Με παρέσυρε το ρεύμα

Στο δεύτερο ημίχρονο ασχολούμαστε με το 5ο Συνέδριο του ΝΑΡ, που είναι ρεύμα ανάδελφο, χωρίς διεθνείς αναφορές, αδελφά κόμματα-οργανώσεις και ιδεολογικά ρεύματα, όπως οι τροτσκιστές, οι μαοϊκοί ή οι αλτουσεριανοί. Σχεδόν κατ’ εικόνα και ομοίωση του Κόμματος των τελευταίων δεκαετιών, που όμως έχει διεθνή εμβέλεια και είναι το ίδιο σημείο αναφοράς για άλλα μικρά κόμματα και γκρούπες, που θέλουν να του μοιάσουν όταν μεγαλώσουν.

Οφείλω να ομολογήσω πως εδώ και κάποια χρόνια δεν παρακολουθώ στενά τα δρώμενα στο ρεύμα, οπότε η εικόνα που έχω μπορεί να είναι λίγο μπαγιάτικη ή πολύ γενική και να χάνει από την οπτική της κάποιες πρόσφατες επιμέρους εξελίξεις. Γι’ αυτό ακριβώς, όμως, μπορεί να είναι κάπως σφαιρική και να συγκρατεί το δάσος αντί να χάνεται στα παρακλάδια της εφήμερης επικαιρότητας.

Ο ιστορικός του ρεύματος/του μέλλοντος θα αναγνωρίσει στο ΝΑΡ που γνωρίσαμε -και δεν αγαπήσαμε- την ύπαρξη δύο βασικών τάσεων που καθόρισαν εν πολλοίς και την πορεία του, και που αν έπρεπε να τις ορίσουμε, κάπως απλουστευτικά και χοντροκομμένα, θα τις περιγράφαμε ως εξής: μία πιο «κινηματική» και αριστερίστικη, που μιλούσε για αντίστροφη ιεράρχηση, με τη στρατηγική στο τιμόνι, ενίοτε και για αντιθεσμούς -με κάποιες αναρχικές επιρροές. Και μια πιο «πολιτική», που μιλούσε για επαναστατική τακτική -και σύνδεση με τη στρατηγική-, μετωπικές συμμαχίες και μεταβατικό πρόγραμμα στην κρίση. Τελείως σχηματικά, αρχικά ηγεμόνευε μάλλον η πρώτη, ενώ το σκηνικό ανατράπηκε μετά το 2ο Συνέδριο (το ’06) και την αντιπαράθεση που οδήγησε στη συγκρότηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ -και τη σιωπηλή διάλυση του ΜΕΡΑ, πολύ πριν σφετεριστεί τον τίτλο ο Βαρουφάκης, ως σύμβουλος του ΓΑΠ τότε.

Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι σήμερα ένα μεγάλο μέρος και των δύο τάσεων (αν όχι η πλειοψηφία τους, σίγουρα πολλοί εμβληματικοί εκπρόσωποί τους) βρίσκεται εκτός ΝΑΡ! Η πρώτη τάση κινήθηκε προς το ΕΕΚ και την ευρύτερη αναρχία -αν και ένα κομμάτι της επαναπροσέγγισε το ρεύμα-, ενώ ένα διακριτό τμήμα της δεύτερης έφυγε με την Αναμέτρηση, η οποία ήδη από το ’15 είχε προνομιακό συνομιλητή της όσους έφυγαν από τη Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ -χωρίς να είναι καν στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ- και έβαζε το σύνθημα «να φτιάξουμε τον τόπο όπου θα ξανασυναντηθούμε»!

Το ΝΑΡ δεν έγινε κρανίου τόπος, αλλά ήταν ο τόπος που εγκατέλειψαν πολλοί, κάτι σαν την κοινή συνισταμένη όσων διαφώνησαν και αποχώρησαν -δεν υπολογίζω σε αυτούς, όσους έφυγαν στο ενδιάμεσο για να συνεργαστούν με το Κόμμα. Ελλείψει άλλης ισχυρής ταυτότητας, ο ετεροπροσδιορισμός από το ΚΚΕ παρέμεινε βασικός συνδετικός κρίκος, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα την επίθεση στον Πελετίδη και τα πεπραγμένα της διοίκησής του στην Πάτρα ή την πολεμική στο ΠΑΜΕ, που σηκώνει σταθερά απεργιακό μέτωπο παρακάμπτοντας το γραφειοκρατικό πτώμα της ΓΣΕΕ. Αλλά αυτό δεν αρκεί για να κρύψει την κρίση του τόπου/χώρου σε όλα τα επίπεδα.

Οργανωτικά, το ΝΑΡ υπέστη σοβαρό πλήγμα στις δυναμικές ηλικίες (σπουδάζουσα νεολαία και οι επόμενες κλάσεις) με τη διάσπαση της Αναμέτρησης από τα... δεξιά του (η τραγική ιστορία του ’89 επαναλαμβάνεται ως φάρσα), ενώ δεν απέκτησε ποτέ ισχυρή, μαζική παρέμβαση σε χώρους δουλειάς, πέρα από κάποιους σποραδικούς πυρήνες, κυρίως στους εκπαιδευτικούς.

Αντίστοιχη είναι η εικόνα στα διάφορα μετωπικά σχήματα που συμμετέχει. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει βαλτώσει, αν δεν είναι στα πρόθυρα της διάλυσης, και αδυνατεί διαχρονικά να διασφαλίσει μια κοινή στάση των οργανώσεών της, με κραυγαλέο παράδειγμα το β’ γύρο των δημοτικών εκλογών και το παταγώδες άδειασμα της ανακοίνωσης της ΠΕ του εκλογικού μετώπου από το ΣΕΚ, που έκανε το δικό του και στήριξε πανηγυρικά, χωρίς αυταπάτες, τον Χάρη Δούκα στην Αθήνα. Αν έχεις τέτοιους συμμάχους, τι τους θέλεις τους εχθρούς...

Παράλληλα, στο φοιτητικό κίνημα γινόμαστε παρατηρητές μιας οριακής στιγμής και ενός «τέλους εποχής» για τα/την ΕΑΑΚ που γνωρίσαμε -κι ουδέποτε αγαπήσαμε, με το ΝΑΡ να παίρνει οριστικά διαζύγιο κυρίως από την ΑΡΑΣ -που είναι μια κινούμενη κακοποιητική συμπεριφορά-οργάνωση- και άλλες δυνάμεις του εξωκοινοβουλίου.

Περάσαμε όμορφα και ευτυχισμένα χρόνια ψάχνοντας τον σωστό αριθμό και το άρθρο (η ΕΑΑΚ, τα ΕΑΑΚ, @ ΕΑΑΚ, ενιαία παράταξη ή δίκτυο σχημάτων) ή μαλώνοντας για το τελικό άθροισμα και τη (μη) ενιαία καταγραφή στις φοιτητικές εκλογές. Όλα όμως -είτε είναι ωραία, είτε όχι- έχουν ένα τέλος, κατά κανόνα αυτό που τους αξίζει. Ας θυμηθούμε εξάλλου το γνωστό τσιτάτο των κλασικών που λέει ότι οι ενωμένες πολιτείες του εξωκοινοβουλίου είτε δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν ή θα είναι αντιδραστικές. Πόσο δίκαιο είχαν...

Ξεπερνάω με δυσκολία, δεμένος στο κατάρτι, τον πειρασμό να αναφέρω παρενθετικά κάποια επιμέρους περιστατικά - παραδείγματα (ίσως σε επόμενη ανάρτηση) και επιστρέφουμε στον πολιτικό σχεδιασμό του ΝΑΡ, που προϊόντος του χρόνου πρόσθεσε στο όνομα και το «Κομμουνιστική Απελευθέρωση» (κατοχυρωμένο από τη νεολαία του, και ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα domain στον χώρο), θέτοντας ως βασικό στόχο τη δημιουργία ενός νέου κομμουνιστικού φορέα -η νιότη του κόσμου, χωρίς άλλες παιδικές αρρώστιες.

Ποιοι άξονες τέθηκαν, ποιοι προχώρησαν και τι έγινε στο ενδιάμεσο προς αυτή την κατεύθυνση έκτοτε, δηλαδή τα τελευταία έξι χρόνια; Τίποτα απολύτως, αν και αυτό είναι η μισή αλήθεια. Για την ακρίβεια, έγιναν μερικά βήματα προς τα πίσω, που δεν ήταν φόρα για να κινηθούν μπροστά, ούτε υλικό για να γραφτεί μια μπροσούρα στα χνάρια του Βλαδίμηρου -ένα βήμα μπρος, δυο βήματα πίσω. Έτσι λοιπόν, στην απόφαση του Συνεδρίου, επαναλαμβάνεται με ζήλο Τραμπάκουλα ο ίδιος ακριβώς στόχος, χωρίς ίχνος ουσιαστικής αυτοκριτικής για όσα μεσολάβησαν, και με εμφανώς πιο δειλές διατυπώσεις, σαν κι αυτή:

Το 5ο Συνέδριο θέτει σαν στόχο να γίνει το αμέσως επόμενο διάστημα το αποφασιστικό ποιοτικό βήμα συγκρότησης μιας ανώτερης κομμουνιστικής οργάνωσης. (...) Το 5ο Συνέδριο αποφασίζει ένα συγκεκριμένο σχέδιο πρακτικών και πολιτικών βήμάτων που οδηγούν στην ίδρυση της νέας οργάνωσης, σχέδιο που θα αφορά τα πολιτικο-οργανωτικά βήματα και τους σταθμούς που απαιτούνται ως εκεί, με στόχο την ίδρυση της νέας οργάνωσης.

Μια εναλλακτική διατύπωση θα μπορούσε να είναι ως εξής: Το Συνέδριο αποφασίζει την έναρξη των διαδικασιών ώστε να γίνουν τα προκαταρκτικά βήματα για την πρώτη φάση του σχεδίου που θα μας οδηγήσουν στην προσέγγιση του στόχου και το ξεκλείδωμα της επόμενης πίστας. Αυτό δεν είναι συγκρότηση φορέα (που πλέον λέγεται οργάνωση) αλλά η θεωρία των σταδίων σε άλλα πεδία! Και όταν διαβάζετε στην απόφαση «το αμέσως επόμενο διάστημα», μην το δέσετε κόμπο. Αρκεί να σημειωθεί πως αρχικά το 5ο συνέδριο ήταν να διεξαχθεί τον Απρίλη του ’23 (στα 5 χρόνια από το προηγούμενο, ενώ το καταστατικό προέβλεπε να γίνεται κάθε τρία), αλλά αναβλήθηκε λόγω των πυκνών εξελίξεων (δηλαδή των εκλογών) για τους επόμενους μήνες του τρέχοντος έτους και τελικά έγινε αισίως τον Μάρτη του ’24. Ας όψεται ο πυκνός πολιτικός χρόνος.
Αλλά εμείς θα την φτιάξουμε την οργάνωση. Χαμένε, α χαμένε...!

Ως συνήθως, στον προσυνεδριακό διάλογο μπορεί να βρει κανείς περισσότερη ευθύτητα και (ωμή) ειλικρίνεια από ό,τι στις στρογγυλεμένες διατυπώσεις των Θέσεων και των επίσημων υλικών. Μπορείτε λοιπόν να διαβάσετε την επιστολή του Βασίλη Μηνακάκη, που διατηρώντας ακέραια και αθεράπευτη την αλλεργία του στο ΚΚΕ, μιλάει ανοιχτά για τις ανοιχτές πληγές του ρεύματος: οργανωτική συρρίκνωση, κρίση μετωπικών σχημάτων, λογική σταδίων, συμμαχίες από τα πάνω. Θεωρεί όμως πως το βασικό πρόβλημα είναι ότι αντέγραψαν -σε πιο αριστερή βάση- τη συνταγή του ΚΚΕ (!), ενώ παρά τη διαπίστωση ότι «η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει κλείσει τον κύκλο της και δεν μπορεί να μετασχηματιστεί», παραδέχεται ότι διασφαλίζει αναγνωρισιμότητα -ιδίως στην επαρχία- και μπορεί να διατηρηθεί «απλώς ως εκλογική φανέλα και τίποτα παραπάνω», φροντίζοντας να μη γίνει μειοψηφία το ΝΑΡ εντός του μετωπικού σχήματος.

Όπως θα έλεγε και ένας άλλος Βασίλης:
Είσαι η φανέλα μας, δίνουμε το αίμα μας
Είσαι η ομάδα μας, μάδα-μάδα-μάδα μας...

Ξεχωρίζει επίσης μια άλλη επιστολή, στο σημείο που αναφέρεται στα Τέμπη και τον στόχο της εθνικοποίησης, θυμίζοντας το παιχνίδι «Βρες τη Λέξη». Ας δούμε το σχετικό απόσπασμα.

Με αφορμή την κριτική στο ΚΚΕ στη θέση 29, το σύνθημα της «εθνικοποίησης» πρέπει να αφαιρεθεί από την αιτηματολογία μας. Αφενός είναι πολύ πρόσφατη η χρήση του, κυρίως μετά τα Τέμπη και υιοθετήθηκε από άρθρα συντρόφων στο ΠΡΙΝ. Δεν έχει συζητηθεί στην οργάνωση, στις ΟΒ του ΝΑΡ και της νΚΑ και πολλοί σύντροφοι/ισσες διαφωνούν με τη χρήση της λέξης και την υιοθέτηση ενός τέτοιου αιτήματος. Άρα, μέχρι να συζητηθεί, νομίζω οτι δεν πρέπει να χρησιμοποιείται. Αφ΄ετέρου είναι λάθος πολιτικά, γιατί εμεις δεν εντάσσουμε την πάλη μας σε καμιά εθνική προσπάθεια και κατεύθυνση. Αντίθετα, θέλουμε αυτή να υπηρετεί τα συμφέροντα των εργαζομένων και την κρίσιμη στιγμή, κατά την επαναστατική κατάσταση, θα διαλέξουμε την ταξική και όχι την εθνική ενότητα. Από αυτή τη σκοπιά, ο όρος της εθνικοποίησης δεν βοηθά και στην προετοιμασία της τάξης. Κατά τη γνώμη μου, ούτε ο όρος κοινωνικοποίηση δεν είναι σωστός, γιατί δεν έχουμε σοσιαλισμό και τα μέσα παραγωγής δεν ανήκουν στην κοινωνία. Δεν θα ήταν σωστός ούτε στη μεταβατική περίοδο, γιατί εργατικό ναι μεν, αλλά κράτος θα είχαμε. Με δεδομένο οτι και τώρα αστικό κράτος έχουμε, θα ήταν καλύτερος ο όρος κρατικοποίηση. ΄Η αν πει κάποιος οτι ούτε με αυτό το κράτος είμαστε, να λέμε Δωρεάν αγαθά και Υπηρεσίες για όλους και όλες, με δημόσια ιδιοκτησία των εταιρειών κοινής ωφέλειας και λειτουργίας τους με βάση τις κοινωνικές ανάγκες, με εργατικό και κοινωνικό έλεγχο από τα σωματεία των εργαζομένων και τις συλλογικότητες του κινήματος. Ή κάτι τέτοιο, ας το συζητήσουμε λίγο και θα το βρούμε...

Ιδίως η τελευταία φράση ταιριάζει γάντι στην επέτειο των Τεμπών και το διαβόητο «πάμε και όπου βγει» -αρκεί να το συζητήσουμε. Τι γίνεται όμως αν το πρόβλημα είναι στη θέση και όχι στη διατύπωση; (Και δεν τα λέω όλα αυτά επιτιμώντας τον επιστολογράφο αλλά τα αδιέξοδα του χώρου και τις αντιφάσεις του αιτήματος, όταν προβάλλεται από κομμουνιστική σκοπιά).

Στις επίσημες ανακοινώσεις του Ρεύματος διαβάζουμε επίσης:

-Για τους χαιρετισμούς των άλλων οργανώσεων την 1η μέρα του συνεδρίου, όπου κάποιος σημείωσε εύστοχα την απουσία του ΜΛ-ΚΚΕ, με το οποίο το ΝΑΡ συνεργάζεται στις Παρεμβάσεις -την παράταξή του στο δημόσιο τομέα.
-Για τη σύνθεση της 51μελούς ΠΕ, όπου με μια πρόχειρη ματιά, βλέπουμε να λείπουν τα ονόματα του Μηνακάκη (η επιστολή του άλλωστε το είχε προαναγγείλει) και του Πι-Τζι (αν και αυτό μπορεί να είναι και δείγμα σοβαρότητας).
-Και ότι οι εργασίες του Συνεδρίου ολοκληρώθηκαν με επιτυχία, που είναι αφόρητο κλισέ για όλους μας, σα να αφήνει υπονοούμενο πως δεν ήταν αυτονόητη κατάληξη και υπήρχαν πιθανότητες για το ακριβώς αντίθετο.

Αλλά αυτό ας το δούμε καλύτερο σε επόμενη ανάρτηση, μαζί με κάποια άλλα συμπεράσματα και υστερόγραφα, για να πιάσουμε τη νόρμα της τριλογίας.

Υγ: ευχαριστώ τον σφο "γράμματα από μακριά" που μου υπέδειξε το σημείο με το "κάτι τέτοιο και θα το βρούμε"...

Δελτίο Κομινφόρμ 10

Χτες ο Τσίπρας μίλησε στο δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ-1 (που κάποτε έκανε την καλύτερη προεκλογική δουλειά για το Σύριζα, με τα τρομολαγνικά ρεπορτάζ και τη μαύρη διαφήμιση, αλλά τώρα με το Χατζηνίκο, αλλάξανε τα κόζια) κι είπε μεταξύ άλλων τα εξής:

-ότι για πρώτη φορά δε χάσαμε στη διαπραγμάτευση με σκορ Μπαρτσελόνα-Παναλευσινιακός, αλλά πήραμε θετικό αποτέλεσμα. Που σημαίνει ότι θα το γυρίσουμε στη ρεβάνς; Ότι πετύχαμε το γκολ της τιμής, όπως η Παρί στο 6-1; Ότι το φάγαμε στο 92' (το λεπτό του Μάαστριχτ) σαν τη Ρεάλ; Ότι από Ελευσίνα γίναμε Καλλιθέα -που έχει κι αυτή Τσίπρα στη σύνθεσή της, που πέτυχε δύο γκολ απέναντι στον Άρη;
Γενικά η τακτική της ΔΦΑ είναι να πετύχει το γκολ της τιμής, για να το πουλήσει επικοινωνιακά (κοιτάξτε τι ωραία αντίμετρα) και να δείξει την ποιοτική της υπεροχή από τους προηγούμενους.

-ότι η Μέρκελ είναι ανοιχτόμυαλη κι ο Σόιμπλε σεβαστός πολιτικός αντίπαλος. Κι η δική του γλώσσα ένα μέτρο ως το πάτωμα από το πατόκορφο γλείψιμο στους... Μερκελιστές. Αν συνέχιζε και την ποδοσφαιρική παρομοίωση, μπορεί να τους έλεγε Μέσι της πολιτικής, αλλά το κράτησε για άλλο αγώνα.

(Παρεμπιπτόντως, και παραμένοντας σε αθλητικά συμφραζόμενα, η ποδοσφαιρική μετάφραση της λογικής των σταδίων (ΟΑΚΑ, Αλκαζάρ, Καυταντζόγλειο) στην πολιτική, θα μπορούσε να είναι το αθάνατο κλισέ: κοιτάμε κάθε παιχνίδι ξεχωριστά).

-Ότι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης -η οποία σε λίγα χρόνια θα λέγεται Σαββιδιστάν και το μόνο γυράδικο που θα έχει μείνει ανοιχτό θα είναι ο Σαββίκος- το ξεπουλήσαμε με επωφελές τίμημα, 70% πάνω από τη χρηματιστηριακή του αξία, και με δέσμευση για άμεσες επενδύσεις απ' την κοινοπραξία όπου συμμετέχει κι ο Σαββίδης. Βασικά, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους (και το Σαββίδη πασά πάνω απ' τα Τέμπη), τους πιάσαμε κότσο τους επενδυτές. Και να θυμάστε τούτο: αριστερό σήμερα δεν είναι να εμμένει κανείς στον κρατισμό, και σε ιδεοληψίες-φετίχ, όπως η δημόσια περιουσία. Αριστερό είναι να πετυχαίνεις σαν έμπορος καλύτερη τιμή ξεπουλήματος από τους δεξιούς.

-Ότι μένει ο ΕΝΦΙΑ που φεύγει που μένει. Κι ότι οι φόροι είναι ίδιοι με πριν και λίγο περισσότεροι.

-ότι ο λαός τρέχει χαρούμενος στα λιβάδια, την εξοχή και τα πάρκα να χαρεί το Πάσχα, την ανάσταση της οικονομίας και τους φοβερούς δρόμους που έφτιαξε η ΔΦΑ.
Σπάω, εν τω μεταξύ, το κεφάλι μου να θυμηθώ ποιο καθεστώς καμάρωνε γιατί έφτιαξε δρόμους... κι είχε και μια επέτειο πρόσφατα... ποιο ήταν να δεις, ποιο ήταν...

-το βασικό όμως είναι ότι ο Τσίπρας περιέγραφε μια ειδυλλιακή κατάσταση, σε μια μαγική χώρα, όπου η ανάπτυξη έρχεται κι όλοι είναι ευχαριστημένοι, κάτι που αποδεικνύεται εύκολα, γιατί δεν υπάρχουν σήμερα μαζικές διαδηλώσεις δυσαρεστημένων κοινωνικών ομάδων, όπως τη διετία 10-12'. Κι επειδή εδώ δεν είναι τόσο πιθανή μια παρδαλή αντ-επανάσταση τύπου Βενεζουέλας (πέρα από τις γραφικές συνάξεις "μένουμε Ευρώπη"), ο Τσίπρας βασικά μας πετάει το γάντι και μας βγάζει τη γλώσσα κατάμουτρα για τις δικές μας ανεπάρκειες.

Τι άλλο χρειαζόμαστε για να το καταλάβουμε, σφε αναγνώστη; Ο Τσίπρας δεν πέφτει, γιατί δεν υπάρχει κόσμος στους δρόμους να τον ρίξει. Δεν υπάρχει οργανωμένο κίνημα που να δίνει τον τόνο στις εξελίξεις. Και αυτό προφανώς δε συμβαίνει γιατί τρέχουμε γυμνοί στην εξοχή από τη χαρά μας κι ευημερούμε, αλλά γιατί ο κόσμος είναι απογοητευμένος και περνάει ακόμα από τα διάφορα στάδια του πένθους.

-Σε μια άλλη είδηση που ταράζει τα νερά και μπανιέρας ολόκληρης, το ΠαΣοΚ προχωρά σε έκτακτο συνέδριο-τομή για την πολιτική ζωή του τόπου. Ακόμα πιο (πα)σοκαριστικό είναι πως στο ΠαΣοΚ υπάρχουν συντροφικά μαχαιρώματα που οδήγησαν στο έκτακτο συνέδριο κι αποδεικνύουν ότι πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι. Κι η αλήθεια είναι πως έχει αργήσει πολύ να βγει αυτή η ψυχή του ετοιμοθάνατου ΠαΣοΚ.

Το απόλυτο (πα)σοκ όμως είναι το κείμενο της ομάδας του Ανδρουλάκη -που δεν το υπέγραφε ο ίδιος, που δεν είναι ο Μίμης!- που κάνει λόγο για πολυδιάσπαση "με αποτέλεσμα την ηγεμονία της δημαγωγίας και του οπορτουνισμού".
Και το ερώτημα είναι: τι εστί συνέπεια για έναν πασόκο και πώς ορίζεται ως προς αυτήν ο πασοκικός οπορτουνισμός;

-Συνεχίζοντας με άλλες σοκαριστικές ειδήσεις, ο Τάκης Τσουκαλάς δέχτηκε επίθεση έξω από τα γραφεία της εφημερίδας "Παραπολιτικά". Ποιος θα το πίστευε α) ότι ο Τσουκαλάς έχει εχθρούς που θα ήθελαν το κακό του και β) ότι έχει κάποια σχέση με το Μαρινάκη. Κοίτα να δεις...

-Πραμένοντας στο χώρο του ξύλου, τα ΕΑΑΚ κορυφώνουν την ενωτικής τους παρέμβαση στα πανεπιστήμια, προάγοντας το κομμουνιστικό ήθος και τον πολιτικό πολιτισμό -εξ ου και το σύνθημα: ΕΑΑΚ-ήθος-πολιτισμός, που μετεξελίχθηκε σε ΕΑΑΚ-καφρίλα-ποδαρίλα.

Αυτές τις μέρες λοιπόν κορυφώνουν την προεκλογική του δουλειά, παίζοντας ξύλο μεταξύ τους και σχεδιάζοντας να κατεβάσουν δύο ξεχωριστά σχήματα σε πολλές σχολές -τα οποία θα καταγράφονται αμφότερα όμως στα/στην ΕΑΑΚ. Για όσους ανίδεους δεν μπορούν να καταλάβουν το διακύβευμα και το επίδικο αυτών των εσωτερικών διεργασιών, τα ΕΑΑΚ εφαρμόζουν βασικά μια λενινιστική, εκλογική τακτική, που συνοψίζεται στο εξής:
Μαζί (μεταξύ μας) να χτυπιόμαστε, χωριστά να βαδίζουμε...

-Και με αυτή τη γέφυρα, περνάμε στο αθλητικό δελτίο. Όπου μετά το "κι εγώ κάλυπτα τον Κατσουράνη", εφηύραμε και το αντίθετό του στον αγώνα Λαμία-Πανσερραϊκός για τη Β' Εθνική (Football League).

Αλλά τα καλά γίνονται στα μεγάλα σαλόνια, όπου ο Ολυμπιακός κατέκτησε το πρωτάθλημα, αλλά κινδύνευε με αφαίρεση βαθμών -που δεν του επιβλήθηκε ποτέ- για κάτι επεισόδια στη φυσούνα των αποδυτηρίων, όπου βρέθηκαν κάτι περίεργοι και προπηλάκισαν τους Πλατανιώτες -ίσως γιατί αντιστάθηκαν παραπάνω από το αναμενόμενο- που δεν ψήνονταν όμως να καταγγείλουν τα γεγονότα γιατί διοικητικά έχουν άριστες σχέσεις (εξάρτησης, αλληλεξάρτησης, τέλος πάντων παραρτήματος) με τον Ολυμπιακό. Κι έτσι αναζητήθηκε το υλικό που θα είχε καταγράψει το κλειστό κύκλωμα με τις κάμερες. Αλλά αυτό δε βρέθηκε ποτέ, γιατί όλως τυχαίως είχε σβηστεί. Εντάξει, δε χρειάζεται να το δραματοποιούμε. Υλικό από τις κάμερες σβήστηκε, δεν εξαφανίστηκε πλοίο, ούτε πέθαναν άνθρωποι (άσχετο).

Κι ας μην ξεχάσουμε σε αυτό το σημείο να σημειώσουμε πως το ελληνικό ποδόσφαιρο δε θα πάει ποτέ μπροστά, αν δεν μπει κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης σε όλα τα γήπεδα να καταγράφει και να ρουφιανεύει κάθε μας κίνηση. Αυτή είναι η ρίζα του κακού, κι όχι οι ΠΑΕ (ανώνυμες εταιρείες) που λυμαίνονται το χώρο.
Καληνύχτα και καλή τύχη.

Υστερόγραφα

-Η τριάδα των κλασικών (Μαρξ-Ένγκελς-Λένιν) δε συνεχίζεται με Στάλιν (ή και Μάο κατά άλλους), αλλά...

Σύγχρονη Εποχή - 2017

...με Πάνο Ζάχαρη κι αρνητικούς συσχετισμούς.

-Κι ένα video, που αλιεύτηκε από το διαδίκτυο κι αξίζει να γίνει viral.



Άκου να δεις...

Ο ηθικός κόσμος του ποδοσφαίρου

Αρχικά η κε του μπλοκ προσανατολιζόταν να γράψει ένα σημείωμα με τις βασικές υποψηφιότητες για τις χειρότερες ιστορικές περιόδους στην 100χρονη διαδρομή του κόμματος και το Γολγοθά που ανεβαίνει για την έφοδο-ανάληψη στους ουρανούς -που για εμάς είναι η επανάσταση αλλά για τους πιστούς συμμάχους μας μπορεί να είναι απλή ανάσταση.

Ή για το "τίμιο ξύλο" (χωρίς σταυρό, σκέτα κοντόξυλα) στα/την ΕΑΑΚ Θεσσαλονίκης και τις μυστικοπαθείς ανακοινώσεις που πυροδοτούν το κλίμα, χωρίς πικάντικες λεπτομέρειες, για να μη δώσουν όπλα στον εχθρό να τους χτυπήσει (ο φίλος είναι άλλη υπόθεση κι έχει κάθε δικαίωμα). Άλλοι περιφρουρούν τα εσω-οργανωτικά τους ζητήματα, έγγραφα, κτλ, κι άλλοι (ΕΑΑΚ) που έχουν οργανώσεις, αλλά όχι οργάνωση, περιφρουρούν τα ξύλα που πέφτουν μεταξύ τους. Και δεν υπάρχει, δυστυχώς, κάποια μπροσούρα-κείμενο-ανάλυση του Λένιν, που να θεσπίζει κριτήρια για τη συνέχιση του ρεφορμισμού με άλλα, τραμπούκικα μέσα (όπως θα έλεγε κι ο Κλαούζεβιτς ως θεωρητικός του πολέμου) ή για τα δίκαια και άδικα ξύλα, αν έχει σημασία ποια γκρούπα επιτίθεται πρώτη, κοκ.

Και το βασικότερο: δεν υπάρχει κανείς να απαντήσει το καίριο ερώτημα: εκτός από το τίμιο ξύλο, κλέψανε πορτοφόλια και κινητά; Ή κράτησαν πολιτικό πολιτισμό, κινηματική, ενωτική κουλτούρα κι άγραφους ηθικούς κανόνες, όπως οι "αγνοί χούλιγκαν" στο football factory;

Αυτό μας δίνει καλή πάσα για το κυρίως πιάτο της ανάρτησης, που είναι αθλητικό κι αρκούντως πένθιμο, στο πνεύμα της ημέρας*.
Πιάσε χαρτί και σημείωνε.

Στην Ελλάδα, οι λεγόμενοι "big four" (τέσσερις μεγάλοι) που είναι κάτι σαν ποδοσφαιρική εκδοχή του G8, δηλ το τέως ΠΟΚ κι ο ΠΑΟΚ, που διαφέρουν μόλις σε ένα άλφα (όπως λέμε Αθήνα) μεταξύ τους, βρέθηκαν μετά από εβδομήντα χρόνια στην τετράδα του Κυπέλλου και κονταροχτυπιούνται για το τρόπαιο. Συνεπώς, οι τελικοί υποψήφιοι για τον τίτλο είναι οι ανώνυμες ποδοσφαιρικές εταιρίες ενός λαθρέμπορα όπλων, ενός λαθρέμπορα ναρκωτικών, ενός εφοπλιστή μεγαλοκαναλάρχη κι ενός ρώσου μαφιόζου, που θέλει να γίνει όλα τα παραπάνω, σπάζοντας το αθηναϊκό κατεστημένο και την ιδεολογική ηγεμονία της ΟΑΚΚΕ.
Κι ο χειρότερος ας νικήσει, που λένε και στον αθλητισμό.

Η σύγκρουση αυτή είναι πρόβα τζενεράλε για του χρόνου, καθώς φαίνεται να αλλάζουν τα κόζια, κι οι οξυμένες αντιθέσεις για τη διάδοχη κατάσταση θυμίζουν λυκοσυμμαχίες και ψυχροπολεμικό πεδίο

Όπως έγινε χτες δηλ στο Καραϊσκάκη, με τα ΜΑΤ να μπουκάρουν στη φυσούνα σαν ειρηνευτική δύναμη του ΝΑΤΟ -που μόνο ειρήνη δε φέρνει- και να πλακώνουν αδιακρίτως φίλους κι εχθρούς, παίκτες, φροντιστές κι έναν αξιωματικό της αστυνομίας (!) μοιάζοντας με μαγικές (παραγωγικές) δυνάμεις που δεν μπορεί να ελέγξει ο (καπιταλιστής) ιδιοκτήτης τους.

Κι αν υπάρχει κάτι πιο παράξενο και σουρεάλ από το να βλέπεις τον Ολυμπιακό στη θέση του αδικημένου που διαμαρτύρεται, είναι πχ το συλλεκτικό πρωτοσέλιδο του "Γαύρου" που πολιτικοποιεί το ζήτημα, ξεχνώντας πχ το δόγμα "no politica" για τη δολοφονία του Φύσσα.

Η βασική αντίθεση, τελευταίο σκαλοπάτι πριν
από τη δικτατορία του προλεταριάτου

Η χούντα της Αριστεράς απέναντι στο Θρύλο... Που πάει να πει ο Σύριζα εναντίον του Μαρινάκη. (Το Σύριζα τον ρώτησαν;)
Από τις περιπτώσεις που κάνουν το Λαϊκό Στρώμα να θέτει αμήχανα το προαιώνιο ερώτημα: εμείς με ποιον είμαστε; Με τα σκατά ή με τα απόσκατα;

Την ίδια στιγμή, η ΔΦΑ ετοιμάζει: νομοσχέδιο για να μπορεί να χαρίζει χρέη στις ΠΑΕ (μια νοσηρή κατάσταση που υποτίθεται πως θα τερμάτιζε η προηγούμενη ρύθμιση, επί Κοντονή). Καθώς επίσης, να δρομολογήσει την κατασκευή και την παράδοση της Αγιά-Σοφιάς στο Μελισσανίδη. Κρίμα όμως που δε θα είναι κρατικό στάδιο, για να βαφτίσουν συμβολικά καμιά θύρα και να δείξουν πόσο αριστεροί είναι: πχ θύρα Νίκος Ζαχαριάδης, που ήταν -λέει- και ΑΕΚτζής (όπως και ο Πλουμπίδης, αν δεν κάνω λάθος). Ό,τι έκαναν δηλ και με το τούνελ του Τεμπονέρα, στην Πατρών-Κορίνθου.

Στη Β΄Εθνική (που επισήμως λέγεται Football League) οι ομορφιές δεν κερδίζουν την ίδια δημοσιότητα, για αυτό γίνονται πιο ελεύθερα, κι ας είναι λιγότερο εκλεπτυσμένες και πιο μπρουτάλ.
Ένας παίκτης του Παναιγιάλειου υπέπεσε στο ίδιο ακριβώς πέναλτι (με ανοιχτό χέρι) στους αγώνες της ομάδας του με τους δύο πρωτοπόρους (Απόλλων και Λαμία). Ω, με συγχωρείτε, ήταν τυχαίο...

Ο πρόεδρος της τελευταίας (Λαμία) καταγγέλλει πως απειλούν τη σωματική ακεραιότητα των παιδιών του, για να τον τρομοκρατήσουν.
Ενώ ο πρόεδρος του Άρη βγάζει μια ανακοίνωση γεμάτη ήθος κι αθλητικό, γηπεδικό πολιτισμό, για τους αντιπάλους του που νικάνε ομάδες με ανοιχτά χέρια, ανοιχτά πόδια και.. αδελφές!

Υπάρχει βεβαίως η άποψη πως αυτά γίνονται μόνο στην υπανάπτυκτη Ελλαδίτσα, που δεν έπιασε ποτέ το τρένο της πολιτισμένης Ευρώπης (και κατά μία άλλη άποψη δεν είχε ποτέ πραγματικό καπιταλισμό, πόσο μάλλον στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο...)

Μιλάμε για την προηγμένη Ευρώπη, όπου μετά τη βομβιστική επίθεση στο πούλμαν της Ντόρντμουντ και τον τραυματισμό παίκτη της (Μπαρτρά), η ΟΥΕΦΑ ως διοργανώτρια αρχή του Τσου-Λου θεώρησε αρκετό να αναβάλει για μία ολόκληρη μέρα τον αγώνα των Βεστφαλών με τη Μονακό, για να τους αφήσει να αναρρώσουν και να συνέλθουν από το σοκ (κάτι που δεν έγινε ποτέ κι έτσι ηττήθηκαν φυσιολογικά). Όχι παραπάνω από μία μέρα όμως, γιατί τρέχουν ασφυκτικές προθεσμίες, τηλεοπτικά συμβόλαια κι ένας σκασμός λεφτά. Δεν είναι να παίζουν με αυτά τα πράγματα, όπως με τις ανθρώπινες ζωές που είναι αναλώσιμες.
We care about football...

Οι μόνοι που έδειξαν πραγματικά αυτό το τελευταίο, είναι οι τρομεροί οπαδοί της Μπορούσια, που ξεκίνησαν αυτοσχέδια καμπάνια φιλοξενίας των ξεκρέμαστων γάλλων οπαδών, που χρειάστηκε να κάνουν μία επιπλέον, απρογραμμάτιστη διανυκτέρευση, σε ξένη χώρα.

Μιλάμε επίσης για την προηγμένη Ευρώπη, όπου χτες το Λιόν-Μπεσίκτας, για το Europa League, τελείωσε με ωριαία καθυστέρηση, παρουσιάζοντας αυτήν την εικόνα...

Τι; Αν διακόπηκε οριστικά; Όχι βέβαια. Από πού κι ως πού...

Πέρα από το κλισέ ηθικό δίδαγμα "αυτά καλό είναι να μη γίνονται", ας καταλάβουν τουλάχιστον κάποιοι ότι δε γίνονται μόνο σε εμάς. Εκτός κι αν δαιμονοποιούν για αυτά το κακό Ισλάμ, που βρήκε μία ακόμα ευκαιρία να επιτεθεί στην "πολιτισμένη Ευρώπη"...

*το πραγματικά πένθιμο, ανησυχητικό, μείζον θέμα της ημέρας είναι προφανώς η κλιμακούμενη ιμπεριαλιστική επιθετικότητα των ΗΠΑ: Συρία, Αφγανιστάν, ΛΔ Κορέας... Τόμαχοκ, η μητέρα των βομβών (η μεγαλύτερη μη πυρηνική βόμβα).
Να δεις τις σου 'χω για μετά...
Το Νόμπελ Ειρήνης από που το παραλαμβάνουν;

Το ξύλο βγήκε απ' το αμφιθέατρο

Στο ραδιοφωνικό Fight-Club, θα έπαιρναν επίσημο ύφος, για να πουν με φωνή τέσσερα: αυτά καλό είναι να μη γίνονται. Και το Λαϊκό Στρώμα θα έκανε γραπτή βαρυασήμαντη παρέμβαση: "θλίβομαι". Για να προσθέσει αμέσως μετά: "καταδικάζω". Μόνο που στην πραγματικότητα, ούτε θλίβεται, ούτε καταδικάζει κάποιον άλλο, παρά τους αντίπαλους -κι ας τους αγαπάει λιγάκι- γιατί είναι "πρώτος στα ξύλα, πρώτος στον αγώνα" ή τέλος πάντων κάπου κοντά στα μετάλλια.

Ναι αλλά τι ακριβώς έγινε -και καλό θα ήταν να μην...;
Η δική μας εκδοχή -όπως την κατάλαβα μιλώντας με σφους και φίλους- λέει εν συντομία πως η κόντρα ξεκίνησε από το μαθητικό συλλαλητήριο στο Υπουργείο και μια παράλληλη κίνηση των Εαακιτών που βρέθηκαν εκεί (με αποφάσεις φοιτητικών συλλόγων, όπως λέει η δική τους πλευρά) και μπήκαν μέσα, προκαλώντας μια μικρή ένταση. Την επόμενη μέρα το ΜΑΣ έβγαλε ανακοίνωση-καταγγελία για τα γεγονότα και τη στάση της/των ΕΑΑΚ, που μοιράστηκε στις σχολές από τα μέλη του, προκαλώντας τις αντιδράσεις των ΕΑΑΚιτών. Τα πράγματα ξέφυγαν στο Πολυτεχνείο, όπου η/τα ΕΑΑΚ έχουν γενικά τους συσχετισμούς, αλλά το ΜΑΣ είχε πάει συντονισμένα και είχε σαφώς το πάνω χέρι -κάτι που εκφράστηκε και στο αποτέλεσμα.
Από ό,τι έμαθα, ευτυχώς δεν υπήρξαν σοβαροί τραυματισμοί.

Για να είμαι ειλικρινής, θυμήθηκα συνειρμικά την κλασική ιστορία σε κάθε γειτονιά, όπου κάποιοι τραμπουκίζουν τον μικρό της παρέας, κι αυτός φωνάζει το μεγάλο του αδελφό, για να καθαρίσει -όχι όμως το μεγαλύτερο αδελφό του (ΠΑΜΕ), όπως καταγγέλλουν οι άλλοι, που θα έγερνε δραματικά την πλάστιγγα.
[Και τώρα ένα σύνθημα που όλους μας ενώνει, έρχονται οι οικοδόμοι (2).]

Την εκδοχή της/των ΕΑΑΚ μπορείτε να τη βρείτε εδώ, στην ανακοίνωση που έβγαλαν σχετικά με τα γεγονότα (αν και είμαι σχεδόν σίγουρος ότι το κείμενο είχε ανέβει σε μια διαφορετική πρώτη εκδοχή και άλλαξε στη συνέχεια).
Δεν είμαι σίγουρος αν θα απαντήσει το ΜΑΣ με κάποια ανακοίνωση, αλλά μπορεί να πέφτω και έξω. Αν το έκανε όμως και ήθελε να τους τρολάρει, θα μπορούσε να πει ότι ήταν η κακιά στιγμή και πως τους την πέσαμε, γιατί τους περάσαμε για Κνίτες. Πέρυσι στο Πολυτεχνείο, που τους επιτέθηκαν στα καλά καθούμενα οι μαύροι, αυτό έπιασε σαν δικαιολογία, και έβγαλαν μια σχετικά ήπια ανακοίνωση καταγγελίας.

Αντιθέτως, σε αυτήν την ανακοίνωση, χώρεσαν ένα ολόκληρο κατηγορητήριο για την ΚΝΕ (και όχι ΜΑΣ ή ΠΚΣ).
Ότι στοχοποιεί, τραμπουκίζει, λασπολογεί, διασπά το κίνημα, με κεντρικό σχεδιασμό (που είναι όπως ξέρουμε βασική σχέση παραγωγής στο σοσιαλισμό). Κι επίσης γράφουν τα εξής: μαφιόζικο καρτέρι, παρακρατικό τρόπο, προφίλ ασφαλίτη, κομματικό στρατό, χυδαίο σεξισμό. Έωλη γραμμή, τροχοπέδη των αγώνων, κατασταλτικός μηχανισμός, υπεύθυνη αντιπολίτευση, σπέρνει απαισιοδοξία.

Μετά από αυτά είναι απορίας άξιο γιατί μιλάνε για διασπαστές του κινήματος (κάτι που νομίζω πως έχει αφαιρεθεί στη δεύτερη εκδοχή του κειμένου) και θέλουν κοινή δράση με ασφαλίτες, μαφιόζους, κατασταλτικούς μηχανισμούς, και άτομα που εμπίπτουν στο κοινό ποινικό δίκαιο, όπως προκύπτει από την ανακοίνωσή τους...

Αυτό το τελευταίο είναι από τα πιο αξιοπερίεργα σημεία της ανακοίνωσης. Προσωπικά θα μπορούσα να καταλάβω (να καταγγέλλονται -εν μέρει και να γίνονται) απ-αλλοτριωτικές πράξεις που αφορούν κράνη, κοντόξυλα, ακόμα και τις οργανωτικές των απέναντι (στα πλαίσια της "(αντι)κατασκοπίας"). Όταν όμως καταγγέλλεις πολιτικά τον άλλο ότι σου έκλεψε χρήματα, τσάντες, κτλ, σαν λωποδύτης, μου φαίνεται αδιανόητη χοντράδα -τουλάχιστον μέχρι να αποδειχτεί το αντίθετο.

Περνάμε τώρα από το ειδικό στο γενικό κάδρο της υπόθεσης.
Η ετεροτοπία είναι ένα μέρος όπου επικρατούν ιδιαίτεροι, ειδικοί κανόνες, σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο. Όσο και αν τονίζαμε ως φοιτητές, σε κάθε ευκαιρία, πως τα πανεπιστήμια δεν ζουν σε γυάλα, ξεκομμένα από την κοινωνία -εκφράζοντας βασικά την αγωνία μας να σπάσουμε τη γυάλα και αυτήν την τάση- ο φοιτητικός συνδικαλισμός δεν έχει παραμείνει ανεπηρέαστος από αυτήν την κατάσταση, αναπτύσσοντας δικά του ήθη κι έθιμα. Όπως λέει κι ένας σφος (που δεν αγαπά τις γάτες, τους λύκους και κάθε μη παραγωγικό ζώο που δεν τρώγεται): στα πανεπιστήμια μπορείς να δεις και να ακούσεις τις μεγαλύτερες καφρίλες και παπάντζες, που υπάρχουν. Και πολλά μη παραγωγικά -ακόμα- ζωάκια, που δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα ενταχθούν στην παραγωγή με το πτυχίο τους, θα πρόσθετα εγώ.

Το φοιτητικό κίνημα δεν ακολουθεί ακριβώς-πάντα την καμπύλη και τις εξάρσεις του εργατικού-λαϊκού κινήματος (γι' αυτό μπορεί να βρίσκεται σε μακάριο λήθαργο ενώ ο κόσμος καίγεται, ή να καλύπτει την ανεπάρκεια των άλλων τμημάτων, παίζοντας πρωτοπόρο ρόλο κατά καιρούς). Δέχεται την επίδραση της γενικής κινηματικής παρακμής, αλλά την εκφράζει με οξυμένες μορφές κι έντονα εκφυλισμένο τρόπο, ανά περιπτώσεις. Και μπλέκει συχνά-πυκνά την πολιτική αντιπαράθεση με την καφρίλα και με αντίστοιχα επεισόδια.

Υπάρχουν φορές που τα αμφιθέατρα θυμίζουν κερκίδες, οπαδικούς συνδέσμους και την παράπλευρη κόντρα τους, πέρα από τις αθλητικές αναμετρήσεις. Η βασική διαφορά είναι πως συνήθως οι οπαδοί καμαρώνουν για τις αντίστοιχες νίκες τους ("το ξύλο στη Δράμα ήταν άλλο πράγμα..." "και τρέχατε, και τρέχατε..." "στην τουαλέτα είχε ουρά..."), ενώ στους φοιτητές οι παρατάξεις-οργανώσεις κρατάνε πολιτικό πολιτισμό (ακόμα και αν είναι πολιτικοί χούλιγκαν, από τη γενέτειρα πόλη του Ροβεσπιέρου, που έσπειρε την επαναστατική τρομοκρατία), θεωρητικοποιούν το ξύλο ή προσπαθούν να ρίξουν την ευθύνη στον εκάστοτε απέναντι. Εδώ -σε αντίθεση με τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, ως συνέχεια της πολιτικής- παίζει ρόλο ποιος έκανε την αρχή, κι αν βρισκόταν σε άμυνα ή στην επίθεση.

Μια άλλη διαφορά είναι πως οι συνδεσμίτες δίνουν πολλές φορές ραντεβού θανάτου για να χτυπηθούν χωρίς κανόνες, μέχρι τελικής πτώσης. Ενώ στα φοιτητικά-πολιτικά ξύλα (με εξαίρεση τις μεθόδους και το δολοφονικό εξοπλισμό των μαύρων) τα πράγματα φτάνουν μέχρι το νοσοκομείο για μερικά ράμματα -ή και σοβαρότερες περιπτώσεις- θυμίζοντας κάπως τους Γαλάτες που πλακώνονται μεταξύ τους κι εκτονώνονται, όσο δεν ασχολούνται με τους Ρωμαίους.

Τα παραπάνω είναι διανθισμένα με χοντροκομμένες, σατιρικές νότες, αφενός γιατί δεν μπορεί να τα πάρει σοβαρά κανείς, κι αφετέρου για να διασκεδάσουν κάπως τον απόηχο και τις εντυπώσεις κι όχι επειδή διασκεδάζουν την κε του μπλοκ, παρά τη φαιδρότητά τους. Κι επειδή το κείμενο είναι γεμάτο με αθλητικές αναφορές, θα μιλήσω για την ομάδα μου. Και για την περιφρούρηση που στην αργκό των απέναντι μπορεί να την ακούσεις κι ως μπαλέτο. Κάτι που μας θυμίζει, παρεμπιπτόντως, πως το ποδόσφαιρο είναι -ή έχει χαρακτηριστεί ως- το μπαλέτο της εργατικής τάξης.

Το μπαλέτο λοιπόν είναι πολιτική έννοια και πρωτίστως αμυντική, αν και κάποιες φορές η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση. Κι όταν προσπαθούν να σε τραμπουκίσουν, για να σε τρομοκρατήσουν και να κάμψουν τη δράση σου, πρέπει να είσαι σε θέση να απαντήσεις, να επιβάλεις την παρουσία σου με κάθε τρόπο. Ακόμα και με τίμιο ξύλο (κατά το "δίκαιοι πόλεμοι" του Βλαδίμηρου), που -ενάντια στους συνειρμούς που γεννά- δείχνει ότι δεν πας με το σταυρό στο χέρι.

Από την άλλη, αυτό που πρέπει να περιφρουρηθεί και να προστατέψεις, δεν είναι μόνο η φυσική, πολιτική σου παρουσία, αλλά και η εικόνα που περνάει προς τα έξω για εσένα και γενικότερα: για το πανεπιστήμιο, το άσυλο, τους συνδικαλιστές, το κίνημα.
Δεν είναι τυχαίο πχ πως το "πρώτο θέμα" έπιασε εξ αρχής την είδηση και φρόντισε να την προβάλει, ενισχύοντας τα κλασικά κυρίαρχα στερεότυπα.
Και είναι δική μας ευθύνη (δική μας, με την έννοια ότι δεν περιμένω κάτι από τους άλλους, ούτε και με ενδιαφέρουν) να αποφεύγουμε τις μπανανόφλουδες που εντείνουν-οδηγούν (σ)τον εκφυλισμό.

Ένα συντονιστικό για το Μαϊούνη

(για να μπεις μες στο Κ-LAB...)

Σχηματικά μιλώντας το K-LAB είναι δεξιό, ενωτικό ΝΑΡ, που φλερτάρει με πρώην Συριζαίους. Πολιτικά μιλώντας είναι ακριβώς το ίδιο, κάτι σαν διαδικτυακή-πολιτική νεολαία της ιστοσελίδας Kommon. Αλλά όταν λες "σχηματικά" δίνεις μια εσάνς αμφιβολίας -όχι όμως αγνωστικισμού- και πολιτικού πολιτισμού. Προφέρεται ως Κέι-Λαμπ, αν και είναι προφανής νομίζω η παραπομπή στο κλαμπ (club) χωρίς νταμπ, που συνδεόταν με το μεταμεσονύχτιο πάρτι στο γειτονικό ΙΛΙΟΝ plus, όπως τα μπιτάκια που εισέβαλαν θορυβωδώς προς στιγμήν στο αμφιθέατρο της ΑΣΟΕΕ συνδέονταν με την τοποθέτηση ενός ΕΑΑΚίτη-Ανταρσυου για το διονυσιακό αυθορμητισμό του Μαϊούνη και του Φλεβάρτη -ή μάλλον των καταλήψεων του 06-07. Παρεμπιπτόντως, μπορεί οι Οακκίτες να λένε, με γραφική εμμονή, τα κομματικά μας μέλη Κνίτες -για να μην τους χαρίσουν τον τιμημένο τίτλο του Κουκουέ, αλλά αυτό θα ταίριαζε πιο πολύ στο εξωκοινοβούλιο και τους Εαακίτες, αφενός γιατί τα ΕΑΑΚ αγκαλιάζουν πλέον πολύ περισσότερους χώρους από την Ανταρσυα, που έχει ραχοκοκαλιά της το φοιτητικό (κι ας μην ταιριάζει πολύ ο όρος στον οργανωτικό χυλό των ΕΑΑΚ), πχ ένα τμήμα της ΛαΕ, άστεγους Συριζαίους, Κοετζήδες, Αλαβανικούς (που είναι ταυτόσημες έννοιες για να πεις το ίδιο πράγμα), αφετέρου γιατί "μια φορά Εαακίτης, πάντα Εαακίτης" -για να παραφράσω έναν από τους ομιλητές της εκδήλωσης. Κι έτσι εξηγείται η ανάγκη του Κ-LAB να διοργανώσει μια -ας πούμε- συζήτηση για τη στρόγγυλη επέτειο, δέκα χρόνια και κάτι ψιλά (όχι 54 ημέρες) από το φοιτητικό κίνημα του 06-07 και βασικά για τα φοιτητικά χρόνια μιας γενιάς που έχει πατήσει πια τα πρώτα -άντα ή κοντεύει να τα πατήσει ή τα είχε πατήσει ήδη όταν γινόταν ο Μαϊούνης (που κάποιοι τον λένε και Μαγιούλη) και ο Φλεβάρτης (ή μήπως Γενάρτης) στην περίπτωση κάποιων φοιτητοπατέρων και της μορφής που "τα έβαλε με τον Πρετεντέρη", όπως αναφέρεται σε μια αφίσα του Κ-LAB το οποίο ζήτησε από διάφορους πρωταγωνιστές διάφορων χώρων να γράψουν ένα επετειακό σημείωμα με τις εντυπώσεις τους, το πολιτικό στίγμα, κτλ.

Κι έτσι μπαίνουμε -επιτέλους- μετά από ένα σύντομο κι απέριττο πρόλογο στο προκείμενο, δηλ το επίδικο, δηλ το διακύβευμα. Αλλά να πω σε αυτό το σημείο πως δε σκοπεύω να μακρηγορήσω, όχι γιατί δε θα το κάνω, αλλά γιατί έτσι συνηθίζεται να λες πάντα στην αρχή της παρέμβασής σου, όχι πως ξεγελάς κανέναν, αλλά είναι σχεδόν απαραίτητο, εθιμικό δίκαιο, όπως οι βασικές κινήσεις που πρέπει να κάνεις στο πρόγραμμά σου στο πατινάζ ή στους ζυγούς -που σημαίνει πως το πρόγραμμα πρέπει να έχει άξελ, κωλοτούμπες και ταλαντεύσεις. Κι ενώ λοιπόν ο καθορισμένος χρόνος για τις παρεμβάσεις (συσπειρώσεις, τους συσπειρωσάδες και τη συσπείρωση του Σύριζα στους καθηγητές) ήταν το 7λεπτο-8λεπτο, ο πιο σύντομος πρέπει να μίλησε κάνα 12λεπτο (στο μαγικό κόσμο του ΝΒΑ και του εξωκοινοβουλίου ο χρόνος είναι σχετικός, συμπυκνωμένος στα ιστορικά γεγονότα, και όσο πιο ξεχειλωμένος γίνεται στις ομιλίες) ενώ άλλοι έφταναν μόνοι τους έναν αγώνα πόλο, κοντά στο ημίωρο, χωρίς περιόδους -όλα ένα από την αρχή, με μια τελεία στο τέλος.

Κι αυτή ήταν η καλύτερη εισαγωγή για το κλίμα μιας εκδήλωσης που έμοιαζε με φοιτητικό συντονιστικό, ίσως γιατί ήταν ο καλύτερος τρόπος να τιμήσουν την επέτειο (που πέρασε), για μια καθυστερημένη εκδήλωση που ήταν να γίνει τον περασμένο Μαϊούνη και ξεκίνησε Φλεβάρτη, με μόλις μιάμιση ώρα καθυστέρηση από την προγραμματισμένη ώρα, δείχνοντας την ωριμότητα του κινήματος (που κάποτε αργούσε δύο) με την πάροδο του χρόνου (κι εγώ πχ κρατήθηκα και δεν πήρα αγανακτισμένος το πανό να ξεκινήσω μόνος μου, γιατί κανείς δε θα καταλάβαινε το συμβολισμό να τον εκτιμήσει). Δεν πρέπει να πλησίασαν το ρεκόρ ενός 18ωρου συντονιστικού στη Θεσσαλονίκη -που το πρόλαβαν λέει κάποιοι που ξεκίνησαν οδικώς από την Αθήνα- αλλά έχασαν πανηγυρικά το στόχο να μην πιάσουν τα μεσάνυχτα, που θα γίνονταν κολοκύθες. Και δεν κατάφεραν να έχουν ένα βιντεάκι με μαγιουνίτικα, κινηματικά στιγμιότυπα -που κάποτε το 'χαν πολλοί, αλλά τώρα σπανίζει.
Και αυτά δεν είναι κακίες, αλλά κυρίως αυτοσαρκασμός, αφού τα παραδέχονταν μόνοι τους και μου "έκλεβαν" τις ατάκες που είχα σημειώσει για το κείμενο, όσο περίμενα την έναρξη.

Αναρωτιέται κανείς βέβαια, αν το συντονιστικό κι οι διαδικασίες για βάλιουμ, όπου πρέπει να ομοφωνήσουν όλοι μέχρι ενός, σαν τους ενόρκους στις ΗΠΑ, και να συμφωνήσουν -πχ αν πρόκειται για μια ύφεση με κρισιακά χαρακτηριστικά ή μια κρίση με υφεσιακά χαρακτηριστικά- τότε γιατί την κρατάνε μόνο για μαζικές, κινηματικές διαδικασίες, όπου είναι υπέρτατο όπλο για την εξουδετέρωση κάθε συμβατικού αντιπάλου, και δεν το εφαρμόζουν πχ στα δικά τους εσω-οργανωτικά όπου έχουν θεωρητικά κατακτημένο ένα ανώτερο επίπεδο πολιτικής συμφωνίας...
Φαντάσου πχ ένα συνέδριο του Ναρ, που θα είχε εισήγηση κι αντι-εισήγηση, αλλά δε θα τελείωνε ποτέ, μέχρι να συμφωνήσουν όλοι στις ίδιες θέσεις. Και τελικά να συμφωνούσαν μόνο με την Αλέκα πως ο διάλογος έχει νόημα μόνο μεταξύ όσων συμφωνούν -στα βασικά τουλάχιστον.

Αυτό όμως έδωσε απάντηση στα υπαρξιακά ερωτήματα των διοργανωτών και της εκδήλωσης, για τη μορφή και το περιεχόμενο: είναι πειραματική διαδικασία, συνέλευση, πώς ακριβώς θα κυλήσει; Είναι γκρουπ θέραπι, βραδιά νοσταλγίας -κι είναι καλό πράγμα η νοσταλγία;- τύπος φόρουμ, αυτοκριτική κι αποτίμηση, μια συζήτηση που δεν έγινε, φεύγουν τα καλύτερα μας χρόνια μες στα αμφιθέατρα, κι ας μην έχουν τη γοητεία των θερινών σινεμά του Κηλαηδόνη, οι αναζητήσεις μιας γενιάς; Ναι αλλά τι σημαίνει γενιά; Κι είναι όρος που μπορούμε άραγε να υιοθετήσουμε και να αξιοποιήσουμε -όπως πρότεινε ένας Κοετζής;
Λίγο από όλα και τίποτα από αυτά. Ήταν βασικά ένας τύπος συντονιστικού, για να θυμούνται οι πιο παλιοί -αν υποθέσουμε ότι τα έχουν ξεχάσει κι έχουν καταφέρει να τα αποβάλουν- και να σιχτιρίζουν οι νεότεροι. Αφού να φανταστείς, μέχρι κι ο Κομάντο είπε πως έπρεπε να έχει μείνει σπίτι του, για να διαβάσει. Θα κάτσω σπίτι, θα αράξω σπίτι...

Πες μου τι έγιναν εκείνα τα παιδιά; Σύριζα. Κάποια άλλα μετανάστες και κάποια λίγα βολεμένα στελέχη πολυεθνικώων. Πες μου τι έγινε εκείνο το τρένο που έβλεπε τα άλλα τρένα να περνούν; Και πόσα τρένα πέρασαν έκτοτε για το φοιτητικό κίνημα; Πόσα βήματα έκανε μπροστά ή πίσω και ποια παρακαταθήκη του άφησε το 06-07; Λίγοι ασχολήθηκαν με τέτοια ζητήματα -πχ ένας μπασκετικός Παοκτζής, που έκανε μια από τις λιγότερο αυτάρεσκες -και για αυτό ενδιαφέρουσες- τοποθετήσεις.

Αλλά ας ξεκινήσουμε από πιο απλά πράγματα, Όπως το ελάχιστο κοινό πολλαπλάσιο της ενότητας. Και το Σύριζα που έχτιζε μεθοδικά από τότε την κυριαρχία του στο αριστεροχώρι και την κατοπινή του πορεία. Για να δει πολλά μπουμπούκια του να ανθίζουν σε κυβερνητικές ή κι υπουργικές θέσεις και να μαραίνονται μετά το δημοψήφισμα, για να προσεγγίσουν ξανά το εξωκοινοβούλιο, που τους δέχεται με ανοιχτές αγκάλες και μέτωπα κι ας ξορκίζουν φραστικά τη νόσο της ενωτίτιδας. Θα μου πεις, τον Εαακίτη κι αν τον πλένεις... Βρε ναι, αλλά το Συριζαίο γιατί να τον ξεπλένεις και του δίνεις βήμα, για να δώσει τον τόνο στην εκδήλωση;

Κι ήταν όλοι τους εκεί, η Καιτούλα κι ο Σταμάτης...
Ο Χρονόπουλος (μέχρι πρότινος νεολαία Σύριζα) στο άτυπο αρχικό πάνελ που κούρασε πολύ κι ανάθεμα αν άκουσε έστω κι έναν στη συνέχεια. Ο Κορωνάκης (γραμματέας της νεολαίας Σύριζα μέχρι πρόσφατα) κι ο Γκάμπριελ (Σακελλαρίδης) που ήταν υποψήφιος και το Σεπτέμβρη του 15', πριν αποστασιοποιηθεί -αφού πρώτα ψήφισε το μνημόνιο. Η Δανάη Τζίκα, βουλευτής Σύριζα στη Μαγνησία μέχρι το καλοκαίρι-φθινόπωρο του 15' (ψήφισε μνημονιακά προαπαιτούμενα, προτού κάνει ...κινηματική στροφή).
Αλλά γιατί δεν αντιδρά κανείς ν τους απαντήσει; Γιατί καθόμαστε κι ακούμε κινηματικές αφηγήσεις κι ιστορίες από Συριζαίους, να παρουσιάζουν σαν κορυφαία στιγμή του φοιτητικού κινήματος τους φραξιονισμούς των νεολαίων με τον Απέκη, στο ζαχαροπλαστείο Ιπποκράτους και Ναυαρίνου γωνία;
Τι τους  ακούτε, τι τους κοιτάτε...; (Και με τη Σεκουριτάτε σχετίζονταν οι πιο παλιοί, που ήταν στο ΚΚΕ εσ.). Τι ακούν τα αυτιά μας και δεν κόβονται από μόνα τους, σαν του Πάνου Δημητρίου, στην Τασκένδη;

Κι ύστερα ήρθε ο Απέκης, κι άλλοι από τη Συσπείρωση (η παράταξη των Συριζαίων στους πανεπιστημιακούς) που συνάσπισε όλη την αριστερά πλην Λακεδαιμονίων (συνεργάστηκε όμως κι η ΔΗΠΑΚ στο Δ.Σ. μαζί της για ένα διάστημα). Κι αντί να τον παρουσιάσουν πχ με επιφυλακτική συμπάθεια και τις αντιφάσεις του (γιατί μιλάει για "νεοφιλελεύθερη επίθεση" της Μπολόνια), έλεγαν για "συγκίνηση", "ηρωική ηγεσία" και "πανεπιστημιακό κίνημα" (φοιτητές-καθηγητές, ενωμένοι).
Αυτό που δεν κατάλαβα, εφόσον δεχτούμε πως αυτοί οι πανεπιστημιακοί δέχονταν πόλεμο από τους δικούς τους -και ο Απέκης μάλιστα δεν είχε εκλεγεί καν σύνεδρος το 09' στο Συνασπισμό του Αλέξη- είναι πώς κατάφερε τότε ο Σύριζα να καρπωθεί πολιτικά τον αγώνα τους; Δεν είναι κάπως περίεργη κι αντιφατική αυτή η αφήγηση;

Υπήρχε ακόμα αρκετό ΚΚΕ, που έπαιξε τελικά κάποιο ρόλο στο κίνημα, αλλά στο βαθμό που τα μέλη πήγαιναν ενάντια στη γραμμή και έναν "αδηφάγο" μηχανισμό, που (τους) έδειξε τα δόντια του στη συνέχεια. Οι Κνίτες που "δεν υπάκουσαν", οι πανεπιστημιακοί που συμμάχησαν με τον Απέκη... Και ο τότε γραμματέας του Πολυτεχνείου Αθήνας, που έγραψε -κατά πολλούς- το πιο ενδιαφέρον κείμενο για την εκδήλωση, ίσως γιατί λέει το γνωστό ποίημα για την πολιτική χρεοκοπία του ΚΚΕ μετά το 2010 -κι όλως τυχαίως αυτό ήταν το απόσπασμα της παρέμβασης που διαβάστηκε, καθώς ο ίδιος δε ζει πια στην Ελλάδα.
Ποιο ΚΚΕ και ποια Στικούδη...

Υπήρχαν αρκετές προσωπικές αφηγήσεις που έμοιαζαν με (παλιά) διαφημιστικά της Άμστελ, για συναγωνιστές που συναντιόνταν ξανά μετά από χρόνια, έχοντας αλλάξει πολιτικά μετερίζια, αλλά ένιωθαν να γνωρίζονται χρόνια, μέσα από το φοιτητικό κίνημα, και να είναι παιδικοί φίλοι. Και ένα άλλο σκηνικό, που μου διηγήθηκε μια συναγωνίστρια (που δε βιάστηκε να μπει σε μια σειρά) για τη Φιλοσοφική του ΑΠΘ και τους Εαακίτες που τραγουδούσαν μες στη βροχή συνθήματα για το στόχο-φετίχ τους: πανεπιστημιακή -κι όχι ανώτατη που λέγαμε εμείς- εκπαίδευση.
Έχουμε βραχεί, μέχρι το βρακί
Εκπαίδευση για όλους, πανεπιστημιακή...

Υπήρχαν αυτάρεσκες τοποθετήσεις για τον Πρετεντέρη, που περίμενε να τελειώσει το συντονιστικό καταλήψεων, προτού βγει στο δελτίο να δώσει γραμμή. Η παρέμβαση της μορφής που τα έβαλε μαζί του, με τα περισσότερα "ας πούμε" από όσα είπαν όλοι οι άλλοι μαζί -γιατί έτσι φαίνεται ο ψημένος, μπαρουτοκαπνισμένος σε αμφιθέατρα, φοιτητο-συνδικαλιστής. Άλλοι που παραδέχονταν πως έλεγαν πράγματα χωρίς να τα πιστεύουν και να μπορούν να προβλέψουν το ξέσπασμα που ερχόταν. Κι άλλοι που σημείωναν πως τίποτα δεν προέκυψε τυχαία και μεταφυσικά, χωρίς σχέδιο, δράση, κι ένα κάποιο βολουνταρισμό -γιατί κι αυτός χρειάζεται πολλές φορές...

Και πολλά άλλα, που δεν μπορούν να στριμωχτούν σε μια ανταπόκριση, αλλά φαντάζομαι πως θα κυκλοφορήσουν τις επόμενες μέρες στο διαδίκτυο, καθώς η εκδήλωση μαγνητοσκοπήθηκε. Και τα οποία με έκαναν να θέλω να γράψω πολλά πράγματα καινούρια ή γνωστά από την αρχή. Αλλά ας τα κρατήσουμε κάβα, πχ για τις 8 Μάρτη, που θα είναι τα δέκα χρόνια από το πανελλαδικό φοιτητικό συλλαλητήριο και τη δολοφονική επίθεση των ΜΑΤ στο μπλοκ της Θεσσαλονίκης, γιατί η κε του μπλοκ γράφει πιο σύντομα κείμενα από τότε που σταμάτησε να έχει επαφές με το εξωκοινοβούλιο και αυτό το σημείωμα έχει ήδη ξεφύγει σε έκταση για τις αντοχές του μέσου αναγνώστη -που δεν είναι πια Εαακίτες.

ΕΑΑΚ και Γιουγκοσλαβία

Η συνειρμική αφετηρία είναι μια φωνή από το παρελθόν σε αμφιθέατρο να ρωτάει γεμάτη υπονοούμενο: και τι έλεγαν το 99' τα Εαακ για την Γουγκοσλαβία;
Και για όποιον δυσκολεύεται να πιάσει το υπονοούμενο, πχ γιατί είναι πολύ μικρός και δεν τα πρόλαβε: γιατί πήραν ίσες αποστάσεις στον πόλεμο και τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς, μιλώντας για το σφαγέα Μιλόσεβιτς;
Οπότε ερχόταν συνήθως οργισμένη η απάντηση: δείξτε μας μία αφίσα-εφημερίδα-υλικό που να το έλεγε αυτό, αλλιώς μιλάτε στον αέρα.
Αλλά ήμασταν όντως μικροί, για να έχουμε τέτοιο αποδεικτικό υλικό, αφού δε σπουδάζαμε τότε.
Ευτυχισμένα χρόνια με ΑΑΔΜ vs πούρο αντικαπιταλισμό, όπου ο καθένας ήξερε το ρόλο του.

Πέρα από αυτό πάντως τα ΕΑΑΚ κι η Γιουγκοσλαβία παρουσιάζουν κάποιες εντυπωσιακές εξωτερικές ομοιότητες, που θα αναπτύξω παρακάτω. Και δεν είναι τυχαίο πως η πρώτη εμφανίστηκε στο προσκήνιο το 90-91, όταν έσβηνε το άστρο της δεύτερης και ξεκινούσε το προτσές της διάλυσής της.

Το βασικό κοινό γνώρισμα είναι η ομοσπονδιακή δομή με τα σχήματα, τις οργανώσεις που συμμετέχουν και τις (πάλαι ποτέ) σοσιαλιστικές δημοκρατίες που ενώνονται σε ένα ενιαίο σύνολο, με επιφανειακή συνοχή κι ενότητα, μπόλικη ίντριγκα και υπόγεια πάθη να σιγοβράζουν. Όπου μπορείς πχ να ακούσεις ένα ναρίτη να θάβει τους αλτουσεριανούς, που σκοτώνονται μεταξύ τους, όπως πχ στην Πάτρα με τον Αντίλογο, αλλά μπορεί να έχουν τη χειρότερη άποψη για το Ναρ, που δεν πολυσυμπαθεί ούτε το Σεκ και θα προτιμούσε μάλλον το ΕΕΚ του Σάββα, έχει όμως αδελφικούς κι ακατάλυτους δεσμούς με τα ορφανά της Νεολαίας Σύριζα, κτλ.

Περίπου σαν τη σχέση Κροατών και Σέρβων, που συμβίωσαν αρμονικά για κάποια χρόνια, όσο κρατούσε το τιμόνι ένας Κροάτης με γιουγκοσλαβική συνείδηση, αλλά κατά την περίοδο της αντεπανάστασης έγιναν από δέκα χωριά και χωριάτες και διαλύθηκαν στα εξ ων συνετέθησαν και λίγοι είχαν αναπτύξει γνήσια γιουγκοσλαβική εθνική συνείδηση, όπως πχ ο Τάνιεβιτς που δήλωνε ακόμα και μετά τη διάλυση Γιουγκοσλάβος και τίποτα άλλο.
Ενώ η Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία ήταν ό,τι κι η ΕΦΕΕ για τα Εαακ, που κάποιοι δεν ήθελαν από θέση αρχής να συμμετέχουν και άλλοι το συζητούσαν υπό προϋποθέσεις. Αλλά έχει να συνέλθει σε σώματα από τον εμφύλιο του 95'.

Η Γιουγκοσλαβία του Τϊτο ηγήθηκε του λεγόμενου κινήματος των Αδεσμεύτων, που με φοιτητικούς όρους είναι κάτι σαν το ακηδεμόνευτο κίνημα. Γιγάντωσε το μύθος της (και το κύρος της στη Δύση) με το "φυσικά και δε θα υπακούσω" του Τίτο στην Κομιντέρν και το Στάλιν, κι ακολούθησε ένα δικό της μοντέλο, μακριά από τη συγκεντρωτική σοβιετική δομή ,που προωθούσε την αυτοδιαχείριση και την αυτονομία των επιχειρήσεων και των φοιτητικών σχημάτων. Ο καθένας δηλ έκανε ό,τι ήθελε, χωρίς γραμμή και σχεδιασμό από τα κεντρικά και χωρίς να λογοδοτεί σε κανέναν άλλο παρά στον εαυτό του και τη συνέλευσή του.

Για εμάς βέβαια, τόσο οι Τιτοϊκοί, όσο και το εξωκοινοβούλιο, μιλούσαν στο όνομα του Κομμουνιστικού Κινήματος και χρησιμοποιούσαν μερικά (φαινομενικά) ριζοσπαστικά συνθήματα, για να καταλήξουν στην αγκαλιά του ΠαΣοΚ και της σοσιαλδημοκρατίας. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα έχουν αναπτύξει μια ρηχή πολιτική λογική Παναριστεράς, που θυμίζει κάπως το βαλκανικό πανσλαβισμό.

Η FYROM θυμίζει πολύ τα γραφικά αρκτικόλεξα που διαλέγουν για την επωνυμία τους τα διάφορα σχήματα Εαακ. Αλλά ο ντόρος γύρω από το όνομά της και τις διεκδικήσεις που απορρέουν απ' αυτό, παρέπεμπε συνειρμικά στη λεγόμενη Κνε-Ναρ, τον Οδηγητή που εξέδιδε και τη δικαστική διαμάχη για τα 'πνευματικά δικαιώματα'. Βέβαια, σε δέκα χρόνια από τότε, όπως θα έλεγε και ο επίτιμος (όχι ο Φλωράκης, ο άλλος πρωταγωνιστής του 89') κανείς σχεδόν στο Ναρ δε θα θυμόταν την Κνε και την (όποια) κουκουέ παιδεία που είχε λάβει, καθώς στράβωσαν το κλαδί από την ανάποδη και ξέπεσαν στον οργανωτικό φιλελευθερισμό, γιουγκοσλαβικού τύπου.

Οι Γιούγκοι τέλος έχουν παράδοση να βγάζουν (ειδικά στο μπάσκετ) κάτι κ*λόπαιδα, με την καλύτερη έννοια, με βρωμόχερο που σε σκοτώνει από μακρινή απόσταση, κατά (ακόμα πιο μακρινή) αντιστοιχία με τους (γι)ούγκανους Εαακίτες, που βαράνε το χέρι στο έδρανο, καθώς αγορεύουν στις συνελεύσεις και σκίζουν (σ)τις καρδιές μικρών φοιτητριών. Εκεί που εξηγούν βροντοφωνάζοντας ότι αν είχαμε ακολουθήσει τη γραμμή του Κουκουέ για κάποιο θέμα, θα είχαμε Βάρκιζα και νέες ήττες -λες κι αυτοί έχουν καταφέρει να πάρουν την εξουσία, σαν το στρατό του Τίτο.

Το κείμενο αυτό (που τελειώνει λίγο απότομα) γράφτηκε στα απόνερα της τριλογίας για το Μαϊούνη, που θα ολοκληρωθεί προσεχώς με το τρίτο και τελευταίο μέρος.

Αυτός, αυτή και τα μυστήρια

Τις προάλλες η κε του μπλοκ βρέθηκε από σπόντα στο κτίριο της Αρχιτεκτονικής, στο ΕΜΠ, μπροστά σε έναν τοίχο με το σύνθημα: αρχιτεκτονική μπορούν να κάνουν οι πάντες, ακόμα κι οι αρχιτέκτονες. Το οποίο μου θύμισε συνειρμικά ένα προβοκατόρικο τσιτάτο του Ραφαηλίδη για το κόμμα, όπου μπορείς να βρεις τα πάντα, ακόμα και κομμουνιστές. Αν και δεν είναι ίσως τόσο παράξενο, αν σκεφτείς πότε το έγραψε και ποιος μπορεί να είχε υπόψη του.

Οι αρχι-τέκτονες θα μπορούσαν να θεωρηθούν ετυμολογικά και αρχι-μασόνοι, ιδιαίτερη κλίκα που οι υπόλοιποι Πολυτεχνίτες δεν τους θεωρούν Πολυτεχνίτες, αλλά κάτι σαν σπουδαστές της Καλών Τεχνών. Δεν είναι όμως αυτό το θέμα της ανάρτησης –χωρίς να είναι κι αυστηρά καθορισμένο, από την άλλη- αλλά μια αναρχική αφίσα σε ένα διπλανό τοίχο της αρχιτεκτονικής, που μου κέντρισε το ενδιαφέρον. Το αρχικό θέμα της (πρέπει να) ήταν η αντιφασιστική πορεία στην επέτειο της δολοφονίας του Φύσσα, που δέχτηκε την επίθεση των ΜΑΤ. Πέρα από την αναμενόμενη εισαγωγή «μπάτσοι χτύπησαν συντρόφους», κτλ, η διαφορά ήταν στις λεπτομέρειες, που ακολούθησαν και τις αναπαράγω από μνήμης –ελπίζω χωρίς να αλλοιώνω το γενικό νόημα.

Μπάτσοι χτύπησαν δεκάδες συντρόφους, που κατέβηκαν στο δρόμο κουβαλώντας διαφορετικούς λόγους και στάθηκαν ο ένας δίπλα στην άλλη, χωρίς διαχωρισμούς φύλου, ηλικίας και  σωματικής διάπλασης.

(οι υπογραμμίσεις δικές μου)

Πρόκειται για μια αντιφασιστική πορεία, σε μια εργατική γειτονιά, όπως το Κερατσίνι, αλλά αυτό που προσδιορίζει την ταυτότητα όσων συμμετέχουν δεν είναι κάποιο ταξικό ή πολιτικ΄οστοιχείο, αλλά πρωτίστως η έλλειψη κάποιου φυλετικού, σωματικού ή ηλικιακού διαχωρισμού! Ας μείνουμε σε αυτά που μας ενώνουν...

Μα είναι να γελάει κανείς, όπως θα έλεγε ο μακαρίτης ο Συρίγος, και να κρατάει την κοιλιά του, όπως θα πρόσθετα εγώ, που δεν έχω ιδιαίτερα μικρή κοιλιά –εφόσον δηλ δίνουμε σημασία στους σωματικούς διαχωρισμούς. Αλλά αυτό είναι bullying, όπως λέει κι ο Ζαραλίκος –που είχε υψηλές παρουσίες στη χτεσινή του παράσταση.

-Τι είπατε;

Αν πάλι δίναμε σημασία στις διατυπώσεις, που αντανακλούν πάντα κάποια ουσία, και τις ξεψειρίζουμε, θα στεκόμασταν ασφαλώς στη φράση «ο ένας δίπλα στην άλλη», που εξελίσσει ένα βήμα παραπέρα τον λεκτικό αντισεξισμό του χώρου, που έχει περάσει σε πολλές φράσεις του τύπου «σύντροφοι, συντρόφισσες» ή ακόμα χειρότερα «κάποιοι-κάποιες», στην υπογραφή των συλλογικών κειμένων, και σε συνθήματα του στιλ «γράψου μόνος-μόνη σου» στις εγγραφές των σχολών.

Αξίζει, παρεμπιπτόντως, να αναφερθεί και μια πετυχημένη αφίσα της/των Εαακ (που την/τα αναφέρω με δύο άρθρα, στα πρότυπα του αντισεξιστικού γλωσσικού στιλ, αλλά αν είχε ακολουθήσει τη διάσπαση της Ανταρσυα και διαχωριζόταν από τους/τις Αρανίτες/Αρασίτες δε θα ταλαιπωρούμασταν τόσο, προφανώς όμως είναι κι αυτοί ενάντια στους διαχωρισμούς, γενικώς κι αορίστως, και περιμένουν από τους άλλους να το πάρουν απόφαση και να φύγουν από μόνοι τους, όταν βαρεθούν) που έχει γίνει θέμα συζήτησης στο διαδίκτυο, κι απεικονίζει ένα γυμνό ζευγάρι σε ένα κρεβάτι, με τα πεθερικά πάνω από το κεφάλι τους και την κοπέλα πάνω από το σφο της, κατά τα κρατούντα αντισεξιστικά ήθη και έθιμα.

Μήπως όμως είναι κατά βάθος σεξιστική γιατί η κοπέλα εκτίθεται γυμνή, για να τραβήξει το λιγούρικο ανδρικό κοινό; Και μήπως η διατύπωση «ο ένας δίπλα στον άλλο» είναι κάπως προβληματική; Γιατί δηλ να μη λέμε «η μία δίπλα στον άλλο»; Για να διαχωριστούμε (αν και γενικά ενάντια στους διαχωρισμούς από θέση αρχής) απ’ την υποκριτική, φαλλοκρατική ευγένεια που βάζει πρώτα τα θηλυκά σε τέτοιες περιπτώσεις; Και επίσης, γιατί να μην μπουν πρώτα οι Βροντάτσηδες και ύστερα οι Φουρτουνάτσηδες, έστω με την πολιτισμική σύμβαση της αλφαβητικής σειράς;

Δεν υποτιμώ καθόλου το ζήτημα του σεξισμού, που –όπως ακριβώς και ο φασισμός- είναι πολλές φορές υπόγειος κι ασυνείδητος, παρυφεί στις λεπτομέρειες και το κάτω κεφάλι των ανδρών, που βρίσκεται σε σχέσεις αλληλεξάρτησης με το πάνω (αλλά ποιο από τα δύο είναι το κυρίαρχο;). Δεν αγνοώ επίσης τη δύναμη της συνήθειας, που αποτυπώνει τα κουσούρια και τα στραβά αυτού του συστήματος, όπως πχ τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, που (ελλείψει κάποιου μαθήματος σχετικής αγωγής στο σχολείο) για τα αγοράκια ειδικά προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από τσόντες και αναπαράγει τα πρότυπά τους. Ενώ σέβομαι απόλυτα ακόμα και τις πιο παιδικές, «ρομαντικές» αναστολές, καθώς δυσκολεύομαι (και βασικά δεν πρόκειται) να αναφερθώ σε μια κοπέλα ως «μουνί», με τον ίδιο τρόπο που γενικά αποφεύγω να πω τους αναρχικούς «φρικιά» και τους εξωκοινοβουλευτικούς «αριστεριστές» -άσε που δεν είναι κιόλας.

Αλλά αυτός ο λεκτικός αντισεξισμός, πέρα από βάναυσο βιασμό της γλώσσας, που την μετατρέπει από εργαλείο σε φετίχ, δε μου φαίνεται άξιος λόγου παρά μόνο για τρολάρισμα. Χώρια που έχω την υποψία ότι φτάνει στα όρια του ψυχαναγκασμού κι ότι στην πραγματικότητα, εφόσον είναι φραστικός, μπορεί να εξαντλείται εκεί, στα λόγια, και να μη φτάνει ποτέ στην ουσία και τις πράξεις.

Για το συμπέρασμα περί βιασμού, μπορείτε να δείτε, ενισχυτικά προς τα παραπάνω, αυτό το κείμενο της Αναρχικής Ομοσπονδίας που αυτές τις μέρες συνδιοργανώνει ένα είδος αναρχικού συνεδρίου! Για παράδειγμα τη θέση 9, με το... «ταυτοτικό στοιχείο».

Επειδή όμως ο τύπος πηγαίνει μαζί με την ουσία (κι η μορφή με το περιεχόμενο), θα διαπιστώσετε ότι όλα αυτά τα 21 σημεία (κάτι σαν τους 21 όρους της Κομιντέρν) δεν είναι παρά ο πρόλογος για να καταλήξουμε στην πρόταση ενός... «επαναστατικού, μεταβατικού προγράμματος»

Κι έτσι, καθώς πλησιάζει κι η παρέλαση (που παραδοσιακά αποστρέφεται ο χώρος), μου έρχεται συνειρμικά στο νου ένα στρατιωτικό τραγουδάκι διασκευασμένο.

Το μεταβατικό, το μεταβατικό, το μεταβατικό, πολύ το αγαπώ...

Υγ: άσχετο με τα προηγούμενα, αλλά σήμερα στην -πάντα ανοιχτή σε τέτοια κείμενα- ΕφΣυν κυκλοφόρησε και το κείμενο που συνυπογράφουν ο Καλαματιανός με τον Αραβανή.

Θράσος και ασυλία

Η δική μου γενιά –και όλες διαχρονικά ως ένα βαθμό- πέρασε όμορφα κι ευτυχισμένα φοιτητικά χρόνια, ακούγοντας ιστορίες και θρύλους για συγκρουσιακούς εαακίτες vs όργανα συνδιοίκησης, με τους πρώτους να χτίζουν εισόδους γραφείων, να τρέχουν στους διαδρόμους με τα πρακτικά στα χέρια τους ή να τα τρώνε ακόμα, για να μην επικυρωθεί η απόφαση κάποιας συγκλήτου -που κι εμείς τα κάναμε δηλαδή.

Αρκετές από αυτές υπάκουαν πιστά στους κανόνες της κοινωνίας του θεάματος, την οποία θεωρητικά κριτικάρει ο χώρος και γι’ αυτό ίσως την αναγνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλον, για να αντιγράψει τους όρους της. Άλλες πάλι είχαν προβολή ή έμμεση στήριξη από «εναλλακτικά μμε», που έχτιζαν κυρίως το δικό τους προοδευτικό προφίλ με ρεπορτάζ για τις καταλήψεις, τη γενιά του άρθρου 16, κτλ, ετοιμάζοντας κατά βάση το πολιτικό τους καπέλωμα από τη σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση –που εξακολουθεί να έχει απελπιστικά μικρή επιρροή στους φοιτητές, τουλάχιστον δια του επίσημου εκρποσώπου φορέα της.

Κατά συνέπεια, η σχετική αρθρογραφία στο ριζοσπάστη –ιδίως το κείμενο της στρεβίνα στο ρίζο της κυριακής- και η πρόταση του μας στις φοιτητικές συνελεύσεις  δεν έχουν άδικο, κατά τη γνώμη μου, σε όσα σημειώνουν και την ιεράρχηση που κάνουν. Κι αν ήθελε να χαριτολογήσει κανείς, θα μπορούσε να πει για το δίπολο που στήνεται με τηλεοπτικούς όρους πως «κοντά στο βασιλικό-(χουντικό) φορτσάκη, ποτίζονται κι οι (κινηματικές) γλάστρες, που αναζητούν τέτοιου είδους δημοσιότητα.

Δε νομίζω όμως πως αυτή η πτυχή εξαντλεί την ουσία του πράγματος –όπως, πολύ περισσότερο, δεν την πιάνει ούτε καν ξώφαλτσα η κατηγορία πως το μας κρατάει ίσες αποστάσεις από το φασίζοντα φορτσάκη και τους φοιτητές, που απειλούνται με παραπομπή στο πειθαρχικό.

Η ουσία, όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ τουλάχιστον, δεν είναι τόσο αν βρίσκει ή όχι πάτημα σε κάποιες συγκεκριμένες στάσεις ο φορτσάκης, που θα έψαχνε ούτως ή άλλως να πιαστεί από κάπου και καταφέρνει να γίνεται εξώφθαλμα γελοίος με τις αντιδράσεις του. Αλλά ότι νιώθει αρκετά δυνατός να το κάνει, επειδή βρίσκει πάτημα κυρίως στις αναιμικές αντιδράσεις που συναντά. Ότι δηλ προωθεί προκλητικά την είσοδο στην πανεπιστημιούπολη μόνο κατόπιν επίδειξης της φοιτητικής ταυτότητας (εξαιρούνται οι επιχειρήσεις, που έχουν προφανώς ειδικό πάσο, για να αλωνίζουν στα ερευνητικά), καταργείται με τον πλέον εμφατικό τρόπο το άσυλο και ουσιαστικά δεν κουνιέται φύλλο ενάντια σε αυτό το χουντικής έμπνευσης μέτρο. Ότι απειλεί κάποιους (εαακίτες) φοιτητές με πειθαρχικό, αλλά οι περισσότεροι σύντροφοί τους βρήκαν κάπως βάρβαρο το πρωινό ξύπνημα του σαββάτου και δε μαζεύτηκαν παρά μόνο μερικές δεκάδες έξω από την πρυτανεία, όπου κι έφαγαν πόρτα από τον ιδιωτικό σεκιουριτά, ακριβώς γιατί δεν είχαν προσέλθει μαζικά

Η ουσία είναι ότι η θρασύδειλη κυβέρνηση βρίσκει και κάνει· κι όσο δε συναντά εμπόδια, αποθρασύνεται περισσότερο μιλώντας χουλιγκανίστικα για «θρασίμια χωρίς μόρφωση» –που σ’ άλλη συγκυρία μπορεί να είχε σχολιαστεί αρνητικά κι από τα ίδια τα αστικά κανάλια, που είχαν περιλάβει κάποτε το βουλγαράκη. Αυτή η εικόνα δεν αφορά μόνο τα πανεπιστήμια, αλλά μια σειρά μέτωπα, από την κατάργηση της αργίας της κυριακής –που σταδιακά παγιώνεται και επεκτείνεται- ως τα αντιιμπεριαλιστικά αντανακλαστικά, όχι του λαού γενικά, αλλά και των πιο υποψιασμένων δυνάμεων που δρουν στο μαζικό κίνημα. Και αυτό που προβληματίζει περισσότερο δεν είναι πως δεν αναπτύσσονται γενικά αγώνες –που ποτέ δεν πάνε χαμένοι στην χαμένη μας ζωή, ακόμα και αν δε φέρνουν πάντα άμεσα αποτελέσματα, μικρές ή μεγαλύτερες νίκες. Αλλά ότι μένει πίσω η «καμένη γη» της ηττοπάθειας και της απογοήτευσης, που μας φέρνει ξανά στο ίδιο σημείο, στην αφετηρία από το μηδέν, και με χειρότερους όρους απ’ ό,τι πριν.

Ασφαλώς χρειάζεται αυστηρή κριτική και σκληρή αντιπαράθεση με τις δυνάμεις που βολεύονται με το κινηματικό χυμαδιό, χωρίς να το οργανώνουν και στρέφουν τις αντιδράσεις σε άσφαιρα πυρά (ή μάλλον πυροτεχνήματα) ή σε ακίνδυνα εκλογικά μονοπάτια, που σκορπίζουν φρούδες ελπίδες και μεγαλύτερη απογοήτευση σε βάθος χρόνου. Νομίζω όμως πως το βασικό πρόβλημα, για να πειστεί ο κόσμος, είναι άλλο κι έχει βαθύτερες ρίζες. Αποτυπώνεται στην ιδεολογική ηγεμονία που έχει κατακτήσει σταδιακά ο αντίπαλος, τα τελευταία χρόνια, στη ‘νομιμοποίηση’ και την ευρύτερη (παθητική μεν, ωστόσο) αποδοχή που έχουν ορισμένα δημοφιλή ιδεολογήματά του για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια –και γενικά την ιδιωτική πρωτοβουλία- το «σπάταλο, σοβιετικό κράτος» και τους δημόσιους υπαλλήλους, τις συντεχνίες, κοκ. Δεν εννοώ απλώς τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, που αποστηθίζει συνηθισμένα τηλεοπτικά κλισέ, και τα παπαγαλίζει ασυνείδητα στις δημοσκοπήσεις με τα κατάλληλα διατυπωμένα ερωτήματα –η τηλεόραση εξάλλου παραμένει η βασική πηγή ενημέρωσης για αρκετό κόσμο, παρέχοντας πνευματικό άσυλο σε λοβοτομημένους τηλεθεατές, που πείθονται δια της υπνοπαιδείας για την αναγκαιότητα κατάργησης του παρωχημένου πανεπιστημιακού άσυλου. Αλλά για μια ανώτερη ποιότητα, σε διαφορετικό στάδιο, με τον κόσμο να αναπαράγει «αυθόρμητα» και να θεωρεί κτήμα του αυτά τα ιδεολογήματα.

Το πιο αντιφατικό χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι ίσως ότι αυτό το τηλεοπτικό ποίμνιο, αφενός διδάσκεται συστηματικά από οθόνης το μίσος απέναντι στις κατακτήσεις της μεταπολίτευσης –που βαφτίζονται παθογένειες-, αφετέρου προσανατολίζει τον ορίζοντα της αυθόρμητης πολιτικής του συνείδησης στην αναπόληση αυτού ακριβώς του μεταπολιτευτικού παρελθόντος, ακόμα και στην ύστερη εκδοχή του, ως το 2009. Το «σεμνά και ταπεινά» κι οι μειλίχιοι τόνοι (απέναντι και στην αριστερά) του νεότερου καραμανλή πχ δε θυμίζει σε τίποτα το ακροδεξιό παραληρηματικό πολιτικό λόγο του σαμαρά και των ομοίων του. Κι είμαι πεισμένος πως αν ο καραμανλής δεν προερχόταν από τη νδ αλλά από τους κόλπους της σοσιαλδημοκρατίας, πολλοί εκ των σύγχρονων αντιμνημονιακών θα θυμόντουσαν σχεδόν νοσταλγικά τη δική του περίοδο διακυβέρνησης, ηρωοποιώντας ίσως την πτώση του –επειδή πχ πήγε να τα βάλει με τους εθνικούς νταβατζήδες και να κλείσει συμφωνία με τους ρώσους για το φυσικό αέριο.

Σε κάθε περίπτωση, η περίοδος της μεταπολίτευσης, πρώιμη και ύστερη, ήταν μια προσωρινή εκεχειρία, με εύθραυστες ισορροπίες, που δε θα μπορούσαν να διατηρηθούν εσαεί. Κάτι σαν ιδιότυπη ασυλία –εάν το δούμε από τη σκοπιά των αστών- που αναγκάστηκαν να την παραχωρήσουν εν είδει ελιγμού (μαζί με το πανεπιστημιακό άσυλο), για να αναχαιτίσουν το μεταπολιτευτικό ριζοσπαστισμό και την κεκτημένη φόρα από το πολιτικό κλίμα του πολυτεχνείου, αλλά δε θα είχαν κανένα λόγο να το διατηρήσουν σήμερα εν μέσω κρίσης και με τους συσχετισμούς συντριπτικά υπέρ τους.

Αυτό είναι το άσυλο που έχει βάλει στο στόχαστρο η κυρίαρχη τάξη. Και η δική μας απάντηση, δεν μπορεί να αφορά μεμονωμένα το θέμα του πανεπιστημιακού άσυλου ή κάποια άλλη κατάκτηση, ούτε να στοχεύει στην αποκατάσταση της παλιάς χαμένης ισορροπίας, που έσπασε οριστικά. Αλλά να στοχεύσει στο τσάκισμα του ταξικού εχθρού και της εξουσίας του. Που όσο βρίσκει και κάνει, τόσο περισσότερο θα αποθρασύνεται..

Τάξεις και ηθική

Αν θυμάμαι καλά κάποια στοιχεία της.. ανωτάτης βαζιουλινικής, η ηθική εξετάζεται ως μια από τις τρεις μορφές της συνείδησης, μαζί με τη διάνοια (λογική) και την αισθητική και αποτελεί συνεπώς κατεξοχήν ανθρώπινο γνώρισμα. Τα ζώα δεν αναπτύσσουν συνείδηση και δεν έχουν καμία αίσθηση περί ηθικής, γιατί κινούνται και αναπαράγονται βάση ενστίκτων, χωρίς να επιδρούν συνειδητά στο περιβάλλον τους. Και η ηθική δεν είναι κάτι που τρώγεται, για να έχει κάποια άμεση χρηστική αξία για ένα σαρκοφάγο πχ, που τρώει χωρίς τύψεις κι αναστολές μικρότερα φυτοφάγα, για να ζήσει.

Όσο ξεφεύγει ο άνθρωπος από την αρχική «ζωώδη» κατάστασή του, όπου ήταν ένα με τη φύση, και επενεργεί συνειδητά στο περιβάλλον του, μετασχηματίζοντάς το, τόσο γίνεται κύριος του εαυτού του και των υλικών όρων της ζωής του και αρχίζουν να τον απασχολούν σοβαρά ηθικά ζητήματα. Όσο αναπτύσσεται δηλ η ανθρώπινη συνείδηση, τόσο καλλιεργείται η ηθική πλευρά της, που φτάνει στην κορύφωσή της στην κοινωνία του μέλλοντος, όπου και αρχίζει η πραγματική ιστορία του ανθρώπινου γένους. Εκεί ο άνθρωπος ορίζει πλήρως τις τύχες του και παύει να είναι έρμαιο τυφλών και τυχαίων δυνάμεων –από μια κακοκαιρία, που καταστρέφει την αγροτική παραγωγή, μέχρι την.. αόρατη χείρα της αγοράς, που καθορίζει την προσφορά και τη ζήτηση και το αν θα μείνουν απούλητα τα προϊόντα του (φετιχισμός του εμπορεύματος). Μόνο τότε η δική μας δράση καθίσταται πλήρως συνειδητή και στοχοκατευθυνόμενη και μας επιτρέπει πχ να ελέγχουμε όλους τους όρους της παραγωγής, ώστε να μην καταστρέφει η ανάπτυξη το φυσικό περιβάλλον και να μην κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές ένα τόσο σοβαρό πρόβλημα που συσσωρεύεται κι εντείνεται με το πέρασμα του χρόνου.

Συνειρμικά και παρεμπιπτόντως, όσα περιγράφονται παραπάνω έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τον αστικό στρατό πχ όπου ο φαντάρος καλείται να εκπέσει στην κατάσταση του πιστού, υπάκουου ζώου που εκτελεί διαταγές, χωρίς να θέτει δύσκολα ερωτήματα και να αναζητά κάποιο νόημα σε ό,τι κάνει. Ενώ καλείται να ξεχάσει την ηθική του προκειμένου να έχει ηθικό (ακ-μαι-ό-τα-το), να αμβλύνει τη σκέψη, τη συνείδησή του, την κριτική του ικανότητα, να αποκτηνωθεί πλήρως, για να μην έχει ηθικές αναστολές κι ενδοιασμούς. Πρέπει να είναι υπάκουος και πειθαρχημένος, για να είναι χρήσιμος και αποτελεσματικός, όπως ακριβώς στην παραγωγή και το σύγχρονο καπιταλισμό του στρατώνα –κι ας κόλλησαν στη σοβιετία οι αστοί τη ρετσινιά του στρατοκρατούμενου καθεστώτος.

Ένα δεύτερο βασικό γνώρισμα της έννοιας της ηθικής είναι ότι δε μένει σταθερή κι αναλλοίωτη στον χρόνο. Αυτό που κάποτε θεωρούνταν ηθικό, σήμερα μπορεί να φαίνεται ξεπερασμένο κι αντίστροφα. Κι αυτό που είναι εγκληματικό για ένα λαό, μπορεί να είναι φυσικός και απαραίτητος όρος ύπαρξης για τους εκμεταλλευτές του. Η ηθική καθορίζεται από τις δοσμένες κοινωνικές συνθήκες, αλλάζει και εξελίσσεται μαζί τους. Με άλλα λόγια, το κοινωνικό είναι καθορίζει την κοινωνική συνείδηση και όχι αντίστροφα. Το αποτρόπαιο για εμάς έθιμο του κανιβαλισμού δεν ήταν απόρροια πρωτογονισμού ή κάποιας γενικευμένης ηθικής παρακμής, αλλά της ανάγκης των ανθρώπων της εποχής να επιβιώσουν. Ενώ ο σημερινός κανιβαλισμός, όπου καλούμαστε να πατήσουμε επί πτωμάτων για να αναδειχτούμε και να επικρατήσουμε, θα ήταν τελείως ανεξήγητος ακόμα και για τους πρωτόγονους με την αγελαία συλλογική συνείδηση.

Υπάρχουν βεβαίως γενικές, διαχρονικές αξίες, όπως η αγάπη, η φιλία, η αλληλεγγύη. Αλλά η μορφή και το συγκεκριμένο περιεχόμενο που παίρνουν κάθε φορά εξαρτάται άμεσα από το περιβάλλον στο οποίο εκδηλώνονται. Αυτή η σχετικότητα μπορεί να ξενίζει κάποιους αστούς κοινωνιολόγους και όσους σκέφτονται αντιδιαλεκτικά, αλλά επιβεβαιώνεται σε κάθε πτυχή της σημερινής κοινωνίας: την αστική υποκρισία που κηρύσσει τη λιτότητα, για να μας αρπάξει το φαΐ από το τραπέζι, και το ιερό του οικογενειακού θεσμού, για να επιδοθεί στα κρυφά σε ερωτικές απιστίες και να θεωρεί κατάρα τη μητρότητα στην αγορά εργασίας· καταδικάζει τους φτωχούς να ζουν σε μια κοιλάδα δακρύων αλλά σοκάρεται με τα μέσα που χρησιμοποιούν στη ζούγκλα για να επιβιώσουν και με τις αρκούδες που χέζουν στο δάσος –όπως λέει και στον ισοβίτη του αρκά.

Στη σημερινή κοινωνία επικρατεί η ηθική του ανταγωνισμού, (όπου η ανάπτυξη των άλλων θεωρείται ως όριο κι όχι ως προϋπόθεση για τη δική μας) και το δίκιο του ισχυρού, δηλ ο νόμος της ζούγκλας. Θεωρείται νόμιμο και ηθικό να γίνεται εμπόρευμα η εργατική δύναμη και κάθε πτυχή της ζωής του ανθρώπου, να διανέμονται τα αγαθά με βάση το εισόδημα κι όχι τις ανάγκες του καθενός. Όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος...

Εξάλλου υπάρχει η πολύ γλαφυρή ομολογία ενός μάλλον δευτεροκλασάτου αστού πολιτικού, του βουλγαράκη της νδ, που συμπύκνωσε σε μία μόνο ατάκα τη διαλεκτική σχετικότητα που αρνούνταν οι υπόλοιποι, όταν απάντησε στις κατηγορίες που του αποδίδονταν για ένα σκάνδαλο με μία οφ-σορ, με το περίφημο: ό,τι είναι νόμιμο είναι κι ηθικό. Κι είχε απόλυτο δίκιο σε ό,τι αφορά την ηθική της τάξης του, που καθορίζει την κυρίαρχη αντίληψη περί ηθικής και νομιμότητας.

Το ίδιο περίπου πνεύμα επιβιώνει και σε μια κλισέ φράση των φιλήσυχων πολιτών: τάξις και ηθική. Υπονοώντας προφανώς πως ό,τι διατηρεί τη σημερινή τάξη πραγμάτων είναι ηθικό, ενώ οτιδήποτε την αμφισβητεί και τη διασαλεύει, καθίσταται αυτομάτως παράνομο κι ανήθικο. Κι ο ονειρμός στο παλιό του μπλοκ «τάξεις και ηθική» είχε δείξει πολύ εύστοχα, με αυτό το έξυπνο λογοπαίγνιο, το ταξικό πρίσμα της ηθικής και τον τρόπο με τον οποίο ορίζεται.

Μήπως όμως έτσι ξεπέφτουμε στη μακιαβελική λογική, που λέει ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα; Όχι σφοι, δεν ισχύει αυτό. Ο μαρξισμός συνίσταται στην ανάλυση του συγκεκριμένου, χωρίς να ανάγει κάποιες αφηρημένες αξίες σε απόλυτες, όπως κάνει η αστική σκέψη με την ιδιοκτησία, την αξία της ανθρώπινης ζωής (που την αφήνει ωστόσο να κυλιστεί στο βούρκο), την καταδίκη της βίας, κτλ. Για αυτό μιλά για την επαναστατική βία, τους δίκαιους κι άδικους πολέμους, τον πραγματικό ουμανισμό, που προϋποθέτει άσβεστο μίσος για όσους εμποδίζουν την ανθρωπότητα να προχωρήσει. Αλλά η διαλεκτική σκοπού και μέσου είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο, που ξεφεύγει από τα όρια του κειμένου.

Ποια μπορεί λοιπόν να είναι η δική μας απάντηση στο σημερινό πλαίσιο;

Μου έρχεται στο μυαλό ένας στίχος του μπρεχτ για όσα κάνουν τον άνθρωπο απαλό κι ανθρώπινο και πρέπει να προσπαθούμε να τα αναπτύξουμε από σήμερα στο μέτρο του δυνατού. Το εαακίτικο σύνθημα «εαακ-ήθος-πολιτισμός» κι η σατιρική παραφθορά του «εαακ-καφρίλα-ποδαρίλα», καθώς πολλές φορές χρειάζεται να επιστρατεύσουμε την ειρωνεία (ή και την καφρίλα) για να σκίσουμε το πέπλο της υποκρισίας, να διώξουμε το φύλλο συκής της αστικής κοινωνίας, που κολυμπά στο βούρκο της ανηθικότητας, αλλά θέλει να κρατήσει καθαρά τα νύχια της, γιατί ό,τι είναι νόμιμο είναι κι ηθικό.

Μα πάνω απ’ όλα μπορούμε να θυμηθούμε τα επίκαιρα λόγια του γκόρκι: Την «ηθική των αφεντικών» την αντιπάθησα όσο και την «ηθική των δούλων». Μια τρίτη ηθική έβλεπα να διαμορφώνεται μέσα μου: «Δίνε το χέρι σου σε όποιον σηκώνεται».

Το κείμενο βασίστηκε σε σημειώσεις για μια εργασία της flippant, στην οποία κι αφιερώνεται

Συντροφικά μαχαιρώματα

Παρακολουθώντας χτες τις δηλώσεις ενός χρυσαυγίτη βουλευτή για την επίθεση του υιού μπαλτάκου στον ίδιο και τους συναδέλφους του βουλευτές, παρατήρησα πως τους έλεγε συναγωνιστές, προφανώς γιατί το «σύντροφοι» είναι κατοχυρωμένο από την πλευρά που σιχαίνονται πολιτικά –κι ας πασχίζουν να το ευτελίσουν ως έννοια τα διάφορα πασόκ παλιάς και νέας κοπής. Και πώς λένε τότε τις επιρροές του ευρύτερου κύκλου τους, σαν τον αγνό αντικομμουνιστή μπαλτάκο; Γιατί έβγαλαν μάχαιρα ενάντια στο συναγωνιστή τους κι άρχισαν τα... συναγωνιστικά μαχαιρώματα, με κίνδυνο να ζήσουμε μια σύγχρονη εκδοχή της μεγάλης νύχτας των μαχαιριών; Και γιατί στοχοποιούν έτσι το σαμαρά και τον κυβερνητικό του συνέταιρο; Κι αυτοί συναγωνιστές δεν είναι; Όπως θα έλεγε εξάλλου ο γιάννος: για το σοσιαλισμό δεν παλεύουμε όλοι (χωρίς ερωτηματικό).

Υπάρχουν διάφορες πτυχές στον πυρήνα και τα πέριξ του θέματος που έσκασε χτες, που επισημάνθηκαν εύστοχα σε διάφορες γωνιές του διαδικτύου και δεν έχει νόημα να τις αναλύσουμε εδώ. Όπως πχ η προβολή του επίμαχου βίντεο στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, αμέσως μετά την κατάθεση και ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, για να μην κινδυνεύσει πραγματικά η κυβέρνηση κι οι εύθραυστες ισορροπίες της.

Εμένα πάντως αυτό που μου κάνει μεγαλύτερη εντύπωση είναι ότι ενώ πρόκειται για ένα σχεδόν μαφιόζικο ξεκαθάρισμα λογαριασμών με μονομερές σπάσιμο της ομερτά, ή μάλλον παζάρι και διαπραγμάτευση, (σε στιλ «δείξτε καλύτερη μεταχείριση στους δικούς μας, γιατί μπορούμε να πάρουμε και πολλούς δικούς σας μαζί μας στον πάτο»), όλες οι άμεσα εμπλεκόμενες πλευρές εξακολουθούν να εστιάζουν στη βιτρίνα και τους τύπους, στην επιφάνεια και τη νομιμοφάνεια της υπόθεσης –καθώς ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό, όπως έλεγε και μια ψυχή.

Είναι παράνομη και ποινικά κολάσιμη η υποκλοπή της συνομιλίας από τον κασιδιάρη; Συνάδουν με τα χρηστά κοινοβουλευτικά ήθη οι βιαιοπραγίες του οϋκά μπαλτάκου μες στο ναό της δημοκρατίας; Εφάπτονται ή τέμνονται οι κύκλοι της κυβέρνησης με ακροδεξιούς κύκλους; Και αν είναι ομόκεντροι κύκλοι, που δεν εφάπτονται, λύνεται το πρόβλημα; {Μη μου τους κύκλους τάραττε}. Παρεμβαίνει άραγε η κυβέρνηση στο έργο της ανεξάρτητης δικαιοσύνης; Χέζουν οι αρκούδες στο δάσος; Και αν ναι, με τι σκουπίζονται; Είναι μεγαλοαστός ο έλληνας πρωθυπουργός; Έχει μείνει κανείς άλλος στα σύννεφα για να πέσει; Και πότε θα πέσουν τα ίδια τα σύννεφα και ο ουρανός μαζί στο κεφάλι μας, με όσα συνταρακτικά μαθαίνουμε τις τελευταίες μέρες;

Την ίδια στιγμή ο μέσος σύντροφος, πονηρεμένος από την πείρα τόσων χρόνων, ενεργοποιεί αυθόρμητα τα αντανακλαστικά και την καχυποψία του, προσπαθώντας να ξετυλίξει νοερά το κουβάρι των αστικών διεργασιών, για να καταλάβει τι κρύβεται πίσω τους και να απαντήσει στο κλασικό ερώτημα: ποιος ωφελείται; Και κάνει απανωτές υποθέσεις, για να βρει μια άκρη.

Λες να πάμε σε εκλογές με τριπλές κάλπες; Και να έψαχναν ένα εύσχημο πρόσχημα για να πέσουν, χωρίς να φανεί ότι λιποτακτούν; Μήπως προσπαθούν να ξαναβάλουν στο παιχνίδι τους φασίστες, με αντισυστημικό προσωπείο, γιατί «έριξαν» την κυβέρνηση; Αλλά τότε γιατί δεν έδωσαν το βίντεο πριν το πολυνομοσχέδιο; Και αν το παίξει ο σαμαράς πρωθυπουργός του δημοκρατικού τόξου κι αντίφα, που τον έριξαν οι νεοναζί; Ή αν βρει ευκαιρία το πασόκ να ξαναπάρει τα πάνω του, ρίχνοντας αυτό πρώτο την κυβέρνηση; Έτσι όμως επισπεύδει τον πολιτικό του θάνατο. Άραγε υπάρχει άλλο βίντεο; Που θα φτιάξει τεχνητά κλίμα πόλωσης για δευτερεύοντα θέματα κι ευνοεί και τις δυο συμπληγάδες;

Κορώνα χάνω–γράμματα κερδίζεις. Έτσι κι αλλιώς το σύστημα ξέρει να φτιάχνει καταστάσεις, όπου να το ευνοούν όλα τα ενδεχόμενα και να τα αξιοποιεί προς όφελός του.

Τελικά η τακτική των δελτίων ειδήσεων έδωσε μια πρώτη απάντηση σε κάποια ζητήματα. Η γραμμή που έδωσαν ήταν: α. ο σαμαράς είναι καθαρός και έδιωξε τον μπαλτάκο από την κυβέρνηση. Τόση στήριξη στο σαμαρά για το έργο του, τα θετικά βήματα, το πρωτογενές πλεόνασμα, με πρωτοπόρα δράση κατά των χρυσαυγιτών, και να ‘ρθει τώρα να το σπιλώσει ένας μεμονωμένος μπαλτάκος; Ε όχι συναγωνιστές, δε θα το αφήσουμε αυτό να περάσει έτσι. Ο σαμαράς είναι αθώος.

β. να θάψουν το θέμα, όσο γίνεται πιο ανώδυνα, παρά τις πολλές ουρές που ‘χε, ακόμα κι από αστική σκοπιά, που προσφέρονταν για σούσουρο και αποπροσανατολισμό, και να συνεχίσουν το δελτίο με πλούσια και διευρυμένη –όσο ποτέ άλλοτε- θεματολογία. Καλύτερα να δείχνεις πλάνα απ’ το σεισμό στην χιλή κι ό,τι άλλο ανά την υφήλιο, παρά κάτι που μπορεί να ταρακουνήσει τον κόσμο και να τον ξεκολλήσει από τον καναπέ και την τηλεόραση.

Παραμένουν βέβαια ανοιχτά τα ερωτήματα για τα κίνητρα, την επιλογή της χρονικής στιγμής και το πραγματικό διακύβευμα πίσω από το προσκήνιο. Φαίνεται όμως πως περισσεύουν τελικά οι θεωρίες συνωμοσίας. Δεν αποκλείεται δηλ η όλη υπόθεση να μην ξεφεύγει στην ουσία της από μικροπολιτικά παιχνίδια εν όψει των εκλογών και μια συνεννόηση για το δικαστικό μέτωπο και τους συλληφθέντες ηγέτες της χρυσαυγής, με μαφιόζικο στιλ και σε εντελώς πρωτόγονο, πρωτογενές –σαν πλεόνασμα- επίπεδο, χωρίς περαιτέρω ζουμερές προεκτάσεις πίσω από το προφανές. Είναι όπως στα αστυνομικά μυθιστορήματα, όπου κάποιες φορές η λύση είναι η προφανής, αλλά το περιπλέκουμε από μόνοι μας και αναζητάμε στο μυαλό μας ένα πιο ψαγμένο και σύνθετο σενάριο, που να μας ικανοποιεί.

Το θέμα βέβαια είναι να δει επιτέλους κι ο λαός αυτό το προφανές, για να βγάλει επιτέλους πολιτικά συμπεράσματα –όσο μονότονο και κλισέ κι αν ακούγεται αυτό το τελευταίο. Δε θέλει πολύ κλικ κλικ, άλλωστε. Ο μπάτλερ το έκανε...

Υστερόγραφα

1. την ίδια στιγμή ο τσίπρας έδινε διακαναλική συνέντευξη, που μπορεί να μην είχε πολύ ζουμί κι ενδιαφέρον (δεν είναι δα και από τους πιο συναρπαστικούς ρήτορες ο αλέξης), είχε όμως αρκετή πλάκα αν την παρακολουθούσες από τη ροή του τουίτερ και μάλιστα από τον επίσημο λογαριασμό του σύριζα, που έδινε το ρεζουμέ σε τίτλους.

Εκεί διαβάζουμε για παράδειγμα: Το μέλλον της ανθρωπότητας δεν είναι ο καζινοκαπιταλισμός. Το μέλλον της ανθρωπότητας είναι η αλληλεγγύη. Που μέχρι και ο γαπ δηλ είχε πει για τα μάτια και τα αυτιά του κόσμου εκείνο το περιβόητο «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα», χωρίς να διευκρινίζει με ποιο από τα δύο είναι αυτός. Η ατάκα του προέδρου προσφέρεται πάντως και για σύνθημα στις συγκεντρώσεις του σύριζα, με μια μικρή μετατροπή.

Το μέλλον μας δεν είναι ο καζινοκαπιταλισμός

Είναι η μεταρρύθμιση και ο κεϊνσιανισμός

Ας δούμε κι ένα δεύτερο κελάηδισμα από την ίδια πηγή.

Με εκπλήσσει δυσάρεστα και με πληγώνει η στάση του ΚΚΕ.

Κοίτα τι έκανες, σφε αναγνώστη. Πληγώσαμε τον μελλοντικό πρωθυπουργό της χώρας. Μόνο δηλ τραγούδι που δε μας αφιέρωσε ο σάκης της αριστεράς.

Το ξέρω είσαι μόνη, είσαι μόνη, είσαι μόνη

Κι αυτό με πληγώνει, με πληγώνει.., με σκοτώνει…

2. ένα τελευταίο υστερόγραφο, σχετικό με την προηγούμενη ανάρτηση για τα εαακ, που είχαν βγάλει δύο μοναδικές στο είδος τους αφίσες εν όψει εξεταστικής, με έμφαση στη συλλογική προσπάθεια και την καθηγητική αυθαιρεσία.