ενθουσιασμό, αλλά για να ξεπιαστείς κάπως και να αρχίσει ξανά να κυκλοφορεί το αίμα.

(Ακολουθεί η λεγόμενη σποϊλεριά, που προδίδει το τέλος, πχ "ο μπάτλερ το έκανε". Συνεπώς, αν δεν έχετε δει την παράσταση, αλλά σκοπεύετε να το κάνετε τις επόμενες ημέρες, καλύτερα να αποφύγετε τις επόμενες παραγράφους).



Αυτό που με εμπόδισε να το κάνω, ήταν το απογοητευτικό -κατά τη γνώμη μου βέβαια- τέλος, όπου η μάνα, τραγική φιγούρα και βασική ηρωίδα, προδίδει τον αντάρτη γιο της, γιατί τον αγαπά τόσο που προτιμά να τον βλέπει φυλακισμένο αλλά ζωντανό, παρά στο βουνό, όπου κινδυνεύει κάθε στιγμή η ζωή του. Και πώς ξέρει ότι δε θα τον σκοτώσουν οι δεσμοφύλακές του; Γιατί της υποσχέθηκαν...

Νομίζω πως ο συγγραφέας πέφτει στην παγίδα της σεναριακής ανατροπής και το χάνει εντελώς. Δεν είναι μόνο το φινάλε που μοιάζει ελάχιστα ρεαλιστικό (καμία μάνα δε θα πρόδιδε το παιδί της, για να το... σώσει, όσο κι αν της περνούσε κάτι τέτοιο από το μυαλό), αλλά και η πολιτική του σημειολογία, που φαίνεται να ακυρώνει τον τίτλο του έργου και τα διδάγματα της Βάρκιζας, από την περίοδο της Λευκής Τρομοκρατίας, που ακολούθησε την υπογραφή της Συμφωνίας.

Το ΕΑΜ υπέγραψε τον αφοπλισμό και την καταδίκη του, πιστεύοντας τους αντιπάλους του που (του) υποσχέθηκαν ειρήνευση, ομαλότητα και δημοκρατικές διαδικασίες, για να καταπατήσουν από την επόμενη κιόλας ημέρα τα συμφωνηθέντα. Κανείς αντάρτης, συγγενής αντάρτη ή απλός λαϊκός άνθρωπος δε θα μπορούσε να πατήσει την ίδια μπανανόφλουδα δυο φορές, δε θα μπορούσε να δώσει πίστη στα λόγια των δήμιών του, και να τους παραδοθεί αμαχητί, με τον εμφύλιο σε πλήρη εξέλιξη. Κανείς δε θα μπορούσε -όσο απελπισμένος κι αν ήταν- να υπολογίζει στο λόγο τους, την ειλικρίνεια και την επιείκειά τους.

Το δεύτερο αρνητικό στοιχείο είναι το παλαντζάρισμα ανάμεσα στη διδαχή και το προσωπικό δράμα, που δεν καταφέρνει -κατά την υποκειμενική μου κρίση πάντα- να βρει και να κρατήσει ισορροπίες, ρέποντας πότε προς τον έντονο συναισθηματισμό, που εκμαιεύει τα συμπεράσματα (αλλά σίγουρα αγγίζει πολλούς θεατές), και πότε σε διαλόγους με ανάγνωση αποσπασμάτων από εφημερίδες, που παραπέμπουν μάλλον σε φοιτητικές συνελεύσεις, παρά σε καθημερινές συζητήσεις.

Αυτά σε συνδυασμό με κάποιες ιστορικές ανακρίβειες -γιατί να κάνει δήλωση κάποιος που είναι στο βουνό;- κι αντιφάσεις που μπορεί να διέκριναν πάντως και το ίδιο το κίνημα τότε (επίκληση της ενότητας ενάντια στο διαίρει και βασίλευε των ιμπεριαλιστών, τη στιγμή που ο ένοπλος αγώνας ήταν εκ των πραγμάτων μια κορύφωση της ταξικής διαίρεσης και της όξυνσης της βασικής αντίθεσης), με κάνουν να μη συγκαταλέγω την παράσταση ανάμεσα στις καλύτερες που έχω παρακολουθήσει.

Αυτό δε σημαίνει, ωστόσο, ότι δεν τη συνιστώ ή ότι θα απέτρεπα κάποιον από το να πάει να τη δει -εκτός κι αν είναι δύο μέτρα ύψος ή πάνω από εκατό κιλά, οπότε θα δεινοπαθήσει στα καθίσματα της αίθουσας. Αλίμονο, δε μας περισσεύουν τέτοια έργα, για να είμαστε ακριβοί στα πίτουρα και φτηνοί στο αλεύρι.

Το "μετά τη Βάρκιζα" είναι μια γροθιά στο στομάχι του ανυποψίαστου θεατή κι ενδείκνυται ειδικά για τους αμύητους που δε θα αποκομίσουν "ωμό συναίσθημα" αλλά χρήσιμο υλικό και πληροφορίες που πιθανότατα αγνοούν -πχ ότι ο Παπανδρέου χαρακτήρισε θείο δώρο τα Δεκεμβριανά. Ένα έργο που αποφεύγει -αν και όχι πάντα με επιτυχία- τις απλουστεύσεις και τα στερεότυπα, αλλά βασικά δεν αποφεύγει να πάρει θέση. Κι αυτό είναι το βασικό του πλεονέκτημα που συνοδεύει μια σειρά άλλες αρετές: τις καλές ερμηνείες, τη σκηνοθεσία, και πολλές εύστοχες σεναριακές αναφορές (όπως τον "αναχρονισμό" με τη διάκριση αριστερού-κομμουνιστή, ή το διαχρονικό ρόλο και τις αντιδράσεις που προκαλούν ο Ριζοσπάστης κι η Καθημερινή).

Και προπαντός, η ανάδειξη της αλήθειας πως οι αντάρτες δε βγήκαν για δεύτερη φορά στο βουνό, στον εμφύλιο, αυθόρμητα, αλλά επειδή υποχρεώθηκαν, προκειμένου να γλιτώσουν την αξιοπρέπειά τους και τη σωματική τους ακεραιότητα, την ίδια τη ζωή τους από την κόλαση και τα αντίποινα του ταξικού εχθρού. Μακάρι να 'χαν βγει στο βουνό μαζικά και βάσει σχεδίου -όπως μας 'καταλογίζει' η αστική ιστοριογραφία- γιατί τότε θα είχαν ρεαλιστικές -ή τέλος πάντων πολύ περισσότερες- πιθανότητες να νικήσουν.
Κι ίσως, αν τα καθίσματα της αίθουσας ήταν λιγότερο άβολα, να εκτιμούσα(με) κάποια πράγματα καλύτερα. Από την άλλη όμως βοηθάνε πολύ το θεατή να ταυτιστεί με τη δύσκολη και στριμωγμένη κατάσταση που βίωναν τότε οι αγωνιστές.

Ποιο είναι το ηθικό δίδαγμα που μένει για το σήμερα;
Η Βάρκιζα ήταν αφοπλισμός, αλλά αυτό δεν έφτανε στον εχθρό, που επιδίωκε να μας διαλύσει. Η αντίσταση ήταν μονόδρομος για τους αντάρτες, αλλά μόνο για όσους ήθελαν να διαφυλάξουν την αξιοπρέπειά τους και το δικαίωμα να κοιτάζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη, χωρίς να ντρέπονται, χωρίς να σκύβουν το κεφάλι για να μην αντικρίσουν κατάματα την πραγματικότητα.

Πόσο πιο δύσκολη συγκριτικά μπορεί να είναι η κατάσταση που βιώνουμε σήμερα και λυγίζει πολλούς που πέφτουν αμαχητί; Πόσοι από εμάς συνεχίζουν να παλεύουν κι έχουν το ίδιο δικαίωμα -να κοιτάζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη- σήμερα; Και πόσοι διαλέγουν την άβολη θέση του θεατή και στριμώχνονται ολοένα και περισσότερο στη γωνιά τους, χωρίς να υψώσουν ποτέ το ανάστημά τους; Πόσοι λουφάζουν στο περιθώριο, εσωτερικεύοντας την κυρίαρχη προπαγάνδα και τα 'αφοπλιστικά' της επιχειρήματα ή υπογράφοντας μια μικρή αλλά επώδυνη συνθηκολόγηση σε καθημερινή βάση;

Ζητήματα έρευνας στο Κόμμα

Σήμερα η κε του μπλοκ παίρνει το κυριακάτικο ρεπό της, αντιγράφοντας κι αναδημοσιεύοντας από το τρέχον τεύχος της ΚΟΜΕΠ μια παρέμβαση στον προσυνεδριακό διάλογο, όπου θα μπορούσα να προσυπογράψω το βασικό πυρήνα του προβληματισμού που βάζει κι αρκετά επιμέρους σημεία του.
Καλή ανάγνωση (και τροφή για σκέψη-προβληματισμό) και μην παρατήσετε την ανάρτηση πριν το τέλος της, γιατί έχει κι ενδιαφέρον υστερόγραφο.

* * *

Ολόκληρο το κείμενο των Θέσεων -κύρια το 40 Κεφάλαιο- διαπερνάται, ορθώς, από μια έντονη ανησυχία σχετικά με: την ανάπτυξη του επιπέδου διαλεκτικής υλιστικής σκέψης, αύξηση της γνώμης των εξελίξεων σε διεθνές επίπεδο, ιδεολογική εμβάθυνση, γνώση νομοτελειών καπιταλιστικής οικονομίας, συμπερασμάτων σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα, (Θέσεις 40, 45)... προσπάθεια για περισσότερο διάβασμα (41), ανάδειξη του ειδικού ρόλου των κομματικών εντύπων (48)...

Γνώμη μου είναι, πως για να γίνουμε πιο ικανοί στα παραπάνω, οφείλουμε να ξαναδούμε με μεγάλη προσοχή ζητήματα έρευνας τα οποία έχουμε αμελήσει. Στην εποχή μας, που ο αντίπαλος χρησιμοποιεί πάσης φύσεως εργαλεία για τη χειραγώγηση της εργατικής τάξης, το Κόμμα επιβάλλεται να αναπτύξει τις δικές του αντιστάσεις. Αναγκαία είναι η επανίδρυση ενός ερευνητικού κέντρου το οποίο, όπως θα εξηγήσω παρακάτω, θα επιλύσει σωρεία αδυναμιών.

Διευκρινιστικά, το ΚΚΕ δεν είναι και ούτε πρόκειται να γίνει ερευνητικό κέντρο, καθώς η στοχοθεσία του είναι διαφορετική, αλλά επικουρικά, είναι επιβεβλημένο από τις συνθήκες. Οι σκοποί του και τα βασικά προβλήματα που θα κληθεί να επιλύσει είναι τα παρακάτω:

Καταρχάς, θα μπορέσει να συνδράμει στην επεξεργασία, εκλαΐκευση και απόδοση στο Κομματικό δυναμικό ζητημάτων του Προγράμματος (π.χ. αντικειμενικές - υποκειμενικές συνθήκες ταξικής σύγκρουσης, σχέση εγχώριου και διεθνούς συσχετισμού ταξικής πάλης -Θέσεις 43).

Ακόμη, θα μπορέσει να αναλύσει ζητήματα πολιτικής οικονομίας. Σε αυτόν τον τομέα θεωρώ πως πραγματικά είμαστε πίσω από τις εξελίξεις. Την ίδια στιγμή που τα αστικά κέντρα λήψης αποφάσεων, Ινστιτούτα και Πανεπιστήμια δίνουν τεράστια σημασία -και άπλετα κονδύλια- με σκοπό την έρευνα για την αύξηση της κερδοφορίας των καπιταλιστών αλλά και την όσο γίνεται μεγαλύτερη συνδρομή της εργατικής τάξης στο ξεπέρασμα της κρίσης, το Κόμμα οφείλει να προβάλλει τη δική του προσέγγιση, ακολουθώντας τη μαρξιστική πολιτική οικονομία. Έχουμε άραγε προχωρήσει σε βασικές αναλύσεις σχετικά με το θεμελιώδη μαρξιστικό νόμο της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους; (Αγωνιώδης υπήρξε η προσπάθεια του Κόμματος σ' αυτό το ζήτημα από τη δεκαετία του '40 - βλ. Πληθωρισμός και μεροκάματα ΚΟΜΕΠ 1947 (8): 347-351, Η καπιταλιστική εκμετάλλευση στην Ελλάδα, Βαθμός και μορφές, 1987, ΣΕ).

Τέτοιες αναλύσεις, θα βοηθήσουν το ίδιο το Κόμμα να προβάλλει με πολύ μεγαλύτερη τεκμηρίωση τις προτάσεις του, τόσο το ίδιο όσο και στο κίνημα. Για παράδειγμα, πώς θα τεκμηριώσουμε τη δική μας πρόταση σχετικά με τον κατώτατο μισθό, το επίπεδο φορολογίας, το ασφαλιστικό σύστημα; Πώς υποστηρίζουμε πως το ποσοστό κερδοφορίας κλάδου της ελληνικής οικονομίας κατά την πρόσφατη οικονομική κρίση δεν μειώθηκε ("Ρ" 24/11/2016, 11-14);

Παράλληλα, θα στηρίζει κύρια το ταξικό εργατικό κίνημα. Όσοι από μας έχουν επισκεφτεί τουλάχιστον μια ευρωπαϊκή χώρα, γνωρίζουν πως όλα τα Κόμματα και συνδικάτα έχουν το δικό τους επιστημονικό φορέα. Και αφού αυτά τα ξεπουλητάρια κάνουν τέτοιες κινήσεις με σκοπό τον εγκλωβισμό και τη χειραγώγηση, επιτρέπεται εμείς να μη δείχνουμε το δικό μας δρόμο; Αλήθεια, γιατί δίνουμε το δικαίωμα σε φορείς όπως το ΙΝΕΓΣΕΕ να ερευνούν εργατικά ζητήματα χωρίς να θίγουν τον πυρήνα των προβλημάτων και τα ιερά και τα όσια της ΕΕ, χωρίς αντίλογο;

Συνάμα, αναγκαίο είναι να πυκνώσουμε έναν ήδη επιτυχημένο τρόπο δράσης: ημερίδες, συνέδρια κ.α. Για παράδειγμα, στις ερχόμενες αγροτικές κινητοποιήσεις, καλή ιδέα θα ήταν να διοργανώσουμε σειρά παρεμβάσεων για το φλέγον ζήτημα της ΚΑΠ. Θετική είναι η πείρα από αντίστοιχες πρωτοβουλίες στο παρελθόν (βλ. Για την αγροτική νεολαία, υλικά του διήμερου Μάης '86-Τρίκαλα: Ενάντια στα μονοπώλια και στην ΕΟΚ... Οδηγητής, 1986. Θέσεις 82).

Επιπρόσθετα, αυτό το ινστιτούτο μπορεί να γίνει σημείο αναφοράς, κατ' αρχάς για την χώρα μας, προσελκύοντας όχι μόνον τους μαρξιστές. Σίγουρα, πρέπει να γίνει το βήμα για συντρόφους που ασχολούνται με σειρά επιστημών (Ιστορία, Κοινωνιολογία, Φυσικές Επιστήμες) στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με τι άραγε καταγίνονται οι εκατοντάδες σ/φοι που κατακλύζουν τα ευρωπαϊκά ΜΠΣ;

Γνωρίζω πολύ καλά, πως δε βρισκόμαστε σε εποχές που ο συσχετισμός δύναμης ήταν διαφορετικός. Δεν έχουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε καθηγητές πανεπιστημίου, καθώς η συντριπτική τους πλειοψηφία έχει ταχθεί με τη μεριά του αντιπάλου, ή ινστιτούτα και καθηγητές από την ΕΣΣΔ. Υπάρχει όμως κάτι διαφορετικό. Μια νέα γενιά κομμουνιστών με λαμπρές σπουδές βρίσκεται στο προσκήνιο. Αναζητήσατε τα τελευταία τεύχη της Επιθεώρησης της Πολιτικής Οικονομίας (Review of Political Economy). Γιατί αυτό το δυναμικό δεν αξιοποιείται; Είμαστε ευχαριστημένοι με αυτήν την κατάσταση; Όταν η τεχνολογία και η επιστήμη καλπάζουν, εμείς γιατί εμμένουμε σε άρθρα-αντιγραφή από αστικές οικονομικές εφημερίδες στον "Ρ" και απλοϊκές ερμηνείες στην ΚΟΜΕΠ; Ήδη από το μακρινό 1932, χρησιμοποιούσαμε διαγράμματα για την ευκρινή παρουσίαση των επιτυχιών των πεντάχρονων πλάνων της ΕΣΣΔ (βλ. Η νικηφόρα ανοικοδόμηση του Σοσιαλισμού. ΚΟΜΕΠ 1932 (2): 98-106). Σήμερα γιατί μας είναι τόσο δύσκολο να παράγουμε αξιόλογα κείμενα;

Επιπλέον, με μια τέτοια δουλειά θα συνεχίσουμε τη μελέτη της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και των αιτιών που οδήγησαν στις ανατροπές. Προσπάθειες όπως αυτή που παρουσιάζεται στο βιβλίο Συζήτηση για Θέματα Πολιτικής Οικονομίας... 2005. ΣΕ, οφείλουν να επανέλθουν στο προσκήνιο.

Παράλληλα, θα μεταφέρουμε τη συζήτηση πιο βαθιά τόσο στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα (το οποίο επηρεάζεται από πάσης φύσεως μαρξίζοντες με επικίνδυνες απόψεις για σειρά ζητημάτων). Χαρακτηριστική φέρ' ειπείν είναι η προσπάθεια που έχει ξεκινήσει από το MEGA για την επανέκδοση κειμένων του Μαρξ, διαστρεβλώνοντας πλήρως τα πραγματικά του νοήματα. Ζητήματα σχετικά με την έννοια της αξίας, το ρόλο του χρήματος, τις κρίσεις. Ακόμη, αυτή η δουλειά μπορεί και πρέπει να μεταδοθεί και σε επίπεδο Παγκόσμιων Ομοσπονδιών (ΠΣΟ κ.α.). Αδήριτη είναι η ανάγκη μελετών σχετικά με το παγκόσμιο ταξικό εργατικό κίνημα, την ίδια ώρα που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εργασίας (ILO) πασχίζει να αφοπλίσει την εργατική τάξη.

Θεωρώ, πως τα Τμήματα της ΚΕ που σχετίζονται με τα παραπάνω, εξ αρχής δυσκολεύονταν να παράξουν τέτοιου τύπου έργο. Προφανώς και δεν το θέτω αντιπαραθετικά, καθώς οι λειτουργίες τους διαφέρουν. Σίγουρα η από κοινού δράση τους θα είχε θετικά αποτελέσματα.

Σε καμία των περιπτώσεων δεν απορρίπτω τις αξιόλογες προσπάθειες που γίνονται. Οι εκδόσεις π.χ. των Σεγκάλ, Κολοντάι, κινούνται σ' αυτή την κατεύθυνση. Όποιος βρέθηκε στο πρόσφατο συνέδριο του Παντείου για τον Εμφύλιο, μόνο θετικά λόγια έχει να πει για την συνολικότερη παρέμβασή μας εκεί. Ας πολλαπλασιάσουμε τέτοιες ενέργειες και τρόπο δράσης υπό την αιγίδα ενός ενιαίου φορέα. Να δυναμώσει η αυτοτελής ιδεολογική μας παρέμβαση, οι προσπάθειές μας για οικοδόμηση, η πορεία της Κοινωνικής Συμμαχίας.

Αντώνης Κυπαρίσσης

ΚΟΒ Κρητικών - Κάτω Γαλάτσι

* * *

Υστερόγραφο:

Το Εργατικό Κέντρο Λαυρίου και ο Σύλλογος Δρομέων Κορυδαλλού Νίκαιας Κερατσινίου (Σ.ΔΡΟ.ΚΟ.ΝΙ.ΚΕΡ) διοργανώνουν από κοινού αγώνα Ανώμαλου δρόμου και δυναμικό περπάτημα 10.000 μ. καθώς και αγώνα 1.000 μ. για παιδιά. Αυτός ο 1ος Λαϊκός Αγώνας Δρόμου είναι αφιερωμένους στους αγώνες των μεταλλωρύχων του Λαυρίου, κι έχει ως σκοπό του να αναδείξει το μαζικό, λαϊκό αθλητισμό, την ανάγκη ελεύθερης πρόσβασης στην άθληση για όλους και το φυσικό κάλλος της Λαυρεωτικής (σμιλεμένο από τα χέρια των μεταλλωρύχων που άφησαν ανεξίτηλη την υπογραφή τους και το πέρασμά τους στο τοπίο). Μια αξιέπαινη πρωτοβουλία χωρίς πολυεθνικές και χορηγούς να τη μολύνουν και να την καπελώνουν.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα σε αυτόν το σύνδεσμο.

Αιδώς Ηλείοι

Βασικά αιδώς Συριζαίοι. Δε μας φταίνε σε τίποτα οι συμπαθείς Πελοποννήσιοι, παρά τα στερεότυπα για τους καταυλακιώτες. Η Ηλεία εξάλλου και πιο ειδικά η Αμαλιάδα έβγαλε έναν Μπελογιάννη. Αν και το ΚΚΕ είναι που γεννά Μπελογιάννηδες, κι ας βγαίνουν ενίοτε και Δραγασάκηδες ή Αλέξηδες από τις γραμμές μας, που το εγκατέλειψαν, όταν απέτυχαν να το διαλύσουν από μέσα. Ενώ ο Σύριζα στην καλύτερη να γεννήσει Πλαστήρες, που δε διαφέρουν ουσιαστικά από τους Παπάγους. Κι όπως λέει ο Γιάννης Α-γιάννης στο τουίτα, αν πρέπει ο Τσίπρας να τιμήσει κάποιον μεθαύριο, στα εγκαίνια του μουσείου Μπελογιάννη στην Αμαλιάδα, δεν είναι ο κομμουνιστής ήρωας, αλλά ο Πλαστήρας. Που δε λύγισε στις πιέσεις και το λαϊκισμό της εποχής και προχώρησε θαρραλέα στην εκτέλεση του Μπελογιάννη και των συντρόφων του...

Στον Αλέξη ταιριάζει ο ρόλος που έπαιξε ο Κατράκης στην ταινία "ο άνθρωπος με το γαρίφαλο", με τον Πλαστήρα που "ήταν καλός και δημοκράτης" αλλά σκόνταφτε διαρκώς σε τοίχο και βυθιζόταν σε απόγνωση, ήθελε να βοηθήσει, αλλά δεν τον άφηναν οι κακοί, το παρακράτος και οι ξένες δυνάμεις, που ήταν όμως σύμμαχοι και εταίροι και μας έδιναν οικονομικά πακέτα. Λες και ο Πλαστήρας να 'χε βγάλει έρπη το Μάρτη του 52' από τις πιέσεις και τη στενοχώρια του;

Τι να πει εξάλλου για το τιμώμενο πρόσωπο ο Τσίπρας; Να παρουσιάσει πχ μια λίστα με τα πεπραγμένα της κυβέρνησής του (τρίτο μνημόνιο, πάμε για το τέταρτο, διάλυση ασφαλιστικού, χημικά στους συνταξιούχους, κοκ) και να πει στο τέλος: "έτσι αγαπάμε εμείς την Ελλάδα. Με το αίμα και τον ιδρώτα της 17ωρης διαπραγμάτευσής μας...";

Η μόνη σχέση που έχει ο Σύριζα με το όνομα Νίκος Μπελογιάννης είναι ο συνονόματος γιος του, που λέει ότι θα τον ψηφίσει ξανά με βαριά καρδιά, για να μην έρθει ο Κούλης, αλλά απογοητεύτηκε από αυτόν. Ενώ εμείς οι υπόλοιποι, ως γνωστόν, χτυπάμε το Σύριζα γιατί θέλουμε να έρθει ο Κούλης

Ποιος έχασε όμως την τσίπα για να τη βρει ο Τσίπρας, που δεν ορρωδεί προ ουδενός; Και πήρε έναν άλλο συντοπίτη Νίκο, τσιτάροντας -λέει- αποσπάσματα από το βιβλίο του Μπογιόπουλου για τον καπιταλισμό. Είναι ο οπορτουνιστικός παχυδερμισμός, ανόητε, που όλα τα σφάζει, όλα τα μαχαιρώνει για να βγάλει εκλογική υπεραξία. Ακόμα και το Ναζίμ Χικμέτ, με μια μπλε λωρίδα στα μάτια, πιθανότατα για να μη βλέπει τη σκύλευση -όπως λέει ο Ζάχαρης.

Δε θέλω να μου δέσετε τα μάτια...

Αλλά τη μεγαλύτερη ξεφτίλα, την πιο χυδαία πασοκιά, δεν την έχουμε δει ακόμα.
Και για να παραφράσω τους Ιταλούς συντρόφους, όποιος πουλάει το λαό του, δεν έχει πρόβλημα να λερώσει και τους ήρωές του. Άσεμνη υπογραφή πάνω στα λαϊκά σύμβολα του αγώνα για να τα φέρει στα μέτρα του και να τα σπιλώσει.

Τους βαράς ή δεν τους (β)αράς κύριε πρόεδρε, κ. ΓΓ;
Είχε δίκιο η Ελληνοφρένεια, που το έθεσε σε σωστή βάση, για τον πολυμήχανο λαό που μπορεί να σκαρφιστεί κάτι, για να χαλάσει τη μόστρα και τη λεζάντα του Τσίπρα. (Δεν είναι εύκολο να το πει και να το κάνει όμως αυτό το ΚΚΕ και τα μέλη του, γιατί ουσιαστικά είναι άτυπος διοργανωτής των εγκαινίων του μουσείου που θα φιλοξενεί κυρίως δικό του αρχειακό υλικό κι η θέση του είναι αρκετά λεπτή).

Για αυτό η Ελληνοφρένεια μπήκε στο στόχαστρο του Left, που λέει ότι οι συντελεστές της έκαναν κάλεσμα σε βίαιες ενέργειες, θυμήθηκε και την πρόσφατη ιστορία περί σεξισμού του τσολιά και τα έβαλε όλα μαζί στο μπλέντερ, μαζί με τα μυαλά μας. Αν όλοι όσοι δεν ψηφίζουν Σύριζα είναι με τον Κούλη, τότε με το ίδιο σκεπτικό δεν τους είναι τίποτα να τσουβαλιάσουν κάθε πιθανή αντίδραση με τα φασιστοειδή και τους φραουλάδες που ευδοκιμούν στην περιοχή και την αντι-συγκέντρωση όσων έχουν αλλεργία στον κομμουνισμό και δε θέλουν το μουσείο στην πόλη (εντάξει δεν είναι κι όλοι οι Ηλείοι για μύρισμα). Μόνο αυτοί εξάλλου μπορούν να μπερδέψουν τον Τσίπρα με τον Μπελογιάννη και τους κομμουνιστές, οπότε είναι βολικοί από κάθε άποψη.

* * *

Χέρι-χέρι με την κυβέρνηση, πηγαίνει κι η εφημερίδα της κυβερνήσεως -κατά κόσμον ΕφΣυν- που ανήμερα Πρωταπριλιά -καθώς μοιάζει με ψέμα- κυκλοφορεί με υλικό από το φάκελο του Μπελογιάννη στην ασφάλεια. Πάνω-κάτω δηλ κάτι παρόμοιο με αυτό που έχει και ο σημερινός, σαββατοκυριακάτικος Ρίζος, αξιοποιώντας το κομματικό αρχείο.

Το οποίο αρχείο ή ένα τμήμα του τουλάχιστον, δεν ξέρω αν βρίσκεται μόνο στην κατοχή του κόμματος ή το έχουν οικειοποιηθεί και άλλοι, κατά το πρόσφατο παρελθόν, φωτοτυπώντας πχ ένα μεγάλο μέρος του, σημαντικά έγγραφα, στοιχεία, κτλ, που τα παρουσιάζουν για δικά τους, ως μέρος του... προσωπικού τους αρχείου. Και αυτό το σημειώνω γενικά, όχι απαραίτητα για τη συγκεκριμένη περίπτωση.
Λέω εγώ τώρα κι ο νοών νοείτω...

* * * 

Στο τελευταίο φύλλο της ίδιας εφημερίδας, υπάρχει άρθρο του ΓΓ εν όψει των εργασιών του συνεδρίου, όπου σημειώνει μεταξύ άλλων.

Τα αδιέξοδα αυτά οξύνουν και τους υπαρκτούς ανταγωνισμούς και αντιθέσεις ανάμεσα στα κράτη, δημιουργούν προβλήματα συνοχής, ακόμη και σε παραδοσιακές συμμαχίες, όπως είναι η ΕΕ.
Δεν αποκλείουμε μέσα σε αυτό πλαίσιο να δυναμώσει η συζήτηση για αποπομπή χωρών από την Ευρωζώνη, την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Ή ακόμη να επικρατήσουν, στις κυρίαρχες τάξεις κρατών, απόψεις ότι η έξοδος από αυτές τις συμμαχίες, η αναζήτηση ίσως άλλων συμμαχιών υπηρετεί καλύτερα τα δικά τους συμφέροντα. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο το ΚΚΕ ούτε θα αιφνιδιαστεί ούτε θα σοκαριστεί, θα δώσει αποφασιστικά τη μάχη με το μέρος των καταπιεσμένων, υπέρ των εργατικών - λαϊκών συμφερόντων. Θα υπερασπιστεί το λαό από την αντιλαϊκή πολιτική που θα συνεχιστεί. Στην περίπτωση υποτίμησης του νομίσματος, μιας ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας ή της επιδίωξης τμημάτων του κεφαλαίου να φορτώσουν την όποια ζημιά τους στο λαό, θα δώσει τη μάχη ενάντια σε πιθανά σε τέτοιες περιπτώσεις φαινόμενα, όπως της αισχροκέρδειας, ακόμα και τεχνητής έλλειψης τροφίμων και φαρμάκων. Θα αξιοποιήσει ρωγμές που ενδεχομένως υπάρξουν μέσα στην αστική τάξη, όμως ταυτόχρονα θα καλέσει το λαό να μην επιλέξει αν θα χρεοκοπήσει με ευρώ ή δραχμή, αλλά να έρθει σε ρήξη συνολικά με την εξουσία του κεφαλαίου, που όσο υπάρχει θα οδηγεί σε τέτοιες αντιλαϊκές πολιτικές και συμμαχίες, να κατευθύνει την πάλη του για να έρθει επιτέλους πραγματικά ο λαός στην εξουσία. 

Αυτή είναι και η θεμελιακή διαφορά του ΚΚΕ από τις δυνάμεις του λεγόμενου ευρωσκεπτικισμού στην Ευρώπη και την Ελλάδα, που μιλάνε για έξοδο από το ευρώ ή και την ΕΕ, ως στοιχείο ενίσχυσης της καπιταλιστικής ανταγωνιστικότητας. Και έτσι ουσιαστικά βάζουν εμπόδια στο ριζοσπαστισμό, την αντικαπιταλιστική πάλη, παίζουν το παιχνίδι τμημάτων του κεφαλαίου και πάνω από όλα καλλιεργούν την αυταπάτη ότι μπορεί ένας καπιταλισμός με εθνικό νόμισμα να είναι λιγότερο βάρβαρος και «πιο δίκαιος» από τον σημερινό.

Το πιο σημαντικό είναι ότι σε συνθήκες σαν τις σημερινές, μεγάλης οικονομικής κρίσης, οξυμένων ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, μεγαλώνουν και οι κίνδυνοι για ένταση των πολεμικών συγκρούσεων.
Γι' αυτό χρειάζεται να δυναμώσει ο αγώνας για αποδέσμευση της Ελλάδας από το ΝΑΤΟ και τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, για κλείσιμο των ξένων βάσεων στην Ελλάδα, για να φύγει το ΝΑΤΟ από το Αιγαίο.

Αντίστοιχα καθαρή είναι κι η ανακοίνωση του ΠΓ της κετουκε, για τα 60χρονα της ΕΚΑΧ, που έγινε ΕΟΚ και μετά ΕΕ, αν και τελευταία δεν είναι ακριβώς ενωμένη, αλλά ανέκαθεν ήταν λυκοσυμμαχία και λάκκος των λεόντων, για τους λαούς της Ευρώπης. Όχι βέβαια πως αυτό αρκεί για να πείσει τους διάφορους καλοθελητές, που έχουν έτοιμα συμπεράσματα -και αν δε συμφωνούν στοιχειωδώς με τα γεγονότα, τόσο το χειρότερο για αυτά. Εξάλλου, η τελευταία λέξη τους είναι να τα εξηγούν όλα αυτά με την ανακάλυψη της "διγλωσσίας" και να καθαρίζουν.

Υγ: είχα σκεφτεί και μια αναφορά σε ένα "antifa" φύλλο του Έθνους, μεσοβδόμαδα (που είχε ένα αφιέρωμα για τα 100 χρόνια του ΣΕΗ, αναφορά σε μια καλλιτεχνική έκθεση στη Θεσσαλονίκη για την Οχτωβριανή Επανάσταση κι ένα άρθρο σε καθαρά ευρωσκεπτικιστική λογική, ενάντια στην ΕΕ και την εξάρτηση της χώρας (κι όχι δεν έβαζε μόνο θέμα νομίσματος).
Τα στρίμωξα όμως σε ένα υστερόγραφο, για την οικονομία της ανάρτησης.

Το ξύλο βγήκε απ' το αμφιθέατρο

Στο ραδιοφωνικό Fight-Club, θα έπαιρναν επίσημο ύφος, για να πουν με φωνή τέσσερα: αυτά καλό είναι να μη γίνονται. Και το Λαϊκό Στρώμα θα έκανε γραπτή βαρυασήμαντη παρέμβαση: "θλίβομαι". Για να προσθέσει αμέσως μετά: "καταδικάζω". Μόνο που στην πραγματικότητα, ούτε θλίβεται, ούτε καταδικάζει κάποιον άλλο, παρά τους αντίπαλους -κι ας τους αγαπάει λιγάκι- γιατί είναι "πρώτος στα ξύλα, πρώτος στον αγώνα" ή τέλος πάντων κάπου κοντά στα μετάλλια.

Ναι αλλά τι ακριβώς έγινε -και καλό θα ήταν να μην...;
Η δική μας εκδοχή -όπως την κατάλαβα μιλώντας με σφους και φίλους- λέει εν συντομία πως η κόντρα ξεκίνησε από το μαθητικό συλλαλητήριο στο Υπουργείο και μια παράλληλη κίνηση των Εαακιτών που βρέθηκαν εκεί (με αποφάσεις φοιτητικών συλλόγων, όπως λέει η δική τους πλευρά) και μπήκαν μέσα, προκαλώντας μια μικρή ένταση. Την επόμενη μέρα το ΜΑΣ έβγαλε ανακοίνωση-καταγγελία για τα γεγονότα και τη στάση της/των ΕΑΑΚ, που μοιράστηκε στις σχολές από τα μέλη του, προκαλώντας τις αντιδράσεις των ΕΑΑΚιτών. Τα πράγματα ξέφυγαν στο Πολυτεχνείο, όπου η/τα ΕΑΑΚ έχουν γενικά τους συσχετισμούς, αλλά το ΜΑΣ είχε πάει συντονισμένα και είχε σαφώς το πάνω χέρι -κάτι που εκφράστηκε και στο αποτέλεσμα.
Από ό,τι έμαθα, ευτυχώς δεν υπήρξαν σοβαροί τραυματισμοί.

Για να είμαι ειλικρινής, θυμήθηκα συνειρμικά την κλασική ιστορία σε κάθε γειτονιά, όπου κάποιοι τραμπουκίζουν τον μικρό της παρέας, κι αυτός φωνάζει το μεγάλο του αδελφό, για να καθαρίσει -όχι όμως το μεγαλύτερο αδελφό του (ΠΑΜΕ), όπως καταγγέλλουν οι άλλοι, που θα έγερνε δραματικά την πλάστιγγα.
[Και τώρα ένα σύνθημα που όλους μας ενώνει, έρχονται οι οικοδόμοι (2).]

Την εκδοχή της/των ΕΑΑΚ μπορείτε να τη βρείτε εδώ, στην ανακοίνωση που έβγαλαν σχετικά με τα γεγονότα (αν και είμαι σχεδόν σίγουρος ότι το κείμενο είχε ανέβει σε μια διαφορετική πρώτη εκδοχή και άλλαξε στη συνέχεια).
Δεν είμαι σίγουρος αν θα απαντήσει το ΜΑΣ με κάποια ανακοίνωση, αλλά μπορεί να πέφτω και έξω. Αν το έκανε όμως και ήθελε να τους τρολάρει, θα μπορούσε να πει ότι ήταν η κακιά στιγμή και πως τους την πέσαμε, γιατί τους περάσαμε για Κνίτες. Πέρυσι στο Πολυτεχνείο, που τους επιτέθηκαν στα καλά καθούμενα οι μαύροι, αυτό έπιασε σαν δικαιολογία, και έβγαλαν μια σχετικά ήπια ανακοίνωση καταγγελίας.

Αντιθέτως, σε αυτήν την ανακοίνωση, χώρεσαν ένα ολόκληρο κατηγορητήριο για την ΚΝΕ (και όχι ΜΑΣ ή ΠΚΣ).
Ότι στοχοποιεί, τραμπουκίζει, λασπολογεί, διασπά το κίνημα, με κεντρικό σχεδιασμό (που είναι όπως ξέρουμε βασική σχέση παραγωγής στο σοσιαλισμό). Κι επίσης γράφουν τα εξής: μαφιόζικο καρτέρι, παρακρατικό τρόπο, προφίλ ασφαλίτη, κομματικό στρατό, χυδαίο σεξισμό. Έωλη γραμμή, τροχοπέδη των αγώνων, κατασταλτικός μηχανισμός, υπεύθυνη αντιπολίτευση, σπέρνει απαισιοδοξία.

Μετά από αυτά είναι απορίας άξιο γιατί μιλάνε για διασπαστές του κινήματος (κάτι που νομίζω πως έχει αφαιρεθεί στη δεύτερη εκδοχή του κειμένου) και θέλουν κοινή δράση με ασφαλίτες, μαφιόζους, κατασταλτικούς μηχανισμούς, και άτομα που εμπίπτουν στο κοινό ποινικό δίκαιο, όπως προκύπτει από την ανακοίνωσή τους...

Αυτό το τελευταίο είναι από τα πιο αξιοπερίεργα σημεία της ανακοίνωσης. Προσωπικά θα μπορούσα να καταλάβω (να καταγγέλλονται -εν μέρει και να γίνονται) απ-αλλοτριωτικές πράξεις που αφορούν κράνη, κοντόξυλα, ακόμα και τις οργανωτικές των απέναντι (στα πλαίσια της "(αντι)κατασκοπίας"). Όταν όμως καταγγέλλεις πολιτικά τον άλλο ότι σου έκλεψε χρήματα, τσάντες, κτλ, σαν λωποδύτης, μου φαίνεται αδιανόητη χοντράδα -τουλάχιστον μέχρι να αποδειχτεί το αντίθετο.

Περνάμε τώρα από το ειδικό στο γενικό κάδρο της υπόθεσης.
Η ετεροτοπία είναι ένα μέρος όπου επικρατούν ιδιαίτεροι, ειδικοί κανόνες, σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο. Όσο και αν τονίζαμε ως φοιτητές, σε κάθε ευκαιρία, πως τα πανεπιστήμια δεν ζουν σε γυάλα, ξεκομμένα από την κοινωνία -εκφράζοντας βασικά την αγωνία μας να σπάσουμε τη γυάλα και αυτήν την τάση- ο φοιτητικός συνδικαλισμός δεν έχει παραμείνει ανεπηρέαστος από αυτήν την κατάσταση, αναπτύσσοντας δικά του ήθη κι έθιμα. Όπως λέει κι ένας σφος (που δεν αγαπά τις γάτες, τους λύκους και κάθε μη παραγωγικό ζώο που δεν τρώγεται): στα πανεπιστήμια μπορείς να δεις και να ακούσεις τις μεγαλύτερες καφρίλες και παπάντζες, που υπάρχουν. Και πολλά μη παραγωγικά -ακόμα- ζωάκια, που δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα ενταχθούν στην παραγωγή με το πτυχίο τους, θα πρόσθετα εγώ.

Το φοιτητικό κίνημα δεν ακολουθεί ακριβώς-πάντα την καμπύλη και τις εξάρσεις του εργατικού-λαϊκού κινήματος (γι' αυτό μπορεί να βρίσκεται σε μακάριο λήθαργο ενώ ο κόσμος καίγεται, ή να καλύπτει την ανεπάρκεια των άλλων τμημάτων, παίζοντας πρωτοπόρο ρόλο κατά καιρούς). Δέχεται την επίδραση της γενικής κινηματικής παρακμής, αλλά την εκφράζει με οξυμένες μορφές κι έντονα εκφυλισμένο τρόπο, ανά περιπτώσεις. Και μπλέκει συχνά-πυκνά την πολιτική αντιπαράθεση με την καφρίλα και με αντίστοιχα επεισόδια.

Υπάρχουν φορές που τα αμφιθέατρα θυμίζουν κερκίδες, οπαδικούς συνδέσμους και την παράπλευρη κόντρα τους, πέρα από τις αθλητικές αναμετρήσεις. Η βασική διαφορά είναι πως συνήθως οι οπαδοί καμαρώνουν για τις αντίστοιχες νίκες τους ("το ξύλο στη Δράμα ήταν άλλο πράγμα..." "και τρέχατε, και τρέχατε..." "στην τουαλέτα είχε ουρά..."), ενώ στους φοιτητές οι παρατάξεις-οργανώσεις κρατάνε πολιτικό πολιτισμό (ακόμα και αν είναι πολιτικοί χούλιγκαν, από τη γενέτειρα πόλη του Ροβεσπιέρου, που έσπειρε την επαναστατική τρομοκρατία), θεωρητικοποιούν το ξύλο ή προσπαθούν να ρίξουν την ευθύνη στον εκάστοτε απέναντι. Εδώ -σε αντίθεση με τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, ως συνέχεια της πολιτικής- παίζει ρόλο ποιος έκανε την αρχή, κι αν βρισκόταν σε άμυνα ή στην επίθεση.

Μια άλλη διαφορά είναι πως οι συνδεσμίτες δίνουν πολλές φορές ραντεβού θανάτου για να χτυπηθούν χωρίς κανόνες, μέχρι τελικής πτώσης. Ενώ στα φοιτητικά-πολιτικά ξύλα (με εξαίρεση τις μεθόδους και το δολοφονικό εξοπλισμό των μαύρων) τα πράγματα φτάνουν μέχρι το νοσοκομείο για μερικά ράμματα -ή και σοβαρότερες περιπτώσεις- θυμίζοντας κάπως τους Γαλάτες που πλακώνονται μεταξύ τους κι εκτονώνονται, όσο δεν ασχολούνται με τους Ρωμαίους.

Τα παραπάνω είναι διανθισμένα με χοντροκομμένες, σατιρικές νότες, αφενός γιατί δεν μπορεί να τα πάρει σοβαρά κανείς, κι αφετέρου για να διασκεδάσουν κάπως τον απόηχο και τις εντυπώσεις κι όχι επειδή διασκεδάζουν την κε του μπλοκ, παρά τη φαιδρότητά τους. Κι επειδή το κείμενο είναι γεμάτο με αθλητικές αναφορές, θα μιλήσω για την ομάδα μου. Και για την περιφρούρηση που στην αργκό των απέναντι μπορεί να την ακούσεις κι ως μπαλέτο. Κάτι που μας θυμίζει, παρεμπιπτόντως, πως το ποδόσφαιρο είναι -ή έχει χαρακτηριστεί ως- το μπαλέτο της εργατικής τάξης.

Το μπαλέτο λοιπόν είναι πολιτική έννοια και πρωτίστως αμυντική, αν και κάποιες φορές η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση. Κι όταν προσπαθούν να σε τραμπουκίσουν, για να σε τρομοκρατήσουν και να κάμψουν τη δράση σου, πρέπει να είσαι σε θέση να απαντήσεις, να επιβάλεις την παρουσία σου με κάθε τρόπο. Ακόμα και με τίμιο ξύλο (κατά το "δίκαιοι πόλεμοι" του Βλαδίμηρου), που -ενάντια στους συνειρμούς που γεννά- δείχνει ότι δεν πας με το σταυρό στο χέρι.

Από την άλλη, αυτό που πρέπει να περιφρουρηθεί και να προστατέψεις, δεν είναι μόνο η φυσική, πολιτική σου παρουσία, αλλά και η εικόνα που περνάει προς τα έξω για εσένα και γενικότερα: για το πανεπιστήμιο, το άσυλο, τους συνδικαλιστές, το κίνημα.
Δεν είναι τυχαίο πχ πως το "πρώτο θέμα" έπιασε εξ αρχής την είδηση και φρόντισε να την προβάλει, ενισχύοντας τα κλασικά κυρίαρχα στερεότυπα.
Και είναι δική μας ευθύνη (δική μας, με την έννοια ότι δεν περιμένω κάτι από τους άλλους, ούτε και με ενδιαφέρουν) να αποφεύγουμε τις μπανανόφλουδες που εντείνουν-οδηγούν (σ)τον εκφυλισμό.

Ζητήματα τακτικής και στρατηγικής

(Αν κάποια από τα παρακάτω σημεία επαναλαμβάνονται σε σχετικά πρόσφατες αναρτήσεις, τότε ας θεωρηθεί στα πλαίσια του "επανάληψη μήτηρ πάσης μαθήσεως").

Τι εστί τακτική; Είναι το ευέλικτο κομμάτι της τακτικής, απαντούν κάποιοι σφοι. Σε τι συνίσταται όμως αυτή η ευελιξία; Σε μια κάποια σχετική αυτονομία από το στρατηγικό στόχο, που μπαίνει ως αποτέλεσμα-προοπτική κι όχι ως προϋπόθεση; Ή σε κάτι άλλο;

Υπάρχει και μη ευέλικτο-αμετακίνητο κομμάτι της στρατηγικής; Ποιο είναι αυτό και πώς γίνεται ο διαχωρισμός; Και τι εννοούμε όταν λέμε "στρατηγική"; Μιλάμε για το ίδιο πράγμα ή μήπως πρέπει να το ορίσουμε-διευκρινίσουμε;

Η στρατηγική ταυτίζεται με το στρατηγικό στόχο; Είναι οι στρατηγικές επιλογές που οδηγούν σε αυτόν, όπως πχ το τρίπτυχο "αποδέσμευση (από την ΕΕ)-διαγραφή (του χρέους)-κοινωνικοποίηση (των μονοπωλίων)"; Αν ναι, τι από τα παραπάνω είναι ευέλικτο και πώς νοείται η ευελιξία του;

Ή είναι γενικά η αντίληψη κι ο σχεδιασμός για την κατάκτηση της εξουσίας, η λογική που διέπει το στρατηγικό σχεδιασμό; Η λογική των σταδίων πχ ήταν τακτική ή στρατηγική (και προβληματική σε κάθε περίπτωση) επιλογή;

Η τακτική συνδέεται άμεσα με την ευελιξία, με τη μέθοδο δοκιμή-σφάλμα, τη συχνή εναλλαγή, τη φαντασία, με δυο λόγια την αγωνία και συνεχή αναζήτηση για να βρεθεί η κατάλληλη μορφή-μέσο-σύνθημα. Η τακτική συνδέεται επίσης με τη συγκυρία και την ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης, προσαρμόζεται ευέλικτα στις ιδιαιτερότητες και τις απαιτήσεις της, για να τις "εγκαταλείψει" μετά, όταν αλλάξουν οι συνθήκες, χωρίς να γαντζώνεται σε θεωρητικά σχήματα που αντιστοιχούσαν σε άλλες περιόδους.

Στον αντίποδα, οι τακτικές επιλογές δεν πρέπει να είναι αντιφατικές κι αλληνοαιρούμενες, να πλήττουν την αξιοπιστία της πολιτικής πρωτοπορίας. Πρέπει να γίνονται στη βάση αρχών, με σκοπό να υπηρετήσουν τη στρατηγική κι όχι μικροπολιτικές σκοπιμότητες, εκλογικούς στόχους, πρόσκαιρα οφέλη που μπορεί να γυρίσουν μπούμερανγκ, κτλ.

Ο Λένιν πχ έκανε λόγο στον Αριστερισμό -αν δεν κάνω λάθος- για τακτική συμπόρευση και με τους πιο αμφιταλαντευόμενους, προσωρινούς συμμάχους, εκφράζοντας την αγωνία του να γίνουν τα ΚΚ της δυτικής Ευρώπης πραγματικά μαζικά κι επικίνδυνα για την αστική τάξη της χώρας τους. Ήξερε όμως να ξεκόβει αποφασιστικά από το χυλό και να μη θυσιάζει το σκοπό χάριν μιας θολής ενότητας. Η πορεία των μπολσεβίκων το 17' είναι χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της ευελιξίας. Αρνήθηκαν να μπουν σε μια κυβέρνηση συνεργασίας με όλα τα εργατικά κόμματα που δρούσαν στα σοβιέτ (εσέροι, μενσεβίκοι), αλλά υποχώρησαν από τη θέση τους περί εθνικοποίησης της γης, για να εξασφαλίσουν τη συμμαχία των αριστερών εσέρων και την ευρεία υποστήριξη της αγροτιάς.

Πρέπει να έχουμε καθαρό, αν τα συνθήματα κι οι στόχοι πάλης μπαίνουν για ζύμωση στον κόσμο και συγκέντρωση δυνάμεων ή ως διεκδίκηση για άμεση υλοποίηση στο σήμερα, στο κυρίαρχο πλαίσιο (ή στο έδαφος του καπιταλισμού, όπως συνηθίζουμε να λέμε), χωρίς αυτά προφανώς να χωρίζονται από σινικά τείχη. Τα διεκδικητικά πλαίσια αγώνα προβάλλουν στόχους για να συσπειρώσουν τον κόσμο και να οργανώσουν την πάλη του και μπορεί να πετύχουν ορισμένες κατακτήσεις, αλλά δεν μπορούν να υλοποιηθούν στο σύνολό τους από την αστική εξουσία -και κάθε επιμέρους νίκη είναι επισφαλής, όσο δε συνδέεται με ριζικές αλλαγές σε πολιτικό επίπεδο. Ένα ξεχωριστό σύνθημα μπορεί από μόνο του να είναι ενσωματώσιμο, κρίνεται όμως από το συνολικό πλαίσιο πάλης στο οποίο εντάσσεται και τη λογική που προωθεί.

Προεκτείνοντας το παραπάνω σκεπτικό, κανένα αίτημα-σύνθημα-στόχος πάλης δεν είναι από μόνο του ρεφορμιστικό ή μαξιμαλιστικό. Κρίνεται από το συνολικό πλαίσιο πάλης κι από τη σημασία που έχει στην εκάστοτε συγκυρία -εάν μπορεί δηλαδή να συσπειρώσει ευρύτερες μάζες, να ανεβάσει το επίπεδο της συνειδητοποίησής τους και την αγωνιστικότητά τους- κι όχι από το αν μπορεί από μόνο του να κλονίσει την αστική εξουσία, γιατί δεν υπάρχει κανένα τέτοιο σύνθημα, ούτε μαγικά ραβδιά στην ταξική πάλη.

Η συγκεκριμένη ανάλυση είναι απαραίτητος όρος για τη διαλεκτική σκέψη. Αλλιώς μπορεί πχ να θεωρήσει κανείς καθαρό ρεφορμισμό τις οικονομικές διεκδικήσεις μιας πανεργατικής απεργίας, που δε βάζει θέμα αλλαγής τάξης στην εξουσία, και να περάσει για επαναστατική στάση και λογική κάτι μαυροκόκκινα μικροαστικά παιδιαρίσματα, που θέλουν παντού και πάντα γενική απεργία διαρκείας, ή γενική πολιτική απεργία -λες κι είναι θέμα προθέσεων ή φραστικών διακηρύξεων.

Με αυτήν την έννοια, κατά τη γνώμη μου έχει μεγαλύτερη σημασία μια συγκεκριμένη ανάλυση της κατάστασης που δε θα εξηγεί αφηρημένα γιατί η αποδέσμευση από την ΕΕ είναι ενσωματώσιμη από το σύστημα (που όντως μπορεί να είναι αν μείνει μετέωρο βήμα στο κενό, αν δε συνδεθεί με το άλμα της επανάστασης), αλλά συγκεκριμένα τη σημασία του στη συγκυρία: αν δηλ είναι ένα αίτημα που η ελληνική αστική τάξη αδυνατεί να ενσωματώσει, λόγω του στρατηγικού προσανατολισμού της στον ευρωμονόδρομο, και το οποίο μπορεί να συσπειρώσει ευρύτερες μάζες. Ή αν είναι ένα σύνθημα που ευνοεί την καλλιέργεια αυταπατών στις λαϊκές μάζες, σε μια περίοδο που τρίζει το οικοδόμημα της ΕΕ και ο ευρωσκεπτικισμός έρχεται ως νέο ανάχωμα στη δυσαρέσκεια και τις διάφορες αναζητήσεις που αναπτύσσονται στην εργατική τάξη.

Σε κάθε περίπτωση, το σύνθημα των κομμουνιστών -κατά τη γνώμη μου πάντα- δεν μπορεί παρά να είναι η αποδέσμευση από τη λυκοσυμμαχία της ΕΕ, με την εργατική τάξη και το λαό στην εξουσία. Αυτό μεταφράζεται σε "αποδέσμευση με εργατική-λαϊκή εξουσία", που προβάλλεται θαρραλέα και με θετικό περιεχόμενο. Όχι σαν μια στείρα αντίθεση ιδεοληπτικού χαρακτήρα -όπως προσπαθούν να την εμφανίσουν οι ευρωλάγνοι όλων των αποχρώσεων. Ούτε όμως φοβικά και "υπερασπιστικά", πχ ως "ναι μεν αποδέσμευση, αλλά με εργατική εξουσία", σαν να διορθώνουμε κάποιον άλλον, αντί να αναδεικνύουμε τη δική μας πρόταση.

Νομίζω, επίσης, ότι πρέπει να ξεκαθαρίσουμε την αντίληψή μας για το ζήτημα των κρίκων και τη σημασία τους, προχωρώντας πέρα από δεδομένες (για εμάς τουλάχιστον) θέσεις ότι ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης του ΚΚ, εργατικής, προσωρινής -ή όπως αλλιώς ονομαστεί- δεν είναι κρίκος που μπορεί να υπηρετήσει μια επαναστατική στρατηγική. Μπαίνουν όμως ένα πιο ουσιαστικό ερώτημα.

Είτε υπάρχουν-μπορούν να υπάρξουν κρίκοι, που μπορούν να ανεβάσουν το επίπεδο της πάλης, να υπηρετήσουν τη στρατηγική, και ψάχνουμε να βρούμε τον κατάλληλο που ανταποκρίνεται στην εκάστοτε συγκυρία και τις ανάγκες της.

Είτε δεν υπάρχουν-μπορούν να υπάρξουν, εκφράζουν μια λανθασμένη, ρεφορμιστική λογική και στόχους που μπορεί εύκολα να ενσωματώσει το σύστημα κι η αστική τάξη, συνεπώς είναι μάταιο κι επιζήμιο να μας απασχολούν.

Αν κάποιος πιστεύει το δεύτερο, η κουβέντα μπορεί να σταματήσει εδώ.

Προσωπικά, πιστεύω το πρώτο. Και σημασία δεν έχει τι καταλαβαίνω εγώ, αλλά τι λέει και εννοεί το κόμμα, όταν εκτιμά πχ ότι την περίοδο της κατοχής, ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας ως κρίκος δεν μπόρεσε να συνδεθεί με το στρατηγικό στόχο και την κατάκτηση της εξουσίας.

Το λάθος δεν είναι στους κρίκους, στην πάλη των επιμέρους, αλλά στην αυτονόμησή τους από το κύριο, από το βασικό καθήκον ενός κομμουνιστή, που δεν είναι άλλο από την επανάσταση.

Όταν μεγαλώσω...

Λες όταν μεγαλώσουμε να γίνουμε όλα όσα κατακρίνουμε;
Λες πχ να φτύνουμε στο δρόμο, μπροστά σε άλλους, για να μας "καμαρώσουν"; Να λέμε για τους νέους του μέλλοντος πως δεν είναι όπως εμείς στα χρόνια μας; (Καλά αυτό ήδη το κάνουμε ως ένα βαθμό). Λες να πάρουμε τα κουσούρια των γονιών μας, και να αντιγράψουμε ασυνείδητα αυτό που μισούμε; Να σαπίζουμε στον καναπέ -καλά αυτό το κάνουμε ήδη ως ένα βαθμό- ή μπροστά σε μια οθόνη -αυτό και αν το κάνουμε; Να γκρινιάζουμε μόλις ανέβει το θερμόμετρο πάνω από 25 βαθμούς ή όταν πέσει κάτω από τους δέκα; Και να είναι ο καιρός το πιο σημαντικό θέμα που μας απασχολεί, αντί το πώς θα σταθούμε στο ύψος των καιρών μας; Λες όταν μεγαλώσουμε να μικραίνουμε από τα κουσούρια που κουβαλάμε από μικροί και μεγαλώνουν μαζί μας; Λες να αρχίσουμε να λέμε κι εμείς "σχολειά" (ο τόνος στο "α"), "καφενέδες" και "ποδάρια";

Λες όταν μεγαλώσουμε να γίνουμε αυτό που σιχαινόμαστε; Αυτό που φοβόμαστε και κατακρίνουμε; Όχι πως τώρα είμαστε μικροί. Ούτε ως μέγεθος ούτε ως ιστορία και διαδρομή που κουβαλάμε πίσω μας -ιδίως αν το δεις συγκριτικά, στα χρόνια της αντεπανάστασης, που συρρίκνωσε μαζικά το κίνημα φιλοδοξώντας να γράψει τον επίλογο της ιστορίας. Αλλά όταν ωριμάσουμε πολιτικά και μεγαλώσει το μπόι μας, το πολιτικό μας βάρος, η απειλή που θα νιώθει το σύστημα από τη δράση μας.

Λες να γίνει δεύτερη φύση η εξουσία, συνήθεια που μένει σα γλίτσα πάνω μας, αφήνοντας πίσω την μπόχα και τα ελαττώματά της; Λες να κολλήσει πάνω μας τη σκουριά της η γηραλέα ρεφορμοστική σκέψη, με τη μίζερη ροπή της στο συμβιβασμό, τα φτιασιδώματα και την υποκρισία; Λες αντί για το κράτος να απονεκρωθεί η λειτουργία των συμβουλίων (σοβιέτ), η ζωντανή πολιτική κουβέντα και ο γόνιμος προβληματισμός; Να μας νικήσει η αναπόφευκτη, νομοτελειακή τάση για συγκεντρωτισμό, καταπλακώνοντας τις ανησυχίες και τις αναζητήσεις μας; Λες να λυγίσουμε από το μεγάλο βάρος των απαιτήσεων και να λυγίσουμε; Να φωλιάσει μέσα μας ο φόβος, οι ταλαντεύσεις, οι ταλαντεύσεις κι η αναποφασιστικότητα; Ή τάση για συμβιβασμό και πισωγυρίσματα; Λες να συνεχίσουν να μας καθορίζουν τα πολιτικά παιδικά μας χρόνια κι η (επαναστατική) ανωριμότητας της κατάστασης; Να βρούμε μπροστά μας τα παιδικά μας "τραύματα" αντί να μάθουμε να λύνουμε καινούρια και σύνθετα προβλήματα;

Φυσικά και μπορεί να γίνουν αυτά, ως ένα βαθμό. Ίσως συμβούν κι όλα μαζί. Κανείς μας δεν είναι άτρωτος σε ό,τι μας απειλεί και μας διαβρώνει ύπουλα και αθόρυβα, κι αυτό είναι (φυσιο)λογικό εν μέρει. Μια φυσιολογική αντίδραση στην επανάσταση που μας βγάζει έξω από την "κανονικότητα", τη μίζερη, "κανονική" ροή των πραγμάτων, από όσους μένουν γαντζωμένοι σε αυτήν. Κι η δύναμη της συνήθειας είναι ίσως ο μεγαλύτερος εχθρός της νιότης του κόσμου, ανεξάρτητα από την ηλικία μας.

Γι' αυτό πρέπει να ετοιμαζόμαστε από σήμερα, να εξουδετερώνουμε κάθε στραβό εν τη γενέσει του, προτού γιγαντωθεί μαζί μας. Ούτως ώστε την κρίσιμη στιγμή, να μην είμαστε απλώς έτοιμοι, αλλά ψηλότερα από τον πήχη των περιστάσεων.

Η στρατηγική του ΚΚΕ και η πάλη ενάντια στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες

Ελλείψει χρόνου, η κε του μπλοκ αντιγράφει ένα υποκεφάλαιο -με τον τίτλο της ανάρτησης- από το άρθρο του Β. Όψιμου "Η θεωρία του Λένιν για τον ιμπεριαλισμό και οι διαστρεβλώσεις της", ως μια βάση για να ανοίξει η συζήτηση. Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο στην ΚομΕπ, που κυκλοφορεί και φιλοξενεί στις σελίδες της προσυνεδριακό διάλογο, με περισσότερες από τριάντα παρεμβάσεις.

* * *

Το ΚΚΕ, βγάζοντας συμπεράσματα από την πείρα του ελληνικού και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, προχώρησε προς τα μπρος την επεξεργασία της επαναστατικής στρατηγικής του με το 19ο Συνέδριο. Δεν ήταν μια εύκολη κι ευθύγραμμη πορεία μετά τη διάσπαση του Κόμματος και τις αντεπαναστατικές ανατροπές. Κουβαλούσαμε και κάμποση "αρχαία σκουριά" από στρατηγικές επεξεργασίες προηγούμενων δεκαετιών. Με τις επεξεργασίες του τεκμηριώνει ότι:

Ο καπιταλισμός στην Ελλάδα βρίσκεται στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξής του, σε ενδιάμεση θέση στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, με ισχυρές ανισότιμες εξαρτήσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ [...] Μετά την εκδήλωση της κρίσης, επιδεινώθηκε η θέση της ελληνικής καπιταλιστικής οικονομίας στο πλαίσιο της Ευρωζώνης, της ΕΕ και γενικότερα της διεθνούς ιμπεριαλιστικής πυραμίδας, γεγονός που δεν αναιρεί ότι η ένταξη της Ελλάας στην ΕΟΚ-ΕΕ εξυπηρέτησε τα πιο δυναμικά τμήματα του εγχώριου μονοπωλιακού κεφαλαίου και συνέβαλε στη θωράκιση της πολιτικής του εξουσίας.

Η συμμετοχή της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, οι οικονομικοπολιτικές και πολιτικοστρατιωτικές εξαρτήσεις από την ΕΕ και τις ΗΠΑ, περιορίζουν τα περιθώρια αυτοτελών ελιγμών της αστικής τάξης της Ελλάδας, καθώς όλες οι συμμαχικές σχέσεις του κεφαλαίου διέπονται από τον ανταγωνισμό, την ανισομετρία και συνεπώς την πλεονεκτική θέση του ισχυρού, διαμορφώνονται ως σχέσεις ανισότιμης αλληλεξάρτησης...

Στη σημερινή Ελλάδα η εργατική τάξη, η πρωτοπορία και η βασική κινητήρια δύναμη της σοσιαλιστικής επανάστασης, είναι πολύ πιο πολυάριθμη, καθώς ο καπιταλισμός έχει αγκαλιάσει πολύ περισσότερους κλάδους της παραγωγής και η απασχόληση στην αγροτική οικονομία έχει συρρικνωθεί δραστικά. Ταυτόχρονα, εξακολουθούν να υπάρχουν πολυάριθμα στρώματα αυτοαπασχολούμενων στην πόλη και στην ύπαιθρο -το υπόβαθρο για την αναγκαιότητα της κοινωνικής συμμαχίας που πρέπει να οικοδομήσει η εργατική τάξη γύρω της.

Η Λαϊκή Συμμαχία, όπως την επεξεργάστηκε το 19ο Συνέδριο, είναι ακριβώς η αναγκαία συμμαχία των κοινωνικών δυνάμεων για το σήμερα. Η ενότητα της εργατικής τάξης σε επαναστατική κατεύθυνση και το μάζεμα γύρω της των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. "Εκφράζει τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, των μισοπρολετάριων, των αυτοαπασχολούμενων και φτωχών αγροτών που δεν μπορούν να κάνουν συσσώρευση, των νέων και των γυναικών από τα εργατικά λαϊκά στρώματα στον αγώνα κατά των μονοπωλίων και της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, κατά της ενσωμάτωσης της χώρας στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις".

Ο αντικαπιταλιστικός αντιμονοπωλιακός προσανατολισμός της κοινωνικής συμμαχίας εκφράζει με επάρκεια τα αντικειμενικά υλικά συμφέροντα της εργατικής τάξης και των μικροαστικών στρωμάτων: Η εργατική τάξη έχει αντικειμενικό υλικό συμφέρον από την ανατροπή του καπιταλισμού, τα μικροαστικά στρώματα έχουν αντικειμενικό υλικό συμφέρον από τη συντριβή της κυριαρχίας των μονοπωλίων, ανεξάρτητα από τις αυταπάτες τους για τη δυνατότητα μακροημέρευσης μιας οικονομίας στο έδαφος της ατομικής μικρο-ιδιοκτησίας. Οι επιθετικοί προσδιορισμοί "δημοκρατικό" και "αντιιμπεριαλιστικό" (με την έννοια της πάλης ενάντια σε ιμπεριαλιστικές συμμαχίες και οργανισμούς) που χρησιμοποιούνταν στις παλιότερες κομματικές επεξεργασίες για να προσδιορίσουν το χαρακτήρα της πολιτικής συμμαχιών δεν ανταποκρίνονταν σε κάποιες υπαρκτές αναγκαιότητες της ταξικής διάρθρωσης της ελληνικής κοινωνίας. Αποτελούσαν περισσότερο λεκτικά υπολείμματα και συγχύσεις καλύτερων επεξεργασιών του Κόμματος. Δεν υπάρχουν στη σημερινή Ελλάδα υπαρκτές κοινωνικές-ταξικές δυνάμεις που να έχουν ως συνολικό προσανατολισμό (ο οποίος ανταποκρίνεται στα ιδιαίτερα, δικά τους συμφέροντα) μια "δημοκρατική" ή μια "αντιιμπεριαλιστική" στρατηγική. Η πάλη ενάντια στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις και οργανισμούς, για την αποδέσμευση από την ΕΕ ή η πάλη για τα δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες εντάσσονται στα επιμέρους μέτωπα πάλης της κοινωνικής συμμαχίας, αλλά δεν καθορίζουν το χαρακτήρα της και τον κεντρικό της προσανατολισμό. Αυτός μπορεί και πρέπει να καθορίζεται αποκλειστικά από το ποια στρατηγική κατεύθυνση εξυπηρετεί τα συμφέροντα των κοινωνικών δυνάμεων που απαρτίζουν την κοινωνική τους συμμαχία.

Οι αντιλήψεις μιας σειράς οπορτουνιστικών δυνάμεων ότι η πάλη για έξοδο από το ευρώ και την ΕΕ μπορεί να λειτουργήσει ως ο βασικός και ώριμος κρίκος που θα συσπειρώσει σήμερα τις λαϊκές μάζες σε ριζοσπαστική κατεύθυνση υπονομεύουν την πάλη του λαϊκού κινήματος. Συσκοτίζουν καταρχάς τον πραγματικό αντίπαλο, αποσπώντας την πολιτική των ιμπεριαλιστικών επιτελείων (Κομισιόν, ΔΝΤ κτλ) από τα συμφέροντα και τις επιδιώξεις των αστικών τάξεων, μαζί και της αστικής τάξης στην Ελλάδα που συμμετέχει στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες και συνδιαμορφώνει την πολιτική τους. Ανεξάρτητα από φραστικές διακηρύξεις, δυσκολεύουν στην πραγματικότητα την ανάπτυξη της ριζοσπαστικότητας των λαϊκών μαζών, καλλιεργώντας σε αυτές την αυταπάτη ότι η πάλη τους μπορεί (ή και πρέπει) να σταματήσει τα "προσωρινά" σε ένα ενδιάμεσο σκαλοπατάκι μιας (καπιταλιστικής) Ελλάδας έξω από το ευρώ ή και την ΕΕ, που θα παίξει έναν "αντικειμενικά προοδευτικό ρόλο", με μια εξουσία "η οποία δε θα είναι αστική, δε θα είναι άμεσα η δικτατορία του προλεταριάτου, θα είναι όμως μια πολιτική εξουσία που το κράτος της θα είναι τύπου Κομμούνας..."

Αντικειμενικά, μια τέτοια γραμμή πάλης σπρώχνει τα εργατικά και λαϊκά στρώματα στην αγκαλιά των μερίδων εκείνων του μονοπωλιακού κεφαλαίου που, μπροστά στην όξυνση των αντιφάσεων της καπιταλιστικής ανάπτυξης, καλοβλέπουν σήμερα φυγόκεντρες τάσεις στην ΕΕ και μια αναδιάταξη των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αντιλήψεις αυτές προβάλλονται σε μια χρονική στιγμή που εγχώριες και ξένες αστικές δυνάμεις ήδη αμφισβητούν τη συνοχή της Ευρωζώνης, αλλά και της ίδιας της ΕΕ, και τείνουν να εγκαταλείψουν την επιχειρηματολογία για νομοτελειακή σύγκλιση των οικονομιών της ΕΕ. Είναι διαφορετικό ζήτημα να αξιοποιεί ένα γερά εξοπλισμένο επαναστατικό κίνημα τις αντιθέσεις ανάμεσα σε μερίδες του κεφαλαίου και τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς για να προωθήσει τους στόχος του και άλλο, θεωρώντας ότι στα λαϊκά στρώματα η αναγκαιότητα σύγκρουσης με τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, να σέρνεται πίσω από αστικούς σχεδιασμούς.

Στον ίδιο ολισθηρό δρόμο οδηγούν και οι αντιλήψεις ότι το σύνολο των αντιδραστικών μέτρων που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας με όχημα τα "μνημόνια" συνιστούν την υλοποίηση ενός οργανωμένου σχεδίου των ιμπεριαλιστικών κέντρων για τη διοχέτευση αξίας από την καπιταλιστική οικονομία της Ελλάδας προς αυτά. Προκύπτει επομένως, σύμφωνα με αυτήν τη λογική, ότι οι εφαρμοζόμενες πολιτικές δεν απαντούν σε αναγκαιότητες της ελληνικής αστικής τάξης, ιδιαίτερα σε καιρούς οικονομικής κρίσης, αλλά συνιστούν ένα εκ των έξωθεν εκπορευόμενων σχέδιο των διεθνών κέντρων που λειτουργούν ως "επικυρίαρχοι". Το ελληνικό μονοπωλιακό κεφάλαιο βγαίνει έξω από το κάδρο των ευθυνών. Το ίδιο αθέατη γίνεται και η καπιταλιστική κρίση της ελληνικής οικονομίας -απλά ο ελληνικός καπιταλισμός επηρεάζεται από την παγκόσμια κρίση.

Στη σημερινή Ελλάδα του μονοπωλιακού καπιταλισμού η αντικειμενική υπαρκτή αντίθεση των συμφερόντων των λαϊκών τάξεων με τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες δεν μπορεί να λυθεί ξέχωρα από την αντίθεσή τους με τις δυνάμεις του κεφαλαίου. Η απαλλαγή από την εξουσία του κεφαλαίου είναι ο αναγκαίος όρος για να λειτουργήσει η αποδέσμευση από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς υπέρ του λαού. Η τοποθέτηση στην προμετωπίδα του λαϊκού κινήματος των στόχων πάλης ενάντια στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, συχνά με την αταξική επίκληση για "υπεράσπιση της εθνικής ανεξαρτησίας", δε συνιστά κάποια δήθεν από αποτελεσματική αξιοποίηση της επαναστατικής τακτικής.

Αποτελεί, όπως έδειξε και η προηγούμενη διάλυση, μια μηχανιστική, αντιδιαλεκτική μεταφορά στο σήμερα μιας τακτικής που χρησιμοποίησε το επαναστατικό κίνημα στο πρώτο μισό του περασμένο αιώνα, τακτική που είχε πολύ πιο συγκεκριμένους αποδέκτες (χώρες με χαμηλό την εποχή εκείνο επίπεδο καπιταλιστικής ανάπτυξης. ή και με μη διαμορφωμένη την αστική κρατική οντότητά τους) και πολύ συγκεκριμένες στοχεύσεις προώθησης της επαναστατικής πάλης. Σήμερα όχι μόνο πρέπει το επαναστατικό κίνημα να υπολογίσει με αυστηρά επιστημονικό επίπεδο την ανάπτυξη του μονοπωλιακού καπιταλισμού που έχει μεσολαβήσει από τότε, αλλά, όντας και σοφότερο από την ενσωμάτωση της ιστορικής πείρας, να διορθώσει και τα στραβοπατήματα των παλιότερων επεξεργασιών του.

Η αναγκαία επαναστατική τακτική χτίζεται στο έδαφος της καθημερινής ταξικής πάλης, των άμεσων διεκδικήσεων, της αντίστασης στα αντιλαϊκά μέτρα. Για την αλληλεγγύη, την επιβίωση, την υπεράσπιση του εργατικού εισοδήματος, για την ανάκτηση των απωλειών στην κατεύθυνση ικανοποίησης των σύγχρονων αναγκών, για την υπεράσπιση των δημοκρατικών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, για την αποδέσμευση από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς. Η οργανωμένη ταξική πάλη, σε σύγκρουση με τη συνολική πολιτική της αστικής τάξης και του κράτους της, με μοχλό την ανασύνταξη του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος και την ενίσχυση του ΠΑΜΕ, είναι ο μόνος σίγουρος δρόμος για να συγκεντρωθεί ο στρατός της επανάστασης, οι κινητήριες δυνάμεις της, για να  διαμορφωθεί η αναγκαία κοινωνική συμμαχία, να προετοιμαστεί ο υποκειμενικός παράγοντας για την προοπτική της επανάστασης.