Αγρότη μπορείς χωρίς τον τσιφλικά

Πιάνουμε το νήμα από εκεί που το είχαμε αφήσει στην τελευταία σχετική ανάρτηση, για να συνεχίσουμε με δύο-τρία ακόμη σημεία.

Ένα κοινό στοιχείο στον αγροτικό πληθυσμό είναι η βαθιά σύνδεσή του με τη γη που καλλιεργεί. Ένα χαρακτηριστικό που καθορίζει μια λανθάνουσα αντιιμπεριαλιστική συνείδηση σε αυτά τα στρώματα, που βρήκε έκφραση πχ στη μαζική συμμετοχή τους στο Αντιστασιακό κίνημα κατά της ναζιστικής κατοχής. Και το οποίο αποτυπώνεται και στον περίφημο λόγο του Άρη Βελουχιώτη στη Λαμία, με τη διάκριση της αγάπης του λαού για τον τόπο του και την αδιάφορη πλουτοκρατία, που δεν έχει κανένα ψυχικό δεσμό με εδάφη, δεν έμεινε πίσω να τα υπερασπιστεί και μπορεί ανά πάσα στιγμή να φύγει, παίρνοντας μαζί της τα κεφάλαιά της.

Μπορούμε λοιπόν να συμπληρώσουμε το γνωστό σύνθημα για τους προλετάριους που δεν έχουνε πατρίδα, γιατί τα συμφέροντά τους δεν είναι εθνικά, αλλά αυτό δε σημαίνει πως δεν πονάνε τον τόπο τους, το λαό που ζει σε αυτόν και μαζί όλους τους τόπους και τους λαούς του κόσμου. Σε αντίθεση με το κεφάλαιο που δεν έχει πατρίδα παρά μόνο εκεί που βγάζει κέρδος και δε θα είχε πρόβλημα να εγκαταλείψει (αν μπορούσε) εν όψει μιας τέτοιας προοπτικής, ακόμα και τον πλανήτη μας, τον οποίο καταστρέφει συστηματικά.

Ένα δεύτερο σημείο αφορά την προοπτική από ιστορική σκοπιά και ως προς το δικό μας στρατηγικό στόχο.
Απαλλοτριώνοντας μαζικά τους μικροκαλλιεργητές και οδηγώντας τους βίαια στην προλεταριοποίηση, το καπιταλιστικό σύστημα σκάβει το λάκκο του σα γερο-τυφλοπόντικας και "επιλύει" με τα δικά του κριτήρια ένα ακανθώδες ζήτημα, τη μικρή έγγεια ιδιοκτησία, που διαφορετικά θα το κληρονομούσε η σοσιαλιστική εξουσία του μέλλοντος, όπως μας δείχνει και η πείρα της οικοδόμησης κατά τον εικοστό αιώνα. Παράλληλα η εξέλιξη του καπιταλισμού στερεί από μια σειρά στρώματα (όχι μόνο αγροτικά) την αντικειμενική βάση των μικροαστικών τους αυταπατών, δηλ τη μικρή ιδιοκτησία, αυξάνοντας θεαματικά τη δεξαμενή άντλησης-στρατολόγησης δυνάμεων για το ταξικό, επαναστατικά κίνημα.

Αλλά αυτή η ένταξη δε γίνεται αυτόματα. Δεν είναι καθόλου σίγουρο πως ένας μαγαζάτορας που βρισκόταν στο όριο της επιβίωσης αλλά αδιαφορούσε για το μαζικό κίνημα και τις δράσεις του, βγάζει τα απαραίτητα συμπεράσματα και ριζοσπαστικοποιείται η δράση του, επειδή αναγκάζεται να κλείσει το μαγαζί του.
Από την άλλη, οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις έχουν πολλαπλές συνέπειες και δεν αφήνουν απλώς αναξιοποίητες τις παραγωγικές δυνάμεις πχ μιας χώρας σαν την Ελλάδα, αλλά τις υποθηκεύουν και σε βάθος χρόνου τις καταστρέφουν/αχρηστεύουν. Είναι πχ αδιανόητο μια χώρα σαν τη δική μας να μην έχει διατροφική αυτάρκεια στα βασικά είδη και να εγκαταλείπει σταδιακά παραδοσιακές καλλιέργειες όπως τα καπνά και το βαμβάκι, γιατί δεν είναι ανταγωνιστικές ως προς το κόστος παραγωγής τους στις χώρες του τρίτου κόσμου. Και είναι άλλο να γίνει μια παρόμοια επιλογή στα πλαίσια ενός κεντρικού σχεδιασμού σε παγκόσμια κλίμακα με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες και την ικανοποίησή τους, και τελείως διαφορετικό να συμβαίνει με όρους αύξησης του καπιταλιστικού κέρδους.

Από αυτήν την άποψη, μπορεί να οξύνονται οι αντιφάσεις και ο κοινωνικός αναβρασμός, ως μια βασική προϋπόθεση του επαναστατικού άλματος, αλλά μακροσκοπικά επιδεινώνεται η βάση εκκίνησης ενός πιθανού σοσιαλιστικού εγχειρήματος στο μέλλον. Κι αυτό καθιστά άμεση κι επιτακτική την αναγκαιότητά του -ή με άλλα λόγια, όσο γρηγορότερα, τόσο καλύτερα.

Στην ανάγνωση κάποιων (καζακόπληκτων, κατά φαντασίαν 15ιστών, λαφαζανικών ή ό,τι άλλο) αυτά τα δύο σημεία, δηλ ο λαϊκός πατριωτισμός (εντός ή εκτός εισαγωγικών) με την έννοια της αγάπης για τον τόπο σου, και οι αναξιοποίητες παραγωγικές δυνάμεις, λόγω της ΚΑΠ και των προτεραιοτήτων της ΕΕ (όπου υποτίθεται πως θα τρώγαμε με χρυσά κουτάλια), αναδεικνύουν το ζήτημα της εθνικής ανεξαρτησίας. Και την αναγκαιότητα ενός σχεδίου, όπου το εθνικό νόμισμα κι η ρήξη με την ΕΕ δεν μπαίνουν καν ως (κατά φαντασίαν) μεταβατικοί επαναστατικοί κρίκοι, αλλά ως εργαλεία-προϋποθέσεις για την ανάκτηση αυτής της ανεξαρτησίας, την παραγωγική ανασυγκρότηση, γενικά και αόριστα, χωρίς ταξικό πρόσημο, κτλ.

Είναι αρκετά ενδιαφέρουσα λοιπόν, σε σχέση και με τα παραπάνω, το κίνημα των αγροτών, που παρά τη συστηματική προσπάθεια να παρουσιαστούν ως φασίστες ή υποκινούμενοι, και παρά τις όποιες υπαρκτές αντιφάσεις τους (και δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά), συγκροτούν ένα ενιαίο μέτωπο αγώνα, με ταξική αναφορά. Που ως προς αυτήν ακριβώς την άποψη, φαίνεται να υλοποιεί ή να θέτει τις βάσεις για μια πλευρά της πρότασης για Λαϊκή Συμμαχία, που συγκροτείται ακριβώς με ταξικά, κοινωνικά κριτήρια και δεν περιορίζει την απεύθυνσή της με βάση την κομματική-πολιτική ένταξη του καθενός (πχ αυτός είναι δεξιός, άρα δεν επιμένουμε, αυτός είναι Συριζαίος, άρα έχουμε καλύτερες πιθανότητες).

Οι αγρότες λοιπόν δεν αυτοπροσδιορίζονται ούτε κομματικά (και έχουν αποκρούσει πολύ εύστοχα όποιον θέλησε να τους καπελώσει) ούτε εθνικά (κι ας κολλάνε πολλοί ντούροι αγωνιστές, όταν βλέπουν ελληνικές σημαίες και χάνουν το δάσος), αλλά ταξική. Είναιο η φτωχομεσαία αγροτιά που πλήττεται άμεσα και αντιμετωπίζει ζήτημα επιβίωσης, όχι προνομιούχοι νεοτσιφλικάδες.  Κι έδιωξαν με συνοπτικές διαδικασίες από το πανελλαδικό συλλαλητήριο της Παρασκευής τους φασίστες που ήθελαν να βγουν να μιλήσουν και να τους καπελώσουν ως "Έλληνες" και όχι ως εκπρόσωποι κάποιου μπλόκου (που δεν ήταν).
Κι αυτή είναι μια πολύτιμη παρακαταθήκη για τη συνέχεια...