No Pasarán!- Ελληνο-εφηβικοί διάλογοι

Είχαν παραταχθεί οκλαδόν και ανακούρκουδα, μπροστά στην επιγραφή του αρχαίου θεάτρου -σχεδόν κρεμαστήκαμε πάνω τους για να την διαβάσουμε, αλλά δεν κούνησαν ούτε φρύδι- και εκατέρωθεν του κεντρικού διαδρόμου, σα να φτιάχνουν μπάτσοι κορδόνι για να πέσουν φάπες ή pasillo για να περάσεις θριαμβευτής (αλλά τι κερδίσαμε;) ή αψίδα με κοντόξυλα, για να περάσει από κάτω της το νιόπαντρο ζευγάρι. Που ξέρει ότι ο έρωτας είναι επανάσταση όσων έχουν τη ζωή πάρα πολύ αγαπήσει (και είναι πρόθυμοι να την δώσουν στον αγώνα), ότι οι μεγάλες αγάπες δε φοράνε νυφικά (αλλά θέλουν σίγουρα προφυλάξεις και περιφρούρηση για να τις χαρείς), ότι αν θες συντροφικότητα θα την βρεις βασικά στην οργάνωση και πως όλα είναι πολιτικά -ακόμα και οι γάμοι, από τα χρόνια της Αλλαγής. Και ο γάμος δεν είναι η πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής μας, ούτε ο προορισμός του ανθρώπου -κι αυτό δεν είναι ντρίπλα για τα ομόφυλα, αλλά η μόνη αλήθεια. Και στην καλύτερη μέρα της ζωής μας, που θα μετράει σαν μήνας, δε θα πέσει ούτε ένας κόκκος ρύζι -θα γίνει όλο λαϊκή περιουσία, όπως κάποτε στην Κίνα.

Για στάσου, όμως. Επιτρέπονται κοντόξυλα στον αρχαιολογικό χώρο; Δεν αναφέρεται ρητά κάπου ότι απαγορεύονται όμως, όπως δεν υπήρχε σαφής απαγόρευση για τις χύτρες στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Αστερίξ. Αλλά όπως και να ’χει τούτη η γη, όπου και αν είναι ο ομφαλός της και όπως και να είναι τα άστρα, εγώ τη γλώσσα μου τους βγάζω, και δεν είναι διχαλωτή ούτε μπλε, αλλά κατακόκκινη νιφάδα σε γιορτή. 

Λίγο πριν είχαμε δει ένα ανάθημα για κάποια νίκη επί των Γαλατών επιδρομέων (ο στίβος ήταν βαρύς και τα αγριογούρουνα είχαν φάει κάτι αηδίες) κι ύστερα στο Μουσείο ένα άλλο υπέρ της ρωμαϊκής κατάκτησης βασικά, που την πανηγύρισαν σαν απελευθέρωση κάτω απ’ το αυλάκι, γιατί ηττήθηκαν οι Μακεδόνες -και ύστερα λένε εμάς κομπλεξικούς.

Στενεύουν τα περάσματα, οι φίλοι μου πόλεις με φαντάσματα, αλλά οπλιζόμαστε με υπομονή και περνάμε ανάμεσα από τους παραταγμένους έφηβους yolo, χωρίς πανοπλία, ενώ είναι έτοιμοι να μας πουν το No Pasaran -αλλά σιγά μην το ξέρουν.

-Buenaaaass, ακούς να σέρνεται, φράση οφιόσχημη, με μπόλικη βαρεμάρα και μια υποψία ειρωνείας, σαν το μειδίαμα εκείνης της γυναικείας μορφής, που θα βλέπαμε αργότερα στο Μουσείο, δε θυμάμαι όμως το όνομά της, μόνο ενός Φλαμινίνο(υ), που θα μπορούσε να είναι το δεκάρι των καριόκας.

Λένε ότι κάθε νέα γενιά είναι πιο έξυπνη από τις προηγούμενες, το χιούμορ μπορεί να είναι η εξαίρεση του κανόνα. Το αστείο ήταν, υποτίθεται, να λένε τα δικά τους στη γλώσσα τους και να μην τους καταλαβαίνει κανείς, σε ξένη χώρα.

-Μπουένας, είπα και εγώ -σα να λέμε ’σπέρααα, αλλά στον πληθυντικό και για όλες τις ώρες. Περνάω και πριν χωνέψουν το νέο δεδομένο που τους αιφνιδίασε, ξαναχτυπώ ακαριαία στη (διχαλωτή) γλώσσα τους, σαν Λαρεντζάκης -το χτύπημα της κόμπρας.

-Από πού είστε; (De donde sois?)
-’Πάνια -με κοφτή, «μόρτικη» προφορά.
-Από ποια πόλη; (Ciudad?)
-Madrid.

Κάπου εκεί τελειώνουν όσα έχουν να πούμε και φεύγουμε. Μήπως έπρεπε όμως να κάτσω με τη νεολαία; Να τους πω κάτι ακόμα; Αν είναι της Ρεάλ ή της Ατλέτι; Αν ήταν έτοιμοι για άλλη μια μανίτα (χεράκι, δηλαδή πεντάρα) στο κλάσικο; Ότι κάθε Μπάρτσα, κάθε Αθλέτικ και κάθε Ρεάλ (Σοθιεδάδ) είναι mes que solo una sociedad anonima - ανώνυμες εταιρίες; (Κι ότι αν δει το κείμενο η profesora μου, θα γκρινιάζει για τους τόνους που δε βάζω;) Ή μήπως να τραγουδήσω αυτό των Εσκαπε (Ska-P) για τη Ράγιο; Πώς πάει να δεις...

Somos los hinchas mas anarquistas
los mas borrachos, los mas antifascistas
Cada canuto que nos fumamos
alucinamos con el Rayo Vallecan 

Εντάξει το «αναρκίστας» γίνεται εύκολα comunistas. Αλλά τι κάνουμε με τον μπάφο που καπνίζουν για τη Ράγιο και τα μεθύσια που λέει;
-Γιατί, δηλαδή, οι σύντροφοι δεν πίνουν ποτέ λίγο παραπάνω;
Κοιτάξτε να δείτε. Ασφαλώς υπάρχουν μεμονωμένα κρούσματα. Κάποιοι σφοι στη σπουδάζουσα, οικοδόμοι που πίνουν μπίρα για πρωινό ρόφημα το καλοκαίρι και τις ανοίγουν στο γιαπί με το σκεπάρνι, οι παλιότεροι που είδαν την καμπάνια της Περεστρόικα ενάντια στον αλκοολισμό και πίνουν για να ξεχάσουν όσα έγιναν. Αλλά εμείς είμαστε ενάντια σε κάθε εξάρτηση, έχει βγει και από το Πρόγραμμα του Κόμματος δηλαδή.
Κι η θέση μας για την ανεξαρτησία της Καταλονίας είναι σαν τον στίχο απ’ τα Σγουρά Μαλλιά (pelo rizado), (όλοι) θα ζούμε τότε πια αδελφωμένοι σε μια ελεύθερη σοσιαλιστική ’Πάνια, ειρηνικά, χωρίς παρατράγουδα.

Κι αν τους έλεγα κάποιο ;allo τραγούδι, που είναι διεθνής γλώσσα, χωρίς σύνορα; Κάποιο γνωστό, πχ την Καρμέλα ή το A las barricadas revolucionarias; Ή μήπως κάτι αμιγώς δικό μας, πχ το 5ο Σύνταγμα (Quinto Regimiento), που ξεσκεπάζει τους εχθρούς και την πέμπτη φάλαγγα (Venga, jaleo, jaleo! Suena la ametralladora...). Και το Gallo rojo (κόκκινος πετεινός) που είναι γενναίος και παλεύει ενάντια στον μαύρο, τον προδότη. Κι έγινε διασκευή και στα ελληνικά για τον Μπελογιάννη, που το είπε η Βιτάλη, πριν το χάσει εντελώς πολιτικά, σαν Τρ-ελενίτσα.

Μήπως καλύτερα να τους πω κάτι πιο σύγχρονο; Λες να ξέρουν τον Pablo Hasel; Ή το ταβάνι τους φτάνει ως τη Γιουροβίζιον και τη Zorra -reconstruida por dentro- ασε-ρε(χε) και τσίκι-τσίκι, Περαία-Περαία, Μακε-γεια σου; Είναι άραγε έτοιμοι να τους πω για τον σεξισμό της γλώσσας, που κάνει ήρωα τον Zorro αλλά τη θηλυκιά αλεπουδίτσα, την έχει κάτι σαν τη δική μας πεταλουδίτσα, κοινή γυναίκα της σειράς; Είναι έτοιμο το ελληνικό κοινό να αποβάλει την αλλεργία του στα «θου» και να καταλάβει πωθ τα ιθπανικά είναι παρεκθηγημένη γλώθθα, που ούτε ο Θαναθάκηθ του Αρκά δε θα γελούσε μαζί τους; Και πώς θα φανεί στα ’πανάκια ότι εμείς λέμε Ζορό, Ζάρα και Σαραγόσα, λες και μεγαλώσαμε στη Λατινική Αμερική, αντί για Θόρο, Θάρα και Θαραγόθα -που ’ναι τα σωστά; Και πού να πιάσουμε κουβέντα για τον Εσπίδερμαν...

Διαπιστώνω τελικά πως είχαν παραταχθεί με ελλείψεις, όταν συναντάμε την άλλη μισή τάξη στον ανήφορο προς το (ε)στάδιο. Κι αν τα παιδιά της γαλαρίας το βλέπουν όλο αυτό σαν μια αγγαρεία, αντί μια εμπειρία ζωής που θα τους σημαδέψει; Αν πρέπει να μάθουν κάτι για να μη θεωρούν βαρετό το μάθημα της ιστορίας;

Πχ ότι Ελλάδα και Ισπανία έχουν βίους παράλληλους, με εμφύλιο, μακροχρόνιες δικτατορίες και κουτσουρεμένη μεταπολίτευση -η δική τους ακόμα χειρότερη από τη δική μας. Ότι σε εμάς κυβερνούν ακόμα οι λαδέμποροι, με άλλο προσωπείο, όπως και σε αυτούς τα τσιράκια του Φράνκο. Ότι η Ελλάδα και η Ισπανία ήταν το όριο για τον τουρκικό και τον αραβικό κόσμο αντίστοιχα, βρέθηκαν υπό κατοχή, αλλά πήραν πολλά στοιχεία που τις κάνουν ένα γοητευτικό κράμα, κι ας τις υποτιμά ρατσιστικά ο βορράς που τις θεωρεί ένα με τους βάρβαρους κατακτητές τους. Ότι στον βάρβαρο μεσαίωνα -που είναι αρκετά συκοφαντημένος στην αστική ιστοριογραφία- οι Άραβες πχ ανέπτυσσαν τις επιστήμες και τα γράμματα, και δεν ήταν καθόλου βάρβαροι συγκριτικά με τον σύγχρονο κόσμο τους και ό,τι γινόταν τότε στην Ευρώπη. Κι αν σήμερα θεωρεί κάποιος βάρβαρους τους Σαουδάραβες ή το κράτος τους, τι πρέπει να πούμε για τους δυτικούς που κάνουν μπίζνες με πετροδόλαρα, Σούπερ Καπ και Μουντιάλ στην έρημο και έχουν ισχυρά κατάλοιπα θεοκρατίας -όπως ακριβώς οι δυο χώρες μας;

Ότι οι θησαυροί των Δελφών ήταν κάτι σαν τα τρόπαια που παίρνουν σήμερα οι ομάδες μετά τους θριάμβους τους -όσο μεγαλύτερη η νίκη, τόσο πιο λαμπρό το τρόπαιο-θησαυρός, μόνο που δεν ήταν κούπα αλλά κτίριο. Ότι η δική μας αρχαία θρησκεία είχε πολύ πιο διασκεδαστική μυθολογία, γιατί έφτιαχνε τους θεούς κατ’ εικόνα και ομοίωση των ανθρώπων, γεμάτους πάθη και αδυναμίες. Κι ότι η Πυθία μαστούρωνε κανονικά, σαν τους Μπουκανέρος, πριν δώσει τους ακατανόητους χρησμούς της, που χρειάζονταν μετάφραση. Αλλά η Ελλάδα και η Ισπανία υποφέρουν σήμερα από τη συλλογική ψύχωση για τα περασμένα μεγαλεία και τους προγονόπληκτους εθνικιστές, που κάνουν την πατριδοκαπηλία επάγγελμα.

Ότι η ιστορία δεν είναι καθόλου βαρετή, εκτός και αν είμαστε καταδικασμένοι να επαναλαμβάνουμε συνέχεια τα ίδια λάθη, γιατί δεν την μελετήσαμε. Ότι δεν είναι κάτι μακρινό που αφορά κυβερνήτες, στρατηλάτες, άρχοντες και χαρισματικές προσωπικότητες, αλλά αυτό που γράφουν οι πράξεις μας. Ότι την διαμορφώνουμε κάθε μέρα -ακόμα και με την απραξία μας. Ότι την ιστορία την γράφουν οι λαοί, με πάλη ταξική, που κινεί τους τροχούς της ή τους κρατά κολλημένους στον βούρκο ενός σάπιου κόσμου

Ή μήπως να τους πω κάτι πιο σύγχρονο;
Πχ ότι η Μαδρίτη (και η Βαρκελώνη) είναι στο άτυπο τρίγωνο με τις πρωτεύουσες του φασεϊσμού, μαζί με την Αθήνα και το Βερολίνο; Ότι είναι μια χαρά αντανακλαστικό να πίνεις περιπτερόμπιρες στην πλατεία για τη φάση, αντί να σκας ένα σωρό λεφτά σε βαρετά κλαμπ και να ντύνεσαι πανάκριβα σαν pijo. Αλλά ο φασεϊσμός δεν είναι παρά η άλλη όψη στο νόμισμα του φασισμού και δεν κάνει τίποτα απολύτως για να αλλάξει τον κόσμο που γεννά αυτές τις φάσεις.

Ότι το Podemos μπαίνει πιο δεξιά κι από την Αλίκη στην ταινία "η κόρη μου η σοσιαλίστρια", σε ένα ισπανικό αριστερόμετρο. Οριακά λίγο πιο αριστερά από τον φιλελέ Αραμπούρου.
Και τα Λαϊκά Μέτωπα; Ναι, βεβαίως, κοιτάξτε να δείτε, το λέει και ο στίχος. Μα εγώ το έχω περάσει αυτό το στάδιο -και τη θεωρία τους...

Κι όλα αυτά να καταλήξουν στο ότι η εφηβεία είναι μια μεταβατική, αντιφατική ηλικία, κάπως σαν τον σοσιαλισμό, που είναι ανολοκλήρωτος κομμουνισμός, με τα σημάδια της παλιάς κοινωνίας, σαν μπιμπίκια στο πρόσωπο, με τον πάντα παρόντα κίνδυνο του παλιμπαιδισμού και της παλινόρθωσης, σα να μην ωριμάσαμε ποτέ -σε αντίθεση με τις συνθήκες. Αλλά παρόλα αυτά, είναι πολύ ωραία ηλικία και το μόνο που την κάνει άχαρη είναι όταν την ξοδεύουμε κυνηγώντας ηλίθιες μόδες και πρότυπα που μας επιβάλλονται άνωθεν -αλλά και με τη δική μας συναίνεση.

Κι αν όλα αυτά είναι τόσο βαριά και ασήκωτα, που δείχνουν μόνο ότι γεράσαμε ασυγχώρητα; Ότι ψοφάμε να κάνουμε μάθημα στους νεότερους; Λες και σφύζουμε από σοφία και εμπειρία ή λες και τα καταφέραμε καλύτερα στη θέση τους ή λες και αυτοί δεν έχουν το δικαίωμα να παίξουν, να δοκιμάσουν, να απογοητευτούν, να σκοντάψουν και να μάθουν μόνοι τους από τα λάθη τους;

Πώς διάολο μπορείς να μιλήσεις στους έφηβους σήμερα, χωρίς ξεπέσεις στον διδακτισμό; Και πώς διάολο να βρεις κοινούς κώδικες μαζί τους, με τις ασχολίες και τα ενδιαφέροντά τους; Πώς να μιλήσεις σε μια γλώσσα που ούτε ξέρεις ούτε καταλαβαίνεις; Και δεν είναι το πρόβλημα τα ισπανικά (καστιλιάνικα) προφανώς...

Υστερόγραφο:

Παιδιά, είδατε στο Μουσείο τη Σφίγγα των Ναξίων;
Να σας πω και για ένα σχετικόσκίτσο του Ζάχαρη για τον καπιταλισ...
E, chicos, πού πάτε; No os vayais, quedaos un momento...
Μα καλά φεύγουν, ενώ τους μιλάω; Νο πασαράν...

Κουκουέ-για και ξερή παέγια

Μα δεν είναι λίγο άκαιρο τώρα σαν θέμα; Εντελώς. Αλλά το blog είναι βασικά ημερολόγιο. Και δεν ξέρεις από πριν πότε θα βρεις χρόνο να το συμπληρώσεις και αν θα είναι ακόμα επίκαιρο το θέμα σου.

Λοιπόν, τι Euro είδαμε;
Δεν το είδαμε. Μένω τρίτη διοργάνωση καθαρός από το όπιο των λαών. Και είμαι καλά. Δε μου λείπει, δε μου στοιχίζει η απώλεια -που έγινε συνήθειά μας- δεν καταπιέζομαι να τηρήσω την αποχή -για το αντίθετο μάλλον θα καταπιεζόμουν. Για δυο χαμένες εργατοώρες ελεύθερου χρόνου που θα άξιζαν να γίνουν κάτι άλλο -να δούμε πχ μπάσκετ. Που θα είναι το μέτρο του πλούτου μας και της φτωχής μας καθημερινότητας.

Όχι, δε βλέπω ελιτίστικα 22 μαντράχαλους με σωβρακάκια, που κυνηγάν πάνω-κάτω μια μπάλα -και στο τέλος νικάνε οι Ισπανοί στον τελικό. Αλλά ξεζουμισμένους επαγγελματίες, που σκοτώνουν το θέαμα και τη χαρά του αθλήματος στον βωμό της σκοπιμότητας και παρόλα αυτά δεν πρόκειται να κάτσουν να σκάσουν, όχι γιατί η νίκη δεν είναι το παν, αλλά γιατί στο τέλος της ημέρας θα έχουν αυτό που δεν έχουν όσοι βλέπουν σκασμένοι το ματς: έναν σκασμό λεφτά και λυμένο το βιοποριστικό τους ζήτημα. Κι ας μοιάζουν με κουτσά άλογα όταν γεράσουν -νους υγιής και μουσμουλιές μάντολες που θα έλεγε και ο μακαρίτης. Άραγε εγώ να ωριμάζω σαν τις συνθήκες ή απλώς γερνάω επικίνδυνα και γκρινιάζω σαν μπάρμπας;

Όπως σε κάθε εξάρτηση, φτάνει σύντομα ένα σημείο που φεύγει η ευχαρίστηση και επικρατεί ο ψυχαναγκασμός, ο πόνος και ο τρόμος της στέρησης. Τουλάχιστον αυτά τα «πρεζάκια» έχουν κάτι το «αγνό» σε σχέση με τους τελειωμένους τζογαδόρους, που βλέπουν ένα ματς απλώς γιατί έπαιξαν στοίχημα, μπορεί να χαρούν την πιο άνοστη σούπα -μες στο κατακαλόκαιρο, γιατί είχαν βρει το 0-0 ή να ξενερώσουν με μια ματσάρα, γιατί ήθελαν άλλο ένα κόρνερ. Αλλά η πλειοψηφία ρέπει στην πολυχρησία και δε μένει «πιστή» στο αρχικό ναρκωτικό.

Οκ, δε βλέπω ματς, αλλά μαθαίνω τα βασικά και τα γύρω-γύρω -εκεί συνήθως είναι και η ομορφιά του πράγματος.

Τι EURO είδαμε λοιπόν; Κατ’ εικόνα και ομοίωση της ηπείρου. Με φουσκωμένους και επικίνδυνους εθνικισμούς που έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους. Κουρασμένες χώρες-ομάδες, παρηκμασμένες δυνάμεις. Πλήρη έκλειψη αστέρων, μετανάστες που κάνουν τη διαφορά για την ομάδα τους, το κασέ τους, αλλά όχι για τους (αυθεντικούς) συμπατριώτες τους -της γης τους κολασμένους. Μάχες χαρακωμάτων, χωρίς πολλές ανοιχτές επιθέσεις, τακτικισμούς, σκοπιμότητα και μπόλικο φόβο -μη τυχόν ξανοιχτούν πέρα από όσο τους παίρνει και το πληρώσουν στην αντεπίθεση. Οπαδούς με μηνύματα για λευτεριά στην Παλαιστίνη. Κι ένα κάρο αυτογκόλ, σαν αυτά που βάζουν οι αστικές τάξεις της Ευρώπης στην Ουκρανία -πυροβολώντας τα πόδια τους, εν πολλοίς. Χωρίς γκολτζήδες ολκής, αλλά με αποκαλύψεις στα φτερά, όπως τον Γιαμάλ και τον Γουίλιαμς, σε μια Ισπανία που πάντε έκρυβε τις φανέλες με το 9, αλλά ποτέ άλλοτε δεν έψαχνε τόσο πολύ κατά μέτωπο επιθέσεις -ένας εναντίον ενός- από τα πλάγια. Με φρέσκα αουτσάιντερ, αλλά χωρίς καμία έκπληξη -ίσως ήταν τέτοια η πορεία της Αγγλίας, αλλά το τέλος δεν εξέπληξε κανέναν. Plot twist, δε γύρισε σπίτι, no ha vuelto a casa. Αλλά το ’26 θα είναι -πάλι- η χρονιά τους. Μια μάλλον μέτρια διοργάνωση, που γλίτωνε όμως στη σύγκριση με τις συγκρούσεις στις ΗΠΑ, που δεν ξέρουν ούτε ένα Copa America και μια δολοφονία προέδρου να φέρουν εις πέρας.

Μη με συγκρίνεις μάτια μου... που λέει το λαϊκό άσμα. Και μην το γελάς, γιατί το κουπλέ του έγινε σύνθημα και πορώνει το πέταλο. Κι ας μην έχει δώσει η αντίφα Καίτη αντικεμαλικούς συμβολισμούς σαν την (σώπασε) κυρα-Δέσποινα. Πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι αντίφα θα ’ναι...

Και μια αποικιοκρατική τετράδα -έμειναν έξω στις λεπτομέρειες Πορτογαλία και Βέλγιο- που μας έδωσε έναν τελικό με δυο ξεδοντιασμένες θαλασσοκράτειρες, για να θυμόμαστε την ιστορία αυτής της «δημοκρατικής ηπείρου» που είναι βουτηγμένη στο αίμα, την άγρια εκμετάλλευση, το σκλαβοπάζαρο και όλα τα υλικά της πρωταρχικής συσσώρευσης που γέννησε τον καπιταλισμό -την αγορά και τη δημοκρατία, βεβαίως-βεβαίως.

Σήμερα αντί για σκλάβους, οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν μετανάστες που σπάνε τη μονοτονία του καθαρού αίματος - dna και τα νεύρα του φασίστα της διπλανής πόρτας, που δεν τους αντέχει, φουσκώνει όμως σαν παγόνι με τους «εθνικούς θριάμβους» στο πρωτάθλημα παραγωγής παπαρούνων. Κι αν ο κάθε Γιαμάλ είναι η «εκδίκηση της γυφτιάς» απέναντι στους άριους νοικοκυραίους, εδώ δε χωράνε πολλά πανηγύρια -ούτε και στις γαλλικές εκλογές, όπου όλοι οι αφρογάλλοι παίκτες καλούσαν σε συστράτευση κατά της Λεπέν. Όμως οι πολυεθνικές εθνικές ομάδες είναι απλώς η άλλη όψη της ρατσιστικής Ευρώπης-φρούριο. Κι η λάμψη της βιτρίνας δεν επαρκεί ως άλλοθι για τα σκατά που κρύβουν κάτω από το χαλάκι οι κυβερνήσεις. Για κάθε Γιάννη σημαιοφόρο, υπάρχουν χιλιάδες... Ακενοτούμπο χωρίς το ταλέντο του, που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα και κάποια διέξοδο.

(Και για κάθε Γιαμάλ, που σχηματίζει πανηγυρίζοντας το 304, προς τιμήν της τσακαλοπαρέας του στο φτωχικό Ματαρό, θα έπρεπε να βγει ένας Μπράντον, ένας Ντέιβιντ, κάποιος τέλος πάντων -όχι ο Στιβ που είναι Δαπίτης-, να κάνει το 9-0-2 από τον ΤΚ του Μπέβερλι Χιλς, προς τιμήν της Μπρέντα, για να το πάρει μετά το portal και να δώσει το δικό του ταξικό μήνυμα.

Ο Jason Priestley -ξεκάθαρα περίπτωση Πασόκου democrat αλλά μην κολλάμε σε λεπτομέρειες- διαβάζει 902 και ξέρει ότι οι λαοί θα πληρώσουν τα σπασμένα των ενδοαστικών αντιθέσεων. Εσύ;
Τουρου-ρουρου, τουρου-ρουρου,τσικ-τσικ (μουσική έναρξης απ’ τα Χτυποκάρδια).

Περιέργως είδαμε και ένα είδος ποδοσφαιρικής δικαιοσύνης, σπάνιας όσο και όμορφης -ίσως το δεύτερο εξαιτίας του πρώτου. Το πήρε η καλύτερη ομάδα, που πέτυχε μόνο νίκες, ρεκόρ γκολ, έπαιξε μπάλα και δεν κλείστηκε ποτέ πίσω -μόνο λίγο με τους Γερμανούς και παραλίγο να το πληρώσει.

Πολλοί μπερδεύουν την έλλειψη δικαιοσύνης με την ποδοσφαιρική μαγεία και το δικαίωμα στο θαύμα, τη δυνατότητα να κερδίσει ο Δαβίδ τον Γολιάθ, η χειρότερη ομάδα. Γι’ αυτό είναι ο βασιλιάς των σπορ -πετάνε ως σοφή κατακλείδα, χωρίς να υποψιάζονται ότι η αλαζονική αναφορά τους σε θρόνο δεν είναι ιδιαίτερα δημοκρατική, ανατρέποντας την ουσία του επιχειρήματος για τη δημοκρατία ενός αθλήματος, όπου οι ανίσχυροι έχουν δικαίωμα στο όνειρο.

Αλλά η αδικία δεν είναι ποτέ όμορφη. Μια μικρή ομάδα μπορεί να κερδίσει -σαν εξαίρεση στον κανόνα- σε όλα τα ομαδικά αθλήματα, αρκεί να παίξει καλύτερα από τον αντίπαλο και να το αξίζει περισσότερο. Αυτή είναι η μαγεία του αθλητισμού και όχι μια «τυχερή», λίγο μίζερη και επαγγελματική νίκη. Και κάτι ακόμα: σε ένα άθλημα όπου μπορεί να νικήσει κανείς χωρίς να παίξει καλά-καλύτερα, αυτός 9 φορές στις 10 θα είναι ο ισχυρός που έχει την τεχνογνωσία της νίκης. Γι’ αυτό έφτασαν άλλωστε τόσο μακριά Γαλλία και Αγγλία στο τουρνουά, ενώ δε βλέπονταν. Αλλά γι’ αυτό είναι ο βασιλιάς των σπορ...

Η Ισπανία μάς γλίτωσε από αυτό το απευκταίο πεπρωμένο, ικανοποιώντας για μια φορά όσους νιώθουν σαν τον Γκαλεάνο ζητιάνοι του καλού ποδοσφαίρου. Κι αν κάποιοι λατρεύουν να την μισούν λόγω του μπάσκετ ή του τίκι-τάκα ή για την εύνοια που μπορεί να είχαν Ρεάλ και Μπάρτσα, δεν έχουν ακριβώς δίκιο.

Γιατί τα πολλά τελευταία χρόνια, η Ρεάλ δεν ήταν ποτέ ο βασικός αιμοδότης Ρόχα, στις χρυσές της στιγμές.

Γιατί η ψυχή αυτής της εθνικής είναι εν μέρει βασικική (Οϊορθάμπαλ με το νικητήριο γκολ, Νίκο, Ουνάι Σιμόν, Λαπόρτ και Λενορμάν που θα μπορούσαν να παίζουν για τη Γαλλία, Θουμπιμέντι κτλ) καταλανική κτλ. Στηρίζεται παραδοσιακά στη δεύτερη ταχύτητα ομάδων και τη δική τους ποδοσφαιρική παραγωγή. Αν οι Ισπανοί έχουν ένα ασύλληπτο σερί με νικηφόρους τελικούς στον αιώνα μας (η τελευταία φορά που έχασαν ήταν το μακρινό ’01, το χορταστικό 5-4 της Αλαβές με τη Λίβερπουλ και η ήττα της Βαλένθια από τη Ρεάλ στα πέναλτι) δεν είναι μόνο λόγω του ποδοσφαιρικού τους δικομματισμού, αλλά κι εξαιτίας της αυτοκρατορίας της Σεβίγια στο Europa League και της Ατλέτικο, ακόμα και της Βιγιαρεάλ -που εδρεύει σε μια πόλη-κωμόπολη με 50 χιλιάδες κατοίκους -κάτι σαν το Βιγιαρίμπα και το Βιγιαμπάχο της γνωστής διαφήμισης. Και ναι, είναι Βίγια, και αν θες να ξέρεις και Γκερνίκα.

Και τέλος πάντων, γιατί αυτή η Ισπανία έπαιξε κάτι ωραίο, διαφορετικό κι έχει καταφέρει σε δύσκολους καιρούς κάτι πραγματικά σπάνιο. Όχι να αποτινάξει τη ρετσινιά του ηττοπαθούς και να γίνει πολυνίκης του θεσμού, όχι να οδηγεί την ποδοσφαιρική εξέλιξη στο μεγαλύτερο μέρος του αιώνα που διανύουμε, αλλά να αφήνει στίγμα ανεξίτηλο, να έχει ένα αναγνωρίσιμο αγωνιστικό στιλ, που το υπηρετεί πιστά, και να είναι η τελευταία επιζώσα ποδοσφαιρική σχολή, σε μια εποχή που τα κάνει όλα ίσωμα και οι άλλοι ψάχνουν την ταυτότητά τους απ’ τα 19(...), πριν την αλλαγή του αιώνα.

Και τέλος πάντων, αν δεν αρκούν όλα αυτά, ο Γιαμάλ και ο Νίκο -που έχει «λιγότερο ισπανικό» όνομα από τον αδερφό του Ινιάκι, που επέλεξε την Γκάνα- ή το κατακόκκινο χρώμα της Ρόχα με τους συνειρμούς του ή ότι οι Ισπανοί κατάφεραν τουλάχιστον να στριμώξουν και να «παραιτήσουν» τον macho πρόεδρο της Ομοσπονδίας τους που πίστευε ότι έχει το ακαταλόγιστο και μπορεί να φιλά -τάχα πάνω στον ενθουσιασμό για το τρόπαιο- όποια παίκτρια ήθελε, μπορείς απλά να την συμπαθήσεις για την απόλυτη μορφή, τον πραγματικό MVP της διοργάνωσης, τον ένα και μοναδικό Μαρκ Κουκουρέγια.

Κανείς δεν ξέρει αν είναι μια καλτ φιγούρα ή παρεξηγημένο πολυ-εργαλείο. Αν έχουν δίκιο αυτοί που τον υποτίμησαν (πχ η Μπάρτσα που τον έδινε δανεικό εδώ κι εκεί) ή αυτοί που τον χρυσοπλήρωσαν, όπως η Τσέλσι. Δεν είναι απλώς ένας φασαίος με αφάνα μαλλί που υποσχέθηκε να το βάψει κόκκινο. Δεν είναι μόνο ένα αντιτουριστικό ποπ είδωλο, που έγινε τραγούδι. Είναι ένας άνιωθος τύπος που βγήκε στα επινίκια να πει μπροστά στον κόσμο τον ύμνο που ενέπνευσε στη λαϊκή μούσα. Κι ο βασικός λόγος που πείστηκα να γράψω αυτό το κείμενο.

Ο Κουκου-Κουκουρέγια τρώει μια παέγια
Ο Κουκου-Κουκουρέγια πίνει μια Εστρέγια (μπίρα)
Τρέμε Χάαλαντ, έρχεται ο Κουκουρέγια...

Κουκου, όπως λέμε Κουκου(ρ)έ. 
La burguesia tiembla, que viene Κουκουέ(για).
Κουκουέ-για και ξερή παέγια...
Και το «για» που περισσεύει θα το βάλουμε πλάι στα άλλα, τραγουδώντας το «γιούπι-για-για». Εμείς τον θέλουμε, παιδιά, τον βασιλιά, να πηγαίνει στο Palacio να πουλάει το Rumbo του PCTE και ότι άλλο τον διατάξει η clase obrera.

Την ίδια στιγμή το κοινό (και ο κονφερασιέ Μοράτα) υποδέχτηκε τον Γιαμάλ με το djobi-djoba των Τζίπσι Κινγκς και την κατάλληλη διασκευή (Lamine Yamal, cada dia te quiero mas). Που είναι εντελώς αμφίβολο αν τους -πρόλαβε και τους- ξέρει όχι ο Γιαμάλ, αλλά ο πατέρας του, που είναι μικρότερος ηλικιακά και από τον Χεσούς Νάβας...

Τέλος πάντων, αν θες ένα επιχείρημα υπέρ του ποδοσφαίρου, ας είναι ότι έχει την έννοια της ισοπαλίας, του (έντιμου ή επώδυνου) συμβιβασμού, μια τέλεια αποτύπωση-καθρέφτισμα της ζωής, μακριά από τις καθαρούτσικες καταστάσεις του μυαλού μας.
Κι αν είναι να πεις κάτι εναντίον της Ισπανίας, ας είναι πχ για τους έξαλλους πανηγυρισμούς στα ισπανόφωνα Εξάρχεια, που είναι πολιτιστική πρωτεύουσα του φασεϊσμού, στο τριεθνές σκηνικό με το Βερολίνο και τη Βαρκελώνη -ή τη Μαδρίτη ως επιλαχούσα.

Βέβαια η δόξα του ηττημένου είναι αυτή που δίνει αξία στον νικητή. Η Ισπανία απέκλεισε την τριταθλήτρια κόσμου (την Κροατία του Μόντριτς), νίκησε την προηγούμενη πρωταθλήτρια Ευρώπης (Ιταλία), δυνατές σταχτοπούτες που είχαν τα φόντα για γοβάκι (τη σκληροτράχηλη Αλβανία και τη Γεωργία που απέκλεισε την παντοδύναμη Ελλάδα στα προκριματικά), ένα κάρο παγκόσμις πρωταθλήτριες, έστειλε τον Κρόος στη σύνταξη (στον πρόωρο τελικό με τη Γερμανία), άφησε χωρίς τελικό τη μέρα της Βαστίλλης τη Γαλλία των δύο ισάξιων (ντεφορμέ και ισοαδύναμων) ενδεκάδων και της λαϊκομετωπικής κυβέρνησης. Και μετά έπαιξε στον τελικό με την Αγγλία, που δεν προσθέτει τίποτα παραπάνω στον μύθο της κατάκτησης.

Που έχει τον Μίδα του ποδοσφαίρου, Χάρι Κέιν. Τον ογκόλιθο της προπονητικής, Σάουθγκεϊτ. Σχολιαστές που ξέρουν καντάρια μπάλα, σαν τον Γκάρι Νέβιλ, που προφήτεψε πως ο Κουκουρέγια είναι ένας από τους λόγους που η Ισπανία δε θα πάει ως το τέλος -εκεί που έφτασε με ασίστ του Κούκου. Και που αν ήταν ποδοσφαιρικός σύλλογος, θα μπορούσε να είναι αυτή -και όχι η Λιντς- η περιβόητη Damned United, του Κλαφ και του Ντέιβιντ Πις. Κι αν πρέπει να διαβάσετε μόνο ένα βιβλίο για το ποδόσφαιρο, χωρίς να το αγαπάτε -και δε σας κάλυψαν τα επικολυρικά των Μπογιο-Μηλάκα για τον αρχηγό που σηκώνει το τρόπαιο, γυρνώντας τον κώλο του στη βασίλισσα και τους επίσημους- ας είναι αυτό του Πις (όχι του Λέσεκ). Δε χρειάζονται ποδοσφαιρικές γνώσεις και να ξέρεις πολλά συμφραζόμενα, για να το πιάσεις. Και αν το κάνεις, δε θα το μετανιώσεις.

Και μην τσιμπάτε με το ψέμα των αγγλόπληκτων, που τους βάρεσε κάποια οβίδα στα Δεκεμβριανά και στη Δευτέρα Παρουσία της δικής τους κατάκτησης θα βγουν να πανηγυρίσουν στο Πεδίο του Άρεως -άλλη καταραμένη ομάδα- στο άγαλμα της Προμάχου Αθηνάς με τις σημαίες της Βρετανίας (της Νέας Ζηλανδίας και της Αυστραλίας), που προστάτεψε τον Δεκέμβρη την πόλη από τους Εαμοβούλγαρους. Μην τους πιστεύετε που λένε ότι τάχα τρολάρουν και αυτοσαρκάζονται με το It’s coming home, για να γίνουν συμπαθείς, χαριτωμένοι χιουμορίστες. Είναι σαν προεκλογικό τρικ, για να την πατήσουν οι αφελείς και να τους λουστούμε -και ποιος τους ακούει τότε. Βασικά θα έπρεπε να τους κλείσουμε όλους μαζί στη Μεγάλη Βρετανία στο Σύνταγμα -για να την ανατινάξουμε αυτή τη φορά- ή στου Μακρυγιάννη, που είναι τώρα τα γραφεία της ΕΦΑΠΑ -της Εφορείας που παρέδωσε την είσοδο της Ακρόπολης σε εργολάβους. Και με την ευκαιρία -που θα είναι εκεί έγκλειστοι- ας φέρουν πίσω την Καρυάτιδα και τα Ελγίνεια...

Αυτό το EURO είδαμε -με χρωματιστά, ταξικά γυαλιά- πάνω-κάτω. Αλλά έχει σημασία και από πού. Από την λατρεμένη, πατροπαράδοτη ΕΡΤ. Με τον Χαριστέα να δείχνει πως το κεφάλι του είχε συγκεκριμένη αξία χρήσης -αλλά όχι να μιλάει δημόσια και να σχολιάζει αγώνες. Το δίδυμο Γιούρκας-Φύσσας (το Μπογιο-Μηλάκας των γηπέδων, το ελληνικό Καφού-Ρομπέρτο Κάρλος) να θυμίζει το δίδυμο του Μάπετ Σόου, γκρινιάζοντας και μαλώνοντας. Και τον Πάνο Βόγλη με τα αυτιά ξωτικού-καλικάντζαρου, να τους δίνει τον λόγο στο φινάλε, για να πουν για τη στενή φιλία τους -παρά τα πειράγματα- για αυτά που τους ενώνουν και τη Ραφαέλα. Κι ο Βόγλης να σπεύδει να πει ότι «προς θεού, είναι η κόρη του Φύσσα», προλαβαίνοντας -προς θεού- πχ όσους νόμιζαν ότι την έχουν παντρευτεί από κοινού και ζουν κι οι τρεις μαζί.

Και με αυτό το γκρανκινιολικό φινάλε, φτάνουμε στο υστερόγραφο.

Είναι αυταπάτη να πιστεύεις ότι ο πρωταθλητισμός γίνεται με ροδόνερο, βιταμίνες και τον σταυρό στο χέρι; Προφανώς και είναι. Παρόλα αυτά, δε γίνεται να μη συμπαθείς την Ντρισμπιώτη (που βιοποριζόταν ως σερβιτόρα) ή τον Πομάσκι και αθλητές-τυπάκια σαν τον Τεντόγλου. Κι όταν βγήκε η φήμη ότι πιάστηκε ντοπέ Ελληνίδα πρωταθλήτρια του βάδην, προλάβαμε να σκεφτούμε χίλια πράγματα και ότι είναι κρίμα να είναι αυτή -που τελικά δεν ήταν. Ευτυχώς.

Στο ενδιάμεσο πρόλαβαν και τα δεξιά τρολ να βγάλουν τη χολή τους, που την κρατούσαν από τον ντόρο με τη Σάκκαρη -που προοριζόταν για σημαιοφόρος, χωρίς να έχει προσφέρει τα φόντα και τα προσόντα -πέρα από τις οικογενειακές συστάσεις. Κι έτσι επιβεβαιώθηκε μια μεγάλη αλήθεια. Πως τα πάντα είναι πολιτικά. Αλλά γίνονται αμέσως πολιτικάντικα, τροφή για τρολ, που φέρνουν κάθε θέμα στα μέτρα τους, για να αηδιάσει ο μέσος κόσμος και να μη ασχοληθεί ποτέ -με τίποτα.

La casa de papel – Η ονείρωξη του Λαφαζάνη

Δημοσιεύτηκε στην Κατιούσα

Το “χάρτινο σπίτι” όπως μεταφράζεται επί λέξει το “Casa de Papel”, είναι μια σειρά ισπανικής παραγωγής που αναφέρεται σε μια ληστεία στο Εθνικό Νομισματοκοπείο στη Μαδρίτη. Στα ελληνικά μεταφέρθηκε με τον τίτλο “η τέλεια ληστεία” αν και στην πραγματικότητα βλέπουμε πώς περιπλέκεται και στραβώνει το αρχικό “τέλειο σχέδιο” οκτώ ληστών και του καθηγητή που τους εκπαίδευσε, ως ο εγκέφαλος της επιχείρησης. Ως εδώ η περιγραφή μοιάζει λίγο με το “The Κόπανοι” του Γ. Κωνσταντίνου, αλλά οι ομοιότητες είναι απλά και μόνο εξωτερικές.

Η δράση είναι πυκνή, ενίοτε καταιγιστική και τα 15 επεισόδια των δύο πρώτων κύκλων αναφέρονται σε γεγονότα που δεν ξεπερνούν συνολικά τη μια βδομάδα, στο χωροχρόνο της σειράς, αν και υπάρχουν συχνές αναδρομές στους πέντε μήνες της προετοιμασίας και της εκπαίδευσης των ληστών για την εφαρμογή του σχεδίου.

Η επιτυχία της σειράς ήταν τέτοια που έκανε το γνωστό Netflix να ενδιαφερθεί και να αγοράσει τελικά τα δικαιώματά της. Μια λογική κίνηση αφού το Casa de Papel τα έχει στην κυριολεξία όλα. Κι η κυριολεξία εδώ περιλαμβάνει ακόμα και τις άσχημες πλευρές, αδυναμίες κι αντιφάσεις.

Η σειρά έχει πχ σκηνές που μοιάζουν, μυρίζουν ή μάλλον βρωμάνε Ταραντίνο από χιλιόμετρα, με τους ληστές να σημαδεύουν ο ένας τον άλλο με πιστόλια, αλλά (τους βάζει να) αναγνωρίζουν με αυτοσαρκασμό, γιατί δεν παίζουν σε δική του ταινία και πρέπει να ηρεμήσουν.

Έχει στοιχεία “αμερικανιάς” και μερικά κλισέ, αλλά δεν εξυμνεί τους καλούς αστυνομικούς, όπως θα έκανε κάθε made in USA παραγωγή που σέβεται την τηλεθέαση, τους χορηγούς και το μέλλον της στην τηλεόραση. Ίσα-ίσα που δεν τηρεί καν ίσες αποστάσεις και παίρνει θέση υπέρ των ληστών, παρουσιάζοντάς τους ανθρώπινους, συμπαθείς, ακόμα και ιδεολόγους, ως ένα σημείο. Λίγο-πολύ στο πνεύμα των γνωστών στίχων του Σιδηρόπουλου.

Ληστέψανε την τράπεζα
και τι με νοιάζει εμένα
δεν είμαι με κανένα.
Σου λέω καλά της κάνανε
γιατί μας προκαλούσε,
γεμάτη εκατομμύρια,
ενώ κι ο Θεός πεινούσε.
(…)
Άντε και καλή τύχη μάγκες…

Μεγάλο μέρος της επιτυχίας του σχεδίου εξάλλου βασίζεται ακριβώς στην έξωθεν καλή μαρτυρία των ληστών, ενάντια στην εκστρατεία συκοφάντησής τους από την αστυνομία. Προς το τέλος καταλήγουν μάλιστα να κάνουν κάτι σαν… ληστεία λαϊκής βάσης, μια επιχείρηση σοσιαλ-ληστών, αλλά αυτά θα τα δείτε καλύτερα και μόνοι σας.


Η ιστορία είναι αρκετά ρεαλιστική για να σε κρατήσει, φαίνεται ιδιοφυής στη σύλληψη, αλλά όσο προχωρά και ξετυλίγεται το νήμα της, μένουν διάφορα κενά και τρύπες στην εξέλιξη, ενώ κάποια γεγονότα είναι τραβηγμένα από τα μαλλιά, με μια σειρά συμπτωματικών συμπτώσεων, για να προκληθεί σασπένς σε κάθε επεισόδιο. Κατά συνέπεια το πράγμα αρχίζει να ξεχειλώνει σε κάποια σημεία, αφήνοντάς μου προσωπικά παρόμοια αίσθηση με τον “Κώδικα Ντα Βίντσι” όπου εντυπωσιάζεσαι από τις πρώτες σελίδες, αλλά κάπου χάνεις το ενδιαφέρον σου, γιατί πρόκειται για μια κορύφωση διαρκείας, που ακυρώνει εν μέρει τον εαυτό της.

Μιας και μιλάμε για ξεχείλωμα, είναι απορίας άξιο τι θα βρουν να κάνουν οι υπεύθυνοι της σειράς στον τρίτο κύκλο της, που έχει προαναγγελθεί για το 19′, μολονότι οι δύο πρώτοι στέκονται αυτοτελώς και δεν αφήνουν την ανάγκη για έναν τρίτο. Οι λόγοι είναι εύλογοι και η ανάλυσή τους περισσεύει, από τη στιγμή που μπήκε στη μέση το Netflix. Κι αυτή η δικτατορία της επιτυχίας είναι μια βασική αιτία που καταστρέφει πολλές σειρές που έγιναν όμηροι της δικής τους απήχησης, παρασύρθηκαν, σύρθηκαν παραπάνω από όσο έπρεπε δηλαδή και δεν έκλεισαν εγκαίρως τον κύκλο τους, παρά περιφέρονταν ως άταφα πτώματα, μέχρι που άρχισαν να σαπίζουν.

Η σειρά έχει πολύ καλές ερμηνείες, υψηλότατου επιπέδου, αλλά και μια βασική πρωταγωνίστρια-αφηγήτρια, την Τόκιο (γιατί οι δράστες έχουν βασικά ονόματα πόλεων ως ψευδώνυμα) που είναι αρκετές σκάλες κάτω από όλους τους άλλους, κατά τη γνώμη μου, κερδίζει όμως το ενδιαφέρον των ανδρών τηλεθεατών, αλλά και των ελληνικών ΜΜΕ, με την πρόσφατη παρουσία της στη χώρα μας.

Παρά τα διάφορα κενά, το Casa de Papel φροντίζει να δημιουργεί πολύ δυνατούς χαρακτήρες-ρόλους (papel εξάλλου σημαίνει και ρόλος εκτός από χαρτί) και έντονες σχέσεις μεταξύ τους, καθημερινές κι ανθρώπινες. Όπως μου είπε και μια φίλη, με την οποία συζητούσαμε για τη σειρά, είχε αγωνία κάθε βράδυ που πήγαινε για ύπνο, μετά από δύο-τρία επεισόδια, να μην πάθουν κάτι κακό στα επόμενα. Έχει όμως κι εξαιρέσεις στον κανόνα, την εξής μία (καλά θα την/τον καταλάβετε από την πρώτη αρχή), που εύχεσαι να πεθάνει από τα πρώτα λεπτά και φτάνει όντως κοντά, αλλά είναι πάντα εκεί, γιατί έχει ένα συγκεκριμένο ρόλο να επιτελέσει.
Άφησα για το τέλος το καλό (;) για να κάνουμε πολιτικό φινάλε. Η σειρά έχει ξεκάθαρες αναφορές στους αγανακτισμένους που ξεκίνησαν άλλωστε από την Ισπανία (Que hora es, estamos despiertos ya…), την αστυνομική τους καταστολή, τη μητριαρχία και την πατριαρχία εντός της ομάδας των ληστών -αλλά ούτε ένα τσιτάτο του Ένγκελς απ’ την καταγωγή της οκογένειας… Κάνει μια ανάλυση επιπέδου Βαρουφάκη στο τελευταίο επεισόδιο για τα χρήματα που μπορεί να αντιστοιχούν σε αέρα κοπανιστό αλλά βαφτίζονται ένεση ρευστότητας για το τραπεζικό σύστημα. Έχει μάσκες του Νταλί και κόκκινες φόρμες, που παραπέμπουν κάπως συνειρμικά στη μάσκα του V for Vendetta. Και επιβεβαιώνει το Ζαραλίκο που εκτιμά πως παράγουμε περισσότερο “Bella Ciao” από όσο μπορούμε να καταναλώσουμε. Υπάρχει μάλιστα μια σκηνή με τον εγκέφαλο και τον υπαρχηγό, που το τραγουδάνε συγκινημένοι, την τελευταία νύχτα πριν την επιχείρηση, λες και ξεκινάν να βγουν στο βουνό (αλλά την κατέβασαν από το Youtube).


Αλλά όπως σημειώνει μια άλλη φίλη, αποφεύγει τα “σεσημασμένα” και χρωματισμένα τραγούδια του ισπανικού εμφυλίου, που μπορεί να ξυπνούσαν πάθη και αντιδράσεις στο τηλεοπτικό της κοινό που αργότερα βέβαια έγινε διεθνές. Ενώ το Bella Ciao είναι πιο διεθνές και -δια της συχνής επανάληψης ακόμα και σε διασκευή στη Μύκονο- αποφορτισμένο.

Σε κάθε περίπτωση, έχουμε να κάνουμε με νομισματοκοπείο, έκδοση χρήματος, που είναι η ονείρωξη του Λαφαζάνη και μια ληστεία που αν ήμασταν σε πιο πολιτικοποιημένες εποχές, θα την παρουσίαζαν -ξέρω εγώ- σα συνέχεια των αντίστοιχων επιχειρήσεων των μπολσεβίκων στον Καύκασο, για να χρηματοδοτήσουν τις επαναστατικές δράσεις τους, παρά τις αντιδράσεις των μενσεβίκων, που σοκάρονταν με τέτοιες μεθόδους. Κι αν είχε γυριστεί μέχρι το 2015, είναι εντελώς σίγουρο πως το διαφημιστικό της ΛΑΕ με το Λάφα, δε θα είχε απλά ένα ταξί, αλλά κανονική σκηνή απ’ τη σειρά. Μη σου πω κιόλας ότι οι (σοσια)ληστές θα έβαζαν μάσκα Λαφαζάνη, αντί για μάσκα Νταλί, δείχνοντας με τη δράση τους πως το αστικό κράτος κι οι δυνάμεις καταστολής του δεν είναι πανίσχυρα, όπως νομίζουμε.

Δεν είναι εύκολο να αποφασίσεις τελικά αν τα αριστερίζοντα στοιχεία συγκαταλέγονται στα θετικά ή τα αρνητικά σημεία της σειράς. Σίγουρα όμως δίνουν ένα ιδιαίτερο χρώμα και μια καλτ αίσθηση. Ή μάλλον προλεκάλτ, αφού έχουμε ακόμα κι έναν ανθρακωρύχο από την Αστούρια, γεννημένο την Πρωτομαγιά, που έφαγε τη μισή ζωή του σκάβοντας τούνελ και θέλει να βρει μια διέξοδο, κάτι διαφορετικό, να νιώσει τη γλυκιά πλευρά της ζωής, ότι είναι ωραία, λα βίτα ε μπέλα.


Ω μπέλα τσάο, μπέλα τσάο, μπέλα τσάο-τσάο-τσάο…

Καταλονία - Η επόμενη μέρα

Δημοσιεύτηκε στην Κατιούσα

Δεν είναι εύκολο να μιλήσει κανείς για την επόμενη μέρα, αν δεν έχει χωνέψει την προηγούμενη. Κι αυτή αφήνει πολλά ανοιχτά ερωτήματα και ορισμένα σημεία που δεν είναι εύκολο να ερμηνευτούν ή να μετρηθούν με το χτεσινό αποτέλεσμα που ανακοίνωσαν οι καταλανικές αρχές για το δημοψήφισμα: περισσότερες από 2 εκατομμύρια ψήφοι, παρά το όργιο καταστολής και τα αντικειμενικά εμπόδια, και ποσοστό πάνω από 90% υπέρ της ανεξαρτησίας. Αλλά η δυναμική των γεγονότων μοιάζει να ξεπερνά κατά πολύ τη φαντασία των πρωταγωνιστών τους.

Πριν από την κλιμακούμενη ένταση των τελευταίων ημερών, δεν ήταν καθόλου σίγουρο πως θα επικρατούσε το “Ναι” -η θέση υπέρ της ανεξαρτησίας- στο δημοψήφισμα. Ακόμα κι αν επικρατούσε όμως, η ισπανική κυβέρνηση δεν ήταν υποχρεωμένη να το αναγνωρίσει και να το λάβει υπόψη της. Σε κάθε περίπτωση, όσο και αν ξετυλιγόταν αυτό το κουβάρι, πολύ δύσκολα θα οδηγούσε τα πράγματα ως το τέλος και την απόσχιση της Καταλονίας από το ισπανικό κράτος.

Το πιο πιθανό είναι πως οι καταλανικές αρχές χρησιμοποιούσαν το δημοψήφισμα, για να διεκδικήσουν καλύτερες θέσεις και περισσότερη οικονομική αυτονομία. Ακολουθούσαν δηλαδή τακτική ΣΥΡΙΖΑ, επιδιώκοντας να πουλήσουν στην καλύτερη δυνατή τιμή, για το καλύτερο δυνατό αντάλλαγμα την ψήφο των Καταλανών. Όχι, οι independistas -δηλ οι υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας- δεν είναι επαναστάτες, όσο κι αν οργίαζε το φαντασιακό πολλών χώρων με το ιστορικό φορτίο της Βαρκελώνης. Αλλά οι αντίπαλοί τους είναι φασίστες, νοσταλγοί του Φράνκο, όπως δείχνουν οι σωβινιστικές συγκεντρώσεις στην υπόλοιπη Ισπανία και το όργιο καταστολής τη μέρα του δημοψηφίσματος.

Τώρα τα δεδομένα άλλαξαν ριζικά και φαίνεται να απομακρύνουν -ή να δυσκολεύουν προς το παρόν- το ενδεχόμενο ενός συμβιβασμού. Οι αρχές της Καταλονίας προανήγγειλαν τη μονομερή διακήρυξη της ανεξαρτησίας της. Από την άλλη ο Ραχόι έριξε λάδι στη φωτιά, λέγοντας πως δεν είδε κανένα απολύτως δημοψήφισμα χτες. Συνεπώς έστειλε τις αστυνομικές δυνάμεις να καταστείλουν κάτι που δεν υπήρχε…

Η ισπανική κυβέρνηση επιχείρησε μια επίδειξη δύναμης -όση τέτοια μπορεί να κρύβουν οι εικόνες της αστυνομίας να χτυπάει στο ψαχνό το άοπλο πλήθος, να κλέβει κάλπες σαν τους αναρχικούς της Ελλάδας στις φοιτητικές εκλογές και να μπλέκει σε σκηνές που θυμίζουν τη “Μεγάλη των Μπάτσων Σχολή”.

ME AHOGO, PARFAVAR. pic.twitter.com/n03MzHhxNA

— El del Teto (@eldelteto) 1 Οκτωβρίου 2017

Μια αχρείαστη επίδειξη δύναμης, που τσαλάκωσε ανεπανόρθωτα το προφίλ του Ραχόι και φαίνεται να πετυχαίνει ακριβώς το αντίθετο απ’ το αποτέλεσμα που επιδίωκε, συσπειρώνοντας όσο ποτέ τους Καταλανούς. Εκτός κι αν ήταν μια μελετημένη, υπολογισμένη κίνηση πρόκλησης χάους, εν είδει αυτοεκπληρούμενης προφητείας, όπου ο ίδιος θα φάνταζε ως η μόνη σώφρων λύση, φάρος λογικής και σταθερότητας. Είναι τόσο ανόητο που μοιάζει τελικά σχεδόν μεγαλοφυές…

Η επόμενη μέρα βρίσκει ενισχυμένους και κυρίαρχους τους εκατέρωθεν εθνικισμούς, σε ένα εκρηκτικό μίγμα, που είχε πολλά χρόνια να απασχολήσει τη Δυτική Ευρώπη και φαίνεται να την ξαναγυρνάει στην εποχή των Αψβούργων και των Βουρβόνων, που τα βασίλεια σφάζονταν μεταξύ τους, για να επιβάλουν την κυριαρχία τους στα υπόλοιπα…

Όσο οξυμένες κι αν είναι οι αντιθέσεις κι η ανισόμετρη ανάπτυξη στο εσωτερικό της Ισπανίας, δεν ήταν εύκολο να προβλέψει κανείς την τροπή των γεγονότων και τη σφοδρότητα με την οποία εκδηλώθηκαν. Ακριβώς αυτή η άγρια καταστολή όμως, με τις πλαστικές σφαίρες και τους εκατοντάδες τραυματίες, με τους αστυνομικούς να δείχνουν ότι είναι παντού ίδιοι και πως η ηλιθιότητά τους δεν έχει σύνορα ούτε πατρίδα -περίπου όπως οι προλετάριοι- είναι που δίνει ευρύτερες διαστάσεις σε αυτήν την ενδοαστική διαμάχη. Όπως σημειώνει και το ΚΚΛΙ στην ανακοίνωσή του, η κρατική καταστολή θα γυρίσει -αργά ή γρήγορα- στις εργατικές και λαϊκές οργανώσεις, το μόνο πραγματικό φορέα των κοινωνικών μετασχηματισμών.

Η επόμενη μέρα περιλαμβάνει γενική απεργία, την Τρίτη 3 Οκτώβρη, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την πρωτοφανή καταστολή του ισπανικού κράτους. Κι αυτό μπορεί να μην είναι πανάκεια, αλλά προβάλλει ως ένα σοβαρό αντίδοτο από εργατική ταξική σκοπιά, ενάντια στον ανερχόμενο εθνικισμό και τη διαχείριση του ζητήματος από τις αστικές κυβερνήσεις.

Διαβάστε επίσης: Ήταν κάποτε κάτι παραπάνω από ένας σύλλογος...

Δελτίο Κομινφόρμ 11

Ας μαζέψουμε μερικές ειδήσεις της εβδομάδας για το αρχείο.

Χτες διεξήχθη η Γιουροβίζιον, γιορτάζοντας τη διαφορετικότητα, με μια σειρά πανομοιότυπα τραγούδια, και νικητή έναν Πορτογάλο (Εαακίτη, όπως λέει το Λαϊκό Στρώμα) που ήθελε να φορέσει ένα μπλουζάκι με ένα σύνθημα για τους πρόσφυγες, αλλά δεν τον άφησαν οι γιουροβιζιονικές αρχές, γνωστές για τις ανθρωπιστικές τους ευαισθησίες και τη δυσανεξία τους στα πολιτικά μηνύματα, που δεν αφορούν τον αντισταλινισμό, κι άλλες τέτοιες πανανθρώπινες ευρωπαϊκές αξίες.

Εντύπωση προκάλεσε πάντως κι ο αποκλεισμός της ρωσικής συμμετοχής, γιατί λέει η τραγουδίστριά της επισκέφτηκε "παράνομα" την Κριμαία, που η φασιστική κυβέρνηση της Ουκρανίας τη θεωρεί δικό της έδαφος υπό ρωσική κατοχή.

Τα τελευταία χρόνια, η αγαπημένη ασχολία του κοινού της εκάστοτε διοργανώτριας ήταν να δείχνει τον ευρωπαϊκό του πολιτισμό, αποδοκιμάζοντας τη ρώσικη συμμετοχή. Τώρα τους απέκλεισαν εξ αρχής για να ξεμπερδεύουν μια ώρα αρχύτερα. Κι επειδή τους τραγουδιστές δεν μπορούν να τους βγάλουν ντοπέ, όπως τους αθλητές πέρσι στο Ρίο, βρίσκουν άλλες μεθόδους, που παραπέμπουν σε "ψυχροπολεμικές" εποχές, κι ας μην υπάρχει πια Σοβιετική Ένωση.

Αν τυχόν, πάντως, κάποιοι μπερδεύονται και ξεγελιούνται πχ με τις εικόνες από την πολυπληθή, πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στη Μόσχα, έρχονται κάποιες ειδήσεις, όπως αυτή με τις συλλήψεις μελών του ΚΕΚΡ-ΕΚΚ, για να τους χαλάσει έναν ωραίο συλλογισμό και να τους προσγειώσει στην πραγματικότητα της ιμπεριαλιστικής Ρωσίας.

Όσο για το θεσμό-διαγωνισμό, μπορείτε να διαβάσετε εδώ ένα χορταστικό αφιέρωμα του μονίμως αχόρταστου Λαϊκού Στρώματος, σε δύο μέρη. Κι όχι, να μην περιμένετε τρίτο, επειδή νίκησε ο Εαακίτης...

-Σε άλλα νέα, η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ζήτησε να αλλάξει η μέρα της απεργίας, επειδή συνέπιπτε με τις φοιτητικές εκλογές, που είχαν οριστεί για τις 17. Κι η ΔΑΠ ξέρει να ορίζει τις προτεραιότητές της και να καταλαβαίνει τι είναι πραγματικά σημαντικό. Σε επόμενο επεισόδιο, μπορεί να ζητήσει την αναβολή της διεξαγωγής της επανάστασης, επειδή είχε προγραμματίσει τις ίδιες μέρες μια εκδρομή στη Μύκονο -όπου μπορεί να μείνουν πολιτικοί εξόριστοι, μετά την επικράτησή μας.

Την ίδια στιγμή, η ΠΑΣΠ της Πάτρας (όχι πως έχουν βασικές διαφορές μεταξύ τους από πόλη σε πόλη, αλλά έχει κι αυτό τη σημασία του: της Πάτρας, κοντά στο "ηρωικό Καλέντζι") καταγγέλλει την Πανσπουδαστική για την παρακάτω φοβερή προεκλογική αφίσα της και την αδιαφάνεια στο δήμο, με την κόκκινη δημοτική αρχή και τα "δικά μας παιδιά" που μπήκαν από το παράθυρο. Να γελάνε και τα τσιμέντα που διόρισε ο Ανδρέας...

Κι η έμπνευση των συντρόφων συνεχίζεται, πηγαίνοντας από το καλό στο καλύτερο, καλώντας τους φοιτητές να μαυρίσουν τον παλιό κακό δικομματισμό (ΔΑΠΑΣΠ) για... καθαρά αγωνιστικούς λόγους.

Αλλά τι τα θες, οι Κνίτες δεν έχουν χιούμορ, αφού.

Όσο για τις φοιτητικές εκλογές, τελικά αναβλήθηκαν αυτές για μια βδομάδα, κι όπως ανακοινώνει η νεολαία της ΛαΕ -δηλ βασικά Αραν κι Αρας, που γεφύρωσαν το ιστορικό (;) χάσμα- θα κατεβούν σε αυτές κανονικά ως ΕΑΑΚ -για όσους τυχόν διατηρούσαν αμφιβολίες- αφού ατσάλωσαν την ενότητα με ξύλα (μεταξύ τους) κι αγώνες.
Πώς δενότανε το σχήμα...

Κρατήστε στα υπόψη και μια πρόσφατη δημοσκόπηση, που δείχνει την Ανταρσυα κοντά στο 2%, πάνω από ΛαΕ και Πλεύση, σε ένα περίεργο ερωτικό τρίγωνο, με τη ΛαΕ στη μέση, και το στόχο του 3% ως διακύβευμα κι επίδικο μαζί. Αλλά δεν υπάρχει ευτυχία που να κόβεται στα τρία...

Στο ίδιο πολιτικό μήκος κύματος, αξίζει μια αναφορά και στο πρωτοσέλιδο του Δρόμου της Αριστεράς, με ένα άρθρο του Τζ. Πέτρας που λέει "ομόφωνα στον Τσίπρα το βραβείο του προδότη της χρονιάς". Και σε αφήνει να αναρωτιέσαι τι βραβείο αξίζει σε αυτούς που πίστευαν τον Τσίπρα για δικό τους και προδόθηκαν από την πορεία του...

-Μία από τις ειδήσεις των ημερών είναι κι η συνέντευξη του ΓΓ στη Lifo, που συνήθως κυκλοφορεί με περιεχόμενο επιπέδου Σώτης, αλλά αυτή τη βδομάδα είχε ένα διαφορετικό τεύχος, με συνέντευξη Θεοδωράκη κι αναφορά στη Φρίντα Κάλο (όπου ευτυχώς είχε τα γνωστά αντισταλινικά στερεότυπα και μας έφερε στα ίσια μας).

Η συνέντευξη σχολιάστηκε για χίλιους δυο άλλους λόγους, εκτός από το περιεχόμενό της. Αξίζει να σταθεί κανείς με προσοχή στις απαντήσεις του Κουτσούμπα για το άνοιγμα της Κούβας στις αγορές, το μισθό που παίρνει, το... "κλειστό καταστατικό" του κόμματος, και το σύμφωνο συμβίωσης (ή την επιφύλαξη του κόμματος για το δικαίωμα της υιοθεσίας στα ομόφυλα ζευγάρια)

-Στο τζημερικό μέτωπο, τη στιγμή που όλοι οι υπόλοιποι πάθαιναν ΣΚΑΪ, ήρθε το (τρισάθλιο κατά τα άλλα) δίδυμο Λυριτζή-Οικονόμου να κάνει την έκπληξη και να κόψει το επικοινωνιακό σόου του "πολιτικού μάνατζερ" στον αέρα, για να τον βάλει στη θέση του, όπως κανείς άλλος μέχρι τώρα. Και αν δεν το πιστεύετε, υπάρχει το βίντεο (κι η περιγραφή εδώ) όπου ομολογώ πως περίμενα να 'ρθει μια ανατροπή, ο Πρετεντέρης έστω, μια κωλοτούμπα, ένα χάπι εντ όπου θα τα βρούνε στο κοινό μέτωπο της λογικής... Αλλά τελικά όχι.
Τα ύστερα του κόσμου (της εκμετάλλευσης).

Μας έφερε όμως στα ίσια το συγκρότημα Αλαφούζου, με τον αρθρογράφο του Πάσχο, που πάσχει από ανίατο αντικομμουνισμό, και δεν τάσσεται μεν υπέρ του Τζήμερου, αλλά δεν μπορεί να πιστέψει κιόλας αυτούς που λένε ψέματα για το Καλίν -όπου κι αν βρίσκεται αυτό. Εννοεί προφανώς το γνωστό αστικό μύθο για το Κατίν, αλλά μπορεί να τον επηρεάζει το (γεωστρατηγικής σημασίας) Καλίνινγκραντ της Ρωσίας (που όλως παραδόξως δεν έχει αλλάξει όνομα) ή ακόμα κι η Καλίνκα.

Μπορείτε επίσης να διαβάσετε εδώ τον αξιοσημείωτο συντονισμό φασιστοειδών και Τζήμερου, που σχολιάζει ο χτεσινός Ρίζος.

-Στο ΚΚΛΙ, εν τω μεταξύ, η διάσπαση είναι μη αναστρέψιμο γεγονός, και το ρήγμα βαθαίνει με νέα επεισόδια. Κι αν τα δύο τμήματα που διεκδικούν τον τίτλο, τα έντυπα και τα χρήματα του κόμματος θυμίζουν κάπως την κατάσταση που επικρατούσε μετά τη διάσπαση του 68' με το λεγόμενο "εσ." σε εμάς, η κρίση αγκαλιάζει και τη νεολαία, με σκηνικά που παραπέμπουν συνειρμικά στην κρίση της ΚΝΕ το 89'.

Η πιο συνεπής πτέρυγα φαίνεται να έχει την πλειοψηφία στις τάξεις της νεολαίας κι εμπόδισε την απόπειρα σύγκλησης ολομέλειας της νεολαίας στα γραφεία της Μαδρίτης από την άλλη πτέρυγα, που έχει βγάλει μάλιστα κι αφίσα καταγγελίας κατά της φράξιας, όπως την ονομάζει, σε ανακοίνωσή της όπου την κατηγορεί για μαφιόζικες μεθόδους...

Υγ: για τον τραγικό εκτροχιασμό του τρένου έξω από τη Θεσσαλονίκη, μπορείτε να διαβάσετε αυτό το κείμενο στην Κατιούσα

Εκεί που έχω ταξιδέψει εγώ

Οι Παναθηναϊκοί έχουν ένα σύνθημα με τον τίτλο της ανάρτησης, υπονοώντας τις μεγάλες πορείες της ομάδας τους στην Ευρώπη και τα ταξίδια που τους έχει "χαρίσει" (σε εισαγωγικά το ρήμα, εκτός κι αν είστε από τους μετακινούμενους υπαλλήλους-οπαδούς του εκάστοτε αφεντικού). Ούτε στο πιο τρελό τους όνειρο δε θα μπορούσαν να σκεφτούν ωστόσο το χουνέρι του Τράκη στους παίκτες του μπασκετικού ΠΑΟ και την οδική επιστροφή με ΚΤΕΛ από την πόλη, μετά την ήττα από τη Φενέρ.

Πάλι καλά που δεν έχασαν από τη Μακάμπι στο Τελ Αβίβ -στην τελευταία αγωνιστική της κανονικής διάρκειας- για να περάσει το πούλμαν μέσα από όλες τις εμπόλεμες περιοχές (Συρία, Κουρδιστάν και Λίβανος). Ή να χρειαστεί να γυρίσουν κολυμπώντας, όπως είχε πει πριν από ένα μεγάλο διπλό στην Πόρτο, το 95', ο Ρότσα.

Ο Γιαννακόπουλος φλέρταρε για κάποιο διάστημα με χαρακτηριστικά της... "εθνικής αστικής τάξης", στηρίζοντας κατά σειρά Τσίπρα, Τραμπ, Λεπέν και βασικά μέτρα προστατευτισμού για την ελληνική οικονομία και τους φαρμακοβιομήχανους. Αλλά στην πράξη δεν κατάφερε ποτέ να ξεφύγει από αυτό που η 17Ν έλεγε στις προκηρύξεις της "λούμπεν αστική τάξη".

Τέσσερις παίκτες του ΠΑΟ αρνήθηκαν να πειθαρχήσουν στο καψόνι και γύρισαν μόνοι τους με αεροπλάνο στην Αθήνα. Είναι βαρύς ο τίτλος του "αντάρτη" για να τους βαφτίσουμε τέτοιους -πχ όπως κάτι τοπικούς υποψήφιους του δικομματισμού, που κατέβαιναν χωρίς το επίσημο χρίσμα- αλλά στις μέρες μας χρειάζεται να επιβραβεύουμε και τα αυτονόητα. Σε άλλες εποχές βέβαια είναι ζήτημα αν θα τολμούσε κάτι τέτοιο ο Τράκης, απέναντι σε προσωπικότητες όπως ο Ράτζα, ο Ομπράντοβιτς (που τον απέκλεισε) κι ο Γιασικεβίτσιους (που φημολογείται ότι μπορεί να έρθει).

Στην τετράδα της ανταρσίας είναι τρεις Αμερικάνοι -που έχουν συμβόλαιο ως το καλοκαίρι και μπορούν να βρουν εύκολα ένα άλλο στο εξωτερικό- κι ένας μόνο Έλληνας, ο Φώτσης, που πάτησε τα 36 και τους γράφει όλους στα τρία κύπελλα Ευρωλίγκας που έχει πάρει, ενώ μπορεί να έχει κάτι από την τρέλα του κολλητού του, του Λάζαρου.

Κάποιοι μπορεί να περίμεναν περισσότερα από τον Παππά και να είχαν μεγαλύτερες απαιτήσεις. Αλλά αφενός του έχει βγει το όνομα και προσέχει, αφετέρου αν τελειώσει από τους πράσινους, του μένει μόνο το εξωτερικό. Και τέλος πάντων ποτέ κανείς δεν είπε ότι ο Παππάς έχει ολοκληρωμένη συνείδηση επαναστάτη ή ότι είναι κάτι παραπάνω από απλός οπαδός-συνεργαζόμενος με το κόμμα.

Το οποίο είναι το μόνο που έχει μεγάλες πορείες και πραγματικούς αντάρτες. Και θα κολλούσε και σε αυτό ο τίτλος της ανάρτησης, αν σκεφτεί κανείς τι έχει γίνει τα τελευταία χρόνια. Πχ τις πρόσφατες εκδηλώσεις για τα 70χρονα του ΔΣΕ, το "γεωγραφικό-ταξιδιωτικό" βιβλιαράκι στα χνάρια του ΔΣΕ, τα προσκυνήματα στη Μακρόνησο, τις εκδρομές (μεταξύ άλλων και στη Γαύδο), τις περιηγήσεις στο βουνό, τα διήμερα της οργάνωσης, τις διαδηλώσεις στα σύνορα το 99', με τους βομβαρδισμούς, κοκ..

Χτες, βγήκε και το ζευγάρι για τον τελικό του κυπέλλου στο ποδόσφαιρο. Μάχη δικεφάλων για πρώτη φορά από το 1983 (στα πρώτα χρόνια της αλλαγής). Και μάχη Σαββίδη-Μελισσανίδη, για πρώτη φορά στη "νέα εποχή", όπου φαίνεται να αλλάζουν τα κόζια -γι' αυτό ίσως πήραν και κάποια διαιτητικά σπόρια- κι οι δυο τους μονομαχούν για τον έλεγχο της διάδοχης κατάστασης στην ΕΠΟ. Κι αν κάποιος οπαδός δυσκολεύεται να καταλάβει τον όρο "λυκοσυμμαχία" και του πέφτουν πολλές οι συλλαβές, μπορεί να το καταλάβει από την μπάλα και την πρόσκαιρη "φιλία" των δύο προέδρων-καπιταλιστών.

Σήμερα στη Βουλή, η κυβέρνηση της ΔΦΑ κατέθεσε φωτογραφική ρύθμιση που χαρίζει χρέη στο Σαββίδη και κριτικάρει την αντιπολίτευση γιατί κατηγορεί όσους δεν έχουν προσκυνήσει τη δική της διαπλοκή. Νέα τζάκια, παλιά τζάκια, υγιής επιχειρηματικότητα, και δικομματικός καβγάς, ποιος από τους δύο υπηρετεί καλύτερα την αστική τάξη. Αλλά η μεγάλη διαφορά και το ηθικό πλεονέκτημα της ΔΦΑ είναι ότι δεν παίρνει μίζες. Απλώς χαρίζει χρέη, ξεπουλάει τη δημόσια περιουσία και μοιράζει δουλειές και κρατικό χρήμα, χωρίς διακρίσεις κι ιδεοληψίες. Αυτό είναι αριστερό σήμερα...

Χτες επίσης, κάποιοι μπράβοι του Μελισσανίδη, μεταμφιεσμένοι σε οπαδούς (αν και αυτά τα δύο τα χωρίζει, πολλές φορές, τυπική απόσταση) επιχείρησαν να δημιουργήσουν ένταση, σκηνικά και κλίμα τρομοκρατίας στα πέριξ (και μπορεί να είχαν περάσει και στα ενδότερα, αν δεν είχαν βρει αντίσταση) μιας εκδήλωσης του εξωκοινοβουλίου και των αυτοδιοικητικών κινήσεων της Ανταρσυα. Ξεκάθαρη

Όσοι δεν καταλαβαίνουν πόσο καταστροφικό είναι να μπλέκουν την αγάπη τους για την ομάδα με τα συμφέροντα και την τσέπη του προέδρου της, γίνονται ουσιαστικά συνυπεύθυνοι στις τραμπούκικες επιθέσεις των κολαούζων τους.
Από την άλλη, όσοι δυσκολεύονται να καταλάβουν τι σημαίνει οπορτουνισμός, πατάω σε δυο βάρκες κτλ, μπορούν να δουν πχ τη μεσοβέζικη στάση του Βασιλόπουλου, που θέλει να τους κρατήσει όλους ευχαριστημένους -αν και μόνο με αυτό το σκεπτικό δεν εκλέχτηκε.

-Εν τω μεταξύ, στη γειτονική ΠΓΔΜ το φιτίλι ανάβει και τα σύννεφα συσσωρεύονται πλέον σε απόσταση βολής. Αλλά -εντάξει μωρέ τώρα- δε συντρέχει ακόμα σοβαρός λόγος ανησυχίας. Μακριά από εμάς, κι ας είναι και δίπλα μας.
Άσε που φαντάζομαι το δικό μας αριστεροχώρι σε αντίστοιχη περίπτωση εφόδου στο κοινοβούλιο, να ενθουσιάζεται με το "νέο και ελπιδοφόρο" που δεν πρέπει να το σνομπάρουμε, να προσπαθεί να μπολιάσει το αυθόρμητο, κοκ.

-Σε αυτόν το σύνδεσμο, μπορείτε να δείτε την ανακοίνωση της ΚΕ του Κόμματος των Λαών της Ισπανίας, που ενημερώνει για την ύπαρξη φράξιας στο κόμμα και τη διαγραφή μιας σειράς στελεχών του, που αποτελούσαν σχεδόν το 1/3 της παλιάς Κεντρικής Επιτροπής. Ανάμεσα στα τρία ονόματα των νεολαίων πρέπει να είναι και μια (πρώην) σφισσα, που βρέθηκε πολύ πρόσφατα στην Ελλάδα, στα πλαίσια διάφορων εκδηλώσεων.

Το ενημερωτικό σημείωμα δεν αναφέρει διευκρινιστικές λεπτομέρειες για τη φύση και την πολιτική βάση της φράξιας. Όπως και να έχει, δεν είναι ευχάριστη εξέλιξη σε ένα σχετικά μικρό και αδύναμο κόμμα να υπάρχουν τέτοιες περιπέτειες και πισωγυρίσματα. Αν και σε αυτές τις περιπτώσεις, ισχύει το "κάθε εμπόδιο για καλό".

-Την προσεχή Κυριακή, στις 22.15 η ΕΡΤ-2 προβάλλει το ντοκιμαντέρ "Ludlow - Οι Έλληνες στους πολέμους του Άνθρακα" για την εργατική κινητοποίηση στα κολαστήρια των ορυχείων Ροκφέλερ στο Κολοράντο, την αιματηρή καταστολή της και τη θυσία του Λούη Τίκα (Ηλία Σπαντιδάκη) που συνέδεσε το όνομά του με αυτόν τον αγώνα. Συγκεκριμένα η ταινία...

...αφηγείται την ιστορία Ελλήνων μεταναστών, οι οποίοι στις αρχές του περασμένου αιώνα βρέθηκαν στο Κολοράντο να δουλεύουν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες στα ορυχεία του Ροκφέλερ και που μαζί με χιλιάδες άλλους μετανάστες ξεσηκώθηκαν, μετά τη Σφαγή του Λάντλοου, καταφεύγοντας στα όπλα για να υπερασπιστούν τη ζωή τους και το δίκιο τους.

Ο Πόλεμος του Άνθρακα στο Κολοράντο είναι μια ιστορία ξεχασμένη, φυλαγμένη ωστόσο στη μνήμη των παιδιών και των εγγονών τους που μας τη μεταφέρουν με συγκίνηση και υπερηφάνεια για τους παππούδες τους και με θυμό για τις αδικίες που αντιμετωπίσανε.

Η ιστορία συμπληρώνεται από συνεντεύξεις με ιστορικούς και συγγραφείς, τεκμηριώνεται με σπάνιο αρχειακό υλικό και ξαναζωντανεύει με βίντεο και φωτογραφίες της απεργίας και τις εξαιρετικές επιλογές τραγουδιών και μουσικής.

Η παραγωγή είναι της μη κερδοσκοπικής εταιρίας Απόστολος Μπερδεμπές, που είχε αναλάβει και το πολύ αξιόλογο -παρά κάποιες επιμέρους πολιτικές ενστάσεις που μπορεί να έχει κανείς- ντοκιμαντέρ "Ταξισυνειδησία". Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να το παρακολουθήσετε, αν δεν το έχετε δει ήδη.

Υγ: αξίζει να διαβάσετε επίσης αυτήν την επιστολή εργαζόμενου, με αφορμή την πρόσφατη διαφημιστική καμπάνια της αλυσίδας Σούπερ-Μάρκετ Βασιλόπουλος.

Υγ2: όλα τα λεφτά σε σκληρό συνάλλαγμα το σημερινό πρωτοσέλιδο του Γκολ

Περεστρόικα...

Ελληνο-κομμουνιστικοί διάλογοι

Ο διεθνισμός είναι δύσκολη υπόθεση, γιατί δε μιλάς στη μητρική σου γλώσσα και δεν είναι εύκολη η συνεννόηση, ακόμα κι αν υπάρχουν ακατάλυτοι ταξικοί δεσμοί με το συνάδελφο, το διπλανό και τον τρελό τον Ιταλό. Οπότε πονοκεφαλιάζεις μετά από λίγη ώρα και σου έρχεται να το ρίξεις στο ουίσκι, το ούζο και άλλα ποτά που είναι παραλλαγές της γκράπα -όπως έχει αποφανθεί ένας σφος θαυμαστής και πελάτης του Αλφαβητίξ, που αγαπάει τα ψάρια. Κι άντε να τους εξηγήσεις τι είναι "μερακλής", τι νοηματικές προεκτάσεις έχει, τι είναι μ-λ*κας με περικεφαλαία, τι είναι η περικεφαλαία και γιατί την φοράει, ή τι είναι φλώρος.

Σαν τη Βαβέλ στις διεθνείς συναντήσεις εργατικών και κομμουνιστικών κομμάτων, όπου το βασικό είναι να μιλάς την ίδια πολιτική γλώσσα με τους συντρόφους, για να μη χαθείς στη μετάφραση των κλασικών. Και να μη συνδυάζεις την ευρυμάθεια στις ξένες γλώσσες (αν είσαι πολύγλωσσος) με την πολιτική διγλωσσία. Πώς να τους εξηγήσεις όμως όσα όλα θες; Τα λογοπαίγνια ή τα βαθιά πολιτικά νοήματα;

-The struggle of classes remains historically remains... adikaioti.
-You mean unjustified?
-Πες το κι έτσι.
Δώσε βάση, αρχίζει το νόημα, αν δεν προσέξεις το 'χασες...

-So this guy in India was Ghandist and used his method.
-Oh you mean pathetic resistance.
-No, no. I mean passive resistance.
-Yes, you 're right. But if you think it, it's really pathetic as a struggle method, isn't it?

Η Ινδία που λες έχει 28 διαφορετικά ιδιώματα -ακόμα κι η ΕΕ των 27 έχει πλέον λιγότερα μέλη- που δε μοιάζουν ιδιαίτερα μεταξύ τους, σε βαθμό που να πηγαίνουν από το ένα κρατίδιο στο άλλο και να μην καταλαβαίνουν οι μεν τους δε, ή να μην μπορούν καν να καταλάβουν τι λέει ο κατάλογος, για να παραγγείλουν. Έχουν όμως δύο επίσημες κοινές γλώσσες, τα "ίντι" και τα αγγλικά -που είναι άτυπα επίσημη γλώσσα και στην ΕΕ, αλλά ποτέ δεν ξέρεις, μετά το brexit.

Το νερό στα σανσκριτικά (πρέπει να) λέγεται "νιρ" κι έχουν πιθανότατα κοινή ρίζα, αν κι εμείς παλιά το λέγαμε "ύδωρ". Και δεν το έχουμε κοινό με τους λαούς της άλλης Ευρώπης, ούτε στη γλώσσα, ούτε και στη χρήση, γιατί έξω -σχεδόν- πουθενά δε στο φέρνουν τζάμπα, συχνά προτιμούν το μεταλλικό ή μπορεί να στο προσφέρουν σε σφηνοπότηρο (!) λες και το χρειάζεσαι, για να καταπιείς το χάπι σου.

Αυτός ο Ινδός λοιπόν χρησιμοποίησε τα μίντια για να αποκτήσει δημοσιότητα και δύναμη, είπε πως δε θα αναμιχθεί με την πολιτική και στη συνέχεια ίδρυσε κόμμα, κάνοντας flip-flop (κωλοτούμπα, σα να λέμε) ενώ αξιοποίησε ένα κίνημα που έμοιαζε με τους αγανακτισμένους. Κι είναι όλα τόσο οικεία, ένα μείγμα Τσίπρα και Σταύρου Θεοδωράκη, με ολίγη από Μπέπε Γκρίλο από την αυτοδιοίκηση και τα κρατίδια που χρησιμοποίησε ως όχημα... Όλα εκτός από τα μεγέθη -και κάποιους ποιοτικούς δείκτες που ακολουθούν διαλεκτικά την ποσότητα.

Μια μειονότητα πχ μπορεί να φτάνει τις 100 εκατομμύρια ψυχές (δεκαπλάσιες από τον πληθυσμό της Ελλάδας). Μια πόλη να θεωρείται πως έχει μείνει στάσιμη -πχ η Καλκάτα που εμείς δεν τη λέμε έτσι- γιατί δεν έχει ξεπεράσει τα 10 εκατομμύρια κόσμο. Μια απεργία να έχει μόλις μερικές εκατοντάδες χιλιάδες που συμμετέχουν, όπως μας έλεγε ένας Ινδός σφος στο περσινό φεστιβάλ. Αλλά νεκρώνουν τα πάντα κι έχουν καλή περιφρούρηση, άγρια κι άκρως αποτελεσματική, σε σημείο που να διαλύουν όσα μαγαζιά ανοίγουν σε μέρα απεργίας ή τα μέσα μεταφοράς με τους απεργοσπάστες οδηγούς.

Κι εκεί δεν έχουν μ-λ με μπράκετ (παρένθεση) και παύλα πίσω ή κεφαλαία μπροστά (εκτός μπράκετ) αλλά το ΚΚΙ (ΜΛ), σε διάκριση με το ΚΚΙ (Μ), που είναι το δικό μας, αλλά δεν ξέρω απέναντι σε ποιο διαφοροποιείται με αυτήν την παρένθεση κι αν υπάρχει ΚΚΙ σκέτο.

Que hora es? Estamos despiertos ya...
-Do you know stoa?
-...
-It' an architect style. Like a tunnel, or a corridor but with columns. For example the stoa of Attalos, in Ancient Agora. But how do you call it in English?
-I don't know.
-Well in spanish, do you know how you tell 'stoa'?
-...
-Estoa...

Αυτό με τα θήτα των ισπανών που τσεβδίζουν (ή ψευδίζουν κατά άλλους) είναι αστικός μύθος. Που τον επιβεβαιώνεις νοερά όμως μόλις τους ακούσεις να μιλάνε για τη Θαραγόθα, τον Μπάθκεθ, ή το Θόρο, που εμείς τον λέμε Ζορό και σημαίνει αλεπού, και το Βάσκο Θουρουτούθα της Ρεάλ Σοθιεδάδ.
Αυτό που ισχύει όμως είναι ότι αδυνατούν να προφέρουν οποιαδήποτε λέξη ξεκινάει από [σ] κι άλλο ένα σύμφωνο, χωρίς να κολλήσουν μπροστά κι ένα [ε]. Κι έτσι τους ακούς να μιλάν για τον Εστάλιν, τον Εσπίδερμαν και το εσκί. Κι ευτυχώς που λένε hoz y martillo αντί για εσφυροδρέπανο. Και είναι ενδιαφέρον πως για τα μέλη του κόμματος δεν έχουν μόνο τη λέξη 'miembro' αλλά και το 'miltante'. που δείχνει τη στράτευση που απαιτεί ο οργανωμένος αγώνας.

Ο φίλος είναι από τη Βαλένθια, που τη θεωρεί το καλύτερο μέρος του κόσμου κι ας μην ξέρει πολλά για την ποδοσφαιρική της ομάδα -εκτός από το ότι την αγόρασε ένας Ασιάτης και την έχει διαλύσει, αφού έκανε πορεία υποβιβασμού στον πρώτο γύρο. Μπορεί όμως να βρεθεί στη Βαρκελώνη και να κλείσει τα μάτια του, νομίζοντας πως είναι στην πατρίδα του, γιατί η Καταλονία έχει πολλές ομοιότητες με τη δική του περιφέρεια (comunidad).

Και θεωρεί πως οι Podemos έχασαν τις εκλογές γιατί ήταν υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας, αλλά αν είχαν διαφορετική θέση, μπορεί να τις κέρδιζαν. Κι αυτός δεν τους ψήφισε γιατί ενώθηκαν με την "Ενωμένη Αριστερά" (Izquierda Unida) που του φάνηκε πολύ... αριστερά -εστον εσταυρό και εστο εσφυροδρέπανο που σου κάνω- ενώ αυτός υποστήριζε το μετριοπαθή αντίπαλο του "αριστερού" Ιγκλέσιας, και τελικά το έριξε στους Ciudadanos, γνωρίζοντας πως κατά βάθος είναι πολύ δεξιοί, σαν πολιτική αυτοκτονία (ή μήπως ευθανασία;).
Το Ποτάμι μέσα μου (El mar adentro).

-You don't like Poland? Not even one national hero, or one thing from your country?
-No not really.
Θα κολλούσε εδώ και μια παραφρασμένη ατάκα του Αρκά: υπάρχουν ένα-δυο πράγματα που μου αρέσουν, αλλά προτιμώ να μην τα σκέφτομαι.

Η κοπέλα δεν ήξερε βέβαια τη Λούξεμπουργκ -που έδρασε κυρίως στη Γερμανία- πόσο μάλλον το Φέλιξ Τζερζίνσκι. Δεν ήξερε ούτε το Βαζέχα -ούτε καν με το κανονικό του όνομα ως Βαρτζίχα- πόσο μάλλον τον Βάντσικ (που σήμερα είναι λέει προπονητής τερματοφυλάκων στον Ολυμπιακό Βόλου). Και τελικά καταλήξαμε στην Κιουρί. Πού να ήξερε όμως πως κι αυτή δικιά μας πρέπει να ήταν -αν δε με απατά η μνήμη μου...

Έχει κι αυτή τα δίκια της από μια άποψη, όταν τονίζει πόσο θρησκόληπτοι είναι οι περισσότεροι συμπατριώτες της και τον καταλυτικό, σκοταδιστικό ρόλο που παίζει η καθολική εκκλησία στα πράγματα. Κι είναι δυστυχώς πλήρως αντιδραστικοί σε πολιτικό επίπεδο, σαν τα τελευταία σκίτσα του Αρκά, κι ας μην είχαμε τον ίδιο ορισμό για το δίπολο "πρόοδος κι αντίδραση" με την Πολωνέζα συνομιλήτρια.

Ναι αλλά αν δεν αγαπάς το λαό σου πώς θα αγαπήσεις τους άλλους λαούς; Πιθανότατα δε θα το κάνεις. Θα αγαπήσεις όμως την ΕΕ, όπως οι "μένουμε Ευρώπη", και θα έχεις βρει στο φαντασιακό σου το μέτρο και τον οπισθοδρομικό πόλο (πχ ευρωσκεπτικιστές) που την καθιστά προοδευτική και δημοκρατική...

Τουλάχιστον η κοπέλα αναγνώριζε-καταλάβαινε ότι η κατάσταση πριν το 89' παρείχε μια προσωπική σταθερότητα, μια βάση για να ξεκινήσεις τη ζωή σου που δεν υπάρχει τώρα για τους περισσότερους. Αλλά τότε δεν είχες...ελευθερία. Δεν μπορούσες να ταξιδεύεις συχνά... Ενώ τώρα είσαι ελεύθερος να σηκωθείς να φύγεις από έναν τόπο που δε σε λυπάται. Κι αυτό θεωρείται ελευθερία...

Λέει επίσης πως δεν είχε δει ποτέ της τόσο γαλάζιο ουρανό, όπως στην Ελλάδα.
Ίσως να είναι κι αυτό κομμάτι της ελληνικής ιδιαιτερότητας, που κρατάει το βάθος του ουρανού πάντα κόκκινο, μέχρι τη δική μας έφοδο...

Ενός κακού μύρια έπονται

BRexit δε θέλατε λαοί της Βρετανίας; Ακυβερνησία δε θέλατε λαοί της Ισπανίας; Να τώρα λοιπόν τα πρώτα αποτελέσματα. Λουστείτε τις συνέπειες των αποφάσεών σας...

Ταπεινωτικός αποκλεισμός για την εθνική Αγγλίας από τους "σον" της Ισλανδίας, που έχουν για τερματοφύλακα ένα σκηνοθέτη και περισσότερα ενεργά ηφαίστεια απ' ό,τι επαγγελματίες παίκτες, όπως έγραψε ο Γκάρι Λίνεκερ -αλήθεια θυμάται κανείς, χωρίς να το γκουγκλάρει, το όνομα εκείνου του ηφαίστειου που εξερράγη το 10' και γέμισε καπνούς όλη την Ευρώπη; Κι έχουν πιο προβλέψιμες καταλήξεις καταλήξεις κι από τους Γαλάτες στο Αστερίξ (ή από τους βάρβαρους στο "Αστερίξ και οι Νορμανδοί"). Και είχαν την άνωθεν βοήθεια του Ευλόγησον, κι έναν κρυφό πράκτορα στον αντίπαλο πάγκο, τον Ρόι Χόντσον. Λες και χρειάζονται οι Άγγλοι προπονητική βοήθεια, για να αποκλειστούν. Α, και μην ξεχνάτε. Φέτος θα είναι η χρονιά τους.

Πάρε κι εσύ Ισπανία ένα ξεγυρισμένο χαστούκι από την Ιταλία, με τη μακρόχρονη παράδοση των κυβερνήσεων συνεργασίας και των πολυκομματικών πόλων. Γιατί αυτή η ομάδα συνέδεσε τη λάμψη της με το καλό φεγγάρι και την κυριαρχία της Μπάρτσα του Γκουαρντιόλα και την παρακμή της με το κλείσιμο αυτό του κύκλου. Και δεν μπορεί να έχουν όλοι την τύχη της Ρεάλ, για να φτάσουν στον τελικό με άκοπα σταυρώματα (αν βέβαια δεν είχαν χάσει από τους Κροάτες στον όμιλο, θα 'ταν στην καλή πλευρά του ταμπλό και θα τα είχαν όλα έτοιμα στρωμένα ως το Παρίσι. Κακό του κεφαλιού τους...)

Η Βρετανία κι η Ισπανία είναι δύο πολυεθνικά βασίλεια, όπου μπορεί να χάσεις τον μπούσουλα και να μπερδευτείς χειρότερα απ' ό,τι με τις διασπάσεις του εξωκοινοβουλίου. Υπάρχει καταρχάς το ΗΒ, που είναι όμως κάτι διαφορετικό από την Κοινοπολιτεία, με τις παλιές βρετανικές αποικίες, αλλά δεν ταυτίζεται ούτε με την Αγγλία, ούτε καν με τη Βρετανία ως νησί, γιατί παίρνει και το βόρειο κομμάτι της Ιρλανδίας, και γίνεται Μεγάλη Βρετανία (σαν αυτή που έπρεπε να ανατινάξουμε το 44, αλλά...) Εκτός κι αν τη χάσει τώρα με δημοψήφισμα, όπως και τη Σκωτία, που θέλει να μείνει στην ενωμένη Ευρώπη (αυτή τη γλίτωσε και δεν τη λέμε Ηνωμένη) που ξεσκίζεται από αντιθέσεις και φυγόκεντρες τάσεις. Όπως έγραψε κι ο Μώμος στο τουίτερ: φεύγουν Σκωτία, Β. Ιρλανδία, η Μεγάλη Βρετανία γίνεται Βρετανία, διεκδικεί το όνομα η Γαλλία λόγω Βρετάνης, από το Ηνωμένο Βασίλειο (Η.Β) φεύγει το "Η" και το φωνάζουν όλοι Βασίλη.
Κι υπάρχει πάντα το Γιβραλτάρ (και το ενδεχόμενο συγκυριαρχίας) ως συνδετικός κρίκος με την επόμενη παράγραφο.

Στην Ισπανία υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερα διαφορετικά ιδιώματα, που δεν ξέρω πώς θα ΄ταν καλύτερο να τα χαρακτηρίσουμε (γλώσσες, διαλέκτους, κτλ), αλλά είναι πολύ αμφίβολο αν μπορεί να τα καταλάβει κάποιος που μιλάει Καστιγιάνικα (τα επίσημα Ισπανικά). Ιδίως τη γλώσσα των Βάσκων (Euskadi) που πρέπει να παραμένουν αναλλοίωτα (και... σεχταριστικά απομονωμένα) πριν καν εμφανιστούν στη γειτονιά μας τα ινδοευρωπαϊκά φύλα. Κι υπάρχουν τουλάχιστον δύο κοινότητες-περιφέρειες (comunidades), που είναι αυτόνομες αλλά επιδιώκουν την ανεξαρτησία τους. Κι αν αυτό πριν από κάποια χρόνια είχε το χαρακτήρα της εναντίωσης στον Φράνκο και γενικά προοδευτικό πρόσημο, σήμερα γίνεται από μάλλον αντιδραστική, εθνικιστική σκοπιά, με βάση τα συμφέροντα της καταλανικής αστικής τάξης, που δε θέλει να πληρώνει τα σπασμένα του φτωχού νότου (Ανδαλουσία) και πιστεύει πως μόνη της θα πορευτεί καλύτερα. Περίπου ό,τι γίνεται και στο BRexit δηλαδή...

Τώρα, πώς ακριβώς καταφέρνουν να τα συμβιβάζουν όλα αυτά στο πρόγραμμά τους και τι θέση παίρνουν κάποια κόμματα με εκπροσώπους σε πανεθνική κλίμακα, όπως οι Podemos, που βγαίνουν πρώτοι σε Καταλονία και Βασκονία, η απάντηση είναι σαφής: έλα ντε. Προσωπικά, μου θυμίζουν πολύ "το Δώρο του Καίσαρα" από το Αστερίξ, όπου στο γαλατικό χωριό γίνονται εκλογές, η αντιπολίτευση προσπαθεί να συσπειρώσει κάθε πικραμένο από τη διακυβέρνηση του Μαζεστίξ, όπως τον ένα βαστάζο του και τον ψαρά Αλφαβητίξ, και καταλήγει να υποστηρίζει την υποχρεωτική και ταυτόχρονη κατανάλωση ψαριού και κρέατος, για να τους αφήσει όλους ικανοποιημένους.

Κι αφού μιλήσαμε για γαλατικά χωριά, κάπως έτσι μοιάζουν οι συνεπείς αδελφές δυνάμεις, σε αυτές τις χώρες. Τόσο το νέο ΚΚΒ -που δεν έχει σχέση με το ανοιχτά φιλοΠΑΣΟΚικό (αν έγραφα φιλΕργατικό, θα χανόταν το νόημα) ΚΚΒ. Όσο και το ΚΚ των Λαών της Ισπανίας, που δεν παίρνει ούτε καν 30 χιλιάδες ψήφους (όσοι πηγαίνουν κατά μέσο όρο σε έναν αγώνα της Primera Division), σε διάκριση με το ΚΚΙ που την είδε Σύριζα και ενώθηκε με τους Podemos. Όσο και το ΚΚΓ στη Γαλλία, όπου οι αδελφές μας δυνάμεις βρίσκονται συγκεντρωμένες σε κάποια διαμερίσματα του Παρισιού, για να θυμίζουν πιο πολύ γαλατικά χωριά.
Κι αν για τις δύο πρώτες περιπτώσεις, έχουμε τα διαλυτικά αποτελέσματα του τρεϊντγιουνιονισμού και του ευρωκομμουνισμού, είναι ζήτημα τελικά τι ακριβώς γίνεται με το απεργιακό κίνημα στη Γαλλία, κι αν θα αφήσουν να τους νικήσει το όπιο του EURO ή το (χρυσωμένο) υπνωτικό χάπι ενός ρεφορμιστικού συμβιβασμού.

Από ιστορική σκοπιά, να σημειώσουμε επίσης ότι μιλάμε για δύο ξεπεσμένες, ξεδοντιασμένες αυτοκρατορίες, που κάποτε κυριαρχούσαν παγκόσμια, πολέμησαν και μεταξύ τους και τώρα έχουν αρκετά κατάλοιπα της πληγωμένης εθνικής συνείδησης, που (αν και συνείδηση) δε συνειδητοποιεί ακριβώς την απώλεια αυτών των πρωτείων. Πχ σαν τους διάφορους αγγλοχτυπημένους οπαδούς, που νομίζουν πως έχουν το καλύτερο ποδόσφαιρο στον κόσμο, επειδή κάποτε η Λίβερπουλ, κτλ...
Θαυμάσια ασίστ (που θα έλεγε κι ο ισπανολάτρης Μανόλο) για την επόμενη παράγραφο.

Από αθλητική, ποδοσφαιρική σκοπιά, οι Άγγλοι κι οι Ισπανοί έχουν τα πιο δυνατά πρωταθλήματα και τους πιο ακριβούς συλλόγους, που κυριαρχούν στις ευρωπαϊκές διασυλλογικές διοργανώσεις. Αλλά σε επίπεδο εθνικών ομάδων, θεωρούνται από τους πιο ηττοπαθείς, τους μεγαλύτερους loser διαχρονικά. Η Ισπανία κατάφερε να αποτινάξει αυτή τη ρετσινιά στον προηγούμενο θριαμβευτικό της κύκλο, που μόλις έκλεισε, αλλά οι Άγγλοι παραμένουν εγγύηση για τη (νυχτερινή) διασκέδαση, από τον εκάστοτε τρύπιο τερματοφύλακά τους, μέχρι τον εκάστοτε προπονητή τους, ακόμα και όταν ξεχειλίζει από ταλέντο η ομάδα τους.

Το ωραίο είναι πως η Ισπανία παραμένει τυπικά ενιαία ως εθνική (Roja) και πρωτάθλημα (κι ας έχει ζητήματα με τον Καταλανό Πικέ, που δεν πανηγυρίζει πολύ τα ισπανικά γκολ, χώρια κάτι περίεργες χειρονομίες που κάνει κατά τη διάρκεια του εθνικού ύμνου. Ο οποίος πάντως δεν έχει λόγια, αφενός γιατί σε ποια γλώσσα θα ήταν κι αφετέρου γιατί σιγά μη συμφωνούσαν μεταξύ τους τι να λέει).

Σε αντίθεση με τη Βρετανία, που έχει τέσσερις διαφορετικές εθνικές ομάδες και ξεχωριστά πρωταθλήματα (όπως το σκωτσέζικο). Αλλά το ΗΒ κατεβαίνει με ενιαία αποστολή στους Ολυμπιακούς Αγώνες (σαν τους Γαλάτες που κατέβηκαν ως Ρωμαίοι, μαζί με τους κατακτητές του, στην ομώνυμη περιπέτεια του Αστερίξ). Αλλά οι Βορειο-Ιρλανδοί κατεβάζουν ενιαία εθνική με τους άλλους Ιρλανδούς, τους... ΕΙΡΕγιώτες, σε άλλα αθλήματα. Αλλά οι Ουαλοί έχουν δική τους ποδοσφαιρική ομοσπονδία και εθνική, με τις ομάδες τους όμως να συμμετέχουν στο πρωτάθλημα της Αγγλίας (Κάρντιφ, Σουόνσι). Και για αυτό παίκτες σαν το Ράιαν Γκιγκς έμειναν χωρίς διακρίσεις σε αυτό το επίπεδο, γιατί έπαιζαν σε αδύναμες εθνικές ομάδες, και με την απορία τι θα γινόταν, αν μπορούσαν να παίξουν πχ στην εθνική Αγγλίας (τίποτα πιθανότατα, γιατί εντάξει, Αγγλία είσαι). Αλλά η Ουαλία φέτος είναι η μόνη βρετανική ομάδα που συνέχισε στην οκτάδα, μετά από το μαζικό BRexit στη φάση των 16 (είχε γίνει και το δημοψήφισμα), σε ένα φινάλε που ούτε ο τερματοφύλακας των Ισλανδών δε θα το σκηνοθετούσε καλύτερα.

Και τώρα έχουμε προημιτελικά με το ευρωπαϊκό clasico, Ιταλία-Γερμανία, αλλά αυτά εν καιρώ...

Είχα προβλέψει και ένα μέρος για τη σημερινή πολιτική κατάσταση σε Βρετανία και Ισπανία, και την ελπίδα που έρχεται από το BRexit και τους Podemos, hope, esperanza, από το esperar, που σημαίνει "περίμενε" ως τη Δευτέρα Παρουσία. Αλλά έχουμε ξεφύγει σε έκταση και γενικώς και δε βρέθηκε χώρος. Όχι για την ανάλυση, για την ελπίδα...

Υγ: η αθλητική ανάλυση θα μπορούσε να είναι και μικρότερη (ή και όχι). Αλλά τη βρίσκω αφάνταστα, καθώς φαντάζομαι τα ξινά μούτρα κάποιων στρυφνών, σοβαροφανών δημοσιολόγων, που μας κοιτάνε υποτιμητικά για τα "ταπεινά μας πάθη" κι εκτονώνουν τη δική τους καφενειακή διάθεση στα σοβαρά, πολιτικά θέματα και τις "αναλύσεις" τους για το ΚΚΕ. Αν ξεγκάβλωναν όμως (όπως το λέμε στη Θεσσαλονίκη) λίγο με την μπάλα, μπορεί να ήταν καλύτερα για όλους μας...

Αποσπάσματα για τον ισπανικό εμφύλιο

Τα παρακάτω αποσπάσματα προέρχονται από τη δίτομη ιστορία του ισπανικού εμφυλίου του Χιου Τόμας (στα ελληνικά κυκλοφόρησε επί χούντας από τις εκδόσεις Τολίδη), που δε γράφει προφανώς από τη δική μας σκοπιά. Αλλά αυτό δίνει μεγαλύτερη αξία ίσως σε κάποιες παραδοχές που κάνει.

Ξεκινάμε καταρχάς με ένα γενικό απόσπασμα που επιβεβαιώνει πως στον ισπανικό εμφύλιο δοκιμάστηκε το στρατηγικό σχέδιο όλων των πολιτικών δυνάμεων (με την υποσημείωση πως εκ των υστέρων μπορεί να κάνουν την αυτοκριτική τους πάνω σε αυτό το σχέδιο) για αυτό κι έχει τόσο μεγάλη ιστορική αξία.

Από μια γενική άποψη, ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος ήταν πρωταρχικά το αποτέλεσμα γενικών ευρωπαϊκών σκέψεων και κινήσεων επί της Ισπανίας. Άλλωστε από τον 16ο αιώνα και μετά, κάθε καινούρια μεγάλη πολιτική ιδέα της Ευρώπης γινόταν δεκτή με μεγάλο ενθουσιασμό από μια ομάδα Ισπανών και ταυτοχρόνως μια άλλη αντετίθετο με πείσμα, και καμιά διάθεση συμβιβασμού δε φαινόταν να υπάρχει ούτε από τη μια πλευρά ούτε από την άλλη: ο διεθνής ρωμαϊκός καθολικισμός των Αψβούργων, η απολυταρχία των Βουρβόνων, ο γαλλικός επαναστατικός φιλελευθερισμός, ο ρομαντικός και κατόπιν εμπορικός σεπαρατισμός, ο σοσιαλισμός, ο Κομμουνισμός, ο Αναρχισμός και ο Φασισμός: με εξαίρεση τον τελευταίο, όλες αυτές οι αντιλήψεις πέρασαν στην Ισπανία με τις οξύτατες αντιθέσεις του φωτός και της σκιάς, πράγμα που είναι το πιο χαρακτηριστικό διακριτικό του Ισπανικού τοπίου και που είναι τόσο θαυμάσια απεικονισμένο στη ζωγραφική του Μεξικάνου Ντιέγκο Ριβέρα.
Η οξύτητα με την οποία αυτές οι πολιτικές απόψεις διίσταντο μεταξύ τους στην Ισπανία, είναι μοναδικά ισπανική. Ποτέ κανείς δεν υπήρξε τόσο απολυταρχικός όσο οι Ισπανοί απολυταρχικοί. Οι αρετές και τα προνόμια του φιλελευθερισμού πουθενά αλλού δε διακηρύχθηκαν καλύτερα παρά όσο από τους Ισπανούς φιλελεύθερους. Οι ισπανοί αναρχικοί είναι οι μόνοι αναρχικοί στην Ευρωπαϊκή ιστορία που άφησαν τη σφραγίδα τους επάνω σε γεγονότα. Ακόμα και το 1936, υπήρχαν στα Κορτές -με εξαίρεση τους αναρχικούς που μποϋκοτάριζαν τις εκλογές- αντιπρόσωποι όλων των πολιτικοκοινωνικών θεωριών που αναφέρθηκαν πιο πάνω, ακόμα και των Αψβούργων -παρόλο που οι απόψεις τους ήταν τετρακοσίων ετών. Έτσι η ζωή στην Ισπανία ήταν το δοκιμαστήριο όπου δοκιμάζονταν οι πολιτικές ιδέες της Ευρώπης. Οι συνήγοροι κάθε ιδέας επιθυμούσαν να επιβάλουν τις δικές δικές τους αποκλειστικά απόψεις και να καταρρίψουν όλες τις άλλες τόσο βάναυσα και τόσο ολοκληρωτικά, όπως είχαν διωχθεί οι Μαυριτανοί και οι Εβραίοι τον 16ο αιώνα. Κάθε ομάδα επιθυμούσε να σταθεί εφάμιλλη του Ισπανού στρατηγού του 19ου αιώνα Ναρβάεθ, ο οποίος όταν το ρώτησαν, στο κρεβάτι του θανάτου που βρισκόταν, αν είχε συγχωρήσει τους εχθρούς του, απάντησε: "Τους εχθρούς μου; Δεν έχω. Τους σκότωσα όλους".

Συνεχίζουμε με κάποια στοιχεία για τη διαβόητη διεθνή επιτροπή μη-επέμβσης εξωτερικών δυνάμεων στον ισπανικό πόλεμο.

Στις 9 Σεπτεμβρίου επίσης συνεδρίασε για πρώτη φορά στο Λονδίνο η επιτροπή μη επεμβάσεως.
(...) Ο Γκράντι είχε λάβει οδηγίες από τον Τσιάνο "να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να λάβει όλη η δραστηριότητα της επιτροπής απόλυτα πλατωνικό χαρακτήρα". Αργότερα ο Ρίμπεντροπ παραδεχόταν ασύστολα ότι καλύτερο όνομα για την επιτροπή μη-επεμβάσεως θα ήταν το "επιτροπή επεμβάσεως".
(...) Σχετικά με τους κομμουνιστές, ο Τορέζ στις 7 Σεπτεμβρίου προσπάθησε να πείσει τον Μπλουμ να αλλάξει την τακτική του σχετικά με τη βοήθεια στην Ισπανία. Παρόλο που απέτυχε, ανέλαβε την υποχρέωση να μην ψηφίσουν οι κομμουνιστές εναντίον της κυβερνήσεως στην Εθνοσυνέλευση.

Τα παρακάτω στοιχεία αφορούν το τεχνικό κομμάτι του πολέμου, που στη συγκεκριμένη περίπτωση αποδείχτηκε καθοριστικό, καθώς έμπλεκε με διάφορες πολιτικές ιδεοληψίες.

Στο τέλος του πρώτου δεκαημέρου του Οκτωβρίου η Δημοκρατία αντιμετώπισε για μια ακόμη φορά ήττες σε όλες τις πλευρές. Ο Λάργκο Καμπαγιέρο αρνήθηκε να κινητοποιήσει τη μεγάλη οικοδομική βιομηχανία της Μαδρίτης για να ανοίξουν χαρακώματα, με την πρόφαση ότι δεν υπήρχαν ούτε φτυάρια ούτε συρματοπλέγματα. Πρόσθεσε ότι οι Ισπανοί πρέπει να πολεμούν πίσω από τα δέντρα και ποτέ μέσα από τα χαρακώματα. Η Γαλλίδα δημοσιογράφος Σιμόν Τερύ έγραφε την παρατήρηση του Καμπαγιέρο: "Μα τι λοιπόν; Μήπως νομίζετε ότι οι Ισπανοί μπορούν συνεχώς να πολεμούν κάτω από τη γη; Σαν αρουραίοι;"
Με την αποτελεσματικότητα του καλά οργανωμένου κομμουνιστικού Πέμπτου Συντάγματος, οι κομμουνιστές πίεσαν τον Λάργκο Καμπαγιέρο να οργανώσει κανονικό στρατό, εκείνος όμως επέμενε ότι οι Ισπανοί είναι πολεμιστές - guerillas. Στρατολόγησε στις 30 Σεπτεμβρίου τις κλάσεις 1932 και 1933, αλλά προς μεγάλη οργή των κομμουνιστών, επέτρεψε στους στρατευομένους, εφόσον πρόκειται για αναρχικούς, να κατατάσσονται στις μονάδες της Εθνικής Συνομοσπονδίας Εργατών. Οι κομμουνιστές ηγέτες κατέκριναν δριμύτατα τον πρωθυπουργό για τη σχολαστικότητά του, τη γραφειοκρατία ματαιοδοξία του, την προσήλωσή του στους παλιούς αναξιόπιστους στρατηγούς.

(...)

Πάντως, η πιο αξιοθαύμαστη από τις δημοκρατικές δυνάμεις στις Σιέρρες ήταν αυτή που ιδρύθηκε από το κομμουνιστικό κόμμα: το Πέμπτο Σύνταγμα. Ονομάστηκε έτσι από το γεγονός ότι οι κομμουνιστές ήθελαν να το οργανώσουν επάνω σε στρατιωτικές βάσεις, εμπνευσμένες από αυτές των τεσσάρων συνταγμάτων που αποτελούσαν τη φρουρά της Μαδρίτης, και να μη στηριχθούν στην επαναστατική και ενθουσιώδη απειθαρχία των μαχητικών οπαδών.
(....) Το Πέμπτο Σύνταγμα υιοθέτησε το σύστημα των πολιτικών κομισάριων, τους οποίους είχε χρησιμοποιήσει ο Κόκκινος Στρατός κατά το Ρωσικό εμφύλιο πόλεμο. Έργο τους βασικό ήταν να κατατοπίζουν ακριβώς τους στρατιώτες για ποιο λόγο πολεμούσαν.

Αν κρίνει κανείς από τα αποσπάσματα, μπορεί να σχηματίσει την εντύπωση πως ο συγγραφέας διάκειται θετικά απέναντι στους κομμουνιστές. Κάτι που δεν ισχύει ούτε κατά προσέγγιση, καθώς ο Τόμας στερείται της στοιχειώδους έστω αντικειμενικότητας και αξιοπιστίας σε κάποια σημεία. Κατά την περιγραφή της τακτικής στροφής των Λαϊκών Μετώπων πχ επιλέγει ως χαρακτηριστικό σημείο της θέσης του Ντιμιτρόφ το παρακάτω απόσπασμα, που μπορεί να πείθει τους Άγγλους αναγνώστες του, αλλά αμφιβάλλω αν έχει ειπωθεί πραγματικά ποτέ από το Βούλγαρο κομμουνιστή ηγέτη.

Είναι αναγκαία η δημιουργία ενός Λαϊκού Μετώπου, που θα συντονίσει μια κοινή δράση με τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Δεν μπορούμε άραγε να επιδιώξουμε την ένωση κομμουνιστών, σοσιαλδημοκρατών και καθολικών με τους υπόλοιπους εργάτες; Θυμηθείτε τον παλιό μύθο για την κατάκτηση της Τροίας. Οι πολιορκητές είχαν βρεθεί σε αδυναμία να πετύχουν τη νίκη, ως τη στιγμή που με τη βοήθεια του Δούρειου Ίππου κατόρθωσαν να φτάσουν στην καρδιά του εχθρικού στρατοπέδου. Κι εμείς λοιπόν, εργάτες-επαναστάτες, ας μη διστάσουμε να ακολουθήσουμε την ίδια τακτική.

Αντί επιλόγου, συμπεριλαμβάνω ένα απόσπασμα από τις ταξιδιωτικές εντυπώσεις του Ουράνη με τον τίτλο "Ισπανία". Ο Ουράνης περιγράφει όσα είδε σε ένα ταξίδι του στα χρόνια της δεύτερης ισπανικής δημοκρατίας, λίγο πριν τον εμφύλιο, και αποδίδει πολύ εύστοχα την κατάσταση στην οποία ζούσε η συντριπτική πλειοψηφία του αγροτικού πληθυσμού της χώρας.

Όσοι έχουν ένα μικροχώραφο κουτσοζούν, ίσαμε την ημέρα που μια καταστροφή συγκομιδής τους αναγκάζει να καταφύγουν στους τοκογλύφους για να αγοράσουν νέα σπορά. Από την ημέρα εκείνη το χωράφι τους είναι ξεγραμμένο. Το διατηρούν ονομαστικά κάμποσο καιρό, μοχθώντας να απαλλαγούν από το χρέος τους, χωρίς τοις εκατό, προσθέτονται ολοένα στο κεφάλαιο, μια νέα καταστροφή μεγαλώνει περισσότερο το χρέος, και φτάνει μια ημέρα που ο Καστιγιάνος χωρικός, όχι μόνο χάνει το χωράφι του, αλλά είναι κι αναγκασμένος να δίνει τα παιδιά του στον τοκογλύφο, για να τον δουλεύουν στην εποχή του θερισμού... Οι άλλοι, εκείνοι που δεν είχαν ποτέ τους χωράφι, δεν ξέρουν άλλη ζωή από το ξενοδούλεμα, με το μεροκάματο στα μεγάλα κτήματα. Το μεροκάματο αυτό είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση κι οι επιστάτες βρίσκουν πάντα λίγο που τους δίνουν με το άλλο. Συχνά όμως κι αυτό το λίγο οι καταστροφές της συγκομιδής το κάνουν προβληματικό.Στα άθλια καλύβια των πουέμπλος εγκαθίσταται η πείνα - η πραγματική πείνα.

Ένα φάντασμα πλανάται

Οι Ποδέμος (με δέλτα παιδιά, αλλιώς είναι σα να ακούς τον Γκέραρντ να μιλάει για "ποντόσφαιρο") δεν είναι Σύριζα και δε νιώθουν την ανάγκη να παίξουν αντάρτικα για εξωτερική κατανάλωση, πχ την Καρμέλα ή το Ρεχιμιέντο Κίντο (βένγκα χαλέο, χαλέο). Αλλά η επιλογή του τραγουδιού των Ghostbusters (κυνηγοί φαντασμάτων) από την ομώνυμη εϊτίλα ταινία, το βράδυ των εκλογών, δε στερείται σημειολογίας.
Είσαι το αστικό σύστημα, βλέπεις ένα απειλητικό φάντασμα να πλανάται πάνω σου (έχοντας πάρει σάρκα και οστά μάλιστα στο ενδιάμεσο) και τα παλιά σου εργαλεία να ξεφτίζουν.
Who you gonna call;
Μα φυσικά τους καλούς, αναβαπτισμένους σοσιαλδημοκράτες να το ξορκίσουν. Ποδέμος στην Ισπανία, Σύριζα στην Ελλάδα, κτλ.

Οι ομοιότητες των δύο χωρών στα άκρα της Μεσογείου δεν εξα;ντλούνται στο ιστορικό παρελθόν, στους δυο εμφύλιους πολέμους με παρεμφερείς χρονολογίες (36-39 σε αυτούς, 46-49 εμείς) και τους δύο δημοκρατικούς στρατούς, με τις σημαντικές διαφορές στο αξιόμαχό τους, τις δυνατότητες (τακτικός ή παρτιζάνικος στρατός) και την πολιτική γραμμή που εξέφραζαν. Ούτε στις μακροχρόνιες δικτατορίες (καχεκτική δημοκρατία βάφτισε ο Νικολακόπουλος την ελληνική περίπτωση) που έπεσαν σχεδόν ταυτόχρονα (σέβεντι φορ-σέβεντι φάιβ) και την παράλληλη άνοδο των "σοσιαλιστών" το 81', σε ένα άτυπο μέτωπο του Νότου, που θα προσαρμοζόταν με μικρή χρονοκαθυστέρηση στον καλπάζοντα νεοφιλελευθερισμό.
Σε όλα τα παραπάνω υπάρχει βεβαίως μια ουσιαστική διαφορά που καθορίζει τις εξελίξεις μέχρι σήμερα: η παρακμή και η χρεοκοπία του ευρωκομμουνιστικού ΚΚ Ισπανίας, σε αντίθεση με την αντοχή του ΚΚΕ που κατάφερε να κολυμπήσει ενάντια στο κύμα της αντεπανάστασης, χωρίς να πνιγεί.

Οι πλατείες των αγανακτισμένων (εστάμος ντεσπιέρτος για - ουστ) σηματοδότησαν επίσης παρόμοιες τάσεις κι εξελίξεις στις δύο χώρες. Μπορεί να μην είχαμε ακριβώς το τέλος του δικομματισμού στην Ισπανία, όπως μεταδίδουν με πομπώδεις τίτλους κάποια ΜΜΕ (κι όσοι τυχόν πίστευαν κάτι τέτοιο για την Ελλάδα, μπορούν πλέον ψύχραιμα να κάνουν μια αποτίμηση και να δουν κατά πόσο συνέβη κάτι τέτοιο. Αλλά είχαμε μια ανερχόμενη δύναμη να ξεπετιέται από το πουθενά με τη συνταγή του Σύριζα: κούφια, αντινεοφιλελεύθερη ρητορική και ο ατσαλάκωτος συμπαθής ηγέτης (που φαίνεται πολύ καλό παιδί).

Το ξεπέταγμα αυτό αντιστοιχεί ίσως στην πρώτη μεγάλη άνοδο του Σύριζα το 12', με τη διαφορά πως οι Ποδέμος μπορεί να κληθούν να συνεργαστούν με το "παλιό" (με το οποίο υποτίθεται πως ξεμπέρδεψε ο Σύριζα) και να καούν πολύ πιο γρήγορα σε ένα κεντροαριστερό κυβερνητικό σχήμα αλά Πορτογαλία.

Ρόλο σε αυτό το τελευταίο έπαιξαν κι οι Ποταμίσιοι Θιουδαδάνος, που είχαν βασικά ως κύρια αποστολή τους να κόψουν τη φόρα του ισπανικού Σύριζα και τα κατάφεραν μάλλον πολύ καλύτερα απ' ό,τι εδώ ο Θεοδωράκης.
Πρωτίστως όμως, το κατάφερε ο ίδιος ο Σύριζα και το τρίτο μνημόνιό του, που έδωσε τα πιο ισχυρά επιχειρήματα στους αντίπαλους του Ποδέμος κι απέδειξε πόσο βάσιμη και ρεαλιστική ήταν η πολιτική πρόταση κι η προοπτική ενός (πιο) δίκαιου και καλύτερου καπιταλισμού -ουτοπική σαν παράλληλη πραγματικότητα, κατά το παράλληλο πρόγραμμα της κυβέρνησης.
Αν ο Σύριζα περίμενε πώς και πώς τις ισπανικές εκλογές, με επιχειρήματα του στιλ ότι για να επικρατήσει η επανάσταση πρέπει να είναι παγκόσμια (δε γίνεται σοσιαλισμός σε μια χώρα, κτλ), στην Ισπανία από την άλλη, θα περίμεναν να δουν κάτι διαφορετικό στην πράξη, για να τους φωτίσει το δρόμο και να τους εμπνεύσει να το ακολουθήσουν. Πιθανόν να μην κατάλαβαν όμως πού διαφέρει ποιοτικά το τρίτο μνημόνιο από τα προηγούμενα, ότι είναι πιο ήπιο και γενικά τα σπάει.

Σημειώνω, παρεμπιπτόντως, κάτι άλλο με σημειολογικό ενδιαφέρον από τα ισπανικά: το "ποδέμος" ως γραμματικός τύπος σχηματίζεται από το απαρέμφατο "ποδέρ" που ως ουσιαστικό σημαίνει "εξουσία". Αυτό δηλ που δε θα άλλαζε στο παραμικρό, ως προς το ταξικό της πρόσημο' ακόμα και με μια αυτοδύναμη κυβέρνηση των Ποδέμος, που προτίμησαν στον τίτλο τους το α' πληθυντικό, για να παραπέμπει περισσότερο στο "γιες γουί κεν" του Ομπάμα.

Κατά τα άλλα, η ανάλυση της ψήφου δείχνει πως ο φτωχός ανδαλουσιάνικος νότος ψήφισε ξανά το ισπανικό Πασόκ, ενώ οι Ποδέμος έχουν μεγάλη εκλογική επιρροή σε περιφέρειες όπως η Καταλονία και η χώρα των Βάσκων, όπου υπάρχει εθνικό ζήτημα (που φτάνει ως και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, δηλ ανεξαρτητοποίησης) και όπου έχουν πολλούς ανεξάρτητους συνεργαζόμενους, όπως τη δήμαρχο της Βαρκελώνης, που έγινε δημοφιλής από την καμπάνια της ενάντια στις δημοπρατήσεις της πρώτης κατοικίας.

Θα μπορούσε να πει κανείς πως το ελληνικό αντίστοιχο είναι η πρωτιά του Σύριζα στη Ροδόπη, με το μουσουλμάνο υποψήφιο, μόνο που αυτή είναι αρκετά διαφορετική περίπτωση, κι ίσως είναι αρκετά δύσκολο για εμάς να καταλάβουμε πώς το εθνικό ζήτημα τέμνει με ποικίλους τρόπους όλους τους πολιτικούς χώρους. Στα καθ' ημάς πχ είχε γίνει πρόσφατα μια εκδήλωση της Οκδε Σπάρτακος (τροτσκιστές, οργάνωση της Ανταρσυα) για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, από την οποία καταλαβαίνει κανείς πως δεν είναι κοινός τόπος (για όσους έχουν μια οποιαδήποτε μαρξιστική αναφορά) πως; αυτό το ζήτημα θα λυθεί σε μια ενιαία, σοσιαλιστική Ισπανία.

Όσο για το ΚΚ των Λαών της Ισπανίας, κατέγραψε μικρή άνοδο σε ποσοστά και ψήφους (7χιλιάδες πάνω, φτάνοντας στο 0,12%), αλλά παραμένει μια κατά βάση αμελητέα δύναμη. Κι η ζωή τραβάει την ανηφόρα...

Φόρος τιμής στην Καταλονία

Η κε του μπλοκ δε διαθέτει γνώσεις διεθνολόγου και το κείμενο που ακολουθεί δεν αποτελεί κάποια ολοκληρωμένη ανάλυση, αλλά απλές σημειώσεις πάνω σε μερικές πτυχές του ζητήματος. Πρέπει οι Καταλανοί να ασκήσουν το δικαίωμά τους στην αυτοδιάθεση; Και είναι όντως μια διαφορετική εθνότητα;

Ομολογώ ότι δεν έχω εντρυφήσει στο εθνικό ζήτημα, αλλά έχοντας κατά νου τον κλασικό ορισμό και τα κριτήρια που μας δίνει, μπορώ να καταλάβω πως οι Καταλανοί έχουν ένα πολύ διαφορετικό ιδίωμα, που μοιάζει περισσότερο με τα γαλλικά παρά με τα καστιγιάνικα (δεν αναφέρω καν τη γλώσσα των Βάσκων, που παραμένει αναλλοίωτη για χιλιάδες χρόνια, χωρίς ινδοευρωπαϊκές προσμείξεις). Σε αντίθεση όμως με τα χρόνια της δικτατορίας του Φράνκο, όταν το μόνο μέρος, όπου μπορούσε να μιλήσει κανείς ελεύθερα τα καταλανικά, ήταν το γήπεδο της Μπαρτσελόνα, σήμερα δεν υπάρχουν εμπόδια στην εκμάθηση και τη διάδοσή τους, ούτε κάποιου άλλου είδους εμφανής διάκριση εις βάρος των Καταλανών.

Υπάρχει επίσης το στοιχείο της κοινής θρησκείας (αν και είναι κάπως προβληματικό για να κατατάξεις εθνολογικά πχ τους άθεους), όπως επίσης και αρκετά κοινά βιώματα, ιστορικά και κοινωνικά, στα οποία θα περιελάμβανα τον ισπανικό εμφύλιο (κι η Μαδρίτη προπύργιο των δημοκρατικών ήταν, πριν πέσει) ή ακόμα και το «κλάσικο» Ρεάλ-Μπαρτσελόνα, που έχει αποκτήσει παγκόσμια, διεθνή εμβέλεια, πέρα από τα στενά όρια της Ιβηρικής, ωστόσο κανείς δε θα σκεφτόταν την ισπανική λίγκα χωρίς αυτό το ντέρμπι. Ούτε καν η Μπάρτσα..

Ούτε καν η Μπαρτσελόνα (ή μάλλον η διοίκησή της) δε θα επιθυμούσε την αποχώρησή της και τη δημιουργία μιας ξεχωριστής, καταλανικής λίγκας, μολονότι αποτελεί το καμάρι της Καταλονίας, τον άοπλο συμβολικό στρατό της όπως γράφει ο Μονταλμπάν και το σύμβολο του αγώνα της ανεξαρτησίας της. Κι αυτό δείχνει τα υπαρξιακά, ιδεολογικά αδιέξοδα μιας ομάδας, που λειτουργεί αναγκαστικά ως ανώνυμη επιχείρηση σε αυτά τα πλαίσια και (δε) δυσκολεύεται να επιλέξει μεταξύ των συμφερόντων της και των ιδεών που πρεσβεύει.

Σημειώνω παρενθετικά πως τα σπορ ως σύγχρονο όπιο του λαού, χρησιμοποιούνται ολοένα και πιο πολύ ως εκβιαστικό επιχείρημα για τους κολλημένους με τη μπάλα, που φοβούνται για την τύχη της «πρέζας τους». Το καλοκαίρι πχ, πριν από το δημοψήφισμα του Ιουλίου, υπήρχαν πολλά άρθρα που ενημέρωναν τους αναγνώστες για τις συνέπειες ενός πιθανού GREXIT και τον κίνδυνο να μην μπορούν να κάνουν οι ομάδες τους μεταγραφές. Αλλά αυτό είναι μάλλον πιο δύσκολο να συμβεί στην περίπτωση της Ισπανίας για τους λόγους και τους συμβολισμούς που αναφέραμε παραπάνω.

Είναι πολύ σχετικές πάντως αυτές οι διαφορές και τα όριά τους. Αν πάρουμε να συγκρίνουμε πχ τις κλιματολογικές συνθήκες στην Κρήτη και τη Μακεδονία κατανοούμε πως μιλάμε σχεδόν για άλλη ήπειρο. Αν πάλι συγκρίνουμε τους Βόρειους και τους Νότιους Ιταλούς, μιλάμε ουσιαστικά για δύο διαφορετικούς λαούς, που δεν τους ενώνουν και πολλά κοινά στοιχεία. Αυτό δε σημαίνει πως υπάρχει λόγος να τεθεί ζήτημα αυτοδιάθεσής τους ή ότι έπρεπε να αποσχιστεί η Κρήτη το 13’, στα εκατό χρόνια από την απελευθέρωσή της, με το δημοψήφισμα που δεν έγινε ποτέ –εκτός κι αν κρίνουμε πως είναι πιο συμφέρον για τη δική μας υπόθεση να μπει στο περιθώριο ένα αιώνιο πασοκονήσι, για να μας διευκολύνει.

Πρέπει επίσης να έχουμε καθαρό πως η υπεράσπιση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης ως γενική αρχή, δε σημαίνει και την υποστήριξή του ως το σημείο της εδαφικής απόσχισης σε κάθε ξεχωριστό παράδειγμα, αλλά κατά περίπτωση, με βάση τη συγκεκριμένη ανάλυση της κατάστασης. Όπως ακριβώς η αυτονόητη υπεράσπιση του δικαιώματος στο διαζύγιο για τις δύο πλευρές ενός ζευγαριού, δε σημαίνει πως υποστηρίζουμε τη διάλυση κάθε γάμου ή πως τασσόμαστε εναντίον του από θέση αρχής.

Αυτή η συγκεκριμένη ανάλυση στην περίπτωση της Καταλονίας, φέρνει στην επιφάνεια μερικά πολύ αντιφατικά στοιχεία. Η Καταλονία φέρεται να επιδιώκει την ανεξαρτησία της στη βάση ενός σχήματος που λέει πως ο Βορράς που ευημερεί επωμίζεται τα χρέη και τις αμαρτίες του σπάταλου πλην φτωχού Νότου. Από την άλλη υπάρχουν κατά καιρού κάποιες ειδήσεις για τα χρέη και το δανεισμό της αυτόνομης περιφέρειας της Καταλονίας (κάτι σαν τα δικά μας γεωγραφικά διαμερίσματα), που φαίνεται να διαψεύδουν το παραπάνω σχήμα. Εξάλλου ποτέ ο πλούσιος Βορράς δεν επεδίωξε την αποσύνδεσή του απ’ την περιφέρεια του Νότου (με τη συμβατική, καθιερωμένη έννοια αυτών των όρων), εφόσον έβγαινε σταθερά κερδισμένος απ’ αυτή τη σχέση –όπως κι αν την ονομάζει-εξετάζει κανείς.

Αυτό που δεν κολλάει λοιπόν στην όλη υπόθεση είναι βασικά το κίνητρο. Αν δεχτούμε πως στο εγχείρημα της ανεξαρτητοποίησης ηγεμονεύουν ή στην καλύτερη απλώς εμπλέκονται αστικές δυνάμεις και σχεδιασμοί, στη βάση οξυμένων ενδοαστικών αντιθέσεων, παραμένει ωστόσο το ερώτημα για ποιο λόγο η αστική τάξη της Καταλονίας επιθυμεί την αποκοπή της από το ισπανικό κράτος κι έναν πιθανό περιορισμό των μπίζνες της και της εμβέλειάς τους;

Για να κάνω έναν αδόκιμο ίσως παραλληλισμό, αν ο ευρωσκεπτικισμός εκφράζει κάποιες υπαρκτές αντιθέσεις αντικρουόμενων συμφερόντων ή ένα εναλλακτικό σχέδιο, που μάλλον διαπραγματεύεται καλύτερους όρους ένταξης παρά στοχεύει στην τελική ρήξη με την ΕΕ, ο ισπανοσκεπτικισμός έχει κυρίως ιστορικές ρίζες, αλλά όχι ιδιαίτερα λογικά ερείσματα από «επιχειρηματική άποψη».

Αυτό που αξίζει, εν κατακλείδι, να κρατήσουμε είναι η τάση του σύγχρονου ιμπεριαλισμού να συνοδεύει τις οικονομικές ολοκληρώσεις και τη φαινομενική υποβάθμιση του έθνους-κράτους, με τον κατακερματισμό ενιαίων κρατών, την έξαρση των τοπικών εθνικισμών και τη δημιουργία πολλών, μικρών προτεκτοράτων, που κάθε άλλο παρά ανεξάρτητα είναι.

Και την πάγια θέση του κομμουνιστικού κινήματος για το καταλανικό, το βασκικό ζήτημα κι όσα άλλα παρόμοια αφορούν τους λαούς της Ισπανίας, για να βρουν την οριστική λύση τους σε μια ελεύθερη, σοσιαλιστική Ισπανία. Αλλά τότε, παρεμπιπτόντως, δε νομίζω πως υπήρχαν υστερικές φωνές για παραπομπή του ζητήματος στη δευτέρα Παρουσία. Ή μήπως υπήρχαν;