Η ιστορική πορεία κι η φύση της ΛΔ Κορέας

Το βιβλίο της δημοσιογράφου, Φραγκίσκας Μεγαλούδη, "στη χώρα των Κιμ" είναι ένας πραγματικός θησαυρός που καλύπτει ένα τεράστιο κενό σωστής κι έγκυρης ενημέρωσης για όσα συμβαίνουν στην Κορέα και το οποίο αξίζει να παρουσιαστεί ξεχωριστά -κάτι που θα γίνει στο προσεχές μέλλον. Εδώ επιλέγω να παρουσιάσω-αναπλάσω μερικά σημεία-αποσπάσματα που αφορούν αυτό που σημειώνω και στον τίτλο της ανάρτησης: την ιστορική διαδρομή της ΛΔ Κορέας και κάποια συμπεράσματα που απορρέουν για την κοινωνική φύση της.

Μετά το διαχωρισμό της κορεατικής χερσονήσου στον 38ο παράλληλο, το βόρειο τμήμα της χώρας έδωσε έμφαση στην αγροτική παραγωγή, για να εξασφαλίσει την αυτάρκειά της, αφού μόλις το 19% του εδάφους της ήταν καλλιεργήσιμο. Οι αρχές της χώρας στηρίχτηκε στη συμμαχία της με την Κίνα και τη Σοβιετική Ένωση για να εκπονήσει αρδευτικά έργα μεγάλης κλίμακας και να καλύψει τα κενά εισάγοντας τεχνολογία και καύσιμα. Μετά την ολοκλήρωση της αντεπανάστασης το 91', η κορεατική οικονομία δέχτηκε ένα τεράστιο πλήγμα, με αποτέλεσμα την εμφάνιση λιμού στα μέσα της δεκαετίας και δεκάδες χιλιάδες θύματα (που οι εκτιμήσεις των δυτικών ΜΜΕ πολλαπλασίασαν με τη συνήθη, επιστημονική μεθοδολογία τους).

Η Κορέα αντιμετώπιζε ήδη από τα μέσα της δεκαετίας προβλήματα ρευστότητας, που προσπάθησε να αντιμετωπίσει με εκτεταμένο δανεισμό από την Κίνα, τη Σοβιετική Ένωση αλλά κι από χώρες του ΟΟΣΑ. Η πετρελαϊκή κρίση του 1973 έφερε δραματική πτώση στις εξαγωγές της Κορέας και πολλές δυσκολίες στην εξυπηρέτηση των δανείων. Τη δεκαετία του 80', η ΕΣΣΔ -που αντιμετώπιζε σοβαρά, οικονομικά προβλήματα- άρχισε να απαιτεί τις πληρωμές των δικών της δανείων, αλλά η Κορέα που αδυνατούσε να πληρώσει ακόμα και τους τόκους, κήρυξε στάση πληρωμών. Οι δυτικοί δανειστές της είχαν ήδη συνασπιστεί σε ένα κοινό μέτωπο και το 87', 140 ευρωπαϊκές τράπεζες κήρυξαν τη χώρα σε κατάσταση χρεωκοπίας, αποκλείοντας την πρόσβασή της στις διεθνείς αγορές.

Η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης επιδείνωσε δραματικά την κατάσταση, ιδίως στον τομέα του επισιτισμού, της ενέργειας και των εξαγωγών. Η κυβέρνηση ξεκίνησε το 91' μια καμπάνια με την οποία καλούσε το λαό να μειώσει τα γεύματά του, για να μην εξαντληθούν τα αποθέματα τροφής, ενώ προσπάθησε να προσελκύσει ξένους επενδυτές, χωρίς τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Το 94', η κυβέρνηση παραδέχεται ανοιχτά με ραδιοφωνικό διάγγελμα τις σοβαρές διατροφικές ελλείψεις, ενώ ο Κιμ Γιονγκ-ιλ απευθύνει έκκληση στο λαό να ολοκληρώσει την "επίπονη πορεία" (επεισόδιο από τον ανταρτοπόλεμο κατά των Ιαπώνων, που για τις αρχές συμβολίζει τον αγώνα να διατηρηθούν τα σοσιαλιστικά ιδεώδη κι υπό τις πιο δύσκολες συνθήκες, αλλά στη συλλογική μνήμη του λαού έχει ταυτιστεί με τις κακουχίες του λιμού). Οι καταστροφικές πλημμύρες του 95' καταστρέφουν μεγάλες εκτάσεις γης, κι αναγκάζουν την κυβέρνηση να απευθύνει έκκληση για διεθνή ανθρωπιστική βοήθεια -καθώς δεν έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει μόνη της την κατάσταση. Η διεθνής κοινότητα και κυρίως οι ΗΠΑ άσκησαν τη λεγόμενη "διπλωματία του φαγητού", χρησιμοποιώντας την επισιτιστική βοήθεια ως εργαλείο πολιτικής πίεσης και αποσκοπώντας σε καθεστωτικές αλλαγές, που ήταν και ο ευσεβής τους πόθος.
Η Κίνα παρέμεινε βασικός σύμμαχος και στήριγμα της Κορέας, άρχισε όμως να απαιτεί πληρωμές για κάθε αποστολή δημητριακών.

Παράλληλα με την κατάρρευση του συστήματος διανομής τροφίμων, διαλύεται ο κοινωνικός ιστός. Η ικανότητα της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει την κρίση δεν αμφισβητείται ανοιχτά, αλλά ο απλός κόσμος βρίσκει διάφορους τρόπους επιβίωσης, παρακάμπτοντας τον κρατικό μηχανισμό. Βασικά αγαθά και τρόφιμα ανταλλάσσονται σε κάθε γειτονιά, αρχικά αυθόρμητα κι αργότερα οργανωμένα, σε μικρές αγορές, που οι αρχές δεν τολμούσαν να αγγίξουν. Οι αγορές αυτές είχαν εδραιωθεί, όταν ομαλοποιήθηκε η κατάσταση και μαζί τους δημιουργείται σταδιακά μια νέα προνομιούχος "μεσαία τάξη".

Από τα μέσα της περασμένης δεκαετίας, οι αρχές ξεκινούν συστηματικές προσπάθειες να χτυπήσουν το ανεπίσημο εμπόριο, κι όσους πλούτισαν από αυτό, αλλά χωρίς μεγάλη επιτυχία. Οι πρώτες απόπειρες να απαγορευτεί η πώληση σιτηρών στις ιδιωτικές αγορές, βρίσκει σοβαρές αντιστάσεις κι εφαρμόζεται επιλεκτικά. Το 07', η κυβέρνηση ελπίζει ότι με το μέτρο της απαγόρευσης της εργασίας των νέων γυναικών (μέχρι 40 ετών) στις αγορές, θα τις αποδιοργανώσει, αφού δε θα υπάρχουν άτομα να τις στελεχώσουν. Αλλά οι πολίτες δείχνουν μεγάλη προσαρμοστικότητα και συνεχίζουν να κινούν τα νήματα του εμπορίου, χωρίς να γίνονται εύκολα αντιληπτοί από τις αρχές.

Η κυβέρνηση προχωρά σε διάφορα μέτρα, όπως την απαγόρευση της καθημερινής λειτουργίας των αγορών, το κλείσιμο των κεντρικών αγορών στις μεγάλες πόλεις, αλλά καταφέρνει να αλλάξει απλώς τη μορφή τους, αφού οι μνήμες του λιμού είναι νωπές και οι αγορές φαντάζουν ως δίχτυ ασφαλείας, που κανείς δεν προτίθεται να εγκαταλείψει εύκολα.

Το πιο σοβαρό μέτρο που ανακοινώνει προσωπικά ο Κιμ-Γιονγκ-ιλ (με τις συμβουλές του τότε προστατευόμενου και κουνιάδου του, Jang-Sung-taek, (που τέσσερα χρόνια θα εκτελούνταν από τον Κιμ Γιονγκ-Ουν με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας) είναι η νομισματική μεταρρύθμιση του γουόν, κι η υποτίμησή του, που είχε ως στόχο να πατάξει το ανεπίσημο εμπόριο, τιμωρώντας όσους είχαν συσσωρεύσει πλούτο από εμπορικές δραστηριότητες.

Ο ξένος τύπος της εποχής (2009) ξόδεψε πολύ μελάνι, περιγράφοντας το "χάος που προκάλεσε η μεταρρύθμιση", τους πανικόβλητους πολίτες, κτλ, κι άλλα πολλά που δε βασίζοντας σε προσωπικές μαρτυρίες, αλλά αφηγήσεις αντιφρονούντων, που ελέγχονται για την αξιοπιστία τους.

Η κυβέρνηση στόχευε στην επαναφορά του ελέγχου της οικονομίας στα χέρια του κράτους και την αποδυνάμωση της μεσαίας τάξης, προσπαθώντας να επιβραβεύσει όσους δεν είχαν αναμιχτεί σε εμπορικές δραστηριότητες. Έτσι, οι εργαζόμενοι στα κρατικά εργοστάσια -που δεν είδαν το μισθό τους να υποτιμάται- απέκτησαν ξαφνικά μεγάλη αγοραστική δύναμη και στράφηκαν σε 'επενδύσεις' στην αγορά, που είχε όμως πολλές ελλείψεις σε τρόφιμα και υλικά αγαθά.

Αυτό προκάλεσε πιθανότατα μαζική δυσαρέσκεια και έτσι, το Φλεβάρη του 2010, ο Κιμ Γιονγκ-Ιλ ζήτησε δημόσια συγνώμη για τη μεταρρύθμιση που "έγινε χωρίς τη σωστή προετοιμασία και προκάλεσε δεινά στους πολίτες". Σύμφωνα με το δυτικό τύπο, ο οικονομικός επικεφαλής του κόμματος, Pak Nam-gi, κατηγορήθηκε ως ο μοναδικός υπαίτιος και καθαιρέθηκε (ή εκτελέστηκε με βάση αναπόδεικτες φήμες).

Συνοψίζοντας, η μεταρρύθμιση του γουόν, άλλαξε την οικονομική διάρθρωση της χώρας και τις εσωτερικές οικονομικές δυναμικές της βορειοκορεατικής κοινωνίας, δεν πέτυχε όμως τον αρχικό της σκοπό. Σταδιακά, μετά το 2010 η κυβέρνηση εγκατέλειψε σταδιακά κάθε προσπάθεια ελέγχου των ανεπίσημων αγορών, αφήνοντας ουσιαστικά τη μεσαία τάξη να αναπτύσσεται, και τις ανεπίσημες εμπορικές δραστηριότητες (μαύρη αγορά) σχεδόν χωρίς κανέναν περιορισμό.

Σε άλλα κεφάλαια, η συγγραφέας αναφέρεται στο σύστημα των κρατικών μισθών (που δίνουν στους πολίτες πρόσβαση σε αγαθά, που στην αγορά έχουν πολλαπλάσια, απαγορευτική τιμή) και στη φύση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στη χώρα, που έχει δύο μορφές. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τους μικροϊδιοκτήτες και τους μικροπωλητές στις ιδιωτικές αγορές, και δραστηριότητες που αγκαλιάζουν σχεδόν το 1/3 του πληθυσμού. Κι η δεύτερη αφορά τις θυγατρικές κρατικών επιχειρήσεων, ανήκουν σε ιδιώτες επενδυτές και λειτουργούν ως ένα είδος κρατικού εμπορικού εκπροσώπου, μιας γέφυρας που συνδέει το κράτος με την αγορά και τις ξένες -συνήθως κινέζικες- επιχειρήσεις.

Θα μπορούσε να γίνει αναφορά σε πολλά ακόμα σημεία (το πλούσιο υπέδαφος της Κορέας και τις σχέσεις με τη γειτονική Κίνα, τις ειδικές ζώνες, κτλ), αλλά έχουμε αρκετά στοιχεία για να πάμε στον επίλογο του βιβλίου και κάποιες εκτιμήσεις της Μεγαλούδη, που σημειώνει ότι ο καπιταλισμός είναι ήδη παρών στη ΛΔ της Κορέας.

Σκοπός του βιβλίου δεν είναι να κάνω μια εκτεταμένη ανάλυση για το πολιτικό μέλλον της Βόρειας Κορέας (σ.σ.: χρησιμοποιεί συμβατικά αυτήν την ονομασία στο βιβλίο). Τα θέμα που προκύπτουν από μια πιθανή ένωση με το νότο ή μια απότομη κατάρρευση είναι πολύπλοκα και θα χρειαζόταν ένας δεύτερος τόμος για να τα αναλύσω. Θέλω όμως να επαναλάβω την πάγια θέση μου, ότι μια απότομη αλλαγή καθεστώτος ή μια κατάρρευση δε θα βελτιώσει τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά θα καταστρέψει εκατοντάδες χιλιάδες ζωές ακόμα. Το πλούσιο υπέδαφος της χώρας αλλά και οι άπειρες δυνατότητες για αξιοποίηση της γης, που θα αγοραστεί πάμφθηνα -ιδίως πολλές περιοχές-φιλέτα μέσα στην Πιονγκ Γιανγκ- θα αποτελέσουν πόλο έλξης για δεκάδες επενδυτές-καρχαρίες, που θα μυρίσουν φρέσκο αίμα. Και αυτή δε θα είναι συνταγή ανάπτυξης αλλά καταστροφής. Κάτι που δυστυχώς το έχουμε ήδη δει να συμβαίνει πολλές φορές.
Και ας μην ξεχνάει κανείς ότι, σε μια άτακτη κατάρρευση, οι προοπτικές για το πού θα μπορούσε να καταλήξει το πυρηνικό οπλοστάσιο της χώρας είναι εφιαλτικές.
Φαντάζομαι ήδη το επιχείρημα πολλών: και τι προτείνεις; να κλείσουμε τα μάτια στις παρεμβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για να μην έρθει ο καπιταλισμός στη χώρα; Το ερώτημα αυτό βασίζεται σε μια εσφαλμένη παραδοχή, διότι όπως πιστεύω ότι έγινε κατανοητό από το βιβλίο, ο καπιταλισμός έχει ήδη εμφανιστεί στη Βόρεια Κορέα. Το θέμα λοιπόν δεν είναι αν θα έρθει ή όχι η ελεύθερη οικονομία, αλλά ποιος θα θέσει τους όρους με τους οποίους θα εφαρμοστεί. Μια κατάρρευση θα σημαίνει τουλάχιστον δύο γενιές ακόμα χαμένες. Οι γενιές αυτές έχουν περισσότερες ελπίδες επιβίωσης στο υπάρχον σύστημα της χώρας, παρά σε μια έξωθεν επιβαλλόμενη δικτατορία.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ένα τεράστιο ζήτημα, το οποίο όμως μόνο αν αναλυθεί ψύχραιμα θα αντιμετωπιστεί. Χωρίς να μακρηγορήσω, καθώς το θέμα αυτό δεν εξαντλείται σε δύο παραγράφους και εδώ κάνω απλά μια σύντομη αναφορά, θα επαναλάβω ότι η μοναδική οδός παραμένει η ενεργή διπλωματία της διεθνούς κοινότητας με την Πιονγκ Γιανγκ και η αποδοχή της τωρινής της ηγεσίας.
(...) Το ερώτημα που τίθεται -και που μάλλον θα μείνει αναπάντητο- είναι αν υπάρχει τέτοια διάθεση και από τις δύο μεριές, ή αν απλά προτιμούν να παίζουν ένα επικίνδυνο παιχνίδι, περιμένοντας να δουν ποιος τελικά θα χάσει την ψυχραιμία του πρώτος. Με τις επερχόμενες εκλογές στις ΗΠΑ το 2016, και την πιθανή επικράτηση των συντηρητικών κύκλων, και με το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας να εξελίσσεται, ο δρόμος προς τη διπλωματική λύση προβλέπεται μακρύς και δύσκολος.

Η διαπίστωση της Μεγαλούδη με τη δική μου υπογράμμιση είναι σαφής -κι έχει σημασία πως δεν την κάνει από τη δική μας οπτική γωνία, με την οποία προφανώς δεν ταυτίζεται, όπως φαίνεται από το παραπάνω απόσπασμα.

Η κε του μπλοκ θεωρεί αυτονόητο πως απευθύνεται σε νοήμονες αναγνώστες, που δε θα συνάγουν από τα παραπάνω ότι δε χρειάζεται να υπερασπιστούμε την Κορέα από τις ιμπεριαλιστικές βλέψεις και τα ασύστολα ψεύδη της δυτικής προπαγάνδας, που αναπαράγουν άκριτα και τα ελληνικά ΜΜΕ -και τα οποία αναλύονται και στο βιβλίο της Μεγαλούδη. αΚι επιφυλάσσεται για μια πιο αναλυτική παρουσίαση αυτού του άκρως ενδιαφέροντος βιβλίου, στο προσεχές μέλλον.

Η χειρότερη στιγμή του κόμματος

Το 'χαμε αναφέρει ακροθιγώς σε μια πρόσφατη ανάρτηση για τη δικτατορία και μου μπήκε η ιδέα πως ήταν ενδιαφέρον θέμα για ανάπτυξη. Ποια είναι ιστορικά η χειρότερη στιγμή του κόμματος στην 100χρονη διαδρομή του; Ποιες είναι οι... "βασικές υποψηφιότητες" και τα επιχειρήματα, για να υποστηρίξει κανείς την καθεμιά;

Έχουμε και λέμε.

Υπάρχει η πρώτη δύσκολη περίοδος, των κοιλοπονημάτων και της προσαρμογής, όπου το κόμμα λέγεται ακόμα ΣΕΚΕ, και μολονότι έχει δεχτεί τους 21 όρους της Κομιντέρν, δεν έχει διαμορφώσει το στίγμα και το χαρακτήρα του. Χάνει το Λιγδόπουλο και τον Αλεξάκη που δολοφονήθηκαν άγρια από ληστές-πράκτορες στα ανοιχτά της Μαύρης Θάλασσας. παραμένει οργανικά συνδεμένο με τη ΓΣΕΕ, κάνει ψηλαφητά τα πρώτα του βήματα, αλλά η περίοδος της ωρίμανσής του είναι αργή και βασανιστική. Και ενώ κάνει προπαγάνδα με τα μέλη του στους στρατιώτες στο μικρασιατικό μέτωπο, δεν είναι αρκετά ισχυρό να αξιοποιήσει τον όποιο κλονισμό της αστικής εξουσίας και μένει ανοιχτό το ερώτημα αν υπήρχε (ή όχι) επαναστατική κατάσταση που πέρασε αναξιοποίητη.

Ακολουθεί η λανθασμένη θέση για το Μακεδονικό -κι η αποχώρηση του Κορδάτου για τον ίδιο λόγο- η κρίση με την αποχώρηση διάφορων ομάδων (πχ αρχειομαρξιστές) και γραμματέων, και η εσωτερική διαπάλη, που κορυφώνεται την περίοδο 1929-31 με τη φραξιονιστική πάλη χωρίς αρχές.

Εντάξει ρε σφοι, να φραξιονίσουμε, αλλά πού είναι οι αρχές μας;

Μετά, η παρέμβαση της Κομιντέρν κι η ανάδειξη του Ζαχαριάδη στην ηγεσία, που για κάποιους είναι προπατορικό αμάρτημα, μήτρα της "εξάρτησης -sic- του κόμματος από τη Μόσχα" και της "ζαχαρι-άδικης ηγεσίας", κτλ.

Σήμερα το κόμμα βλέπει κριτικά τη στρατηγική που διαμορφώθηκε, μέσα από διαπάλη κι αρκετές αντιφάσεις, στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα αυτά τα χρόνια, τον αστικοδημοκρατικό χαρακτήρα της επικείμενης επανάστασης, τα λαϊκά μέτωπα, κτλ.

Ακολουθεί η μαύρη περίοδος της δικτατορίας του Μεταξά -λίγους μήνες μετά τη μεγάλη, λαϊκή εξέγερση της Θεσσαλονίκης, το Μάη του 36'- που έφτασε το κόμμα ένα βήμα πριν τη διάλυση. Οι αλλεπάλληλες συλλήψεις και φυλακίσεις, ο μηχανισμός των δηλώσεων, το ξήλωμα των μελών της ΚΕ και της βάσης του κόμματος, ο Μανιαδάκης, η χαφιέδικη κεντρική επιτροπή με τον πλαστό Ριζοσπάστη της ασφάλειας, η καχυποψία μεταξύ των λιγοστών κι ασύνδετων σφων που δρούσαν στην πιο βαθιά και σκληρή παρανομία.

Κι ύστερα, μέσα από τα πιο βαθιά σκοτάδια, η αναγέννηση, η μαζικοποίηση, και το έπος της Αντίστασης. Όπου το κόμμα κι ο λαός δίνουν τα καλύτερα παιδιά τους για να μπολιάσουν τον αγώνα για λευτεριά, εθνική και κοινωνική. Βαραίνουν όμως τα στρατηγικά λάθη, οι ανεπάρκειες και οι αντιφάσεις, που τον καταδικάζουν σε ήττα, τον σέρνουν στο Λίβανο, τους αρνητικούς συσχετισμούς του Δεκέμβρη, στη Βάρκιζα και τον αφοπλισμό.

Μετά, η επιστροφή του Ζαχαριάδη, ο μονόπλευρος εμφύλιος για να τσακιστεί το λαϊκό κίνημα κι η βαθμιαία στροφή προς τον ένοπλο αγώνα, που καθυστέρησε πολύ αντί να γίνει με αποφασιστικό τρόπο. Το παιδομάζωμα, τα ξερονήσια, η Μακρόνησος, οι εκτελέσεις, η ήττα κι οι συνέπειές της, ο ηρωικός αγώνας που δεν έδωσε καρπούς -αλλά άφησε σπορά πίσω του.

Η βαθιά παρανομία, οι δίκες κι οι εκτελέσεις (Μπελογιάννης, Πλουμπίδης και τόσοι άλλοι) της δύσκολης μεταπολεμικής περιόδου. Η δημιουργία της ΕΔΑ που έφτασε να γίνει αξιωματική αντιπολίτευση το 58', αλλά κυνηγήθηκε άγρια από το παρακράτος, και την επόμενη δεκαετία ακολούθησε πολιτική ουράς προς την Ένωση Κέντρου και τον παπατζή. Τα γεγονότα στην Τασκένδη, η καθαίρεση και διαγραφή του Ζαχαριάδη -που αργότερα εξορίστηκε στη Σιβηρία. Η διάλυση των παράνομων κομματικών οργανώσεων και το κενό που φάνηκε με δραματικό τρόπο το 67', στο πραξικόπημα των συνταγματαρχών. Η διάσπαση με την ομάδα των αναθεωρητών που συγκρότησε το "εσ.", και τα εμπόδια που έβαζε η χούντα στη δημιουργία νέων οργανώσεων, από την αρχή.

Η μεταπολίτευση, με τη νομιμοποίηση του κόμματος, αλλά και τα σημάδια της προηγούμενης περιόδου στη στρατηγική του. Η "χαμένη γενιά" της δεκαετίας 58'-68' και το κενό στη σύνθεση του κόμματος, που οδήγησε σε βιαστικές αναδείξεις στελεχών. Το στάδιο της Νέας Δημοκρατίας -ως πρώτη φάση του αντι-ιμπεριαλιστικού σταδίου της επανάστασης. Η ελλιπής προετοιμασία για την αναχαίτιση της πασοκικής λαίλαπας, του μαζικού εκμαυλισμού συνειδήσεων από τη σοσιαλδημοκρατία. Το λάθος του ενιαίου Συνασπισμού -με τις απαράδεκτες υποχωρήσεις- και της ολιγόμηνης συμμετοχής στις οικουμενικές αστικές κυβερνήσεις. Η άκριτη αποδοχή της Περεστρόικα κι η εκδήλωση της αντεπανάστασης σε παγκόσμια κλίμακα. Η κρίση μες στο κόμμα και η σκληρή μάχη για να κρατηθεί, με νύχια και με δόντια, και να μη διαχυθεί στο Συνασπισμό. Η ουσιαστική διάλυση της ΚΝΕ, που αναγεννήθηκε από μηδενική σχεδόν βάση.

Η δύσκολη ανασυγκρότηση, με το κόμμα να πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα, τότε που καθιερώθηκε η φράση "πλην Λακεδαιμονίων" (δια στόματος του 'αριστερού' Κύρκου) με τα εθνικιστικά συλλαλητήρια για τη Μακεδονία. Το ιστορικό χαμηλό του 93', όταν οι εξεγέρσεις μας μοιάζανε εν γένει εκτός του κλίματος. Τα πρώτα βήματα στον ανήφορο, με εμφανή τα σημάδια της αντεπανάστασης και της παγκόσμιας υποχώρησης του κομμουνιστικού κινήματος.

Και φτάνουμε στον αιώνα μας. Η εκλογική στασιμότητα στο 5,5% για πολλά χρόνια, η πρόσκαιρη ευφορία κι οι εκλογικές αυταπάτες ενός κόσμου που μας ψήφιζε, με την άνοδο των επόμενων χρόνων. Η νεο-πασοκική λαίλαπα του Σύριζα κι οι εκλογικές, εκβιαστικές πιέσεις, που έφτασαν στο απόγειό τους τον Ιούνιο του 12', για να ανακόψουν κάθε κινηματική ορμή και να φτάσουν στο φιάσκο της ΔΦΑ.

Χώρια οι διάφορες αφηγήσεις εχθρών και "φίλων", που πονάνε και κόπτονται για το αυθεντικό ΚΚΕ κι εντάσσουν στην κριτική τους τα πάντα: από το Μαϊούνη ως το σύγχρονο Δεκέμβρη, τις πλατείες και το δημοψήφισμα, την 20ή Οκτώβρη όπου το ΠΑΜΕ φυλούσε τη βουλή, και δε συμμαζεύεται. Κι αν τις πιστέψεις, το κόμμα βρίσκεται στη χειρότερη καμπή της ιστορίας του, ενώ κάποτε πετούσε από κορυφή σε κορυφή, άλλο που τότε αυτοί τα ίδια έλεγαν. Η σταλινική στροφή έγινε τροτσκιστική αλλά ήταν πάντοτε ολέθρια, είτε έτσι είτε αλλιώς.

Γενικά, η χειρότερη στιγμή του κόμματος είναι "τώρα", το εκάστοτε τώρα, σε αντίθεση με το παρελθόν, που το χρησιμοποιούν μονάχα για να θάψουν τους ζωντανούς, όπως το έθαβαν και τότε.

Γενικό συμπέρασμα; Δύσκολο πράγμα να είσαι κομμουνιστής. Όπως δύσκολη είναι κι η διαλεκτική, η συγκεκριμένη ανάλυση, η αναγνώριση των αντιφάσεων κι η υπέρβασή τους, όπου τα θετικά στοιχεία συνυπάρχουν και διαπλέκονται με τα αρνητικά. Τα οποία τα μελετάμε για να διδαχτούμε κι όχι για να μηδενίσουμε. Κι όπως δείχνει κι η ιστορική πείρα -πχ στην περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά- το πιο βαθύ σκοτάδι είναι λίγο πριν την αυγή (αλλά όχι αυτή που κυκλοφόρησε γεμάτη αυταπάτες για τη δικτατορία στο πρωτοσέλιδό της, μισό αιώνα πριν). Και το "χειρότερο" είχε μέσα του το σπόρο του καλύτερου -όπως κι ανάποδα πολλές φορές...

Εκεί που έχω ταξιδέψει εγώ

Οι Παναθηναϊκοί έχουν ένα σύνθημα με τον τίτλο της ανάρτησης, υπονοώντας τις μεγάλες πορείες της ομάδας τους στην Ευρώπη και τα ταξίδια που τους έχει "χαρίσει" (σε εισαγωγικά το ρήμα, εκτός κι αν είστε από τους μετακινούμενους υπαλλήλους-οπαδούς του εκάστοτε αφεντικού). Ούτε στο πιο τρελό τους όνειρο δε θα μπορούσαν να σκεφτούν ωστόσο το χουνέρι του Τράκη στους παίκτες του μπασκετικού ΠΑΟ και την οδική επιστροφή με ΚΤΕΛ από την πόλη, μετά την ήττα από τη Φενέρ.

Πάλι καλά που δεν έχασαν από τη Μακάμπι στο Τελ Αβίβ -στην τελευταία αγωνιστική της κανονικής διάρκειας- για να περάσει το πούλμαν μέσα από όλες τις εμπόλεμες περιοχές (Συρία, Κουρδιστάν και Λίβανος). Ή να χρειαστεί να γυρίσουν κολυμπώντας, όπως είχε πει πριν από ένα μεγάλο διπλό στην Πόρτο, το 95', ο Ρότσα.

Ο Γιαννακόπουλος φλέρταρε για κάποιο διάστημα με χαρακτηριστικά της... "εθνικής αστικής τάξης", στηρίζοντας κατά σειρά Τσίπρα, Τραμπ, Λεπέν και βασικά μέτρα προστατευτισμού για την ελληνική οικονομία και τους φαρμακοβιομήχανους. Αλλά στην πράξη δεν κατάφερε ποτέ να ξεφύγει από αυτό που η 17Ν έλεγε στις προκηρύξεις της "λούμπεν αστική τάξη".

Τέσσερις παίκτες του ΠΑΟ αρνήθηκαν να πειθαρχήσουν στο καψόνι και γύρισαν μόνοι τους με αεροπλάνο στην Αθήνα. Είναι βαρύς ο τίτλος του "αντάρτη" για να τους βαφτίσουμε τέτοιους -πχ όπως κάτι τοπικούς υποψήφιους του δικομματισμού, που κατέβαιναν χωρίς το επίσημο χρίσμα- αλλά στις μέρες μας χρειάζεται να επιβραβεύουμε και τα αυτονόητα. Σε άλλες εποχές βέβαια είναι ζήτημα αν θα τολμούσε κάτι τέτοιο ο Τράκης, απέναντι σε προσωπικότητες όπως ο Ράτζα, ο Ομπράντοβιτς (που τον απέκλεισε) κι ο Γιασικεβίτσιους (που φημολογείται ότι μπορεί να έρθει).

Στην τετράδα της ανταρσίας είναι τρεις Αμερικάνοι -που έχουν συμβόλαιο ως το καλοκαίρι και μπορούν να βρουν εύκολα ένα άλλο στο εξωτερικό- κι ένας μόνο Έλληνας, ο Φώτσης, που πάτησε τα 36 και τους γράφει όλους στα τρία κύπελλα Ευρωλίγκας που έχει πάρει, ενώ μπορεί να έχει κάτι από την τρέλα του κολλητού του, του Λάζαρου.

Κάποιοι μπορεί να περίμεναν περισσότερα από τον Παππά και να είχαν μεγαλύτερες απαιτήσεις. Αλλά αφενός του έχει βγει το όνομα και προσέχει, αφετέρου αν τελειώσει από τους πράσινους, του μένει μόνο το εξωτερικό. Και τέλος πάντων ποτέ κανείς δεν είπε ότι ο Παππάς έχει ολοκληρωμένη συνείδηση επαναστάτη ή ότι είναι κάτι παραπάνω από απλός οπαδός-συνεργαζόμενος με το κόμμα.

Το οποίο είναι το μόνο που έχει μεγάλες πορείες και πραγματικούς αντάρτες. Και θα κολλούσε και σε αυτό ο τίτλος της ανάρτησης, αν σκεφτεί κανείς τι έχει γίνει τα τελευταία χρόνια. Πχ τις πρόσφατες εκδηλώσεις για τα 70χρονα του ΔΣΕ, το "γεωγραφικό-ταξιδιωτικό" βιβλιαράκι στα χνάρια του ΔΣΕ, τα προσκυνήματα στη Μακρόνησο, τις εκδρομές (μεταξύ άλλων και στη Γαύδο), τις περιηγήσεις στο βουνό, τα διήμερα της οργάνωσης, τις διαδηλώσεις στα σύνορα το 99', με τους βομβαρδισμούς, κοκ..

Χτες, βγήκε και το ζευγάρι για τον τελικό του κυπέλλου στο ποδόσφαιρο. Μάχη δικεφάλων για πρώτη φορά από το 1983 (στα πρώτα χρόνια της αλλαγής). Και μάχη Σαββίδη-Μελισσανίδη, για πρώτη φορά στη "νέα εποχή", όπου φαίνεται να αλλάζουν τα κόζια -γι' αυτό ίσως πήραν και κάποια διαιτητικά σπόρια- κι οι δυο τους μονομαχούν για τον έλεγχο της διάδοχης κατάστασης στην ΕΠΟ. Κι αν κάποιος οπαδός δυσκολεύεται να καταλάβει τον όρο "λυκοσυμμαχία" και του πέφτουν πολλές οι συλλαβές, μπορεί να το καταλάβει από την μπάλα και την πρόσκαιρη "φιλία" των δύο προέδρων-καπιταλιστών.

Σήμερα στη Βουλή, η κυβέρνηση της ΔΦΑ κατέθεσε φωτογραφική ρύθμιση που χαρίζει χρέη στο Σαββίδη και κριτικάρει την αντιπολίτευση γιατί κατηγορεί όσους δεν έχουν προσκυνήσει τη δική της διαπλοκή. Νέα τζάκια, παλιά τζάκια, υγιής επιχειρηματικότητα, και δικομματικός καβγάς, ποιος από τους δύο υπηρετεί καλύτερα την αστική τάξη. Αλλά η μεγάλη διαφορά και το ηθικό πλεονέκτημα της ΔΦΑ είναι ότι δεν παίρνει μίζες. Απλώς χαρίζει χρέη, ξεπουλάει τη δημόσια περιουσία και μοιράζει δουλειές και κρατικό χρήμα, χωρίς διακρίσεις κι ιδεοληψίες. Αυτό είναι αριστερό σήμερα...

Χτες επίσης, κάποιοι μπράβοι του Μελισσανίδη, μεταμφιεσμένοι σε οπαδούς (αν και αυτά τα δύο τα χωρίζει, πολλές φορές, τυπική απόσταση) επιχείρησαν να δημιουργήσουν ένταση, σκηνικά και κλίμα τρομοκρατίας στα πέριξ (και μπορεί να είχαν περάσει και στα ενδότερα, αν δεν είχαν βρει αντίσταση) μιας εκδήλωσης του εξωκοινοβουλίου και των αυτοδιοικητικών κινήσεων της Ανταρσυα. Ξεκάθαρη

Όσοι δεν καταλαβαίνουν πόσο καταστροφικό είναι να μπλέκουν την αγάπη τους για την ομάδα με τα συμφέροντα και την τσέπη του προέδρου της, γίνονται ουσιαστικά συνυπεύθυνοι στις τραμπούκικες επιθέσεις των κολαούζων τους.
Από την άλλη, όσοι δυσκολεύονται να καταλάβουν τι σημαίνει οπορτουνισμός, πατάω σε δυο βάρκες κτλ, μπορούν να δουν πχ τη μεσοβέζικη στάση του Βασιλόπουλου, που θέλει να τους κρατήσει όλους ευχαριστημένους -αν και μόνο με αυτό το σκεπτικό δεν εκλέχτηκε.

-Εν τω μεταξύ, στη γειτονική ΠΓΔΜ το φιτίλι ανάβει και τα σύννεφα συσσωρεύονται πλέον σε απόσταση βολής. Αλλά -εντάξει μωρέ τώρα- δε συντρέχει ακόμα σοβαρός λόγος ανησυχίας. Μακριά από εμάς, κι ας είναι και δίπλα μας.
Άσε που φαντάζομαι το δικό μας αριστεροχώρι σε αντίστοιχη περίπτωση εφόδου στο κοινοβούλιο, να ενθουσιάζεται με το "νέο και ελπιδοφόρο" που δεν πρέπει να το σνομπάρουμε, να προσπαθεί να μπολιάσει το αυθόρμητο, κοκ.

-Σε αυτόν το σύνδεσμο, μπορείτε να δείτε την ανακοίνωση της ΚΕ του Κόμματος των Λαών της Ισπανίας, που ενημερώνει για την ύπαρξη φράξιας στο κόμμα και τη διαγραφή μιας σειράς στελεχών του, που αποτελούσαν σχεδόν το 1/3 της παλιάς Κεντρικής Επιτροπής. Ανάμεσα στα τρία ονόματα των νεολαίων πρέπει να είναι και μια (πρώην) σφισσα, που βρέθηκε πολύ πρόσφατα στην Ελλάδα, στα πλαίσια διάφορων εκδηλώσεων.

Το ενημερωτικό σημείωμα δεν αναφέρει διευκρινιστικές λεπτομέρειες για τη φύση και την πολιτική βάση της φράξιας. Όπως και να έχει, δεν είναι ευχάριστη εξέλιξη σε ένα σχετικά μικρό και αδύναμο κόμμα να υπάρχουν τέτοιες περιπέτειες και πισωγυρίσματα. Αν και σε αυτές τις περιπτώσεις, ισχύει το "κάθε εμπόδιο για καλό".

-Την προσεχή Κυριακή, στις 22.15 η ΕΡΤ-2 προβάλλει το ντοκιμαντέρ "Ludlow - Οι Έλληνες στους πολέμους του Άνθρακα" για την εργατική κινητοποίηση στα κολαστήρια των ορυχείων Ροκφέλερ στο Κολοράντο, την αιματηρή καταστολή της και τη θυσία του Λούη Τίκα (Ηλία Σπαντιδάκη) που συνέδεσε το όνομά του με αυτόν τον αγώνα. Συγκεκριμένα η ταινία...

...αφηγείται την ιστορία Ελλήνων μεταναστών, οι οποίοι στις αρχές του περασμένου αιώνα βρέθηκαν στο Κολοράντο να δουλεύουν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες στα ορυχεία του Ροκφέλερ και που μαζί με χιλιάδες άλλους μετανάστες ξεσηκώθηκαν, μετά τη Σφαγή του Λάντλοου, καταφεύγοντας στα όπλα για να υπερασπιστούν τη ζωή τους και το δίκιο τους.

Ο Πόλεμος του Άνθρακα στο Κολοράντο είναι μια ιστορία ξεχασμένη, φυλαγμένη ωστόσο στη μνήμη των παιδιών και των εγγονών τους που μας τη μεταφέρουν με συγκίνηση και υπερηφάνεια για τους παππούδες τους και με θυμό για τις αδικίες που αντιμετωπίσανε.

Η ιστορία συμπληρώνεται από συνεντεύξεις με ιστορικούς και συγγραφείς, τεκμηριώνεται με σπάνιο αρχειακό υλικό και ξαναζωντανεύει με βίντεο και φωτογραφίες της απεργίας και τις εξαιρετικές επιλογές τραγουδιών και μουσικής.

Η παραγωγή είναι της μη κερδοσκοπικής εταιρίας Απόστολος Μπερδεμπές, που είχε αναλάβει και το πολύ αξιόλογο -παρά κάποιες επιμέρους πολιτικές ενστάσεις που μπορεί να έχει κανείς- ντοκιμαντέρ "Ταξισυνειδησία". Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να το παρακολουθήσετε, αν δεν το έχετε δει ήδη.

Υγ: αξίζει να διαβάσετε επίσης αυτήν την επιστολή εργαζόμενου, με αφορμή την πρόσφατη διαφημιστική καμπάνια της αλυσίδας Σούπερ-Μάρκετ Βασιλόπουλος.

Υγ2: όλα τα λεφτά σε σκληρό συνάλλαγμα το σημερινό πρωτοσέλιδο του Γκολ

Περεστρόικα...

Στη ντισκοτέκ την παλιά

Διακόπτουμε την κανονική ροή των αναρτήσεων για κάτι τελείως διαφορετικό, όσο και κλασικό.

Οι εχθροί μας λένε πως ο μαρξισμός ανήκει στον 19ο αιώνα κι οι επαναστάσεις στο (σύντομο) εικοστό αιώνα. Έξω από αυτά τα χρονικά πλαίσια, είναι σαν το ψάρι έξω από το νερό και τη ντίσκο έξω από τη δεκαετία με τις βάτες. Κάτι που μας θυμίζει το ντίσκο-τσουτσούνι του Πανούση και το στίχο "στη στεριά δε ζει το ψάρι" (ούτε ο Κνίτης με φρικιά).

Κι όλοι αυτοί που γεμίζουν τους δρόμους στις πορείες ή τις ντισκοτέκ τα βράδια, σαν την Boom-Boom στις Τζιτζιφιές, που έχει μείνει αναλλοίωτη από τότε;
Ω μα αυτοί δεν είναι παρά απολιθώματα άλλων, σκοτεινών εποχών, που αποπνέουν κάτι το αφόρητα ρετρό και παλαιακό.

Κι όμως, το κόμμα είναι κλασικό, σαν την ομοούσια κι αδιαίρετη τριάδα των κλασικών, όχι ρετρό. Όπως και η ντίσκο, άλλωστε. Και δεν είναι τυχαίο το κύμα της Ostalgie στη ΓΛΔ και τις χώρες του πάλαι ποτέ υπαρκτού. Ούτε η μαζική νοσταλγία του κόσμου για τη μουσική που άκουγε και τον τρόπο που διασκέδαζε τότε.

-Στη ντισκοτέκ την παλιά βάλαν νέα φώτα...
Και το κόμμα έχει καινούριο πρόγραμμα, σύγχρονες επεξεργασίες, αναλύσεις. Άλλο αν κάποιοι σφοι έχουν μείνει κολλημένοι χρόνια στις ίδιες κασέτες, ρεφρέν, τσιτάτα και στραβώνουν γιατί...
Ήμουν απ' αυτούς που στόχους δεν μπορούν να μάθουν
Τώρα οι επεξεργασίες που αγαπούσα δεν υπάρχουν

Κι ήταν όλοι τους εκεί, Μήτσος, Λίλα και Αλέκα
Ο Πρωτούλης, η Μπαλλού και του Γόντικα η γυναίκα
-Όμως δεν ήσουν εσύ... το συνέδριό μου (15ο)

Όπα, όπα, σύντροφοι, ένσταση, επί της διαδικασίας.
Καταρχάς δεν ήταν όλοι αυτοί. Και δεν ήταν καν το κόμμα, αλλά το κλαδικό (ένα γράμμα το χωρίζει από το "κλασικό") σωματείο του χρηματοπιστωτικού, που καλούσε για πάρτι στην Boom-Boom, το περασμένο Σαββατόβραδο, όσους μοιράζονται τον πυρετό του.
Αν και τα μπαλόνια στα τραπέζια, όπου είχε κάνει κράτηση το σωματείο, έγραφαν: the party is here! Δεν εξηγούσαν ποιο party ακριβώς, αλλά τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται: ένα είναι το κόμμα - party.

99 red ballons

Κατά δεύτερον, δεν ήταν όλοι τους εκεί (η Σοφία κι ο Σταμάτης, Πάνος, Στάθης και Καιτούλα κι ο χαλίφης της Βαγδάτης).
Ο Στάθης είχε φύγει μια μέρα πριν κι ήταν τέτοια η συγκυρία που η βραδιά έμοιαζε σα φόρος τιμής στη μνήμη του. Και περίμενες πως θα κρατηθεί ένα λεπτός σιγής στην αρχή, ότι θα του αφιερώσουν το staying alive ή κάτι παρόμοιο.
Ο Ψάλτης φεύγει μωρέ, η σπορά μένει.

Δεν είναι τίποτα καρεκλάδες ούτε καρεκλοκένταυροι οι σφοι στο κόμμα -δηλ στο σωματείο ήθελα να πω- αλλά πέρασαν καλά κι η βραδιά... "είχε φάση", κι ας φαίνεται από χέρι καμένη σε κάποιους. Εξάλλου, αν δεν καώ εγώ, αν δεν καείς εσύ πώς θα γενούν τα σκοτάδια φως, και πολύχρωμες ντισκομπάλες και μαύρο φως, που μέχρι να το καταλάβεις, νομίζεις πως απέκτησες ξάφνου πιτυρίδα.

Στην αρχή έπαιζε χαμηλά italo (χωρίς ευρωκομμουνιστική σκουριά) σε ιδανικά ντεσιμπέλ, όσο χρειάζεται για να μιλήσεις, να κάνεις μια άτυπη κόβα ή συνέλευση σωματείου τέλος πάντων. Ύστερα τα ντεσιμπέλ ανέβηκαν, μαζί κι ο κόσμος στην πίστα, με τους συναδέλφους να πρωτοπορούν και να χαράζουν το δρόμο στους υπόλοιπους.
Κι ευτυχώς που ήταν το χρηματοπιστωτικό -είπε ένας σφος- κι όχι οι οικοδόμοι πχ, γιατί η φάση μπορεί να θύμιζε Blue Oyster από τη "μεγάλη των μπάτσων σχολή".



Κι άρχισαν οι επιτυχίες κι οι πολιτικοί συνειρμοί.
I was made for loving you baby, you were made for loving me, που δείχνει τους ακατάλυτους δεσμούς του κόμματος και του σωματείου με την εργατική τάξη. Η οποία χωρίς αυτά θα έχανε τον μπούσουλα, την ταξική της συνείδηση και θα ένιωθε Lost in the night. Το οποίο μοιάζει πολύ με το "Μπιτζαπά-αα...", "Μπι-τζαπά-ααα...".
-Με ποιο μοιάζει λέει;
-Μα αφού έτσι το έλεγε ο ντι-τζέι το Big In Japan.
-Ναι αλλά εδώ υπάρχει ΠΑΜΕ, δεν είναι Ιαπωνία..

Δεν ξέρω αν έπαιξε πιο μετά, στο ελληνικό πρόγραμμα, και Γαρδέλη: εγώ δε θέλω μεροκάματο (θέλω σοσιαλισμό και εργασία για τη χαρά της δημιουργίας) ή το ερωτικό "με λένε Αλέξη, σε λένε Σοφία", που αν το καλοσκεφτείς, δεν πάνε μαζί πολιτικά (το δις εξαμαρτείν με τον Αλέξη ουκ ανδρός σοφού) και στις επόμενες εκλογές μπορεί να γίνει: "άντε σπάσε ρε μ-λ..." αλλά όχι για να έρθει ο Κυριάκος (που ως γνωστόν, εδώ και χρόνια, είναι πολύ κουλόπαιδο).

Αλλά αν χρειάζεσαι κάτι που να θυμίζει τον ορισμό της επαναστατικής κατάστασης, όπου κάθε μέρα είναι γεμάτη, μετράει σα μήνας και μας γεμίζει κι αυτή με τη σειρά της με αγωνιστικό ενθουσιασμό: I' m so excited, I just can't hide it.
Κι όταν παίζει το Brother Louie από Modern Talking δε γίνεται να μη σκεφτείς συνειρμικά τα λόγια της διασκευής του Τραγουδόσαυρου: ποια θυσία (3) έχει κάνει για σένα ποτέ η εξουσία;

Ύστερα άρχισε ο dj Σούλης -sic- τις αφιερώσεις στο κοινό: χρόνια πολλά στους Γιώργηδες, στον άλλο που έχει γενέθλια, στην τρίτη που παντρεύεται...
Λες να πει και στο Λένιν που είχε γενέθλια το Σάββατο ή για τα 100 χρόνια της Οχτωβριανής;
Όχι. Ανέφερε όμως "το κλαδικό σωματείο". Έτσι σκέτο. Δε χρειάζονται περσότερα. Ένα είναι το κλαδικό σωματείο. Ένα είναι το κόμμα -αν και δεν πρέπει να τα μπερδεύουμε, έτσι;

Δε μείναμε ως το τέλος να δούμε το κλείσιμο, κι έτσι έμεινα με την απορία αν θα έκαναν το ίδιο με την Πανσπουδαστική, που σε ένα παλιό αποκριάτικο πάρτι στη Λέσχη του ΑΠΘ έριξε τίτλους τέλους με τον ύμνο της ΕΣΣΔ, για να πείσει και τον τελευταίο αμετανόητο πως σχόλασε το γλέντι.

Ποιο είναι το ηθικό δίδαγμα; Μπορεί το κόμμα -όπως κι η ντίσκο- να είχε τις μεγάλες επιτυχίες του πριν την αντεπανάσταση του 90' και να έχουν περάσει πολλά χρόνια έκτοτε, αλλά δεν έχει παλιώσει, ούτε αφήνει ασυγκίνητο τον κόσμο. Προπαντός παραμένει αυθεντικό, ψάχνοντας όμως τρόπους να πιάσει το πνεύμα των καιρών και να επικαιροποιήσει τις θέσεις του ή βασικά (καλησπέρα σας) τον τρόπο που τις μεταδίδει.

Από την άλλη, ο κόσμος ψάχνει απεγνωσμένα διεξόδους, τρόπους να ξεφύγει απ' την πραγματικότητα και να ξεχάσει. Και μπορεί να χορέψει τα πάντα για να ξεδώσει και να ικανοποιήσει την ανάγκη του, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ευχάριστα ακούσματα, συνδεμένα με ευχάριστες αναμνήσεις, που δε χρειάζεται να έχεις κατεβάσει ένα μπουκάλι αλκοόλ για να τα χορέψεις.

Το ερώτημα είναι γιατί να μην προσπαθεί αντίστοιχα να καλύψει και τις άλλες ανάγκες του, γιατί διστάζει να ανέβει στην πίστα των ταξικών αγώνων κι αφήνει να τον χορεύουν στο ταψί...

Δελτίο Κομινφόρμ 10

Χτες ο Τσίπρας μίλησε στο δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ-1 (που κάποτε έκανε την καλύτερη προεκλογική δουλειά για το Σύριζα, με τα τρομολαγνικά ρεπορτάζ και τη μαύρη διαφήμιση, αλλά τώρα με το Χατζηνίκο, αλλάξανε τα κόζια) κι είπε μεταξύ άλλων τα εξής:

-ότι για πρώτη φορά δε χάσαμε στη διαπραγμάτευση με σκορ Μπαρτσελόνα-Παναλευσινιακός, αλλά πήραμε θετικό αποτέλεσμα. Που σημαίνει ότι θα το γυρίσουμε στη ρεβάνς; Ότι πετύχαμε το γκολ της τιμής, όπως η Παρί στο 6-1; Ότι το φάγαμε στο 92' (το λεπτό του Μάαστριχτ) σαν τη Ρεάλ; Ότι από Ελευσίνα γίναμε Καλλιθέα -που έχει κι αυτή Τσίπρα στη σύνθεσή της, που πέτυχε δύο γκολ απέναντι στον Άρη;
Γενικά η τακτική της ΔΦΑ είναι να πετύχει το γκολ της τιμής, για να το πουλήσει επικοινωνιακά (κοιτάξτε τι ωραία αντίμετρα) και να δείξει την ποιοτική της υπεροχή από τους προηγούμενους.

-ότι η Μέρκελ είναι ανοιχτόμυαλη κι ο Σόιμπλε σεβαστός πολιτικός αντίπαλος. Κι η δική του γλώσσα ένα μέτρο ως το πάτωμα από το πατόκορφο γλείψιμο στους... Μερκελιστές. Αν συνέχιζε και την ποδοσφαιρική παρομοίωση, μπορεί να τους έλεγε Μέσι της πολιτικής, αλλά το κράτησε για άλλο αγώνα.

(Παρεμπιπτόντως, και παραμένοντας σε αθλητικά συμφραζόμενα, η ποδοσφαιρική μετάφραση της λογικής των σταδίων (ΟΑΚΑ, Αλκαζάρ, Καυταντζόγλειο) στην πολιτική, θα μπορούσε να είναι το αθάνατο κλισέ: κοιτάμε κάθε παιχνίδι ξεχωριστά).

-Ότι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης -η οποία σε λίγα χρόνια θα λέγεται Σαββιδιστάν και το μόνο γυράδικο που θα έχει μείνει ανοιχτό θα είναι ο Σαββίκος- το ξεπουλήσαμε με επωφελές τίμημα, 70% πάνω από τη χρηματιστηριακή του αξία, και με δέσμευση για άμεσες επενδύσεις απ' την κοινοπραξία όπου συμμετέχει κι ο Σαββίδης. Βασικά, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους (και το Σαββίδη πασά πάνω απ' τα Τέμπη), τους πιάσαμε κότσο τους επενδυτές. Και να θυμάστε τούτο: αριστερό σήμερα δεν είναι να εμμένει κανείς στον κρατισμό, και σε ιδεοληψίες-φετίχ, όπως η δημόσια περιουσία. Αριστερό είναι να πετυχαίνεις σαν έμπορος καλύτερη τιμή ξεπουλήματος από τους δεξιούς.

-Ότι μένει ο ΕΝΦΙΑ που φεύγει που μένει. Κι ότι οι φόροι είναι ίδιοι με πριν και λίγο περισσότεροι.

-ότι ο λαός τρέχει χαρούμενος στα λιβάδια, την εξοχή και τα πάρκα να χαρεί το Πάσχα, την ανάσταση της οικονομίας και τους φοβερούς δρόμους που έφτιαξε η ΔΦΑ.
Σπάω, εν τω μεταξύ, το κεφάλι μου να θυμηθώ ποιο καθεστώς καμάρωνε γιατί έφτιαξε δρόμους... κι είχε και μια επέτειο πρόσφατα... ποιο ήταν να δεις, ποιο ήταν...

-το βασικό όμως είναι ότι ο Τσίπρας περιέγραφε μια ειδυλλιακή κατάσταση, σε μια μαγική χώρα, όπου η ανάπτυξη έρχεται κι όλοι είναι ευχαριστημένοι, κάτι που αποδεικνύεται εύκολα, γιατί δεν υπάρχουν σήμερα μαζικές διαδηλώσεις δυσαρεστημένων κοινωνικών ομάδων, όπως τη διετία 10-12'. Κι επειδή εδώ δεν είναι τόσο πιθανή μια παρδαλή αντ-επανάσταση τύπου Βενεζουέλας (πέρα από τις γραφικές συνάξεις "μένουμε Ευρώπη"), ο Τσίπρας βασικά μας πετάει το γάντι και μας βγάζει τη γλώσσα κατάμουτρα για τις δικές μας ανεπάρκειες.

Τι άλλο χρειαζόμαστε για να το καταλάβουμε, σφε αναγνώστη; Ο Τσίπρας δεν πέφτει, γιατί δεν υπάρχει κόσμος στους δρόμους να τον ρίξει. Δεν υπάρχει οργανωμένο κίνημα που να δίνει τον τόνο στις εξελίξεις. Και αυτό προφανώς δε συμβαίνει γιατί τρέχουμε γυμνοί στην εξοχή από τη χαρά μας κι ευημερούμε, αλλά γιατί ο κόσμος είναι απογοητευμένος και περνάει ακόμα από τα διάφορα στάδια του πένθους.

-Σε μια άλλη είδηση που ταράζει τα νερά και μπανιέρας ολόκληρης, το ΠαΣοΚ προχωρά σε έκτακτο συνέδριο-τομή για την πολιτική ζωή του τόπου. Ακόμα πιο (πα)σοκαριστικό είναι πως στο ΠαΣοΚ υπάρχουν συντροφικά μαχαιρώματα που οδήγησαν στο έκτακτο συνέδριο κι αποδεικνύουν ότι πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι. Κι η αλήθεια είναι πως έχει αργήσει πολύ να βγει αυτή η ψυχή του ετοιμοθάνατου ΠαΣοΚ.

Το απόλυτο (πα)σοκ όμως είναι το κείμενο της ομάδας του Ανδρουλάκη -που δεν το υπέγραφε ο ίδιος, που δεν είναι ο Μίμης!- που κάνει λόγο για πολυδιάσπαση "με αποτέλεσμα την ηγεμονία της δημαγωγίας και του οπορτουνισμού".
Και το ερώτημα είναι: τι εστί συνέπεια για έναν πασόκο και πώς ορίζεται ως προς αυτήν ο πασοκικός οπορτουνισμός;

-Συνεχίζοντας με άλλες σοκαριστικές ειδήσεις, ο Τάκης Τσουκαλάς δέχτηκε επίθεση έξω από τα γραφεία της εφημερίδας "Παραπολιτικά". Ποιος θα το πίστευε α) ότι ο Τσουκαλάς έχει εχθρούς που θα ήθελαν το κακό του και β) ότι έχει κάποια σχέση με το Μαρινάκη. Κοίτα να δεις...

-Πραμένοντας στο χώρο του ξύλου, τα ΕΑΑΚ κορυφώνουν την ενωτικής τους παρέμβαση στα πανεπιστήμια, προάγοντας το κομμουνιστικό ήθος και τον πολιτικό πολιτισμό -εξ ου και το σύνθημα: ΕΑΑΚ-ήθος-πολιτισμός, που μετεξελίχθηκε σε ΕΑΑΚ-καφρίλα-ποδαρίλα.

Αυτές τις μέρες λοιπόν κορυφώνουν την προεκλογική του δουλειά, παίζοντας ξύλο μεταξύ τους και σχεδιάζοντας να κατεβάσουν δύο ξεχωριστά σχήματα σε πολλές σχολές -τα οποία θα καταγράφονται αμφότερα όμως στα/στην ΕΑΑΚ. Για όσους ανίδεους δεν μπορούν να καταλάβουν το διακύβευμα και το επίδικο αυτών των εσωτερικών διεργασιών, τα ΕΑΑΚ εφαρμόζουν βασικά μια λενινιστική, εκλογική τακτική, που συνοψίζεται στο εξής:
Μαζί (μεταξύ μας) να χτυπιόμαστε, χωριστά να βαδίζουμε...

-Και με αυτή τη γέφυρα, περνάμε στο αθλητικό δελτίο. Όπου μετά το "κι εγώ κάλυπτα τον Κατσουράνη", εφηύραμε και το αντίθετό του στον αγώνα Λαμία-Πανσερραϊκός για τη Β' Εθνική (Football League).

Αλλά τα καλά γίνονται στα μεγάλα σαλόνια, όπου ο Ολυμπιακός κατέκτησε το πρωτάθλημα, αλλά κινδύνευε με αφαίρεση βαθμών -που δεν του επιβλήθηκε ποτέ- για κάτι επεισόδια στη φυσούνα των αποδυτηρίων, όπου βρέθηκαν κάτι περίεργοι και προπηλάκισαν τους Πλατανιώτες -ίσως γιατί αντιστάθηκαν παραπάνω από το αναμενόμενο- που δεν ψήνονταν όμως να καταγγείλουν τα γεγονότα γιατί διοικητικά έχουν άριστες σχέσεις (εξάρτησης, αλληλεξάρτησης, τέλος πάντων παραρτήματος) με τον Ολυμπιακό. Κι έτσι αναζητήθηκε το υλικό που θα είχε καταγράψει το κλειστό κύκλωμα με τις κάμερες. Αλλά αυτό δε βρέθηκε ποτέ, γιατί όλως τυχαίως είχε σβηστεί. Εντάξει, δε χρειάζεται να το δραματοποιούμε. Υλικό από τις κάμερες σβήστηκε, δεν εξαφανίστηκε πλοίο, ούτε πέθαναν άνθρωποι (άσχετο).

Κι ας μην ξεχάσουμε σε αυτό το σημείο να σημειώσουμε πως το ελληνικό ποδόσφαιρο δε θα πάει ποτέ μπροστά, αν δεν μπει κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης σε όλα τα γήπεδα να καταγράφει και να ρουφιανεύει κάθε μας κίνηση. Αυτή είναι η ρίζα του κακού, κι όχι οι ΠΑΕ (ανώνυμες εταιρείες) που λυμαίνονται το χώρο.
Καληνύχτα και καλή τύχη.

Υστερόγραφα

-Η τριάδα των κλασικών (Μαρξ-Ένγκελς-Λένιν) δε συνεχίζεται με Στάλιν (ή και Μάο κατά άλλους), αλλά...

Σύγχρονη Εποχή - 2017

...με Πάνο Ζάχαρη κι αρνητικούς συσχετισμούς.

-Κι ένα video, που αλιεύτηκε από το διαδίκτυο κι αξίζει να γίνει viral.



Άκου να δεις...

Δελτίο Κομιντέρν 9

εκκρεμότητες από την επικαιρότητα των περασμένων ημερών

-Στη χρυσή δεκαετία με τις βάτες, όταν έβγαιναν στα αμφιθέατρα ψηφίσματα διεθνιστικής αλληλεγγύης και συμπαράστασης πχ για τους Σαντινίστας στη Νικαράγουα, οι Δαπίτες -ανέκαθεν ανήσυχοι και πολιτικοποιημένοι νεολαίοι- φρίκαραν που έσπαγαν μαθήματα για τέτοια ζητήματα -ψύλλου άλματα κατά την κρίση τους- κι αναρωτιόντουσαν για-τι μας αφορούν εμάς τώρα τι γίνεται στην άλλη άκρη του Ατλαντικού και του κόσμου.

Τώρα όμως ήταν η σειρά των τότε Δαπιτών να αγανακατήσουν με όσα γίνονται στη Βενεζουέλα και να ζητήσουν να έρθει το θέμα σε συζήτηση στη Βουλή. Οι Δαπίτες δε νομίζω να κατέβασαν κάποιο ψήφισμα για αποχή ή κατάληψη στα πανεπιστήμια. Αλλά θα μπορούσε να τους γαλουχεί διαχρονικά το σύνθημα: ένας είναι ο εχθρός, ο λαϊκισμός.
Χάνει λίγο το μέτρο βέβαια, ρυθμικά μιλώντας, γιατί πολιτικά το έχουν χάσει προ πολλού.

-Στη Βενεζουέλα, εν τω μεταξύ, το παιχνίδι χοντραίνει επικίνδυνα, ο ιμπεριαλιστικός δάχτυλος αναβαθμίζει την επέμβασή του στα πρότυπα διάφορων παρδαλών (αντ)επαναστάσεων των τελευταίων ετών, και το ΚΚΒ καλεί σε ταξική ενότητα και δράση, χωρίς αυταπάτες για τον μπολιβαριανό συνασπισμό και τις μικροαστικές δυνάμεις που ηγεμονεύουν. Κι αν κάποιοι σφοι βάζουν ως ζητούμενο μια αποτίμηση της πορείας αυτής της συμμαχίας και την αναγκαιότητα-σκοπιμότητα της κριτικής στήριξής του από το ΚΚΒ, ωστόσο, η στάση των κομμουνιστών της Βενεζουέλας δείχνει κάτι πολύ σημαντικό: ότι η ανοιχτή κριτική στις ανεπάρκειες και τις αντιφάσεις αυτής της κίνησης δεν έρχεται σε αντιπαράθεση με το δυνάμωμα της αγωνιστικής δράσης ενάντια στο στρατόπεδο της αντεπανάστασης, ούτε γίνεται όπλο στα χέρια της τελευταίας, αλλά απεναντίας αποτελεί απαραίτητο όρο για την αποφασιστική ενίσχυσή της.

-Τα ιμπεριαλιστικά κοράκια απλώνουν απειλητικά τα νύχια τους και στην Κορέα, με την Κίνα να κρατά μια μεσοβέζικη στάση και να αποστασιοποιείται μάλλον από τη γειτονική χερσόνησο, αφήνοντας πιθανόν ελεύθερο πεδίο στις ΗΠΑ, για πιο ενεργό επέμβαση.

Την ίδια στιγμή, τα αναστημένα στελέχη των κορεατικών αρχών (θανάτω θάνατον πατήσαντες), που με βάση τα έγκυρα δυτικά ΜΜΕ είχαν πέσει θύματα των στυγερών εκκαθαρίσεων του ηγέτη Κιμ, αλλά εμφανίστηκαν κανονικά σε δημόσιες εκδηλώσεις, αποδεικνύουν το ηθικό πλεονέκτημα του "ελεύθερου, δημοκρατικού κόσμου" και της αντικειμενικής πολυφωνικής ενημέρωσης που παρέχει στα πλήθη. Το "ρεπορτάζ" στο δελτίο του Ευαγγελάτου με τις σκηνές μιας ταινίας-παρωδίας που παρουσιάστηκαν ως ανατριχιαστικό ντοκουμέντο, δεν είναι παρά η ακραία τελική συνέπεια αυτής της αξιοπιστίας. Όχι σαν τους Κορεάτες που δε χρησιμοποιούν ελεύθερα το διαδίκτυο, για να διαδώσουν τέτοιες βλακείες.

Εξάλλου, σε έναν κόσμο όπου "οι ζωές των άλλων", τα ντοκιμαντέρ για τους "πιθηκάνθρωπους του Στάλιν", κοκ, θεωρούνται σοβαρά επιχειρήματα και διαμορφώνουν την κοινή γνώμη, τίποτα δεν μπορεί να μας εκπλήσσει.
Ας σκεφτούμε μόνο τι θα γινόταν αν η κορεατική τηλεόραση πχ παρουσίαζε ένα αντίστοιχο "ρεπορτάζ" για τη Δύση, πόσους τόνους υστερίας θα ξεσήκωνε από τα αστικά ΜΜΕ. Μετά το πατάς το κουμπί ή δεν το πατάς;

-Άκρως συναφής με τα παραπάνω, ο σύνδεσμος που μου έστειλε ένας σφος αναγνώστης -με την ευκαιρία να τον ευχαριστήσω και δημόσια που μου τον υπέδειξε- με μια ταινία αντικομμουνιστικής φαντασίας για το λιμό στην Ουκρανία, τον τίμιο αγώνα των κουλάκων για την επιβίωση και το Στάλιν που εντείνει τις φιλοδοξίες των κομμουνιστών στο Κρεμλίνο (;!).
Σου παγώνει πραγματικά το αίμα από την αήττητη βλακεία που αποπνέει η περιγραφή, αλλά αν η ταινία έχει έστω τη μισή καλτιά της, τότε αξίζει να τη δει κανείς, θα γελάσει αβίαστα.

-Η ΔΦΑ απαντά στην αντιπολίτευση, ανεβάζοντας κατακόρυφα, σε δυσθεώρητα ύψη το επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης, με ένα πρωτοσέλιδο της Αυγής να καταγγέλλει το ξεπούλημα της ΔΕΗ από το Μητσοτάκη, και να αφήνει τους αναγνώστες της με την απορία: ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο;

Όσο για τα εγκαίνια της Πατρών-Κορίνθου και τις φιέστες προεκλογικού χαρακτήρα, τη στοά "Νίκος Τεμπονέρας" κι άλλα αγωνιστικά βαφτίσια, αληθεύει ότι ξανάκλεισαν για περαιτέρω έργα, αμέσως αφού εγκαινιάστηκαν και... δόθηκαν στην κυκλοφορία;

-Πρόσφατα είχαμε και μνημονιακή επέτειο. Κλείσαμε επτά χρόνια φαγούρα και πάνω από όλα αυταπατών πως τα δύσκολα τελειώνουν (μικρό μου πόνι που κινείσαι με καρότο και μαστίγιο), κι έρχεται ξανά η ανάπτυξη με τις παχιές αγελάδες -και τις ιερές αγελάδες της επιχειρηματικότητας, του πλεονάσματος, κοκ.

Πέρυσι λέγαμε τα έξι χρόνια να μη γίνουνε επτά, όπως με τη χούντα, που τελικά έφτασε τα επτά και τυπικά έκλεισε εκεί. Αλλά η χούντα δεν τελείωσε φυσικά το 73', ούτε το 74', ούτε (εμείς θα την τελειώσουμε) σε τούτη την πλατεία.

Γενικά είναι κάπως προβληματικό να συνδέονται τα μνημόνια με τη χούντα.
Γιατί η μία τάση καταλαβαίνει ως χούντα τα μνημόνια κι όχι όσα προηγήθηκαν-μεσολάβησαν ή όσα θα ακολουθήσουν. Ενώ η άλλη καταλαβαίνει τα μνημόνια ως καρπό της μεταπολίτευσης και της φαυλοκρατίας, νοσταλγώντας τη χούντα και το ανύπαρκτο οικονομικό της θαύμα.

Υπάρχουν μερικά πολύ χρήσιμα και κατατοπιστικά άρθρα ή βιβλία -όπως το "λαμόγια στο χακί" του Ελευθεράτου- που ξεσκεπάζουν το μύθο της χρηστής κι ηθικής χουντικής διακυβέρνησης, που δεν άφησε πίσω της χρέος και καμένη γη.

Προφανώς κι έχει νόημα να αντικρούει κανείς τα διάφορα σταγονίδια και τους πολιτικούς απογόνους τους, αλλά μόνο αν δούμε ενιαία τα διάφορα αστικά καθεστώτα και τις διάφορες φάσεις ανάπτυξης ή κρίσης του καπιταλισμού, μπορούμε να ερμηνεύσουμε σωστά τις εξελίξεις. Η χούντα πχ αξιοποίησε και συνέχισε τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης του ελληνικού καπιταλισμού της δεκαετίας του 60', αλλά δεν μπορούσε να κάνει κάτι για να αποτρέψει την καπιταλιστική κρίσης της δεκαετίας του 70'. Αυτό δε σημαίνει όμως ότι αν είχε καταρρεύσει νωρίτερα -πριν τη μεγάλη αύξηση του δημόσιου χρέους και την επιδείνωση άλλων οικονομικών δεικτών- θα είχε θετικό πρόσημο η δικτατορία των συνταγματαρχών... Συνεπώς, πρέπει να προσέχουμε τι επιχειρήματα χρησιμοποιούμε κάθε φορά και ποια είναι η γενική ή σχετική ισχύς τους.

-Στη Γαλλία, ο Ολάντ δεν κατέβηκε υποψήφιος γιατί δε θα έβρισκε ούτε την ψήφο του. Η εκλογική βάση των σοσιαλιστών μοιράστηκε μεταξύ του ποταμίσιου πρώην υπουργού του, που πέρασε στο β' γύρο και του Μελανσόν, ενώ ο επίσημος υποψήφιος του κόμματος έμεινε σε ρηχά, μονοψήφια νερά-ποσοστά, αγνοώντας τις προειδοποιήσεις να μην κατέβει, για να μην κόψει τη φόρα του Μελανσόν. Ουσιαστικά συνέβη περίπου ό,τι έγινε και στην Ελλάδα, με την απορρόφηση του ΠαΣοΚ από το Σύριζα -μένει να δούμε όμως αν αυτό θα αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά- με την ενεργοποίηση του δίαυλου που είχε ανοίξει η κοινή στήριξη 'σοσιαλιστών' και ΓΚΚ στο Μιτεράν (που είχε γράψει μεταξύ άλλων μια "μπροσούρα" με τον καλτ πλην επίκαιρο τίτλο "εφικτός σοσιαλισμός").

Δεν ξέρω αν ασκήθηκε παρόμοια πίεση και στο ΝΑΚ, για να στηρίξει το Μελανσόν, αν υπήρχε γκρίνια για τη μονάδα που πήρε ο Ποτού αλλά θα μπορούσε ίσως να αλλάξει τους συσχετισμούς αν αθροιζόταν στο ποσοστό του πρώτου, κι αξεπέραστες διαφωνίες από θέση αρχής ή απλώς για την ανάδειξη της υποψηφιότητας με παραγοντίστικο τρόπο κι όχι μέσα από συλλογικές διαδικασίες...
Πάντως όλα αυτά, μοιάζουν τόσο οικεία και γνώριμα με το δικό μας αριστεροχώρι.

Κλείνω τη σχετική ενότητα, αντιγράφοντας αυτό που θα μπορούσε να είναι το πρώτο μέρος στη χτεσινή τρικολόρ ανάρτηση (κι ευχαριστώ πολύ το σφο Γκεβεζέ που μου το έστειλε).

Ελλάς-Γαλλία, η φάση είναι μία

Μια χώρα τεμπέληδων που δε θέλουν να δουλεύουν, ένα κράτος δημοσίων υπαλλήλων-κηφήνων, μια οικονομία που βουλιάζει από τους φόρους και λοιπούς περιορισμούς που υφίστανται οι επιχειρήσεις...

Όχι, δεν πρόκειται για προεκλογικό σποτ του Ποταμιού, ούτε για την κλασσική κασέτα των φερεφώνων του Κυριάκου στα κανάλια. Δεν είναι ούτε καν η μέση, φυτευτή από εκατό μεριές, "αυτοαντίληψη" του νεοέλληνα.

Η 23η Απριλίου έφερε στην κορυφή του εκλογικού βάθρου της Γαλλίας τον Εμανουέλ Μακρόν, έναν άνευρο νεαρό εκατομμυριούχο που εκφράζει στην πιο γυαλιστερή του μορφή το μίσος της τάξης του απέναντι στις κατακτήσεις που μπόρεσαν να έχουν στον ρου της ιστορίας οι Γάλλοι εργαζόμενοι. Τα βασικά προγραμματικά σημεία, όπως οι περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, ο περιορισμός των δημοσίων υπαλλήλων κατά 120.000 και η μείωση της φορολογίας στους επιχειρηματικούς ομίλους, σερβιρίστηκαν με ένα κοσμοπολίτικο άρωμα αλά "Μένουμε Ευρώπη" και μερικές ανώδυνες φιλελεύθερες πινελιές περί διαφορετικότητας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Κι αυτά τα τελευταία για να διαχωρίσει τη θέση του απέναντι στη δεύτερη φιναλίστ Μαρίν Λεπέν, που με τα εθνικιστικά, ξενοφοβικά της προτάγματα κι έναν ευρωσκεπτικισμό κομμένο και ραμμένο πάλι στις ανάγκες του γαλλικού κεφαλαίου -έστω ενός άλλου πιο "εθνικού" τμήματός του-, καταφέρνει τα τελευταία χρόνια να εγκλωβίζει σημαντικό μέρος των Γάλλων εργαζομένων που νιώθουν τις ζωές τους να συνθλίβονται σε μια χώρα με αυξανόμενη ανεργία και επισφάλεια.

Και οι υπόλοιποι; Ένας παραδοσιακός θατσερικός δεξιός, μια σοσιαλδημοκρατική καρικατούρα κι ένας "νεοαριστερός" από την ίδια στόφα με τη δική μας πρωτοδεύτερη φορά αριστερά που στην εμπροσθοφυλακή του προγράμματός του φιγουράρουν η οικολογία και οι νέες τεχνολογίες...

Τα διλήμματα που θα παρουσιάζονται στο γαλλικό λαό για τις επόμενες 15 μέρες μας είναι γνωστά: Λόμπι του φράγκου ή ευρώ über Alles; Ισχυρή πατρίδα ή όλοι μαζί στο κοινό μας σπίτι; Παλιό ή καινούργιο; Κι όσο ο Γάλλος εργάτης (κι ο Έλληνας, κι ο Ούγγρος και και) παλεύει να απαντήσει το ένα ή το άλλο, τόσο θα κοιμούνται ήσυχοι οι κεφαλαιοκράτες του ντουνιά.

Η λύση είναι πάντα και παντού η ίδια και βρίσκεται μακριά από πάνελ αναλύσεων και ηλεκτρονικά φόρουμ: Η χειραφέτηση των εργαζομένων και του κινήματός του από κάθε μορφή της αστικής ιδεολογίας, που στο σάπισμά της γίνεται όλο και πιο δηλητηριώδης. Εμπιστοσύνη στο συνάδελφο, το διπλανό, αγάπη για την τάξη μας και μίσος για ό,τι την εμποδίζει να ορθωθεί.

Καλό λευκό λοιπόν αδέρφια μας, καλό άκυρο, καλή αποχή, καλούς αγώνες.
(Αντί επιλόγου και για να συνεννοούμαστε με τα δικά μας δεδομένα
Μαρίν Λεπέν: 50% Καρατζαφέρης, 40% Καμμένος, 10% Λαφαζάνης Εμανουέλ Μακρόν: 60% Ποτάμι, 30% Μητσοτάκης, 10% Λεβέντης)

Περισσότερα νέα σε επόμενο κομινφορμιστικό δελτίο... 

Συγκοινωνούντα δοχεία

Η αρχική σκέψη της κε του μπλοκ ήταν να κάνει μια τρικολόρ ανάρτηση, στα χρωματικά πλαίσια της γαλλικής σημαίας, με αφορμή τις χτεσινές εκλογές στη χώρα που (θα μπορούσε να αποκαλείται κι ως αυτή που) πρακτικά γέννησε τον κομμουνισμό. Αλλά η ζωή είναι αυτό που συμβαίνει γύρω μας, όσο εμείς φτιάχνουμε πλάνα και κεντρικό σχεδιασμό της παραγωγής. Συνεπώς περιορίζομαι σε μερικές πρόχειρες σημειώσεις για το φετινό γαλλικό Απρίλη, ο οποίος δεν είναι κινηματικός, αλλά εκλογικός. Παραλίγο να βγάλει όμως τον "κομμουνιστή" Μελανσόν στο δεύτερο γύρο και να κάνει κάποιους στην Ελλάδα να ονειρεύονται μια ροζ άνοιξη, ξεπλυμένη σαν τη συνέπεια του ΓΚΚ ή τα ρούχα της Μάνου και του Μηλιώκα.

Αντ' αυτού τελικά, έχουμε το δίπολο ενός Ποταμίσιου και μιας εκδοχής της "σοβαρής χρυσής αυγής" αλά γαλλικά, βγαλμένο κατευθείαν από τα όνειρα και τα τηλεοπτικά πάνελ του ΣΚΑΪ. Αλλά και από τους χειρότερους εφιάλτες του Λαϊκού Στρώματος, που αφού θέσει το υπαρξιακό ψευτοδίλημμα "εμείς με ποιον είμαστε;", συνεχίζει ακάθεκτος με το "ποιον στηρίζουμε στο β' γύρο" -πριν τον τρίτο που θα είναι ο τελικός. Σκοντάφτει όμως στο δίλημμα Ποτάμι-Χρυσή Αυγή, πατάει επανεκκίνηση και μπλοκάρει ξανά στο ίδιο σημείο, χωρίς να μπορεί να διαλέξει: ποτάμι ή χρυσή αυγή...; ποτάμι ή χρυσή αυγή;
(-Σπανακόρυζο, που θα έλεγε κι ο Βαϊμάκης στο ραδιοφωνικό Fight-Club).

Το πλέον αστείο στη φαιδρή πολιτική αντιπαράθεση που απασχολεί τον τόπο, αλλά είναι εκτός χρόνου και τόπου, και ψάχνει άλλους τόπους μακρινούς, όπως η Βενεζουέλα, για να βρει λόγους ύπαρξης και να συνεχίσει να αναπτύσσεται. είναι πως οι δύο πόλοι του ελληνικού δικομματισμού (Σύριζα-ΝΔ) πανηγυρίζουν αμφότεροι για το αποτέλεσμα των γαλλικών εκλογών, αν και κανείς από τους υποψήφιους που υποστήριζαν δεν πέρασε στον τελικό.

Ο Σύριζα πανηγυρίζει για το αυξημένο ποσοστό του Μελανσόν, καταπίνοντας αμάσητη τη σπόντα του τελευταίου για τον Αλέξη (εγώ δεν είμαι Τσίπρας, για να διαπραγματεύομαι 17 ώρες με αυτούς που με προσβάλλουν), για να στηρίξει το παραμύθι μιας Ευρώπης που αλλάζει. Με εκλογές. Παίζει λοιπόν το ρόλο της απομονωμένης εκλογικής πρωτοπορίας -κάτι σαν τους μπολσεβίκους το 17' ένα πράμα- που έσπασε πρώτος τον αδύναμο κρίκο της νεοφιλελεύθερης αλυσίδας, παίρνοντας στα χέρια του την κυβερνητική εξουσία, και περιμένει με αγωνία να εξαπλωθεί η εκλογική επανάσταση στην Ευρώπη, γιατί αλλιώς θα υποχρεωθεί σε αναδίπλωση κι επώδυνους συμβιβασμούς, όπως το Μπρεστ-Λιτόφσκ και το τρίτο-τέταρτο μνημόνιο (της πρωτοδεύτερης φοράς αριστερά).

Κάπου διάβασα μάλιστα πως ο Λένιν έλεγε για τον Τρότσκι ότι έπρεπε να πάει οπωσδήποτε, ακόμα και με τα σώβρακα, να υπογράψει την εκβιαστική συμφωνία με τους Γερμανούς, που απαιτούσαν να τηρηθεί το πρωτόκολλο και να φοράνε γραβάτες οι αντιπρόσωποι. Μία ακόμα νίκη του Σύριζα, που αφενός έσπασε το πρωτόκολλο κι έστειλε τον Τσίπρα χωρίς γραβάτα στη διαπραγμάτευση, αφετέρου κατάφερε να του πάρουν και τα σώβρακα.

Ποιος; Οι κακοί Γερμανοί -που κατά βάθος είναι φίλοι μας κι εταίροι. Έχουν όμως και εσωτερικούς συνεργάτες, δωσίλογους, γερμανοτσολιάδες, που στήνουν εμφύλιο -χωρίς όμως τα οξυμένα μέσα της Βενεζουέλας- για να ρίξουν την αριστερή κυβέρνηση. Και πανηγυρίζουν για τις εκλογικές ήττες των πιθανών συμμάχων του Σύριζα, και την... καταδίκη του λαϊκισμού. Ενώ άμα πεις πχ ακροαριστερό το Μελανσόν (ο ίδιος το ξέρει άραγε;) και παίζεις με τη θεωρία των δύο άκρων, είσαι άριστο υπόδειγμα υπεύθυνης, σοβαρής πολιτικής.

Και τα συγκοινωνούντα πολιτικά δοχεία συνεχίζουν να μπλέκουν τα υγρά, τους σωλήνες και γενικώς τα μπούτια τους.
Ο Μελανσόν καλλιεργεί έναν πατριωτικό λόγο με ευρωσκεπτικιστικό πασπάλισμα, φλερτάροντας με ιδέες της Λεπέν, για να της αφαιρέσει ζωτικό χώρο κι εκλογική πελατεία. Και το ακρο-ακροαριστερό ΝΑΚ (νέο αντικαπιταλιστικό κόμμα) αρνείται να καταδικάσει τους βομβαρδισμούς στη Συρία κατά του "δικτάτορα Άσαντ".
Οι αστοί τρομάξανε, λέμε, με τόσους ακρο-αριστερούς.

Οι ΑΝΕΛ του Καμμένου, μετά τον Τραμπ, φλερτάρουν πολιτικά με τη Λεπέν, αλλά συγκυβερνούν με τον Έλληνα Μελανσόν, και το κόμμα που στήριζε τον Ομπάμα -και τη Χίλαρι. Και τώρα σπεύδει να πει πως το βασικό είναι να καταψηφιστεί η Λεπέν στο δεύτερο γύρο, όπως έσπευσε να το κάνει κι ο γγ του Γαλλικού ΚΚ, δίνοντας ουσιαστικά το σύνθημα για στήριξη στο Μακρόν.

Οι θιασώτες της θεωρίας της εξάρτησης σκέφτονται πως ο Μελανσόν έχει δίκιο όταν λέει "εγώ δεν είμαι Τσίπρας να διαπραγματεύομαι με τους υβριστές μου", γιατί η Γαλλία είναι τελείως διαφορετικό μέγεθος από τον "ψωραλέο ελληνικό καπιταλισμό" κι ο λόγος της έχει άλλη βαρύτητα. Αν είναι έτσι όμως, γιατί να κατηγορούμε τον Τσίπρα για υποτέλεια, και να μη δεχτούμε ότι έφτασε μέχρι εκεί που μπορούσε και τον έπαιρνε;

Το ελληνικό αριστεροχώρι διδάσκεται από τις αυταπάτες του και τις επαναλαμβάνει κάθε φορά με ακόμα καλύτερο τρόπο. Η τουιτερική βάση κρατάει αποστάσεις ακόμα κι από το ΝΑΚ για τη θέση του στο Συριακό κι αρνείται κάθε οργανική σχέση με αυτό. Αλλά οι ηγεσίες συντάσσονται ανοιχτά με το Μελανσόν. Κι αν αυτό ήταν λίγο-πολύ αναμενόμενο για τους Λαφαζανικούς, και ίσως πίστευε κανείς πως αυτή θα ήταν μια βασική διαφοροποίησή τους (μετά από πολύ καιρό) από την Ανταρσυα, ήρθαν οι χτεσινές ήξεις-αφήξεις της.. ηγεσίας του Πριν -sic- που έπαθε ΛαΕ, να κρατήσει ανοιχτό το ερώτημα.

Ακολουθήστε τους παρακάτω συνδέσμους και βγάλτε μόνοι σας συμπεράσματα (μπόνους ένα κείμενο για τη βρετανική κυβέρνηση, που λέει Brexit και το εννοεί, χωρίς να το παίρνει πίσω).
Φιλίπ Πουτού: Στα κινήματα η ελπίδα για ανατροπή

Μελανσόν, αριστερή «σφήνα» σε ένα αντιδραστικό σκηνικό

Στην Αγγλία όταν λένε Brexit εννοούν Brexit! Κι όποιος αντέξει…
Η κριτική στο ΚΚΕ μετεξελίσσεται ευέλικτα σαν το φίδι με το δηλητήριο. Κι ενώ παλιά, που ο κατήφορος του ιστορικού ΓΚΚ το είχε φέρει στα όρια της κοινοβουλευτικής επιβίωσης, η βασική αιχμή της ήτανε για τη χρεοκοπία του κομμουνισμού, που καταρρέει παντού, "πού εφαρμόστηκαν και πέτυχαν αυτά που λέτε;" κτλ, τώρα που ο Μελανσόν έφτασε μια ανάσα πριν από το 20% και το δεύτερο γύρο, το ρεπερτόριο άλλαξε και εστιάζει στο σεχταρισμό του ΚΚΕ, που δε στηρίζει τα άλλα ΚΚ, και βασικά την κυβέρνηση της ΔΦΑ.

Κι έτσι επιστρέφουμε στο αρχικό, υπαρξιακό ερώτημα: εμείς με ποιον είμαστε; Γιατί η εργατική τάξη δεν είναι με τον εαυτό της, για να γίνει τάξη δι' εαυτήν (από καθ' εαυτήν που είναι τώρα); Πότε θα γίνει ο πόλος που στηρίζουμε (με τις οργανώσεις, τα διαμερίσματα και τις λίγες, σκόρπιες δυνάμεις του) πραγματικός πόλος για τη συσπείρωση κι ανασυγκρότηση των κομμουνιστών; Πότε θα σηκώσει κεφάλι το ταξικό κίνημα στην πατρίδα της κομμούνας (και του κομμουνισμού, όπως είπαμε πριν); Ως πότε κομμουνάροι θα ζούμε στα στενά (της Μάγχης και της καπιταλιστικής στενωπού, που μικραίνει το μπόι των ονείρων μας);

Τα λέει πολύ καλά κι ένας κομμουνάρος εδώ (αλιευμένο από το blog του Ζούκοφ).

Η άλλη Ελένη

Επειδή αναφέρθηκε σε μια πρόσφατη ανάρτηση κι άνοιξε μια σχετική κουβέντα, η κε του μπλοκ αντιγράφει κι αναδημοσιεύει στο κυριακάτικο ιστορικό ένθετο ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Β. Καββαθά "η άλλη Ελένη" που κατά τη γνώμη μου αποτυπώνει πιο πειστικά τα πραγματικά γεγονότα και τις αιτίες τους.

Τα αποσπάσματα προέρχονται από το κεφάλαιο του βιβλίο όπου ο συγγραφέας συνομιλεί με το Δημήτρη Γκαστή, στέλεχος του ΔΣΕ που εκτέλεσε χρέη δικαστή, και δίνει μεταξύ άλλων μερικές πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη δικαστική υπηρεσία του ΔΣΕ και τον τρόπο λειτουργία των δικαστηρίων στην ελεύθερη ορεινή Ελλάδα. Εδώ, ωστόσο, επικεντρώνουμε αυστηρά στα στοιχεία που αφορούν ειδικά τη συγκεκριμένη υπόθεση.

Ο Δημήτρης Γκαστής ήτανε στη διάθεσή μου. "Ξέρω ότι ήρθες να μιλήσουμε για την "Ελένη" του Γκατζογιάννη. Ας το πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα με τη σειρά. Τι γράφει για μένα;"
(Ακολουθούν τα σχετικά αποσπάσματα από την Ελένη του Γκατζογιάννη).

Γνώριζα πως ο Δημήτρης Γκαστής, ως δικαστής της Ενδέκατης Μεραρχίας του αντάρτικου στρατού στα βουνά του Γράμμου, είχε στείλει πολλούς στο εκτελεστικό απόσπασμα, αλλά αν περίμενα να μοιάζει με φονιάς, βρήκα απεναντίας μια καλόβολη φυσιογνωμία ενός χαριτωμένου αβρού παρήλικος με περιποιημένο μουστάκι, τετράγωνα κοκάλινα γυαλιά και κυματιστά γκριζωπά μαλλιά. Φορούσε σανδάλια, ιταλική φανέλα του συρμού και φαρδιά πανταλόνια. Με οδήγησε στα δροσερά άδυτα του σπιτιού του, όπου μιντέρια με μαξιλάρια τριγύριζαν τους στολισμένους με χειροτεχνήματα τοίχους. Καφές και σοκολατάκια κατέφτασαν για να τιμηθεί ο επισκέπτης.
Ενώ του εξηγούσα πως ήμουν ο Ελληνοαμερικάνος δημοσιογράφος και συγκέντρωνα το υλικό ενός βιβλίου για τον εμφύλιο πόλεμο, ο πρώην δικαστής με άκουγε προσεχτικά, ύστερα χαμογέλασε κι έγινε διαχυτικός. Περηφανευόταν για την ευρυμάθειά του και μου υπέδειξε ένα μακρύ κατάλογο βιβλίων που έπρεπε να συμβουλευτώ, αλλά τον διαβεβαίωσα πως τα είχε διαβάσει όλα. Αφού πείσθηκε πως είχα την απαιτούμενη προπαίδεια, άρχισε να μου περιγράφει τη διεξαγωγή των δικών στα ανταρτοδικεία όπου είχε προεδρεύσει. "Αφήναμε τον κατηγορούμενο να μιλήσει για ν' απολογηθεί όσο ήθελε", είπε, "και επιτρέπαμε σε όποιον επιθυμούσε να σηκωθεί και να τον υπερασπιστεί, κάτι που μήτε στα πολιτικά δικαστήρια δε γίνεται σήμερα".

(σ.σ.: παρεμβάλλω την παρένθεση αυτή για να παραθέσω τι σημειώνει ο Γκαστής σχετικά με τον Γκατζογιάννη: Εκείνος δε μου είπε τίποτα για τη δίκη της μάνας του. "Για το Αντάρτικο θα γράψω" μου είπε. Με εξαπάτησε και μένα όπως τους άλλους. Και μέσα από το ειδικό έβγαλε το γενικό (του) συμπέρασμα. Δεν είχε πει τίποτα ούτε και στον άνθρωπο που μου τον έστειλε, έναν επιθεωρητή - δάσκαλο. Γιατί ο Γκατζογιάννης χρησιμοποιούσε αυτή τη μέθοδο. Χωρίς να εξηγεί τι κάνει, πετύχαινε να τον στέλνει ο ένας στον άλλον. Εγώ, λόγου χάρη, τον έστειλα στον Καλλιανέση... Αλλά, επαναλαμβάνω, χωρίς να ξέρω τους σκοπούς του. Άμα με ρωτούσε, θα του έλεγα πώς γίνανε τα πράγματα. Πώς λειτουργούσε η Δικαιοσύνη στο βουνό. Έτσι ώστε να μη ρίχνει τα βάρη στον Λύκα που ήτανε ένας απλός εισηγητής...)

(...)

Απλά τον ρώτησα κάποια στιγμή "γιατί την εκτελέσανε..."
Σκεφτότανε ακριβώς το ίδιο πράγμα.
Μου απάντησε χωρίς περιστροφές: "Ήταν πληροφοριοδότης του εχθρού. Τα στοιχεία που έδινε ήτανε ακριβή. Μας εντοπίζανε και μας βομβαρδίζανε -χωρίς να ξεφεύγουν ρούπι από το στόχο τους. Μ' αυτές τις πληροφορίες χάθηκαν εκατοντάδες αγωνιστές. Αυτή είναι η αλήθεια. Όσο γι' αυτά που λέει, για τη θυσία της μάνας του, κλπ, είναι παραμύθια. Γεγονός είναι ένα: η μάνα του Γκατζογιάννη κάρφωνε έναν αγώνα -πρόδιδε αγωνιστές. Δεν καθότανε στ' αυγά της. Ήθελε να παίξει ενεργό ρόλο σ' έναν εμφύλιο. Από τη μια μεριά. Και πλήρωσε με τη ζωή της..."

-Αυτά που μου λέτε τα ξέρετε από πρώτο χέρι; Μπορώ, δηλαδή, να θεωρήσω ότι είναι υπεύθυνα, από έναν άνθρωπο, ο οποίος έχει άμεση γνώση των γεγονότων που διαδραματίστηκαν στο Λια τον Αύγουστο του 1948;

-Δε σας κρύβω ότι ενδιαφέρθηκα να μάθω συγκεκριμένα πράγματα, όταν διάβασα για πρώτη φορά αυτήν την ιστορία στην "Ακρόπολη". Άνθρωποι δικοί μας, της Υπηρεσίας Πληροφοριών και Επαγρύπνησης, όπως τους λέγαμε εμείς στη Μεραρχία, μου είπανε: "Την εκτελέσανε γιατί την πιάσανε επανειλημμένα να δίνει πληροφορίες..."

-Αυτό το στοιχείο θα το ήθελα πιο συγκεκριμένο -και όσο το δυνατόν πιο σαφές. Είναι κάτι που το άκουσα ως δεδομένο στο Λια -αλλά από πουθενά δεν έχει επιβεβαιωθεί.

-Έγραφε σημειώματα, και τα πήγαινε σ' ένα χωράφι, όπου έκανε δήθεν καλλιέργειες. Αυτό το κτήμα ήτανε στη γραμμή των συνόρων -εκεί δηλαδή που χωριζότανε η περιφέρεια. Στη ζώνη των πολεμικών επιχειρήσεων ανάμεσα στο Δημοκρατικό Στρατό και τον Εθνικό! Τα έβαζε κάτω από μια πέτρα... Τα παίρνανε οι αντίπαλοι, και με βάση τα στοιχεία που τους έδινε μας βομβαρδίζανε... Γρήγορα μπήκανε ψύλλοι στ' αυτιά των δικών μας, που βλέπανε ότι τους χτυπάει καίρια ο στρατός και η αεροπορία. Πώς είναι δυνατόν να ξέρουνε οι απέναντι πού είναι η Διοίκηση της Μεραρχίας; Αφού όλα ήταν καμουφλαρισμένα, καλυμμένα, κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μη φαίνονται... Άρχισαν να παρακολουθούν ορισμένα άτομα, να υποψιάζονται μερικούς... Ανάμεσά τους ήτανε κι η μάνα του Γκατζογιάννη... Μια απλή γυναικούλα του λαού. Ανώτερη πάσας υποψίας σε πρώτη φάση. Όμως, όπως αποδείχτηκε, είχε διασυνδέσεις. Και δεν ήταν τόσο αθώα, όσο θέλει να την παρουσιάζει ο γιος της. Κατέβαινε στα Γιάννενα, στην Παραμυθιά. Έκανε ταξίδια... Ήτανε πληροφοριοδότης. Τώρα από πού τις έπαιρνε τις πληροφορίες και πού τις πήγαινε είναι κάτι που δεν έχει ξεκαθαριστεί. Αυτό που είναι βέβαιο είναι το αποτέλεσμα που έφερνε: πολλοί πλήρωσαν με τη ζωή τους τη δράση της. Και φυσικά ήτανε από τη μεριά των δικών μας!

-Εδώ, στο βιβλίο, βγαίνει ότι ήτανε μια γυναίκα αγράμματη...
-Σας λέω πράγματα από πρώτο χέρι. Από ανθρώπους που τα ζήσανε. ήτανε εκεί. Και δεν έχουνε κανένα λόγο να μου πούνε ψέματα. Το κακό είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι πρόσφυγες. Μένουν στη Σοβιετική Ένωση. Και δεν είναι καθόλου εύκολο να τους βρει κανείς. Εμείς τα είπαμε αυτά μια εποχή που συναντηθήκαμε εδώ, στην Ελλάδα. Και ανταλλάξαμε πληροφορίες και απόψεις για την υπόθεση.
-Δηλαδή τα πράγματα, οι διαδικασίες της δίκης βασίστηκαν σ' αυτά τα στοιχεία κατά την άποψή σας.

(...)

-Αν δεν καταλάβει κανείς την ιεραρχία -το πώς, δηλαδή, λειτουργούσε το Δικαστικό Τμήμα- δε θα μπορέσει να καταλάβει ποιος είχε την ευθύνη μιας δίκης. Ο Γκατζογιάννης έδειξε ότι δεν κατάλαβε ή δεν ήθελε να καταλάβει κάτι τέτοιο. Προτιμούσε ν' αποδώσει την ευθύνη σε κάποιον ζωντανό. Και βρήκε τον Λύκα που του ολοκλήρωσε το σενάριο...

-Λέει επίσης ότι αιτία για τη θανατική καταδίκη που της επιβλήθηκε ήτανε το γεγονός ότι φυγάδευσε τα παιδιά της...

-Ξέρω, αναφέρεται στο περιβόητο "παιδομάζωμα". Είμαι σε θέση να ξέρω από πρώτο χέρι ότι εμείς, που αποτελούσαμε στελέχη του Δημοκρατικού Στρατού, βλέπαμε ότι τα σπασμένα του Εμφυλίου Πολέμου τα πλήρωναν τα παιδιά. Τα γυναικόπαιδα. Οι άμαχοι... Ο Εθνικός Στρατός -οι "μπουραντάδες" όπως τους λέγαμε τότε, γιατί τους θεωρούσαμε "παιδιά" του Μπουραντά, του διαβόητου δημιουργού των ταγμάτων ασφαλείας -χτυπούσε αδιάκριτα... Έτσι είπαμε ότι: όποιος θέλει να σώσει τα παιδιά του, να τα στείλει στις Ανατολικές χώρες. Εκεί μπορούσαμε, εκεί τα στέλναμε. Και άμα τελειώσει ο πόλεμος να τα πάρει πίσω. Και για περισσότερη σιγουριά είπαμε να τα συνοδέψουν οι μανάδες. Έτσι, εκατοντάδες γυναικόπαιδα πήρανε το δρόμο για τις λαϊκές δημοκρατίες. Φυσικά, αυτή η ενέργεια έγινε αντικείμενο εκμετάλλευσης, και βαφτίστηκε έτσι για να θυμίζει το παιδομάζωμα των Τούρκων, που φτιάχνανε τους γενίτσαρους, και τους στέλνανε να πολεμήσουν ενάντια στην πατρίδα τους. Σ' αυτή την περίπτωση, τα παιδιά γύρισαν πίσω επιστήμονες. Και αγαπάνε την πατρίδα περισσότερο από ορισμένους άλλους... Εμείς κάναμε πόλεμο ζωής ή θανάτου. Δεν μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι αυτά τα παιδιά θα μεγαλώσουν και θα γυρίσουν πίσω να μας βοηθήσουν(!) όπως γράφτηκε. Είχαμε ανάγκη από άντρες. Και όχι από παιδάκια. Τέλος πάντων. Ο Γκατζογιάννης χτίζει την ιστορία πάνω σ' αυτό το ρεφρέν. Μιλάει για εκδίκηση. Ξεχνάει ότι εμείς ευνοούσαμε αυτή τη φυγή. Θέλαμε να σωθούν τα παιδιά της. Και αν μας το έλεγε τότε, θα τη διευκολύναμε να τα περάσει στη μεριά που δε γινόταν πόλεμος. Αρκεί να μη μένανε στα χωριά. Να μην είναι εκεί που γίνονται οι βομβαρδισμοί. Να μην πέσουνε στα χέρια των οργάνων του Τσακαλώτου. Που δεν άφηναν τίποτα όρθιο.

-Μπορεί αυτό το βιβλίο να θεωρηθεί ντοκουμέντο -κατά την άποψή σας;
-Ντοκουμέντο για την ανατομία ενός ψέματος. Και όχι για την ανατομία ενός εγκλήματος, όπως αποκαλεί τη δίκη και καταδίκη της μάνας του. Είναι ένα κατασκεύασμα με πολλές εικόνες. Και δεν μπαίνει στην ουσία που είναι: μια γυναικούλα αποφασίζει να παίξει το ρόλο του πληροφοριοδότη. Και πληρώνει για την αποκοτιά της... Δεν την εκτελούν αμέσως μόλις διώχνει τα παιδιά της. Αλίμονο αν εκείνη την εποχή δικάζαμε και καταδικάζαμε τις μανάδες που διώχνανε τα παιδιά τους. Αλίμονο, αν κάναμε αδίκημα την πράξη που ευνοούσαμε. Τότε τί λαϊκή δημοκρατία επαγγελόμαστε. Αφού ξέραμε ότι πολλές τα στέλνανε εκτός πολεμικής ζώνης, στην Κόνιτσα, στη Μακεδονία...

Βασικά καληνύχτα σας

Μισό αιώνα μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, έφυγε ο Στάθης Ψάλτης, αλλά άφησε πίσω του την αθάνατη ατάκα "Κούλα μ' ακούς; Πολύ κωλόπαιδο ο Κυριάκος", που συνδέεται αυτόματα με το μικρό Μητσοτάκη. Ο οποίος ήταν από μικρός Μητσοτάκης και αντιστασιακός κατά της χούντας, από το Παρίσι όπου και διέμενε ως βρέφος, βιώνοντας την πολιτική εξορία με τον πιο σκληρό κι απάνθρωπο τρόπο: το κρασί παλιό, το χαβιάρι μαύρο, το γάλα συμπυκνωμένο, κοκ.

Αλλά ο Ψάλτης συνδέθηκε βασικά (καλησπέρα σας) με τη χρυσή δεκαετία με τις βάτες και την εποχή του ΠαΣοΚ, που ξεκίνησε όμως με τον Καραμανλή, την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ και τη σχετική προλεκάλτ ταινία "ζεις στην ΕΟΚ, μάθε για την ΕΟΚ", από όπου παίρνω το παρακάτω απόσπασμα.



Ο Ψάλτης και το ΚΚΕ (με το Βογιατζή και πάλι στο συντροφικό ρόλο) τα έλεγαν από τότε. Από κομμουνιστική κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια. Κι ο τρελός (είμαι, ό,τι θέλω κάνω) αυτός έζησε αρκετά για να προλάβει κάτι ροζ πασόκους στην (αριστερή) κυβέρνηση και τα παλιά συντροφάκια τους να εγκαλούν το κόμμα, γιατί λέει στηρίζει το ευρώ και την ΕΕ μέχρι την επανάσταση.
-Κούλα με ακούς; Δεν είναι μόνο ο Κυριάκος το πρόβλημα...

Έχοντας ταυτιστεί με τη συγκεκριμένη δεκαετία όσο λίγοι, ο Ψάλτης είναι καταδικασμένος να τον θυμούνται και να τον κρίνουν με βάση τη συμπάθεια και τη γνώμη του καθενός για αυτά τα χρόνια.

Κάποιοι τον θεωρούσαν ανυπόφορο δείγμα της αισθητικής του ΠαΣοΚ και της βιντεοκασέτας, αν και νομίζω πως συγχέουν τις φτηνές και πρόχειρες παραγωγές που κυριάρχησαν στο τέλος της δεκαετίας, με τις μεγάλες επιτυχίες του ΣΨ, που συμπυκνώνουν άριστα το πνεύμα της εποχής τους και γι' αυτό συγκαταλέγονται στις κλασικές στιγμές του ελληνικού σινεμά, κατά τη γνώμη μου. Η οποία όμως μπορεί να επηρεάζεται από τα παιδικά μου χρόνια, όταν και έπαιζαν συνέχεια αυτές οι ταινίες στην τηλεόραση. Κι είναι λίγο σοκαριστικό να συνειδητοποιείς με τραγικό τρόπο την οριστική απώλεια της παιδικής ηλικίας και πως δεν πρόκειται να ξαναρθεί.

Για την ιστορία πάντως: βιντεοκασέτα είναι πχ "ο εραστής" με τη Χριστίνα Παππά, όπου πουλάνε τη δική της ομορφιά και το δικό του όνομα. Οι ταινίες του Δαλιανίδη (Βασική Καλησπέρα σας) και του Χαρτοματζίδη είναι κινηματογραφικές παραγωγές -ανεξάρτητα από τη γνώμη που έχει ο καθένας για αυτές- και η διαφορά γίνεται αντιληπτή με την πρώτη ματιά, από την ποιότητα της εικόνας. Επίσης, βιντεοκασέτες ήταν και μερικές ταινίες του Τσάκωνα (Η Μεγάλη Απόφραξη, Κλασική Περίπτωση Βλάβης), που στην πορεία έγιναν-θεωρήθηκαν κλασικές.

Από την άλλη, κάποιοι δηλώνουν στα προφίλ τους "βαθύτατα συγκινημένοι", στο πνεύμα της εποχής, αν και δεν υπήρξαν ποτέ μεγάλοι θαυμαστές του Ψάλτη. Κάτι που συμβαίνει είτε γιατί αυτό επιτάσσει η μόδα-δικτατορία των ΜΚΔ (social media) είτε γιατί αποχαιρετάμε πένθιμα τα 80'ς που αργοπεθαίνουν και τους εμβληματικούς εκπροσώπους τους (Ψάλτης, Κηλαηδόνης και θα πάρουν κι άλλοι σειρά).

Τα 80'ς αργοπεθαίνουν και μας φαίνονται καλύτερα, γιατί εκτιμάμε αυτό που είχαμε μόλις το χάσουμε, με την εξιδανικευτική λειτουργία της νοσταλγίας για ό,τι μένει φυλακισμένο στη μνήμη, μακριά από τη φθορά και τις αντιφάσεις της πραγματικότητας. Βασικά (καλησπέρα σας) όμως γιατί λειτουργεί καταλυτικά η σύγκριση με όσα ακολούθησαν και ζούμε τώρα, που είναι χειρότερα σε μια σειρά επίπεδα -από την κρίση της συλλογικότητας, μέχρι οικονομικούς δείκτες, όπως το πραγματικό εισόδημα κι η ανεργία, με δυο λόγια τις προοπτικές για να ζήσουμε και να ευημερήσουμε- και είναι να σου σηκώνεται η τρίχα.

Αν προσπαθήσει κανείς να το δει ψύχραιμα κι αποστασιοποιημένα, ο Ψάλτης είχε μεγάλο ταλέντο -άσχετα από τους ρόλους στους οποίους το σπατάλησε- και κωμική φλέβα που την καλλιέργησε στα βιωμάτά του στη βιοπάλη (οικοδομή, καράβια -που είναι μεγάλο σχολείο) και την επαφή του με τον απλό, καθημερινό άνθρωπο, που ήταν και το κοινό του. Όλα αυτά δοσμένα πάντα με υπερβολή, μια αριστοφανική αθυροστομία, έντονες φωνές και κινήσεις, που για κάποιους γίνονταν ένας αφόρητος θόρυβος χωρίς λόγο, εξίσου ενοχλητικός με την ταλαιπωρημένη του χαίτη, που έμεινε ως το τέλος, σύμβολο μιας άλλης εποχής, μαζί με το σωματότυπο και την ξερακιανή φιγούρα που καθιέρωσε.

Σε όλα αυτά, το υποκειμενικό στοιχείο συνυπάρχει με το αντικειμενικό, έρχεται να πατήσει πάνω του σαν ιδεολογία που άλλοτε στρεβλώνει την πραγματικότητα κι άλλοτε την εμπλουτίζει, και στο τέλος της μέρας είναι αδύνατο να διαχωρίσεις το ένα από το άλλο, για να καταλάβεις που ξεκινά η αλήθεια και πού ο μύθος.

Είναι αφοριστικό και λάθος να πούμε πως δε βγαίνουν πια σπουδαίοι κωμικοί. Αλλά είναι βάσιμο να πούμε ότι η κοινωνική εξέλιξη αφαιρεί κάποια στοιχεία από τον πλούτο του ανθρώπινου είδους (για να προσθέσει καινούρια), εξαλείφει κάποιους τύπους ανθρώπων, μετασχηματίζει ριζικά τις σχέσεις που τους καθορίζουν, κι αυτό δεν μπορεί παρά να αποτυπωθεί και στους σύγχρονους κωμικούς, που δεν έχουν τόσο ανεπτυγμένη την επαφή με τον κοινό και τη μαγεία που μπορούν να αναπτύξουν σε αυτή τη σχέση.

Είναι αφοριστικό και λάθος να πούμε πως δε βγαίνουν πια σπουδαία κωμικά έργα -έτσι κι αλλιώς κι αυτά του 80' είναι εντελώς αμφιλεγόμενα και για κάποιους θεωρούνται η αρχή της παρακμής.
Είναι όμως βάσιμο να πούμε πως οι σημερινές σειρές, παραστάσεις, κοκ, βασίζονται πολύ λιγότερο στον ανθρώπινο παράγοντα, τους ηθοποιούς, τους αυθόρμητους αυτοσχεδιασμούς τους, και χάνουν το στοιχείο της θεατρικότητας, παρουσιάζοντας ένα άρτιο τεχνικά μεν, αλλά μάλλον αποστειρωμένο αποτέλεσμα, χωρίς ενδιαφέρον, ανθρώπινους χυμούς και διαχρονικότητα.

Είναι ίσως στα όρια της ιδεοληψίας η αγάπη προς το ρετρό, πολιτικά και καλλιτεχνικά, η προτίμηση στον ήχο του βινυλίου, κλπ. Αλλά είναι αντικειμενικές οι συγκρίσεις με το μίζερο παρόν, καθώς κι η συμπίεση του ψηφιακού ήχου, που πνίγει διάφορες νότες και ήχους, για να χωρέσει την πληροφορία σε ένα αρχείο.

Κι αυτή η συμπίεση σε όλους τους τομείς της σύγχρονης ζωής -που δεν έχει καμιά σχέση με τον περίφημο συμπυκνωμένο πολιτικό χρόνο, που επικαλούμαστε στις αναλύσεις μας- είναι το κλειδί της νοσταλγίας και της εξιδανίκευσης παλιότερων δεκαετιών, όπου μπορεί να μην κοιμόμασταν με ανοιχτές πόρτες -όπως λένε τα χουντικά σταγονίδια κι οι πολιτικοί τους απόγονοι- αλλά είχαμε πιο πολλές πόρτες ανοιχτές για το μέλλον (που έκλεισαν στα μούτρα μας, αλλά αυτό δεν το ξέραμε τότε) και πιο ανοιχτά μυαλά, που δε συμπιέζονταν και δεν έμπαιναν τόσο εύκολα σε καλούπια (αργότερα μπήκαν και πολύ εύκολα, αλλά ούτε αυτό το γνωρίζαμε τότε).

Μπόνους η ανακοίνωση του κόμματος που λέει την αλήθεια, χωρίς υπερβολές και κολακείες.

Ο Στάθης Ψάλτης υπήρξε ένας ταλαντούχος και ιδιαίτερα δημοφιλής ηθοποιός. Το ΚΚΕ εκφράζει τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια και τους οικείους του Στάθη Ψάλτη.

Υστερόγραφο: στενοχωρέθηκα. Πάω να φάω ένα σουβλάκι με τζατζίκι...

Γιατί δε θα γίνει δικτατορία του προλεταριάτου στην Ελλάδα

ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟΣ ΤΙΤΛΟΣ

Γιατί δε θα γίνει δικτατορία του προλεταριάτου στην Ελλάδα

Γιατί τα όργανα του διεθνούς κομμουνισμού έμειναν ακέφαλα χωρίς διεθνή κομμουνισμό, να ψυχορραγούν σε τοπικό επίπεδο, μέχρι να μπουν οριστικά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.

Γιατί ο κομμουνισμός ήταν μια ιστορική παρένθεση. Δοκιμάστηκε, απέτυχε παταγωδώς κι αποχώρησε μια και καλή από το ιστορικό προσκήνιο. Το ποτάμι δε γυρίζει πίσω πια.

Γιατί οι ιδέες των κλασικών του μαρξισμού ανήκουν σε άλλο αιώνα κι ένα ξεπερασμένο παρελθόν, που αδυνατεί να περιγράψει το παρόν και να φωτίσει τις προοπτικές του μέλλοντος.

Γιατί στην Ελλάδα δεν έχουμε ανεπτυγμένο καπιταλισμό -ούτε καν πραγματικό καπιταλισμό, κατά μια άλλη άποψη- για να υπάρχουν οι αντικειμενικές συνθήκες-προϋποθέσεις του σοσιαλισμού.

Γιατί η σοσιαλδημοκρατία έχει γερές ρίζες στην ελληνική κοινωνία, έστω και χωρίς το κοινωνικό συμβόλαιο της ευημερίας άλλων χρόνων, και στις κρίσιμες στιγμές θα παίξει το ρόλο ενός γερού αναχώματος, που δε θα αφήσει τη συσσωρευμένη οργή να ξεχειλίσει σε επικίνδυνες κοίτες και να ξεφύγει εκτός συνταγματικού τόξου.

Γιατί ο λαός έχει υποφέρει από τη χούντα κι απεχθάνεται τις δικτατορίες κάθε απόχρωσης (εκτός κι αν μιλάμε για παρδαλές επαναστάσεις), οπότε δεν πρόκειται να δεχτεί καμία αντίστοιχη κατάσταση.
Γιατί η χώρα μας γέννησε τη δημοκρατία και δε θα επιτρέψει στους επίδοξους λαϊκούς επιτρόπους που την επιβουλεύονται να την καταλύσουν.

Γιατί η δικτατορία του προλεταριάτου ως όρος δεν μπορεί να πιάσει τον παλμό της σύγχρονης νεολαίας, να εμπνεύσει τον κόσμο και να σταθεί στον 21ο αιώνα. Πρέπει να αντικατασταθεί με άλλους όρους -πχ εργατική δημοκρατία- και βασικά με άλλους στόχους και διάφορες μεταβατικές καταστάσεις που θα μας οδηγήσουν βαθμιαία στον κοινωνικό μετασχηματισμό.

Γιατί καμία επανάσταση δε θα ανατρέψει μια δικτατορία για να την αντικαταστήσει με μια άλλη και με έναν καινούριο μηχανισμό καταπίεσης.

Γιατί δεν υπάρχει προλεταριάτο στις μέρες μας, συγκεντρωμένο σε εργοστάσια και μεγάλες παραγωγικές μονάδες -ούτε καν εργατική τάξη ίσως, κατά μία πιο (μετα)μοντέρνα θεώρηση των πραγμάτων, που καταργεί μαγικά την αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας. Κι αν τέλος πάντων υπάρχουν, είναι υπολείμματα του παρελθόντος που εξαλείφονται και συρρικνώνονται διαρκώς, χωρίς να μπορούν να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο.

Γιατί οι σύγχρονες εξουσίες είναι εξοπλισμένες με υπερσύγχρονα μέσα, για να αποκρούσουν κάθε πιθανή απειλή, να τσακίσουν κάθε αντίπαλο, να επιβάλουν την ισχύ τους και το γράμμα του νόμου που τη θεσπίζει. Έχουν εργαλεία παρακολούθησης, όπλα καταστολής, ιδεολογικούς μηχανισμούς χειραγώγησης και διαμόρφωσης συνειδήσεων και μοιάζουν πρακτικά αήττητες.

Γιατί ο συσχετισμός είναι συντριπτικά αρνητικός σε εθνική και παγκόσμια κλίμακα. Αν μια χώρα σπάσει την αλυσίδα, δε θα μπορέσει να αντέξει την πίεση που θα της ασκήσει ο καπιταλιστικός της περίγυρος. Κι όσο για το ενδεχόμενο μιας ταυτόχρονης παγκόσμιας επανάστασης, αυτό είναι ακόμα πιο δύσκολο κι ουτοπικό.

Γιατί το ΚΚΕ έχει χάσει την επαφή του με την πραγματικότητα, με την εξέλιξη της κοινωνίας, με τα δυναμικά της στρώματα και στοιχεία, την τεχνολογία, τα social media, κοκ.

Γιατί οι μενσεβίκοι (τους/μας) έχουν πάρει φαλάγγι...
Και υπεύθυνη για αυτό είναι η ηγεσία του κόμματος που δεν τήρησε τη λενινιστική ευλυγισία, τις αρχές του μαρξισμού-λενινισμού, το πρόγραμμα του 15ου συνεδρίου, την 6η Ολομέλεια του 34' (για τον αστικοδημοκρατικό χαρακτήρα της επικείμενης επανάστασης στην Ελλάδα), τα Λαϊκά Μέτωπα του 7ου συνεδρίου της Κομιντέρν, τις εργατικές κυβερνήσεις του 3ου συνεδρίου της...
Και μερικές δεκάδες ακόμα επεξεργασίες, που μου διαφεύγουν αυτή τη στιγμή.

Γιατί δεν έχουν ωριμάσει ακόμα οι συνθήκες...
Ή γιατί παρα-ωρίμασαν, σάπισαν και δεν προσφέρονται άλλο πια.

Γιατί... γιατί... γιατί...

Τα παραπάνω είναι σκόρπια κι ανάκατα γιατί, επιχειρήματα, που συμπυκνώνουν πολλές εκδοχές του ίδιου κειμένου από διαφορετικές σκοπιές, που είναι όμοιες μες στη διαφορά τους και συγκλίνουν στο ίδιο πάντα σημείο: την άρνηση της επανάστασης και της δικτατορίας του προλεταριάτου, που είναι η νομοτελειακή κατάληξη της ταξικής πάλης.

Όπως έλεγε κι ο Βλαδίμηρος, μαρξιστής δεν είναι όποιος παραδέχεται την πάλη των τάξεων και την ύπαρξή της (αυτό μπορεί να το κάνει θεωρητικά κι ένας αστός, άλλο αν οι περισσότεροι την έχουν καταργήσει στα λόγια δεκάδες φορές και ομνύουν συνεχώς στη συνεργασία των τάξεων) αλλά μόνο αυτός που παραδέχεται κι αγωνίζεται για την τελική της συνέπεια-κατάληξη.

Θα περίμενα να δω στα σημερινά πρωτοσέλιδα του αστικού τύπου ένα παρόμοιο κείμενο με τον τίτλο της ανάρτησης, αλλά προφανώς οι αστοί δεν είναι τόσο αφελείς για να παίρνουν την επιθυμία τους για πραγματικότητα, και δε θα κάνουν ποτέ αυτό που είχε κάνει η Αυγή στο πρωτοσέλιδό της για τη χούντα, πριν από μισό αιώνα ακριβώς. Θέλουν να ξορκίσουν όμως τον υπαρξιακό τους φόβο και για αυτό περνάνε με πλάγιους τρόπους αυτό το μήνυμα, κι όλα τα βαριά (μαύρης, πράσινης και ροζ απόχρωσης) βαράνε στην ίδια κατεύθυνση, κλίνουν σε όλες τις πτώσεις και όλους τους τόνους αυτό το μήνυμα: ότι στην Ελλάδα δε θα νικήσουν ποτέ οι κομμουνιστές κι η επανάσταση.
Ακόμα κι αν δεν είναι τόσο κουτοί για να το κάνουν πρωτοσέλιδο τίτλο...

Υστερόγραφα

-Υποθέτω πως οι περισσότεροι αναγνώστες του μπλοκ που βρίσκονται στην πρωτεύουσα θα ανηφορίσουν προς τον Περισσό για τη σημερινή εκδήλωση-παρουσίασης της πρόσφατης έκδοσης της ΣΕ και του τμήματος Ιστορίας για τα 50 χρόνια από το πραξικόπημα των συνταγματαρχών.

Όσοι δεν πάνε εκεί όμως ή νομίζουν πως προλαβαίνουν να τα συνδυάσουν και να βρεθούν και στα δύο με κάποιον τρόπο, μπορούν να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό και την παρουσίαση του δίσκου των Φρανκ και Drugitiz (με τη συμμετοχή του Σφάλματος και άλλων)) στο Modu στην Κολωνού (κοντά στο Μεταξουργείο) για την οποία μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ.

Το παραπάνω εντάσσεται στην κατηγορία σύγχρονη καλλιτεχνική πρόταση.
Αυτό που δεν μπορεί να ενταχθεί στην ίδια κατηγορία (σίγουρα όχι της σύγχρονης κι ελέγχεται ίσως για κάποιους το "καλλιτεχνικής) αλλά αγγίζει τις ευαίσθητες χορδές της κε του μπλοκ είναι ο Στάθης Ψάλτης που πέθανε σήμερα, αφήνοντας πίσω του αρκετό υλικό για κάθε πιθανό σχόλιο. Περισσότερα όμως σε επόμενο σημείωμα...

Δούλεψη εγώ δεν υπογράφω

Η Ελένη του Γκατζογιάννη -που έγινε Νίκολας Γκέιτζ στο Αμέρικα- ήταν κατά μία έννοια το νέο κύμα πριν το νέο κύμα στην ιστοριογραφία. Κάτι σαν πρόδρομος των καλυβομαραντζίδηδων, χωρις επιστημονικά γαλόνια, αλλά με πανομοιότυπη μέθοδο: από τη διαστρέβλωση του ειδικού στην αυθαίρετη γενίκευση κι ένα προκάτ συμπέρασμα, που πρέπει πάση θυσία να στηριχθεί.

Η "άλλη Ελένη" είναι η απάντηση του Βασίλη Καββαθά, που κάνει μια δημοσιογραφική έρευνα, έχει πολιτικούς περιορισμούς από τη σκοπιά ενός πασόκου που θλίβεται για τον εμφύλιο στον οποίο μας έριξαν οι ξένοι, και μπερδεύεται συχνά ανάμεσα στο συναίσθημα και τα λογικά επιχειρήματα, στην προσπάθεια αποκατάστασης της ιστορικής αλήθειας και το συμψηφισμό της Ελένης με τις Ελένες της δικής μας σκοπιάς.

Παρόλα αυτά, παρουσιάζει ενδιαφέρον, καθώς σώζει αρκετές μαρτυρίες κι ενδιαφέροντα άρθρα της εποχής για το βιβλίο, όπως πχ το διάλογο στις στήλες της Αυγής (για τη λογοτεχνική αξία της Ελένης, την ελεύθερη έκφραση, και το αν οι ιδιαίτερες συνθήκες ενός πολέμου δικαιολογούν κάθε πράξη) όπου οι πολιτικοί αναθεωρητές ξεκινούν ντροπαλά να συναντήσουν τον ιστορικό αναθεωρητισμό.

Σε ένα άλλο σημείο, το βιβλίο αναφέρεται στο μηχανισμό απόσπασης δηλώσεων φρονημάτων από το κράτος και τα όργανά του. Και στη φράση μιας ηλικιωμένης γυναίκας, που οι βασανιστές την πιέζουν να αποκηρύξει το γιο της και τις ιδέες του, για να τους απαντήσει:
-Από πολιτικά δεν έχω ιδέα γιε μου, αλλά δούλεψη εγώ δεν υπογράφω...

Κι επειδή γλώσσα λανθάνουσα τα αληθή λέγει, η δούλεψη δεν ήταν μια απλή αποκήρυξη ιδεών, αλλά κάποιες φορές σήμαινε ουσιαστικά ότι έμπαινε κανείς στη δούλεψη του ταξικού εχθρού και γινόταν γρανάζι στη μηχανή του, πχ ενάντια στους παλιούς του συναγωνιστές, για να αποδείξει την ειλικρινή μεταμέλειά του. Και δεν είναι καθόλου εύκολο για κάποιον σπασμένο (και δεν εννοώ το "Σπασμένο Παράθυρο" προφανώς) να πει όχι και να τραβήξει φρένο στην κατρακύλα.

Δε χρειαζόταν συνεπώς ιδιαίτερη πολιτική κατάρτιση η γιαγιά, για να καταλάβει τι σήμαινε μια δήλωση και πώς ευνούχιζε τον αγωνιστή, τι υποδήλωνε η συγκεκριμένη αδυναμία του μπροστά στα βασανιστήρια, για τους συντρόφους του που παρέμεναν αλύγιστοι. Σήμαινε βασικά να προδώσεις τις ιδέες σου και να σηκώσεις το αβάσταχτο βάρος μιας ζωής ελαφριάς, κενής, χωρίς ιδανικά (εδώ ίσως κολλάει κι η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι). Να προδώσεις ένα κομμάτι του εαυτού σου, χωρίς το οποίο μένεις άδειος, ζωντανό περιφερόμενο πτώμα χωρίς ψυχή.

Είναι λοιπόν εντυπωσιακό -με την κακή έννοια- πώς κάποιοι πολιτικά καταρτισμένοι έφτασαν αναδρομικά στο σημείο να κάνουν μόνοι τους δηλώσεις δουλοφροσύνης στο σύστημα, να φτύνουν το παρελθόν τους, γλείφοντας εκεί που έφτυναν, να συνειδητοποιούν πως πήραν τη ζωή τους λάθος κι αλλάξανε ζωή. Κι αφού ήταν τόσο απλό, τζάμπα κι άδικα ταλαιπωρούνταν κι έχαναν τα καλύτερα χρόνια της ζωής τους, ταλαιπωρώντας χωρίς λόγο και τους ανθρωποφύλακές τους.

Είναι εντυπωσιακό επίσης -με την ίδια κακή έννοια- πώς κάποιοι υποτιμούσαν τόσο πολύ το ζήτημα της δήλωσης: έλα μωρέ, γιατί δεν κάνετε, τόσοι και τόσοι που έκαναν τι έπαθαν στην τελική; Σε μια χώρα όπου είσαι ό,τι δηλώσεις -πχ αριστερός αντιμνημονιακός- και δε χρειάζεται να το δέσεις στην πράξη -που είναι κριτήριο για τις όποιες προθέσεις-δηλώσεις- οπότε μπορείς να δουλεύεις εσαεί τους πάντες. Και δε χρειάζεται ποτέ να δουλέψεις, αν εξαγοράσεις τα ένσημα από το αριστερό παρελθόν σου (που λέει κι ο Σπύρος στους Απαράδεκτους) και να τα εμπορευτείς έξυπνα στην αγορά εργασίας.

Εξάλλου η δούλεψη, κάθε δουλειά, στο δοσμένο, κυρίαρχο πλαίσιο, είναι μια μορφή "δήλωσης, συμβιβασμού με την ιδέα ότι γίνεσαι εμπόρευμα, πουλάς τον εαυτό σου για να ζήσεις και όχι για να δημιουργήσεις, που είναι το πραγματικό νόημα της ζωής. Και σήμερα φτάνουμε στο σημείο να μην παλεύουμε για την κατάργησης της μισθωτής σκλαβιάς, αλλά (να παρακαλάμε) για το δικαίωμά μας σε αυτήν, σε μια οποιαδήποτε θέση εργασίας, κι είμαστε έτοιμο να δηλώσουμε τα πάντα για να την αποκτήσουμε.
Είμαστε σκλάβοι κι αν χρειαστεί θα παλέψουμε για τη σκλαβιά μας, όπως λέει ο Αστερίξ στις Δάφνες του Καίσαρα (κι οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν).

Συμπερασματικά λοιπόν το αστικό κράτος δε ζητά ποτέ από το λαό να δηλώσει τι πραγματικά θέλει. Το πολύ-πολύ να του ζητήσει να δηλώσει τι αποκηρύσσει. Μια έτοιμη δοσμένη φόρμα δήλωσης για να αποκηρύξεις τον κομμουνισμός, τις ιδέες του και τις παραφυάδες τους (που ωστόσο μπορούν να παίξουν χρήσιμο για αυτούς ρόλο, δυσφημώντας τον). Απεταξάμην και τα μνημόνια, στην ερώτηση του περίφημου δημοψηφίσματος, που άλλαξε σε μια νύχτα, γιατί ΤΙΝΑ κάνουμε, δεν υπάρχει τελικά εναλλακτική εντός συστήματος -και πού να τρέχεις τώρα να αλλάζεις και να εγκαθιδρύεις καινούριο με επανάσταση κι άλλες εξαλλοσύνες που αφορούν τη Δευτέρα Παρουσία...

Μια καμένη συζήτηση

Κάποιες φορές τα πιο σοβαρά πράγματα λέγονται με τον πιο κωμικό τρόπο. Αλίμονο όμως στο σφο αναγνώστη που θα πάρει τοις μετρητοίς ό,τι διαβάσει παρακάτω, χωρίς να το φιλτράρει και να το δει στα προλεκάλτ συμφραζόμενα της ανάρτησης.

Ο τίτλος θα μπορούσε να είναι "μια συζήτηση που έγινε", παραπέμποντας κι απαντώντας ευθέως στο βιβλίο "μια συζήτηση που δεν έγινε" των Κοτζιά-Μπατίκα. Κι εντάξει με το μακαρίτη, αλλά με τον πρώτο, αν την είχαμε κάνει εγκαίρως τη συζήτηση, θα μαθαίναμε μια ώρα αρχύτερα πόσο πασόκος ήταν, και θα είχε φύγει πριν το 89' για να φτιάξει τη λεζάντα του, στην αναζήτηση ενός υπουργείου, ως δισκοπότηρου για τις φιλοδοξίες του.

Εδώ όμως πρόκειται για συζήτηση μεταξύ σφων και φίλων, με την ευρεία έννοια, από 15 έως 19 στην κλίμακα των συνεδρίων, σχηματικά μιλώντας, αλλά πάντως άπαντες κουκουέδες, με αντίληψες, προβληματισμούς κι απ' όλα. Παρακάτω παρουσιάζω σκόρπια μερικά αποκρυσταλλώματα από το συντροφικό σουαρέ, τα θέματα και τις αμπελοφιλοσοφίες που το απασχόλησαν. Κι όποιος δεν πάρει σοβαρά τις οδηγίες χρήσης του κειμένου στην πρώτη παράγραφο, κακό του κεφαλιού του.

-Η γραμμή των άλλων είναι ξεκάθαρη. Μια φωτεινή μαύρη γραμμή μες σε μια κατάμαυρη νύχτα, που σου λένε: περπάτα την. Παρ-ακολουθούν διακριτικά τη δική μας για να ετεροπροσδιοριστούν, ανησυχούν για τις αποχρώσεις και τα ζιγκ-ζαγκ της, αλλά έχουν σταθερό αντι-ΚΚΕ μπούσουλα για να διατηρούν το γενικό προσανατολισμό. Κι όταν λένε τη δική μας γραμμή αντιφατική, το κάνουν στα πλαίσια αυτής ακριβώς της δουλειάς που έχουν αναλάβει.

-Οι αστοί αναλυτές επαινούν κατά καιρούς του κόμμα και την υπεύθυνη στάση του για το ευρώ, όχι απαραίτητα για να το προβοκάρουν, αλλά γιατί παίζει το παιχνίδι τους, δεν αμφισβητεί το κυρίαρχο πλαίσιο και του δίνει αριστερό άλλοθι. Τάδε έφη το Πριν, η εφημερίδα της ανεξάρτητης αριστεράς.

Με το ίδιο αήττητο σκεπτικό βέβαια, κι έχοντας πάντα υπόψη τη στάση των ΜΜΕ, πολλά κυρίαρχα ΜΜΕ επιτίθενται πολλές φορές στην κυβέρνηση επειδή χτυπάει τα μεγάλα συμφέροντα, και όχι ως μέσο πίεσης -για τους δικούς τους σκοπούς- ή για να στήσουν το κάλπικο δίπολο, που τα εξυπηρετεί καλύτερα. Η τυπική λογική στις κορυφαίες της στιγμές.

-Ναι αλλά τι λέμε στην πραγματικότητα για το ευρώ; Θα είναι όντως καταστροφή μια πιθανή έξοδος από την ευρωζώνη;
Τελικά δεν είναι εύκολο να συμφωνήσουμε ούτε καν μεταξύ μας. Μπορούμε να πάρουμε όμως τρεις βασικές παραμέτρους και να εξετάσουμε τα διάφορα ενδεχόμενα: τι ισχύει στην πραγματικότητα, τι λέει το κόμμα, και τι θα έπρεπε να λέει.

Πρώτος σφος: όντως λέμε πως εκτός ευρώ τα πράγματα θα χειροτερέψουν, κι είναι λάθος, γιατί οι μάζες τρομάζουν κι ενεργοποιούν τα συντηρητικά αντανακλαστικά του νοικοκυραίου.

Δεύτερος σφος: ναι, αυτό λέμε, και όντως ισχύει. Αλλά δε θα έπρεπε να το λέμε ή να το τονίζουμε, με την έννοια πως κι η επανάσταση, στον αδύναμο κρίκο της αλυσίδας, θα αντιμετωπίσει τρομερές δυσκολίες στα πρώτα της βήματα και ίσως μια ραγδαία πτώση του βιοτικού επιπέδου λόγω του εμπάργκο που μπορεί να μας επιβάλει ο καπιταλιστικός περίγυρος ή μιας πιθανής ιμπεριαλιστικής επέμβασης -όπως το 17' στη Ρωσία.
Δεν είναι αυτά τα σημεία που θα τονίσουμε όμως για να πετύχουμε τη συσπείρωση του κόσμου και να τον πείσουμε να παλέψει μαζί μας μέχρι το τέλος, για την προοπτική της κοινωνίας του μέλλοντος

Συμπέρασμα: εκτός από το διαχρονικό υπαρξιακό ερώτημα "τι να κάνουμε" υπάρχει και το εξίσου σημαντικό "τι να λέμε" που αναζητεί απάντηση στην εκάστοτε συγκυρία.

Τρίτος σφος: αυτό που λέμε είναι ότι μια έξοδος σκέτη (χωρίς μουστάρδα, κρεμμύδι, τζατζίκι και λαϊκή εξουσία) είναι μια τρύπα στο νερό ή στο μετρό της Θεσσαλονίκης -που είναι όντως κάτι για τη δευτέρα παρουσία. Ότι η αλλαγή νομίσματος θα χαρατσώσει το λαϊκό εισόδημα, κι η παραμονή στην ευρωζώνη-ΕΕ σημαίνει μνημόνια διαρκείας, μία ή η άλλη φράγκο δύο.

Και το ένα επιδείνωση και το άλλο επιδείνωση -σε σχέση με σήμερα- δεν έχει να περιμένει κάτι ο εργαζόμενος λαός, αν δεν αλλάξουν τα πράγματα εκ βάθρων. Το ένα είναι αυτό που ζούμε τώρα, το άλλο το περιγράφουμε με λεπτομέρειες γιατί είναι το βασικό ανάχωμα, χαλκάς κι όχι κρίκος, που εγκλωβίζει συνειδήσεις αντί να δίνει πάτημα να ριζοσπαστικοποιηθούν.
Αυτό δε σημαίνει ότι η μία επιδείνωση είναι χειρότερη ή προτιμότερη από την άλλη, και μπαίνουμε στη διαδικασία να επιλέξουμε το μικρότερο κακό. Όπως πχ σε ένα σκίτσο του Ζάχαρη, που η Ελλάδα πανηγυρίζει γιατί απέφυγε τα χειρότερα, ενώ οδεύει -και βασικά τη σέρνουν από το μαλλί- προς τα τρισχειρότερα.

-Η θέση μου είναι σαφής: λέμε όχι σε όλα τα πλαστά διλήμματα και τα δημοψηφίσματα της αστικής τάξης.#diplis
Εννοείς δηλ ότι δε συμμετέχουμε από θέση αρχής, για να μην εγκλωβιστούμε; Ή ότι θες να πάρουμε μέρος και να ψηφίσουμε το όχι;

-Αν πρέπει για λόγους τακτικής να μπαίνει αυτόνομα ο κρίκος της αποδέσμευσης της ΕΕ από το στρατηγικό στόχο, γιατί να μη γίνει το ίδιο με το νόμισμα και τον ευρωσκεπτικισμό της ΛαΕ; Και γιατί να μην μπουν κι άλλοι τακτικοί στόχοι ως κρίκοι (στάση πληρωμών, διαγραφή ενός μέρους του χρέους, κοκ) προς άμεση υλοποίηση; Δεν είναι τα ίδια ακριβώς επιχειρήματα για τον κρίκο της ΕΕ που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πάσα νόσο και κάθε ρεφορμιστική αυταπάτη;

-Το ΚΚΕ είναι αντικειμενικά πιο αριστερά από την Ανταρσυα -ακόμα κι αν κάποιος το διαπιστώνει αυτό χωρίς αξιολογική κρίση, ή το σημειώνει αρνητικά, ότι γίνεται αριστερίστικο, μαξιμαλιστικό κτλ
Μπαίνει λοιπόν το ερώτημα, παραφράζοντας ένα γνωστό τσιτάτο του Βλαδίμηρου για τον αριστερό οπορτουνισμό.

Το ΝΑΡ ήταν η αριστερή τιμωρία για τα δεξιά λάθη του κόμματος τότε;
Η σημερινή Ανταρσυα είναι η δεξιά τιμωρία για τα αριστερά λάθη του κόμματος σήμερα;
Ή το ΚΚΕ είναι η αριστερή τιμωρία για το δεξιό οπορτουνισμό της Ανταρσυα;
Κι η ΛαΕ, που είναι μία από τα ίδια, ποιον ακριβώς τιμωρεί και με ποιον τρόπο; Ή είναι το "δις εξαμαρτείν" στο κυνήγι του καλού ΠαΣοΚ;