Η εργατική τάξη δεν πάει στον παράδεισο

One-two-three, raise the salary...
Και στο βάθος, ως υπόκρουση, η μελωδία του Bella Ciao.

Τι είναι αυτό; Ένα από τα βασικά συνθήματα της χτεσινής απεργιακής κινητοποίησης. Και γιατί διάλεξαν αγγλικό στίχο; Όχι για τη Γιουροβίζιον, αλλά για να εκφράσουν το σύνολο του κλάδου των εργαζόμενων στα τηλεφωνικά κέντρα, που έχει από όλες τις φυλές του περιούσιου εργαζόμενου λαού. Αλλά αντί για τη Γη της Επαγγελίας, βιώνει προς το παρόν συνθήκες που θυμίζουν -χωρίς υπερβολή- κόλαση. Και δε χρειάζεται να είσαι «κύπριος αδελφός» για να τους δώσεις το 12άρι και την αλληλεγγύη σου. Απλά ταξικό τους αδέρφι, με συνείδηση της θέσης σου.

Μπορεί να φαίνεται κάπως απλοϊκό, αλλά σε οποιαδήποτε γλώσσα ή συνθήκη, θα έπρεπε να ξεκινήσουμε συλλαβίζοντας από τα βασικά. Λό-λα, να, έ-να, μή-λο. Ένα, δύο, τρία. Α-περ-γί-α. Αυξήσεις μισθών. Όπου το «ξι» είναι διπλό σύμφωνο και η πάλη για αυξήσεις έχει διπλό στόχο. Να βελτιώσει τις συνθήκες και να οργανώσει συνειδήσεις -όχι να τις υπνωτίσει με ένα ξεροκόμματο -ή ένα κομμάτι πίτσα, που λογίζεται ως μια μορφή bonus σε κάποιες από αυτές τις εταιρίες.
Το βασικό μάθημα είναι ο αγώνας και η αξιοπρέπεια. Και όταν κάνεις τα πρώτα βήματα, μετά από λήθαργο διαρκείας, από τον ύπνο του δικαίου που δε σε βοηθά σε τίποτα να βρεις το δίκιο σου και να το κάνεις νόμο, είναι λογικό να σκοντάφτεις και να παραπατάς, να μπουσουλάς αργά και μουδιασμένα, σχεδόν βασανιστικά. Αλλά δεν υπάρχει μεγαλύτερο βασανιστήριο από την ακινησία και την αφωνία. Να υπομένεις αμίλητος κάθε σταγόνα του μαρτυρίου, χωρίς να έρχεται ποτέ αυτή που ξεχειλίζει το ποτήρι της υπομονής.

Μπορεί οι περισσότεροι να έμαθαν το Μπέλα Τσάο από το Casa de Papel και να ήταν η εύκολη λύση για να βρεθεί ένας κοινός κώδικας και να καλυφθεί το κενό στη συνεννόηση, αλλά η ταξική πάλη είναι γλώσσα διεθνής, για όσους έχουν φωνή και δεν έχουν μείνει ταξικά κωφάλαλοι -με το συμπάθιο και χωρίς ίχνος κριτικής για τα ΑμεΑ. Γιατί αυτές οι λειτουργίες συνδέονται άρρηκτα και διαλεκτικά, όπως ακριβώς στην πραγματική ζωή. Κι όποιος κωφεύει σε όσα συμβαίνουν γύρω του, καταλήγει σαν εκείνα τα πιθηκάκια που δεν είδαν, δεν άκουσαν και δεν είπαν τίποτα. Ούτε καν ανθρωπίδα...

Δεν πρόκειται να μας σώσει η νοηματική και η παντομίμα, με χειρονομίες καλής θέλησης προς τη διοίκηση. Πρέπει να μιλάνε οι πράξεις σου, για να ακουστεί η φωνή σου. Κι αν σπάσει το τείχος της αφωνίας, δε θα υπάρξει νέα Βαβέλ. Το σύγχρονο προλεταριάτο θα βρει το ν-ο-ημα, όσες γλώσσες και αν μιλάνε οι εργάτες. Η χειρότερη Βαβέλ έρχεται όταν δεν αρθρώνουμε πολιτικό, ταξικό λόγο, αλλά παπαγαλίζουμε τη γλώσσα των αφεντικών. Είναι η (αδιέξοδη) κατάληξη του ατομισμού και των μοναχικών, παράλληλων δρόμων, που δε συναντιούνται ποτέ, και ας στοιβάζονται ντουζίνες εργάτες σε τηλεφωνικά κέντρα και εργοστάσια.

Μέχρι να εδραιωθεί η τηλεργασία για να διασφαλίσει πως δε θα βρισκόμαστε καν στον ίδιο χώρο, πόσο μάλλον στην ίδια (ταξική) πλευρά, απέναντι στο αφεντικό. Ο νέος θεσμός πλασάρεται ως μια μορφή χειραφέτησης (φτου, τηλεργασία για όλους!), για να νιώθει ελεύθερο το αλυσοδεμένο κατοικίδιο, που δεν έχει να χάσει παρά μόνο το κοκαλάκι που του πετάνε. Η τηλεργασία κι η δουλεία απελευθερώνουν. Προσοχή στον τόνο -πάει καιρός που επιμέναμε να το γράφουμε με «γιώτα», ως εναλλαχτική ορθογραφία που χάνεται μαζί με τα «χτ» και όσους τα εχτιμούσαν.

Βέβαια το ζώο αντιδρά αυθόρμητα από ένστικτο στις αλλαγές του περιβάλλοντος και ας μην μπορεί να αποκτήσει συνείδηση (ταξική και όχι μόνο) και να αρθρώσει λόγο. Αλλά τα εθελόδουλα, υποταγμένα δίποδα δεν κάνουν ούτε αυτό και σε αφήνουν με την απορία γιατί δεν αντιδρούν ενστικτωδώς έστω, με απλό ταξικό ένστικτο. Ούτε καν τετράποδο...

{Δε μιλάμε καν για ταξική συνείδηση, που μπορεί να προκύψει και αυθόρμητα, μες στον οικονομικό αγώνα -για αυξήσεις κτλ. Η επαναστατική συνείδηση είναι που έρχεται απέξω, όχι με ντελίβερι από αγωνιζόμενους διανομείς (της Wolt και της Efood) αλλά έξω από τη μιζέρια της βιοπάλης και την αποβλάκωση που προσφέρει το καθημερινό, εντατικό οκτάωρο -όταν τηρείται κι αυτό.
Αν η ταξική συνείδηση ήταν εμβόλιο, η δημόσια σφαίρα θα κατακτούσε νέες κορυφές ψεκ υστερίας. Μακριά από σωματεία και μπόλια! Μακριά από κόμματα, μη βρεις μπελά...
Βασικά τα μεγάλα κεφάλια της αστικής τάξης της χώρας (μαφιόζοι, καπιταλιστές, λαθρέμποροι και λοιπές ευγενείς τάξεις) είναι ικανοί να ικανοποιήσουν ακόμα και επιμέρους αιτήματα ή να δώσουν αυξήσεις πάνω από τον μέσο όρο, υπό τον βασικό όρο να μη συγκροτηθεί σωματείο στον χώρο τους. Καμία σχέση με την παλιά σκανδιναβική συνταγή, όπου κάθε νέος εργάτης γραφόταν υποχρεωτικά στο σωματείο -ακόμα και αν αγνοούσε την ύπαρξή του- για να μπει εξ αρχής στο μαντρί του κίτρινου εργοδοτικού συνδικαλισμού.}

Αφεντικά έχουν μόνο τα ζώα. Και οι αποκτηνωμένοι εργάτες που τους εκμεταλλεύονται σαν υποζύγια και τραβάνε το κάρο από τη λάσπη, με μπόλικο μαστίγιο και ελάχιστο καρότο. Μας επιτρέπουν να μουγκανίζουμε -αρκεί να μη διαμαρτυρόμαστε έντονα, έξω από το πλαίσιο της δημοκρατίας μας και της οθόνης του κινητού. Μας ενθαρρύνουν να γίνουμε μαντρόσκυλα του αφεντικού, να του κουνάμε χαρούμενα την ουρά για κάθε ψίχουλο και να γρυλίζουμε σε όσους τον ενοχλούν. Μας επιβάλλουν να περπατάμε σκυφτοί, με τα τέσσερα και να μη σηκώνουμε κεφάλι.

Αν θες, λοιπόν, να λέγεσαι άνθρωπος, πρέπει να σπάσεις τις αλυσίδες σου. Να πάψεις να είσαι σκλάβος, ένα ομιλούν εργαλείο, να μη δουλεύεις σαν το ζώο για να ζήσεις -αν και όπως λέει ο Δαλιανίδης, κανένα ζώο δε θα ήταν τόσο ζώο για να πληρώνει τόσες εισφορές στο ΙΚΑ. Πρέπει να πάψεις να είσαι κατοικίδιο του αφεντικού, μαντρόσκυλο του καναπέ -που δε ζει στην πούδρα αλλά έχει μάθε να μένει ήσυχο στον καναπέ και να γαβγίζει σε όσους «κάνουν φασαρίες», απειλώντας την επιχειρηματική γαλήνη.

Αυτή η απεργία λοιπόν είναι ιστορική κι έχει ήδη νικήσει -και δεν πρόκειται να σταματήσει. Γιατί πέρασαν εκατομμύρια χρόνια για να σταθεί ο άνθρωπος στα δυο του πόδια και να σηκώσουν ανάστημα οι εργαζόμενοι στα τηλεφωνικά κάτεργα. Και θα είναι έγκλημα να έχουμε τώρα πισωγύρισμα. Κι έχει ήδη νικήσει, ανεξάρτητα από τους ελιγμούς της διοίκησης, γιατί λειτούργησε σαν ξυπνητήρι συνειδήσεων και σαν μεγάλο σχολείο, όπου πολλοί συνάδελφοι βγάζουν μια ολόκληρη τάξη (εργατική) μέσα σε λίγες βδομάδες και ας είχαν μείνει εξεταστέοι τις άλλες φορές. Και δεν υπάρχει εργάτης που να μην παίρνει τα γράμματα, αν μιλάμε για την αλφαβήτα της ταξικής πάλης. Το συμφέρον μας δε θέλουμε; -που αναρωτιόταν και ο Τραμπάκουλας.

Μιλάμε για επιχειρήσεις - κάτεργα του 21ου αιώνα, με σύγχρονους είλωτες, που όμως έχουν... δυνατότητες ανέλιξης (sub και βάλε) αν δεν απεργούν και δε συνδικαλίζονται. Και μπορούν να επιστατούν και να εκπαιδεύουν τους συναδέλφους τους, σαν μια ιδιότυπη πυραμίδα με μισθωτούς σκλάβους που δε διάβασαν πολύ προσεκτικά τα ψιλά γράμματα της σύμβασής τους -όπως θα έλεγε και ο Γκοσινί. Ή τα διάβασαν και υπέγραψαν, μην έχοντας άλλη εναλλακτική στον ορίζοντα.

Μιλάμε για επιχειρήσεις που έκαναν χρυσές δουλειές μες στην καραντίνα, που δεν καταλαβαίνουν από κρίση -ούτε από εργατικά δικαιώματα. Που τάζουν πίτσες (μπλε) ως μπόνους στους (αγαπάτε) υπαλλήλους τους, βάζουν άπιαστους στόχους, ελέγχουν κάθε λεπτό του ωραρίου, ζητάνε τον λόγο από όσους έβηξαν ή αφαιρέθηκαν κι εντατικοποιούν την εργασία στο έπακρο. Που βλέπουν τους εργαζόμενους στα call center ως πλήρως αναλώσιμους (σαν call girls -and boys) και απελπιστικά διαθέσιμους κάθε στιγμή της ημέρας και της βδομάδας -σαν καβάτζα για booty call. Είσαι για μια υπερωρία;

Μιλάμε για εργαζόμενους που δε φοβούνται απλώς να μη χάσουν τη δουλειά τους, αλλά ενίοτε και την άδεια παραμονής τους στη χώρα και νιώθουν ευάλωτοι σαν τους εργάτες γης στα φραουλοχώραφα της Μανωλάδας και άλλες σύγχρονες κοιλάδες του κέρδους (σαν Silicon Valley της Ελλάδας).

Τα αφεντικά τούς απειλούν ότι θα σηκωθούν να φύγουν και θα βρουν αλλού φτηνότερους σκλάβους. Το προφανές που ξεχνάνε βολικά είναι ότι έχουν έρθει στη χώρα μας για αυτό ακριβώς, ότι βρίσκουν εξειδικευμένο προσωπικό στις πιο χαμηλές τιμές της (διεθνούς) αγοράς. Με την κυβέρνηση να κανονίζει, σαν σουπερ-μαρκετάς, σούπερ προσφορές για τους επενδυτές-πελάτες της, αλλά να πετάει επικοινωνιακές χάντρες και καθρεφτάκια σε ιθαγενείς και μετανάστες εργάτες, για τον μικτό κατώτατο μισθό που θα φτάσει τα 950 σε βάθος τετραετίας.
-Γέλα, υπηρέτη! (τι σου ζητάνε...).

Ο ξεσηκωμός των σύγχρονων σκλάβων στα τηλεφωνικά κέντρα έχει κάποιες αναλογίες με την εξέγερση του Σπαρτάκου και των συντρόφων του. Η διαφορά είναι πως η σύγχρονη «αυτοκρατορία» (όχι του Νέγκρι) έχει σαθρά θεμέλια και δεν περιμένει στίφη βαρβάρων να την αλώσουν -θα ήταν και αυτοί μια κάποια λύση από τα αδιέξοδά της- γιατί εκφράζει η ίδια τη βαρβαρότητα και τη σαπίλα. Και μόνο ο «νεκροθάφτης» που παράγει η ίδια μπορεί να την κλείσει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, νικώντας τα κοράκια (με νύχια γαμψά) και τα παπαγαλάκια (με μικρόφωνο και κάμερα) που τον περικυκλώνουν -αλλά δεν έπαιξαν ούτε ένα πλάνο από τη χτεσινή απεργία. Αρκεί να έχουμε αφομοιώσει το μάθημα των σύγχρονων Σπαρτακιστών: ο βασικός εχθρός δεν είναι ο ανταγωνιστής της εταιρείας μας, αλλά το ίδιο το αφεντικό μας και η τάξη του.

Τα παπαγαλάκια (με νύχια γαμψά) μας λένε να μη γίνουμε κοπάδι. Ότι μόνο με ατομικές συμβάσεις με τον λύκο μπορούμε να καθίσουμε σε ένα τραπέζι και να αποφασίσουμε από κοινού ποιος θα φαγωθεί σε αυτό. Αλλά η ουσία είναι να μη δεχόμαστε πια να μας φέρονται σαν ζώα και να πηγαίνουμε σαν πρόβατα στη σφαγή, χωρίς οργάνωση και αγώνα. Αυτός είναι ο μόνος μαγικός ζωμός που έχουμε. Η αλληλεγγύη της τάξης μας. Δεν υπάρχει όμως μαγική συνταγή ή μυστικά συστατικά -άλλοι έχουν άλλωστε την κουτάλα, και μας αφήνουν κάτι ξεροκόμματα πίτσα, ως μπόνους.

Η εργατική τάξη μπορεί να πάει στον παράδεισο, μόνο αν πάει τους βασανιστές της στην κόλαση και ατσαλωθεί στη φωτιά της μάχης. Αυτό φοβούνται οι εκμεταλλευτές της και πέφτουν πάνω της, σαν παπαδαριό, να την πείσουν ότι ο αγώνας είναι μάταιος, παράνομος και η απεργία περίπου συνώνυμο της αμαρτίας. Και ας κινεί το προτσές της κοινωνικής εξέλιξης.

Ιστορία μου, απεργία μου... Λάθος μου μεγάλο που τόσα χρόνια σε απέφευγα...

Υγ: στο βήμα τώρα οι αγρότες και να ετοιμάζονται οι υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες (φοιτητές, εργάτες κτλ).