Κυριακή 16 Απριλίου 2017

Should I stay or should I go

Ίσως να μην είναι τυχαίο που όλα τα μέρη που είναι συνδεμένα με τη φυγή, είναι κρύα, θαρρείς, για να επιτείνουν τα συναισθήματα της στιγμής και την κρυάδα της ψυχής, που αφήνει τη θέρμη της σε ό,τι μένει πίσω. Η υγρασία του λιμανιού, το αεροδρόμιο με τους θυελλώδεις ανέμους, η ανοιχτωσιά στο σταθμό, την πλατφόρμα, το ΚΤΕΛ, που σε αφήνει εκτεθειμένο στα στοιχεία της φύσης. Μαζί κι οι κρύοι ήχοι που διαπερνούν τα τύμπανα και το μυαλό, σκορπίζουν όση ψυχραιμία (ή μάλλον θερμό αίμα) έχεις μαζέψει, όπως η μπάλα του μπιλιάρδου το σωρό με τις υπόλοιπες.

Αυτές είναι ίσως οι ακραίες εμπειρίες που επιχειρεί να περιγράψει ο υπαρξισμός, το δράμα και η αγωνία της ύπαρξης. Ή μάλλον όσα λίγα έχω καταφέρει εγώ να καταλάβω από αυτό το ρεύμα. Η μοναξιά της ύπαρξης, που πετιέται σε μια κρύα γωνιά του πλανήτη, για να επιζήσει και να τα βγάλει πέρα, χωρίς να γνωρίζει το νόημα που έχουν όλα αυτά και το σκοπό που καλείται να εκπληρώσει. Ή μάλλον πετιέται σε μια κρύα -ανεξαρτήτως εποχής- αίθουσα αναμονής για ταξιδιώτες κι έχει ξεχάσει γιατί πρέπει να φύγει και πού ακριβώς θέλει να πάει.

Λονδίνο, Άμστερνταμ ή Βερολίνο,,,
Όλοι προορισμοί της Βόρειας (κι όχι ενωμένης πλέον) Ευρώπης, όπου επικρατεί κρύο και υγρασία, μακριά από το εύκρατο, μεσογειακό κλίμα, με τους φιλόξενους τουριστικούς προορισμούς, που δεν είναι όμως ούτε εύκρατοι ούτε φιλόξενοι για τις στρατιές των πτυχιούχων που ψάχνουν μια δουλειά στο αντικείμενό τους.

Ναι αλλά έχουν εκείνο το θερμό ρεύμα που έρχεται από τον κόλπο του Μεξικού και σπάει λίγο το κλίμα, τις καιρικές συνθήκες έστω, γιατί η παγωνιά της ψυχής δύσκολα υποχωρεί, όσο βλέπει ήλιο με το σταγονόμετρο. Κι όσο για το περιβόητο ρεύμα, είναι σα να προσπαθείς να ζεσταθείς σε ένα παγωμένο δωμάτιο, με ένα πιστολάκι μαλλιών. Καλύτερα να σημαδέψεις τα μαλλιά σου -και τα μυαλά σου- με άλλου είδους πιστόλι, για να γλιτώσεις το μαρτύριο.
Σεσουάρ για δολοφόνους...

Τουλάχιστον εκεί δεν κινδυνεύουν να (τους) παγώσει το φυσικό αέριο στους σωλήνες τους και να γίνουν παγοκολόνες. Είναι πολύ πιθανό όμως ο επόμενος θερμός παγκόσμιος πόλεμος να ξεκινήσει για το φυσικό αέριο, την ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία, τα κοιτάσματα στον Περσικό, κτλ. Κι αυτό είναι το κλειδί για να ερμηνεύσει κανείς το "ψυχρό" πολεμικό κλίμα της περιόδου στη Συρία και την -κατά πολύ- ευρύτερη περιοχή.

Και να έχεις τη λεγόμενη "συμμαχία του νότου" να σημειώνει πως είναι κατανοητά τα αίτια του αμερικάνικου βομβαρδισμού στη Συρία. Κρίμα που δεν πρόλαβαν -χρονικά- και τη μεγαβόμβα στο Αφγανιστάν, για να τη συμπεριλάβουν κι αυτή στην κατανόηση και την αγάπη τους. Αγάπη μόνο. Και κατανόηση. Κι ελπίδα, πολλή ελπίδα. Που έρχεται. Ακόμα έρχεται...



Είναι κι αυτή σαν τις βάσεις που φεύγουν, που μένουν (κι έκλεισαν για άλλα πέντε χρόνια, κι εμείς φεύγουμε ένας-ένας, από τη χώρα, από τη ζωή, αλλά αυτές εδώ θα μείνουν). Τότε που ο Χαρούλης ήταν μαρξιστής (σαν τον Κάουτσκι) αλλά ύστερα πήγε κι έπεσε στον γκρεμό με το βούρκο του οπορτουνισμού και το έχασε εντελώς, κι από εδώ παν κι άλλοι, καλός άνθρωπος ήτανε

Και το άλλο, το ξέρεις το άλλο που λέει, should I stay or should I go?
Να μείνεις ρε σφε, εμείς που μένουμε χαζοί είμαστε δηλ; Έλα ντε...
Αν φύγεις είναι μια μορφή παραίτησης, σαν να τους τα χαρίζεις.
Κι αν μείνεις δεν είναι το ίδιο από την ανάποδη, σα να συμβιβάζεσαι;
Σωστό κι αυτό. Το ζήτημα δεν είναι να το παλέψεις απλά και γενικά το πράγμα, που μένει (ανα)στάσιμο. Το ζήτημα είναι να παλέψεις να το αλλάξουμε.



Τα άλλα περί παραίτησης ακούγονται λίγο δασκαλίστικα, κάπως επιθετικά χωρίς λόγο, ή μάλλον γιατί βγάζουν τη στενοχώρια και το θυμό για την επικείμενη αποχώρηση και τον αποχωρισμό που έρχεται ως παράγωγο. Νεύρα για την απόσταση που θα μπει ανάμεσά μας και μπορεί να φέρει την αποστασιοποίηση από τα πράγματα (κι ούτε καν μπρεχτική), να τη χωρίζει τυπική απόσταση* απ' την παραίτηση και το συμβιβασμό.

Όχι γιατί θα χάσεις τις ευαισθησίες σου, αλλά γιατί είναι η αήττητη αίσθηση του ξένου, του προσωρινού που σε κάνει να πιστεύεις για μάταια κάθε προσπάθεια να 'ρθεις σε ουσιαστική επαφή με το περιβάλλον σου και να το αλλάξεις. Και τελικά ουδέν μονιμότερο του προσωρινού και της παραίτησης, από τον αγώνα, όχι από τη δουλειά -για αυτήν έφυγες εξάλλου, πώς να την αφήσεις;

Αλλά το ίδιο συμβαίνει παντού, σε κάθε χώρα, σε κάθε δουλειά, εντός εκτός κι επί ταυτά (πάντα στα ίδια) ή μάλλον εντός εναλλάξ, σαν τους ενσωματωμένους εναλλακτικούς, που το παίζουν ιστορία. Νιώθεις προσωρινός στη δουλειά, στο κοινωφελές πεντάμηνο, στη σύμβαση ορισμένου χρόνου, οι μέρες της αφθονίας μας είναι μετρημένες, με ημερομηνία λήξης σαν τη δουλειά. Περαστικός κι από τη ζωή, σε τελευταία ανάλυση, οπότε τι να προσπαθείς να την αλλάξεις. Ας τα κρατήσουμε όλα όπως τα βρήκαμε, πατροπαράδοτος καπιταλισμός κι ανθρωποφαγία, σαν τα έθιμα του Πάσχα...

Υστερόγραφο
Ναι αλλά δεν πρέπει κάπως να δείχνεις την προοπτική; Μην κλείσεις με τέτοιο πένθιμο, μελαγχολικό φινάλε...
Α, ναι. Σωστά...
Καλή ανάσταση λοιπόν...

Καλή ανάσταση λέμε...
(*τυπική απόσταση, όπως έλεγε κι η ψυχή ενός προγράμματος, που πλανάται πάνω από τα κεφάλια μας και παραμένει ιστορικά αδικαίωτο, όπως λένε κάποιοι Τραμπάκουλες, που αναμασάν παλιά τσιτάτα για την πρωτοβουλία της κολχόζνικης ιδιοκτησίας και τη διεθνή καπιταλιστική μεθοδολογία, αλλά κατά βάθος θέλουν ενότητα κι οργάνωση με τον Πασόκο Πιατά στο Λέτσοβο).

19 σχόλια:

Δελάρζ είπε...

Δεν ξέρω τι σε ώθησε να γράψεις τούτο δω, το πιάνω το κόνσεπτ όμως. Όταν έφυγα εγώ πάντως είχε ζέστα, μέσα Ιούλη βλέπεις και η "όμορφη" Βουδαπέστη ήταν γκρίζα και ψυχρή, ζακέτα έβγαλα απ' το σάκο.
Και τώρα μετά από τόσο καιρό διαπίστωσα τα εξής: εμείς που ήμασταν οι διεθνιστές, οι καλλιεργημένοι, που τα πάμε καλύτερα με τους ξένοι, που καταλαβαίνουμε τις κουλτούρες τους και δεν μπήκαμε στα ελληνικά γκέτο, που οπότε έχει greek parties και μπουζούκια δεν πατάμε (ούτε κ στην Ελλάδα πηγαίναμε άλλωστε), εμείς που γράφουμε με ελληνικούς χαρακτήρες κι όχι greeklish, εμείς που ξέρουμε πέντε πράματα από ιστορία (των αστών), που συμπάσχουμε με πρόσφυγες κ μετανάστες, αφου κι εμείς είμαστε, εμείς θέλουμε να γυρίσουμε ενώ άλλοι ελληνάρες κρυφοφασίστες, αγράμματοι, εξυπνάκηδες, βρίζουν τον Τσίπρα -ενώ τον ψήφισαν κάποιοι- λεν "κωλοελλάδα δεν γυρνάω", αλλά θίγονται άμα τους πουν τίποτα για την κωλοχώρα τους. Πατριώτες στα λόγια, λαζοευρωπαίοι, ανθρωπάκια της πλάκας.
Δυσκολεύομαι να γυρίσω, τίποτα σχεδόν δεν έχω να με περιμένει. Άλλα όταν έρθει το πεντανόστιμον ήμαρ, δεν θα το μετανιώσω

skatopsyxos είπε...

Φαντάζομαι ότι αφορμή είναι η επέτειος του θανάτου του Σαρτρ.

Ανώνυμος είπε...

Όρε μάστορα πολύ βάρυνε το κλίμα! Έφυγε κάνα αγαπημένο πρόσωπο;
Δεν χωράνε στεναχώριες μωρέ, εδώ όποιος μένει το κάνει και γιατί θέλει να καλωσορίσει τους συντρόφους που θα επιστρέψουν μετά την επανάσταση!
Να τους ξεναγήσει στη πλατεία "Μπελογιάννη" (ή ότι θα έχει μείνει από την πρώην "Ομόνοια)", στην επιχείριση με το πρώτο εργατικό συμβούλιο, στο πρώτο κρατικό αγρόκτημα! Να του πει ιστορίες για το πόσες τζαμαρίες σπάσανε στη κατάληψη τις εξουσίας! Κάτι σαν το καλωσόρισμα των ναυτών του Ποτέμκιν! Ναι ρε φίλε!!!
Εγώ πάντως προτιμώ χίλιες φορές να κάνω την ξενάγηση παρά να είμαι ο τουρίστας! Οκ, μέχρι τότε θα φάμε 2,3,5 καταθληψάρες στη μάπα, μαζί με το πήξιμο της αιώνιας αναμονής για το οτιδήποτε, αλλά οκ, δεν μπορούμε να τα έχουμε και όλα!

Υ.Γ: Θα παρακαλούσα όμως πριν έρθουν οι σύντροφοι από όξω για την ξενάγηση (η Τ.Ο. θα φροντίσει για δεκατιανό με τοστάκι), να βάλουν και το χεράκι τους για να γίνει η επανάστα και στη χώρα που έχουν μεταναστεύσει! Εμείς ρε κάνουμε εξαγωγή της επανάστασης πριν καν γίνει, γατάκια τροσκοσκούπιδα μπινέδες προδότες των εργατών!!!

Ιβάν Τζόνι

Ανώνυμος είπε...

Πολλές αλληγορίες. Δεν κατάλαβα ποιο ήταν το κύριο θέμα (μάλλον η μετανάστευση) αλλά μου άρεσε η ανάρτηση.

Κατακαημένο Λέτσοβο... ο πρώην κομμουνιστής Τραμπάκουλας (Χάρυ Κλυν) τα βρήκε με τον πρώην πασόκο και νυν συριζαίο Τάσο και έτσι... η πάλη των τάξεων παραμένει ιστορικά αδικαίωτη... Αλλά θα τη φτιάξουμε την οργάνωση. Χαμένοι! Α, χαμένοι!

Νίκος από Λαμία

Saportoutourki είπε...

Να και μια κουκουέδικη ατάκα που χωράει αντεπιχειρήματα. "Εμείς πιστεύουμε ότι το σωστό είναι να μείνεις εδώ και να παλέψεις". Με το κόμμα να διατηρεί ακόμα την νομιμότητά του, συμπληρώνω.

Αντεπιχειρήματα:
1. Για να υπάρξει επανάσταση, πρέπει να υπάρχουν επαναστάτες, δηλαδή να εξασφαλίζουν τουλάχιστον την επιβίωσή τους, έστω και μέσα από την αλληλεγγύη του εργατικού κινήματος. Γιατί με τόση ανεργία είναι δύσκολο να εξασφαλιστεί επιβίωση για όλους, παρά τα συνθήματα της ΕΕ για έναν εργαζόμενο σε κάθε οικογένεια.

Εργατικό κίνημα ανύπαρκτο λοιπόν, πόσο μάλλον οι "δωρεές" του προς απολυμένους επαναστάτες που ψωμολυσσάνε.


2. Ο διεθνισμός δεν είναι μόνο συνεδριάσεις σε κλειστές αίθουσες, κομματικών μελών διαφόρων χωρών. Είναι και εργαζόμενοι, ξένοι και ντόπιοι, ενωμένοι. Σε κάθε χώρα. Καλούμε τους ξένους να ενωθούν με εμάς με τις αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν (γλώσσα, θρησκευτικά κολλήματα κλπ). Οι επαναστάτες μας που βγαίνουν έξω δεν πρέπει να έχουν ειδικά καθήκοντα; Δεν πρέπει να ενωθούν και αυτοί με τους εκεί ντόπιους;

3. Τα ζητήματα οργάνωσης που θα μπορούσαν να συζητηθούν περισσότερο στο συνέδριο και αφορούν την μετανάστευση ως αντικειμενικό κοινωνικό φαινόμενο και όχι ως φαινόμενο που αφορά τάχαμου δήθεν "κομμουνιστές που παραιτούνται":

α. Μπροστά στην παγιοποίηση της εύκολης μετακίνησης εργαζομένων (εφαρμογή Μάαστριχτ) που πλέον συνδυάζεται με τις ροές προσφύγων και την ίδια την ανάπτυξη μεταφορικών μέσων, ποια είναι τα καθήκοντα του μετακινούμενου επαναστάτη κομμουνιστή και ποια του ντόπιου προς τους ξένους που έφτασαν στον τόπο του;
β. Ποιοι αγρότες αφορούν την επανάσταση;
Οι εργάτες γης (μετανάστες στις χιλιάδες Μανωλάδες της Ελλάδας) ή οι μικροιδιοκτήτες που "αναγκαστικά" μισθώνουν εργασία; Και τα 2 στρώματα;

Πόσο έχει αποξενωθεί από την εργασία ο Έλληνας αγρότης; Με ποιον τρόπο;

γ. Γιατί δεν υπάρχει ως στοιχείο το πόσοι είναι στ αλήθεια οι αυτοαπασχολούμενοι αγρότες και πόσοι οι "άγραφοι" εργάτες γης;

Τι μέτρα παίρνει το κόμμα για να "μαζευτεί το στοιχείο";
Απευθύνθηκαν στους εργάτες γης, ειδικά τους ξένους, τα μέλη του κόμματος;
Ποια εμπόδια βρήκανε;

δ. Πως απευθύνεσαι στον ξένο εργάτη γης με χαώδη πολιτισμική διαφορά, πώς μιλάς σε έναν ξένο με συντηρητικές - αντιδραστικές απόψεις;


Έχει τελικά δυνάμεις το ΚΚΕ αυτή τη στογμή για να λύσει τόσο πολύπλοκα πρακτικά και θεωρητικά ζητήματα; (η πράξη τροφοδοτεί και την θεωρία)

σαπορ τουτουρκι

Ανώνυμος είπε...

ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΘΕΤΕΙ Ο ΣΑΠΟΡ.

ΕΙΧΑ ΡΩΤΗΣΕΙ ΣΕ ΜΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΤΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ. ΦΥΣΙΚΑ ΟΧΙ ΤΟΣΟ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΑ ΟΠΩΣ ΤΑ ΘΕΤΕΙ Ο ΣΑΠΟΡ. ΚΑΙ ΜΟΥ ΕΙΠΑΝ ΟΤΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΤΙΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΚΙΑ ΤΗΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΑΥΤΟ.

ΘΕΡΣΙΤΗΣ

ΓΕΙΑ ΣΑΣ

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Δελάρζ, πρέπει να σου πω ότι έξυσες ευαίσθητες χορδές μιας συναγωνίστριας γλωσσολόγου, που δεν μπορεί όσους αναφέρονται απαξιωτικά στα greeklish (τα οποία πάντως ούτε εγώ αντέχω, κι ας μας λένε Κανάκηδες), και ενός σφου μετανάστατη που προσυπογράφει το σχόλιό σου: τόσα χρόνια να σε βγάζουν άπατρι, τόνα, τάλλο, κι όταν φτάνεις στο προκείμενο κωλοελλάδα.

Γενικά μην ψάχνετε να βρείτε συγκεκριμένη αφορμή και βαθύτερο νόημα πίσω από κάποιες σκέψεις και συνειρμούς που ξεπηδάνε άτακτα στο χαρτί και την οθόνη. Έχει ενδιαφέρον η σύμπτωση με την επέτειο του Σαρτρ, αλλά την αγνοούσα όταν ξεκίνησα να το γράφω.
Και μην κάνετε μονοσήμαντες θλιμμένες αναγνώσεις, σε ό,τι ξεφεύγει από το γνωστό ανάλαφρο στιλ. Το βασικό σε κάθε περίπτωση είναι να μη χανόμαστε (χαμένοι, α χανένοι) και να φτιάξουμε την οργάνωση.

Σαπόρ, γενικά στην απόφαση του συνεδρίου μπήκε ως καθήκον μια αναλυτική μελέτη της κοινωνικής σύνθεσης στην Ελλάδα, που φαντάζομαι ότι θα πιάνει κάποια από τα ερωτήματά σου, και τότε θα μπορούμε να μιλήσουμε σε συγκεκριμένη βάση.

Δελάρζ είπε...

Τους χαιρετισμούς μου στη συναγωνίστρια γλωσσολόγο. Θα γούσταρα πολύ μια επαναστατική απλοποίηση του ελληνικού γραπτού λόγου, υιοθετώντας το λατινικό αλφάβητο, το οποίο μάλιστα απ όσο ξέρω προέρχεται απ το χαλκιδικό,παραλλαγή του ελληνικού και τότε με τις περίφημες διαμάχες με το γλωσσικό, θαρρώ ο Μένος Φιλήντας είχε την πρωτοποριακή ιδέα να βάλουμε το λατινικό και όλα τα "i" γιώτα και όλα τα "ο" όμικρον κλπ.
Το καταλαβαίνω επίσης ότι τα greeklish είναι φαινόμενο μιας ζωντανής γλώσσας που προήλθε απ την επέκταση της επικοινωνίας στους υπολογιστές που παλιά δεν υποστήριζαν ελληνικό αλφάβητο κλπ. Ο άλλος όμως που μου το παίζει πατριώτης ελληνάρας και ψωροϋπερηφανεύεται για τη γλώσσα του Ομήρου κλπ -και είναι βέβαιο ότι όταν είχε μάθημα Όμηρο στο γυμνάσιο ζωγράφιζε π... στο θρανίο- δεν ξέρει στοιχειώδη ορθογραφία και βαριέται να βάλει τα ελληνικά στο πληκτρολόγιο, μου τη βιδώνει.
Προσωπικά δεν εχω πρόβλημα να ξεδιπλώσω τη σκέψη μου με οποιοδήποτε σύστημα γραφής, το ελληνικό αλφάβητο στο πληκτρολόγιο βολεύει καλύτερα στα δάχτυλα, σίγουρα δεν το κάνω απο εθνικοφροσύνη. Θα ήθελα πολύ να μάθω την άποψη της γλωσσολόγου για τις γλώσσες προγραμματισμού, τεράστιο θέμα με ιντριγκαδόρικες προεκτάσεις

Ανώνυμος είπε...

Πάντως για το αγροτικό έχει μπει στόχος από το συνέδριο για: "Ευρεία ολομέλεια της ΚΕ ή Πανελλαδική Συνδιάσκεψη για την μελέτη του αγροτικού ζητήματος, του κινήματος, των συσπειρώσεων και της δράσης του κόμματος στο χώρο της μικρομεσαίας αγροτιάς".

Ιβάν Τζόνι

Ανώνυμος είπε...

Καλησπέρα σας

Σχετικά με τα greeklish,

Η γραφή δεν αποτελεί γλώσσα, αλλά σύστημα αναπαράστασης γλώσσας. Γλώσσα είναι η ομιλία. Εάν θεωρήσουμε ότι η γραφή είναι αναπόσπαστο κομμάτι της γλώσσας θα πρέπει να συμπεράνουμε ότι όλοι οι αναλφάβητοι, όσοι οι υπάρχουν σήμερα και οι πρόγονοί μας ήταν μουγκοί.

Η Ελληνική, η οποία ξεχωρίζει για την συνέχειά της ανά τους αιώνες, έχει σύστημα αναπαράστασης με κανόνες που εξελίσσονται κατά τις επιταγές της εποχής. Συνέχεια δεν έχει μόνο η ίδια αλλά και οι διαφωνίες για τη γλώσσα. Καθώς είναι κομμάτι της ταυτότητας ενός ανθρώπου (ταύτιση γλώσσας και σκέψης) μας είναι δύσκολο να αποστασιοποιηθούμε και να δεχθούμε τις αλλαγές εύκολα, όπως άλλωστε και στη ζωή γενικά. Αλλά η γλώσσα πάντα θα αλλάζει. Η χρήση λατινικών χαρακτήρων για τη γραφή της ελληνικής είναι αποτέλεσμα, όχι μόνο, όπως πολύ σωστά αναφέρθηκε, της τότε έλλειψης ελληνικού αλφαβήτου, αλλά επίσης της γενικότερης εισαγωγής και θαυμασμού ξένων προτύπων και προϊόντων, τα οποία με τους σημερινούς ρυθμούς δεν μπορούν να ενσωματωθούν γρήγορα στους φωνολογικούς μας κανόνες. Για παράδειγμα η λέξη κεφτές, έχει ενσωματωθεί και έχει αποκτήσει μορφολογία τέτοια που την κάνει πλέον ελληνική. Η λέξη φόργουορντ όμως, όχι. Τουλάχιστον όχι ακόμη.

Βέβαια δεν είναι η πρώτη φορά που ξένα πρότυπα περνάνε ως καλύτερα από τα δικά μας. Τους προηγούμενους αιώνες είδαμε πάρα πολλά. Η "καλή γλώσσα" ήταν η γαλλική, η τουρκική ακόμα και η κατασκευασμένη καθαρεύουσα. Δεν είναι μόνο ελληνικό το ζήτημα. Και άλλες χώρες έχουν το ίδιο μόνιμο άγχος, μία από αυτές η Ιταλία. Παρόλο που γράφουν με λατινικό αλφάβητο, κατακρίνεται πάρα πολύ η (φυσική) προσπάθεια αντικατάστασης κάποιων ορθογραφικών κανόνων. Το άγχος για το πώς λέμε κάτι, είναι συνεχές και προέρχεται από τους μορφωμένους. Η γλώσσα επίσης αποτελεί ταξικό κριτήριο, αν το θέτω σωστά, όπως τα ρούχα, το αυτοκίνητο, το πόσο ψηλό είναι το γκαζόν. Εκεί έγκειται η διαφωνία μου για το πώς αντιλαμβανόμαστε τη χρήση λατινικών χαρακτήρων σήμερα. Είναι εύκολο, βολεύει εκείνη τη στιγμή, έτσι πάει η κουβέντα ή και ναι, υπάρχουν άνθρωποι που αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια γράφοντας με λατινικούς χαρακτήρες καθώς καλύπτουν τυχόν αδυναμίες στην ορθογραφία. Στο συγκεκριμένο ιστολόγιο είχα διαβάσει και το ανήκουστο "ανορθόγραφα greeklish". Δεν υπάρχουν ορθογραφημένα greeklish, το να γράφεις σε greeklish *είναι* να γράφεις ανορθόγραφα (προς το παρόν τουλάχιστον).

Το αποτέλεσμα όμως (στη γλώσσα) είναι πάντα ένα: αυτό που θέλει ο λαός. Εάν λοιπόν ο λαός θέλει να μην εισάγει ξένα πρότυπα, θα πρέπει να ξεκινήσει από αλλού, διότι στη γλώσσα θα φανεί ως αποτέλεσμα. Για να θέλεις όμως κάτι, πρέπει να σου αρέσει.

Προσωπικά δεν ανησυχώ καθόλου για το ελληνικό σύστημα γραφής, δεν πιστεύω ότι θα εξαφανιστεί ή θα αντικατασταθεί καθώς δεν υπάρχει τέτοια διάθεση ή ανάγκη. Μου αρέσει που μπορώ να γράφω σε δύο μορφές, προσωπικά γράφω ακριβώς το ίδιο γρήγορα και δεν θεωρώ ότι το πληκτρολόγιο βολεύει μία γλώσσα ή άλλη γιατί γράφω με τυφλό σύστημα. Με ανησυχεί πολύ περισσότερο η ξενιτιά.

Οι γλώσσες προγραμματισμού δεν αποτελούν φυσικές γλώσσες, πρόκειται για γραπτούς κώδικες. Φυσική γλώσσα είναι αυτή που μαθαίνεται από τη μάνα στο παιδί (και για να είμαι πολιτικά σωστή, από τον οποιονδήποτε γονέα, στο παιδί). Έχω ξαναβρεθεί σε τέτοια κουβέντα, δεν θεωρώ ότι σηκώνει προεκτάσεις, δεν υπάρχει ομιλία, εάν υπάρξει ποτέ, τα λέμε.

Ένα τελευταίο για την ξενιτιά: Για μένα προσωπικά το να μη μπορώ να πάω σπίτι μου είναι ο μεγαλύτερος εκβιασμός που έχω υποστεί. Υπάρχουν πολλά όμορφα πράγματα εδώ που βρίσκομαι, αλλά λόγω του εκβιασμού αυτού έχω πολλά νεύρα και δε μπορώ να τα απολαύσω.

Ευχαριστώ θερμά τη φιλοξενία του Απολιθώματος και το Δελάρζ για το σχόλιο.

υ.γ 1 Δεν είμαι γλωσσολόγος, είμαι άνεργη.
υ.γ 2 Η ξενιτιά γράφεται με ι.

-Α-

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

-Α- ευχαριστώ που με έβγαλες από την πλάνη για την ξενιτιά και την ορθογραφία της.
Αν γνωρίζεις και ποιες είναι οι εξαιρέσεις στον κανόνα των ουσιαστικών που τελειώνουν σε [ια] με τονισμένο το άλφα, αλλά γράφονται με "ει", θα σου ήμουν υπόχρεος.
Για τους σφους και το ρίζο ήταν ζήτημα πολλών χρόνων-δεκαετιών να αποδεχτούμε τη γραφή της δουλειάς με ει -για να διαχωρίζεται από τη δουλεία.
Προσωπικά έγραφα τη "σοδειά" με ει, αλλά τώρα τελευταία την βλέπω πολύ συχνά και με ι. Αν ξέρεις και τα υπόλοιπα, ρίξ' τα όποτε μπορείς.

Για το κυρίως θέμα που θίγεις, έχω μερικές επιφυλάξεις, αλλά επιφυλάσσομαι να τις γράψω εισηγητικά, για να είναι πιο ολοκληρωμένος ο προβληματισμός μου.

Σεχταρ ο Τρομερός είπε...

Συμπαθέστατη για την ειλικρίνειά της η μη-γλωσσολόγος-άνεργη, που γράφει σωστά ελληνικά, χωρίς να ...καμαρώνει(!) γι αυτό.
Ομως για όλην αυτή την ιστορία, γλώσσα, φωνητική, γραφή, ορθογραφία, και εσχάτως greeklish, έχουν γραφτεί και ακουστεί ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς, έχει πέσει και ξύλο(!) και άλλα πολύ χειρότερα έχουν συμβεί.
Νομίζω πως δε βοηθάνε "εύκολες" κρίσεις του τύπου "ο λαός αποφασίζει", που φαίνονται και "προχώ" και άρα μπορεί και τα "greeklish" να είναι μια μορφή της εξέλιξης προς έναν καλύτερο κόσμο. Το λέω αυτό έχοντας συναίσθηση πως η φίλη μας καθόλου δεν μου έδοσε την εικόνα ενός επιπόλαιου τύπου, από αυτούς, που καθημερινά μας σερβίρονται ιδίως από το "γυαλί", και θέλω να μην το πάρει προσωπικά.
Καταρχήν, όντας κι εγώ παρείσακτος σε αυτό τον χώρο, που τσαλαβουτώ τώρα, (ούτε τον γλωσσολόγο, ούτε τον φιλόλογο επαγγέλλομαι- με μηχανές έχω πάρε-δώσε) και με αυτή την αίρεση, της αναρμοδιότητας, θα τολμήσω να παρατηρήσω πως τόσο η (ιστορικά πρόσφατη) γραφή, όσο και η πολύ παλαιότερη ομιλία, μου φαίνονται πως είναι απλά εξωτερικές μορφές εμφάνισης η πραγμάτωσης για κάτι βαθύτερο, που είναι η "γλώσσα" και σχετίζεται με εξελικτικά διαμορφωμένη ικανότητα του ανθρώπινου νευρικού κέντρου να επικοινωνεί με άλλα άτομα, που συμβιώνει σαν μέλος μιας κοινοτικής ομάδας. (Κάτι έχει συνεισφέρει εδώ και ο Τσόμσκι, κι ας είναι ένας ρεφόρμας. Εχει παρατηρήσει, πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι "κατασκευασμένος" για να "υποδεχτεί" μιαν οποιαδήποτε από τις γνωστές γλώσσες).
Το λέω αυτό γιατί είχα κι εγώ παληότερα την τάση να υποβαθμίζω την γραφή σε σχέση με την ομιλία. Είναι γεγονός, πως παληότερα κάτι μιλιόταν χίλιες φορές και γραφόταν μία, κι αυτό αντικειμενικά έδινε τα πρωτεία στην ομιλία σαν φορέα (και όχι αιτία) εξέλιξης της γλώσσας.
Ομως η γραφή είχε το πλεονέκτημα του ανεξίτηλου, της μνημονικότητας, (και παραμερίζοντας άλλα κατεστημένα συστήματα μνημονικότητας, όπως ο έμμετρος λόγος...), που μετά την τυπογραφία άρχισε να γίνεται τυφώνας , που σαρώνει, για καλό και για κακό την πρωτοκαθεδρία της ομιλίας στην γλώσσα. Το ίδιο και, στην νιοστή δύναμη, το ...καταραμένο (...η ευθύνη δική μου! - Σ.ο.Τ.) το πληκτρολόγιο, που εισέβαλε στη δική μου ζωή και πολλούς από σας σας ...έφερε στη ζωή!
Η διαμόρφωση της γλώσσας ήταν μια επική πορεία, που ξεκίνησε μάλλον από τα κλαριά των δένδρων (ένα είδος γλώσσας αναγνωρίζεται και σε άλλα πρωτεύοντα) και συνεχίζεται μέχρι σήμερα με ποικίλους τρόπους.
Αλλά στυλοβάτες αυτής της επικής πορείας του ανθρωπίνου πνεύματος και εν τέλει της ίδιας της Ζωής υπήρξαν και η Μάνα*, ο στρυφνός δάσκαλος που ενίοτε …ξύλιζε τα χεράκια των αμελών μαθητών, το σχολείο, το πανεπιστήμιο, η φιλολογία, η λογοτεχνία, το λεξικό, η Γραμματική και το έρμο το Συντακτικό!
Αν νομίζουμε πως αυτά μας …καταπίεζαν και πως τώρα θάρθουν τα …greeklish να μας απελευθερώσουν, ε, άξιοι είμαστε του Καπιταλισμού, που μας την έχει στημένη στη γωνία, και αυτουνού, που μας ετοιμάζει.
Τα greeklish είναι η επιστροφή στα κλαριά των δένδρων. Οποιος τα …νοστάλγησε (τα κλαριά), θα τον συμβούλευα να πάει στο αριστεροχώρι η πιο καλά, σε κανά πασόκ. Από κει πάει πιο εύκολα ο δρόμος.
Οι υπόλοιποι να ξέρουμε πως η γλώσσα θα τελειοποιείται συνεχώς για να ανταποκρίνεται σε ανώτερες ανάγκες της Ζωής, κι αυτό σημαίνει περισσότερη/καλύτερη Γραμματική και Συντακτικό.
(συνεχίζεται)

Σεχταρ ο Τρομερός είπε...

(συνέχεια)
(*) Επιτέλους η Μάνα είναι ένα επίτευγμα της Ζωής, που την έστειλε μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μπροστά (η όσα είναι τα χρόνια, που κυριαρχούν τα θηλαστικά στον πλανήτη μας). Δεν έχω αντίρρηση να πω και τον «γονέα» Μάνα, (αν καταφέρει ποτέ να γίνει άξιος του τίτλου), αλλά αυτό, να σβήσω την «Μάνα» για να ταιριάξω με το προοδευτιλίκι νέας κοπής, με ξεπερνάει.
Πολλή τζαμπαμαγκιά μας έχει εύρει….
--------------------------------------------------------------
Θα συνιστούσα σε όσους δεν γνωρίζουν, να μάθουν την εκπληκτική ιστορία της Αννυ Σάλλιβαν και της μαθήτριας της Ελεν Κέλλερ.
Μια καλή περίληψη βρήκα εδώ.

Ανώνυμος είπε...

Καλησπέρα Σεχτάρ Τρομερέ

Ευχαριστώ για το σχόλιο. Όλα όσα γράφεις είναι μία συναισθηματική προσέγγιση, γεμάτη από πράγματα ασύνδετα μεταξύ τους, η οποία δεν έχει καμία επιστημονική βάση. Αυτό δεν είναι κακό, ούτε καλό.

Για την ιστορία, δεν υπερασπιζομαι τη χρήση των greeklish. Έχω το προνόμιο λόγω των σπουδών μου να μπορώ να παρατηρώ τη γλωσσική αλλαγή και τις τάσεις χωρίς να εμπλέκομαι συναισθηματικά.

Οι λόγοι για τους οποίους θα πρέπει να κανείς να υπερασπίζεται τη χρήση του ελληνικού αλφαβήτου (αλλά και ελληνικών λέξεων έναντι των ξένων) είναι δύο:

1. Ιδεολογικός: Θεωρούμε ότι η γραφή μίας γλώσσας φέρει πολιτισμό και ιστορία. Αυτό το θεωρούμε για όλες τις γλώσσες και όχι μόνο τη μητρική μας.
2. Προσωπικός: Η Ελληνική είναι η μητρική μας γλώσσα, την έχουμε ενστερνιστεί και γνωρίζουμε την ομορφιά και την αξία της.

Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι οι αλλαγές τις γλώσσας οφείλονται σε αλλαγές στην κοινωνία. Αυτός είναι και ο λόγος που πετάχτηκα στην συγκεκριμένη ανάρτηση. Γιατί greeklish; Τι τα έφερε και τι μπορεί να τα διώξει; Πιστεύω ότι καλό είναι να μην αντιμετωπίζουμε το σύμπτωμα χωρίς καλή εξέταση της αιτίας.

Όσον αφορά όλα τα υπόλοιπα, θα πρέπει να σας πω ότι δεν εργάζομαι δωρεάν, τα μαθήματα χρεώνονται. Για όσους ενδιαφέρονται για τη γλώσσα επιστημονικά θα πρότεινα να δείτε ένα οποιοδήποτε εισαγωγικό βιβλίο.

-Α-

Saportoutourki είπε...

Στα αγγλικά, κάθε γράμμα, μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα. Στην ελληνική γραφή, κάθε γράμμα αντιστοιχεί σε έναν φθόγγο.

Έτσι οι κανόνες γραμματικής βοηθούν κυρίως στην διάκριση ομόηχων λέξεων, ενώ παραμένουν ζωντανά και εξελίσσονται στοιχεία της "ιστορικής" γραφής.

Π.χ. είναι πολύ σημαντικό να μπορεί ένας αναγνώστεις να διακρίνει το "διακρίνεται" (γ' πρόσωπο ενικού παθητικής) από το διακρίνετε (β' πληθυντικού ενεργητικής), διαφορετικά επικρατεί αλαλούμ και ασυνεννοησία κατά την ανάγνωση.
Ποιος θα το ήθελε αυτό;

Ένα το κρατούμενο λοιπόν. Η αλλαγή αλφαβήτου δεν μπορεί να σημάνει και αλλαγή στην απεικόνιση συνηχήσεων, αλλαγή στην μαθηματική έκφραση γραμματικών συμπτώσεων.
Και να θες, δεν μπορείς να αφήσεις τα ομόηχα στην τύχη τους. Πάλι πρέπει να φτιάξεις γραμματική (μαθηματικά).

Τέλος, όλες οι γλώσσες διατηρούν ιστορικά στοιχεία. Γράφοντας ομόρριζες λέξεις με ίδιο "ι" και ίδιο "ε" κλπ καταλαβαίνεις για ποιο πράγμα μιλάς. Πχ ακόμα και οι άγγλοι δεν γράφουν "Filadelfia" αλλά "Philadelphia" και έτσι δηλώνουν ελληνική καταγωγή της ρίζας της λέξης. Phenomenal κλπ.

Το να επιστρέψουμε σε γραφή με σύμβολα αντί για γράμματα, θα ήταν ακόμα χειρότερο. Καθαρή οποσθοδρόμηση. Και αυτό είναι ένα σημάδι λειψής έκφρασης και πανομοιότυπης εκφοράς συναισθημάτων.
Π.χ.
<3 ΚΚΕ <3

Έιναι αρκετοί λόγοι από μόνοι τους. Υπάρχουν και άλλοι.

Σεχταρ ο Τρομερός είπε...

Αγαπητή -Α-, μην ευχαριστείς το σχόλιο δεν είχε μόνο εσένα αποδέκτη, δημόσιο είναι, αφορμή μόνο ήταν το δικό σου.
Κατά τα άλλα....Όλα όσα γράφεις είναι μία ακαδημαϊκίζουσα προσέγγιση, γεμάτη από πράγματα ασύνδετα μεταξύ τους, η οποία δεν έχει καμία επιστημονική βάση. Αυτό δεν είναι καλό.
Ενα απλό "διαφωνώ" έφτανε. Εγώ πάντως θα περίμενα λόγω των σπουδών σου περισότερα φώτα, αν είχες βέβαια χρόνο και ..ήθελες να εργαστείς δωρεάν.

Σεχταρ ο Τρομερός είπε...

σαπορ, νομίζω πως σε όλες τις γλώσσες τα συστήματα γραφής με τον χρόνο "ξεπερνιούνται" γιατί αλλάζει και η γλώσσα και τα εργαλεία της, αδυνατίζει και η αντιστοίχιση της εύπλαστης ομιλίας με την σχετικά άκαμπτη γραφή, συμβαίνει και στην ελληνική αυτό. Ολα αυτά τα σύμβολα, τα πέντε -ι-, δίφθογγοι, πνεύματα, ποικιλίες τόνων κλπ. κάποτε ακούγονταν γι αυτό και γράφτηκαν, άσε που υπήρχαν-υπάρχουν κι άλλα, που δε γράφτηκαν η δε γράφονται, όπως π.χ τα "υγρά" σύμφωνα, τα ενσωματούμενα η αλλοιούμενα "ν", ποικιλίες του "σ", άσε και την συμβολή στο "νόημα" και της προσωδίας, του τόνου, των ποικίλων αλλοιώσεων των ίδιων φθόγγων, συμφώνων και φωνηέντων. Η "φθογγοποίηση" της ομιλίας, προκειμένου να της αποδοθούν γραπτά σύμβολα "γράμματα" είχε πάντα και ένα βαθμό συμβατικότητας, που με τον καιρό εντείνεται.
Είχε ενταθεί αυτή η συζήτηση τότε, που αποφασίστηκε η απλοποίηση της νεοελληνικής, θυμάμαι τις "ομηρικές" διαμάχες Μπαμπινιώτη, Κριαρά, του Βρεττάκου, του Τρίτση και άλλων. Είναι σύνθετο θέμα, που άπτεται ακόμη και της Σημαντικής, της Πληροφορικής, της Φυσιολογίας, δεν είναι απλά φιλολογικό η γλωσσολογικό, και το κάπως αστείο είναι πως οι ποικίλες γραφές του κόσμου, φτιάχτηκαν από ανθρώπους, που καθόλου δεν ήταν μέτοχοι τέτοιων προβληματισμών. Τι νάξεραν τώρα π.χ. οι Μεθόδιος-Κύριλλος, που φτιάξαν το σλαβικό αλφάβητο, η οι έλληνες έμποροι, που επέβαλαν τα "φοινικήια" στην ελληνική! Φαίνεται πως το γράμμα αρχικά έγινε για τελείως συγκεκριμένες πρακτικές ανάγκες, να αποδώσει (στο περίπου...) τον φθόγγο, που κι αυτός δεν έπεσε από τον ουρανό άλλα είχε καταγωγή, στην διαδοχή ιδεόγραμμα-συλλαβόγραμμα-αλφαβητικό. Μου έκανε εντύπωση όμως (εκ των υστέρων ...), και το θεωρώ σήμερα "κόλλημα", η άρνηση μερικών αντιμαχομένων, να αποδεχτούν πως και η γραφή, άπαξ και δημιουργηθεί, ακολουθεί μια σχετικά αυτόνομη πορεία, πέρα από τις προθέσεις του δημιουργού της (και των ..φιλολόγων/γλωσσολόγων), σαν αυτοτελές σύμβολο επικοινωνίας, που δεν μπορεί να αγνοηθεί, όπως στα απλά παραδείγματα, που παρέθεσες. Μπορεί να εκφέρουμε σήμερα "δίνι" αλλά καθένας καταλαβαίνει γιατί πρέπει να γράφουμε "δύνη" και όχι "δίνη" η "δίνει" για να μη γίνει η συνεννόηση πιλάφι.
Είναι μεγάλο θέμα, που όπως συνήθως, καθόλου δεν έχει διαλευκανθεί - δε βοηθάει καθόλου και η ολοσχερής άγνοια/υποτίμηση από τους κατεστημένους χειριστές του της φιλοσοφικής θεώρησης του διαλεκτικού υλισμού, καθώς θεωρώ πως είναι αδύνατο να αντιμετωπιστεί έξω από αυτά τα πλαίσια.
Η επιστροφή στα δένδρα δεν είναι λύση για τίποτε.

Αναυδος είπε...

Ορισμενες σκορπιες παρατηρησης εξω από το θεμα της αναρτησης αλλα σχετικα με τη γλωσσα
1. πολλες ειναι oι γλωσσες που δανειστηκαν ξενα αλφαβητα η αγγλικη ειναι μια απο αυτες γι αυτο και το μπερδεμα με τη γραφη και την προφορα

2. για να λεμε την αληθεια και τα αρχαια ελληνικα δανειστηκαν το αλφαβητο απο τους φοινικες αλλα στην πορεια του χρονου προσαρμοστηκαν σε αυτο αλλα και αλλαξαν τη φωνητικη αξια ορισμενων γραμματων

3. οι τονοι και τα πνευματα αλλα και τα μικρα γραμματα ΔΕΝ υπηρχαν στην αρχαια ελληνικη αυτά ηταν προσθηκες στις αρχες του 1ου αι μχ με αποκλειστικο σκοπο να κανουν τα ελληνικα κατανοητα σε μη ελληνες αυτό σημαινει ότι πολλα γραμματα προφερονταν διαφορετικα από τους αρχαιους ελληνες Ετσι το προβατο κατά τους αρχαιους εκανε βη βη δηλ μπεε μπεε αρα β=μπ η=εε επισης μυ εκανε η αγελαδα αρα υ-ου και μη η κατσικα οποτε παλι η=εε
http://www.efsyn.gr/arthro/pos-velaze-arhaioelliniko-provato
(ξεχαστε το βαθυ αντικομμουνισμο του αρθρογραφου για λιγο)

4. τελος η νεοελληνικη εχει την ιδια σχεση με τα αρχαια ελληνικα με αυτή που εχουν πχ τα γαλλικα με τα λατινικα

Σεχταρ ο Τρομερός είπε...

Αναυδε, οι προσθήκες, που αναφέρεις πρέπει να υιοθετήθηκαν σταδιακά, όταν η εμπειρία έδειξε ότι η γραφή μπορεί να εξυπηρετήσει κι άλλα πράγματα, εκτός από την διανομή των προϊόντων της εργασίας στις κοινωνίες των γενών η τις καταγραφές στα τεφτέρια των εμπόρων. Αρχικά πρέπει να χρησιμοποιήθηκε για θρησκευτικούς λόγους και στην πορεία, καθώς αναπτυσσόταν η κοινωνία, μπήκε στην λογοτεχνία, την παιδεία , την επιστήμη. Η γραφή εξελίχτηκε γιατι έπρεπε να παρακολουθήσει την εξέλιξη της γλώσσας, και η τελευταία την εξέλιξη της κοινωνίας, με τις επιστήμες της. Τα αρχαϊκά ελληνικά "φοινικίηα" γράμματα (που φαίνεται να αντικατέστησαν την Β-Μυκηναϊκή) ήταν μόλις ένα μικρό βήμα πιο πάνω από τα φοινικικά (αραβικά...), που ήταν συμφωνογραφικά, μόλις ένα βήμα μετά τα συλλαβογράμματα. Από τότε υπήρξε μια αργόσυρτη εξέλιξη προς όλο και πιο σύνθετες μορφές, με κορωνίδα την Αλεξανδρινή, που ήταν η γλώσσα της Παιδείας, της Επιστήμης, του Πολιτισμού με λίγα λόγια, και παρέμενε μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα, έστω και σαν νεκρή η ημιθανής γλώσσα.
Ανάλογες προσθήκες εκσυγχρονισμού (και όχι ...απλοποίησης!...) έγιναν και στην αραβική, όταν προστέθηκαν κάποια σημεία, για να μπορούν να σημαίνονται και μερικά φωνήεντα. Εξελίχτηκε και η αραβική κοινωνία, εξελίχτηκε και η γραφή της και μάλιστα από τους ίδιους δρόμους: την παιδεία, όταν ιδρύθηκαν τα αραβικά πανεπιστήμια, που διασώσανε και την ελληνική επιστήμη από την θρησκευτική μισαλλοδοξία. Αυτοί, που βάζανε τα σημεία λέγονταν "μα(ν)σουρίτες", που νομίζω σημαίνει "σημειωτής" και μεταφορικά "δάσκαλος" η "μορφωμένος", δε θυμάμαι.
Είναι σκέτη διαλεκτική η εξέλιξη της γλώσσας, και δυστυχώς, μετά το πισωγύρισμα του κομμουνιστικού κινήματος επικρατεί κι εδώ το μάβρο ιδεαλιστικό-αντιδραστικό-αντεπιστημονικό χάλι. Θα συμβούλευα όποιον θέλει να ασχοληθεί με το θέμα, και με δεδομένο το υπόβαθρο του Διαλεκτικού Υλισμού, να αρχίσει με "Σκέψη και Γλώσσα" του Βυγκότσκι (Εκδόδσεις "ΓΝΩΣΗ") και επίσης το πολύ ενδιαφέρον "Γλώσσα και Επικοινωνία", του Δ. Κανελλόπουλου (Εκδόσεις Βασ. Γιαννίκος), πριν μπλέξει με F.De Saussure, John Lyons κλπ., ώστε να μπορεί να κρίνει τις ιδεαλιστικές μπανανόφλουδες.