Φοβού τους Συριζαίους και (Πολυ)δωρα φέροντας

Θυμάμαι πως όταν ήμουν μικρός, είχα πάθει ένα μικρό σοκ, φτάνοντας στην Τρίτη Δημοτικού, όταν κατάλαβα πως πρέπει να αρχίσουμε να αποστηθίζουμε διάφορα κατεβατά κείμενα από Θρησκευτικά κι Ιστορία. Κι αφού το προσπάθησα με τα χίλια ζόρια, αλλά όχι πάρα πολύ πειστικά, κάθε φορά που κόμπιαζα, καθυστερούσα και δεν τα 'λεγα νεράκι, μου έλεγαν οι δικοί μου για σπάσιμο πως μιλούσα αργά, σαν τον Βύρωνα Πολύδωρα. Που ήταν τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος, γιατί κάποιος είχε εκτιμήσει το (όχι ακριβώς προφανές) επικοινωνιακό του χάρισμα. Μόνο που εγώ δεν ήξερα τότε να τους απαντήσω με γράνες και στρατηγούς ανέμους (αυτά θα έρχονταν αργότερα), οπότε στρωνόμουν να παπαγαλίσω καλύτερα το μάθημα και να μοιάσω σε κάποιο άλλο, πιο ικανό παπαγαλάκι του συστήματος.

Και να πώς εκκολάπτονται τα συστημικά παπαγαλάκια κι άλλα κανιβαλικά είδη του αστικού, ζωικού βασιλείου της ανάγκης, όπου κάθε άνθρωπος είναι λύκος για το συνάνθρωπό του. Κι αυτό απαντά σε μια παιδική απορία φυσιογνωμικού τύπου που είχα, βλέποντας τους συμμαθητές μου. Γιατί σε αυτές τις ηλικίες, σχεδόν όλοι καλοί φαινόμαστε, κι αναρωτιέσαι ποιος θα μπορούσε να ξεστρατίσει και να γίνει μεγαλώνοντας κάτι από αυτά που απεχθανόμασταν (τοκογλύφος, διαιτητής, πολιτικός, κοκ).

Μεγαλώνοντας βέβαια, αντιστρέφονται εντυπωσιακά οι όροι του ερωτήματος. Κι ενώ διατηρείς και ατσαλώνεις θεωρητικά την πίστη στο λαϊκό παράγοντα, αναπτύσσεις παράλληλα μια ιδιαίτερη δυσπιστία, όταν πηγαίνεις πχ αντιπρόσωπος του κόμματος σε ένα εκλογικό κέντρο και αναρωτιέσαι ποιος από όλους όσους προσέρχονται θα κάνει την έκπληξη να μας ψηφίσει. Κι είναι ελάχιστοι αυτοί που πληρούν τα εμφανισιακά κριτήρια που θέτεις νοερά (λαϊκή ατημελησιά κι έκφραση). Ευτυχώς όμως είναι πολύ περισσότεροι αυτοί που διαψεύδουν το στερεότυπο στην πράξη, κι ας μην τους το 'χες.

Θυμάμαι επίσης πως εκείνα τα χρόνια όλα ήταν απλά κι εύκολα (σαν αντιμονοπωλιακή συμμαχία) γιατί ήξερες ποιος σου φταίει (τα μονοπώλια). Ο Φοίβος πχ ήταν στα μάτια μου ο καταστροφέας του ελληνικού τραγουδιού. Αν περνούσαν όμως τα χρόνια κι η μπογιά του, μαζί με τους παράφωνους και τις αναλώσιμες τραγουδιάρες που αναδείκνυε κάθε λίγο, θα καθάριζε ο χώρος, γλιτώνοντας έτσι την τέχνη και το ποιοτικό επίπεδο. Περίπου είκοσι χρόνια μετά, ουσιαστικά δεν υπάρχει Φοίβος (και ας γιόρτασε κάπου στα κοντά τα εικοσάχρονά του στη δισκογραφία) ούτε καν ελληνικό τραγούδι καλά-καλά. Ενώ τα σουξέ της εποχής μοιάζουν σε κάποιους νοσταλγική νότα από άλλες, καλύτερες εποχές

Το βασικό δίδαγμα ωστόσο ήταν πως όσοι και αν αποχωρήσουν από το προσκήνιο, καθώς ξεφτίζει η μπογιά τους, κανείς χώρος δεν πρόκειται να καθαρίσει από μόνος του, και θα βρεθούν σύντομα άλλοι χειρότεροι να αντικαταστήσουν τους προηγούμενους (οι ζευγάδες φεύγουν μωρέ, η κοπριά μένει) αν δεν αλλάξουμε εμείς την εκφυλιστική ροή των πραγμάτων.
Κάτι που δεν κατάλαβαν ποτέ δηλαδή οι τίμιοι θιασώτες της ατομικής τρομοκρατίας που "χτυπάνε" το σύστημα, σκοτώνοντας και βγάζοντας από τη μέση επίλεκτα στελέχη του (πολιτικά, οικονομικά, κτλ) αντί για τις δομές του.

Στην ίδια ηλικία πάνω-κάτω, είχα πετύχει την πρώτη προβολή ενός επεισοδίου από τις Τρεις Χάριτες, όπου αναφερόταν ο αγαπημένος Πολύδωρας (ως υποψήφιο θύμα απαγωγής μιας φανταστικής σπείρας) και μαζί η Προλεταριακή Σημαία (του Πολύδωρου) και η 17Ν. Αλλά θα χρειαζόταν να περάσουν αρκετά χρόνια, για να καταλάβω και να εκτιμήσω τις σατιρικές πολιτικές αναφορές του στην Αριστερά και τη (μη) σχέση της με την τρομοκρατία και τον λεγκαλισμό. Που τις εκτίμησα ακόμα περισσότερο, λόγω της σπανιότητάς τους στις τηλεοπτικές σειρές τα επόμενα χρόνια -και δε φταίνε μόνο οι εποχές που άλλαξαν, αλλά και ο σχετικός προληπτικός έλεγχος. Λες κι ένα μαγικό αόρατο χέρι (σαν αυτό του Άνταμ Σμιθ) φρόντιζε να τις αφαιρεί για να δημιουργήσει ένα καθαρό, αποστειρωμένο περιβάλλον.

Για αυτό θα άξιζε ίσως τον κόπο ένα μικρό αφιέρωμα στις διάφορες στιγμές που τρύπωσαν κατά καιρούς σαν "λαθρεπιβάτες" στο επιμελώς απολίτικο τηλεοπτικό σκηνικό που διαμορφώνει κατά κόρον πολιτικές συνειδήσεις. Κι όσο παλιότερες οι σειρές, τόσο αυξάνουν οι αναφορές και το καλτ στίγμα τους -όπως με την απαγωγή του Βύρωνα από το Βλαδίμηρο (τον Κυριακίδη ντε) και την Άννα Κουρή (που δεν είναι η Άννα της 17Ν. Όχι πως χρειαζόμασταν αποδείξεις για τα αυταπόδεικτα και τη γραφικότητα του Πολύδωρα, που είναι σαν διανοούμενη βιντεοκασέτα της χρυσής δεκαετίας με τις βάτες.

Ρόδα, γραβάτα και κοπάνα...

Αυτά όμως ανήκουν στο μακρινό παρελθόν κι ο Σύριζα έχει αποφασίσει να ξεμπερδεύει με το παλιό, δια της μεθόδου της ανακύκλωσης, ανασύροντας από το χρονοντούλαπο της ιστορίας ό,τι πιο σάπιο και ξοφλημένο υπάρχει, για να φτιάξει με τέτοια υλικά το δικό του μείγμα διαχείρισης. Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης (Προ-πο) του Δεκέμβρη, και επικεφαλής στο ΕΣΡ ο αντίστοιχος υπουργός της ζαρντινιέρας. Μπράβο παιδιά, και εις ανώτερα.

Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι οι αντιδράσεις διάφορων Συριζαίων, βουλευτών και έμμισθων τρολ, που έχουν καταπιεί αμάσητα μια σειρά αντιλαϊκά μέτρα, αλλά πνίγονται σε μια κουταλιά νερό, για να εξεγερθούν ενάντια στην επιλογή του Βύρωνα -παρά το αμίμητο  διαγγελματικό γλείψιμο που έριξε στον Τσίπρα από την ΕΡΤ ο Πολύδωρας. Τι συμβαίνει λοιπόν;

Μια πρώτη ανάγνωση είναι πως μυρίζονται την εκλογική ήττα που (ενδεχομένως) πλησιάζει και ψάχνουν μια ευκαιρία-πρόσχημα για να αποστασιοποιηθούν (κι ο Πολύδωρας τους δίνει μια πολύ καλή αφορμή). Από την άλλη άποψη βέβαια, είναι αντιδράσεις χωρίς κόστος για μια πιθανότατα καμένη επιλογή, που έβλεπαν πως δεν πρόκειται να περπατήσει κι είπαν να ξεσπαθώσουν εκ του ασφαλούς και εκ των υστέρων. Οι μεν βουλευτές βγάζουν τα νεύρα τους για όλα τα προηγούμενα που αναγκάστηκαν να καταπιούν και να στηρίξουν, ενώ τα διάφορα συριζοτρόλ κάνουν ανέξοδη κριτική σε κάτι εντελώς δευτερεύον, για να χτίσουν το προφίλ του αδέσμευτου και ανεξάρτητου αγωνιστή του διαδικτύου, που τα λέει τσεκουράτα και δε διστάζει να διαφοροποιηθεί από τα κακώς κείμενα της ΔΦΑ και να τα κατακεραυνώσει.
Τι ωραία...

Και το αστικό πολιτικό σκηνικό εξελίσσεται σε ευθεία αναλογία με το ταλαίπωρο ελληνικό τραγούδι. Εκφυλίζεται, ανακυκλώνει σαθρά, ξεφτισμένα υλικά, για να ανακαινίσει τη βιτρίνα του και βαφτίζει "καλτ" γραφικές μορφές σαν τον Πολύδωρα και το Λεβέντη, για να τις νομιμοποιήσει έμμεσα και να τις αξιοποιήσει. Αλλά δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα, όσο περιμένουμε να φύγουν οι εκάστοτε "αυτοί", για να έρθουν οι επόμενοι και να "ξεβρωμίσει ο τόπος", χωρίς να αλλάξουμε τους όρους του παιχνιδιού.

Κόκκινος Νοέμβρης

Η ελληνική ιδιαιτερότητα δεν εξαντλείται στο "δεν κάνει κρύο στην Ελλάδα". Έχει και το Πολυτεχνείο (μαζί με τον εκφυλισμό του, ως βασικό πολιτικό γνώρισμα της Μεταπολίτευσης) και την κινηματική φλόγα που δεν έπαψε ποτέ να σιγοκαίει σε αυτή τη γωνιά, όσοι πρόθυμοι και αν ανέλαβαν πυροσβεστική δράση εναντίον της. Κι όλες τις αντιστάσεις και τους αγώνες που την φουντώνουν κατά διαστήματα, την αναθερμαίνουν και την κάνουν να θεριεύει. Κι αυτοί οι αγώνες δε συμπυκνώνονται προφανώς στο δημοψήφισμα και τον έρπη του Τσίπρα, που έφτασε έρποντας σαν οχιά (εκ του "όχι") στην εξουσία. Αλλά δεν τους έχουμε αναγκάσει (τους πιο σύγχρονους τουλάχιστον) ακόμα να ζήσουν τη θανάσιμη αγωνία για το σύστημα που υπηρετούν.
Τον πιο όμορφο έρπη τους δεν τον έχουμε ζήσει ακόμα.

Και τούτο το Νοέμβριο δεν ξέρω τι με πιάνει...
Αλλά ας δούμε πρώτα πώς τελειώνει αυτός ο μήνας. Δεν είναι πως η κε του μπλοκ συμπάθησε ξαφνικά τις μπούρκες και τις παρελάσεις, αλλά δεν μπορείς παρά να χαρείς (για) την αμηχανία που χαρίζουν κάποια στιγμιότυπα στους απανταχού ρατσιστές και "δεν είμαι φασίστας, αλλά...". Αυτούς που έχουν πρόβλημα με την μπούρκα, αλλά όχι με τον εργασιακό Μεσαίωνα και το σκοταδισμό της εκμεταλλευτικής κοινωνίας. Βγάζουν ιλαρά με τα δύο κάπα των κομμουνιστικών κομμάτων, αλλά όχι με τα τρία κάπα της Κου Κλουξ Κλαν και των επίδοξων μιμητών της.

Κι ακόμα περισσότερο χαίρεσαι, όταν βλέπεις βίντεο με πρωτοβουλίες δασκάλων σαν κι αυτό, που ακολουθεί.



Κι είναι τόσο πορωτική η μελωδία, που είναι αδύνατο να μην κάνει γκελ στα μικρά παιδάκια.

Αλλά ας επιστρέψουμε στο γεμάτο, φετινό Νοέμβρη. Έχουμε και λέμε.

Αύριο ξεκινάει η δίκη των φασιστοειδών της ΧΑ για τη δολοφονική επίθεση σε μέλη του ΠΑΜΕ, που έκαναν αφισοκόλληση, στο Πέραμα. Το ΠΑΜΕ καλεί σε αντιφασιστική συγκέντρωση αύριο το πρωί στο σταθμό του Μετρό Αμπελόκηποι, στις 8.30.
Κι επειδή είναι σίγουρο πως οι φασίστες θα επιχειρήσουν να κάνουν το άσπρο μαύρο και το μαύρο μέτωπο της αντίδρασης να φανεί σαν άσπρη, αθώα περιστερά, αξίζει να θυμηθούμε τα αυτονόητα και να τα διαδώσουμε, όπου μπορούμε.

Τη σκυτάλη παίρνουν τις επόμενες ημέρες στο μέτωπο της εκπαίδευσης οι φοιτητές κι οι μαθητές (3 και 7 Νοέμβρη αντίστοιχα). Φαντάσου, σφε αναγνώστη, να θυμηθούμε και σε αυτό το μέτωπο μέρες 99' (Αρσένης, καταλήψεις, κτλ). Ή έστω τα φοιτητικά συλλαλητήρια της προηγούμενης δεκαετίας, που κάθε άλλο παρά αμελητέα ποσότητα ήταν.

Στις 7 Νοέμβρη συμπληρώνονται επίσης 99 χρόνια από την Οχτωβριανή επανάσταση (με χι, όπως και τα φύλλα του Ρίζου κάθε δέκατο μήνα του χρόνου). Και ακολουθεί ένας χρόνος μέχρι τα εκατό, που πρέπει να είναι γεμάτος πολύμορφες εκδηλώσεις και ειδικές εκδόσεις, που να τιμούν την επέτειο. Αλλά η πιο προκλητική ιδέα θα 'ταν να τολμήσει να επαναλάβει ο Σύριζα τις αντίστοιχες εκδηλώσεις που είχε διοργανώσει στα 90χρονα, το 07', λίγο πριν το ξέσπασμα της κρίσης. Τότε που λίγοι μπορούσαν να φανταστούν την εξέλιξη των διεργασιών στο πολιτικό σκηνικό και στα μάτια πολλών φάνταζαν ως συνωμοσιολόγοι.

Παραμένουμε στο μαγικό αριθμό 99, καθώς στις 15-6 του μήνα είναι η επίσημη επίσκεψη του Ομπάμα, που συμπίπτει χρονικά με τον τριήμερο εορτασμό του Πολυτεχνείου. Κι αφού ο Ομπάμα επιδίδεται το τελευταίο διάστημα σε έναν επικοινωνιακό καταιγισμό, για να φτιάξει την υστεροφημία του και να αποδείξει πόσο cool κι άνετος πρόεδρος είναι (διαβάζοντας τιτιβίσματα εις βάρος του ή απαντώντας σαρκαστικά πως δεν έχει ιδέα γιατί του απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης), μπορεί να παρατείνει για μια μέρα την παραμονή του και να διαδηλώσει στην αμερικάνικη πρεσβεία, φωνάζοντας: GO HOME KILLERS.

Δεν ξέρω αν θα έχουμε και το κλασικό πια σκηνικό σχιζοφρένειας με την κυβέρνηση να υποδέχεται την αμερικάνικη ηγεσία και τη νεολαία της να διαδηλώνει χλιαρά εναντίον της. Θα τους ενώνει όμως πάντα η ανακοίνωση που κάνει γαργάρα το ρόλο του αμερικάνικου παράγοντα στην επταετία της χούντας και τον βγάζει λάδι. Και ο Δραγασάκης να μιμείται το "ευχαριστώ τους Αμερικάνους" του Σημίτη. Τότε για τα Ίμια, τώρα για το χρέος. Τι εκσυγχρονιστές, τι ανανεωτές, όλοι οι Πασόκοι μια γενιά.

Στο εργατικό κίνημα, υπάρχει το ανοιχτό μέτωπο για τα εργασιακά, η ανοιχτή πανελλαδική συνδιάσκεψη του ΣΕΦ, ο σχεδιασμός και η πίεση στους γραφειοκράτες της ΓΣΕΕ για προκήρυξη απεργίας στις 24 Νοέμβρη, το τρέξιμο για την οργάνωση και την επιτυχία της.

Ένας κόκκινος Νοέμβρης, που θα μπορούσε να αντιστρέψει τη γενική κατήφεια και το κλασικό ερώτημα "γιατί δεν αντιδρά ο κόσμος", πετώντας το μπαλάκι στην άλλη πλευρά, που θα ανησυχεί πώς να τον συμμαζέψει και να τον κλειδώσει στον καναπέ.

Από τη σκοπιά του μαρξισμού-λενινισμού

Ευρισκόμενη σε λειτουργία ημι-αργίας σήμερα η κε του μπλοκ, αντιγράφει και δημοσιεύει από το τελευταίο τεύχος της ΚομΕπ, ένα απόσπασμα από το άρθρο του Δημήτρη Κοιλάκου (μέλους του Τμήματος Παιδείας και Έρευνας της κετουκε) για τον Ιλιένκοφ και τη σοβιετική φιλοσοφία, όπου αναπαράγονται εκτενή αποσπάσματα από ένα κείμενο-εργασία του τελευταίου, που είχε τον τίτλο της ανάρτησης και καταπιάνεται με ενδιαφέρουσες πτυχές της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, αποκρούοντας παράλληλα τις αντικομμουνιστικές επιθέσεις των δυτικών ("μαρξιστών" και μη). Η μετάφραση είναι του ίδιου του Δ.Κ. από την αγγλική έκδοση "Marxa and the Western World" (ed. by Nicolas Lobkowicz).

* * *

Υπό αυτό το πρίσμα μπορούμε να κατανοήσουμε κι ένα ακόμα περιστατικό, το οποίο συχνά διαστρεβλώνεται στη σχετική βιβλιογραφία. Όπως αναφέρεται, ο Ιλιένκοφ είχε προσκληθεί το 1965 να λάβει μέρος σε ένα διεθνές συμπόσιο στο Πανεπιστήμιο Notre Damme στις ΗΠΑ, με θέμα τη συμβολή του Μαρξ στο λεγόμενο "δυτικό κόσμο" και σκοπό να συμβάλει στο διάλογο μεταξύ κομμουνιστών και μη κομμουνιστών διανοητών. Τελικά δεν παρέστη στο συμπόσιο, επειδή, όπως αναφέρεται, το Ινστιτούτο Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ δεν του επέτρεψε να συμμετάσχει. Παρόλα αυτά, έστειλε την εργασία που είχε ετοιμάσει, η οποία και διαβάστηκε στο συμπόσιο. Μετά τη δημοσίευση της εργασίας αυτής, ο Ιλιένκοφ υπέστη σημαντικές πιέσεις και δέχτηκε πολιτικές κατηγορίες για τον "αντιμαρξιστικό" προσαντολισμό της.

Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειώσουμε ότι οι σχετικές πηγές αφήνουν αναπάντητο το προφανές ερώτημα πώς, αφού του απαγορεύτηκε να συμμετάσχει ως φυσικά παρουσία, του επιτράπηκε να στείλει την εργασία του η οποία και θα δημοσιευόταν στον τόμο με τα πρακτικά του συμποσίου, όπως και τελικά έγινε.

Πέρα από αυτό όμως, αξίζει να σταθούμε λίγο στο περιεχόμενο αυτής της εργασίας, που είχε τίτλο: "Από τη σκοπιά του μαρξισμού-λενινισμού", για να δούμε ποιος ήταν ο δήθεν "αντιμαρξιστικός" προσανατολισμός της.

Στην εργασία αυτή λοιπόν, ο Ιλιένκοφ, απαντώντας σε σημεία της δυτικής προπαγάνδας έναντι της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και των δυσκολιών που αυτή αντιμετώπιζε, υπερασπίζεται τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στην πατρίδα του και μιλά για "... εκείνα τα αρνητικά φαινόμενα, εκείνες τις συγκεκριμένες δυσκολίες στην ανάπτυξή μας, τις οποίες η αντικομμουνιστική προπαγάνδα με τόσο ζήλο εκμεταλλεύτηκε και ακόμα εκμεταλλεύεται. Τα φαινόμενα αυτά, με τα οποία εμείς, ως κομμουνιστές, σχετιζόμαστε όχι λιγότερο κριτικά απ' οποιονδήποτε "δυτικό" ανθρωπιστή διανοούμενο, σε καμία περίπτωση δε δίνουν ούτε ένα επιχείρημα έναντι των ιδεών του Μαρξ. Με αυτές τις ιδέες, με το Πρόγραμμα που εφαρμόζουμε, αυτά τα φαινόμενα δεν είχαν τίποτε κοινό (ούτε και τώρα έχουν). Περαιτέρω, αυτά τα φαινόμενα εξηγούνται εξ ολοκλήρου, όχι αποδιδόμενα στην επίδραση των ιδεών του Μαρξ και του Λένιν, αλλά, απεναντίας, ως ένα είδος φανατισμένης και ορισμένες φορές ύπουλης αντίδρασης αυτού του υλικού στο οποίο αυτές οι ιδέες πρέπει να πραγματωθούν".

Στη συνέχεια ο Ιλιένκοφ γίνεται πιο συγκεκριμένος, αναφέροντας τα εξής: "Σύμφωνα με το Μαρξ [...] η δουλειά της πολιτικής επανάστασης είναι μόνο μια αρχή, και το πρόβλημα στο σύνολό του θα γίνει ορατό στο κομμουνιστικό κίνημα μόνο μετά από αυτήν την πράξη. Το πραγματικό πρόβλημα, το οποίο το κομμουνιστικό κίνημα πρέπει να επιλύσει αφού εκτελέσει τα άμεσα καθήκοντά του, ορίζεται κατευθείαν από τις αντινομίες της ατομικής ιδιοκτησίας. Μετά από την επαναστατική μετατροπή της ατομικής ιδιοκτησίας, ως μέσο παραγωγής και ευεργέτημα για την κουλτούρα, σε "κοινωνική ιδιοκτησία", αυτή η κοινωνική ιδιοκτησία πρέπει στη συνέχεια να μετασχηματιστεί σε περιουσία του κάθε ατόμου, της κάθε ξεχωριστής μονάδας. Στο κοινωνικό πλαίσιο, το ζήτημα αυτό συμπίπτει με την απόρριψη του καταμερισμού εργασίας μεταξύ των ατόμων, μια έννοια που κληροδοτήθηκε από τον κόσμο της "ατομικής ιδιοκτησίας". Σε σχέση με το άτομο, το πρόβλημα της ολόπλευρης ανάπτυξής του και μετατροπής του σε "ολοκληρωτικά" αναπτυγμένη ατομικότητα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Η πολιτική επανάσταση θεωρείται εδώ ως μια συνθήκη που πρέπει να πληρωθεί, μέσω της οποίας η κοινωνία θα δει τον εαυτό της να έχει τη δύναμη να αντιμετωπίσει τον εαυτό της και, περαιτέρω, να εκπληρώσει πράγματι το γιγαντιαίο καθήκον της δημιουργίας μιας κοινωνίας χωρίς κυβέρνηση, χωρίς νόμισμα και χωρίς καμία εξωτερική διαμεσολάβηση στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Η κοινωνία, αντιπροσωπεύοντας την εθελοντική συνεργασία για την ολόπλευρη ανάπτυξη της ατομικής θέλησης, δε θα χρειάζεται πια, ευρκισκόμενη σε αυτή τη θέση, "εξωτερικούς διαμεσολαβητές". Από την άλλη, μόνο η ολόπλευρη ανάπτυξη της ατομικότητας έχει τη δύναμη να εγκαθιδρύσει μια τέτοια συνεργασία".

Λίγο παρακάτω, κι ενώ έχει καταπιαστεί με την περίφημη στη δυτική μαρξολογία διάκριση μεταξύ "πρώιμου" και "ώριμου" Μαρξ, σημειώνει: "Είναι επίσης προφανές ότι ο ώριμος Μαρξ, και μετά από αυτόν ο Λένιν, ποτέ, ούτε και σε μια απλή φράση των θεωρητικών του κειμένων, δε θεώρησε την πράξη της μετατροπής της ιδιωτικής-καπιταλιστικής ιδιοκτησίας σε "κρατική" ιδιοκτησία ως τον ανώτατο και τελικό στόχο του κομμουνιστικού κινήματος, αλλά μόνο σαν το πρώτο, μολονότι απαραίτητο, βήμα στην κατεύθυνση δημιουργίας μιας κοινωνίας χωρίς κυβέρνηση, χωρίς νόμισμα, χωρίς μορφές επιβολής και νόμους που να ρυθμίζουν τη ζωτική δραστηριότητα του ανθρώπου και χωρίς "αποξενωμένες" μορφές ανθρώπινης συνεργασίας. Είναι ακριβώς αυτές οι μορφές που το κομμουνιστικό κίνημα, επειδή δεν είναι σε θέση να τις ξεπεράσει άμεσα με διατάγματα ή με τη βία, διατηρούνται κατά τη διάρκεια της πρώτης (σοσιαλιστικής) φάσης της ωριμότητάς του. Παρόλα αυτά, διατηρούνται μόνο ως σημάδια της ιστορικής ανωριμότητας του κινήματος [...] Κατανοούμε αυτές τις τάσεις ως μέρος της κληρονομιάς μας που είναι ήδη, αν κι όχι εξ ολοκλήρου, παρελθόν".

Έχοντας λοιπόν αναμετρηθεί με την αντικομμουνιστική προπαγάνδα, ξετινάζοντάς την και από θεωρητικές θέσεις, καταλήγει θέτοντας τα σημαντικά καθήκοντα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, αναδεικνύοντας τον πυρήνα της μαχητικής μαρξιστικής προβληματικής επί του θέματος:

"Επομένως ο βασικός στόχος για την ανάπτυξη μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας συνίσταται στη βαθμιαία και συνεχή μεταβίβαση όλων των λειτουργιών της διεύθυνσης των συλλογικών ζητημάτων από έναν κυβερνητικό μηχανισμό σε εκείνα τα άτομα που συνασπίζονται για την κοινή υπόθεση. Με άλλα λόγια, ο στόχος είναι η μετατροπή της τυπικά συλλογικής ιδιοκτησίας σε αυθεντικά συλλογική ιδιοκτησία. Αυτή η τάση αναμφίβολα θα ανοίξει το δρόμο για περαιτέρω μεγέθυνση της κλίμακας παραγωγής. Αλλά η επίλυση αυτού του ζητήματος απαιτεί ότι κάθε ξεχωριστό άτομο κι όλοι μαζί -και όχι μόνο λίγοι επιλεγμένοι- θα είναι ικανοί πράγματι να συμμετέχουν στην υπόθεση της διεύθυνσης της "συλλογικής ιδιοκτησίας", κατέχοντας την απαραίτητη θεωρητική επάρκεια και ικανότητα και την κατάλληλη κουλτούρα γι' αυτό".

Από αυτήν τη σκοπιά, το ζήτημα της οικοδόμησης της κομμουνιστικής κοινωνίας ανάγεται στη μετατροπή κάθε ατόμου από μονόπλευρο επαγγελματία -από σκλάβο του συστήματος καταμερισμού εργασίας- σε μια ολόπλευρη προσωπικότητα, σε πραγματικό αφέντη (ιδιοκτήτη) του τελικού και πνευματικού πολιτισμού που δημιούργησε όλη η ανθρωπότητα.

Από το σημείο αυτό εκφράζεται και με τη μαρξική φόρμουλα, σύμφωνα με την οποία η κομμουνιστική κοινωνία διαλύει τον "καταμερισμό εργασίας" και τον αντικαθιστά με μια ορθολογική "κατανομή των ειδών της δραστηριότητας" μεταξύ εξίσου ευρύτατα και πλήρως αναπτυγμένων ατόμων. Αυτοί οι άνθρωποι, μεταξύ άλλων, θα μπορούν να διεξάγουν το διευθυντικό ρόλο στο πλαίσιο της ξεχωριστής συλλογικότητας, στο πλαίσιο της εθνικής οικονομίας και στο πλαίσιο όλης της ανθρώπινης κοινωνίας.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η κοινωνική ιδιοκτησία, ως σύγχρονος τρόπος παραγωγής, δεν είναι μια ουτοπική προοπτική, αλλά μια πραγματική ανάγκη. Δεν εξαρτάται από τη θέληση ή την επίγνωση των ατόμων, αλλά καθορίζεται από τα συμφέροντα ενός ορθολογικού, λειτουργικού οργανισμού της σύγχρονης βιομηχανικής παραγωγής -την "ουσία της ιδιοκτησίας".

Υπό τις συνθήκες της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, η αντίθετη τάση είναι ισχυρότερη, κατευθύνεται προς μια κυβερνητική, μονοπωλιακή μορφή "κολλεκτιβοποίησης" της ιδιοκτησίας και των καθηκόντων διεύθυνσής της. Οι δυνάμεις των στοιχείων της αγοράς αναπόφευκτα καταδικάζουν την ατομικότητα σε μονόπλευρη επαγγελματική εξειδίκευση, σε επαγγελματικό "κρετινισμό", όπως το έλεγε ο Μαρξ. Επομένως, για να αντεπιδράσει σε αυτήν την τάση, μια μονοπώληση της ηγεσίας των κοινωνικά σημαντικών ζητημάτων δίνεται σε επαγγελματίες. Κάτι τέτοιο, που λαμβάνει χώρα ανεξάρτητα από τη θέληση και τις επιθυμίες των ατόμων, αντιπροσωπεύει μια τάση προς την "καθολική κυβέρνηση". Επομένως, ο απώτερος στόχος αυτών των δυο κινήσεων για την οργάνωση της κοινωνικής ζωής προκύπτει ότι είναι άμεσα αντιφατικός.

Το σύστημα που βασίζεται στην αρχή της κοινωνικοποιημένης ιδιοκτησίας θα εξελιχθεί αναγκαία προς την κατεύθυνση της δημοκρατικής διεύθυνσης των κοινωνικά σημαντικών ζητημάτων και προς την κατεύθυνση της απονέκρωσης της κυβέρνησης ως μηχανισμού που αντιτίθεται στην πλειοψηφία των ατόμων, καθώς όλοι θα κληθούν να διευθύνουν τα κοινωνικά (συλλογικά) ζητήματα και όλοι θα απαιτηθεί να αναπτύξουν κοινωνική συνείδηση.

Ο κόσμος της ιδιωτικής ιδιοκτησίας αναπόφευκτα, αναμφίβολα, θα παρασύρει προς τον αντίθετο στόχο. Επομένως, συνοψίζοντας, φαίνεται ότι ο μαρξιστικός κομμουνισμός στον εικοστό αιώνα είναι η μόνη ορθολογική διδασκαλία που είναι αρκετά ισχυρή για να προσφέρει στους ανθρώπους ένα αληθινά γήινο ιδανικό. Δεν υπάρχει ορθολογική διδασκαλία που να αντιτίθεται στον κομμουνισμό, παρά μόνο η απουσία μιας τέτοιας. Επομένως οι νουνεχείς άνθρωποι πρέπει τώρα να διαλέξουν μεταξύ του μαρξισμού, κάποιας μορφής κοινωνικού πεσιμισμού ή τη σωτηρία με τη μορφή κάποιας υπερβατικής θρησκείας. Εγώ, προσωπικά, προτιμώ τον κομμουνισμό, ο οποίος ανοίγει στην ανθρωπότητα ένα πραγματικό, παρότι δύσκολο, δρόμο για το μέλλον εδώ στη Γη".

Η γουρουνού

Η κε του μπλοκ τιμάει τη σημερινή διπλή επέτειο, το ΟΧΙ του ελληνικού λαού με το νέο ΟΧΙ της Αντίστασης του ΔΣΕ (με την ίδρυση του Γενικού Αρχηγείου του), με ένα διήγημα του Ζ. Σκάρου από τη συλλογή "Αλλαγή Συνθηκών" (Σύγχρονη Εποχή, 1991), για το αγωνιστικό ποιόν αυτού του λαού, που θέλησε να κάνει την ανάγκη ιστορία, και υψώθηκε μαζί της, εφοδεύοντας στον ουρανό.

Η γουρουνού

Ένα χρεμέτισμα αλόγου ακούστηκε να σκίζει τη νύχτα. Τα γουρούνια άρχισαν να γουρλίζουν. Τινάζεται πάνω απ' το στρώμα της η Δοξούλα και κολλάει πίσω απ' το παραθύρι.

Έξω στην αυλή, μέσα στ' αγνόφεγγο της ξαστεριάς, κάποιος είχε πηδήσει καβάλα στ' άλογο και το παρακινούσε με φτέρνες και βούρδουλα να ξεκινήσει. Εκείνο τσινούσε, σήκωνε χλιμιντρώντας τα μπροστινά του πόδια ψηλά και με κανέναν τρόπο δεν πήγαινε μπρος.

Φεύγει απ' το παραθύρι η Δοξούλα, πάει, ξεχώνει μέσ' απ' τ' άχυρα ένα ντουφέκι και, γονατίζοντας στο περβάζι του παραθυριού, πατάει τη σκαντάλη. Ο άνθρωπος που είχε καβαλικέψει τ' άλογο γκρεμίστηκε. Κρεμάει γρήγορα το ντουφέκι στον ώμο της η Δοξούλα, τρέχει, ρίχνεται καβάλα στ' άλογο και γίνεται αέρας.

Ήταν τον καιρό του εμφύλιου πολέμου. Από τη μια η αντίσταση στην ξένη επέμβαση - από την άλλη η απόκρουσε της ξένης επιβουλής. Αυτό τουλάχιστον διακηρύσσονταν από τις δυο πλευρές σαν λόγος της σύγκρουσης. Η Δοξούλα πήγε στους πρώτους. Μα καθώς η επέμβαση είναι πιο αποτελεσματική από την επιβουλή, η πλάστιγγα έγειρε με το μέρος της άλλης πλευράς.

* * *

Μέσα σε μια τεράστια μισοάδεια αίθουσα, όπου κυριαρχούσαν χρυσές επωμίδες, πέντ' έξι αψόθυμοι τύποι τανούσαν, σαν γύπες, τους λαιμούς τους πάνω από μια φρεσκολουστραρισμένη ξύλινη έδρα. Μπροστά τους, σ' ένα παγκάκι, καθόταν χωμένη μέσα σ' ένα φαρδύ για το σώμα της το στρατιωτικό χιτώνιο η Δοξούλα και τους κοίταζε εκστατική με τα μεγάλα της μάτια. Από τη μια και την άλλη μεριά στο παγκάκι δυο ζευγάρια φρουροί παρακολουθούσαν βλοσυροί και αμίλητοι την κάθε της κίνηση.

"Λέγε, τον σκότωσες, ναι ή όχι;"
"Τον σκότωσα, τον σκότωσα", απάντησε πρόθυμα η Δοξούλα.
"Γιατί τον σκότωσες;"
"Γιατί ήταν με τους άλλους."
"Γιατί ήταν με τους άλλους ή γιατί ήρθε να σου πάρει το άλογο;"
"Γι' αυτό ήρθε να μου πάρει το άλογο, επειδή ήταν με τους άλλους."

Οι δικηγόροι, που είχαν αναλάβει άλλες υποθέσεις και περίμεναν στις θέσεις τους τη σειρά τους, μειδίασαν.
"Ξέρεις ότι αυτό που λες σε επιβαρύνει πολύ περισσότερο απ' το πρώτο;" είπε ο Πρόεδρος.
"Γιατί; Πόλεμος γινόταν!"

Ο συνήγορος της Δοξούλας σηκώθηκε και ζήτησε το λόγο. Στράφηκε στη Δοξούλα και στήλωσε γεμάτη θαυμασμό το βλέμμα της πάνω του.
"Μια ερώτηση, κύριε Πρόεδρε."
"Ορίστε."
"Ο πατέρας σου ζει;" ρώτησε τη Δοξούλα ο συνήγορος.
"'Όχι."
"Τι έγινε;"
"Σκοτώθηκε σε μάχη με τους φασίστες."
"Πότε;"
"Στην κατοχή."
"Δηλαδή πολέμησε για την πατρίδα;"

Ο Πρόεδρος χτύπησε το κουδούνι και απαγόρεψε στη Δοξούλα ν' απαντήσει. Εκείνη βρήκε ευκαιρία απ' τη διακοπή και, σκύβοντας πάνω στα γόνατά της, άρχισε να σκαλίζει με το δάχτυλο μέσα στο χοντρόπετσο άρβυλό της. Αμέσως οι σκοποί από δίπλα κάρφωσαν εκεί καχύποπτα τα μάτια τους και, μ' ένα νεύμα του Προέδρου, της έβγαλαν τ' άρβυλο.

"Ουφ", έκανε ανακουφισμένη η Δοξούλα, ενώ ένα χαλίκι ξεπετάχτηκε απ' το χοντροπάπουτσό της.
Οι δικηγόροι απ' την εξέδρα τους γέλασαν πάλι.

"Αυτόν που πυροβόλησες τον ήξερες;" ρώτησε ο συνήγορός της.
"Πώς δεν τον ήξερα... Στην κατοχή είχε στο χέρι του ένα πανί με τον αγκυλωτό σταυρό και με την απελευτέρωση χάθηκε. Ξαναπαρουσιάστηκε, όταν ήρθε στο χωριό ο στρατός."

"Και μετά τι έγινε;"
"Πότε;"
"Όταν έφυγες και πήγες στο βουνό!"
"Α, αυτό δεν ξέρω πώς να σας το πω... Έπεσε ο ουρανός και πλάκωσε τη γη. Από τη μια μπαίναμε εμείς σε μια πόλη κι από την άλλη έφευγαν οι άλλοι. Φεύγαμε εμείς, έρχονταν οι άλλοι. Αλλά εκείνοι είχαν κανόνια, αεροπλάνα, εμείς τίποτα, να, ντουφέκια μονάχα και κάτι αυτόματα..."
"Αρκετά", τη διέκοψε ο Πρόεδρος και ρώτησε: "Παραδόθηκες οικειοθελώς ή σ' έπιασαν;"
"Όχι, δεν παραδόθηκα, η σκαφίδα μ' έβγαλε σ' αυτούς."

Κατά την υποχώρηση μια μικρή ομάδα με τη Δοξούλα, είχε αποκοπεί απ' τη μονάδα της και βρέθηκε μπροστά σ' ένα μεγάλο ποτάμι. Ήταν συνολικά εφτά, ανάμεσά τους και μια άλλη κοπέλα. Οι έξι ήξεραν να κολυμπούν κι ως το ποτάμι σε κείνο το μέρος ήταν ήρεμο μπορούσαν εύκολα να περάσουν απέναντι. Η Δοξούλα δεν ήξερε κολύμπι και το φοβόταν το νερό. Μπροστά σε μια δύσκολη στιγμή για να πάρουν απόφαση, βλέπουν κάπου κοντά ένα καλύβι και τρέχουν. Το καλύβι ήταν εγκαταλειμμένο με τα περισσότερα πράγματα του νοικοκυριού του και μια σκάφη από σκαμμένο κορμό δέντρου. Την παίρνουν, τη ρίχνουν στο ποτάμι και βάζουν τη Δοξούλα μέσα. Ύστερα πέφτουν και οι άλλοι μισό κύκλο γύρω της και αρχίζουν να κολυμπούν, σπρώχνοντάς την. Αλλά στη μέση απ' το ποτάμι, έρχεται ένας "γαλατάς". "Γαλατάδες" οι αντάρτες έλεγαν τ' αεροπλάνα, γιατί πετούσαν κάθε μέρα νωρίς το πρωί.

Με βουτιές το αεροπλάνο αρχίζει να πολυβολεί, το νερό βάφτηκε κόκκινο κι η σκάφη λευτερώθηκε απ' τον κλοιό των κολυμβητών. Το νερό την παρέσυρε και την έβγαλε σε μια όχτη, όπου ήταν καταυλισμένος στρατός.

"Δεν ξέρεις ότι σ' αυτές τις περιπτώσεις η ποινή που επιβάλλει ο νόμος είναι ο θάνατος;" απείλησε απ' την έδρα του ο Πρόεδρος.
¨Πάλι;" αναρωτήθηκε η Δοξούλα.

Ήταν κιόλας καταδικασμένη σε θάνατο από άλλη δίκη. Τότε το κατηγορητήριο αναφερόταν στην προσχώρησή της στους αντάρτες, πράγμα που σήμαινε εγκλήματα κατά συρροή, απόπειρα ανατροπής του κρατούντος καθεστώτος και εσχάτη προδοσία.

Η Δοξούλα σηκώθηκε όρθια.
"Περίεργο μου φαίνεται", είπε, "δεν ήξερα πως ένας άνθρωπος μπορεί να σκοτωθεί δυο φορές. Δεν πιστεύω, ψέματα λέτε. Εκτός αν φοβάστε μήπως την πρώτη φορά δεν έχω σκοτωθεί. Αν είναι έτσι, μεγάλη μου τιμή, που εγώ, ένα ορφανό κορίτσι, μια αγράμματη, μια γουρουνού, αξιώθηκα να φτάσω ως το σημείο που να με λογαριάζει και να φοβάται από μένα ένα ολόκληρο κράτος με στρατούς και κανόνια -α, είναι ωραία, πολύ ωραία η ζωή."

Ζωντανή σύνδεση με το Γενί-Τζαμί

ΣΟΚ! ΚΛΟΝΙΣΜΟΣ (της κυβέρνησης και της ΓΕΡΟΒΑΣΙΛΗ).
Βόμβα μεγατόνων ήρθε να ταράξει τη βραδινή αποχαύνωση των φιλήσυχων, νομοταγών τηλεθεατών, καθώς το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικό το νόμο Παππά και την τηλεοπτική επανάσταση της ΔΦΑ.
ΚΟΛΑΦΟΣ! ΣΠΑΣΤΙΚΑ ΝΕΑ (BREAKING NEWS)! Δείτε τη συγκλονιστική δήλωση της συγκλονισμένης Γεροβασίλη, πριν την ξαναπαίξουν στην ΕΡΤ.

Το κυβερνών κόμμα (α+ο=ω) παρά την πλούσια κινηματική, αντιλεγκαλιστική του παράδοση, θα σεβαστεί την απόφαση, αλλά δεν υποστέλλει τη σημαία της επανάστασης. Νόμος είναι το δίκιο του νόμιμου καναλάρχη. Όλη η τέταρτη εξουσία στα σοβιέτ των Σαββίδη, Αλαφούζου, Μαρινάκη και Κυριακού (όπως λέει κι ο Σεχτάρ).

Στα άρματα, στα άρματα, εμπρός στον αγώνα, συμπληρώνει ο Πολάκης, που δεν έχει τυχαία τον Άρη στο γραφείο του. "Έχουμε πόλεμο" (μωρό μου) "και η αριστερά ξέρει να μάχεται" (το απέδειξε αυτό και στο δημοψήφισμα, που είναι η κορυφαία στιγμή των σύγχρονων αγώνων, όπως είπε ο Τσίπρας).
Γιατί να τα τρως στα ψυχοφάρμακα και τους τρελογιατρούς, άμα μπορείς να ξεδίνεις στην πολιτική, ως υπουργός;

Τι κρατάμε από τη χτεσινοβραδινή εξέλιξη με την απόφαση του ΣτΕ;
Οι Συριζαίοι που επικαλούνταν μέχρι πρότινος την ανεξάρτητη δικαιοσύνη έδωσαν τώρα τη σκυτάλη στους νεοφιλελέδες που από χτες πανηγυρίζουν επικαλούμενοι το ίδιο ακριβώς. Εμείς δε θα πάρουμε ποτέ τη σκυτάλη, γιατί ξέρουμε πως η δικαιοσύνη τους είναι πρωτίστως ταξική.

Τα ιδιωτικά κανάλια (νομίζω ΑΛΦΑ και ΣΚΑΪ) έβγαλαν έκτακτα δελτία με την απόφαση, ενώ η ΕΡΤ για τους σεισμούς στην Ιταλία. Πάλι καλά που δεν έβγαλαν δελτίο για τη νίκη του ΠΑΟ στη Βαμβέργη -όπως τη λέει ο Ιωάννου- με αποκλειστικές δηλώσεις του Νίκου Παππά (του μπασκετμπολίστα) στο Γιάννη Νάτου.



Με ελαφρά χρονοκαθυστέρηση -μέχρι να ετοιμαστεί το Μαξίμου- έπιασαν το θέμα της δικαστικής απόφασης κι έπαιξαν τρεις φορές -για τιμωρία ή για να την εμπεδώσουμε- τη δήλωση της Γεροβασίλη. Που είχε ένα εμφανές τρέμουλο στη φωνή της και με μπασκετικούς όρους ήταν σαν το Γιαννάκη που γκρίνιαζε για άλλου είδους αποφάσεις στους διαιτητές και η αντίπαλη κερκίδα του φώναζε ρυθμικά "κλάψε-κλάψε".

Παραμένοντας στην ίδια κατηγορία, η διαγγελματική δήλωση της συντρόφισσας Όλγας για την οριακή απόφαση, θύμιζε πολύ δήλωση ποδοσφαιριστή μετά τον αγώνα, που ένιωθε αδικημένος γιατί του ακύρωσαν το γκολ (νόμο) και διαμαρτυρόταν για το οριακό οφσάιντ. Θα το δούμε το βράδυ στην τηλεόραση -όποια κανάλια κι αν έχει.

Το ΣτΕ έχει κρίνει τα μνημόνια συνταγματικά. Κι ο Σύριζα -μην το ξεχνάμε- είναι κάθε λέξη του (αστικού βεβαίως-βεβαίως) συντάγματος. Κι είναι τραγική ειρωνεία να βλέπεις ένα κόμμα που μας φόρεσε το τρίτο και μακρύτερο μνημόνιο να καταγγέλλει το ΣτΕ που το έκρινε συνταγματικό (αυτό και τα αδερφάκια του) για να μειώσει την αξιοπιστία του και την αξία της απόφασής του.

Από την άλλη όμως, 11 από τα 25 μέλη του ΣτΕ ήταν με το μέρος της αριστερής κυβέρνησης. Η επανάσταση αρχίζει να εισχωρεί στα ανώτατα δικαστικά σώματα και να αποκτά παλλαϊκές διαστάσεις πανελλαδικής εμβέλειας.
Δε θα είχε όμως περισσότερη πλάκα να συνεδρίαζαν μέχρι να ομολογήσ.. εεε ομοφωνήσουν (όπως οι ένορκοι στα δικαστήρια των ΗΠΑ του κουλ σύμμαχου Ομπάμα);

Στην πραγματικότητα βέβαια κι οι δυο πλευρές γράφουν το Σύνταγμα εκεί που δεν πιάνει μελάνι, κι η απόφαση ήταν ζήτημα συσχετισμών. Γι' αυτό και λογίζεται ως πολιτική ήττα για την κυβέρνηση, που δεν κέρδισε καν μια απόφαση με αστερίσκους. Αλλά ετοιμάζεται να κάνει την ίδια διαδικασία από την αρχή, μόλις συγκροτηθεί ΕΣΡ.

Κατά τα άλλα, ο Σύριζα "ενοχλεί" το σύστημα, όσο το ενοχλούσε και η ΝΔ του Καραμανλή, με το βασικό μέτοχο (ή ούτε καν τόσο). Αλλά θα αξιοποιήσει αυτή την εξέλιξη όσο (δεν) πάει, για να φανεί πως τον χτυπούν τα μεγάλα συμφέροντα που θίγει η πολιτική της ΔΦΑ. Κι αυτό είναι το βασικότερο αντεπιχείρημα σε όσους (προ)βλέπουν το γόητρο του Σύριζα και την εκλογική του απήχηση να καταβαραθρώνονται. Απεναντίας έχει μια χρυσή ευκαιρία να ενεργοποιήσει τα πληγωμένα αριστερά αντανακλαστικά κάποιων ψηφοφόρων του και να τους συσπειρώσει (δηλ εγκλωβίσει) στη βάση ενός πλαστού διλήμματος.

Η αντίστροφη ανάγνωση λέει πως εφόσον διάλεξαν αυτό ως βασικό άξονα "διαφοροποίησής τους από το παλιό" (τι άλλο να διάλεγαν άλλωστε, αφού μας τελείωσε το αντιμνημόνιο) κι έφαγαν νομικά τα μούτρα τους, με αστικούς όρους, είναι μια μεγάλη επικοινωνιακή κι ουσιαστική ήττα, που καλούνται να διαχειριστούν και να πληρώσουν το τίμημά της στην κάλπη.

Υπό άλλες συνθήκες, θα μπορούσαν να χρεώσουν την ήττα προσωπικά στον Παππά για τους χειρισμούς του και να συνεχίσουν το καράβι χωρίς αυτόν. Μόνο που ο Παππάς είναι ο πραγματικός καπετάνιος του (ή έστω ταυτισμένος με αυτόν) και δεν υπάρχει περίπτωση να φύγει χωρίς αυτόν ή να δει το μπόι του να ψαλιδίζεται από μερικούς αναλώσιμους μούτσους.

Και τα 15 χιλιάδες παιδιά που θα μείνουν χωρίς τροφή και γαλατάκι; (Πάνω απ' όλα αυτή η κυβέρνηση είναι ψυχοπονιάρα, ακόμα κι όταν -αναγκάζεται και- ψηφίζει μνημόνια). Τα νοσοκομεία που θα γέμιζαν με προσωπικό και θα άδειαζαν από ράντζα; Πόσο ακόμα σανό, κυρ-Μέντιο;
Πάλι καλά που δε βγήκε κρατώντας εικόνες με πεινασμένα παιδάκια (από την Αφρική) και λυπημένα κουταβάκια, για να κερδίσει τη συμπάθεια του κοινού.

Ο Ομπάμα έρχεται (γιατί μας καταδέχεται -μη σου πω παρακαλούσε να έρθει), τα εργασιακά έρχονται κι αυτά το επόμενο διάστημα (γιατί το ΣτΕ δε θα κάμψει το φρόνημα του Πολάκη και την ορμή της επανάστασης), ξεκινάει κι η δίκη των φασιστοειδών της Χρυσής Αυγής για το Πέραμα. Αλλά το "βασικό" είναι πως η κυβέρνηση θα φέρει από βδομάδα μεταβατική ρύθμιση για προσωρινές άδειες στη Βουλή, όπου θα σκιαμαχήσουν ξανά με τη ΝΔ για το αγαπημένο τους θέμα (μαζί με τη διαπλοκή). Κι οι έμμισθοι οπαδοί τους στα social media θα αναλάβουν να φτιάξουν ξανά γηπεδικό κλίμα: μπράβο μεγάλε! Την έσκισες τη γάτα (Ιμαλαΐων)! κτλ

Καμία αξιοπιστία και πάταξη της ασυδοσίας δε νοείται ωστόσο χωρίς να δοθεί κάποια άδεια στο διαδικτυακό εγχείρημα-κίνημα της καρδιάς μας: το web-tv του ΠαΣοΚ και της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Να δώσουν μια εκπομπή και στο Λεβέντη, για να θυμηθεί τις παλιές του δόξες.

Ο Μαρινάκης εν τω μεταξύ ονόμασε Channel One το υπό συγκρότηση (που είναι υπό αίρεση) νέο κανάλι του, ώστε να μην υπάρξει ούτε ένας που να μη σκεφτεί συνειρμικά το γνωστό ναυάγιο και να συμπληρώσει νοερά τον τίτλο: Noor One Channel.

Και τώρα συνδεόμαστε με τη φοράδα στο Γενί-τζαμί, για να μας ενημερώσει για τις νεότερες, συγκλονιστικές εξελίξεις...

Κάτι τρέχει με το ΣΥΡΙΖΑ

Η -πάντα καλά ενημερωμένη στο κυβερνητικό ρεπορτάζ- Ρένα Δουρου-τι λέει σοφά πως το κυβερνών κόμμα (που ομολογώ πως δεν έχω καταλάβει γιατί πρέπει να γράφεται με ωμέγα) τείνει να γίνει -ή μάλλον έχει ήδη εξελιχθεί σε- μονοτασικό. Είμαστε όλοι προεδρικοί! Κι η πάλη των τάσεων παραμένει εθιμοτυπικά ως παραδοσιακό στοιχείο των (πάλαι ποτέ) οπορτουνιστικών κομμάτων, που ανήκει στο σκληρό πυρήνα με τις βασικές αρχές τους*, σε αντίθεση με την πάλη των τάξεων, που την έχουν καταργήσει προ πολλού στα λόγια και στην πράξη.

*Είναι λίγο παράδοξο βέβαια να μιλάς για αρχές σε ένα κόμμα με (πχ συνεδριακές) διαδικασίες χωρίς αρχή και τέλος, με κύριο μέλημα (τέλος) την προσκόλληση και παραμονή στο βάθρο της εξουσίας (δηλ της αρχής). Όπου η βασική αρχή είναι ο φραξιονισμός χωρίς αρχές. Και στο πρόσφατο συνέδριο υπήρχε μια πρόταση να παραμείνουν μεν οι φράξιες, αλλά να συγκροτούνται σε προγραμματική βάση και να διαλύονται αμέσως μετά το εκάστοτε συνέδριο.
Φραξιόνισε ρε, τι σου ζητάνε; Αλλά με (προγραμματικές) αρχές.

Μια μεγάλη κινηματική αλήθεια λέει πως δεν είμαστε αδύναμοι, επειδή είμαστε διαιρεμένοι, αλλά αντίστροφα: είμαστε διαιρεμένοι, με διασπασμένες, κατακερματισμένες δυνάμεις, επειδή είμαστε αδύναμοι. Που σημαίνει πως μια σοβαρή εναλλακτική πρόταση και μια ισχυρή, αξιόπιστη πολιτική δύναμη, ικανή να την εκφράσει και να την προωθήσει, θα λειτουργήσει συσπειρωτικά για όσους στρατεύονται ειλικρινά στην επαναστατική προοπτική, ανεξάρτητα απ' το χώρο στον οποίο κινούνται οργανωτικά. Υπάρχει βέβαια και μια αντίστροφη ανάγνωση πως όταν γίνουμε δυνατοί κι έτοιμοι να διεκδικήσουμε την εξουσία, θα μας προσεγγίσουν διάφορα αριβίστικα στοιχεία, που συντάσσονται πάντα με τους νικητές, για να διασφαλίσουν το τομάρι τους. Και με τα οποία προφανώς κανένα είδος ενότητας δεν είναι (όχι εφικτό αλλά) επιθυμητό.

Ίσως ο Συριζαίος που διαβάζει το κείμενο να σκεφτεί πως αυτό ακριβώς έκανε ο Σύριζα με την προοπτική της αριστερής κυβέρνησης, που ανέδειξε ως προοπτική στο λαό. Μόνο που σήμερα δεν μπορεί να γίνεται λόγος για κάποιο όραμα (που αποδείχτηκε όμως οφθαλμ-αυτ-απάτη) αλλά για το μέλι της εξουσίας που όλα τα αστικά κόμματα κολλάνε πάνω του και δε θέλουν να το αποχωριστούν. Αυτό είναι που κρατάει ενωμένο τον ψοφοδεή κυβερνητικό λόχο, που μπορεί να κάνει και κυρίως να ψηφίσει τα πάντα, γα να κρατήσει τη μαρμίτα με το μέλι και την κουτάλα της εξουσίας. Και έτσι δε χρειάζεται πια η συγκολλητική δράση της πάλαι ποτέ ΚΟΕ (βλέπε και το αφιέρωμα του Λαϊκού Στρώματος στον Αριστερισμό, που δεν πρόκειται να γράψει ποτέ το τρίτο μέρος, έγραψε όμως ένα κείμενο για το ΝΒΑ και σήμερα πετάει στα σύννεφα με την επίδειξη δύναμης των σπιρουνιών μες στο Γκόλντεν Στέιτ).

Αλλά αν τους ενώνει η κουτάλα της Αλλαγής, που θα έλεγε κι ο παλιός καλός Χάρρυ Κλυνν (που δεν είναι οφθαλμαπάτη σαν το παλιό καλό ΠαΣοΚ ή τον παλιό καλό Σύριζα) τι είναι αυτό που τους ανακατεύει και τους κάνει από δυο χωριά αριστεροχωριάτες; Τι ακριβώς εκφράζουν οι αντιθέσεις που βγαίνουν στην επιφάνεια; και τι είναι αυτό που ταράζει τα στάσιμα ενωτικά νερά του συριζαϊκού βούρκου, κάτω από την επιφάνεια και την αφωνία των αντιπολιτευτικών φωνών;

Μπορεί οι Συριζαίοι να έχουν πολυφωνία (βασικά διγλωσσία) ακόμα και ως προς τον ίδιο τους τον εαυτό, όπως στο παράδειγμα του Ψαρρά, πασόκος κι αριστεριστής, δύο σε ένα -που για κάποιος δεν είναι αντίφαση, απλώς διαφορά φάσης. Ή να χαιρετίζουν τις μαζικές διαδηλώσεις ενάντια στη δική τους πολιτική και να τις καταστέλλουν για να καταγγείλουν αργότερα την καταστολή. Αλλά αυτά σε ατομικό επίπεδο και για επικοινωνιακή κατανάλωση.

Σε καθαρά πολιτικό επίπεδο, δεν υπάρχει καμιά ουσιαστική διαφωνία. Κι όποιος τολμάει να ψελλίσει κάποια δευτερεύουσα, παρεκκλίνοντας και αμφισβητώντας τις αποφάσεις του ηγέτη, βλέπει το πολιτικό του μέλλον να υποθηκεύεται και τον τρώει η μαρμάγκα της πολυφωνίας. Και να φανταστείς πως οι διαφορές που υπάρχουν είναι πχ για τη στάση απέναντι στο βιασμό (θα είμαστε μπρούμυτα ή ανάσκελα, λυπημένοι ή χαρούμενοι, εύκολοι ή δύσκολοι;) κι όχι το γεγονός αυτό καθαυτό.

Υπάρχει κάποια ενδοαστική σύγκρουση με αντιτιθέμενα συμφέροντα και μερίδες (τεμάχια ή σάντουιτς) του κεφαλαίου, που ανακυκλώνονται σε αυτά τα συντροφικά μαχαιρώματα; Ή πρόκειται απλώς για δολιχοδρομίες και προσωπικές αναρριχήσεις (παρασιτικών κισσών) σε ένα House of Cards αλά Σύριζα, με ροζ οίκους, χτυπήματα κάτω από τη ζώνη και μπόλικο παρασκήνιο;

Έχουμε και λέμε (και μετράμε):
Η απομάκρυνση του Καπάκου (διευθυντής ενημέρωσης) από την ΕΡΤ με δικαστικό κλητήρα (!). Τα παρεπόμενα της απόλυσης και τα παράπονα κάποιων στελεχών (που δεν ήταν Καπάκοι, παρόλα αυτά μίλησαν). Κι οι φημολογούμενες απολύσεις γραμματειακού προσωπικού, επειδή διανεμήθηκε στους υπαλλήλους το αποχαιρετιστήριο μήνυμα του Καπάκου! Χούντα των συν-Ταγματαρχών.

Το ζήτημα με την Αυγή -από την οποία προέρχεται ο Καπάκος- και τις αρχηγικές δημοσκοπήσεις της Public Issue που δημοσιεύει (η τελευταία μάλιστα έδειχνε το Σύριζα 11 μονάδες πίσω από τη ΝΔ και το ΚΚΕ δυνητικά να φτάνει μέχρι το 13%), Θεωρητικά δεν είναι κομματικό όργανο για να παρέμβει κάποιος άνωθεν στην ύλη και την τακτική δημοσίευσης, πρακτικά όμως υπάρχει δυσαρέσκεια και ανοιχτό μέτωπο για τον έλεγχο της εφημερίδας, γιατί κάνει "πόλεμο" στην κυβέρνηση (δηλ ποιος; Και γιατί;)

Τα έγραφε πολύ καλά ήδη πριν το Συνέδριο και μάλιστα στο Αλ-Τσαντίρι, ως προειδοποίηση στο αντίπαλο στρατόπεδο (όποιο κι αν είναι αυτό) η Ακριβοπούλου, που είναι παλιά Πασόκα στο κουρμπέτι και λέει πως η "γάτα Ιμαλαΐων" βρίσκεται στην Ομόνοια.
Στα παραπάνω προσθέστε τη φήμη για καθυστέρηση μερικών μηνιάτικων στην Αυγή και για παραίτηση της διοίκησής της (για το τελευταίο βγήκε ανακοίνωση που το διαψεύδει).

Στον ίδιο λογαριασμό μπαίνει ο παραγκωνισμός του Σκουρλέτη, που έγινε από το πουθενά Αντιπολίτευση και ο 54ος στην κίνηση των 53. Κι η πρόταση Τσίπρα για το Γραφείο, που δεν πέρασε στο σύνολό της (έμειναν εκτός Γεροβασίλη και Μπαλτάς). Και πόσα άλλα που δεν έχουν βγει ακόμα στη φόρα ή δεν τα έχουμε καταλάβει πλήρως (πχ ένα πρωτοσέλιδο χτύπημα της Αυγής για την έρευνα ενός εισαγγελέα, που ομολογώ πως δεν το έχω καταλάβει αρκετά καλά για να το αναλύσω).

Στα κρίσιμα όμως είναι όλοι ενωμένοι, γύρω από το νέκταρ της εξουσίας. Κι έτσι η Αυγή, που "χτυπάει" ανελέητα την κυβέρνηση, βλέπει "στήριξη Ομπάμα" στην προγραμματισμένη επίσκεψή του και καταπίνει αμάσητη την πρόκληση να έρθει σχεδόν πάνω στην επέτειο του Πολυτεχνείου, με το γνωστή στήριξη που παρείχαν στη χούντα οι ΗΠΑ.

Πασόκοι παντός καιρού

Μετά από τους υπουργούς του ΕΑΜ, που -αν δεν το γνωρίζατε- ήταν προνομιούχοι, βολεμένοι και κατά βάθος λίγο Συριζαίοι της εποχής, όπως υπονοείται εμμέσως πλην σαφώς, έφτασε κι η σειρά του Χαρίλαου να πέσει στα χέρια τους -ή μάλλον στα χαλκεία τους. Είναι η τέταρτη προσωπικότητα που παρουσιάζεται στη σειρά "γνωστοί-άγνωστοι" που σφράγισαν τη σύγχρονη Ελλάδα, μετά από τον Καραμανλή, το Χριστόδουλο και τον Ανδρέα Παπανδρέου (όχι γενικά αλλά ως προς τη σχέση του με την Αριστερά). Είναι όμως η πρώτη που δεν παρουσιάζεται αποκλειστικά από την παλιά ομάδα του Ιού, αλλά φέρει (και) το όνομα και τη συνεισφορά του Γ. Πετρόπουλου, που υπέγραφε κάποτε τις κίτρινες, ιστορικές σελίδες του κυριακάτικου Ρίζου.

Αν πάρουμε ως μέτρο το δίτομο βιογραφικό έργο του Θεοχαράτου, που βαφτίζεται στο ένθετο ως "επίσημος βιογράφος" (sic) του Φλωράκη- ο Πετρόπουλος γράφει το μέρος που αντιστοιχεί στον πρώτο τόμο κι ο Ψαρράς το δεύτερο, για τα χρόνια της μεταπολίτευσης ως το θάνατο του Χαρίλαου.

Ο Πετρόπουλος κινείται βασικά σε ασφαλή μονοπάτια, αντιγράφοντας εκτενή αποσπάσματα από άλλες πηγές, όπως το βιβλίο της Παναγιωταρέα (που ακόμα να εκδώσει το δεύτερο μέρος από τις ηχογραφημένες συζητήσεις της με το Χαρίλαο), το Θεοχαράτο και διάφορα κομματικά ντοκουμέντα από το αρχείο του ΚΚΕ, που δεν έχουν εκδοθεί (πχ το πρακτικό της κομματικής ανακαταγραφής του Χ.Φ.) και για τα οποία παρουσιάζει ως πηγή το... προσωπικό του αρχείο.

Όσοι περίμεναν πάντως κάτι πιπεράτο, ενθυμούμενοι το αντικομματικό ταμπεραμέντο του Πετρόπουλου και τα ιστορικά του ξεσπάσματα στο πρόσφατο παρελθόν, μάλλον απογοητεύτηκαν. Πιθανόν ο ΓΠ να χτίζει το προφίλ του για το επόμενο κρίσιμο διάστημα κι έτσι δεν έχει γράψει κάτι εξόφθαλμα προκλητικό, πέρα από τη σεμνή, ταπεινή χρήση του πρώτου προσώπου σε κάποια σημεία όπως αυτό: "σε συνεργασία με το Χαρίλαο (καθότι στενός συνεργάτης του) είχαμε  δει...".

Από τα αποσπάσματα που αντιγράφει, έχει ενδιαφέρον η απάντηση του Φλωράκη για το ΔΣΕ και τον αγώνα του:
Ο Εμφύλιος ήταν πατριωτικός και δημοκρατικός αγώνας, όπως ακριβώς και η Αντίσταση, και όχι καθεστωτικός. Ήταν η συνέχεια της Αντίστασης. Και δεν είναι τυχαίο ότι τα ένοπλα τμήματά του το ΚΚΕ τα ονόμασε Δημοκρατικό Στρατό (και όχι Λαϊκό ή Επαναστατικό), ότι ονόμασε την Προσωρινή του κυβέρνηση Δημοκρατική (και όχι Λαϊκή ή Σοσιαλιστικη ή Επαναστατική).
Καθώς κι η εκτίμησή του ότι το δεύτερο αντάρτικο μπορεί να είχε ρεαλιστικές πιθανότητες επικράτησης αν προσανατολιζόταν σε ένα άμεσο, σύντομο κι αποφασιστικό χτύπημα και όχι στην προοπτική του μακροχρόνιου αγώνα.

Άλλα ενδιαφέροντα σημεία από το κομμάτι του Πετρόπουλου είναι:
η προέλευση του ψευδώνυμου Γιώτης, ως σύντμηση από το Παναγιώτης (κι όχι από κάποιον ξακουστό Κλέφτη της Ρούμελης, όπως είχε γραφτεί εξιδανικευτικά).
Η απόρριψη (ή μάλλον οι σοβαρές επιφυλάξεις) προς τη γνωστή αφήγηση στελεχών του Εσ. για τη διαδοχή του Κολιγιάννη και τους Σοβιετικούς που βολιδοσκόπησαν με διερευνητικές κρούσεις τον Ηλιού, το Γλέζο και το Μίκη Θεοδωράκη, πριν καταλήξουν στο Φλωράκη για τη θέση του ΓΓ.
Κι η αναφορά σε κάποιες ανέκδοτες αναφορές του Π. Ρούσου με σκέψεις και προβληματισμούς του για τον εμφύλιο, που δεν έχουν βρει όμως το δρόμο τους για το τυπογραφείο.

Να σημειώσουμε επίσης:
ένα λάθος πληκτρολόγησης (αφού ξανάρθε στο προσκήνιο η "λαθολογία") στην αρχή του τρίτου κεφαλαίου, όπου η 1η Ολομέλεια μετά την 3η Συνδιάσκεψη του 50' μεταφέρεται  εκ παραδρομής μια δεκαετία πίσω, τον Οκτώβρη του 40'.
Καθώς και τον ισχυρισμό του Πετρόπουλου ότι χτένισε όλα τα δαχτυλόγραφα του Θεοχαράτου για τον πρώτο τόμο μαζί με το Χαρίλαο -ως... στενός συνεργάτης του- αλλά δεν πρόλαβαν να κάνουν το ίδιο και με το δεύτερο, που δεν είχε την "έγκριση" του Χαρίλαου.

Εκεί σταματά θεωρητικά η εμπλοκή του Πετρόπουλου στη συγγραφή του πονήματος. Αναφέρεται όμως κάποιες φορές ως πηγή-αυθεντία στις υποσημειώσεις του δεύτερου μέρους. Κι είναι ζήτημα τι βαθμό ανάμειξης έχει ειδικά στο τελευταίο κεφάλαιο, στο οποίο θα αναφερθούμε και στη συνέχεια.

Το ζουμί προφανώς βρίσκεται στο δεύτερο μέρος, που γράφεται από τη σκοπιά ενός κακιασμένου δεξιού αναθεωρητή, που ήταν πιθανότατα με τους Μπανιάδες -έχοντας ενστάσεις για το καμουφλάζ του εσ. στις εκλογές του 74', που συμμετείχε με την παλιά ΕΔΑ στην Ενωμένη Αριστερά, και για τον Ενιαίο Συνασπισμό. Αυτή η οπτική γωνία του επιτρέπει να το παίζει σε δυο ταμπλό (πάνω απ' όλα η πολυφωνία σε αυτήν την εφημερίδα), βαρώντας μια στο καρφί και μια στο πέταλο: πότε ως "αριστεριστής" φοιτητής με σπόντες αμφιθεάτρου για τη δεξιά πορεία του ΚΚΕ και το άθροισμά του στο μπλοκ των δυνάμεων της (πραγματικής) "Αλλαγής", πότε ως γνήσιος Πασόκος, που αναπαράγει τη βρομιά για κομπρεμί (ανοχή αν όχι κρυφή πριμοδότηση της Αριστεράς) με τη Δεξιά.

Για τον Δ.Ψ. η πορεία του Φλωράκη και του ΚΚΕ ξεκινάει από τη Νέα Δημοκρατία (ως στάδιο) και καταλήγει στη Νέα Δημοκρατία και την "απόπειρα συγκυβέρνησης" (sic) - εθνικής συνεννόησης το 89', περνώντας από τους εξής ενδιάμεσους σταθμούς.

Η αργοπορημένη επιστροφή του Χαρίλαου στην Ελλάδα. Η δυσπιστία απέναντι στη μεταπολιτευτική μεταβολή και η υποτίμηση του λαϊκού παράγοντα. που έφερε βαθιά δημοκρατική αλλαγή. Τα λάθη του εσ. που πριμοδότησαν το ΚΚΕ, μαζί με το άφθονο χρήμα που συνέρρεε από το ανατολικό μπλοκ και τις υπόγειες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Η υπογραφή νομιμοφροσύνης προς το Σύνταγμα -όπου προσθέτει κι ένα "ναι μεν αλλά...", αφού πρώτα δημιουργηθούν οι απαραίτητες εντυπώσεις. Οι αυταπάτες για το ΠαΣοΚ και τη δυνατότητα να επιδράσει το ΚΚΕ στην πολιτική του. Η συμπόρευση κι η σταδιακή ρήξη, που οδήγησε όμως σε "συντηρητική αυτοσυγκράτηση του κόμματος" και όχι σε έναν ριζοσπαστικό, προγραμματικό λόγο. Το δροσερό αεράκι της Περεστρόικα, που έφερε θύελλες στο δυσπροσάρμοστο ΚΚΕ. Η Πρώτη του Καλογρίτσα ως μοχλός προετοιμασίας και καλλιέργειας του εδάφους για τον Ενιαίο Συνασπισμό. Το κοινό πόρισμα, η κυβέρνηση Τζανετάκη, η Οικουμενική

Κι επίσης, ο μονόπλευρος αντιπασοκισμός του Συνασπισμού, αν και ο Φλωράκης αναγνώριζε θετικά σημεία στο πρόγραμμα του ΠαΣοΚ (ήταν δηλ κάτι σαν αντι-πασόκος Πασόκος) ενώ είχε καλά λόγια και για το Μητσοτάκη, ως προσωπικότητα. Οι λόγοι του για τις μειονότητες, που είναι βασικά και το μόνο θετικό που του αναγνωρίζει ο δημοσιογράφος του Ιού. Και πάλι η Πρώτη του Καλογρίτσα, η διάσπαση της ΚΝΕ, του ΚΚΕ και του Συνασπισμού. Η εκτίμηση του Ανδρουλάκη πως το 89' ανήκει στο "δογματικό ΚΚΕ" και όχι στο "ανανεωτικό ΚΚΕ εσ.-ΕΑΡ" (ον Κόκκινο Κάβουρα πώς ξέχασε να τον αναφέρει;). Κι η σταδιακή αποχώρηση του Φλωράκη από το προσκήνιο, καθώς αρνήθηκε να 'ναι υποψήφιος στις εκλογές του 93' -συμμετέχοντας ενεργά βέβαια στην προεκλογική καμπάνια, αλλά αυτό δε θα ακουγόταν εξίσου εντυπωσιακό.

Φτάνοντας προς το τέλος, απορεί κανείς πώς ακριβώς και από πού προκύπτει ο τίτλος του ένθετου "επαναστάτης παντός καιρού" (που κι αυτός ακόμα διασκευή-αντιγραφή είναι), δηλστον ένοπλο, τον παράνομο και τον (ημι)νόμιμο πολιτικό αγώνα και πώς δικαιολογείται-συνδέεται με το ιστόρημα που συνοψίσαμε παραπάνω; Επίσης, αν αυτή είναι τελικά η πολιτική κληρονομιά που αφήνει πίσω του ο Χαρίλαος, γιατί παρουσιάζεται με τα πιο μελανά χρώματα η αυτοκριτική που κάνει το ΚΚΕ για αυτή την περίοδο;

Το σχιζοφρενικό συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει ο αναγνώστης είναι πως ο Χαρίλαος ήταν ένας "μεταρρυθμιστής-ρεφορμιστής" (Λούθηρο τον είχε πει ο Ανδρουλάκης) ή αντι-Πασόκος Πασόκος, όπως είπαμε παραπάνω. Αλλά το ΚΚΕ ένα δογματικό, σεχταριστικό κόμμα, που αποκαθηλώνει τον ιστορικό του ηγέτη και τα 'κονίσματα -όπως θα 'λεγε κι ο ίδιος. Μονά-ζυγά δικά τους.

Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε απλά με την κλασική συνταγή "παινεύουμε τους πεθαμένους, για να θάψουμε τους ζωντανούς" ούτε καν με αυτό που λέει ο Λένιν στο Κράτος κι Επανάσταση, για τους παλιούς επαναστάτες που τους φοράνε φωτοστέφανα οι αστοί δημοσιολόγοι, για να τους φέρουν στα μέτρα τους και να αφαιρέσουν από το έργο τους κάθε τι ζωντανό και πραγματικά επαναστατικό. Εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν πολιτικό λίβελο, που δεν θα εμποδίσει όμως το συντάκτη της ΕφΣυν να αξιοποιήσει τη μορφή του Φλωράκη ενάντια στο κόμμα του.

Εκτός από τα συμπεράσματα είναι χυδαία κι η μεθόδευση αυτή καθαυτή, καθώς ο Δ.Ψ. δε φροντίζει καν ώστε τα αποσπάσματα που παραθέτει να κολλάνε στοιχειωδώς με το δικό του συμπέρασμα.

Λέει πχ πως η ηγεσία του κόμματος επιχείρησε ήδη από τη μέρα της κηδείας του Φλωράκη να δώσει μια άλλη εικόνα της πολιτικής του τοποθέτησης, κι η Αλέκα τον εμφάνισε ως υποστηρικτή της δικής της πλατφόρμας. Ακολουθεί το "αποδεικτικό απόσπασμα".
Ολοζώντανη είναι μπροστά μας η αποφασιστική συμβολή του Χαρίλαου Φλωράκη το 1990, στην ευρεία Ολομέλεια της ΚΕ, στο 13ο Συνέδριο το 1991. Στην υπεράσπιση της προσφοράς του σοσιαλιστικού συστήματος. Η θαρραλέα στάση του να λοιδορήσει τα βουνά του ψέματος που έπεφταν στο σοσιαλισμό και την ιδεολογία του. Η στέρεα πεποίθησή του ότι ο κόσμος θα αλλάξει, ο σοσιαλισμός θα νικήσει, τότε σε εξαιρετικά δύσκολες και σκοτεινές στιγμές.
Για τέτοια αλλοίωση μιλάμε.

Αναφέρει το κείμενο του ΠΓ στην ΚΟΜΕΠ για την πρώτη περίοδο της μεταπολίτευσης (το διάστημα που θα πιάνει λογικά κι ο τρίτος τόμος του δοκιμίου) και στέκεται στην εκτίμηση πως:
"η συμμετοχή του Κόμματος σε τέτοιες κυβερνήσεις φούντωσε μες στο Κόμμα τον οπορτουνισμό που σήκωσε ανοιχτά κεφάλι με επικεφαλής μέλη της ΚΕ και τον τότε γ.γ. της ΚΕ Γρηγόρη Φαράκο".
Το αήττητο συμπέρασμα του Ψαρρά είναι πως δεν κατονομάζεται, αλλά είναι σαφές πως πίσω από τον "αποστάτη" Φαράκο, εδώ στηλιτεύεται ο ίδιος ο Φλωράκης!!

Ενώ συμπεραίνει πως αντιμετωπίζεται με καχυποψία πλέον και το αίτημα για την απλή αναλογική, επειδή εκτιμάται πως "για πολλά χρόνια αποτέλεσε διεκδίκηση όχι μόνο ως εκλογικό σύστημα που εξισώνει για όλα τα κόμματα τις προϋποθέσεις για την εκλογή βουλευτή, αλλά και ως σύστημα που μπορούσε να στερήσει από την αστική τάξη τη δυνατότητα μονοκομματικής κυβέρνησης, ως κλειδί για πολιτική συνεργασία, για την ανάδειξη του ΚΚΕ σε ρυθμιστή στο σχηματισμό κυβέρνησης".

Είναι εμφανής -όσο και τραβηγμένη από τα μαλλιά- να δέσει το φοβερό συμπέρασμά του με τη σημερινή συγκυρία, όπου ο μέσος Συριζαίος-αναγνώστης της ΕφΣυν έχει μείνει με την εντύπωση πως το ΚΚΕ δε θέλει την απλή αναλογική, και για αυτό δεν υπερψηφίζει την κοροϊδία του ΣΥΡΙΖΑ, που τη φέρνει στη βουλή κάθε άλλο παρά απλή κι άδολη.

Το βασικό που καλείται να κρατήσει αυτός ο αναγνώστης είναι η δημιουργία του Συνασπισμού. Ο Φλωράκης τον έφτιαξε, το σημερινό ΚΚΕ τον θεωρεί "παρέκκλιση" ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται σε άλλη κατεύθυνση και υλοποιεί το όραμα του Χαρίλαου. Που ήταν κι αυτός Συριζαίος κατά βάθος, όπως κι οι υπουργοί του ΕΑΜ άλλωστε. Πασόκοι παντός καιρού, σα να λέμε...

Η δημοσιογραφική-ιστορική αλητεία ολοκληρώνεται στο τελευταίο κεφάλαιο (η μετά θάνατον αμφσιβήτηση), όπου το σημερινό ΚΚΕ κι η ηγεσία του μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι με τη γελοία απόπειρα κύκλων της εκκλησίας να παρουσιάσουν το Φλωράκη ως όψιμο μετανοούντα (που πήγε στο Άγιο Όρος το 95', προσεγγίζοντας το Χριστιανισμό). Η θεωρία των δύο άκρων στην "αριστερή" εκδοχή της.

Αυτό που ενοχλεί στην πραγματικότητα την ΕφΣυν είναι η πολιτική αυτοκριτική του ΚΚΕ, που δεν αφορά τα ιστορικά πρόσωπα και την αποκαθήλωσή τους, δε συνιστά άρνηση της κληρονομιάς τους, αλλά γόνιμη αξιοποίηση της πείρας, για να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη. Ο βασικός στόχος (από τον οποίο προφανώς δεν εξαιρείται ούτε ο συγγραφέας του πρώτου μέρους) εν όψει συνεδρίου είναι να ενεργοποιηθούν εξαρτημένα, προσωπολατρικά αντανακλαστικά ενάντια σε αυτήν την αποτίμηση, και να αντιμετωπιστεί κάθε κριτική προσέγγιση ως ιερό έγκλημα αποκαθήλωσης ιερών κι οσίων, των βασικών αρχών του ΚΚΕ, κτλ. Το ΚΚΕ αποκαθηλώνει το Χαρίλαο, γίνεται τροτσκιστικό, κοκ... Το έργο έχει παιχτεί πολλές φορές τα τελευταία χρόνια.

Στο ίδιο (προσωπολατρικό) μήκος κύματος είναι και η κριτική του Μαυροειδή (αριστερό Ναρ), που λέει ότι το ΚΚΕ αρνείται να ανοίξει τη συζήτηση για την πολιτική γραμμή του κομμουνιστικού κινήματος σε κρίσιμες περιόδους, τη στιγμή που κάνει αυτό ακριβώς. Κι ενώ ξεμπερδεύει με μια απλή φρασούλα για τις προφανείς πολιτικές σκοπιμότητες της εφημερίδας που στηρίζει το ΣΥΡΙΖΑ- δεν καταφέρνει να κρατήσει καν ίσες αποστάσεις, καθώς άλλο είναι το ζήτημα που τον ενδιαφέρει.
Κι όλα αυτά, παραβλέποντας ότι τα πολιτικά συμπεράσματα στα οποία κατέληξε ο χώρος του από αυτήν την περίοδο συμπυκνώνονται πολιτικά στη συγκρότηση ενός -κατ' ουσίαν- νέου συνασπισμού του εξωκοινοβουλίου, όπου εκκολάπτεται ο νέος Σύριζα.

Για κατακλείδα, ας σκεφτούμε ότι αυτή η υπόθεση είναι δίκοπο μαχαίρι. Ο αντικομμουνισμός (με αριστερή προβιά, όπως στην περίπτωση της ΕφΣυν, που είχε πρωτοσέλιδο θέμα για την επίθεση των Χρυσαυγιτών σε Παμίτες στο Πέραμα, για να κάνει πιο αποτελεσματικό το καμουφλάζ της) δεν μπορεί προφανώς να μένει αναπάντητος. Από την άλλη όμως, δεν πρέπει να δίνουμε σε φαιδρούς δημοσιολόγους μεγαλύτερη αξία από όση έχουν, γιατί αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός τους: να προκαλέσουν ντόρο, να ασχολούμαστε μαζί τους και να νιώσουν το μπόι τους να ψηλώνει. Ακόμα κι η μαύρη διαφήμιση για αυτούς είναι απλώς διαφήμιση, που κάνει τη δουλειά τους. Πόσο μάλλον αν καταφέρουν να μπουν στο επίκεντρο του επικείμενου προσυνεδριακού διαλόγου και καταφέρουν να τον αποπροσανατολίσουν σε ανούσια ζητήματα.

Τα ερωτήματα του Σαββατοκύριακου

Άραγε μια φωτό του Κοκού στο Καραϊσκάκη -την πέτυχα στο τουίτερ- ήταν από το χτεσινό ντέρμπι ή παλιότερο στιγμιότυπο; Μάλλον το δεύτερο, ε; Αλλά γιατί να αφήσουμε μια μικρή λεπτομέρεια να χαλάσει μια ωραία ιδέα για κείμενο; Και να μην κάνουμε μια υπόθεση εργασίας πως οντως ήταν, για να βάλουμε μερικά καίρια, ρητορικά ερωτήματα;

Το δόγμα "No politica" της Θύρας 7 συμπεριλαμβάνει δηλ και τον Κοκό; Να λέμε πάλι καλά που δε βγήκαν σήμερα ερυθρόλευκα πρωτοσέλιδα με τίτλους "προσκυνήστε το βασιλιά", "έδειξε το στέμμα του", κτλ;

Αν ήταν ακόμα στην Ελλάδα, θα είχαμε το "Copa del Κόκο", κατ' αντιστοιχία του Copa del Rey; Δε θα ταίριαζε και με τα οπαδικά συνθήματα για κότες, λαγούς, κτλ; Ή μήπως θα θεωρούνταν μπηχτή για τα κουτοπόνηρα κοράκια (που κάνουν τις αλεπούδες αλλά είναι κοινοί κλεφτοκοτάδες) και για τα γεμάτα βρακιά τους, όταν είναι να δώσουν σφύριγμα εις βάρος του ισχυρού;

Αν είχαμε βασιλευόμενη δημοκρατία κι όρκιζε αυτός την ΠΦΑ, θα είχαμε κυβέρνηση Κοκό Σ-Ανέλ; Και πότε θα ζήσουμε στιγμές σαν την Ισπανία, όπου ο βασιλιάς αποφεύγει να πάει στον τελικό του δικού του Κυπέλλου, για να μη λουστεί τις αποδοκιμασίες στον εθνικό ύμνο, που τα μεγάφωνα τον παίζουν στη διαπασών, για να καλύψουν τη γιούχα Βάσκων, Καταλανών, κτλ;

Ήξερες ότι μια μυστική αμερικάνικη έκθεση έλεγε για τον Κοκό ότι ασχολείται με την πολιτική με την ίδια αφέλεια που επιδίδεται στα αθλήματα κι ότι είναι περισσότερο γιος της μητέρας του, παρά του πατέρα του; Θυμάσαι ότι ήταν ολυμπιονίκης στη Ρώμη, κάτι σαν Κακλαμανάκης της εποχής, στην ιστιοπλοΐα; Από πού κι ως πού καταγράφτηκε ως Έλληνας όμως;

Θα είχε διακοπεί οριστικά το παιχνίδι σε άλλο γήπεδο; Ξέρεις ότι υπάρχει κενό στον κανονισμό για τα καπνογόνα, αλλά προβλέπεται λεπτομερώς τι γίνεται, όταν πέσουν στον αγωνιστικό χώρο; Κι ότι υπάρχει διαφορά στις συνέπειες αν πέσουν με καμπύλη τροχιά ή αν η πτώση τους είναι ευθύβολη;

Αν είχαμε βασιλιά, οι τερματοφύλακες θα κοιμόντουσαν ήσυχοι στην εστία τους, με το παραθυράκι ανοιχτό και θα τα έτρωγαν όλα στο γάμα; Και θα ξεκινούσε ποτέ αγώνας, εάν υπήρχε στην κερκίδα πανό κατά του υφυπουργού αθλητισμού: Κοντονή οι μέρες (της αφθονίας) σου είναι μετρημένες, ή κάτι τέτοιο; Ή αν οι παίκτες κρατούσαν πανό υπέρ των (πολιτικών) προσφύγων;

Θα μπορούσαμε να δούμε ποτέ σε γήπεδο επαγγελματικής κατηγορίας στιγμιότυπα όπως αυτό στο β' τοπικό της Κρήτης; Και παράγοντα να βάζει στο προφίλ του αντιναζιστικές μαντινάδες;

Ανώγεια, Βιάννο, Κάντανο
τα κάψαν οι Ναζί
φασίστες δε χωρούνε σε τούτο το Νησί!!!

Ο Ντεγκρέτσιας δεν είναι κι αυτός ένα είδος πολιτικού πρόσφυγα; Προλετάριος χωρίς επάγγελμα (έπεσε κρίση στον κλάδο των γαλαζοαίματων) και πατρίδα; Και δεν είναι να σε πιάνει Φρ(ειδερ)ίκη με όσα βλέπουμε στο πρωτάθλημα, εντός κι εκτός γηπέδων; Η ορατότης μηδέν στο Καραϊσκάκη δεν είναι τρανή απόδειξη πως ο Κούρκουλος έχει δίκιο που φωνάζει "όχι άλλο κάρβουνο"; Πιστεύεις ότι αντέχουμε τελικά κι άλλο κάρβουνο, σανό, κτλ, ή θα στραφούμε σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας;

Και τι απαντάς στο δίλημμα Κουρκούνας ή Κούρκουλος;

Ο Χάρρυ Κλυνν ήταν ο τελευταίος κομμουνιστής-πόντιος πρόεδρος ΠΑΕ (και της ΕΠΑΕ) που αυτοκτόνησε πολιτικά κι έγινε αυτό που είναι σήμερα; Ο Αλαμάνος μας έδινε τη Ριζούπολη για εκδηλώσεις λόγω γειτνίασης με το σπίτι του λαού, ή επειδή είναι δικός μας; Λες να του έκανε πολιτική δουλειά ο Απολλωνιστής Κάππος; Και ξέρεις ότι Αλαμάνος σημαίνει απάνθρωπος, λεηλάτης (τα γράφει ο Σκάρος στο βιβλίο που αναφέραμε χτες);

Θα έχανε χτες ο ΠΑΟΚ αν είχε τον αυθεντικό (Ομπντούλιο) Βαρέλα αντί για αυτόν που σκόραρε και στις δύο εστίες (κι αν ήταν στη Βραζιλία, θα είχε την τύχη του Μπαρμπόσα, για να μη σου πω τι θα γινόταν στην Κολομβία); Ή έστω τον Πάμπλο Γκαρσία ως σύγχρονο υποκατάστατο του Ομπντούλιο; Η ακόμα οποιονδήποτε άλλο Κάμπος, πχ τον Μεξικάνο με τις φανταχτερές στολές;

Δεν ήταν σπέσιαλ, ξεγυρισμένη η τεσσάρα της Τσέλσι στον Special On(c)e; Λες ο Μουρίνιο να τα πάει χειρότερα κι από τον Φαν Χάαλ πέρσι; Και να γυρίσει μετά ο Σερ Τσίχλας να τους ξανακάνει ομάδα, να πεθάνει πάνω στην προπονητική καρέκλα και να τον βαλσαμώσουν, για να τον περιφέρουν όπως τον παλαιοημερολογίτη μητροπολίτη στη Λαμία;

Κι αν πάνε φέτος 300 τόσα χαρτιά στον πάτο του πηγαδιού, του χρόνου θα ξοδέψουν κι άλλα; Δε θα έπρεπε κανονικά η Premier League να έχει για σήμα της ένα πλυντήριο (αντί για λιοντάρι) με τόσο ξέπλυμα μαύρου χρήματος, που γίνεται με βιτρίνα τις ομάδες;

Να περάσουμε σε άλλα θέματα του δελτίου μας;

Γνώριζες πως η ΕφΣυν αυτοπροσδιορίζεται ως συνεταιριστικό, αυτοδιαχειριζόμενο μέσο; Και πως ακόμα και στις καλύτερες οικογένειες και στις συνεταιριστικές, αυτοδιαχειριστικές επιχειρήσεις γίνονται απολύσεις; Μα τότε πού διαφέρουν από τις άλλες, καπιταλιστικές επιχειρήσεις; Ήξερες πως η ΕφΣυν απέλυσε το Δερβενιώτη (έναν από τους αξιόλογους σκιτσογράφους του καιρού μας) κι έκοψε τη στήλη του; Δεν έχει δίκιο ο Ζάχαρης που λέει: Ο Θεός να σε φυλάει απο συνεταιρισμένο αφεντικό κι από ασυνδικάλιστο εργάτη;

Σου λέει κάτι το αρκτικόλεξο ΕΚΕΑ; Ήξερες πως είναι η κίνηση του Κουβέλη; Άραγε να έχει πιο πολλά μέλη από το ΙΚΕΑ;

Ήξερες πως ο Κουβέλης δε γύρισε στο Σύριζα για να γίνει υπουργός; Δεν είναι άλλωστε χαρακτηριστικό γνώρισμα των αριστερών Συριζαίων αυτή η ανιδιοτέλεια κι η ανυπόκριτη αδιαφορία για τα πόστα (ρωτήστε και στα ΑΣΚΙ να σας πουν);

Διάβασες πως ο Κουβέλης θεωρεί αριστερή την πολιτική του Σύριζα, γιατί κάνει ανακατανομή των βαρών και περιορίζει τις ανισότητες; Κι επίσης, ότι δεν κλείνει την πόρτα για συνεργασία της Δημαρ με το Σύριζα; Δε θα ήταν άλλωστε ο καταλληλότερος κουμπάρος για έναν τέτοιο αρραβώνα και ο πλέον κατάλληλος για κριτής στο αριστερόμετρο;

Έχει μείνει ίχνος αντιπολίτευσης στο δημοκρατικό, πολυφωνικό Σύριζα; Τι νόημα έχουν λοιπόν οι αλλεπάλληλες εκκαθαρίσεις; Τελειώνουν απλώς οποιονδήποτε τολμήσει να παρεκκλίνει χιλιοστό από την ευθυγράμμιση με τον ηγέτη; Ποιος τόλμησε όμως να ψηφίσει ενάντια στην εισαγωγική πρόταση του Τσίπρα για το γραφείο (ίσως γιατί δεν καταλάβαινε τι ψηφίζει) και έμειναν εκτός η Γεροβασίλη κι ο Μπαλτάς; Το παράπλευρο όργανο δίπλα στο (κατ' ουσίαν) κυβερνητικό γραφείο, ανήκει στην κατηγορία της γλάστρας ή του μπιμπελό;

Αληθεύουν οι πληροφορίες πως το φυσάει και δεν το κρυώνει ο ιστορικός της ΕφΣυν; Ξέρεις τι είναι να υποκλέπτεις εσωκομματικά έγγραφα και πληροφορίες, για να βγεις πχ πρώτος με την ημερομηνία του Συνεδρίου του ΚΚΕ, και να σε πληρώνουν με το ίδιο νόμισμα; Πώς είναι όμως τόσο σίγουρος ότι η διαρροή έγινε στο τυπογραφείο κι ότι θα χάσει τη δουλειά το παιδί που δουλεύει εκεί; Μήπως θα φροντίσει ο ίδιος για αυτό; Τι τον πείραξε πιο πολύ άραγε; Αυτό ή η παροιμιώδης γκάφα με τη λεζάντα; Μα να μην ξεχωρίζει το δίκοχο του ΔΣΕ με το χαρακτηριστικό Δέλτα, από έναν Ελασίτη;

Συνηθίζει να χρησιμοποιεί ως πηγή τον εαυτό του και να γράφει έτσι ταπεινά σε πρώτο πρόσωπο; Τον εκφράζουν άραγε τα αναθεωρητικά εμέσματα του συναδέλφου του στο δεύτερο μέρος; Και ποια ήταν η δική του συμμετοχή σε αυτό το μέρος;

Έχει γραφτεί άραγε κάτι πιο χυδαίο για το Χαρίλαο; (Ναι, αλλά μάλλον από τον ίδιο χώρο και πάλι). Πόσο τους πήρε να σκεφτούν το τσουβάλιασμα του ΚΚΕ με την εκκλησία στο τελευταίο κεφάλαιο; Αλλά περισσότερα για αυτό στο αυριανό σημείωμα.

Ραγιάδες και κολίγοι

Μικρό λογοτεχνικό διάλειμμα στην κανονική ροή των αναρτήσεων με μερικά αποσπάσματα από το πρώτο μέρος της τριλογίας "οι ρίζες του ποταμού" του Ζήση Σκάρου. Το πρώτο μέρος έχει τον τίτλο της ανάρτησης και το ιστορικό του πλαίσιο αναφέρεται στη Θεσσαλία, πριν και μετά το τέλος της τουρκοκρατίας, όπου η εθνική απελευθέρωση δεν άλλαξε τίποτα για τα φτωχά, λαϊκά στρώματα. Οι ρίζες του ποταμού αναφέρονται στο λαϊκό κίνημα και τον αγώνα του, που φουσκώνει σαν χείμαρρος και δε θα στερέψει ποτέ, όσο κι αν προσπαθούν να το εκτρέψουν σε ακίνδυνα μονοπάτια. Ενώ σε ένα άλλο επίπεδο, βρίσκουμε τις ρίζες αρκετών ελληνικών επιθέτων, όπου η μακραίωνη συνύπαρξη με τους Τούρκους έχει αφήσει ανεξίτηλα σημάδια (και δεν εννοώ προφανώς μόνο στις καταλήξεις -ίδης, -γλου, κτλ). Συναντάμε πχ τα παφίλια, από τα οποία φτιάχνει την καμπάνα του χωριού ένας γύφτος, και το μαϊλίκι, που ομολογώ πως δεν κατάλαβα τι είναι από τα συμφραζόμενα.

Ακολουθούν τρία χαρακτηριστικά αποσπάσματα για το μουλαλίκι, που το καταλαβαίνω ως συνώνυμο της δουλείας-δουλικότητας, και την πραγματική ελευθερία.

-Έσπασε το μουλαλίκι!
Η ελπίδα πως η επανάσταση γρήγορα θα άπλωνε, σαν καλοκαιριάτικη πυρκαγιά, σε όλο τον κάμπο, φώτισε τα συλλογισμένα πρόσωπα των ραγιάδων κι ένας συνεπαρμός χαράς κι ενθουσιασμού πλημμύρισε τα στήθια τους.

-Έσπασε το μουλαλίκι!
Ψιθυριστά ή φωναχτά και τραγουδώντας κανένα στόμα δεν έμεινε χωρίς να το πει. Το κάστρο που κρατούσε τους καραγκούνηδες σκλάβους, δίχως θέληση καμιά κι απαντοχή, έσπασε! Ο κάμπος με τους κάμπους και τα μυστικά του, άνοιξε την καρδιά του.

-Εγώ το 'λεγα. Απ' το βουνό ξεκινάει το ποτάμι, μα στον κάμπο γίνεται η πλημμύρα, είπε ο Μήλιος Τσέλιος στον Κόρακα.

(...)

Σα ν' αρχινάει τώρα, στ' αλήθεια, η επανάσταση, μου φαίνεται... ψιθύριζε ο Τσέλιος.
-Άμα έσπασε ο κάμπος φουντώνει, δεν αρχινάει, είπε ο Κόρακας... Φτάνει να 'ναι όπως τ' ακούμε...
-Τι θα πει επανάσταση πατέρα; ρώτησε ο Βασιλάκης.

-Έλα εδώ να σου πω εγώ... τον τράβηξε απ' τη φούστα του ο Κόρακας και τον κράτησε στις χούφτες, ανάμεσα στα γόνατά του. Επανάσταση θα πει... Είδες τη μάνα σου πώς πυργώνει τα ξύλα ν' ανάψει το τζάκι; Να, τι θα πει επανάσταση. Φωτιά! Εκείνη π' ανάβει η μάνα σου να βράσει το τσουκάλι, είναι μια μικρή επανάσταση. Η κανονική επανάσταση είναι φωτιά τρανή, ρογκάδα! Λαμπαδιάζει τον τόπο. Πρώτα έχουμε μια σπίθα, ένα μικρούτσικο καρβουνάκι. Το σκεπάζουμε με φρύγανα, βάνουμε ολόγυρα κι αποπάνω ξερά πελεκούδια και φυσάμε. Το καρβουνάκι βόσκει μέσα, τρώει τα φρύγανα και σαν πάρουν φωτιά τα προσανάμματα, ρίχνουμε ξύλα. Ρίχνουμε ρουπάκια, ρίχνουμε κούτσουρα, ολόκληρους δέντρους. Η φωτιά δρογκώνει, θεριεύει, βγάνει φλόγες και πιλαλάει μοναχή της, τρέχει μουγκρίζοντας, δε σταματάει! Καίει αγκάθια, παλιούρια, ξεράδια... Καμιά φορά παίρνει κι από κάνα χλωρό. Φωτιά είναι αυτή! Κοντά στο ξερό καίγεται και το χλωρό. Η γης είναι που δεν παθαίνει τίποτα. Φωτιά και νερό σμίγουν πάλι μέσα της και καινούργια φύτρα ξεπετάχνονται, καινούργια βλαστάρια, καθαρά και ξεδιαλεγμένα...

-Τέτοια επανάσταση είναι που άναψε στον κάμπο, μπάρμπα και λεν, έσπασε το μουλαλίκι; ρώτησε το παιδί.
-Αυτό είναι κει πέρα ένα μικρούτσικο καρβουνάκι ακόμα. Μια σπίθα που πετάχτηκε από δω απάνω, απ' τ' αγριόβουνα, από τούτες τις καψάλες. Θα πάρει φωτιά;

-Είναι να ρωτάς, καπετάνιο; μίλησε ο Τσέλιος.
-Δε ρωτάω. Η συλλοή με κάνει... (...) Τη σκέφτομαι [την επανάσταση] και λέω: Τάχα είναι η επανάσταση τόυτο ή τσακμάκισαν μια ίσκα κι όπου πέσει; Κι η φωτιά θέλει νοικοκύρεμα...

-.-.-

Στο δρόμο τα 'μαθε τα μαντάτα:
-Λευτεριά καπετάνιο, λευτεριά! του φώναξε κάποιος παλιός αντάρτης που γύριζε στο χωριό του.
-Πού 'ν' την, μωρέ;
-Θα μας τη δώσουν οι Δυνάμεις! Μαζώχτηκαν, λέει, όξω στη Φραγκιά κι είπαν να φύγει ο Τούρκος απ' τα μέρια μας...
-Ουχού... έκανε ο Κόρακας. Ξεσβερκιάστηκες ζαλικωμένος νυχτοήμερα το ντουφέκι και δεν έμαθες ακόμα πώς έρχεται η λευτεριά;
-Όπως και να 'ρχεται Θανασό, τούτη τη φορά φαίνεται σώθηκαν τα ψέματα. Η Τουρκιά τηράει να γλιτώσει την κάπα της...

-Και πότε θα φύγουν οι αγάδες;
-Σ' ένα μήνα, σε δύο... Τόσα χρόνια πέρασαν, ας περάσουν και δυο μήνες. Μαθημένοι είμαστε εμείς... Ύστερα να συνταιριαστούμε κιόλας λίγο, Θανασό! Ξεσκιζάδες κι ακούρευτοι, πώς θα την καλωσορίσουμε τη Λευτεριά! Τώρα άρματα, είπαν, και πιλάλες δε χρειάζονται. Να πάμε στα σπίτια μας!
-Γιατί, ντρέπεται να μας δει έτσι που 'μαστε η λευτεριά;

Άμα έρθει η Λευτεριά, χαντακωμένε, και μας βρει ξαρμάτωτους, χωρίς ετούτο που την έφερε, είπε ο Κόρακας, ταρακουνώντας το ντουφέκι που κρεμόταν στον ώμο του, πάει πάλι, πέταξε! Πού να πέσει μες στους λύκους. Τέτοιοι αντρειωμένοι, θα πει, είστε σεις που με κράζετε; Ποιος θα με στηρίξει;

-.-.-

-Τι καπετάνιος ήταν ο πατέρας σου;
-Καπετάνιος με τους αντάρτες, όταν ήταν οι Τούρκοι.
-Γιατί τον έχουν φυλακή;
-Γιατί είπε πως δεν ήρθε ακόμα η λευτεριά.
-Και τι φταίει ο πατέρας σου!
-Δε θέλουν να το λέμε.
-Ποιο;
-Πως δεν ήρθε η λευτεριά.
-Τι είναι λευτεριά;
-Τι είναι λευτεριά; Δεν ξέρεις τι είναι λευτεριά; Λευτεριά είναι... έκανε ο Κυριάκης και κάθισε χαμηλά στη ράχη. Λευτεριά είναι... Ο επιστάτης παίρνει στ' αλώνι γέννημα από σας για τον αφέντη;
-Παίρνει, είπε ο Κίτσος, πέφτοντας και κείνος πλάι του.
-Ε, άμα ήταν λευτεριά, δε θα είχαμε αφεντάδες.
-Ποιος θα μας έδωνε, τότε, χωράφια να σπείρουμε;
-Δικά τους είναι τα χωράφια; Πού τα βρήκαν; Τα δούλεψαν ποτές; Τα δούλεψαν;

Είναι ο εκφασισμός ηλίθιε

Αν υπάρχει κάτι πιο φαιδρό από το συνέδριο του Σύριζα και τις δημοκρατικές διαδικασίες του, μέχρι να συμφωνήσει δημοκρατικά η πλειοψηφία με τον αρχηγό, είναι οι δημοκρατικές διαδικασίες της Νέας Δημοκρατίας (τόση δημοκρατία σε μια πρόταση απ' τη χούντα είχαμε να δούμε). Κι αν υπάρχει κάτι πιο αστείο απ' τις συνεδριακές διαδικασίες της ΝΔ, είναι το Συνέδριο του Σύριζα. Ή μάλλον όχι, αυτό της Οννεδ.

Διαβάζεις πχ ένα σύντομο ιστορικό για τα πρώτα χρόνια της Οννεδ, τους διορισμούς προέδρων και τις συντροφικές τσεκουριές (τα μαχαιρώματα είναι ήπιος όρος, για να αποδώσει την πραγματικότητα, όσο φλώροι κι ας είναι οι δαπίτες) rangers, κενταύρους, το ντέρμπι της Γλασκώβης, που ξαναγίνεται αύριο, και παίρνεις ποπ-κορν και πατατάκι για να απολαύσεις το ξύλο. Αυτό θα πει δράση και θέαμα, όχι σαν εμάς που είχαμε μόνο ένα "δε θα υπακούσω" και μια μικρή περικύκλωση-περιφρούρηση του κτιρίου της ΚΝΕ, το 89'.
Φλώρεψαν κι αυτοί όμως και τη βγάζουν τώρα με μια "επανίδρυση της Οννεδ" αντί να βγάλουν τα μαχαίρια και να σκοτωθούν.

Βλέπεις τα ονόματα των υποψηφίων και το "όραμά" τους κι αναρωτιέσαι τι διαφορές έχουν μεταξύ τους κι αν εκφράζουν κάποια εσωτερική αντίθεση, κάτι διαφορετικό, άλλα κοινωνικά στρώματα -πχ ο ένας τους τραπεζίτες και ο άλλος τους εφοπλιστές, ο μεν χασισέμπορους κι ο δε τους φουσκωτούς μπράβους, ο τάδε εκδρομές στη Σαντορίνη κι ο δείνα νύχτες στη Μύκονο (με την πανσέληνο μαζί).
Και να ακούς τον Μητσοτάκη να τους λέει: εσείς θα αλλάξετε την Ελλάδα (τόση αλλαγή από το 81' είχαμε να δούμε)

Ωραία τα λέω, μπράβο μου...

Και περιμένεις ένα κομπρεμί, όπως το 4-3-2-1 που είχαν παρατάξει για τα αποτελέσματα του πρώτου εκλογικού γύρου της ΝΔ (40% ο Βαγγέλας, 30% ο Κούλης, 20% ο Τζίτζι, 10% ο Μπουμπούκος). Ή ένα καινούριο σκηνοθετικό εύρημα για τις εκλογές, όπως στην "ηλεκτρονική εποχή" και την αστοχία της ΕΤΕ με τον Παπαμιμίκο. Να το γυρίσουν στο χειροκίνητο, με εφορευτική επιτροπή και ανοιχτή καταμέτρηση, ενώπιον όλων, γιατί κανείς δεν εμπιστεύεται τον άλλον, ούτε καν τον εαυτό του.
Όμορφος κόσμος, δεξιός, από σκ... πλασμένος.

-.-.-

Την ίδια στιγμή, η αστυνομία έχει "εξαπολύσει ανθρωποκυνηγητό" (λατρεμένα κλισέ) για το φονικό στην Πανόρμου και το εν ψυχρώ καθάρισμα ενός γυμναστή από ένα συνταξιούχο αστυνομικό, γιατί έβαλε κάμερες ασφαλείας στο μπαλκόνι του (ήταν γείτονες) και κατά μια άλλη εκδοχή που γράφτηκε, γιατί του είπε να μην ενοχλεί τις πελάτισσες. Τόσο εν ψυχρώ, που πήγε σπίτι του να φέρει το πιστόλι και μετά ξαναγύρισε, ενώ χαιρέτησε ψύχραιμος έναν άλλο γείτονα.

Δεν ξέρω πόσοι πέφτουν από τα σύννεφα, αλλά ο δράστης ήταν υποψήφιος βουλευτής με τη Χρυσή Αυγή το 12' και υποστήριζε βασικά τη συγκρότηση ταγμάτων ασφαλείας στο Μελιγαλά (τι υπέροχη ιστορική ειρωνεία...) ενάντια σε αλλοδαπούς εισβολείς-εγκληματίες, τσιγγάνους-γύφτους (που είναι μάστιγα) και τους ανεπαρκείς αστυνομικούς που τους κάνουν πλάτες.

Αυτό που επίσης δεν εκπλήσσει κανέναν είναι το φονικό ξεκαθάρισμα μεταξύ διάφορων φουσκωτών, φασιστών κι υποκοσμικών στα γυμναστήρια, που αυξάνονται δραματικά το τελευταίο διάστημα, και δίνουν σε εμάς τους αγύμναστους ντεμέκ άλλοθι για να μην πηγαίνουμε: νους υγιής εν σώματι υγιεί σου λέει.

Σημειωτέον επίσης πως η "γυμναστική" έχει ετυμολογική ρίζα από τους γυμνούς αθλητές, που πάλευαν χωρίς ρούχα στην αρχαιότητα. Και δίνει μια ωραία σημειολογία για το βασιλιά που είναι γυμνός και το σάπιο σύστημα που ξεγυμνώνεται κάθε φορά και περισσότερο, ακόμα κι από τέτοια, μικρά περιστατικά.

-.-.-

Το καλό ήρθε να τριτώσει με τη διάλυση μαθητικών καταλήψεων στη Λαμία από εισαγγελέα, με την παρέμβαση της αστυνομίας, και τις προσαγωγές μαθητών που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις.
Αντιγράφω από ένα σχόλιο στο Ατέχνως.

Πριν από λίγα χρόνια, ο Σύριζα ήταν αξιωματική αντιπολίτευση και προσπαθούσε να καρπωθεί εκλογική υπεραξία από το κίνημα των μαθητικών καταλήψεων.
Τώρα η ΔΦΑ νίπτει τας χείρας της και αφήνει τον εισαγγελέα να διαλύει, με παρέμβαση της αστυνομίας, τις καταλήψεις, προσάγοντας στο αστυνομικό τμήμα μαθητές που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις. 

Πριν από μερικές βδομάδες, ο υπουργός Παιδείας καμάρωνε για το πετυχημένο ξεκίνημα της χρονιάς, που έγινε -υποτίθεται- με ελάχιστα κενά και προβλήματα.
Σήμερα πολλά ΕΠΑΛ βρίσκονται σε αναβρασμό, καθώς κάποια απειλούνται ακόμα και με κατάργηση, ενώ οι μαθητές τους προχωρούν σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις, γιατί δεν ανέχονται την κοροϊδία. 

Πριν από λίγες μέρες, ο πρωθυπουργός καμάρωνε στη Βουλή γιατί είναι “παιδί των καταλήψεων και των κινημάτων”.
Φαντάζεστε τι χαρά δίνει αυτό στους προσαχθέντες μαθητές στη Λαμία (που αφέθηκαν ελεύθεροι μετά από την αντίδραση γονέων, συμμαθητών και μαζικών φορέων), αφού τους διώκει ένα κράτος όπου προΐσταται ένας… “ομοϊδεάτης” και “συναγωνιστής” τους. 

Την ίδια στιγμή, ο διαχωρισμός εκκλησίας-κράτους παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες, η ΔΦΑ υποχωρεί άτακτα στο θέμα των θρησκευτικών, ενώ στην ίδια πόλη (Λαμία) ιερείς περιέφεραν το λείψανο ενός νεκρού Μητροπολίτη, καθιστού στο θρόνο του!
Λογικό από μια άποψη. Ο (εργασιακός κι όχι μόνο) Μεσαίωνας που προωθείται συστηματικά, δε θα μπορούσε παρά να έχει και το πνευματικό του αντίστοιχο, στο εποικοδόμημα. 

Όπως υπόσχονταν καθησυχαστικά προς την άρχουσα τάξη, τα στελέχη της κυβέρνησης: το κράτος έχει συνέχεια. Δεν αλλάζει από μέσα. Κι αυτό είναι ένα βασικό και πολύτιμο μάθημα που μπορούν να πάρουν αυτές τις μέρες, οι μαθητές που αγωνίζονται.

Ναι αλλά γιατί τους αφήσατε ελεύθερους; Γιατί δε στήσατε και κάνα μαθητοδικείο, για να δέσει το γλυκό; Τολμήστε, μη φοβάστε, μην υποκύπτετε στο λαϊκισμό.

-.-.-

Το παραπάνω κολάζ της επικαιρότητας δεν έγινε στα κουτουρού, σπορά της τύχης. Πιάνει τρεις περιπτώσεις, που παραπέμπουν διαδοχικά σε αντίστοιχες, πολιτικές δυνάμεις: τη νεοφιλελεύθερη δεξιά, τους φασίστες και τη (νέα) σοσιαλδημοκρατία. Και θυμίζει συνειρμικά μία από τις καλύτερες γελοιογραφίες του Ζάχαρη για τον καπιταλισμό, που παραμυθιάζει σαν σοσιαλδημοκράτης, απολύει σαν φιλελεύθερος και καταστέλλει σαν φασίστας.

Κι αν αρχίζουν να ατονούν οι μεταξύ τους διαφορές και να μπερδεύονται οι ρόλοι τους, αν η σοσιαλδημοκρατία ρίχνει τις ροζ μάσκες της κι αποκαλύπτει το φαιό της πρόσωπο, αυτό οφείλεται στην απάντηση του αινίγματος της σφίγγας: είναι ο καπιταλισμός ηλίθιε. Ενιαίος, τρισυπόστατος και ραγδαία εκφασιζόμενος.

Γιατί ο φασισμός δεν είναι μια διαφορετική ποιότητα, που χωρίζεται με σινικά τείχη από την αστική δημοκρατία, αλλά ως ο πιο ωμός, θρασύς και καταπιεστικός καπιταλισμός, όπως σημείωνε ο Μπρεχτ

Και στην Κομμούνα να είμαι οπορτούνα

Τις προάλλες ο Θεοχάρης του Ποταμιού, που έφυγε από εκεί για να φτιάξει το δικό του ρυάκι, κατάφερε να διαγραφεί από το προσωπικό του κόμμα, που εξαπλώνεται σα χείμαρρος στην ελληνική κοινωνία και παρασέρνει τα πάντα στο διάβα του, ακόμα και τον ιδρυτή του. Η απάτητη κορυφή που μένει τώρα στο Θεοχάρη (όπου μόνο αμοιβάδες έχουν φτάσει μέχρι στιγμής) είναι να διασπαστεί με τον εαυτό του, να τον καταγγείλει και μετά από ζυμώσεις και συζητήσεις να επανενωθεί μαζί τυ σε ένα συμφιλιωτικό Συνέδριο του Νικητή Θεοχάρη, που θα περιλαμβάνει τους αντιφρονούντες και όλους τους εαυτούς του, βάζοντας στην άκρη τις προσωπικές τους διαφορές, για το καλό της μεγάλης παράταξης που εκπροσωπούν. Η παράταξη είμαι εγώ, που θα έλεγε κι ο Βενιζέλος, αν τον άφηναν.

Δύσκολα όμως θα μπορούσε να πετύχει μια εσωτερική ενότητα πιο δυνατή και θαυμαστή από τη σύμπνοια του αστικού τόξου (νεολογισμός κατ' αντιστοιχία του συνταγματικού τόξου) που έχει στη φαρέτρα του διάφορα βέλη, ακόμα και "εξ οικείων", πασπαλισμένα με παχιά, μεγάλα λόγια για την κοινωνική συνοχή και την κοινωνική οικονομία, που νανουρίζουν ταξικές συνειδήσεις. Κι έτσι, ενώ τους έβλεπες στη βουλή να σκιαμαχούν με πάθος -γιατί τον ζούνε το ρόλο τους- για τις τηλεοπτικές άδειες (μήνα σε μάχη ρίχνονται, μήνα σε επαναστάσεις;), χτες ψήφιζαν όλοι μαζί ομονοούντες, με πολιτικό πολιτισμό, προτάσεις για τροπολογίες και βελτιωτικές ρυθμίσεις. Όπως είχε πει κι η Αλέκα κάποτε, ο -καλύτερος- διάλογος γίνεται μεταξύ όσων συμφωνούν (στα βασικά).

Αλίμονο εξάλλου. Αν δε συμφωνούσε η ΝΔ και το Ποτάμι πως με το νόμο αυτό ακολουθούμε τα χνάρια του ΕΑΜ και την προοπτική που έδειξε η Παρισινή Κομμούνα, αν δεν επικροτούσαν αυτά τα κόμματα -που υπερψήφισαν το νομοσχέδιο- τον παραλληλισμό ΚΟΙΝΣΕΠ και σοβιετικής οικονομίας (μη σου πω ότι είναι η κολεκτιβοποίηση των καιρών μας ενάντια στους κουλάκους), αν όχι αυτοί... τότε ποιος;
Κι άντε μετά να διαφωνήσεις πως πάμε να γίνουμε Λαϊκή Δημοκρατία κι ότι είμαστε η τελευταία σοβιετική γωνιά της Ευρώπης. Ναι αλλά αν ήδη είμαστε, τότε πώς γινόμαστε; Λες να μην ξεγίναμε ποτέ, γιατί απέτυχε η προβληματική αστική στρατηγική της αντεπανάστασης με στάδια;

Έχω την εντύπωση πως το αστικό τόξο που κατάφερε να συγκροτήσει η ΔΦΑ δε θα σταματούσε στα όρια της Βουλής, αλλά θα άπλωνε τα πλοκάμια του σε διάφορα τμήματα του εξωκοινοβουλίου και της αναρχίας. Σε βαρεμένους μαρξιστές της κακιάς ώρας, που αλλάζουν τα φώτα στη φράση του Κάρολου για τους ελεύθερα συνεταιριζόμενους παραγωγούς, από την κριτική στο Πρόγραμμα της Γκότα. Σε κριτικούς υποστηρικτές του Προγράμματος της Θεσσαλονίκης, που προβάλλουν ως παράδειγμα και γενικό πρότυπο τη ΒΙΟΜΕ, την Αργεντινή, κτλ. Σε προυντονικούς που ονειρεύονται ομόσπονδες εμπορικές μονάδες, αναρχικούς που μπλέκουν στα δίχτυα του εναλλακτικού εμπορίου-καπιταλισμού, καφενεία και μπαράκια που βαφτίζονται αυτοδιαχειριζόμενα στέκια για να δουλεύουν ως επιχειρήσεις, χωρίς τύψεις συνείδησης, κοκ.
Ο Σύριζα στην κυβέρνηση, οι ΚΟΙΝΣΕΠ στην εξουσία.

Όλοι (σχεδόν) πλην Λακεδαιμονίων κομμουνιστών. Η θλιβερή εξαίρεση που δε συστρατεύεται σε αυτήν την πανεθνική πορεία προς το σοσιαλισμό, με τη σύμφωνη γνώμη της Δεξιάς και των αστικών κομμάτων. Ένας τακτικός ελιγμός που δεν επιβεβαιώνει απλά τις αντίστοιχες στρατηγικές επεξεργασίες του ευρωκομμουνιστικού Ιταλικού ΚΚ, αλλά πηγαίνει ένα βήμα πιο πέρα, θυμίζοντας τις πρακτικές του παλιού, κακού ΠαΣοΚ, όταν περνούσε πχ την απαγόρευση των απεργιών, μέσα από το νομοσχέδιο για την κοινωνικοποίηση των επιχειρήσεων -αν θυμάμαι καλά.

Μέχρι και το όνομα του νομοσχεδίου έχει ειδικό ενδιαφέρον: για την κοινωνική οικονομία. Λες και υπάρχει δηλ κι άλλο είδος, μη κοινωνικής οικονομίας. Σε τελευταία ανάλυση βέβαια, ο καπιταλισμός ως οικονομικό σύστημα, που βασίζεται στην ιδιωτική ιδιοκτησία και το κέρδος -αντί για τις κοινωνικές ανάγκες- στρέφεται ενάντια στη συντριπτική πλειοψηφία των κοινωνικών τάξεων, την ανθρωπότητα και τις προοπτικές εξέλιξής της.

Η κοινωνική οικονομία ως όρος υπονοεί ότι έρχεται σε αντίθεση με το κυρίαρχο καπιταλιστικό πρότυπο, ότι είναι κάτι διαφορετικό, που χτίζεται παράλληλα, συνυπάρχει ειρηνικά, χωρίς να επηρεάζεται από τους νόμους του, το κυνήγι του κέρδους, την εκμετάλλευση, τη διαφθορά, κτλ. Κι ενώ είναι αποδεδειγμένο -από την εφαρμογή του σε άλλες χώρες- πως αναπαράγει με ακρίβεια όλες τις βρομιές της καπιταλιστικής οικονομίας, ενώ συνάμα νανουρίζει κι εκμαυλίζει συνειδήσεις με την αυταπάτη του "λαϊκού καπιταλισμού", στερεώνοντας την αστική εξουσία.

Αξίζει τον κόπο, κατά τη γνώμη μου, να αφιερώσετε μερικά λεπτά για να ακούσετε την τοποθέτηση της Αλέκας, στην πιο μεστή ομιλία (που έχω ακούσει τουλάχιστον) το τελευταίο διάστημα στη Βουλή, όπου βάζει αναλύει τους πραγματικούς στόχους του νόμου και την ιστορική πρόκληση της κυβέρνησης, που δε δείχνει ούτε καν ιστορικό, μουσειακό σεβασμό σε κάποια γεγονότα, πρόσωπα, κτλ.



Ο Τσακαλώτος εν τω μεταξύ αποδεικνύει πως α) κάποιοι παοκτζήδες είναι οι γάβροι του βορρά και β) είναι ντιπ άμπαλος. Όπως τότε που δε θυμόταν τους παίκτες της Μπάρτσα και του τους θύμισε η Αλέκα. Η οποία έκανε χτες μια πολύ πετυχημένη παρομοίωση για τα μονοπώλια που έρχονται, απομυζούν και φεύγουν (veni,vidi, vici σε σύγχρονη εκδοχή) και τη Σκόντα Ξάνθη, που από φέτος είναι ξανά μόνο Ξάνθη. Αλλά δεν έχει καλό μάρκετινγκ, σαν τον Ευκλείδη, για να γίνονται ευρύτερα γνωστές οι ατάκες της.

Έτσι είναι όμως -όπως τα λέει ο Ευκλείδης. Εδώ ο εργαζόμενος λαός οργανώνεται, νικά, φτιάχνει ΚΟΙΝΣΕΠ, ζει το όνειρό του, κι εσείς οι δογματικοί λέτε μόνο για το κεφάλαιο πώς επιτίθεται και πώς αμύνεται. Τα λέει ο Ευκλείδης...

Ήμαρτον ρε συ, που λέει κι ο φαφούτης ο Γεωργίου.

Βίζεγκραντ

Η κε του μπλοκ σήμερα φιλοξενεί (το δεύτερο συνθετικό με την έννοια της ξενιτειάς, γιατί μόνο ξένος δε -μου/μας- είναι ο αρθρογράφος) ένα κείμενο του Δελάρζ, όπου αναλύει το προτσές της απαλεψιάς στην πάλαι ποτέ Τσεχοσλοβακία και τα δυο οργανικά μέρη της, και στις χώρες του Βίζενγκραντ, γενικότερα. Στο πλαίσιο αυτό καταπιάνεται με δύσκολα "ζητήματα σοσιαλισμού", όπως τον ορισμό της έννοιας "ομάδα χωρών" και την ανισόμετρη ανάπτυξη του σοσιαλισμού, το γλωσσικό και εθνικό ζήτημα κι άλλα σημαντικά θέματα.
Καλή ανάγνωση.

Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία και Ουγγαρία είναι οι χώρες του Βίζεγκραντ, μιας οικονομικής, στρατιωτικής, ευρωλάγνας και γλειψοΝΑΤΟϊκής συνεργασίας ανάμεσα στις χώρες αυτές. Το Βίζεγκραντ λέει είναι ένα κάστρο στην Ουγγαρία που μαζεύτηκαν όλα τα καλόπαιδα οι ηγέτες των χωρών αυτών, πίναν μπύρες και διαλέγαν νταβατζή, αν και δεν είχαν και πολλές επιλογές. Κι ας το παίζουν μυξοπαρθένες που θέλουν “ελευθερία” κι “ανεξαρτησία” και τ’ αρχ… μου κουνιούνται.
Η κέντρο-ανατολική Ευρώπη έχει πλουσιότατη ιστορία κι αν νομίζετε ότι στα Βαλκάνια γινόταν ανέκαθεν χαμός, πολέμοι, επιμειξίες, προσφυγιές κλπ, που να δείτε τι χαμός στο ίσωμα γινόταν και γίνεται εδώ.

Βόρειοι Σλάβοι ως επί το πλείστον (οι Ούγγροι είναι διαφορετική ράτσα) οι γλώσσες τους μοιάζουν πολύ: τα τσέχικα και τα σλοβάκικα είναι σχεδόν ίδιες γλώσσες κι αλληλοκαταλαβαίνονται χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια, άλλωστε κάποτε ήταν μια χώρα και μπαίνει το ερώτημα: σαν Λαϊκή Δημοκρατία ήταν σοσιαλισμός σε μία για σε δυο χώρες μόνο; Που λέει και το απολίθωμα (που και πάλι το ευχαριστώ για τη φιλοξενία, τη ζεστασιά και τη θαλπωρή κλπ), από δυο χώρες κι απάνω έχουμε ομάδα χωρών; Ο σοσιαλισμός στο Βέλγιο θα ‘ναι γαμάτος, Βαλόνοι, Φλαμανδοί, Μάρτενς και ξερό ψωμί!

Σλοβάκοι συνάδελφοι μου ‘παν ότι ευκολότερα καταλαβαίνει Σλοβάκος Τσέχο παρά το αντίστροφο για τον εξής λόγο: επί Τσεχοσλοβακίας όλες οι ταινίες, οι εκπομπές, οι μεταγλωττίσεις γίνονταν στα τσέχικα, τα σλοβάκικα ήταν κάπως “δευτερεύουσα" γλώσσα. Κι αν προσέξεις καλύτερα τις συμπεριφορές των δύο, αναμεταξύ τους διακρίνεις μια αδιόρατη ζήλια των Σλοβάκων, μια μόνιμη προσπάθεια να αναδειχτούν καλύτεροι στη δουλειά, στον αθλητισμό, στη διασκέδαση κλπ. Απ’ την άλλη, είναι φανερή μια ψιλοϋπεροψία των Τσέχων που θεωρούν τους εαυτούς τους πιο ανεξάρτητους, πιο αυθύπαρκτους, πιο κουλτουριάρηδες, ανώτερους τελωσπάντων, χαρακτηριστικά βλακώδους μικρομεγαλισμού και συλλογικής απαλευτότητας προκαλούμενη προφανώς από έλλειψη συναίσθησης της πραγματικότητας λόγω αλκοολισμού (πρώτη σε κατά κεφαλήν κατανάλωση μπύρας στογκόζμο μπαϊφάρ).

Οι γλώσσες αυτές είναι πανδύσκολες κι απογοητεύεσαι γρήγορα αν προσπαθήσεις να μάθεις. Γραμματική, συντακτικό άστα να παν, όσο για την προφορά μην είδατε τον Παναή, ιδιαίτερα το γράμμα “ř" που είναι κάτι σαν “rzh" άλλα όχι ακριβώς. Για να πεις π.χ τον αριθμό 44 θα γίνει η γλώσσα σου κοτσίδα (čtyřicet čtyři). Άντε γεια. Τα σλοβάκικα είναι τουλάχιστον πιο απλά στην προφορά. Χαρακτηριστικό δείγμα διαφοράς ανάμεσα στις δυο γλώσσες: η Ελλάδα στα τσέχικα είναι Řecko στα σλοβάκικα Grécko. Να μη μιλήσω για τα ουγγαρέζικα που ανήκει στην ουραλο-αλταϊκή οικογένεια: άλλα βλέπεις, άλλα ακούς, άλλα διαβάζεις, άλλα νομίζεις ότι σημαίνουν, αντίο ζωή. Αν συνυπολογίσουμε και τον περιρρέοντα φασισμό στη χώρα του Ορμπάν, η ψεύτικη ομορφιά της Βουδαπέστης δεν σώζει την αφιλόξενη Ουγγαρία. Εξακολουθώ να θαυμάζω τον μουσικοσυνθέτη Gyorgy Ligety που συχνά ο Κιούμπρικ χρησιμοποιούσε τους διαβολικούς ήχους του στις ταινίες του.

Τα πολωνικά έχουν τη φήμη μιας από τις δυσκολότερες γλώσσες του κόσμου. Και τα τσεχο-σλοβάκικα δεν παν παραπίσω, μοιάζουν αρκετά με τα πολωνικά σε σημείο κάποιες λέξεις να είναι σχεδόν κοινές και να ψιλοκαταλαβαίνονται μεταξύ τους. Οι υπερόπτες Τσέχοι λεν οτι δεν καταλαβαίνουν χριστό αλλά υποπτεύομαι ότι κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν, οι κατακαημένοι Σλοβάκοι πάλι καταλαβαίνουν αρκετά γιατί λέει έπιαναν πολλά πολωνικά κανάλια και βλέπαν μεταγλωτισμένες τσόντες… Η απόλυτη απαλεψιά, οι Πολωνοί λέει μεταγλωτίζουν τα πάντα, το χειρότερο όμως λέει, όλες τις φωνές τις κάνει ένας (1) μαντράχαλος (ακόμα και τις γυναίκες, τα αγκομαχητά κλπ) χωρίς κανένα χρώμα, βάθος, τίποτα! Να μη μιλήσουμε επίσης για το ημι-φασιστικό, σκοταδιστικό, καθολικό πολιτικό σκηνικό της χώρας, άστο γιατί θα συγχιστώ.

Αρκετοί Τσέχοι ως μεμονωμένα άτομα είναι ντάξει παιδιά, αλλά αυτό υποθέτω ισχύει παντού στον κόσμο. Ως συλλογική συνείδηση, ως μαζική mentalitée είναι για σούτια. Κάτι που υποθέτω μεγεθύνθηκε μετά το 91-95, μετά και το “βελούδινο” διαζύγιο, από τη νέα αγράμματη κι ανιστόρητη γενιά.
Σαν λαός είναι σε μόνιμη κλάψα σχετικά με την ανεξαρτησία τους. Κλαίγονταν όταν σαν Βοημίες, Μοραβίες κλπ ήταν τμήμα της Πολωνο-Λιθουανικής κοινοπολιτείας και τους είχαν ψοφήσει στο φόρο,κλαίγονταν επειδή ήταν υποτελείς στους Αψβούργους, κλαίγονταν επειδή ήταν τμήμα της Αυστρουγγαρίας, κλαίγονταν επειδή ήταν κατακτημένοι απ’ τους Ναζί, κλαίγονταν επειδή ήταν κάτω απ τη μπότα του Κόκκινου Στρατού και της ΕΣΣΔ και τώρα κλαίγονται που είναι υποτελείς στην ΕΕ. Ποτέ δεν ήταν “ελεύθεροι”… Άει κοιτάχτε την τύφλα σας βρε που θέλετε και “ελευθερία”.
Κι αυτό θα είναι πάντοτε η ψευδαίσθηση μικρών, ουσιαστικά χωρίς πόρους εθνών που έχουν ψιλοστρατηγική γεωγραφική θέση. Το γαλατικό χωριό που πάντα αντιστεκόταν στους Ρωμαίους καταχτητές ήταν δυστυχώς ή ευτυχώς ένα μικιμάου και μαγικά φίλτρα που νικάν τον ιμπεριαλισμό δεν υπάρχουν.

Η χώρα είναι ίσαμε δέκα-δεκαπέντε χωράφια μες στη μέση της Ευρώπης χωρίς φυσικά τείχη να τους προστατεύουν από “εισβολείς”, χωρίς διέξοδο στη θάλασσα, εκτεθειμένοι από παντού. Έχουν σα μπάστακα από τα δυτικά την πανίσχυρη Γερμανία που τους επηρεάζει οικονομικά και πολιτιστικά, είναι κατ’ ουσίαν δορυφόρος της κι έχουν στα ανατολικά τη φιλόδοξη, στρατιωτικά πανίσχυρη Ρωσία που την κυκλώνει σαν σκιά. Πλάκα κάνουμε;

Και η ντεμέκ συμμαχία του Βίζεγκραντ δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα σκορποχώρι της πλάκας, μια μάζωξη γλυφτρακίων του ΝΑΤΟ που βλέπουν εφιάλτες ενός δεύτερου “κόκκινου” στρατού, βλέπε ξεδοντιασμένης καπιταλιστικής Ρωσίας - που κι αυτή ψάχνει μάταια να ανακτήσει το σοβιετικό γεωπολιτικό στάτους - που δε γουστάρουν πρόσφυγες μη τυχόν τους αλλοιώσουν τον χριστιανικό τους πολιτισμό. Ποια ανεξαρτησία; Χώρες με τέτοιο μέγεθος, που θέλουν “ανεξαρτησίες” κι “αυτοδιαθέσεις” στο τέλος καταλήγουν με τόσο “ισχυρές εξαρτήσεις” που ούτε βήμα δεν μπορούν να κάνουν.
Σαν Τσεχοσλοβακία είχαν και κάποιο κύρος, όχι όμως κύριοι. Θέλαν χώρια γιατί οι μεν νιώθαν ριγμένοι πολιτισμικά οι δε θέλαν να μείνουν “μόνοι”, κουράστηκαν απ τη συμβίωση τα πουλάκια μου. Κι έτσι στην Ευρώπη σήμερα έχουμε μαζευτεί οχτακόσα κωλοχώρια, Εσθονίες, Λετονίες, Σλοβακίες, Σλοβενίες, Κόσοβα, Μαυροβούνια και Τουρκοβούνια, καθένας με τις πανηλίθιες πολιτιστικές παραξενιές του, τις απάλευτες, άχρηστες και πανδύσκολες “ντοπιολαλιές” τους (σκέψου να μαθαίνεις Λιθουανικά με τις διακόσες ξερω γώ, πτώσεις, μια για όταν είσαι λίγο στεναχωρημένος, μια για όταν είσαι πολύ, μια για όταν σε φαγορίζει ο κώλος σου, μια όταν σε γαργαλάει ο ήλιος τις πατούσες κλπ). Δεν γούσταραν οι Σλοβένοι κι αποκόπηκαν δίνοντας το άτυπο οκ τότε να πάει το ΝΑΤΟ να τα κάνει λίμπα στην πάλαι ποτέ κραταιά. Οι βαλτικές χώρες, αυτά τα μιάσματα της ανθρωπότητας καταπιέζονταν απ’ την ΕΣΣΔ και αποσπάσθηκαν. Στο καλό και με τη νίκη! Τους βλέπεις τώρα πόσο σιχαμένοι νοσταλγοί των ντόπιων δωσιλόγων και των Ναζί είναι.
Μόνο οι Λευκορώσοι αντιλαμβάνονται τη ματαιότητα της διατήρησης της λευκορωσικής γλώσσας, που σιγά τις τεράστιες διαφορές που έχει με τα ρώσικα και δεν τη μιλάει και κανένας. Μέχρι να βγουν τίποτα υπερβλαμμένοι λάτρεις της παράδοσης και της εθνικής τους ταυτότητας κι εδώ. Ο Λουκασένκο κρατάει τα μπόσκα εδώ και τριάντα χρόνια, κι άλλα τόσα να τα κρατήσει ώσπου να ενσωματωθούν επιτέλους στη μαμά Ρωσία.

Γι’ αυτό και οι κινήσεις “ανεξαρτησίας” κάτι Καταλανών, κάτι Σκωτσέζων κλπ. μου τη σπάνε, ειδικά στη σημερινή εποχή. Όχι γιατί γουστάρω τα Ηνωμένα Βασίλεια και τα Ισπανικά Βασίλεια αλλά γιατί αυτά στο σήμερα είναι γεωγραφικώς προσδιορισμένα τμήματα της αστικής τάξης που γουστάρουν να μην υπάγονται σε ευρύτερα κρατικά σχήματα αλλά απευθείας νταβατζιλίκι απ’ την ΕΕ. Σκεφτείτε για λίγο το του κώλου αυτονομιστικό κίνημα της Κρήτης, που θα γούσταρε να έχει όλα τα τουριστικά έσοδα για πάρτη του. Κι επίσης φρηλάνσερ πουτανίτσα του ΝΑΤΟ σαν βάση, τώρα έχει τσατσά την Αθήνα.
Τα εθνικά κράτη της ΕΕ εξυπηρετούν το μεγάλο κεφάλαιο που δεν έχει πια πατρίδα, είναι κοσμοπολίτικο. Το κεφάλαιο που θέλει να έχει και εθνική ταυτότητα, κεφάλαιο δηλαδή που κυρίως περιορίζεται γεωγραφικά λόγω τουρισμού, περιορισμένης αγοράς κλπ, στρέφεται προς πολιτικό προσωπικό πιο ακροδεξιό, προς αυτονομιστικά κινήματα κλπ.

Αν και στην Τσεχία σήμερα κυβερνάει σα να λέμε το ΠΑΣΟΚ με ένα κάπως πιο σοβαρό Ποτάμι (όνομα κόμματος... ”ΝΑΙ”!) ο φασισμός υφέρπει κι εδώ, στη Σλοβακία ήδη εκδηλώθηκε με μεγάλα ποσοστά. Ωστόσο ο ακροδεξιός/φασίστας του σήμερα δεν χρειάζεται να είναι και ρατσιστής κατ’ ανάγκην, ο ρατσισμός του πηγάζει από άλλα θρησκευτικοπολιτισμικά κριτήρια.
Εδώ υπάρχει ένα ακροδεξιό κόμμα που ο ηγέτης του είναι… γιαπωνέζος. Το κόμμα λέγεται “κόμμα ελευθερίας και άμεσης δημοκρατίας” (ή κάτι τέτοιο τελωσπάντων με μπόλικες αναρχοφιλελέδικες και φασίζουσες συνάμα παπαριές) και ο πρόεδρός του είναι ο επιχειρηματίας (φυσικά) Τόμιο Οκαμούρα, κατά της ΕΕ και των “παρανόμων προσφύγων”. Σαράντα καντάρια μαλάκας, κάτι μεταξύ Τζήμερου, Βάτσλαβ Χάβελ και Σίνζο Άμπε. Ο Αλλάχ να βάλει το χέρι του.
Να σημειώσουμε ότι τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα σ’ αυτές τις χώρες έχουν διαφορετική καταγωγή και διαφορετικό στιλ. Το ΠΑΣΟΚ προερχόταν απ’ το κέντρο στην Ελλάδα, στις χώρες αυτές προέρχονται απ’ τα ηγεμονικά κομμουνιστικά κόμματα κι έχουν κληρονομήσει τις δομές, κρατικές και κομματικές και το στιλ, γι’ αυτό οι μονίμως μεθυσμένη και μαστουρωμένη πανηλίθια νέα γενιά εδώ τους βλέπει σαν “κομμουνιστικό καθεστώς”... Τι να πεις;

Κάποτε είχα διαφορετικά στο μυαλό μου την έννοια ανεξαρτησία, ομολογώ ότι είχα φάει κι εγώ μεγάλο παπά. Η “εθνική” απελευθέρωση, ο πόλεμος και η νίκη ενάντια σε έναν αντίπαλο που εισέβαλε στρατιωτικά στα χωράφια σου κι εσύ τον έδιωξες, είναι άλλο πράμα. Αν η γεωπολιτική σου θέση είναι εκεί που διασταυρώνονται μεγάλες δυνάμεις, την πάτησες, ξέχνα τέτοια όνειρα. Ιδιαίτερα αν η χώρα σου είναι μικρή, ευάλωτη, χωρίς πολλούς φυσικούς πόρους. Ακόμα και σοσιαλισμό να είχαμε σε μεγάλο μέρος της γης, δεν θα ‘ταν ένα άθροισμα απομονωμένων σοσιαλιστικών νησίδων, δεν θα ‘ταν η αφελέστατη μπακουνο-προυντονική μπούρδα της “συνομοσπονδίας των αυτόνομων κολλεκτίβων” κι άλλα τέτοια παραμύθια της χαλιμάς. Θα υπήρχαν μικρές και μεγάλες σοσιαλιστικές χώρες κι ο νόμος της ανισόμετρης ανάπτυξης θα ίσχυε ακόμα, θα χρειαζόντουσαν βοήθεια σε πρώτες ύλες, τεχνογνωσία κλπ. Βάλτε το χέρι στην καρδιά και πείτε: αν κερδίζαμε τον εμφύλιο, ή πιο μπροστά, αν φτιάχναμε “λαϊκή δημοκρατία”, αν διαφορετικά “είχαν μοιράσει το κόσμο οι μεγάλοι στην χαρτοπετσέτα” (όποια κι αν είναι η ιστορική αλήθεια), δεν θα ήμασταν “εξαρτημένοι” από την ΕΣΣΔ, ιδιαίτερα σ’ εκείνο το μεταπολεμικό στάτους της περιοχής;
Και οι χώρες του Βίζεγκραντ όλες λαϊκές δημοκρατίες ήταν, στο σύμφωνο της Βαρσοβίας ήταν, δέχτηκαν την “αλληλεγγύη” της ΕΣΣΔ όπως αρεσκόμεθα να λέμε στα πλαίσια του προλεταριακού διεθνισμού. Εμένα δεν με πειράζει καθόλου πάντως η οπτική γωνία περί άμεσης σοβιετικής επιρροής, έως και “εξάρτησης”. Χώρες καθημαγμένες απ’ τον πόλεμο και την ναζιστική κατοχή, μη έχοντας τα μέσα, την αποφασιστικότητα, την τύχη αν θέλετε να αντισταθούν νικηφόρα, απελευθερώθηκαν ουσιαστικά απ’ τον κόκκινο στρατό. Βοήθησαν βεβαίως και οι ντόπιες εργατιές και κομμουνιστικά κόμματα, δεν καθόντουσαν με σταυρωμένα χέρια. Θα ‘ταν γαμάτο αν όλες αυτές οι χώρες, υπό την “αλληλεγγύη” των σοβιετικών φτιάχναν π.χ τις σοβιετικές δημοκρατίες του Βίζεγκραντ κι ενώναν τις δυνάμεις τους, ίσως τις γλώσσες τους. Άλλα μπα. Οι κακεντρεχείς τρότσκες θα πουν ο Στάλιν που ‘ταν μακιαβελικός, δεν θα επέτρεπε κάτι τέτοιο, θα τις κρατούσε διαιρεμένες για να τις βασιλεύει, να τις γενικογραμματεύει ακριβέστερα.

Εμένα μια χαρά μου άρεσε πάντως το παλιό σχέδιο περι Βαλκανικής Σοσιαλιστικής Ομοσπονδίας με πρωτεύουσα ας πούμε τη Σαλονίκη κι επίσημη γλώσσα τα Τούρκικα ή τα Γαλλικά (τι σε νοιάζει τι γλώσσα μιλάς όταν έχεις ψωμί να φας;), σενάριο φυσικά που έπαιξε μπάλα μέχρι τον Β ΠΠ και δεν υπήρχε περίπτωση να πορπατήσει με τους εθνικισμούς σε έξαρση εκείνη την εποχή.
Κι αν οι λαϊκές δημοκρατίες της Ανατ. Ευρώπης μετέπειτα, οι χώρες του συμφώνου της Βαρσοβίας πηγαίναν σε μια πιο σφιχτή προλεταριακή διακρατική ένωση, θα ‘χαν ισχυρότερες άμυνες θαρρώ. Αλλά οι υποθέσεις στην ιστορία είναι μυθιστορήματα για να διασκεδάζουμε όπως το man in the high castle. Τα πράματα γίναν όπως γίναν κι όχι διαφορετικά επειδή οι συγκεκριμένες καταστάσεις δημιούργησαν τα συγκεκριμένα γεγονότα που οδήγησαν στη συγκεκριμένη ιστορική έκβαση. Δεν πρέπει να λες, έτσι έπρεπε να κάνω. Να λες, αν γίνει φάση τώρα, αύριο, μεθαύριο, έτσι θα κάνω.

Και προσπαθούν οι του Βίζεγκραντ να ακολουθήσουν το μοναχικό ανεξάρτητο δρόμο τους, με κλειστά σύνορα σε πρόσφυγες, με αποστάσεις από την ΕΕ, με διακριτές ταυτότητες. Ας κάνουν ό,τι θέλουν. Κινήματα δεν βλέπω, ιδανικά “ελευθερίας” και ελεύθερων αγορών, αυξανόμενος αντιδραστικός ριζοσπαστισμός δηλαδή, libertarian παπαρολογίες πασπαλισμένες με αγωνία να βρούμε την “ταυτότητά” μας, διάβαζε ντροπαλός φασισμός, κοστουμαρισμένος, κοσμοπολίτικος με λιγότερες ιδεοληψίες… Οι χώρες αυτές για τα επόμενα 50 χρόνια θα ‘ναι μαντρόσκυλα του ΝΑΤΟ στην περιοχή αλλά σε δεύτερη μοίρα, η Ουκρανία είναι τρακόσες φορές πιο σημαντική για το ΝΑΤΟ απέναντι στη Ρωσία. Και τώρα που θα ξεκινήσει πάλι ο Νέος (ημι)Ψυχρός Πόλεμος, σιγά μην πάρουν ποτέ το μέρος της Ρωσίας. Κι αυτός ο πόλεμος θα ‘ναι μακρύς, φθοροποιός μέχρι να σιχαθούν οι λαοί και να πουν αει σιχτίρ.

Εγώ πάντως σαν φύσει αισιόδοξος άνθρωπος που είμαι, ευελπιστώ ότι όλοι αυτοί οι λαοί θα εξαφανιστούν μέσα σε δυο-τρεις αιώνες από σήμερα (πιθανότατα και η χώρα μας ασφαλώς) από κάποιο μεγάλο γεγονός που θα γίνει στο μέλλον. Θα υπερισχύσουν ασφαλώς οι αναπτυγμένες κοινωνίες πολιτιστικά, οικονομικά που θα απορροφήσουν σιγά-σιγά τις μικρότερες, έτσι γινόταν πάντα στην ιστορία. Κι αυτό δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό, είναι από ηθικής πλευράς ουδέτερο. Δεν έχει νόημα να κλαις π.χ για τους μεγάλους πολιτισμούς των Χετταίων ή των Νούβιων που εξαφανίστηκαν, ή καλύτερα ενσωματώθηκαν από άλλους. Όταν ένας λαός, πολιτισμός, γλώσσα δεν μπορεί να αλληλεπιδράσει, να μπολιάσει τον παγκόσμιο πολιτισμό με κάτι, εξαφανίζεται κι από δώ παν κι οι άλλοι. Κι αν σας πονάει η σκέψη, σκεφτείτε απλά ότι όλος ο δυτικός πολιτισμός σήμερα είναι κατά 70% ο αμερικάνικος που κυριαρχεί στη μαζική τέχνη (κινηματογράφος, μουσική), στην τεχνολογία, στον τρόπο που ντυνόμαστε, στη διατροφή, παντού. Τι ποσοστό π.χ έχουμε στην καθημερινότητά μας απ’ τη ρώσικη κουλτούρα; Απ’ όσο ξέρω, το μοναδικό αυτή την εποχή δείγμα πολιτισμού που προέρχεται απ’ τη χώρα μας και την υπερβαίνει είναι το greek yoghurt.

Για τις απάλευτες γλώσσες του Βίζεγκραντ ποσώς μας νοιάζει, ακόμα περισσότερο για τις βαλτικές γλώσσες που θα ‘ταν προσφορά στην ανθρωπότητα αν έπαυαν να υπάρχουν σήμερα. Τα ελληνικά; όπως τα αρχαία ελληνικά είναι ένα πολιτιστικό μνημείο, έτσι θα γίνουν κάποτε και τα νέα ελληνικά. Και μην ακούσω παπαριές του στιλ ότι οι άλλες γλώσσες δεν έχουν τον πλούτο της ελληνικής κλπ, κλπ. Γλώσσες που μιλιούνται σε αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες με βιομηχανίες, επιστήμες, τέχνες έχουν όσο πλούτο χρειάζεται για να εκφράσουν τα πάντα, από λεπτές φιλοσοφικές έννοιες μέχρι τους πόνους της εργατικής τάξης. Μια χαρά είναι και τα αγγλικά, τα ρώσικα, τα μανδαρινικά, τα γιαπωνέζικα, τα ισπανικά. Οι περισσότεροι εργάτες πια ξέρουν έστω και στοιχειωδώς αγγλικά. Δεν θα τραγουδήσω τους πόνους μου στα ελληνικά, σίγουρα όχι στα τσέχικα.
Το νόημα είναι ότι η κοινωνική απελευθέρωση, ο σοσιαλισμός, ο “κόσμος των ονείρων μας”, όπως θέλετε πείτε τον, είναι ο κόσμος απαλλαγμένος απ’ την εκμετάλλευση, τον πόλεμο, τα πάθη πολιτικά, εθνικά κλπ. Άμα έχεις ψωμί να φας, δουλεύεις και νιώθεις ότι κάνεις κάτι χρήσιμο, έχεις χρόνο να εξερευνήσεις τη γνώση, τη φύση, τον εαυτό σου, το πνεύμα σου, δεν θα σε νοιάζει τι γλώσσα θα μιλάς και σε ποια γλώσσα θα σκέφτεσαι, τι εθνικότητα θα αισθάνεσαι και άλλα τέτοια ευτελή.

Αυτό που μπορώ να κάνω εδώ για την ώρα είναι να σφυρηλατήσω δεσμούς φιλίας με συναδέλφους εργάτες, Ρουμάνους, Βουλγάρους, Ρώσους, Ουκρανούς, Πορτογάλους, Σλοβάκους, Τσέχους. Τους ξερόλες και φωνακλάδες Έλληνες, ορισμένους μάλιστα ακροδεξιών αντιλήψεων (μετανάστες όντες) τους αποφεύγω, πάντα εκτός εξαιρέσεων. Και μέχρι να δούμε τι θα γίνει, αρκούμαι τουλάχιστον σε μια βολτίτσα μέχρι το μνημείο στον κόκκινο στρατό εδώ απ’ έξω απ’ το σπίτι μου, το μοναδικό που βρήκα στην πόλη με το απαγορευμένο σφυροδρέπανο.

Έφυγες και με παράτησες βρε παλιοχαμούρα
Και πήγες να ψηφίσεις Τόμιο Οκαμούρα
(Τσέχικο λαϊκό τραγούδι, “δοσμένος” πόνος της εργατιάς)

Δελάρζ