Το τέλος του κόκκινου ανθρώπου

Αν και η συγγραφέας του έχει σαφώς αντιδραστική σκοπιά κι έχει αφήσει πίσω της το παρελθόν και τις κομμουνιστικές ιδέες της νιότης της, το βιβλίο της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, το Τέλος του Κόκκινου Ανθρώπου, είναι ένα πολύ ενδιαφέρον μωσαϊκό συνεντεύξεων, πορτρέτων, μαρτυριών ή κάτι μεταξύ όλων αυτών, τέλος πάντων, που δίνει ενδιαφέρουσες πτυχές των γεγονότων, μια αντιφατική εικόνα του σοβιετικού (κόκκινου) ανθρώπου που εκλείπει από το ιστορικό προσκήνιο και το πιο σημαντικό, άφθονο υλικό για σκέψη και προβληματισμό.

Επιφυλάσσομαι για μια πιο αναλυτική παρουσίαση-αξιοποίηση στο μέλλον. Σήμερα περιορίζομαι στην αντιγραφή δύο αποσπασμάτων από τις συνεντεύξεις του βιβλίου. Θεώρησα πως είναι πολύ πιο ενδιαφέρον να μην παραθέσω φιλοσοβιετικά αποσπάσματα, από νοσταλγούς της μεγάλης σοβιετικής πατρίδας, αλλά κάποιες χαρακτηριστικές μαρτυρίες ατόμων από την αντίθετη πλευρά. Η πρώτη δείχνει ανάγλυφα τη νοοτροπία και τα "ιδανικά" αυτής της πλευράς, η δεύτερη δίνει μια διαφορετική πτυχή για το πραξικόπημα του Αυγούστου του 91' και το ζήτημα της συμπάθειας του κόσμου προς τη σοβιετική εξουσία (που έπνεε βέβαια τα λοίσθια).

Καλή ανάγνωση.

Αν είναι να πούμε για τη δεκαετία του '90... δε θα έλεγα πως ήταν όμορφη εποχή, ήταν αποκρουστική εποχή. Έγινε μια ανταλλαγή στο μυαλό κατά (σ.σ. πιθανότατα εννοεί "εκατόν...") ογδόντα μοίρες.,, Κάποιοι δεν άντεξαν και τους έστριψε, τα ψυχιατρεία γέμισαν. Επισκεπτόμουν ένα φίλο: ο ένας να φωνάζει "Είμαι ο Στάλιν! Είμαι ο Στάλιν!" και ο άλλος να λέει "Είμαι ο Μπερεζόφσκι! Είμαι ο Μπερεζόφσκι!". Είχαν ολόκληρη πτέρυγα γεμάτη με Στάλιν και Μπερεζόφσκι.. Στο δρόμο έπεφταν όλη την ώρα πυροβολισμοί. Είχε σκοτωθεί ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων. Κάθε μέρα συγκρούονταν μεταξύ τους συμμορίες. Να αρπάξουν. Να προλάβουν. Πριν προλάβει κάποιος άλλος. Τον έναν τον κατέστρεφαν, τον άλλον τον έβαζαν φυλακή. Από το θρόνο στα τάρταρα. Από την άλλη πλευρά, ήταν σκέτη απόλαυση - να τα παρακολουθείς όλα αυτά με τα ίδια σου τα μάτια...

Στις τράπεζες ο κόσμος σχημάτιζε ουρές, ήθελαν να ιδρύσουν δικές τους επιχειρήσεις: να ανοίξουν ένα αρτοποιείο, ένα μαγαζί με ηλεκτρονικά... Έχω σταθεί κι εγώ σ' αυτή την ουρά. Μου έκανε εντύπωση πόσο πολλοί ήμασταν. Μια θείτσα με πλεκτό σκουφάκι στο κεφάλι, ένας μικρός με σπορ σακάκι, ένας γεροδεμένος χωρικός, με εγκληματική φάτσα... Εβδομήντα και χρόνια μάς μάθαιναν πως η ευτυχία δεν είναι στα λεφτά, και πως τα καλύτερα πράγματα στη ζωή είναι δωρεάν. Η αγάπη, για παράδειγμα. Έφτασε όμως να ξεστομίσουν δημόσια "κάντε εμπόριο", "πλουτίστε" και τα ξεχάσαμε όλα. Ξεχάσαμε όλα τα σοβιετικά βιβλιαράκια.  Αυτοί οι άνθρωποι δεν έμοιαζαν καθόλου με εκείνους που καθόμουν κι έπαιζα την κιθάρα μου το πρωί. Τρία ακόρντα είχα μάθει όλα κι όλα. Το μοναδικό που τους συνέδεε με τους ανθρώπους της κουζίνας ήταν το ότι είχαν κι εκείνοι μπουχτίσει τις κόκκινες σημαίες κι όλο το συναφές σκουπιδαριό: τις συγκεντρώσεις της Κομσομόλ, τα μαθήματα πολιτικής ιστορίας... Ο σοσιαλισμός θεωρούσε τον άνθρωπο λιγάκι βλάκα...

Ξέρω πολύ καλά τι θα πει όνειρο. Όλα μυ τα παιδικά χρόνια παρακαλούσα να μου αγοράσουν ένα ποδήλατο και δε μου το αγόραζαν. Ζούσαμε φτωχικά. Στο σχολείο εμπορευόμουν στα κρυφά παντελόνια τζιν, στο πανεπιστήμιο σοβιετικές στρατιωτικές στολές και διάφορα άλλα σοβιετικά μικροπράγματα. Τα αγόραζαν οι ξένοι. Το συνηθισμένο πάρε δώσε. Επί σοβιετικής εποχής για κάτι τέτοιο έμπαινες μέσα τρία με πέντε χρόνια. Ο πατέρας μου με κυνηγούσε με τη λουρίδα και φώναζε: "Μαυραγορίτη! Εγώ έχυσα το αίμα μου για να υπερασπιστώ τη Μόσχα και να έχω μεγαλώσει αυτό το σκατό!". Αυτό που χτες ήταν έγκλημα σήμερα είναι μπίζνα. Αγόραζαν στο ένα μέρος καρφιά, στο άλλο σόλες για τακούνια, τα έβαζα σε μια πλαστική σακουλίτσα μαζί και τα πουλούσα ως νέο προϊόν. Έφερνα στο σπίτι λεφτά. Αγόραζα τα πάντα, γέμιζα το ψυγείο έως πάνω. Οι γονείς μου περίμεναν πως θα έρχονταν να με συλλάβουν. (Γελάει). Έκανα αγοραπωλησίες με είδη για το σπίτι. Χύτρες ταχύτητας, σκεύη για μαγείρεμα στον ατμό... τα έφερνα από τη Γερμανία με το αυτοκίνητο κι από πίσω ένα τρέιλερ γεμάτο. Το μαγαζί ανθούσε... Στο γραφείο είχα ένα χαρτοκιβώτιο, απ' το κομπιούτερ, γεμάτο λεφτά. Μόνο έτσι τα καταλάβαινα τα λεφτά. Έπαιρνα, έπαιρνα από κείνο το χαρτοκιβώτιο και δεν τελείωναν. Τα είχα αγοράσει όλα: αυτοκίνητο, διαμέρισμα, ένα "Ρόλεξ"... Θυμάμαι εκείνη τη μέθη... Να μπορείς να εκπληρώσεις όλες σου τις επιθυμίες, όλες τις μυστικές σου φαντασιώσεις. Έμαθα πολλά πράγματα για μένα τον ίδιο: Πρώτον, ότι δεν είχα γούστο, και δεύτερον πως ήμουν κομπλεξικός. Δεν ξέρω να χρησιμοποιώ τα λεφτά. Δεν ήξερα πως τα πολλά λεφτά πρέπει να δουλεύουν, πως δεν κάνει να μένουν αδρανή. Τα λεφτά δημιουργούν στον άνθρωπο μια αίσθηση όμοια με εκείνη της εξουσίας, της αγάπης... Ονειρευόμουν... Και πήγα στο Μονακό. Στο καζίνο του Μόντε Κάρλο έχασα τεράστια ποσά, πάρα πολλά λεφτά. Είχα παρασυρθεί... Ήμουν δούλος του χαρτόκουτου. Είχα λεφτά ή όχι; Πόσα; Έπρεπε να τα αυξάνω όλη την ώρα. Σταμάτησαν να με ενδιαφέρουν όσα με ενδιέφεραν παλιότερα. Η πολιτική... οι συναντήσεις... Πέθανε ο Ζαχάροφ. Πήγα να τον αποχαιρετήσω. Εκατοντάδες χιλιάδες κόσμος... Έκλαιγαν όλοι, έκλαιγα κι εγώ. Και να που πριν από λίγο καιρό διαβάζω γι' αυτόν στην εφημερίδα: "Πέθανε ο μεγάλος τρελός της Ρωσίας". Και σκέφτηκα πως είχε πεθάνει εγκαίρως. Επέστρεψε από την Αμερική ο Σολζενίτσιν, έπεσαν όλοι πάνω του. Εκείνος όμως δε μας καταλάβαινε, ούτε εμείς εκείνον. Ήταν σαν ξένος. Είχε έρθει στη Ρωσία κι έβλεπε έξω απ' τα παράθυρά του το Σικάγο...

Πώς θα ήμουν χωρίς την περεστρόικα; Ένας μηχανικός με έναν μισθουλάκο όλο κι όλο... (Γελάει). Και τώρα έχω δική μου κλινική. Έχω κάμποσες εκατοντάδες ανθρώπους που κρέμονται από πάνω μου με τις οικογένειές τους, τους παππούδες, τις γιαγιάδες τους. Εσείς συγκεντρώνεστε, σκέφτεστε, εγώ δεν έχω τέτοια θέματα. Δουλεύω νυχθημερόν. Αγόρασα τον τελευταίο εξοπλισμό, έστειλα χειρουργούς για μετεκπαίδευση στη Γαλλία. Δεν είμαι αλτρουιστής, κερδίζω πολλά. Τα έκανα όλα μόνος μου... Με τριακόσια δολάρια στην τσέπη... Άρχισα τις επιχειρήσεις με κάτι τύπους για συνεταίρους που, αν τώρα δα έμπαιναν στο δωμάτιο, θα πέφτατε κάτω. Γορίλλες σκέτοι! Με ένα άγριο βλέμμα, άλλο πράγμα! Τώρα δεν υπάρχουν πια, έχουν χαθεί σαν τους δεινόσαυρους. Κυκλοφορούσα με αλεξίσφαιρο γιλέκο, με είχαν πυροβολήσει. Αν κάποιος τρώει λιγότερο σαλάμι από μένα δε με ενδιαφέρει. Τον θέλατε όλοι τον καπιταλισμό. Τον ονειρευόσασταν! Μη φωνάζετε λοιπόν πως σας εξαπάτησαν...

-.-

Το πρωί άκουσα στην τηλεόραση για την "ανικανότητα του Γκορμπατσόφ να κυβερνήσει τη χώρα λόγω βαριάς ασθένειάς του"... είδα κάτω απ' τα παράθυρά μου τα τανκς... Τηλεφωνώ στους φίλους μου -είναι όλοι υπέρ του Γέλτσιν. Ενάντια στη χούντα. Θα τον υπερασπιστούμε τον Γέλτσιν! Ανοίγω το ψυγείο, βάζω στην τσέπη μου ένα κομματάκι τυρί. Στο τραπέζι είδα κάτι κουλουράκια, τα μάζεψα. Και για όπλο; Κάτι έπρεπε να πάρω μαζί μου... Στο τραπέζι υπήρχε ένα μεγάλο μαχαίρι κουζίνας... το κράτησα για λίγο στο χέρι μου κι ύστερα το έβαλα στη θέση του. (Άρχισε να σκέφτεται.) Και αν... και αν νικούσαν;

Τώρα δείχνουν στην τηλεόραση στιγμιότυπα: τον Ροποστροπόβιτς που είχε έρθει απ' το Παρίσι να κάθεται με ένα αυτόματο όπλο, τις κοπέλες να φιλεύουν τους στρατιώτες παγωτό... Ένα μπουκέτο λουλούδια πάνω σε ένα τανκς... Τα δικά μου στιγμιότυπα είναι διαφορετικά... Οι γιαγιάδες της Μόσχας να δίνουν σάντουιτς στους στρατιώτες και να τους βάζουν στα σπίτια τους για να χρησιμοποιήσουν την τουαλέτα. Έφεραν μια ολόκληρη μονάδα τανκς στην πρωτεύουσα και δεν είχαν προβλέψει ούτε για φαγητό ούτε για τουαλέτα! Μέσα απ' τους πυργίσκους έβγαιναν οι λεπτοί λαιμοί των παλικαριών, και να κάτι μάτια, γεμάτα φόβο. Δεν καταλαβαίνουν τίποτα. Την τρίτη μέρα πια κάθονται πάνω στα τανκς, κακόκεφοι, πεινασμένοι. Ξενυχτισμένοι. Οι γυναίκες τους περικυκλώνουν. "Παιδιά μας θα ρίξετε πάνω μας;". Οι στρατιώτες δε μιλάνε, μόνο ένας αξιωματικός γρυλίζει: "Αν μας διατάξουν, θα σας ρίξουμε". Οι στρατιώτες χάθηκαν σαν να τους πήρε ο αέρας, κρύφτηκαν από κάτω. Έτσι ήταν! Τα δικά μου στιγμιότυπα δεν ταυτίζονται με τα δικά σας... Στεκόμαστε σε κλοιό, περιμένουμε επίθεση. Κυκλοφορούν φήμες: σε λίγο θα ρίξουν αέρια, υπάρχουν ελεύθεροι σκοπευτές στις σκεπές... Μας πλησιάζει μια γυναίκα, στο σακάκι της παράσημα: "Ποιον υπερασπίζεστε; Τους καπιταλιστές;" -Ναι, εσένα τι σε κόφτει κοπελιά; Εμείς στεκόμαστε εδώ για την ελευθερία μας". -Εγώ πολέμησα για τη σοβιετική κυβέρνηση, για τους εργάτες και τους αγρότες. Όχι για τα ψιλικατζίδικα και τους συνεταιρισμούς. Αν μου έδιναν τώρα ένα αυτόματο..."

Όλα κρέμονταν από μια κλωστή. Μύριζε αίμα. Δε θυμάμαι καμία γιορτή...

Δύο κείμενα για την Ηριάννα Β. Λ.

Ή μάλλον, για την ακρίβεια, ένα κείμενο για την Ηριάννα και ένα για όσους ασκήθηκαν στο αγαπημένο τους χόμπι, πατώντας πάνω στην υπόθεσή της (κάποιοι θα το πουν αντικουκουεδίλα, εγώ θα το πω αντικομμουνισμό, και ναι, θεωρώ ότι ταυτίζονται).

Σήμερα η Ηριάννα, αύριο ποιος;

Αναδημοσιεύεται από την Κατιούσα

Θα μπορούσε να είναι η λογική του παραλόγου, αλλά είναι απλώς η λογική του συστήματος. Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας απαιτεί την τρομοκράτηση των τρίτων, που είναι αθώοι κι αμέτοχοι. Μέχρι αποδείξεως του εναντίου, θα έλεγε κανείς. Αλλά ακόμα κι αν δεν αποδειχτεί τίποτα, αυτά είναι ψιλά γράμματα για την ελληνική δικαιοσύνη.

Μια 29χρονη κοπέλη ζει εδώ και αρκετά χρόνια -αλλά ιδιαίτερα τις τελευταίες μέρες- έναν εφιάλτη χωρίς τέλος και την τιμωρία των δικαστικών αρχών, επειδή αρνήθηκε να χωρίσει το σύντροφό της, που θεωρούνταν ύποπτος για συμμετοχή στη “Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς”. Ο σύντροφός της τελικά αθωώθηκε, αλλά η ίδια τιμωρείται διότι δε συνεμορφώθη προς τας υποδείξεις της έδρας και στέλνεται για “σωφρονισμό” στις φυλακές της Θήβας!

Η Ηριάνα Β. Λ. είναι υποψήφια διδάκτωρ της Φιλοσοφικής στο ΕΚΠΑ κι επιστημονική συνεργάτιδα σε διάφορα πανεπιστημιακά προγράμματα. Μέχρι πριν λίγο καιρό περνούσε πολλές ώρες της ημέρας της στο Πανεπιστήμιο, διδάσκοντας στο Διδασκαλείο Ελληνικής Γλώσσας. Αλλά στις αρχές του μήνα καταδικάστηκε σε 13 χρόνια κάθειρξη και οδηγήθηκε στις φυλακές της Θήβας, εξαιτίας μιας δίκης που δεν απέδειξε σε κανένα σημείο την ενοχή της και πήρε μια φανερά άδικη απόφαση, με ανύπαρκτους μάρτυρες και στοιχεία. Πλέον συνεχίζει αναγκαστικά τη μελέτη της στο κελί της.

Για το χρονικό της υπόθεσης, δανειζόμαστε κάποια στοιχεία από το διαδικτυακό ψήφισμα για τη συλλογή υπογραφών που ζητούν την απελευθέρωσή της, όπου εξιστορούνται τα βασικά γεγονότα.

Στις 14 Μαρτίου 2011 η Αντιτρομοκρατική έκανε έφοδο στο σπίτι του φοιτητή ΕΜΠ και φίλου της Ηριάννας, Κωνσταντίνου. Εκείνο το βράδυ στο σπίτι κοιμόταν και η Ηριάννα, τότε φοιτήτρια Φιλοσοφικής. Προσάγεται στη ΓΑΔΑ όπου δίνει προανακριτική κατάθεση, οικειοθελώς DNA, αποτυπώματα και την ίδια μέρα αφήνεται ελεύθερη.

18 Νοέμβρη 2011. Σύμφωνα με την κατάθεση ενός «μάρτυρα» που δεν ξαναεμφανίζεται ποτέ στο εξής, ούτε στο δικαστήριο, ανακαλύπτονται όπλα που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί πουθενά σε χώρο του ΕΜΠ στου Ζωγράφου.

11 Ιανουαρίου 2013. Συλλαμβάνεται η Ηριάννα και κατηγορείται ως μέλος της ΣΠΦ και για οπλοκατοχή, με βάση ένα χαμηλής ποσότητας και κακής ποιότητας δείγμα DNA σε γεμιστήρα εκτός όπλου, από τα ευρήματα στο ΕΜΠ, ενάμισι χρόνο μετά την υποτιθέμενη ανακάλυψή τους κι ενώ το DNA της Ηριάννας είναι στα χέρια της αστυνομίας εδώ και δύο χρόνια. Γίνεται εξονυχιστική έρευνα στο σπίτι και το αυτοκίνητό της, αλλά δε βρίσκεται το παραμικρό ενοχοποιητικό στοιχείο. Η φοιτήτρια αφήνεται ελεύθερη με περιοριστικούς όρους, κι αργότερα ζητάει την άρση της για να μπορέσει να παρουσιάσει στο εξωτερικό κάποιες δημοσιεύσεις της, στο πλαίσιο των σπουδών της.

Ο σύντροφός της, Κωνσταντίνος, παραπέμπεται σε δίκη ως μέλος της ΣΠΦ, με μοναδικό στοιχείο τη φιλική του σχέση με δύο μέλη της οργάνωσης. Με πρόταση του εισαγγελέα Σωτήρη Μπάγια και με απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων, ο Κωνσταντίνος αθωώνεται αμετάκλητα. Αλλά η ίδια οδηγείται σε δίκη, στην οποία δεν υπάρχει κανένα επιβαρυντικό στοιχείο εναντίον της, κανένας μάρτυρας κατηγορίας και το μόνο στοιχείο είναι ένα χαμηλής ποσότητας και κακής ποιότητας δείγμα DNA. Όταν ζήτησε να γίνει επανέλεγχος του δείγματος σε πιστοποιημένο εργαστήριο, η απάντηση της αστυνομίας ήταν πως το δείγμα είχε τελειώσει! Συνεπώς δεν υπάρχει καμία περίπτωση ταυτοποίησης και καταρρέει το μοναδικό στοιχείο στο οποίο βασίζεται η κατηγορία.

Παρόλα αυτά, το δικαστήριο την καταδικάζει σε 13 χρόνια κάθειρξη, χωρίς ελαφρυντικά. Στις 17 Ιουλίου έχει οριστεί δικάσιμος για να επανεξεταστεί η υπόθεση, αλλά η Ηριάννα πρέπει να παραμείνει φυλακισμένη μέχρι την εκδίκαση της έφεσης, που δεν έχει ανασταλτικό χαρακτήρα.

Όπως σημειώνεται και στο ψήφισμα η Ηριάννα είναι κάποιος από εμάς κι η αδικία στο πρόσωπό της είναι αδικία εναντίον όλων μας. Ο καθένας θα μπορούσε να είναι στη θέση της. Εξάλλου, η “ανεξάρτητη δικαιοσύνη” δεν κάνει διακρίσεις, στα χρόνια του τρομονόμου και δεν ασχολείται με αποδείξεις, μαρτυρίες και περιττές λεπτομέρειες. Το μόνο φίλτρο που χρησιμοποιεί είναι η ταξική, κοινωνική θέση κι η πολιτική σκοπιμότητα. Σαν τον ιστό της αράχνης, που τσακώνει μόνο τα μικρότερα έντομα…

Η Ηριάννα, η ΚΝΕ και η “γενική κατακραυγή”

Αναδημοσιεύεται από την Κατιούσα

Η σημερινή ανακοίνωση της ΚΝΕ για την άδικη καταδίκη και φυλάκιση της Ηριάννας Β. Λ. θα μπορούσε υπό άλλες συνθήκες να περάσει κι απαρατήρητη. Η ανακοίνωση καταγγέλλει το γεγονός και σημειώνει το αυτονόητο για τη συλλογική διέξοδο απέναντι στο πλέγμα νόμων και μηχανισμών καταστολής.
Το μόνο που θα μπορούσε να πει κανείς -αν ήθελε οπωσδήποτε να βρει κάτι- είναι ότι θα μπορούσε να έχει βγει και νωρίτερα, και πως χρειάζονται καλύτερα αντανακλαστικά σε τέτοιες περιπτώσεις.

Παρόλα αυτά, κάποιοι βρήκαν αφορμή για σπέκουλα κι εντυπωσιοθηρία. Αρχικά έχτισαν το αφήγημα πως η Πανσπουδαστική καταψηφίζει στις σχολές το ψήφισμα για την Ηριάννα, μαζί με τις πιο σκοτεινές, αντιδραστικές δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας. Προφανώς έπαιρναν και κάποια πραγματικά γεγονότα για να βασιστούν, αλλά το περίεργο ήταν πως τα πρακτικά διαφόρων Δ.Σ. -που εμφανίζονταν ως τεκμήρια- παρουσιάζονταν αποσπασματικά. Όπως φάνηκε εκ των υστέρων, ήθελαν απλά να αποκρύψουν τη δική τους στάση-ψήφο σε άλλα ζητήματα. Όπως πχ το καταπληκτικό επιχείρημα της αρνητικής ψήφου στο διήμερο για το μεγάλο αντι-ιμπεριαλιστικό διήμερο (του ΠΑΜΕ και άλλων εργατικών οργανώσεων των Βαλκανίων) στη Θεσσαλονίκη, επειδή πέφτει μες στην εξεταστική!

(Σημειώνω παρενθετικά πως στο φοιτητικό συνδικαλισμό μπορεί να συναντήσει κανείς -στην καλύτερη- άγνοια και -στη χειρότερη- μερικές από τις πιο εξωφρενικές ατάκες όλων των εποχών. Κι αυτό δεν το λέω συμψηφιστικά, αλλά σε κάθε περίπτωση, δεν είναι το θέμα μας).

Σήμερα, μετά την ανακοίνωση της ΚΝΕ, το τροπάριο άλλαξε. Και λέει πως η… καθολική κατακραυγή στα Social Media ανάγκασε την ΚΝΕ να αναδιπλωθεί και να αλλάξει τη θέση της. Κούνια που τους κούναγε…

Δεν το λέω για να τσουβαλιάσω, αλλά η αναλογία με τους #παραιτηθείτε (που πίστεψαν πως τα διαδικτυακά like αντιστοιχούν σε ένα πραγματικό ζωντανό κίνημα κι οδηγήθηκαν, έτσι, σε φιάσκο ολκής) είναι εντυπωσιακή. Όποιος μπερδεύει τον ίσκιο του με το μπόι του και τον εικονικό, διαδικτυακό μικρόκοσμο με την πραγματική ζωή, φλερτάρει πάντα με τα όρια της γραφικότητας και του εξευτελισμού. Συνήθως γιατί εκλαμβάνει τα πάντα ως αποτέλεσμα της δικής του διαδικτυακής “δράσης”. Η… ιντερνετική κατακραυγή και τα πέντε “like” ή “fav” που μάζεψε το οργισμένο τους ποστ, είναι που ανάγκασε τους Κνίτες σε άτακτη υποχώρηση και… αλλαγή της αρχικής του θέσης.
Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε.

Το βασικό δυστυχώς είναι πως το “αντι-ΚΚΕ” εξακολουθεί να πουλάει, πολύ περισσότερο από την ευαισθητοποίηση για αυτή καθαυτή την υπόθεση της 29χρονης κοπέλας και τον εφιάλτη στον οποίο την καταδίκασε το αστικό κράτος κι οι “ανεξάρτητες” δικαστικές του αρχές.

Αν πάντως αυτή η αντι-ΚΚΕ αφήγηση τράβηξε, έστω κι από σπόντα, την προσοχή κάποιων και βοήθησε εμμέσως να γίνει ευρύτερα γνωστό το θέμα, κι αυτό κέρδος είναι, από μία και μόνο άποψη…

Τρία (άλλα) κείμενα

Το πρώτο είναι η... μαχόμενη δημοσιογραφία του Unfollow, που ανησυχεί για τα δικαιώματα του πολίτη, τη χειραγωγημένη, κατευθυνόμενη δικαιοσύνη και το δάχτυλο της κυβέρνησης που τυλίγει τους απλούς πολίτες σε μια κόλλα χαρτί. Κι αν μπορεί να το κάνει αυτό με έναν πανίσχυρο εφοπλιστή, όπως ο Μαρινάκης, φαντάσου τι θα γίνει στη δική μας περίπτωση. Μπορούμε λοιπόν να αισθανόμαστε ασφαλείς, όσο απειλείται ο Μαρινάκης;

Πρώτα ήρθαν να πάρουν το Μαρινάκη. Δε μίλησα, δεν ήμουν εφοπλιστής, ούτε πρεζέμπορας -που αυτά τα λένε οι κακές οι γλώσσες κι εγώ δεν τα πιστεύω. Ύστερα ήρθαν για το Χαραλαμπόπουλο. Δε μίλησα, δεν ήμουν υπάλληλος του Μαρινάκη, ούτε υποψήφιος στο Επικρατείας της Ανταρσύα. Κι όταν ήρθαν τελικά να πάρουν κι εμένα, η κυβέρνηση τα είχε βρει με το Μαρινάκη και τους υπαλλήλους του, και δε βγήκε κανένα Unfollow να μιλήσει για μένα.

Εξίσου αστεία ήταν η απάντηση της Εφημερίδας της Κυβερνήσεων (κατά κόσμον των Συντακτών) πως θα χυθεί άπλετο φως στην υπόθεση του Noor1, και δε θα μείνουν ατιμώρητοι οι ένοχοι. Σε αυτό το σημείο να προσθέσω πως θα φτάσει το μαχαίρι στο κόκαλο. Και θα αποδοθούν ευθύνες -μη σου πω ότι θα γίνει και μια εξεταστική, που κολλάει και με τον Ιούνη, λευτεριά στους φοιτητές και τους σπουδαστές ΙΕΚ.

Γράφω για μαχαίρια και για κόκαλα, σαν αυτά που πετάνε τα αφεντικά στα σκυλάκια τους για να γρυλίζουν στους αντιπάλους τους, και σαν τα συντροφικά μαχαιρώματα αυθεντικών κι εναλλακτικών Συριζαίων, που τους χώρισε το δημοψήφισμα κι οι πηγές χρηματοδότησης που κόπηκαν έκτοτε για κάποιους. Και σε αυτούς θα μπορούσαν να προστεθόυν κι άλλα ντεμέκ εναλλακτικά μέσα που σιγά-σιγά ξεφουσκώνουν και δυσκολεύονται να επιβιώσουν. Τα πιόνια είναι εφήμερα, όπως κι αυτοί που τα διαφεντεύουν. Αλλά η υποταγή στον εκάστοτε βασιλιά-αφέντη είναι παντοτινή.

Ως υστερόγραφο, ένα σχόλιο για τα διαφορετικά μέτρα και σταθμά του αριστεροχωρίου, που αγκαλιάζει άμεσα κι άκριτα κάθε τέτοιο εγχείρημα, ως πρωτοποριακό, για να μην αφήσει φάκα για φάκα που να μην την πατήσει. Το ΚΚΕ πχ πρέπει να ριχτεί στο πυρ το εξώτερον, που αναγκάστηκε να πουλήσει τον 902 σε off-shore (και να καταλήξει στα χέρια του Μαρινάκη). Αλλά δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα αν μπαίνουν στη δούλεψή του "ανεξάρτητες, αδέσμευτες" πένες, σαν αυτές του Unfollow, που βρέθηκαν και στα ψηφοδέλτια του εξωκοινοβουλίου...

Δεύτερο είναι ένα κείμενο από το The Best της Πάτρας, που θα μπορούσε να κινείται στη λογική "ό,τι δεν μπορείς να πολεμήσεις, αγάπησέ το". Ειδικά σε μια σελίδα που έχει αγαστές σχέσεις με το συνονθύλευμα των παραγόντων που ανεβοκατεβαίνουν στη Ρήγα Φεραίου. Την ίδια περίπου λογική ακολουθεί εξάλλου κι η αντιπολίτευση στο Δήμο Πατρέων, που ψήφισε ομόφωνα την κινητοποίηση της Κυριακής, στην Πάτρα, κατά της ανεργίας (δεν πρόκειται να κουνήσουν το δαχτυλάκι τους, για να πετύχει, αλλά δεν έχουν να χάσουν τίποτα αν υπερψηφίσουν υποκριτικά να γίνει). Άλλο αν στην παραμικρή ευκαιρία φανερώνουν το πραγματικό τους πρόσωπο, όπως με την πρόκληση του θλιβερού Συριζαίου ΓΓΑ, για το Παμπελοποννησιακό Στάδιο. Αυτό στην πραγματικότητα δείχνει τη δυναμική του Πελετίδη και της κόκκινης δημοτικής αρχής.

Όπως λέει και το εύστοχο κι αρκετά έντιμο -για τον ανώνυμο αρθρογράφο που φανερά δεν είναι κομμουνιστής- για τη μεταμόρφωση του Νότιου Πάρκου της πόλης:

Η πρωτοτυπία είναι πως ότι πιο αστικό έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στην πόλη το έκανε μία κομμουνιστική δημοτική αρχή. Είναι σουρεαλιστικό να περνάς στο ερειπωμένο θέατρο της Πολιτιστικής που δαπανήθηκαν εκατομμύρια και τώρα που οι πόροι είναι ελάχιστοι κάτι να ανθεί ακριβώς απέναντι.

Το τρίτο κείμενο θα μπορούσε να είναι μια συνέντευξη του Πανούση, αλλά πραγματικά δε μας χέζεις ρε Τζιμάκο; Αντ' αυτού, πιάνουμε λίγο από δεξιούς αγανακτισμένους, τους #παραιτηθείτε, που πείθουν ολοένα και περισσότερο κόσμο πως στην πραγματικότητα είναι έμμισθα τρολ του Σύριζα και κάνουν προεκλογική δουλειά υπέρ του. Ο χρυσός μπούφος πηγαίνει σαφώς στην τελευταία κυρία του βίντεο που θα δείτε παρακάτω (στο κείμενο που αντιγράφω από την Κατιούσα). Μα ακούς δηλαδή να πληρώνει φόρους για το κοινωνικό κράτος και τα παιδιά των άλλων; Σε βαθμό που να σε φτάνει στο σημείο να την καταραστείς να βρεθεί στην ανάγκη του, για να καταλάβει την αξία του.

Μια φιλοκυβερνητική διαδήλωση

Θεωρητικά, οι “Παραιτηθείτε” κατέβηκαν στο δρόμο για να κλονίσουν την κυβέρνηση, διεκδικώντας την παραίτησή της. Αλλά οι Δεξιοί δεν είχαν ποτέ καλή σχέση με τους δρόμους και το μαζικό κίνημα, για να την αποκτήσουν τώρα, στα γεράματα, και να στήσουν από την ανάποδη μια εκδοχή των Αγανακτισμένων -οι οποίοι εμφανίστηκαν σε μια πολύ διαφορετική, ευνοϊκή συγκυρία, αλλά γρήγορα σκόρπισαν και δεν μπορούν πια να μαζέψουν ούτε τα κομμάτια τους. Αν μετρούσαν τα like και τα fav, οι “Παραιτηθείτε” θα είχαν πολύ καλύτερες πιθανότητες, αφού το τρολάρισμα στη χτεσινή λαοθάλασσα -που δε γέμιζε ούτε μπανιέρα- έγινε πρώτο θέμα συζήτησης στο ελληνικό twitter. Και πώς να μαζευτούν δηλαδή; Πριν τις οκτώ είχε πολύ ήλιο, μετά τις εννιά είχε Survivor, δε βγαίνει με τίποτα ο χρόνος…

Το βασικό αφήγημά τους είναι το δικό τους “Παραιτηθείτε” ενάντια στο “προσληφθείτε” του κομματικού στρατού του Σύριζα, που αλώνει το Δημόσιο, κοκ. Αλλά παραδόξως (;) η κίνησή τους συσπειρώνει κάποιους από τους πλέον εμβληματικούς εκπροσώπους του πελατειακού συστήματος και της κρατικοδίατης κάστας, που υποτίθεται πως πολεμούν. Θεωρητικά αγωνιούν να μη γίνει η χώρα Βενεζουέλα, όπου δεν υπάρχει καν χαρτί υγείας, σύμφωνα με τις έγκυρες τσιρίδες του Άδωνη Γεωργιάδη, αλλά πασχίζουν να φτάσουν τη δόξα της Βενεζουελάνικης αντιπολίτευσης και την ένταση ή το μέγεθος των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων.

Εν ολίγοις, είναι η πιο βολική αντιπολίτευση στο Σύριζα. Μια αντιπολίτευση που πρακτικά συμφωνεί με όλα όσα κάνει η κυβέρνηση, αλλά θα προτιμούσε να τα εφαρμόζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Που ζητάει λιγότερους φόρους (για τις επιχειρήσεις) και ελευθερία έκφρασης (για τους καναλάρχες). Που βγαίνει με γραφικούς κι άμαζους όρους στο δρόμο, για να δικαιώσει το θρασύτατο ισχυρισμό του Τσίπρα πως κανείς δεν αντιδρά μαζικά στην κυβερνητική πολιτική, γιατί όλοι ευημερούν.

Βασικά, η χτεσινή κινητοποίηση ήταν τόσο ευνοϊκή για την κυβέρνηση, σχεδόν παραγγελιά για το Μαξίμου, που αν και αντικυβερνητική στις διακηρύξεις της, ήταν ουσιαστικά η πιο φιλοκυβερνητική διαδήλωση των τελευταίων μηνών -για μια κυβέρνηση που χάνει σταθερά τη δημοτικότητά της και ψάχνει σανίδες σωτηρίας. Μια εγγύηση για την ελπίδα (που έρχεται) των κυβερνώντων να παρατείνουν την κυβερνητική τους θητεία, μένοντας γαντζωμένοι στις καρέκλες τους.

Δείτε ενδεικτικά το παρακάτω βίντεο, που θα μπορούσε να είναι το υλικό της προεκλογικής εκστρατείας του Σύριζα. Μα είναι δυνατόν να πληρώνουμε φόρους για το κοινωνικό κράτος και για να πηγαίνουν στα παιδιά των άλλων;

Σε αυτήν την άτυπη κόντρα των “αριστερών” με τη “συμμαχία των αρίστων”, οι Συριζαίοι είναι τόσο “αριστεροί”, όσο “άριστοι” είναι οι πολιτικοί τους αντίπαλοι. Μονάχα κατ’ όνομα. Κι αν υπάρχει κάτι που θα μπορούσαμε ίσως να κρατήσουμε από αυτή τη σκιαμαχία, είναι ένα από τα σκίτσα του -θλιβερού κατά τα άλλα- Αρκά, που λέει πως: δε θα παραιτηθούν, όσο είμαστε παραιτημένοι.

Κι αυτό ισχύει στο ακέραιο, αλλά δεν αφορά τον ίδιο, την εφημερίδα του και τους φιλελεύθερους ομοϊδεάτες του. Αφορά πρωτίστως εμάς τους ίδιους, τον εργαζόμενο λαό, που μένει στην άκρη και παρακολουθεί το χαρτοπόλεμο, για να διασκεδάσει τα προβλήματά του.

Υστερόγραφο: εδώ δε βάζω σύνδεσμο, σιγά μην του δώσουμε και κλικ.
Για την κλοπή υπάρχουν πολλοί ορισμοί. Κλοπή πχ μπορεί να είναι η ιδιοκτησία, για κάποιους άλλους η παραβίασή της. Είναι σχετικό, ταξικά προσδιορισμένο, κοκ.

Επίσης κλοπή μπορεί να είναι όταν τα εννιά δέκατα από τα κείμενα που ανεβάζεις είναι κλεψιμέικα, αντιγραφή από αλλού και τα παρουσιάζεις για δικά σου, ενώ ο ψαγμένος αναγνώστης -αν υποτεθεί πως έχεις ακόμα- κάθεται και γκουγκλάρει για να βρει από που αντέγραψες αυτή τη φορά. Και αυτό εννιά στις δέκα φορές δεν το καταλαβαίνουν πολλοί, παρά μονάχα σε βάθος χρόνου.

Κλοπή επίσης μπορεί να είναι ένα μαγικό χέρι που στέλνει την μπάλα στα δίχτυα. Κι αυτό εννιά στις δέκα φορές σφυρίζεται. Εκτός και αν υπάρχει ένα μαγικό πόδι να το συνοδεύει και να το επισκιάζει, σαν κι αυτό του Ντιέγκο, μια μέρα σαν και σήμερα, 31 χρόνια πριν Κρίμα βέβαια που ο Μαραντόνα έχει φτάσει σήμερα να ασχολείται με τις δηλώσεις του Ντάνι Άλβες και να πέφτει στο επίπεδό του.
Πάντως, την κατάντια κάποιων άλλων διαδικτυακών περσόνων δύσκολα μπορεί να τη φτάσει.

Για τον επιστημονικό βολουνταρισμό

Πιάνω το νήμα από εκεί που το είχα αφήσει πριν από λίγες μέρες, με την παρουσίαση της εισήγησης του Παυλίδη στο Φεστιβάλ των Αναιρέσεων για την ΕΣΣΔ και τα σημεία που καθιστούσαν υποχρεωτική την ύπαρξη ενός διευρυμένου κι ισχυρού κράτους.

Ξεκινάω την επανασύνδεση με ένα μικρό ανέκδοτο από τη συζήτηση, καθώς ο Μηνακάκης ανέφερε στη δική του παρέμβαση το βιβλίο του Ρίφκιν για την κοινωνία του μηδενικού οριακού κόστους, καθώς κι άλλα έργα φημισμένων αστών αναλυτών, κι ο σοβιετικός κυριούλης ήθελε να πιάσει το νήμα στη δευτερολογία του, για να σχολιάσει πως κάποιοι από αυτούς έχουν πολύ πιο αξιόλογες και οξυδερκείς εκτιμήσεις από διάφορους δημοσιολόγους με μαρξιστική -υποτίθεται- αφετηρία. Είχε ξεχάσει όμως προς στιγμήν το όνομα του Μηνακάκη, δε βρήκε γρήγορα κάποιο υποκατάστατο για να το σώσει -όπως το κλασικό "σύντροφος", "συναγωνιστής", που είναι σανίδα σωτηρίας σε τέτοιες περιπτώσεις, κι έγραψε ιστορία με την ατάκα: όπως είπε κι ο τέτοιος...

Εμπρός στον έτσι που χάραξε ο τέτοιος. Ή όπως θα έλεγε κι ο σφος Οβελίξ: "σωποδήποτε. Ο αποτέτοιος έχει δίκιο...".

Ναι αλλά ποιος είναι αυτός ο δρόμος του ρεύματος; Είναι περίπου σαν τις χρήσιμες οδηγίες των κατοίκων της πρώτης πόλης που συναντάν ο Αστερίξ κι ο Οβελίξ στο Γύρο της Γαλατίας (δεν μπορώ να θυμηθώ αυτή τη στιγμή το όνομά της). Μπορεί να πάει αριστερά, μπορεί και όχι. Δεν μπορώ να πω με σιγουριά.
Ή σαν το λαβύρινθο στα στενά του Λουγκντουνούμ, αν θυμάμαι καλά, μερικές σελίδες παρακάτω.

Με όρους Απαράδεκτων, για να αλλάξουμε γκεστάλτ, οι διοργανωτές πήραν τον Έτσι, πήραν και τον Γιουβέτσι (και το Λαβέτσι μη σου πω), στα πλαίσια της σύνθεσης, του γόνιμου διαλόγου, κοκ. Και μοιάζουν κάπως στον Τζον Βαρδαξή-Κουτρουμπέση, που... και στη λαοκρατία πιστεύει.
-Κάτω το κεφάλαιο,
-Κάτω.
-Ζήτω η... εργατική πρωτομαγιά.
-Ζήτω. Δεν έχω κανένα πρόβλημα.
Ζήτω και η Δικτατορία του Προλεταριάτου -που είναι η τελική συνέπεια της ταξικής πάλης, άλλο αν της αλλάζουν ντροπαλά όνομα σε "εργατική δημοκρατία".

Στο ίδιο τραπέζι, ο σοβιετικός κυριούλης κι ο Μπελαντής με την αντισοβιετική χολή και μια απλοϊκή παρέμβαση φοιτητικού επιπέδου, όπου το περιεχόμενο είναι χειρότερο από την αφόρητη επιτήδευση και την μπύρα που το συνόδευε (Άλφα, όπως λέμε "αντισοβιετίλα").
Στους ίδιους πάγκους, βιβλία της Σύγχρονης Εποχής και των κλασικών, μαζί με αναρχικούς και το Βλάση Αγτζίδη, και ό,τι άλλο αυτορπροσδιορίζεται και δηλώνει αριστερό.
Τα υλικά της επαναθεμελίωσης θυμίζουν πολύ τη γαλατική συνταγή για τι ξεμέθυσμα: μια κότα αμάδητη, σαπούνι Μασσαλίας... τα ανακατεύουμε όλα μαζί. Πάντα όμως με γαλατική ευγένεια και πολιτικό πολιτισμό στη διαφορετική άποψη.
Αστερίξ, μπορώ να τους δείξω πόσο ευγενικός είμαι;

Το βασικό πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι δεν παραδέχονται ακριβώς τη  δικτατορία του προλεταριάτου, την οξυμένη, λυσσαλέα ταξική πάλη και την εκτεταμένη καταστολή που ενδέχεται να χρειαστεί -και έτσι ο υπαρκτός σοσιαλισμός τελειώνει για αυτούς στην πρώτη σημαντική στροφή-σύγκρουση, πχ στην εποχή της κολεκτιβοποίησης, αν όχι από τον καιρό της Κροστάνδης ή την 11η μέρα κατά τας γραφάς, μετά τις δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο -ακόμα και για όσους έχουν επηρεάζονται από το έργο του Μπετελέμ, όπως ο Μπελαντής, το οποίο εξυμνεί τις ιδέες του Μάο για την πολιτική στο τιμόνι, την όξυνση της ταξικής πάλης και της βίας, όπως στην κινέζικη Πολιτιστική Επανάσταση.

Ο σοσιαλισμός κατά βάθος γίνεται αντιληπτός ως μια ανέφελη πορεία γεμάτη αυτοδιαχειριστικούς θεσμούς και αμεσοδημοκρατικά πειράματα, που υπερβαίνουν την εξουσία-αναγκαιότητα-τυραννία των ειδικών. Όσο για το σύνθημα "η πολιτική στο τιμόνι" για αυτούς σημαίνει πως δε χρειάζεται να ανιχνεύουν περιορισμούς, νομοτέλειες και αντικειμενικούς νόμους ή την εφαρμογή τους στο συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο, αλλά τις αποκλίσεις από το καθαρό ιδανικό, που χαρακτηρίζονται ως παρεκκλίσεις και προδοσίες -βασικά σε υποκειμενική βάση, με κριτήρια ηθικής ή της ποιότητας ενός ατόμου (οι καλοί ενάντια στους κακούς).

Το χειρότερο είναι πως καταφέρνουν να πετάξουν στα σκουπίδια την πείρα και τα διδάγματα της οικοδόμησης 70 χρόνων, και ξεμπερδεύουν με το εύκολο συμπέρασμα πως αυτό που έχασε δεν ήταν σοσιαλισμός και συνεπώς δε μας αφορά. Κι αποτυγχάνουν να προσπαθήσουν έστω να κάνουν ό,τι κι οι κλασικοί στην εποχή τους, που έσκυψαν πάνω από την εμπειρία των 70 ημερών της Κομμούνας, για να κατανοήσουν και να σκιαγραφήσουν κάποια αδρά χαρακτηριστικά της κοινωνίας του μέλλοντος και των εμποδίων που θα κληθεί να ξεπεράσει.

Κι όταν ο σοβιετικός κυριούλης τους επισημαίνει πως στις συνθήκες του εικοστού αιώνα, κάποια χαρακτηριστικά ήταν αναπόδραστα κι αντικειμενικά, κι όχι παρεκκλίσεις (η γραφειοκρατία, δηλ το κράτος σε τελική ανάλυση, ο επαγγελματικός στρατός, κοκ) αυτοί εξακολουθούν να φαντάζονται το σοσιαλισμό ως ένα μικρό κομμουνισμό, χωρίς συγκρούσεις κι αντιφάσεις. Αναγκάζονται παρά τη θέλησή τους να παραδεχτούν κάποιους περιορισμούς και να ισχυριστούν στην καλύτερη πως έπρεπε τουλάχιστον να αναπτύσσονται παράλληλα και αντίρροπες τάσεις -που είναι λίγο απλοϊκό, αλλά δεν είναι ακριβώς λάθος.

Θα το πω λίγο αφοριστικά -μια από τις αγαπημένες φράσεις του Παυλίδη- στον επίλογο της ανάρτησης κι επιφυλάσσομαι για αναλυτική αναφορά σε προσεχές επεισόδιο. Χρειάζεται να διερευνηθούν πιο διεξοδικά οι αντικειμενικοί περιορισμοί του εικοστού αιώνα -βαθμός ανάπτυξης των μέσων παραγωγής, ο χαρακτήρας της εργασίας και της ίδιας της εργατικής τάξης- και να διαπιστώσουμε ποιοι από αυτούς και σε ποιο βαθμό εξακολουθούν να υφίστανται στις σημερινές συνθήκες, γιατί επικρατεί μια απλουστευτική αντίληψη πως τα επαναστατικά εγχειρήματα του εικοστού αιώνα ταλαιπωρήθηκαν από τις καθυστερήσεις στην παραγωγή της εποχής τους, αλλά στον 21ο αιώνα είμαστε έτοιμοι να κάνουμε κατευθείαν το άλμα στον κομμουνισμό (βλέπε μεταξύ άλλων, Ρούσης, "ο Μαρξ γεννήθηκε νωρίς".

Και δεύτερον, κάθε σοβαρή ανάλυση των αντικειμενικών συνθηκών και περιορισμών οφείλει να συνοδεύεται από μια ανάλυση για την προοπτική και της υπέρβασής τους και το αντίστοιχο επεξεργασμένο σχέδιο που θα ακολουθήσει ο υποκειμενικός παράγοντας, για να το πετύχει, όχι παίρνοντας τις επιθυμίες του για πραγματικότητα, αλλά με ένα είδος επιστημονικής βουλησιαρχίας, την οποία οι μπολσεβίκοι είχαν αναγάγει για δεκαετίες σε ανώτερη τέχνη - μέθοδο.
Κι αυτό είναι που δίνει, παρεμπιπτόντως, τον τίτλο της σημερινής ανάρτησης.

Πολ-Ποτ πουρί ΙΙ

Το επόμενο δελτίο Κομινφόρμ, με στιγμές από την επικαιρότητα της εβδομάδας, υπερκαλύφτηκε με κάποια κείμενα που γράφτηκαν για την Κατιούσα. Συνεπώς, δεν υπάρχει λόγος να ξαναγραφτούν, κι απλώς αναδημοσιεύονται εδώ, για να υπάρχουν στο αρχείο.

Η λύση για το χρέος είναι για το πέος

Πάγωμα συντάξεων ως το 2022, προαπαιτούμενα για το 2019, πλεονάσματα ως το 2060! Αν μη τι άλλο η δημοκρατία μας είναι μακράς πνοής κι εγγυάται μνημόνια και απολαύσεις διαρκείας.

Οι κυβερνώντες περιμένουν ένα τυράκι για το χρέος για να το πουλήσουν ως επιτυχία στους ιθαγενείς. Ο Τσίπρας υπόσχεται πως θα φορέσει γραβάτα, όταν πετύχει τη διευθέτησή του. Κι ο γιος του Καμμένου ανεβάζει στο προφίλ του γραβάτες με ανδρικά μόρια, που μας λεν συμβολικά πως «η λύση για το χρέος είναι για το…πέος». Σαν κι αυτό του επιδειξία με τα ράσα, που παρενοχλούσε σεξουαλικά ανυποψίαστες κοπέλες στα αστικά λεωφορεία του ΟΑΣΘ.

Αλλά κάποιοι αρνούνται να δουν την αλήθεια κατάματα. Πιστεύουν πως η κοπέλα που κατήγγειλε το ρασοφόρο επιδειξία, θέλει να πολεμήσει την ορθοδοξία. Ότι η λύση του χρέους έρχεται, όπως η ελπίδα πριν δυο χρόνια. Ότι ο πρωθυπουργός προσπαθεί, αλλά δεν τον αφήνουν οι δανειστές που είναι φίλοι μας. Ή ότι τους πολεμά η Ζωή Κωνσταντοπούλου, που «αντιστάθηκε» στους Γερμανούς στο Δίστομο. Αν και δυο χρόνια πριν, που είχε βρεθεί στην ίδια εκδήλωση ως Πρόεδρος της Βουλής, δεν είχε κανένα πρόβλημα με την κατάθεση στεφάνου απ’ το Γερμανό πρέσβη.

Το γλυκό δένει με λίγη θεωρία των δύο άκρων, με αριστερό πασπάλισμα απ’ την Εφημερίδα της Κυβέρνησης, που τσουβαλιάζει τους κομμουνιστές με τους φασίστες ως αντι Σημίτες κι αντιεβραίους που αρνούνται τα ολοκαύτωμα (!) κι αυτό γιατί προσβάλλουν τα εβραϊκά μνημεία, στηρίζοντας την παλαιστινιακή αντίσταση και στηλιτεύοντας τον Σιωνισμό και τον ιμπεριαλισμό του κράτους του Ισραήλ. Κι όλα αυτά, όλως τυχαίως, λίγες μέρες πριν τη προχθεσινή επίσκεψη Νετανιάχου στη Θεσσαλονίκη και τις μαζικές αντι-ιμπεριαλιστικές (ή αντισημιτικές στα μάτια του…προοδευτικού συντάκτη που κάνει τη βρώμικη δουλειά) διαδηλώσεις.

Κερασάκι στην τούρτα, η δικαστική δίωξη ενός μέλους της ΚΝΕ για διατάραξη της κοινωνικής ειρήνης, επειδή καλούσε τους μαθητές μα οργανώσουν συλλογικά τον αγώνα τους. Η νεαρή Κνίτισσα κατηγορείται με βάση την καταγγελία του διευθυντή του σχολείου κι ένα απαρχαιωμένο νομικό πλαίσιο της μετεμφυλιακής περιόδου.

Μπορεί η κυβέρνηση να κλείνει μνημονιακές συμφωνίες για λιτότητα ως το 2060, αλλά αυτό δεν εμποδίζει το αστικό κράτος και την «ανεξάρτητη δικαιοσύνη» να γυρίζει στην εποχή του 1960 με φόντο και προοπτική τον εργασιακό μεσαίωνα. Όπως είπε κι ο Τσακαλώτος στη Βουλή, άλλωστε, εκτός από τα μνημόνια που εφαρμόζει η κυβέρνηση, υπάρχει και το έργο της στα κοινωνικά δικαιώματα…

Πέντε μύθοι για το Μενίδι, τους Ρομά και τους Κομμουνιστές

-Οι κομμουνιστές αδιαφορούν για την εγκληματικότητα και τη ζωή των ντόπιων κι αποφεύγουν να σχολιάσουν το θέμα, για να μην τους πουν ρατσιστές.

Κι όμως, οι κομμουνιστές στο Μενίδι ήταν που έθεσαν αυτό ακριβώς το θέμα, της εγκληματικότητας, προς συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο, για να εισπράξουν την αδιαφορία και την άρνηση της δημοτικής αρχής. Η οποία σηκώνει τώρα το θέμα υποκριτικά, ψηφοθηρικά και -προπαντός- σε λανθασμένη βάση, στοχοποιώντας τους Ρομά, ενώ κάνει πλάτες στα φασισταριά της χρυσής αυγής, για να χύνουν ελεύθερα το ρατσιστικό τους δηλητήριο. Όχι μόνο ενάντια στους μετανάστες ή όσους έχουν άλλο χρώμα δέρματος, αλλά κι ενάντια στους εργάτες που αγωνίζονται, όποτε χρειαστεί, ως δύναμη κρούσης των αφεντικών.

–Το ΠΑΜΕ λουφάζει και δεν κάνει καμία κινητοποίηση, ενώ σε άλλη περίπτωση, θα είχε ξεσηκώσει τον κόσμο με πορείες, απεργίες, κτλ.

Το ταξικό κίνημα δραστηριοποιήθηκε από την πρώτη στιγμή και προχτές προχώρησε σε κινητοποίηση στο Μενίδι, στοχεύοντας στη ρίζα του προβλήματος και βάζοντάς το στη σωστή του διάσταση.
Τα κέρδη και η φτώχεια γεννάνε τη μαφία, όλοι στον αγώνα για άλλη κοινωνία.

-Αν οι κομμουνιστές ήταν στα πράγματα, θα έσπαγαν το απόστημα με βίαιες, σταλινικές μεθόδους, υποχρεωτικούς εκτοπισμούς πληθυσμών, κοκ.

Αν κάποιος θέλει να μάθει ποια ήταν η τύχη των Ρομά στη Σοβιετική Ένωση, δεν έχει παρά να διαβάσει σχετικά ένα άρθρο στον 902 και να κάνει τις συγκρίσεις, που είναι καταλυτικές σε κάθε τομέα της καθημερινότητας: υγεία, παιδεία, εργασία.

–Οι Ρομά ζουν με αυτόν τον τρόπο από άποψη και δεν είναι διατεθειμένοι να ενσωματωθούν ομαλά στο κοινωνικό σύνολο, ακολουθώντας κάποιους κανόνες.

Είναι η άθλια υποκρισία της αυτοεκπληρούμενης προφητείας. Να γκετοποιείς μια φυλή, να την αποκλείεις από τις ίσες ευκαιρίες στη μόρφωση, την εργασία, να υψώνει γύρω της διάφορα τείχη και περιορισμούς, κι ύστερα να αγανακτείς για την αντικοινωνική, εχθρική τους συμπεριφορά, να κάνεις αυθαίρετες γενικεύσεις, τσουβαλιάζοντας με ευκολία, όπως κάνουν οι φασίστες -αλλά να βγάζεις αφρούς, εάν σου λένε πως συμφωνείς μαζί τους.
Πόσο μάλλον, όταν υπάρχουν μαρτυρίες που επιβεβαιώνουν πως η κατάσταση δεν ήταν πάντα έτσι.

–Η εγκληματικότητα πηγαίνει χέρι-χέρι με τους Ρομά και την κουλτούρα τους.

Με το ίδιο σκεπτικό, μπορούμε να στοχοποιήσουμε διάφορες περιοχές και τοπικές κοινωνίες: από την Κρήτη, όπου οι μπαλωθιές πέφτουν για ψύλλου πήδημα, και υπάρχουν χωριά που έχουν συνδέσει το όνομά τους με τα ναρκωτικά, μέχρι τη Μάνη. Κι ύστερα να ψάξουμε και το γονίδιο της εγκληματικότητας και να το αποδώσουμε σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές κατηγορίες. Οτιδήποτε, αρκεί να βγει λάδι το σύστημα που επιστρατεύει ακόμα και το έγκλημα για να αυξήσει τα κέρδη του, και το αστικό κράτος που στην καλύτερη ανέχεται -αν δε διευθύνει- το οργανωμένο έγκλημα και το εμπόριο ναρκωτικών. Το σύστημα της εκμετάλλευσης, που εγκληματεί χρόνια τώρα ενάντια στις ζωές μας και χρησιμοποιεί τον ευτελισμό τους ως ασπίδα για τη διαιώνισή του, που χρησιμοποιεί το “διαίρει και βασίλευε” για να αποκρύψει την ταξική διαίρεση της κοινωνίας και την ασυμφιλίωτη πάλη που γεννιέται στους κόλπους της.

Για το θάνατο του Χέλμουτ Κολ

Οι φανατικοί της σειράς θα θυμούνται ένα επεισόδιο με το καμάκι του Βλάση από τους Απαράδεκτους και μια “βαθιά πολιτική συζήτηση” που κατέληξε στον Γκορμπατσόφ που “κάνει ό,τι θέλει η Αμερική”, το Γέλτσιν και τελικά τον Κολ… Κολ… -που άγεται και φέρεται από τους Αμερικανούς.

Πιο πρόσφατη είναι η σκηνή από την πανηγυρική τελευτή για τα 20χρονα από την πτώση του τείχους, με τους πρωταγωνιστές της εποχής να είναι τιμώμενα πρόσωπα, αλλά σε κακό χάλι. Ο πρεσβύτερος Μπους με μπαστούνι, ο Χέλμουτ Κολ σε καροτσάκι, ο Γέλτσιν, η Θάτσερ κι ο Μιτεράν είχαν ήδη πεθάνει…
Γκόρμπι ετοιμάσου, έρχεται η σειρά σου…

Ο Κολ ήταν ο μακροβιότερος Γερμανός Καγκελάριος που είδε στη θητεία του την επανένωση των δύο Γερμανιών, της καπιταλιστικής και της σοσιαλιστικής -για να μη μιλάμε με γεωγραφικούς όρους. Αν και στην πραγματικότητα, επρόκειτο για προσάρτηση κι όχι απλή επανένωση. Και με τις αντιθέσεις να οξύνονται, διευρύνοντας συνεχώς το κύμα της OST-algie (της νοσταλγίας για τη DDR), είναι ζήτημα πόσοι από αυτούς που πανηγύριζαν τότε, εξακολουθούσαν να βλέπουν θετικά τον Κολ, με τη στερνή τους γνώση.

Σίγουρα, αυτή που συνέχισε να τον βλέπει θετικά και συνέδεσε το όνομά της μαζί του, ήταν η ανατολικογερμανίδα Άνγκελα Μέρκελ, υπουργός στις κυβερνήσεις του από το 91′, που ουσιαστικά τον διαδέχτηκε στην ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών, μετά από μια σύντομη θητεία του Σόιμπλε που εξαναγκάστηκε σε παραίτηση μετά από ένα σκάνδαλο που αφορούσε τη χρηματοδότηση του κόμματος.

Δείξε μου το διάδοχό σου να σου πω ποιος είσαι, θα μπορούσε να πει κανείς. Άλλοι όμως -όπως ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς- αναγνωρίζουν στα θετικά του εκλιπόντα ότι έβαλε τα θεμέλια της Συνθήκης του Μάαστριχτ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μαζί με το Γάλλο σοσιαλιστή Μιτεράν. Κι αυτή η λεπτομέρεια είναι το κλειδί, για να ερμηνεύσουμε την ουσία.

Το περιβόητο “ευρωπαϊκό όραμα” μπορεί να έχει εσωτερικές αντιθέσεις κι ανταγωνιστικά συμφέροντα, αλλά έχει ενιαίο ταξικό πρόσημο ενάντια στους λαούς, χωρίς σοσιαλδημοκρατικές παραλλαγές, μέτωπα του Νότου με τους Γάλλους, κοκ. Όποιος το ξεχνάει αυτό και υμνεί την Ευρωπαϊκή Ένωση (με την ωδή της χαράς) αλλά χαλιέται με τους… Μερκελιστές, είναι σαν να προσπαθεί να κόψει στα δύο τον πολιτικό Κολ, κρατώντας μόνο τα “καλά” του. Κάτι που είναι προφανώς καθαρή ουτοπία…

-.-

Στα παραπάνω προσθέστε για την Κούβα

Αλληλεγγύη στην Κούβα, η απάντηση στην πρόκληση Τραμπ

Ανακοίνωση της Επαναστατικής Κυβέρνησης της Κούβας για τις εξαγγελίες Τραμπ

Guy Pride

Τι είναι αυτό το Γκάι Πράιντ; με ρώτησε στο τηλέφωνο ο θηλυκός μου γονιός και με εξέπληξε. Όχι τόσο που διαβάζει το μπλοκ πότε-πότε, όσο γιατί πέτυχε την προφορά του Pride, που είναι ίσως πιο δύσκολη για όποιον δεν ξέρει αγγλικά, ενώ το άλλο... Θα μου πεις, γιατί; Σάμπως υπάρχουν κανόνες που τους μάθαμε εμείς ποτέ; Βασικά κανόνες υπάρχουν, άλλο αν εμείς δεν τους διδαχτήκαμε ποτέ κι απλώς τους υποψιαζόμαστε εμπειρικά. Λες ρε συ να είναι έτσι και στη ζωή με τα φύλα; Ω θεέ-ά-θε@ μου, που δεν υπάρχεις. Και οι άγγελοι τελικά τι φύλο είχαν;

-Ξέρεις μάνα, ο Κάρολος δια της γραφής ενός γνωστού του, μου είπε να μη μιλάω για πράγματα που δεν ξέρω. Αλλά εγώ θα μπορούσα να απαντήσω (στο γνωστό του) να μην κριτικάρει κείμενα που δεν έχει διαβάσει. Ή που αντί να τα κατανοήσει, τα φέρνει στα μέτρα του, για να απαντήσει σε κάτι άλλο που είχε κατά νου -κι ίσως αυτός να ήταν τελικά εξαρχής ο ανομολόγητος στόχος του.

Πρώτο κρατούμενο: εκτός από τη μοναξιά, υπάρχει κι ο ιμπεριαλισμός. Κι εκτός από τα μνημόνια, υπάρχει και το Gay Pride. Τι κατανόησε από αυτά ο Δέλτα Ρο, πριν πάρει από το συνταξιδιώτη του το όπλο της κριτικής κι αρχίσει να πυροβολά την κριτική μας ικανότητα; Μηδέν στα δύο...

Καταρχάς, το δεύτερο ήταν τίτλος στην ανάρτηση κι είχε εξώφυλλο τη φατσούλα του Τσακαλώτου, που επιχείρησε να πει κάτι αντίστοιχο στη Βουλή. Πρέπει να έχεις τουλάχιστον κακή προαίρεση, για να αποτύχεις να κάνεις τη σύνδεση και να πεις ότι αναφέρεται στους παρελαύνοντες, χαϊδεύοντας αυτιά νοικοκυραίων, ομοφοβικών, μη σου πω και κουκουλοφόρων. Κι όσο για το πρώτο ζευγάρι, η μοναξιά υπάρχει ακριβώς εξαιτίας του ιμπεριαλισμού, της αλλοτρίωσης και του γενικευμένοι ατομικισμού σε ένα εκμεταλλευτικό σύστημα, κι όχι εκτός από αυτόν ή παρά κι ενάντια σε αυτόν, για να συγκρίνουμε πόσα είναι τα θύματα του ενός και πόσα του άλλου.
Χώρια ότι αγνοείται επιδεικτικά το λεγόμενο ροζ ξέπλυμα (pinkeashing) των μαύρων πολιτικών -και με "η" και με "οι"- (μα αφού με ωμέγα γράφεται), που ψάχνουν προοδευτικά άλλοθι, για να καλλωπίσουν το προφίλ τους.

Δεύτερο κρατούμενο: μια πολύ εύστοχη σημείωση του Σπασμένου Παράθυρου από το δικό του αντίστοιχο κείμενο: να ξεκαθαρίσουμε ότι το Athens Pride είναι δημιούργημα μιας Μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας και των χορηγών της. Την ξεφτίλα που πέτυχε δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να την επωμίζονται οι ομοφυλόφιλοι, αλλά αποκλειστικά οι δημιουργοί του.

Το ότι δεν ταυτίζονται όλοι οι ομοφυλόφιλοι και λοιπές κατηγορίες, με το Gay Pride, μπορεί να το καταλάβει κανείς κι από τη δήλωση του Σιμιρδάνη, που λέει σωστά πως δεν τίθεται κανένα θέμα ντροπής ή περηφάνιας, κοινότητας ή διάκρισης, με βάση το τι κάνει ο καθένας στο κρεβάτι του. Τι εξυπηρετεί λοιπόν να ταυτίζουμε κάθε κριτική στο Gay Pride με ομοφοβικές στάσεις, κτλ;

Η κριτική στις αντιφάσεις του GP, το σφιχτό εναγκαλισμό του από "ευγενείς χορηγούς" και το ροζ ξέπλυμα, δεν είναι πολεμική στους γκέι γενικά, ούτε καν προς αυτούς που συμμετείχαν, με το ίδιο σκεπτικό που η κριτική στις πλατείες και τα διάφορα συστημικά, τηλεοπτικά χαρακτηριστικά τους δεν κριτίκαρε τον κόσμο που άφησε τον καναπέ του και κατέβηκε στο δρόμο, αλλά τη λογική που τεχνηέντως καλλιεργούνταν.

Ναι αλλά αντί να περιμένουμε τη δευτέρα παρουσία ενός αμιγώς κομμουνιστκού gay pride, δε θα έπρεπε να κάνουμε παρέμβαση σε αυτόν τον κόσμο, να τον επηρεάσουμε, να αξιοποιήσουμε κάποιες αντιφάσεις, κοκ; Να παρέμβουμε στον κόσμο πιθανότατα ναι, στο GP πιθανότατα όχι -όπως δεν το κάναμε ούτε στις πλατείες.

Αλλά ας αντιστρέψουμε το ερώτημα: αν υποθέσουμε ότι κάνουμε το πρώτο (παρέμβαση, κτλ) πώς ακριβώς γίνεται εφόσον αποκλείουμε την κριτική κάποιων κακώς κειμένων -για να μη χαϊδέψουμε ομοφοβικά αυτιά; Κι γιατί απαγορεύεται να τεθείς ως προβληματισμός πχ το ροζ ξέπλυμα σε όσους συμμετέχουν, για να κάνουν κάτι σχετικά; Ομολογώ πως δεν καταλαβαίνω τι προτείνει σχετικά με αυτό ο DR.

Τρίτο κρατούμενο: Η βασική κριτική του ΔΡ δεν είναι τελικά απέναντι σε αυτά που διάβασε. Αυτή ήτα απλώς η αφορμή να πει κάποια πράγματα που ήθελε από πριν απέναντι σε υπαρκτές λογικές και συμπεριφορές που έχει συναντήσει και σε συντρόφους, που εκθέτουν το κόμμα χωρίς φυσικά να το εκπροσωπούν, απέναντι σε εμένα που τους χαϊδεύει τα αυτιά -όπως λέει- και το κόμμα που δεν έχει κάνει μια πιο σύγχρονη, ολοκληρωμένη επεξεργασία, προχωρημένη κι επικαιροποιημένη, με βάση τα νέα επιστημονικά δεδομένα.

Σε αυτό το τελευταίο δε θα διαφωνήσω. Το κόμμα πρέπει να επεξεργαστεί μια ολοκληρωμένη πρόταση, όχι απαραίτητα για να αλλάξει θέσεις, αλλά για να τις τεκμηριώσει, να έχει ολοκληρωμένη θέση κι ανάλυση για το ζήτημα των έμφυλων σχέσεων, της οικογένειας, της ταυτότητας, κτλ.

Συνεπώς, σε αντίθεση με την αυστηρή συμβουλή του ΔΡ "καλύτερα να μασάς παρά να μιλάς" για πράγματα που δεν ξέρεις, προσωπικά πιστεύω πως πρέπει να ανοίξουμε αυτή τη συζήτηση -παρά τη σχετική μας άγνοια- με σοβαρούς όρους, μακριά από εύκολα στερεότυπα και έτοιμα συμπεράσματα του στιλ "πίσω από τον ήλιο", κτλ.

Και νομίζω πως στα σχόλια του κειμένου του, στην Κατιούσα, μπορείτε να δείτε μερικές πολύ σοβαρές τοποθετήσεις και προβληματισμούς σφων αναγνωστών.

Το καλό αφεντικό

Το κεφάλαιο είναι σχέση. Αυτό είναι από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνει κανείς στη μαρξιστική Πολιτική Οικονομία. Το κεφάλαιο δεν είναι ο πλούσιος κι ο φτωχός, γενικά και αόριστα, ο αυστηρός επιστάτης με τη βίτσα (αυτά τα λένε οι αλτουσεριανοί) κι ένα στριμμένο αφεντικό που σου κάνει καψόνια και σου ψήνει το ψάρι στα χείλη. Είναι σχέση εκμετάλλευσης, υπεραξία, η αλυσίδα χρήμα-εμπόρευμα-χρήμα τόνος, κι η αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας. Κι η ταξική πάλη δεν είναι να φτύσεις με μίσος στον καφέ του αφεντικού ή να κάνεις μικρά παραγωγικά σαμποτάζ, για να πάρεις γλυκιά εκδίκηση, αλλά να διεκδικήσεις με αγώνα από το αφεντικό τα δικαιώματά σου και σε μια προοπτική να εξαλείψεις τον καπιταλιστή και την τάξη του.

Αυτά όμως είναι μια πρώτη βασική ανάγνωση, σε ένα πρώτο γκεστάλτ, που θα έλεγαν και στους Απαράδεκτους. Πάντα θα υπάρχει μια (πιο) σύνθετη συγκεκριμένη πραγματικότητα να σου χαλάσει (εμπλουτίσει) μια ωραία αφαίρεση. Το αφεντικό μπορεί πχ να επαναλαμβάνει την εξουσία πάνω σου, να σου σπάσει τα νεύρα -και βασικά τον τσαμπουκά- για να σου κόψει το βήχα, να σου επιβάλει εκνευριστικές δουλίτσες, που δεν έχουν άμεση παραγωγική σκοπιμότητα, να ψάχνει αφορμή για να σε ταπεινώνει, για να εμπεδώσεις τη θέση σου, να επιβεβαιώσει τη δική του "ανωτερότητα" που προκύπτει από τη δική του ταξική θέση ως καπιταλιστής.

Κι ένας κομμουνιστής που δουλεύει σε μια επιχείρηση πρέπει να τα παίρνει κι αυτά υπόψη στο ξεδίπλωμα της δουλειάς του στις μάζες, να δίνει μικρές καθημερινές μάχες, πρακτικές αλλά και ψυχολογικές, να μην ψαρώσει, να μη φοβηθεί ή να μη δείξει τον όποιο λογικό φόβο μπορεί να έχει όταν παίζει το κεφάλι του, να υπερασπίζεται κατακτήσεις, αλλά και την αξιοπρέπεια τη δική του και των συναδέλφων.

Τα σημειώνω αυτά με αφορμή τα πρόσφατα περιστατικά στην επιχείρηση Γεωργίου και τον ξυλοδαρμό ενός μετανάστη από το αφεντικό του, επειδή τόλμησε να ζητήσει τα αυτονόητα: ένα πιστοποιητικό υγείας και το χαρτί της απόλυσής του. Αν σε καβαλήσουν τα αφεντικά, δεν το έχουν σε τίποτα να αρχίσουν να σου συμπεριφέρονται σαν κτήμα τους, όπως στον καιρό της δουλοκτησίας.

Αυτά όμως δεν αναιρούν σε τίποτα το πρώτο γκεστάλτ. Οι δούλοι που γίνονται έρμαιο στις διαθέσεις του αφεντικού τους δεν τον βοηθούν να επιβεβαιωθεί κοινωνικά ως αρχηγός, αλλά να κατεβάσει την τιμή της εργατικής δύναμης των άλλων μισθωτών σκλάβων, που δεν είναι αρκετά ανταγωνιστικοί. Τσαλαπατώντας τους σκλάβους σαν προσωπικότητες τα αφεντικά δεν ικανοποιούν το σαδισμό τους ως τέρατα που απολαμβάνουν να τυραννούν τους άλλους, γιατί είναι γενικά κακοί -μπορεί κι αυτό να συμβαίνει, αλλά παρεμπιπτόντως. Διασφαλίζουν κυρίως πως οι δούλοι δεν πρόκειται να σηκώσουν ποτέ κεφάλι, ταξικό ανάστημα, για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Εξασφαλίζουν δηλ με άλλα λόγια φτηνό εργατικό δυναμικό.

Το ζήτημα δεν είναι το καλό ή το κακό αφεντικό, αλλά η ύπαρξη αφεντικών γενικά, όχι επειδή στέκονται πιο ψηλά από τους άλλους και τους εξουσιάζουν, αλλά γιατί τους εκμεταλλεύονται, ανεξάρτητα από τις προθέσεις του καθενός. Κι από τη θέση τους στην παραγωγή, ως ιδιοκτήτες των πλουτοπαραγωγικών μέσων απορρέουν οι όποιες άλλες εξουσίες τους.

Αλλά ο δρόμος προς την εκμετάλλευση μπορεί να είναι στρωμένος με τις καλύτερες προθέσεις. Πολλές φορές βλέπουμε τα όποια ίχνη ταξικής πάλης να σβήνουν πίσω από μια προσωπική 'φιλική' σχέση του υπαλλήλου-εργάτη με το αφεντικό του: μην κάνεις τώρα απεργία και με κρεμάσεις ρε μαλάκα...

Εξίσου πολλές φορές ακούμε να παίζεται το χαρτί του καλού εργοδότη, που "βλέπετε πόσα κάνει για εμάς, οπότε πρέπει να του το ανταποδώσουμε, να ματώσουμε κι εμείς για αυτόν, γιατί βλέπουμε πώς είναι η κατάσταση εκεί έξω, δε θέλετε να μείνουμε χωρίς δουλειά, έτσι;".

Δεν εννοώ προφανώς πως πρέπει να ανέχεται κανείς τις ταπεινώσεις στη δουλειά, γιατί στην τελική, είτε έτσι είτε αλλιώς, η εκμετάλλευση υφίσταται και δεν αλλάζει. Αλλά κάθε δικαίωμα είναι δική του κατάκτηση (και των συναδέλφων του) που δε χαρίστηκε από κανέναν. Και η ουσία δεν είναι να στοχοποιήσουμε τα κακά αφεντικά, για να επιβραβεύσουμε τα καλά και να τα προβάλουμε ως κάποιο πρότυπο προς μίμηση. Ακόμα κι αν υποθέσουμε πως υπάρχουν τέτοια, είναι απλώς πρότυπα εκμετάλλευσης και κερδοφορίας, ακολουθώντας τη λογική πως ο ικανοποιημένος εργαζόμενος είναι και πιο αποτελεσματικός για την επιχείρηση.

Και επίσης, εφόσον μιλήσαμε για πολιτική οικονομία, δεν είναι γενικά αφεντικά, αλλά καπιταλιστές. Άλλο αν βολεύει καμιά φορά περισσότερο στις ρίμες και τα συνθήματα και το χρησιμοποιούμε και εμείς...

Είναι θέμα παιδείας

Αναδημοσίευση από την Κατιούσα

Το βασικό αφήγημα των αθλητικογράφων είναι πως στο μπάσκετ υπάρχουν δύο Άγιες Οικογένειες, που επενδύουν τα λεφτά τους και το κρατάνε ζωντανό, για την ψυχή της μάνας τους, χωρίς να κερδίζουν τίποτα. Έρχονται όμως κάτι λίγοι ανεγκέφαλοι και τα καταστρέφουν όλα, αμαυρώνουν το πρωτάθλημα και τις αγαθοεργίες των επενδυτών. Χώρια ότι δοκιμάζουν την ανοχή των ευεργετών, που μπορεί μια μέρα να τα βροντήξουν όλα και να μας αφήσουν σύξυλους στη μιζέρια μας. Έτσι, κάθε φορά που έχουμε φαινόμενα βίας και επεισόδια, σε επανάληψη (καρμπόν με τα προηγούμενα και τα επόμενα) βάζουν να παίξει η κασέτα που λέει: δεν υπάρχει κράτος, μπλα-μπλα, ηλεκτρονικά εισιτήρια, μπλα-μπλα, κάμερες στα γήπεδα, και φτου κι απ’ την αρχή.

Ναι αλλά οι ανεγκέφαλοι δεν είναι απλώς μια χούφτα -αν ήταν έτσι θα είχαν απομονωθεί εύκολα και προ πολλού. Είναι βασικά όλοι αυτοί που ομολογούν τραγουδιστά “δεν είμαστε καλά, δεν έχουμε μυαλό, είμαστε άρρωστοι…”, που εξαρτούν τη ζωή τους και την ψυχολογική τους διάθεση από την ομαδάρα, και βασικά από τις νίκες -που τους λείπουν στην καθημερινή ζωή, όπου οι σφαλιάρες είναι απανωτές. Κι έτσι το τελευταίο που τους ενδιαφέρει είναι το άθλημα σαν παιχνίδι, η απόλαυση που προσφέρει. Αντ’ αυτού θέλουν να γαμ… τον αντίπαλο, σαν τους “επιβήτορες” που ψάχνουν να επιβεβαιώσουν τον εαυτό τους και τη μιζέρια της ύπαρξής τους, που έχει ανάγκη από τέτοιες νίκες και υποκατάστατα χαράς, έστω και με μισό-μηδέν, με πέτσινο πέναλτι, με κάκιστο θέαμα και την ψυχή στο στόμα, αγχωμένη μαλακία-Διδυμότειχο μπλουζ, αντί για έρωτα και παιχνίδι, τις αγνές συγκινήσεις που προσφέρουν, ακόμα και αν δε φτάσεις στο τέλος και νικήσει ο άλλος. Όταν όμως δεν αντέχεις την ήττα, και βασικά το παιχνίδι που την περιέχει σαν ενδεχόμενο, προτιμώντας τη νίκη με κάθε τρόπο, θεμιτό ή αθέμιτο, είναι αναπόφευκτο να τα σπας και να μπαχαλεύεις τον αγώνα, όταν βλέπεις να νικάει ο εχθρός, και μάλιστα μες στο σπίτι σου, τέτοια “ατίμωση”, σα να σε κερατώνουν στην κρεβατοκάμαρά σου.

Η μοναξιά του λαϊκού ηγέτη

Ναι αλλά το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι. Βρωμάει από τους συνδέσμους που οργανώνουν την αποχαύνωση και την ανεγκεφαλιά, την αγάπη για την ομάδα και το αφεντικό της, τα συλλαλητήρια για να του χαρίσει χρέη το δημόσιο, να του χτίσει γήπεδο, να μη βολέψει τους ανταγωνιστές του.

Το ψάρι βρωμάει από τις “Άγιες Οικογένειες” που πουλάνε τουπέ, ευ αγωνίζεσθαι και “αθλητικό πολιτισμό” για τα μάτια του κόσμου, με τις κοινές, συμφιλιωτικές τους βόλτες στο παρκέ. Αλλά στην πρώτη ευκαιρία, δυναμιτίζουν το κλίμα σαν τα χειρότερα χουλιγκάνια. Όπως ο Γιαννακόπουλος που έλεγε τις προάλλες για το νόμο του ΟΑΚΑ -λες κι ήταν ο νόμος της ζούγκλας- που θα μιλήσει, κι ας το κλείσουν. Αλλά βγαίνει μετά υπεράνω αθλητικού νόμου και ζητά “ιπποτικά” να μην ισχύσει, γιατί “γουστάρουμε να ερχόμαστε εδώ και να νικάμε”, αφού ούτως ή άλλως έμαθε να ‘ναι πάντα “υπεράνω νόμου”. Κι αν αυτός είναι ο ορισμός της λούμπεν αστικής τάξης, οι Αγγελόπουλοι δεν πάνε πίσω σε αυτήν την “άμιλλα”. Είτε παλιότερα με γραφικές αντιδράσεις (όπως τα μπλουζάκι με το 18-2 στις βολές), είτε τώρα, που ανέχονται τον Τσουκαλά να κόβει βόλτες στο ΣΕΦ και να κάνει συστάσεις από το μικρόφωνο και την κερκίδα να φωνάζει “ένα-δύο-τρία απόψε η Ριζούπολη θα μοιάζει εκκλησία”.

Ο χουλιγκανισμός, η άρρωστη αντιπαλότητα που μικραίνει και τις δύο πλευρές, η σκοπιμότητα, τα παιδικά λάθη, το άθλιο θέαμα, τα κουραστικά ματς που είναι πιο μονότονα και βαρετά κι από 20 ώρες ταξίδι με πούλμαν… είναι όλα όψεις του σύγχρονου επαγγελματικού αθλητισμού και του συστήματος που βάζει το κέρδος στο επίκεντρο.
–Ναι, αλλά στην πολιτισμένη Ευρώπη προστατεύουν καλύτερα το προϊόν τους και κερδίζουν πολλά σε βάθος χρόνου, μπορεί να πει κανείς.
–Ναι, αλλά ποιος λέει πως οι ιδιοκτήτες δεν κερδίζουν έμμεσα από αυτήν την κατάσταση, με τους ιδιωτικούς στρατούς που φτιάχνουν, που είναι η πιο αποτελεσματική ασπίδα για τα συμφέροντά τους; θα απαντήσω εγώ.

Κατά τα άλλα: μετά από μία χρονιά-Μαραθώνιο, ο Ολυμπιακός έφτασε ξεζουμισμένος στην τελική ευθεία, κι είδε τα αστέρια του (Σπανούλης, Πρίντεζης) να σέρνονται και να είναι το ένα χειρότερο από το άλλο. Και όσοι μιλούσαν ένα μήνα πριν, μετά την πρόκριση επί της ΤΣΣΚΑ στον τελικό του Φάιναλ Φορ, για την καλύτερη ομάδα της δεκαετίας, τώρα ζητάνε ευθύνες και το κεφάλι του Σφαιρόπουλου, για τις κακές εμφανίσεις και το άδειο ρεζερβουάρ.

Στον Παναθηναϊκό, οι παίκτες έμοιαζαν να παίζουν για τον εαυτό τους και το επόμενο συμβόλαιό τους, κόντρα στα προγνωστικά, τη λογική, ακόμα και στον ίδιο τον πρόεδρό τους, που δε δίσταζε να τους καρφώνει ακόμα και τις παραμονές των αγώνων, για την εξωγηπεδική τους ζωή (δε με αφήσατε να τους διώξω, έγραφε σχολιάζοντας κάποιες φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν, προτού αποδειχτεί πως ήταν πολύ παλιότερες κι όχι τωρινές). Εξ ου και το επικό σύνθημα “γεια σου Παπά, και κόψε τα ποτά”, των οπαδών στα επινίκια, που σχεδόν τρόλαρε το αφεντικό της ομάδας. Τον τελευταίο που δικαιούται να πανηγυρίζει και να καμαρώνει για αυτόν τον τίτλο.

Αλλά τι σημασία έχει;

Σημασία έχει πως μετά τους περυσινούς αλησμόνητους τελικούς, στο αντίο του Διαμαντίδη, που ανέβασαν τον πήχη σε δυσθεώρητα επίπεδα, επιστρέψαμε στην… κανονικότητα, στα γνωστά και καθιερωμένα: “τσο και λο” και στο ίδιο έργο θεατές, κεκλεισμένων των μυαλών.

Είναι θέμα παιδείας, θα πουν κάποιοι -κι είναι και της μόδας το σύνθημα.

Μόνο που οι ανεγκέφαλοι δεν έτυχαν. Πέτυχαν. Είναι κι αυτή μια μορφή συνείδησης (απολιτίκ και… αταξίκ) που καλλιεργεί συνειδητά η εξουσία, για να εκτονώνει τη συσσωρευμένη δυσαρέσκεια, σε ανώδυνα μονοπάτια. Και αντί να τα βάζουμε με τους “μαθητές”, που “δεν παίρνουν τα γράμματα”, πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά το σχολείο της ζωής που έβγαλαν, η κοινωνία που τους μόρφωσε και τι γράμματα τους έμαθε…

Υγ: εδώ θα κολλούσε ακόμα κι η πορεία του μακαρίτη, του Κώστα Τσάκωνα, που έξι χρόνια (πανεπιστήμιο, έξι χρόνια μεταπτυχιακά…) μετά από το “Μάθε παιδί μου γράμματα“, πρωταγωνίστησε στη βιντεοκασέτα “Μάθε παιδί μου μπάσκετ“…

Υστερόγραφο

Μπορείτε επίσης να διαβάσετε το αφιέρωμα της Κατιούσα στην αυριανή επέτειο του Τιρινινί, μια συνέντευξη που μας έδωσε ο Γιάννης Φιλέρης, με αφορμή το βιβλίο του για τα 30χρονα του τιρινινί και τις προβλέψεις που είχε κάνει το αθλητικό μας επιτελείο για τους τελικούς του ΝΒΑ που έληξαν σήμερα με τους Γουόριορς πρωταθλητές, για να δείτε ποιος δικαιώθηκε. Το ΚΚΕ τα έλεγε...

Το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του

Σύντομες σημειώσεις εν είδει ημερολογίου, για τη χτεσινή έκτακτη κινητοποίηση έξω από τη Βουλή.

Μπαίνοντας στο Σύνταγμα κατά τις 3.30, αναρωτιόσουν γιατί είναι άδεια η πλατεία, πού πήγαν όλοι κι αν είχες καταλάβει λάθος ώρα και μέρα. Μέχρι που άκουγες μια ντουντούκα στον αέρα κι έφτανες στη Σοφίας, ακολουθώντας την.

Αρκετές εκατοντάδες κόσμου, σωματεία, συνταξιούχοι, λαϊκές επιτροπές, κλείσαμε το ένα ρεύμα της λεωφόρου και την είσοδο της Βουλής. Δεδομένης της ζέστης, του εργάσιμου της ώρας για αρκετούς κλάδους, και βασικά του έκτακτου χαρακτήρα της κινητοποίησης, κρίνεται πετυχημένη. Και ως μια πρόβα πως κάποτε θα την κάνουμε την επανάσταση σύντροφε, και θα 'ναι ντάλα μεσημέρι.

Οι σημαίες του ΠΑΜΕ και τα φύλλα του Ρίζου χρησίμευσαν ως αυτοσχέδια παρασόλια. Ευέλικτη αξιοποίηση όλων των μέσων και των μορφών. Κι όργανο παντός καιρού.

Πολλοί οδηγοί που περνούσαν μπροστά μας κορνάριζαν, όχι από αγανάκτηση για το μποτιλιάρισμα και την ταλαιπωρία, αλλά ρυθμικά, σε ένδειξη συμπαράστασης, καταρρίπτοντας το δημοφιλές κλισέ των αγανακτισμένων οδηγών, που έχουν μπουχτίσει από τις πορείες στο κέντρο της πόλης.

Ούτε οι τουρίστες πρέπει να έμειναν παραπονεμένοι. Είδαν ζωντανά την πολιτική έκφραση της ελληνικής ιδιαιτερότητας και τη φρουρά να περνάει μέσα από τους διαδηλωτές, γιατί πάνω από όλα για ένα εθιμοτυπικό ζούμε.

Οι διαδηλωτές δεν έστεκαν σαν χάνοι μπροστά στον αιφνιδιασμό της κυβέρνησης. Δεν είχαν τη στάση του ροφού, τον ωχαδερφισμό του σπάρου και των καναπεδίστας, δεν έμειναν στη μουρμούρα αλλά πέρασαν στα λόγια, δεν κοκκίνισαν από το κακό τους σαν μπαρμπούνια, που κρατάν την ανάσα τους μπας και βρουν το δίκιο τους (σαν τον Πέπε από το Αστερίξ στην Ισπανία). Είναι κόκκινοι από άποψη και δε ξεθυμαίνουν στην πρώτη ευκαιρία, με μια εκτόνωση. Δε ζουν ξεκομμένοι σε γυάλα και δεν έχουν μνήμη χρυσόψαρου.

Η πιο ζωντανή ομιλία ήταν του Πουλικόγιαννη: ψηφίστε όσα μέτρα θέλετε. Όσο υπάρχουν εργάτες, που δεν τα διπλώνουν, όσο υπάρχει ΠΑΜΕ, θα υπάρχει ελπίδα πως θα τα πάρουμε όλα πίσω, γιατί μη γελιέστε αυτό είναι που ετοιμάζουμε, όχι μια απλή αντίσταση.

Κι ήταν περίεργο και κάπως συγκινητικό, θα έλεγα, να τον ακούς να λέει σχεδόν αυτοκριτικά, πως το Σωματείο Μετάλλου προσπαθεί και πετυχαίνει συλλογικές συμβάσεις αλλά δεν τα κατάφερε παντού. Μακάρι να είχαμε όλοι τόσες νίκες, τέτοια συνειδητοποίηση και συσπείρωση, όπως σε αυτούς τους χώρους.

Αλλά τα καλύτερα θα έρχονταν στη συνέχεια, με τον Πέρρο.
Τα εργατικά δικαιώματα δεν είναι τροφή για τα ψάρια τους.
Εμείς ξέρουμε πως για να φας ψάρι, πρέπει να βρέξεις κώλο. Κι αυτό είναι που κάνουμε κάθε μέρα, στην πράξη, στον αγώνα.
Τους επιστρέφουμε πίσω το δόλωμα, τους επιστρέφουμε τα ψάρια τους.

Κι αυτό ήταν το σύνθημα για να πετάξουν οι σφοι, συνεννοημένοι από πριν, δυο τελάρα ψάρια πάνω στους ματάδες -ή ό,τι άλλο ήταν αυτοί- που σπαρταρούσαν σαν ψάρια έξω από το νερό, από την έκπληξη, προσπαθώντας να κρατήσουν ισορροπία.

Τα σοσιαλμιντιακά παπαγαλάκια λυπήθηκαν για τον κόσμο που πεινάει και την κινηματική σπατάλη φαγώσιμων, που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν αλλιώς. Πάντα επίκαιροι, πάντα στην ουσία.
Το αριστεροχώρι έλαμψε δια της απουσίας του. Αλλά είναι αυτό που λες πως και να ήταν εκεί, δε θα καταλάβαινε κανείς την παρουσία του, έτσι αναιμική -σαν καπιταλιστική ανάπτυξη- που είναι. Α, έφυγες, δε σε κατάλαβα...

Τα κανάλια έπαιξαν μόνο τη συμβολική κίνηση με τα ψάρια, παίζοντας με όρους θεάματος. Ναι αλλά χρειάζεται καμιά φορά να αξιοποιούμε τους δικούς τους όρους για το δικό μας σκοπό.

Επόμενος -προγραμματισμένος, γιατί και το χτεσινό εκτάκτως προέκυψε- σταθμός το διήμερο στη Θεσσαλονίκη, το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου, για το οποίο έχουν ήδη αρχίσει να κλείνουν οι πρώτες συμμετοχές.

Για τη σημερινή παρέλαση η κε του μπλοκ έχει γράψει εδώ: εκτός από τα μνημόνια, υπάρχει και το Gay-Pride.
Για τις Βρετανικές εκλογές που μεσολάβησαν, διαβάστε αυτό.
Μπορείτε επίσης να δείτε εδώ ένα κλασικό δείγμα για το πώς όλο το αριστεροχώρι έπαθε ΣΕΚ και πανηγυρίζει για την ελπίδα που έρχεται και το αποτέλεσμα του Κόρμπιν... Το πάθημα δε γίνεται ποτέ μάθημα. Αυταπάτες χωρίς αυταπάτες...

Δελτίο Κομινφόρμ 13

Δε νομίζω πως έχω να προσθέσω κάτι καινούριο στο "θέμα" των ημερών για τη δήλωση του Καζάκου, ούτε καν επιχειρώντας μια σύνοψη όσων έχουν ειπωθεί, ακόμα κι εδώ. Καταρχάς είναι τραγικό πως το θέμα έχει πάρει τόση έκταση και μας αναγκάζει να ασχολούμαστε ή να απαντάμε σε αυτό. Δείχνει τη διαχρονική αξία της μονταζιέρας, τη δύναμή της να επιβάλει την ατζέντα της, για μια δήλωση που έγινε μερικά χρόνια πριν και ξεθάφτηκε τώρα (και θα είχε ενδιαφέρον να ψάξει κανείς το νήμα και να βρει από πού και με ποιον τρόπο γιγαντώθηκε). Και προφανώς την ικανότητά της να απομονώνει μαεστρικά φράσεις, να διαστρεβλώνει την ουσία, ακόμα και στο γραπτό λόγο, που μένει πίσω και δεν πετάει στον αέρα, να προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις, επικοινωνιακό αντιπερισπασμό, εντυπώσεις. Κι είναι πολύ ενδιαφέρον πως σε μια βδομάδα που περνάνε στη ζούλα τα μνημονιακά προαπαιτούμενα, τα social media που είναι ένα είδος θερμόμετρου της κοινής γνώμης και των μέσων που την διαμορφώνουν, έχουν αναλωθεί σε μια Καζακιάδα, ενώ η θρασύτητα της ΔΦΑ περνάει στα ψιλά, ως κάτι γνωστό και δεδομένο.

Είναι κι αυτό το ιδιότυπο μάρκεντινγκ που έχει το κόμμα, που μπορεί να λέει κάτι σωστό, επίκαιρο, να μαλλιάζει η γλώσσα του σε ώτα μη ακουόντων (πχ όταν προειδοποιούσε πως "έρχεται θύελλα"), αλλά αν πει κάτι παρεξηγήσιμο (χωρίς να είναι απαραίτητα, αρκεί να μπορεί να περάσει ως τέτοιο και να καταχωρείται στη δημόσια σφαίρα ως παρεξηγήσιμο) θα γίνει viral, θα διαδοθεί από προφίλ σε προφίλ, από στόμα σε αυτί, κανονική δουλειά μυρμηγκιού, και στη διαδρομή θα αποκτά μυθικές διαστάσεις, πχ και τρεις αρκούδες, σταλμένες κατευθείαν από την εποχή της Σοβιετίας.

Ναι αλλά γιατί μιλάμε για το ΚΚΕ αφού το "θέμα" μας είναι μια δήλωση του Καζάκου, που δεν είναι καν οργανωμένο μέλος του; Μα για αυτό ακριβώς. Ήταν όμως βουλευτής του και συνδέθηκε με αυτό -συνεπώς, δε χρειάζονται περσότερα.

Αν ο Καζάκος είχε πει κάτι εύστοχο που θα γινόταν viral αυτό θα ανήκε στον εαυτό του, θα είχε συμβεί παρά κι ενάντια στην πολιτική του τοποθέτηση, τη συμπόρευσή του με το ΚΚΕ, θα ήταν καρπός του ξεχωριστού ήθους του, της ποιότητάς του -εξ ου κι ηθοποιός- του ευρύτατου πνεύματός του, που δεν το συναντάς σε σεχταριστές και γραφειοκράτες, μη σου πω πως κατά βάθος θα ήταν και με το 15ο Συνέδριο, κι είχε και τον Μπογιόπουλο σε μια πρόσφατη παράστασή του.
Τώρα είναι ο Καζάκος του ΚΚΕ, για τον οποίο πρέπει να απολογηθεί ο ΓΓ σε συνέντευξή του, ο οποίος έχει παίξει σε σαπουνόπερες, όπως το Βέρα στο Δεξί (ούτε καν στο αριστερό, σημειολογικά) κι η προδοσία που φόρτωσε στα παιδιά που φεύγουν έξω, αντανακλά στην πραγματικότητα το κακό προδοτικό Κουκουέ, που φταίει για όλα.

Και η ουσία σε ποιο ακριβώς γκεστάλτ αρχίζει να μας απασχολεί;
Εξαρτάται τι θεωρεί κανείς ουσία κι αυτή δεν είναι να πάρουμε αποστάσεις από τη διατύπωση του Καζάκου -αυτό είναι το πλέον εύκολο. Αν τον απασχολεί η θέση του ΚΚΕ, αυτή μπορεί να την βρει πολύ εύκολα, με ένα απλό γκουγκλάρισμα, ακόμα και από την τελευταία, πολύ καλή, δήλωση του Κουτσούμπα. Κι αν αυτή είναι -επιτέλους- το θέμα της μετανάστευσης στην οποία αναγκάζονται να καταφύγουν πολλοί απελπισμένοι της δικής μας γενιάς, αυτή μπορεί να τη βρει σε διάφορα αξιόλογα άρθρα -παραθέτω ενδεικτικά αυτό, και το βράδυ θα ενημερώσω την παραπομπή και με έναν ακόμα σύνδεσμο.

Κατά τα άλλα, σε τηλεγραφικό ρυθμό, γιατί δυστυχώς η κε του μπλοκ δεν έχει χρόνο για κάτι πιο αναλυτικό.

-Η ΔΦΑ που αυτοπροσδιορίζεται ως αριστερή θυμίζει τις χειρότερες στιγμές του δεξιού παρακράτους, διασκευάζοντας δημιουργικά στη συγκυρία το παλιό σύνθημα "κανένα σπίτι στα χέρια ασφαλίτη" που καπηλεύτηκε, και μετατρέποντάς του σε "κανένα σπίτι, δίχως ασφαλίτη".
Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

-Το ΚΚΕ επιμένει στον "ξύλινο" λόγο, που καλεί τους οπαδούς να βγάλουν συμπεράσματα και να μην ταυτίζουν την αγάπη τους για την ομάδα με τα συμφέροντα του κάθε επιχειρηματία, σε αντίθεση με κάποιες εξωκοινοβουλευτικές ανακοινώσεις για τον Ηρακλή που έγιναν και πρωτοσέλιδο χτύπημα στον αθλητικό Τύπο της Θεσσαλονίκης και παίρνουν θέση υπέρ των δίκαιων αιτημάτων της ομάδας -που υποβιβάστηκε στα χαρτιά- μαζί με μια γενική αντιμνημονιακή καταγγελία.

-Το ΚΚ Βενεζουέλας στενοχωρεί τους όψιμους φίλους του -που το στηρίζουν αποκλειστικά στο βαθμό που μπορούν να το χρησιμοποιήσουν εναντίον του ΚΚΕ- και δεν μπαίνει στα καλούπια τους, κρατώντας κριτικά τις αποστάσεις του από τους χειρισμούς της 'μπολιβαριανής κυβέρνησης'.

-Η ΔΦΑ εντελώς αποθρασυμένη φέρνει σαν τον κλέφτη τα υπόλοιπα προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης και του μνημονίου, με ένα (άσχετο) νόμο -για τα ψάρια- σε μία (ν)τροπολογία. Αυτή η πρόκληση δεν μπορεί να μείνει χωρίς απάντηση. Όλοι αύριο στο συλλαλητήριο του ΠΑΜΕ έξω από τη Βουλή, στις 3.30. Ο εργαζόμενος λαός δεν πρέπει να ψαρώσει και να μείνει στη στάση του ροφού. Μόνο στο δρόμο θα καταλάβει τη δύναμή του και θα βρει το δίκιο του. Να μην τηρήσουμε "σιγήν ιχθύος", όπως λέει κι η ανακοίνωση του ΠΑΜΕ.

Την ίδια στιγμή, το Κόμμα αποχωρεί -μετά από αρκετό καιρό από όσο μπορώ να θυμηθώ- από τη συζήτηση στη Βουλή, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις φαστ-τρακ διαδικασίες που ακολουθούνται.
Ες αύριον τα σπουδαία...

80 χρόνια μετά –η αντισοβιετική συνωμοσία στον Κόκκινο Στρατό

Σήμερα η κε του μπλοκ έχει την τιμή να φιλοξενεί μια δουλειά του Άναυδου, που συνδέεται με τη δεκαετία του 30', τις Δίκες της Μόσχας και την εκκαθάριση στον Κόκκινο Στρατό για την οποία έχουν γραφτεί τόσα από αστική και μικροαστική σκοπιά. Η εργασία του Άναυδου είναι εκτενής, αλλά προτίμησα να δημοσιευτεί ενιαία, παρά να σπάσει σε δύο και τρεις συνέχειες, και να χαθεί ο ειρμός. Καλή ανάγνωση-μελέτη.

Άναυδος - Ιούνιος 2017

1. Εισαγωγή

Στις 11 Ιουνίου συμπληρώνονται 80 χρόνια από τη δίκη στο Ανώτατο Στρατοδικείο στη Μόσχα όπου 8 υψηλόβαθμοι αξιωματικοί του Κόκκινου Στρατού καταδικάστηκαν σε θάνατο για τη συμμετοχή τους σε μια αντισοβιετική συνωμοσία που είχε στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης σε συνεργασία με τη Γερμανία και την Ιαπωνία.

Σε αυτό το ιστολόγιο έχουμε ασχοληθεί πολλές φορές με τις εκκαθαρίσεις στην ΕΣΣΔ τη δεκαετία του 1930. Ορισμένα κείμενα μπορείτε να διαβάσετε εδώ, εδώ κι εδώ. Η άποψή μας είναι ότι οι εκκαθαρίσεις εκείνης της δεκαετίας είχαν σκοπό να:

• Καταστείλουν τις υπονομευτικές δραστηριότητες της αντισοβιετικής αντιπολίτευσης.
• Να βελτιώσουν τις επιδόσεις του κρατικού μηχανισμού και να εκκαθαρίσουν κράτος και κόμμα από ασταθή και διαβρωμένα στοιχεία που δεν τίμησαν την εμπιστοσύνη του κόμματος και του λαού.
• Και να περιορίσουν το χώρο δράσης των παλιών καπιταλιστικών στρωμάτων αλλά και εθνοτήτων που η θέση τους στη μελλοντική εμπλοκή ήταν τουλάχιστον αμφισβητούμενη.

Τα παραπάνω δεν αναιρούν το γεγονός ότι τη δεκαετία του 1930 η Σοβιετική εξουσία απολάμβανε τη στήριξη της ευρείας πλειοψηφίας των λαϊκών στρωμάτων. Η υποστήριξη αυτή βασιζόταν κυρίως σε 2 πυλώνες

• Στη ριζική κοινωνικοοικονομική μεταμόρφωση της χώρας και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του λαού σα συνέπεια των πολιτικών του ΠΚΚ(μπ) δηλ. της κολεκτιβοποίησης, της εκβιομηχάνισης των 5χρονων σχεδίων αλλά και της πολιτιστικής επανάστασης.
• Στο γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των στελεχών τόσο του κόμματος όσο του κράτους και της οικονομίας είχαν ταπεινή εργατική και αγροτική καταγωγή προέρχονταν δηλαδή από τις φτωχές λαϊκές μάζες.

Η βίαιη σύγκρουση στα μέσα της δεκαετίας του 1930 οφειλόταν στο γεγονός ότι τα εχθρικά στην υπόθεση του σοσιαλισμού στρώματα και απομεινάρια των παλιών εκμεταλλευτικών τάξεων συνειδητοποιούσαν ότι η μεταμόρφωση της χώρας ήταν οριστική και η επιστροφή στο παρελθόν αδύνατη εκτός κι αν αντιδρούσαν άμεσα και βίαια.

Αναφορικά με τις εκκαθαρίσεις στον Κόκκινο Στρατό (ΚΣ) η αστική αλλά και η αριστερή αντικομουνιστική ιστοριογραφία προσφέρουν τρεις ερμηνείες:

• δεν υπήρξε συνωμοσία αλλά σχέδιο του Στάλιν για να αποκτήσει την απόλυτη εξουσία, οπότε θεωρούν τις καταθέσεις και τις ομολογίες των πρωταίτιων της αντισοβιετικής συνομωσίας σαν ψεύτικες και αποτέλεσμα βίας και εκβιασμού ενώ τις αποδείξεις των υπηρεσιών ασφαλείας του σοβιετικού κράτους σαν επινοήσεις και χαλκεύματαⁱ.
• Άλλοι αποδίδουν την καταδίκη των αξιωματικών σε χαλκευμένα στοιχεία που διοχέτευσαν οι μυστικές υπηρεσίες της ναζιστικής Γερμανίας στον Στάλιν εκμεταλλευόμενη την παράνοια του. Ο Χρουστσόφ έδωσε επιπλέον αξιοπιστία στην εκδοχή αυτή όταν την αποδέχτηκε σαν αληθινή στο 22ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1961ⁱⁱ
• Τέλος ορισμένοι αστοί ιστορικοί αλλά και πολιτικοί αποδέχονται ότι υπήρχε συνωμοσία στα ψιλά κλιμάκια του ΚΣ και η ανακάλυψή της οδήγησε στο χαμό των πρωταίτιωνⁱⁱⁱ.

Είναι φανερό ότι οι δύο πρώτες εκδοχές πέρα από τα προπαγανδιστικά τους προτερήματα έχουν κι ένα ακόμη. Κάθε στοιχείο ή απόδειξη είτε προέρχεται από τις υπηρεσίες ασφαλείας της ΕΣΣΔ είτε από αυτές της ναζιστικής Γερμανίας απορρίπτεται εκ προοιμίου σαν πλαστό. Έτσι η μόνη απόλυτη αλήθεια είναι τα έργα και τα απομνημονεύματα κάθε αντικομουνιστή.

Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε

- με τη διαπάλη για τα ζητήματα τριβής αναφορικά με τη φύση, την οργάνωση και τον εξοπλισμό του Κόκκινου Στρατού στα χρόνια πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο

- την υπονομευτική δραστηριότητα στο εσωτερικό του Κόκκινου Στρατού

- το ξετύλιγμα του κουβαριού της αντισοβιετικής συνωμοσίας.

- με την ιδιαίτερη περίπτωση του Γκένρικ Λιουσκόφ υψηλόβαθμου αξιωματικού του Λαϊκού Επιτροπάτου Εσωτερικών Υποθέσεων (ΛΕΕΥ - NKVD) που αυτομόλησε στην ιμπεριαλιστική Ιαπωνία τον Ιούνιο του 1938 και που ελάχιστη κάλυψη έχει βρει από την αστική ιστοριογραφία. Ο λόγος είναι ότι δυστυχώς για το αντικομουνιστικό υπόδειγμα η περίπτωσή του δίνει ισχυρές ενδείξεις τόσο για την ύπαρξη συνωμοσίας εντός του ΚΣ όσο και για τη στενή σχέση των συνωμοτών με την Ιαπωνία.

2. Ζητήματα τριβής στον Κόκκινο Στρατό

Η ίδια η ύπαρξη ενός μόνιμου στρατού ήταν μια αντίφαση εν τοις όροις για τους μπολσεβίκους και την ιδεολογία τους σχετικά με το προλεταριακό κράτος. Ο στρατός θα έπρεπε να αποτελείται από την πολιτοφυλακή των προλετάριων και θα είχε εθελοντικό και όχι μόνιμο χαρακτήρα. Η προσαρμογή όμως στις νέες συνθήκες τόσο του εμφυλίου πολέμου και της ξένης επέμβασης όσο και της καπιταλιστικής περικύκλωσης υποχρέωσε τους μπολσεβίκους να αποδεχτούν την αναγκαιότητα της ύπαρξης μιας μόνιμης κάστας αξιωματικών. Τα βασικότερα ζητήματα τριβής που δημιούργησε η ύπαρξη μόνιμου στρατού σε ένα σοσιαλιστικό κράτος αναλύονται εν συντομία παρακάτω.

2.1. Οι ειδικοί της στρατιωτικής τέχνης.

Η τέχνη του πολέμου είναι περίπου μία επιστήμη. Τα στελέχη του αστικού στρατού περνούν μέσα από μια τετραετή εντατική φοίτηση στις στρατιωτικές σχολές ενώ σε όλη τους τη ζωή ασχολούνται με τα στρατιωτικά ζητήματα συσσωρεύοντας συνεχώς εμπειρία. Η επανάσταση του Οκτώβρη επικράτησε με την ένοπλη συνδρομή των εθελοντών Ερυθροφρουρών και των εργατικών φρουρών. Οι διοικητές αυτών των ένοπλων σωμάτων (οι Κόκκινοι διοικητές) εκλέγονταν από τους ίδιους τους στρατιώτες. Όταν όμως η επανάσταση βρέθηκε αντιμέτωπη με τους οργανωμένους στρατούς αρχικά της Γερμανίας και μετά το 1918 με τους στρατούς των λευκών υποχρεώθηκε να καλύψει το κενό της γνώσης και της πείρας με την χρησιμοποίηση στον Κόκκινο Στρατό των αστών ειδικών δηλ. αξιωματικών του διαλυμένου πλέον τσαρικού στρατού. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν έτρεφαν καμία συμπάθεια για τους Μπολσεβίκους και το σκοπό τους. Για να ισοφαρίσουν την επιρροή τους το ΠΚΚ(μπ) θεσμοθέτησε το θεσμό του Πολιτικού Επιτρόπου σε κάθε μεγάλη και μικρή μονάδα του ΚΣ. Ο πολιτικός επίτροπος ήταν η σκιά του στρατιωτικού ειδικού με αρμοδιότητες τον πολιτικοϊδεολογικό εξοπλισμό των στρατιωτών αλλά συνυπέγραφε επίσης τις εντολές του στρατιωτικού διοικητή ενώ είχε και τη δυνατότητα βέτο. Η στρατολόγηση των τσαρικών αξιωματικών και η παραμονή τους στο στράτευμα για πολλά χρόνια μετά την οριστική επικράτηση της επανάστασης αποτέλεσε θέμα διαφωνίας μέσα στο ΠΚΚ(μπ). Πέρα από τις πολλές περιπτώσεις προδοσίας μεγάλη αναταραχή προκαλούσε η αυταρχική συμπεριφορά αυτών των ειδικών στους στρατιώτες. Το στρατιωτικό ζήτημα αποτέλεσε θέμα στο 8ο συνέδριο του ΠΚΚ(μπ) με την αριστερή αντιπολίτευση να επιμένει στον αποκλειστικά εθελοντικό χαρακτήρα του στρατού χωρίς όμως να πείσει την πλειοψηφία. Από την άλλη ο θεσμός του πολιτικού επιτρόπου δημιούργησε μεγάλες τριβές με τους στρατιωτικούς διοικητές. Προς τα τέλη της δεκαετίας του 1920 με την αύξηση των κομματικών μελών στον ΚΣ η θέση του πολιτικού επιτρόπου συγχωνεύθηκε με αυτή του στρατιωτικού διοικητή ενώ διατηρήθηκε στις περιπτώσεις των μη-κομματικών στρατιωτικών διοικητών.

Ο Μ. Φρούνζε που διαδέχτηκε τον Τρότσκι σαν Λαϊκός Επίτροπος Στρατιωτικών το Γενάρη του 1925 σχεδίαζε την ολική αντικατάσταση των τσαρικών αξιωματικών με κόκκινους διοικητές. Αν και ο αριθμός τους από 75,000 είχε μειωθεί περίπου στους 2,000, οι πρώην τσαρικοί αξιωματικοί κυριαρχούσαν στις στρατιωτικές σχολές ακόμη και στην Ακαδημία του Γενικού επιτελείου^iv. Το ζήτημα των αστών ειδικών λύθηκε οριστικά το 1931 με την επιχείρηση ‘άνοιξη’ της OGPU (πιο αναλυτικά παρακάτω).

2.2. Ο τρόπος οργάνωσης του Κόκκινου Στρατού

Η συζήτηση για τον χαρακτήρα και τον τρόπο οργάνωσης του Κόκκινου Στρατού εντάθηκε στη διάρκεια της μεταρρύθμισης του Μ. Φρούνζε το 1924. Ο Φρούνζε χώρισε το Γενικό Επιτελείο σε 3 τμήματα τη Διοίκηση του ΚΣ (υπεύθυνη για την καθημερινή διοίκηση του ΚΣ), τη Στρατιωτική Επιθεώρηση (υπεύθυνη για την επαλήθευση της ετοιμότητας αλλά και της εκπαίδευσης του στρατεύματος) και το Επιτελείο (υπεύθυνο για τη διοίκηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων και την προετοιμασία των επιχειρησιακών σχεδίων και της επιστράτευσης). Ο Φρούνζε αποτέλεσε τον θεωρητικό του ενιαίου στρατιωτικού δόγματος ενώ οι ιδέες του που συνοψίζονται στο έργο του ‘Μέτωπο και Μετόπισθεν στο μελλοντικό πόλεμο’^v είχαν μεγάλη απήχηση στο ΠΚΚ(μπ).

Βασικός στόχος της οργανωτικής δομής αυτής ήταν η αποφυγή της υπερβολικής συγκέντρωσης της εξουσίας αν και δημιουργούσε προβλήματα στην αποτελεσματική λειτουργία του στρατού^vi. Για τον Φρούνζε ήταν ξεκάθαρο ότι οι ένοπλες δυνάμεις σε καμία περίπτωση δεν έπρεπε να αυτονομηθούν από την πολιτική καθοδήγηση, το κόμμα και την κοινωνία. Ο στρατός θα ήταν βασικό όργανο της επανάστασης ακόμη κι αν αυτό ήταν σε βάρος της ποιοτικής-επαγγελματικής επάρκειας των στελεχών του. Στον αντίποδα αυτής της πολιτικής στεκόταν ο Τουχατσέφκι που υποστήριζε τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα που μόνο μια ενιαία διοίκηση και ένα σώμα επαγγελματικών στελεχών μπορούσε να υπηρετήσει. Για τον Φρούνζε ο τυχόν πόλεμος της ΕΣΣΔ ενάντια στην όποια καπιταλιστική δύναμη δεν θα ήταν μία κλασσική πολεμική αναμέτρηση αλλά μια επαναστατική διαδικασία. Η επικράτηση σε έναν τέτοιο πόλεμο δεν εξαρτιόταν μόνο από την πολεμική ισχύ της ΕΣΣΔ αλλά και από το επαναστατικό κίνημα στη ενδοχώρα του εχθρού. Ο επαγγελματισμός δεν είχε νόημα χωρίς τον επαναστατικό ζήλο^vii.

Από την άλλη οι ιδέες του Τουχατσέφσκι περί ενός επαγγελματικού και τεχνολογικά σύγχρονου στρατού είχαν τη δική τους απήχηση στον Κόκκινο Στρατό, απήχηση που ενισχυόταν από τις στενές σχέσεις που είχαν τα στελέχη του με αυτά του Γερμανικού στρατού καθ’ όλη τη διάρκεια της συνθήκης του Ράπαλο^viii. Η στενή συνεργασία μέχρι και το 1934 των σοβιετικών και γερμανών στρατιωτικών μπορεί να υποθέσει κανείς ότι επηρέασε ένα μέρος των στελεχών του ΚΣ να ξεχάσουν τις ιδεολογικές και πολιτικές παραμέτρους του στρατιωτικού προβλήματος^ix.

Το 1928 ο Τουχατσέφσκι κατέθεσε εκ νέου πρόταση για την ενοποίηση της διοίκησης του ΚΣ και επιπλέον ζήτησε ο στρατός να έχει ηγετικό ρόλος στον καθορισμό της βιομηχανικής πολιτικής. Η πρόταση του απορρίφθηκε από το Επαναστατικό Στρατιωτικό Συμβούλιο του ΚΣ μετά από τις σφοδρές αντιδράσεις των μελών του που κατηγόρησαν τον Τουχατσέφκι για βοναπαρτισμό. Στις 5/5/1928 ο Τουχατσέφκι κατέθεσε την παραίτηση του από επικεφαλής του επιτελείου και μετατέθηκε σαν διοικητής στη Στρατιωτική Περιοχή του Λένινγκραντ. Η άποψή του για ένα ενιαίο γενικό επιτελείο θεωρήθηκε ελιτίστικη και ασύμβατη με τα ιδανικά ενός σοσιαλιστικού κράτους. Τη θέση του Τουχατσέφσκι ανέλαβε ο Μπ. Σαπόσνικοφ ο οποίος ωστόσο το 1930 κατάφερε αυξήσει σημαντικά τις εξουσίες του Γενικού Επιτελείου^x.

2.3. Το πρόγραμμα εξοπλισμού του Κόκκινου Στρατού

Μέχρι τον τερματισμό της ΝΕΠ και την έναρξη του πρώτου πεντάχρονου ο εξοπλισμός του ΚΣ συμβάδιζε με τις χαμηλές επιδόσεις της σοβιετικής οικονομίας. Η έναρξη όμως της ραγδαίας εκβιομηχάνισης δημιούργησε νέες προοπτικές. Από την νέα του θέση στο Λένινγκραντ ο Τουχατσέφκι βομβάρδιζε την ηγεσία του ΠΚΚ(μπ) με προτάσεις κατασκευής εξωπραγματικού αριθμού αρμάτων και αεροπλάνων. Η ηγεσία του ΠΚΚ(μπ) και ειδικότερα οι Βοροσίλοφ και Στάλιν αντέδρασαν με σφοδρότητα στις προτάσεις αυτές κατηγορώντας τον Τουχατσέφσκι για ‘κόκκινο μιλιταρισμό’ και ενσυνείδητη προσπάθεια υπονόμευσης της εκβιομηχάνισης^xi. Ο Στάλιν έγραφε στο Βοροσίλοφ ‘‘η πραγματοποίηση τέτοιου σχέδιου θα κατάστρεφε πιθανότατα την οικονομία της χώρας μας όπως επίσης και το στρατό. Αυτό θα ήταν χειρότερο από κάθε αντεπανάσταση’’^xii. Ωστόσο η επιτυχία της εκβιομηχάνισης οδήγησε την ηγεσία του ΠΚΚ(μπ) να αναθεωρήσει την αρχική της αντίδραση στις προτάσεις Τουχατσέφσκι. Το 1931 ο Τουχατσέφσκι επανέρχεται σαν επικεφαλής του προγράμματος εξοπλισμού του ΚΣ ενώ το 1934 επιστρέφει στη θέση του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου. Οι αριθμοί παραγωγής τανκς και αεροπλάνων αυξήθηκαν σημαντικά μετά το 1933 σαν αντίδραση τόσο της απειλής της Ιαπωνίας στην Άπω Ανατολή όσο και της ανάδυσης της απειλής της ναζιστικής πλέον Γερμανίας. Η αύξηση αυτή των στρατιωτικών εξοπλισμών έγινε σε βάρος της υπόλοιπης οικονομίας αλλά και της λαϊκής κατανάλωσης. Ακόμη πιο σημαντικό, το 1941 η ΕΣΣΔ βρέθηκε με μεγάλο αριθμό αρμάτων και αεροπλάνων που ήταν πλέον παρωχημένα, γερασμένα και άρα ακατάλληλα να αντιμετωπίσουν το Γερμανό εισβολέα. Η στρατιωτική ιεραρχία άρχισε να αυτονομείται από την εξουσία του ΠΚΚ(μπ) και να διεκδικεί για τον εαυτό της μεγαλύτερο κομμάτι της εξουσίας αλλά και του πλεονάσματος (διαμέσου των αυξήσεων μισθών και άλλων απολαβών). Το πνεύμα της κάστας είχε επανέλθει στο σώμα των αξιωματικών^xiii.

3. Η υπονομευτική δραστηριότητα στον Κόκκινο Στρατό.

Ήδη από τα πρώτα χρόνια ύπαρξης του ο ΚΣ θεωρήθηκε από το ΠΚΚ(μπ) σαν βασικός στόχος διάβρωσης τόσο από τους εσωτερικούς όσο και από τους εξωτερικούς εχθρούς της ΕΣΣΔ. Η χρήση αξιωματικών του τσαρικού στρατού ήδη την περίοδο του εμφυλίου λόγω έλλειψης έμπειρων στελεχών (το 1918 το 75% των αξιωματικών του ΚΣ προέρχονταν από τον τσαρικό στρατό) οδήγησε στην καθιέρωση του θεσμού του Πολιτικού Επιτρόπου και τη δημιουργία ειδικού τμήματος της Τσεκά (Έκτακτη Επιτροπή Ενάντια στην Αντεπανάσταση και τη Δολιοφθορά - η πρώτη υπηρεσία ασφαλείας του σοβιετικού κράτους) με σκοπό την παρακολούθηση αντεπαναστατικών ενεργειών στις τάξεις του ΚΣ. Η πιο γνωστή περίπτωση στρατιωτικών ειδικών που πρόδωσαν την επανάσταση εκείνη την εποχή ήταν η ανταρσία του διοικητή του Αν. Μετώπου Μ.Α Μουράβιεβ τον Ιούλιο του 1918^xiv.

Μετά το τέλος του εμφυλίου οι Λευκοί ενέτειναν τις προσπάθειες τους να αποκτήσουν επαφές στον ΚΣ. Η δεξαμενή υποψηφίων δεν ήταν άλλη από τους αξιωματικούς του παλιού τσαρικού στρατού που ειδικά μετά τις μεταπολεμικές αμνηστίες του σοβιετικού κράτους είχαν τη δυνατότητα να υπηρετήσουν ξανά αυτή τη φορά στον ΚΣ. . Η μυστική υπηρεσία της Πανρώσικης Στρατιωτικής Ένωσης (ROVS) οργάνωσης των λευκοφρουρών ανέλαβε το έργο της διείσδυσης ενώ με τη σειρά της η Τσεκά και η διάδοχος της η Γκε-Πε-Ου (Κρατική Πολιτική Διεύθυνση - GPU) ανέλαβε να εντοπίσει τους λογής λογής κατασκόπους. Εκτός από τους λευκοφρουρούς ο ΚΣ αποτέλεσε στόχο των μυστικών υπηρεσιών των καπιταλιστικών κρατών. Έτσι το 1924 η Γκε-Πε-Ου συλλαμβάνει στο Κίεβο ομάδα αξιωματικών του ΚΣ που κατασκόπευε για λογαριασμό της Πολωνίας ενώ η υπονομευτική δραστηριότητα των Πολωνών εντάθηκε με την άνοδο την εξουσία του Πιλσούδσκι το 1926^xv.

Μια επιπλέον απειλή για τον ΚΣ αποτέλεσε η τροτσκιστική αντιπολίτευση μετά την απομάκρυνση του Τρότσκι από τη θέση του Επίτροπου Άμυνας και τη δημιουργία της Αριστερής Αντιπολίτευσης το 1923. Ο σύμμαχος του Τρότσκι Βλ. Αντόνοφ-Οβσεενκο απομακρύνεται από τη θέση του επικεφαλής των πολιτικών επιτρόπων του ΚΣ γιατί επιχείρησε να στρέψει τους στρατιωτικούς ενάντια στα πολιτικά στελέχη του ΠΚΚ(μπ) ενώ μέχρι το τέλος του 1927, 211 υποστηρικτές του Τρότσκι απομακρύνθηκαν από το στράτευμα ανάμεσα τους οι Πούτνα και Πριμακόφ που στάλθηκαν σε διπλωματικές αποστολές στο εξωτερικό. Είναι ανάμεσα σε αυτούς που καταδικάστηκαν σε θάνατο δέκα χρόνια μετά μαζί με τον Τουχατσέφκσι το 1937^xvi.

Το Νοέμβριο του 1927 η ένοπλη πτέρυγα της ενωμένης αντιπολίτευσης σχεδίαζε ένα πραξικόπημα σκοπεύοντας στη βίαιη κατάληψη του Κρεμλίνου, του αρχηγείου της OGPU στη Μόσχα και παρόμοιες επιχειρήσεις στο Λένινγκραντ και το Χάρκοβο. Η απόπειρα κατεστάλη στη γέννηση της από τον επικεφαλή της OGPU Β. Μενζινσκι^xvii. Το 1928 συλλαμβάνεται στη Μόσχα ο Σ. Μραχκοβσκι σαν επικεφαλής της παράνομης στρατιωτικής οργάνωσης των τροτσκιστών στη Μόσχα.^xviii

Το 1928 η OGPU έλαβε πληροφορίες για προετοιμασία εξέγερσης στην Ουκρανία με την υποστήριξη της Πολωνίας και της Μ. Βρετανίας. Στην εξέγερση θα λάμβαναν μέρος και ορισμένες μονάδες του ΚΣ. Η OGPU έδρασε γρήγορα και ανάμεσα στους συλληφθέντες ήταν και πρώην τσαρικοί αξιωματικοί που είχαν σχέσεις με νυν αξιωματικούς του ΚΣ. Το 1930 η επιχείρηση ‘άνοιξη’ είχε σαν αποτέλεσμα το ξερίζωμα μιας αντεπαναστατικής οργάνωσης που δρούσε κυρίως στις στρατιωτικές σχολές. Δύο από τους συλληφθέντες στις καταθέσεις τους κατονόμασαν τον Τουχατσέφκι σαν συμπαθούντα τη δεξιά αντιπολίτευση και σαν επικεφαλής μιας δεξιάς συνωμοτικής οργάνωσης. Ωστόσο ο Στάλιν μαζί με το Βοροσίλοφ και τον Ορντονικίτζε έφερε σε αντιπαράθεση τον Τουχατσέφσκι με τους 2 κατηγόρους του και κατέληξαν ότι ο ‘Τουχατσέφσκι ήταν 100% καθαρός’ όπως έγραψε στον Μολότοφ στις 23/10/1930. Η επιχείρηση ‘άνοιξη’ έληξε το Φεβρουάριο του 1931 με χιλιάδες συλλήψεις και αποτάξεις ενώ οι κατηγορίες ήταν η κατασκοπία, το σαμποτάζ και η συνωμοσία για την ανατροπή της σοβιετικής εξουσίας^xix.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930 πολλοί τροτσκιστές επέστρεψαν στο στράτευμα έχοντας αποκηρύξει τις προηγούμενες θέσεις τους. Η δολοφονία του Κιρόφ το Δεκέμβριο του 1934 από τους υποστηρικτές του Ζηνόβιεφ οδήγησε σε ένα επιπλέον κύμα συλλήψεων αντισοβιετικών στοιχείων στις τάξεις του ΚΣ. Τον Αύγουστο του 1934 ο Α. Νακάεβ αξιωματικός πυροβολικού της Πολιτοφυλακής (Osoaviakhim) αποπειράθηκε να οργανώσει εξέγερση κατά της σοβιετικής εξουσίας χωρίς επιτυχία^xx. Τον Μάη του 1935 στη διάρκεια της επαλήθευσης των κομματικών καρτών 7,783 άτομα διαγράφηκαν από τις κομματικές οργανώσεις του ΚΣ εκ των οποίων 261 για σχέσεις με την τροτσκιστική-ζηνοβιεφικη αντιπολίτευση και άλλοι 114 για κατασκοπία^xxi.

3. Το ξετύλιγμα του κουβαριού