Τα καλοκαίρια μας μικρά, τα φεστιβάλ επίσης

Αν το φεστιβάλ είχε ζωντανή ραδιοφωνική κάλυψη (λέμε τώρα), η φωνή του εκφωνητή θα μας καλωσόριζε στην αποψινή τελευταία βραδιά, με ένα αθλητικό κλισέ: κυρίες και κύριοι, συναγωνιστές και σύντροφοι, καλησπέρα από το πάρκο Τρίτση, όπου επικρατούν ιδανικές συνθήκες για ποδόσφαιρο τις σημερινές φεστιβαλικές εκδηλώσεις. (Όχι τόσο ιδανικές για να κυκλοφορείς με βερμούδα και ανοιχτό πέδιλο, όπως οι Γερμανοί σφοι βέβαια, τουλάχιστον όμως δεν το συνόδευσαν με κάλτσα, που είναι μια μικρή νίκη του κινήματος και της αισθητικής, ως μιας μορφής (ταξικής) συνείδησης -που αφυπνίζεται. Και θα ακολουθούσαν βασικά, εισαγωγικά στοιχεία για τις (μουσικές) συνθέσεις, τους καλλιτέχνες που παρατάσσονται στον αγωνιστικό χώρο και την προσέλευση του κόσμου, κατά προσέγγιση και με μια νότα αισιόδοξης υπερβολής. 100 χιλιάδες να το αφήσω; Κόψε κάτι -αλλά όχι πολύ...

Ο κόσμος του Σαββάτου ήταν όντως από άλλο ανέκδοτο, βγαλμένος από εφέ ΑΙ και κάποια μυθοπλασία. «Πέρα απ’ τις ράγες» -για να παραφράσουμε την Άλκη Ζέη- στους ΚΘ, πέρα από τα βιβλιοπωλεία και τη λίμνη στον Κουτσούμπα, πέρα από κάθε φαντασία στο χατσαπούρι (που οι σφοι της ΑΜΘ δε θα θέλουν να το δουν για κάνα χρόνο μπροστά τους), πέρα στους πέρα κάμπους -κι αυτοί γεμάτοι θα ήταν, αν είχαμε βάλει μια σκηνή-, πέρα από το δρομάκι της εξόδου στον Φάκαρο, πέρα από τη γέφυρα και τους πάγκους των μεταναστών στον Τσουβέλα.

Που ένιωσε ροκ-σταρ για μια μέρα με τόσο κόσμο και ανέβασε ενθουσιασμένος τα πανοραμικά πλάνα από το... τετρακόπτερο-δρόνο της ΚΝΕ -εσείς γνωρίζατε ότι πρέπει να λέμε «γιορτή» και όχι το ξενόφερτο «Φεστιβάλ»;-, για να του την πέσουν από κάτω τρολ και μονοκύτταρα φασιστοειδή: γιατί πήγε στους σταλίνες, γιατί τους ευχαρίστησε και μήπως είναι και αυτός κομμούνι; Γνώρισε έτσι από πρώτο χέρι τον βόθρο που έχουμε καθημερινά απέναντί μας, χωρίς να είναι καν δικός μας.

Μα όταν κοιτάς από ψηλά, μοιάζουν τα τρολ με ζωγραφιά και τα βλέπεις στην πραγματική τους, αμελητέα διάσταση. Άσε που μας ρώτησε στο τέλος αν θέλουμε να ξανάρθει. Κομμούνι αμετανόητο... Τι Τσούβης, τι Κούτβης!

(Τελικά, καλό είναι να τα έχεις καλά με το κόμμα-με τον Μπάμπη.
Γιατί; -Για να έχεις κάποιες προσβάσεις; -Πού; -Ξέρω ’γω; Στον Τσουβέλα...)

Οκ, ο Τσούβι ενθουσιάστηκε, αλλά αν το βίωνες από κάτω, ήταν λίγο συνωστισμός στην προκυμαία και εισαγωγικό σεμινάριο στην αγοραφοβία. Κι όσο τον περιμέναμε να βγει -ενώ έπαιζε κυνηγητό στις αλέες με έναν σκύλο-, η σφισσα στο μικρόφωνο έδινε πόνο (στα αυτιά) για να καλύψει το κενό -κι ας μην έπεφτε ούτε (σχέδιο) Καρφίτσα. Ανακοίνωση και κόντρα ανακοίνωση, 51ο Φεστιβάλ ΚΝΕ, σε λίγο στη σκηνή ο Τσουβέλας, ανακοίνωση για την απεργία, για το Συνέδριο και λούπα από την αρχή. Οι πρώτες 20 φορές κύλησαν ομαλά, σαν ανακοινώσεις του Μετρό. Οι επόμενες, με την αναμονή στο κόκκινο, έπαιζαν με τα νεύρα του χύμα κόσμου κι ήταν σαν την αγωνία του Χλαπάτσα-Ρωμαίου στους Απαράδεκτους (σχολές Ζούλοβιτς) που περίμενε μάταια την Ιουλιέτα του στην σκηνή και έλεγε την ίδια ατάκα: μα να την, έρχεται που ξεπροβάλλει, σαν ποδοβολητό Σελήνης (χωρίς ποδοβολητό, γιατί αρκετή σκόνη φάγαμε). Κι ας μην ακούει κανείς τον Σπύρο, που βρίσκει το τέλος απαισιόδοξο και φαντάζεται επαναστάτες το ζευγάρι της Βερόνα. Αλλά έστω κι ένας από τους χύμα αν απεργήσει, κέρδος θα ’ναι...

Ο Τσουβέλας δεν έχει πολιτική σάτιρα, βγάζει όμως περισσότερο γέλιο από όλο το σταντ-απ της μαθητικής μαζί (Μαλιάτσης κτλ) κι έριξε ωραία σπόντα για τους παπάδες (που έχουν εσωτερική άμιλλα μεσαιωνικών μηνύσεων) και το τείχος της περιφρούρησης -που είναι πρωτίστως πολιτική έννοια. Κι αν στοχεύει λίγο εμμονικά - μονοθεματικά στο χάσμα γενεών, μπορεί την άλλη φορά -εννοείται θα υπάρξει- να το προσαρμόσει στα συμφραζόμενα: πώς ήταν τα Φεστιβάλ του ’80 και πώς είναι σήμερα, τους τύπους που συναντάς κοκ. Κι ίσως γίνει το πρώτο σταντ-απ που θα (πρέπει να) πάει στην κεντρική σκηνή, για να χωράνε τα πλήθη.

Δίνε το χέρι σου σε όποιον -κωμικό- διώκεται. Και τέλος πάντων, πού μπαίνουν τα όρια στη διακωμώδηση και τη σάτιρα; Καλή ερώτηση. Έπρεπε να την κάνουμε στον Νταλάρα, όταν έπαιρνε το βραβείο. Ποτέ δεν είναι αργά βέβαια να επιστρέψεις στη σωστή πλευρά της ιστορίας, ιδίως όταν βλέπεις το τέλος να έρχεται και σκέφτεσαι την υστεροφημία σου. Μέχρι και ο Τζίμης μπορεί να το σκεφτόταν, αν ζούσε ακόμα.

Στην ομιλία του ο ΓΓ είπε κι αυτός ένα καλό, για τον Μητσοτάκη που είδε τελικά τον τζιχαντιστή στον ΟΗΕ, για να μη νιώθει διακοσμητική γλάστρα. Μεστή ομιλία, πήρε κι επιπλέον πόντους με την αναφορά στον Πάνο Ρούτσι, αλλά ξέχασε να πει κάτι για το ΕΑΜ -λόγω της ημέρας. Κάλυψε μετά το κενό ο Μίλτος, που τραγούδησε τον ύμνο του.

Στη Λαϊκή ο Φάκαρος έλεγε ζήτω το ΚΚΕ, το Φεστιβάλ και η Ικαρία (ζήτω, εγώ δεν έχω πρόβλημα) και μας μετέφερε τα χαιρετίσματα του δημάρχου. Που είναι μια καλή αφορμή να πω ότι οι ανταποκρίσεις της κε του μπλοκ ήταν συνειδητά ανισοβαρείς κι ελλιπείς, γιατί κινήθηκα κυρίως στον δυτικό άξονα Κεντρικής-Νεανικής (με ενδιάμεσο σταθμό τη μαθητική) και δε βρέθηκα πολλές φορές ανατολικά (της Εδέμ και) του Κόκκινου Αερόστατου. Το οποίο μου φάνηκε καλός προγραμματισμός, αλλά ίσως ήταν λάθος από θέση αρχής. Στο Βερολίνο πχ αν δεν περάσεις στην ανατολική μεριά, είναι σα να μην πήγες. Χάνεις τα καλύτερα...

Και τότε θα ’σαι σαν τουρίστας, που πας στα γνωστά και τετριμμένα, δηλαδή τις παγίδες με τις μεγάλες ουρές -πχ το χατσαπούρι. Ή σαν ρεπόρτερ του ΣΚΑΪ, που νομίζει: α) ότι έχει χιούμορ και β) ότι το Φεστιβάλ είναι ο Βασίλης και οι ζεϊμπεκιές του Κουτσούμπα -και το κάνει ερώτηση και στη σφισσα που του έστειλαν για συνέντευξη. Κοίτα να δεις, όμως, πού φτάνει η χάρη του φεστιβάλ και πόσα άβατα ρίχνει.

Όσοι ψάχνουν καρτ-ποστάλ, πάντως, δε θα βρουν καλύτερη από αυτές της ΚΝΕ, με τα κόκκινα πανό για την Παλαιστίνη στην Ακρόπολη. Άσε που -το βασικότερο- ήταν και δωρεάν...

Αν σνόμπαρες το Κόκκινο Αερόστατο, τότε έχασες μεγάλες ατάκες, από Μπαντιού μέχρι Παλαιστίνη, 13ωρο και την ταξική γονεϊκότητα. Που δεν ήταν από κάποια πολιτική εκδήλωση, αλλά από το σταντ-απ του Ελευθερίου (babaka.gr). Έχει δυσκολέψει το σταντ-απ και το Κόκκινο Αερόστατο στις μέρες μας. Πού να φέρναμε δηλαδή και τον Αλεβίζο -για να γίνει πράξη το σύνθημα: ή με την ΑΡΑΝ ή με την Πίτσα Φαν.

Σε αυτό το σημείο, ας κρατήσουμε νοερά ένα λεπτό σιγής προς τιμήν όσων είχαν χρέωση «γονεϊκότητα», εγγονάκι - ανιψάκι κτλ, έτρεχαν από νωρίς το απόγευμα στο πάρκο, για να φύγουν πριν αρχίσουν οι συναυλίες που τους άρεσαν και η καλύτερη ανάμνησή τους από το φετινό τετραήμερο είναι η Τενεκεδούπολη, ο Καραγκιόζης ή οι σαπουνόφουσκες κάποιου μάγου. Ούτε καν ο Φοίβος και το ελεφαντάκι... Πέσατε θύματα συντρόφια εσείς, σε άνιση μάχη και αγώνα. Δεν πειράζει όμως, του χρόνου πάλι το ίδιο θα γίνει...

Με τόσα πολιτικά εφόδια, το ξυπόλητο τάγμα του Αερόστατου έκανε πορεία στον χώρο του Φεστιβάλ, με πρώτο σταθμό τον πάγκο του συλλόγου «Παύλος Φύσσας». Πολλοί σφοι είδαν τις ουρές του κόσμου που περίμενε να μιλήσει στη Μάγδα ή τις δηλώσεις που έκανε συγκινημένη «εδώ -στο Φεστιβάλ- είναι δικοί μας άνθρωποι». Αλλά η μεγαλύτερη συγκίνηση ήρθε όταν οι επιβάτες του Κ.Α. της χάρισαν ένα βιβλίο για την Αντιφασιστική Νίκη -στην οποία ήταν αφιερωμένο και το φετινό μπλουζάκι του Φεστιβάλ- ενώ αυτή τους έδινε για αντίδωρο καραμελίτσες...

Πέρσι, οι Υπεραστικοί άρχισαν να παίζουν ακριβώς μόλις έκλεισε την ομιλία ο ΓΓ και είχαν σχεδόν τελειώσει, μέχρι να μαζευτεί ο κόσμος. Φέτος, για να αποφύγουν μια αντίστοιχη εξέλιξη, μπήκε σφήνα ένα μαθητικό συγκρότημα, που είχε το δικό του (πίτσα) φαν κλαμπ, μια δική του αίσθηση του χρόνου (hands of time, όνομα και πράγμα), κυριολεκτικές εκτελέσεις τραγουδιών όπως το Trooper -όπου μια γάτα που της πατάνε την ουρά, ίσως πετύχαινε περισσότερες νότες τραγουδώντας- και ακολούθως κάτι απροσδιόριστους μουσικούς θορύβους, που θα ήταν τέλειοι για ακουστικές ασκήσεις (listening) -η εφαρμογή στο κινητό πάντως δεν το έπιανε και θα κοβόταν.

Το βασικό όμως ήταν ότι δεν πείθονταν να κατέβουν, ούτε καν όταν έδωσε η σφισσα το σύνθημα στο μικρόφωνο «51ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή...» και επέβαλαν μόνοι τους ντε φάκτο το «ανκόρ», ενώ μετά φώναζαν στην παρέα τους «μας κλείνουν». Το portal αντιμετώπισε το ζήτημα με ψύχραιμο χιούμορ, γράφοντας «ανέλαβαν να ξεσηκώσουν το κοινό με τους metal ήχους και τα τραγούδια τους και το κατάφεραν...». Οι «Υπεραστικοί» έβγαιναν αμέσως μετά και έπρεπε να αντέξουν την άμεση σύγκριση και να κρατήσουν το ξεσηκωμένο κοινό. Δε μάθαμε ποτέ αν το κατάφεραν, γιατί φύγαμε αναγκαστικά μια ώρα αρχύτερα...

Όσο για τη σταθερά των ΚΘ, αν πίστευες ότι σου είχε λείψει ο Φωτιάς από τις συναυλίες τους, έπρεπε να δεις πώς το ζούσε αυτός επί σκηνής, για να καταλάβεις πως του είχε λείψει λίγο περισσότερο -η μπάντα, το Φεστιβάλ κτλ. Ακόμα κι αν κάποιοι λιλιπούτειοι φίλοι -που θα έλεγε και ο εκφωνητής στη ραδιοφωνική μετάδοση- είχαν φουλάρει το ντεπόζιτο των συγκινήσεων και έβλεπαν έναν κόσμο στο μπόι των ονείρων τους -μεταξύ πέμπτου και έκτου.

Πού 'σαι Τσούβη για να δεις...

Κλείσιμο με το πέρασμα από την κατασκευή - προσομοίωση για τα χαλάσματα στη Γάζα. Όπου όσοι έμπαιναν, έβγαιναν μες σε λίγα δευτερόλεπτα άλλοι άνθρωποι, βουρκωμένοι, με σκοτεινό βλέμμα. Και άφηναν το δικό τους μικρό λιθαράκι στον σωρό με την υλική βοήθεια (τετράδια, σχολικά είδη κτλ) για τα παιδιά των Παλαιστίνιων. Κρίμα που τα αντανακλαστικά των τρολ της κακιάς ώρας δεν ήταν οξυμένα για να δουν τις σακούλες Μουστάκα, Σκλαβενίτη και άλλες φίρμες, για να συνεχίσουν το βιολί με τους χορηγούς της ΚΝΕ. Δεν πρόσεξαν καν το σύνθημα για το «έλλειμμα δημοκρατίας» στον πάγκο της νεολαίας από τη Βενεζουέλα. Νισάφι πια, όλα μασημένη τροφή; Ας κάνουν κάτι έξυπνο και μόνοι τους...

Διάλογος πατέρα-γιου στην κεντρική ομιλία.
-Άκου τον Κουτσούμπα. Είναι ο γραμματέας του ΚΚΕ.
-Αυτός δηλαδή δεν έχει ψηφίσει ποτέ Μητσοτάκη;

Προφανώς όχι, άλλοι μιλάνε για δεκανίκια, ψηφίζοντας τα μισά (και παραπάνω) νομοσχέδιά του. Θα τα μάθει όταν φτάσει σε ηλικία για το Κόκκινο Αερόστατο -μαζί με το «συμβάν» του Μπαντιού και την ταξική γονεϊκότητα...

Κερασάκι στην τούρτα, οι σφοι με τα κουπόνια για την εκδρομή-προσκύνημα στη Γυάρο και τη Μακρόνησο. Κάποτε μας πήγαιναν εκεί τζάμπα, σχολιάζει η Mariori δίπλα -και όχι αυθημερόν. Αχ, ωραία χρόνια...

Πάει κι αυτό το Φεστιβάλ κι ας καρτερούμε ένα άλλο. Ίσως χρειαζόταν μια ακόμα ανάρτηση εν είδει απολογισμού, αλλά διακρίνω κάποια φεστιβαλική κόπωση. Ας μη δίνουμε εξάλλου πάτημα να μας λένε πανηγυρτζήδες. Δεν είναι δα και το κέντρο του κόσμου το Φεστιβάλ. Μάλλον...

Το φετινό ήταν ωραίο, γεμάτο, όχι απλά μεταβατικό -όπως φοβόμασταν, μετά το περσινό ορόσημο. Κι είχαμε τέλεια συμφωνία με τον καιρό: όχι βροχή, κρύο και ισχυροί άνεμοι (αλλαγής και αντεπανάστασης). Από σήμερα ας βρέχει όσο θέλει στη διψασμένη αττική γη -εκτός από την Τετάρτη. Κι είναι χρήσιμο που πέφτει η αυλαία Σάββατο, για να μαζέψουν τα υλικά οι μάστορες και τα κομμάτια τους οι αιώνιοι μεταφοιτητές που έκαναν τέσσερα ξενύχτια στη σειρά, για να αποδείξουν πως παραμένουν ακόμα νέοι στην ψυχή. Πρώτοι στον αγώνα, πρώτοι στα ξενύχτια...

Το φετινό ταξίδι είχε ωραίες στιγμές, σε όλους τους σταθμούς του -και ας μην τις μάθαμε ποτέ. Και δεν είναι πως δεν προσπάθησα, αλλά όταν ρώτησαν τον Sniper για τη ΛΔ του Βορρά -«πώς πήγε; Μεγαλειώδες;», μου είπε για τη συναυλία των Mother of Millions, που ήταν στις τρεις καλύτερες στα φεστιβαλικά χρονικά και την είδαν περίπου 100 άτομα. Και δεν αγνοώ τα υποκειμενικά κριτήρια και τις προσλαμβάνουσες που ορίζουν ως έννοια το «μεγαλείο», αλλά 100 άτομα δεν είναι μεγαλειώδες πλήθος ούτε για προφεστιβαλική στη Ναύπακτο -ή για φεστιβάλ εξωκοινοβουλευτικής γκρούπας.

Έχει περιθώρια βελτίωσης το Φεστιβάλ, για να γίνει πιο μεγαλειώδες -200 και πάνω άτομα; Ασφαλώς και έχει. Αρκεί να ακολουθήσουμε τις συμβουλές του προπονητή-ινστρούκτορα της κερκίδας μέσα μας και το παρεξηγημένο ταλέντο του που κατεβάζει τέλειες ιδέες, που κανείς δεν πρόσεξε όπως έπρεπε. Φέρτε Θανάση, Λεξ (θα δεχτεί, καλό παιδί φαίνεται). Κόψε μερικά δέντρα -που είχαν δικαίωμα ψήφου κάποτε και τώρα κόβουν τη θέα προβοκατόρικα στις σκηνές. Κάνε και μια γαστριμαργική γιορτή, με τοπικές σπεσιαλιτέ από όλη τη χώρα, γουρνοπούλες, αντικριστά, πίτες, μπουγάτσες κτλ, σαν τον γύρο της Γαλατίας. Να θυμηθεί κάποιος να φέρει και σάχλες...

Το πιο εκπληκτικό -μυστηριακό και πιο μεγάλο- δεν είναι η οργάνωση της Οργάνωσης (την οργάνωση, ω Οργάνωση) αλλά οι στόχοι της, ακόμα και αν τύχει μια αναποδιά. Οι ανακοινώσεις από τα μεγάφωνα πχ -«το όχημα με αθηναϊκές πινακίδες τάδε...»- δεν ήταν μόνο για όσα εμποδίζουν τη διέλευση, αλλά και για κάποια που είχαν αναμμένα φώτα και θα τους έκλεινε η μπαταρία! Και μια μέρα που έπεσε το σύστημα (ωσαννά!) στις ταμειακές του βιβλιοπωλείου, μπορεί να είχες βρει τα βιβλία που ήθελες, το ακριβές ποσό στα μετρητά και τον γνωστό σφο που θα σου έκοβε χειρόγραφη απόδειξη. Αλλά έτρωγες πόρτα και σου έλεγε να περιμένεις, για να επανέλθει η σύνδεση και να γίνει η νόμιμη διαδικασία -ακόμα και αν έχανε η οργάνωση λίγα έσοδα, από κάτι πατερ-ανυπόμονους που έτρεχαν να σταθούν σε άλλες ουρές.

Και τώρα, τα κεφάλια μέσα και καλό φθινόπωρο. Τα καλοκαίρια μας μικρά. Τα φεστιβάλ επίσης -και ας γιγαντώνονται χρόνο με τον χρόνο. Κι αν το κάναμε 30ήμερο του χρόνου;

51 στιγμές του φθινοπώρου

51 φεστιβαλικές ψηφίδες, χωρίς εισαγωγές και προσχήματα.

-Ουρές παντού, στα πιροσκί, τους λουκουμάδες, τα σουβλάκια, τις τουαλέτες, το βιβλιοπωλείο, ακόμα και στη σκηνή για τη Γάζα. Και ούτε μια ιδιωτική πλατφόρμα για online παραγγελίες και διανομές, με επιπλέον γαμησιάτικη χρέωση. Εκεί μας κατάντησαν, τελευταία Σοβιετία της Ευρώπης...

-Περάσαμε όμορφες και ευτυχισμένες φεστιβαλικές στιγμές με το χατσαπούρι της ΑΜΘ, αλλά όλα τα ωραία έχουν ένα τέλος, που έρχεται όταν βλέπεις μια ουρά να -με το συμπάθιο- ήδη από τις 7 το απόγευμα. Το καλύτερο θα είναι σήμερα, όταν οι σφοι θα ανακοινώσουν στις ουρές ότι δε σερβίρεται τίποτα στη διάρκεια της ομιλίας, αφήνοντας το πόπολο άναυδο και λιμασμένο. Κι όσοι δε βρουν χατσαπούρι να φάνε, ας βολευτούν με πιροσκί...

-Παρηγοριά (στον νηστικό) μπορεί να βρει κανείς στους πάγκους των μεταναστών, με φαλάφελ ορεκτικό, νιγηριανό κυρίως πιάτο και μπακλαβαδάκια από τους Ιρακινούς για φινάλε. Σβήσιμο στο ενδιάμεσο με μια μπίρα άνευ, που κάνει πρώτη φεστιβαλική εμφάνιση στα δικά μας βαρέλια. Κι ας λένε κάποιοι σφοι πως μπίρα χωρίς αλκοόλ είναι σαν Φεστιβάλ χωρίς σουβλάκια και Βασίλη...

-(Τυχαίο όνομα, πραγματικός διάλογος -μαμάς με ανήσυχο παιδί).

-Γιωργάκη, αυτός που βγήκε τώρα είναι ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου. Άκουσέ τον, γιατί σε λίγα χρόνια μπορεί να μην υπάρχει.
Υπάρχω λες και ύστερα δεν υπάρχεις. Δεν υπάρχεις και είσαι εδώ.

Ναι, η μουσική εξημερώνει τα ήθη, ενίοτε και μικρά ζιζάνια. Αλλά δε φανταζόμουν ποτέ τον Βασίλη σε τέτοια πρόταση, σε ρόλο αντίστροφου μπαμπούλα...

-Λίγη ώρα πριν, ο ίδιος μικρός Σκύθης έπαιζε με τον φίλο του... «ποπομαχίες», ένα ιδιαίτερο αγώνισμα δικής του έμπνευσης, όπου πας τον αντίπαλο «κωλοφεράντζα» και δεν αποκλείεται να το δούμε ολυμπιακό αγώνισμα σε μερικά χρόνια. Αλλά ο μικρός είχε λάβει κλασική μουσική παιδεία και ποπομαχούσε τραγουδώντας Θήτα Μι, μαζί με τα μεγάφωνα:

Πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο...

-Το μαλλί του Βασίλη -σας αγαπάω, μα δεν κουρεύομαι- έχει αποκτήσει αυτόνομη προσωπικότητα και υπόσταση. Αυτή τη φορά θύμιζε κάτι από τα ένδοξα χρόνια της Μεταπολίτευσης, όταν ήταν ισιωμένο και ατένιζε τον κόσμο με αγωνιστική αισιοδοξία, πριν αρχίσει να νιώθει στο ίδιο έργο θεατής. Πού ’ναι τα χρόνια, ωραία χρόνια, που τραγουδά και μια άλλη ψυχή.

-Ο Βασίλης είναι πλέον ένα έφηβο γεράκι, που κινδυνεύει με πτώση επί σκηνής (κατάρρευση ή ανατροπή) και δεν είναι για πολλά, αλλά αυτά τα λίγα φτάνουν να κινήσουν γη και ουρανό για το πιστό κοινό του, που γέμισε ασφυκτικά τον χώρο -τη λίμνη, τα βιβλιοπωλεία, τις ταβέρνες και κάνα δυο βολεύτηκαν στην κονσόλα του ήχου ή πάνω στα δέντρα. Και ανήκει σε ένα πολύ κλειστό κλαμπ τραγουδιστών που μπορούν να κινήσουν τέτοια πλήθη πιστών -άντε μαζί με τον Λεξ και την Άννα Βίσση, που θα είχε μια θέση και στο αφιέρωμα για τον Κουγιουμτζή. Κι αν κάποιοι πιστοί του στενοχωριούνται για τα περασμένα μεγαλεία της φωνής του, αυτός μας απειλεί πως θα (ξαν)ανταμώσουμε και του χρόνου.
Κράτα, ρε φίλε, γερά...

-Λίγο πριν, στη νεανική σκηνή ο Ζαραλίκος αποκάλυπτε, μες στο σπιτάκι μας, ότι ο Κουτσούμπας είναι πράκτορας του Λούμπεν -κάποιος έπρεπε επιτέλους να το πει. Και ότι αν μπορούσε να γίνει θεός για μια βδομάδα -που ήταν το θέμα συζήτησης στη μαθητική σκηνή- αυτός θα προτιμούσε να γίνει ΓΓ, για να πάρει μερικά κεφάλια -και άντε να τα ξανακολλήσει μετά ο θεός. Κι αν είχε τόσο κόσμο ο Ζαρα, φαντάσου τι θα γίνει στον Τσουβέλα σήμερα...

-Δε θα δήλωνα θερμός οπαδός της μουσικής παράδοσης, των νόθων τέκνων της με σύγχρονους ήχους και όλα τα παρακλάδια τους -και αν δεν είμαι ροκ, να με φοβάσαι. Αλλά έμεινα με την απορία γιατί κράτησε τόσο λίγο το χτεσινό αφιέρωμα στη νεανική. Μέχρι που έμαθα ότι η συναυλία των PAGAN είχε μέχρι και χορό της κοιλιάς. Φεστιβάλ σε άλλο επίπεδο, που δεν ενδείκνυται για δυσκοίλιους -καλή ώρα...

-Από χιπ-χοπ πήρα μόνο μια τζούρα Σφαλμάνη (και της Αναστασίας, σε μια σκηνή όπου δεν σπάνε εύκολα τα έμφυλα στερεότυπα). Και αργότερα από τον πόνο που μοίρασε σε ασπόνδυλα φασιστοειδή. Το καλύτερο, όμως, είναι πως το Σφάλμα είδε στίχους του να μπαίνουν σε μια ανακοίνωση Σωματείου για το 13ωρο. Και δε νομίζω πως υπάρχει μεγαλύτερο παράσημο από αυτό...
Μιλάνε για δεκάωρα χωρίς αναστολές
Εγώ θα έλεγα πέντ'.-έξι και τους είναι και πολλές

-Δεν πήρε κάπου το μάτι μου τον Σερίφη, που πρόλαβε να γυρίσει τρέιλερ για την εκπομπή του πολιτικού νάνου Μπογδάνου, αλλά δε θα τον δούμε τελικά στο πάνελ του, δίπλα στον Μπαλάσκα, να μετράει τις τρίχες στο στήθος του. Κι αν είπε ότι αποχώρησε για προσωπικούς λόγους, ας μην ξεχνάμε μια παλιά βασική αλήθεια: το προσωπικό είναι (πρωτίστως) πολιτικό!

-Δεν πρόλαβα λέξη από όσα είπε ο Κουβανός πρέσβης στην εκδήλωση για το εμπάργκο, τον πέτυχα όμως στο ζέσταμα να ποζάρει αγκαλιά με τον Ρίζο και ένα τεράστιο χαμόγελο.

Μια μέρα πριν, στο ίδιο σημείο, ήταν οι παλαίμαχοι από το «Σπίτι του Αγωνιστή». Τρομερή στιγμή και τρίχα κάγκελο, όπου από σεβασμό δε φωτογράφιζες τίποτα και απλώς στεκόσουν προσοχή, ενώ υποκλινόσουν νοερά.

-Η εικαστική έκθεση για την Παλαιστίνη ήταν πολύ αξιόλογη, με πολύ καλή ισορροπία ανάμεσα σε μορφή και περιεχόμενο (τα μηνύματα και την καλλιτεχνική αφαίρεση). Χτες λόγω αέρα κάποια έργα μπήκαν στη θέση τους με μικρή καθυστέρηση, αφήνοντας προσωρινά ένα κενό, που αν το πετύχαινες, νόμιζες πως τα είχε αγοράσει κάποιος και έλεγες κρίμα, γιατί δεν ήξερες πως ήταν διαθέσιμα προς πώληση...

-Αυτή τη φορά η Μηλιαρονικολάκη έκανε σαν «θεατρικό» την καθιερωμένη της ετήσια εισήγηση, με απαγγελίες αποσπασμάτων από ηθοποιούς και την ίδια στον ρόλο της «αφηγήτριας». Ήταν ενδιαφέρουσα εισήγηση, ιδανική ίσως για audio book, αλλά -κρίνοντας εξ ιδίων- κάπου έχανε στην παρουσίαση στο ευρύ κοινό και παρέμεινε ένοχλη φεστιβαλική απόλαυση για (σχετικά) λίγους, σαν τον Κομάντο Φεστιβαλικής Εντροπίας, που έχει πάψει από καιρό να μας διαβάζει...

-Την ίδια ώρα, ο Κύριλλος στην κεντρική σκηνή, ακουγόταν από μακριά σαν να μιλάει ο Μάκης Παπαδόπουλος. Όχι, δεν το παθαίνεις μόνο με την Μποφίλιου και τη Ζουγανέλη. Και όχι, δεν τους κάνει μαθήματα ορθοφωνίας ο -βραχνιασμένος χτες- Κολοβός.

-Ο Γ. Μαρίνος, που έχει την ευθύνη για τις διεθνείς σχέσεις από το ΠΓ, όσο πάει αποκτά φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά σοβιετικού κυριούλη, σαν κούκλα από ματριόσκα. Κι αν είχαμε (περισσότερο) χιούμορ, θα πουλούσαμε τέτοιες, με τους εκάστοτε ΓΓ, και θα γίνονταν ανάρπαστες...

-Οι σφοι από τις μικρότερες οργανώσεις του εξωτερικού πρέπει να μας βλέπουν με δέος, όπως οι δικοί μας τη γιορτή της Humanite, στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Βλέπουν άπειρο κόσμο, μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν την αγοραφοβία, πρωτόγνωρες εμπειρίες, ξεναγήσεις σε απεργιακές κινητοποιήσεις. Ένας κινηματικός τουρισμός στο μπόι των ονείρων τους...

-Οι Βραζιλιάνοι είχαν φέρει μια βαλίτσα πράγματα και έγραψαν για πλάκα «βοηθήστε μας να γυρίσουμε πίσω», προκαλώντας κύμα αλληλεγγύης και παρεξηγήσεων.

-Αντιμετωπίζετε διώξεις; Είστε εξόριστοι; Υπό καθεστώς παρανομίας ελέω Μπολσονάρου;
-Όχι, εμείς μια πλάκα κάναμε...

-Ωραία συζήτηση μπορούσες να κάνεις με τον Ιταλό σφο, που λογικά ήρθε γιατί ξέρει καλύτερα αγγλικά από κάθε άλλο σφο της μπότας. Και μπορούσε να μιλήσει για τα πάντα, χωρίς να κουνά χέρια: από τη μαζική απεργία της περασμένης Δευτέρας, μέχρι το διαζύγιο με τον κλόουν Ρίτσο και το μέτωπο που κυοφορεί το νέο κόμμα. Πάνω-κάτω δηλαδή ό,τι μπορούσες να συζητήσεις και με τον Γάλλο σφο δίπλα του, με λίγο χειρότερα αγγλικά αλλά την ίδια ανυπαρξία οργανωμένης πρωτοπορίας.
Είδες ο ευρωκομμουνισμός;

-Θα συζητούσαμε και για την ταινία για τον Μπερλινγκουέρ, αλλά δεν είχα προλάβει να δω το τρέιλερ, που μας προετοιμάζει για μια μεγαλειώδη μούφα. Σε άλλες εποχές, θα βγαίναμε εξορμήσεις έξω απ’ τις κινηματογραφικές αίθουσες, πχ με τον «Ευρωκομμουνισμό» του Σκολαρίκου ή την παλιότερη αντίστοιχη μελέτη του Φώντα Λάδη.

-Τι μπορεί να σημαίνει 26+6, τυπωμένο σε μπλουζάκι; Δεν είναι λογοτεχνική αναφορά (του λείπουν δέκα μονάδες για να παραπέμπει στο «γυρίστε τον Γαλαξία με οτο-στοπ»). Σημαίνει απλώς ενιαίο Έιρε, με ελεύθερες όλες τις επαρχίες του, νότιες και βόρειες, δηλαδή και τις έξι που τελούν υπό βρετανική κατοχή.

Οι σμαραγδένιοι σφοι από τη νεολαία Κόνολι είχαν μπλουζάκια για την Ιρλανδία που είναι η Κούβα της Βρετανίας, τη φιγούρα του Κόνολι δίπλα στους κλασικούς, στο κλασικό σήμα με τις κεφαλές -ως συνεχιστής του έργου και της μαρξιστικής παράδοσης- αλλά δεν ξέρω αν ήταν ενήμεροι για το παλιό σύνθημα «εδώ υπάρχει ΠΑΜΕ, δεν είναι Ιρλανδία...»

-Κάποιες φορές στη Διεθνούπολη, η αλληλεγγύη στις οργανώσεις μετατρέπεται σε έναν μόλις συγκαλυμμένο καταναλωτισμό.

-Να πάρουμε το μπλουζάκι με την Τερένσκοβα;
-Όχι, έχεις του Γκαγκάριν.
-Μα αυτό είναι σεξισμός και πατριαρχία...

-Ένα μπρελόκ Λένιν; Μια κονκάρδα Στάλιν έστω;
-Όχι, δεν τα χρειάζεσαι. Έχεις πάρα πολλά.
-Και οι συνεχώς διευρυνόμενες ανάγκες μας;
-Είναι για τον σοσιαλισμό.

Ναι αλλά το μπλουζάκι της ΕΔΟΝ με τον Χριστόφια; Ποιο λαϊκό νοικοκυριό δε χρειάζεται, δηλαδή, ένα τέτοιο; Και γιατί δεν έχουν βγει μπλουζάκια με τον Χαρίλαο -αν όχι από εμάς, από το «Λειρί του Κόκκορα»;

-Αλλά αν έπρεπε να ξεχωρίσεις ένα μόνο μπλουζάκι, ήταν των Αυστριακών και δεν ήταν για ενήλικες, ούτε καν για παιδιά που θα έχουν ενεργές μνήμες από αυτό το Φεστιβάλ. Εννοώ τα κόκκινα βρεφικά μπλουζάκια με τη Λάικα. Κι αν θες να γίνεις η ψυχή του πάρτι, λες πως το πραγματικό της όνομα ήταν Σγουρομάλλα (Κοντριάφκα ή κάπως έτσι) ενώ η Λάικα είναι μάλλον η ράτσα - το γενικό είδος...

-Εκατοντάδες κεφίγιες, καρπούζια με υπονοούμενο -αν δεν το πιάσεις, το έχασες-, μενταγιόν, κοσμήματα, τα αραβικά μπλουζάκια στους μετανάστες, οι σημαίες, οι κάλτσες στα χρώματα της Παλαιστίνης. Όλα καλά και χρήσιμα. Αυτή η πλωτή εντυπωσιακή σημαία της Παλαιστίνης στη λίμνη του πάρκου, πού στα κομμάτια ήταν και δεν την είδε κανείς σφος, παρά μόνο αργότερα, στις φωτογραφίες του Πόρταλ;

-Οι Βραζιλιάνοι έχουν (μεταξύ άλλων) τον Μαριγκέλα, οι Παραγουανοί τον Αντόνιο Μαϊντάνα (που δεν πρέπει να συγχέεται με τον Τόνι Μοντάνα από τον «Σημαδεμένο), οι Ιρλανδοί τον Κόνολι και κάθε οργάνωση τον δικό της ήρωα.

Και οι Ισραηλινοί σύντροφοι, κύριε;

Αμήχανο χαμόγελο του ισραηλινού σφου, το σκέφτεται λίγο ακόμα. Καταλήγει: δεν έχουμε.
Όχι ακόμα, δηλαδή, γιατί δε θα μένουν πολύ ακόμα στο απυρόβλητο, με τη γενναία στάση τους.

-Με ένα στόμα, μια φωνή: ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ

Από την «ήμουν η Χρύσα Κατσαρίνη» (λευτεριά στην Παλαιστίνη), ως τα Καλογεράκια, που ήθελαν να «το βγάλουν από μέσα τους» (Λευτεριά στην Παλαιστίνη) και έκλεισαν τη συναυλία λέγοντας «Πανώλη...!» -πού πάνε λέει;- «Πανώλη στο IDF!».

-Και από τον Μυστακίδη και τη Νατάσσα (που ανέβασε στη σκηνή τον πρόεδρο του ΠΜΣ) ως τον Βασίλη στη Κεντρική και τον Μαγαλιό στη νεανική, υπήρχε μία κοινή συνισταμένη: κάλεσμα για την απεργία της 1ης Οκτώβρη!

Και εσύ να ανακαλείς από κάποιο σκονισμένο συρτάρι της μνήμης σου ένα παλιό απεργιακό Φεστιβάλ, όπου έπεσαν όλοι μαζί και στο τέλος ήσουν χίλια κομμάτια, ευτυχισμένα και συνδεμένα με το νόημα που έχει κάτι απ’ τις φωτιές και τους σεισμούς που μέλλονται να έρθουν.

-Καταλαβαίνεις τους καλλιτέχνες που γουστάρουν πραγματικά το Φεστιβάλ, όταν τους βλέπεις να έρχονται δεύτερη και τρίτη μέρα, εκτός προγράμματος, ως θεατές και όχι επειδή παίζουν. Και δεν εννοώ τους δικούς μας, πεισμένους και συνήθεις υπόπτους, αλλά τις ευχάριστες εκπλήξεις τύπου Papazo, που ήταν και χτες. Και σκέψου, τι ευχάριστη έκπληξη θα ήμασταν εμείς για αυτόν...

-Αν έρθεις μια φορά στο Φεστιβάλ, θα ξανάρθεις. Νόμος -ο 4ος της διαλεκτικής.
Ακόμα κι αν είσαι εκείνος ο μπάρμπας, χωρίς χιούμορ, που λέει «εγώ θα έρθω μόνο για τα σουβλάκια». Και γελάει μόνος του -ίσως με τα χάλια του.

-Ή με την ΑΡΑΝ ή με Πίτσα Φαν.

Δε χαρίζω σε κανέναν τον Πάρη (και το μήλο του), αλλά το πάλευα όλη μέρα χτες και δε βρήκα κάτι καλύτερο, οπότε το παραδίδω στη βάση του μπλοκ για τις δικές της προτάσεις.

-Και όπως λέει αντικειμενικά η Φριντζήλα, είναι το καλύτερο Φεστιβάλ (μέχρι το επόμενο).

Prove her wrong, ρε, άμα μπορείς...

Έλα να λήξει το γλέντι της βάπτισης, έχει φεστιβάλ να πάμε

— Εμένα βρήκες? 🔴⚪ (@kostaslympi) September 27, 2025

Έχω πλήρη επίγνωση πως δεν πλησιάσαμε τις 51 στιγμές που υποσχόταν ο τίτλος, αλλά αν τις κατέγραφα (τώρα) όλες, θα έχανα την ομιλία του ΓΓ. Περισσεύουν καμιά 17 στιγμές της άνοιξης: για τη Σύγχρονη Εποχή, τη Γυάρο, την οργάνωση, τη Γάζα, τον καιρό που είναι μαζί μας, τα δέντρα, το σύστημα κ.ά.

Τα κρατάμε κάβα για τον φεστιβαλικό επίλογο και την τελευταία ανταπόκριση -όποτε και αν ανέβει στον διαδικτυακό αέρα.

Στη σωστή πλευρά της κωμωδίας

Ποιο είναι το μεγαλύτερο δίλημμα των καιρών μας;
Το αιώνιο ερώτημα, πίτσα ή σουβλάκια.
Σιγά μην είναι και η βασική αντίθεση της εποχής.

Καταρχάς, δεν μπορεί να είναι απόλυτο δίλημμα, γιατί δε συμφωνούμε στα βασικά: πχ τι ορίζουμε ως σουβλάκι.
Ας ρωτήσουμε κάποιον τρίτο, πχ τους Σκύθες συντρόφους από την ΑΜΘ (Ανατολική Μακεδονία - Θράκη) και την παλιννοστούσα κυρία με το χατσαπούρι. Ή τους Ιταλούς σφους να μας πουν, κουνώντας θυμωμένοι τα χέρια τους, αν είναι αληθινή πίτσα ή ιεροσυλία αυτό που τρώμε.

Αλλά όχι, στο Φεστιβάλ είμαστε, όπου οι σφοι είναι λογικοί άνθρωποι και καταλαβαινόμαστε (τώρα). Μάθανε να λένε τα σουβλάκια-σουβλάκια -και ας είναι Αθηνέζοι- και τη γενοκτονία-γενοκτονία -και ας είναι από το Ισραήλ. Δε χρειάζονται περσότερα (λόγια, μόνο πράξεις).

Λέμε τα πράγματα με το όνομά τους -όπως κάποτε τη ΚΝ Μακεδονίας στη Διεθνούπολη, πολλά χρόνια πριν τη ΝΑΤΟ-Συριζαϊκή συμφωνία. Κι αν το δίλημμα της εποχής μας, τέλος πάντων, είναι σουβλάκια ΚΝΕ ή Pizza Fan, η απάντηση είναι μονόδρομος, ακόμα και αν είσαι vegan. Εκτός κι αν είσαι στέλεχος της FAN και της αφάν γκατέ του αντικομμουνισμού -πχ τα εξυπνοπούλια που πιάνουν τη μύτη τους με απέχθεια για ό,τι κάνει το ΚΚΕ, ακόμα και για τα είδη γραφικής ύλης που μαζεύει το Κόμμα για τα παιδιά της Γάζας, γιατί λέει είδαν μια Τζαμποσακούλα, στη φωτό με τον ΓΓ. Τρεις ώρες ελληνικό σταντ-απ να στύψεις, δε θα βρεις τίποτα πιο αστείο από μια δική τους ανάρτηση... 

Λείπουν άλλωστε τέτοια «μαχητικά ρεπορτάζ» και αναρτήσεις για το Φεστιβάλ, πχ για τα αναψυκτικά Βίκος, τις μπίρες «Α» -χωρίς τον κύκλο- ή τις ανατιμήσεις-φωτιά στα σουβλάκια, που έφτασαν 2 ευρώ το ένα, και τα εισιτήρια. Και όλα αυτά τα «αποκαλυπτικά στοιχεία» που δείχνουν ξεκάθαρα ότι α. δεκανίκι και β. ο λόγος αυτός τους ανήκει. Συγκάτοικοι είμαστε όλοι στην τρέλα!

Στα τριήμερα φεστιβάλ, η δεύτερη μέρα είναι σαν τα παιδιά-σάντουιτς στις τριμελείς οικογένειες: χωρίς τον ενθουσιασμό της πρώτης φοράς και την κορύφωση στο τέλος. Φέτος, η δεύτερη μέρα έχει λίγο-πολύ μεταβατικό χαρακτήρα και μια σχετική άπλα -που θα την νοσταλγήσουμε σήμερα- αλλά έχει πάρα πολύ κόσμο (γιατί η Πέμπτη είναι το νέο Σάββατο), ωραίες στιγμές για το άλμπουμ των αναμνήσεων και υλικό για να διηγούμαστε στις οθόνες μας -για όσους δεν έχουν χρέωση «εγγονάκι» στο Τρίτση αυτές τις μέρες. Ας δούμε ενδεικτικά μερικές θεματικές.

Στα άδυτα του χατσαπουριού: τελικά δεν το φτιάχνουν Γεωργιανοί σφοι από την μεταναστομάνα Καλλιθέα, αλλά οι οργανώσεις της ΑΜΘ, αλυσίδα και μαζική παραγωγή, υπό τη μονοπρόσωπη διεύθυνση της σοβιετο-αναθρεμμένης σφισσας που έχει τη συνταγή και την τεχνογνωσία. Στα υπέρ για τους Σκύθες σφους ότι έχουν βγάλει τα έξοδα του ταξιδιού και για τις αφίσες τους την επόμενη δεκαετία. Στα αρνητικά ότι δεν πρόλαβαν να σηκώσουν κεφάλι, πόσο μάλλον να γυρίσουν τον χώρο του Φεστιβάλ. Και αν δεν το έκαναν τις δυο πρώτες μέρες, οι οιωνοί δεν είναι με το μέρος τους για τις δύο επόμενες. Το Σάββατο, οι ουρές θα πάρουν ιστορική ρεβάνς από τις αντίστοιχες στα εγκαίνια των ΜακΝτόναλντς στη Μόσχα, με βάση τον νόμο των διαρκώς διευρυνόμενων αναγκών στον σοσιαλισμό -και τι να κλάσει και το μπέργκερ, μπροστά στη σέρβικη πλεσκάβιτσα.

Αν η οργάνωση της ΑΜΘ βγει πρώτη στην επόμενη οικονομική εξόρμηση, θα οφείλει τη νίκη της στις εξαγωγές χατσαπουριού -ή και πιροσκί, για να καλύπτει κάθε επιθυμία και λαϊκή ανάγκη. Κι αν ακούσετε, σήμερα-αύριο, τα μεγάφωνα να ζητάνε γιατρό κοντά στον παιδότοπο, θα είναι μάλλον για τον γραμματέα της Οργάνωσης, που πλησιάζει ολοταχώς στην υπερκόπωση.

Μια καλή ιδέα για το επόμενο Φεστιβάλ θα ήταν να φέρουν οι Σκύθες μπουγάτσες ή τους περίφημους λουκουμάδες Λιμεναρίων -με τη μυστική συνταγή που περνά από Δρουίδη σε Δρουίδη, αρκεί το γκι (δρεπάνι) του να μοιάζει με σφυροδρέπανο. Το φαγητό είναι άλλωστε στοιχείο της κουλτούρας μας και ως τέτοια -πολιτιστική αποστολή- πρέπει να δούμε τη σχετική εκστρατεία εισαγωγής εξωτικών γεύσεων από τον εγγύ βορρά στο κλεινόν άστυ, που είναι γεμάτο απολίτιστους βάρβαρους, που λένε κρύα ανέκδοτα με μπουγάτσες, νομίζουν ότι τρώνε τακαμούρι και δεν ξέρουνε σουβλάκι τι θα πει -άλλο αν στο Φεστιβάλ τους έρχεται επιφοίτηση. Και να ετοιμάζονται οι οργανώσεις της Δυτικής Μακεδονίας με τα κεμπάπια και το Ξινό Νερό...

Φαν, φαν, φαν (2), πώς τους παν καλέ τα φαν
Ξύλο που θα φαν, και βραστούς τους αστούς θα φαν
(παιδικό τραγούδι του Λουκιανού, διασκευασμένο)

Κατόπιν ωρίμου σκέψης, ζυμώσεων και διαβουλεύσεων με στενούς συνεργάτες, η κε του μπλοκ καταλήγει στα εξής -ευρύτερης αποδοχής- συμπεράσματα, για την απόλυση του Πάρη Ρούπου.

-Η ανακοίνωση της Πίτσας Φαν λέει ότι «μας ενώνει η καλή πίτσα». Αλλά μας χωρίζει ο φασισμός που ντύθηκε «ΝΟ Politica». Σε κάθε περίπτωση, η Πίτσα Φαν δεν τρώγεται με τίποτα, ακόμα και αν σε πληρώνουν για αυτό, και μπαίνει στους πιο αδύναμους κρίκους της διατροφικής αλυσίδας, λίγο πάνω από τις ζωοτροφές και τα φρέσκα ψάρια του Αλφαβητίξ -ή τις ρυζογκοφρέτες Χανίων.

-Η απόλυση του ΠΡ είναι η καλύτερη διαφήμιση για τον ίδιο και τη δουλειά του, που την έμαθαν άλλοι τόσοι μετά τον σχετικό ντόρο. Κι αν δε γελάς πολύ με όσα λέει, δεν πειράζει, σ’ αυτά δε χωράνε οπαδικά και χιούμορ. Το δροσερό αστειάκι για το ανατολικό cock-block πχ είναι χάσμα γενεών διπλής κατεύθυνσης: οι μεγάλοι δεν πιάνουν τον ξενικό όρο και οι νεότεροι αγνοούν το ανατολικό μπλοκ (το ποιο;). Σε κάθε περίπτωση, τα αφεντικά δείχνουν πως κατέχουν καλύτερα απ’ όλους τα μυστικά του μάρκετινγκ, ακόμα και αν διαφημίζουν τον ταξικό τους αντίπαλο...

-Τα καζάνια του θανάτου στη Δραπετσώνα δεν αποπνέουν πιο μυρωδάτη βρώμα, επειδή τα στολίζει μια ελληνική σημαία. Κι όσοι δεν προσβάλλονται με τον καρκίνο που σκορπάν, αλλά με το χιούμορ του Ρούπου, ας περιμένουν να διαβάσουν τη συνέχεια στις στήλες της μαχητικής ΕφΣυν, που την αγόρασε ο Μελισσανίδης. Για την Κεντροαριστερά αγωνιζόμαστε όλοι, σύντροφοι εφοπλιστές...

-Πολύς κόσμος γέμισε ασφυκτικά τη μαθητική σκηνή για να ακούσει τι θα πει επί σκηνής ο Ρούπος ή οι άλλοι κωμικοί για την απόλυσή του. Τα σκετσάκια δεν είχαν την παραμικρή σχετική αναφορά, αλλά η υπομονή μας επιβραβεύτηκε στο τέλος, με τηνανάγνωση της συλλογικής ανακοίνωσης των ηθοποιών. Κάποιοι ίσως να μη συμφωνούν-με με το αίτημα της επαναπρόσληψης, έχει όμως μια αξία να φανεί αν αυτόν τον τόπο τον κυβερνά ένας πολιτικός νάνος σαν τον Μπογδάνο και τους ομοίους του.

Αλλά ο δρόμος ως εκεί ήταν μακρύς και δύσβατος, γεμάτος αστεία για κλανιές και -χωρίς υπερβολή- «τον πούτσο μου τον πυροσβέστη» -και αυτό να φανταστείς το έλεγε ο σφος από το παρεάκι... Μπορεί ο Ρούπος να 'χε δίκιο για τον Νταλάρα λέγοντας «όπου είναι η κωμωδία, αυτός απέναντι», αλλά είναι ζήτημα για τον χώρο του, αν στέκεται στη σωστή πλευρά της κωμωδίας.

Το βασικό πρόβλημα

Το βασικό πρόβλημα στην Ελλάδα, δεν είναι (μόνο) ότι έχουμε ελάχιστη πολιτική σάτιρα. Αλλά ότι έχουμε ελάχιστους καλούς κωμικούς -πόσο μάλλον, με ταξικό κριτήριο. Το πρόβλημα είναι ότι οι ατάκες, στην εκδήλωση των σωματείων, για το μαλλί του Άδωνη και τον εργαζόμενο στο κυλικείο της ΝΔ που ζήτησε 13ωρη βάρδια, είναι μάλλον πιο αστείες από το κωμικό πρόγραμμα που ακολούθησε ή κάτι λογοπαίγνια που είναι σαν το χιούμορ και την (εξουσία στη) φαντασία του Μπογιόπουλου, για την πίτσα ΦΑσίσταΝ. Και του χρόνου με σκετσάκι επί σκηνής...

PIZZA FAσισταN

— Μπογιόπουλος Νίκος (@NMpogiopoulos) September 25, 2025

Ένα άλλο βασικό πρόβλημα είναι ότι πολλοί όρθιοι κωμικοί είναι κακοί ηθοποιοί, γιατί δεν πέρασαν ποτέ από δραματική σχολή. Κι αν το προεκτείνουμε, το βασικό πρόβλημα της χιπ-χοπ σκηνής (που είναι ίσως το μουσικό αντίστοιχο του stand up), μπορεί να είναι ότι πολλά αστέρια της δεν έχουν μουσικές σπουδές. Ή -για να το θέσουμε αλλιώς- ότι αυτοί που έχουν μουσικές γνώσεις και υπόβαθρο, ξεχωρίζουν σαν τη μύγα μες στο γάλα. Ή -από μια άλλη άποψη- ότι ως εκεί φτάνει το μουσικό κριτήριο ενός μπούμερ, όπως εγώ.

Το βασικό πρόβλημα είναι ότι βλέπεις στο σταντ-απ τους διπλανούς σου να λύνονται στα γέλια, αναρωτιέσαι για το γούστο τους, το συνολικό τους κριτήριο στη ζωή, πόσο ψηλά μπορεί να φτάσει και τι ακριβώς το χωρίζει από την κερκίδα του Σεφερλή. Αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι πως είμαστε από θέση αρχής αντιδραστικοί και μεγαλώνουμε. Δε γελάμε εύκολα, ενοχοποιούμε την εύκολη χαρά -σαν συμμορία της μιζέριας- και γκρινιάζουμε για όλα, χάνοντας τον ενθουσιασμό της πρώτης νιότης του κόσμου.

Το βασικό πρόβλημα είναι πως το μάρκετινγκ καθορίζει πολύ περισσότερα από όσα νομίζουμε. Από τη στάση της Pizza Fan, που ζύγισε τις επιλογές της, ταλαντεύτηκε και τώρα θα πληρώσει το λάθος της. Μέχρι τη στάση των καλλιτεχνών, δικών μας και απέναντι, που μπορεί να θέλουν να έρθουν στο Φεστιβάλ αλλά να φοβούνται πως θα ξενερώσουν το κοινό τους -και ίσως αυτό είναι τελικά το μεγαλύτερο πρόβλημα για τις χιπ-χοπ παρουσίες στο Τρίτση. Κι είναι λίγοι αυτοί που έχουν αρχές ή έστω αρκετό μυαλό, για να καταλάβουν πως το καλύτερο μάρκετινγκ -ακόμα και με τέτοια κριτήρια, της αγοράς- είναι να πάψεις να είσαι τόσο mainstream (συμβατικός), για να σε προσέξει-μάθει λίγο ο κόσμος, παίρνοντας θέση για κάποια βασικά πράγματα.

Το βασικό πρόβλημα είναι πως με όλα αυτά, πέρασε στα ψιλά το «Μιστέριο Μπούφο» που έπαιζε η θεατρική ομάδα της ΚΝΕ. Και προπαντός όσα ζουμερά και σημαντικά ειπώθηκαν στις δύο εκδηλώσεις.

Εκεί ακούσαμε τον Ισραηλινό να λέει ότι η οργάνωσή του προσπαθεί, παρόλα τα εμπόδια, και έχει καταφέρει να έχει κάποια στοιχειώδη κοινή δράση με τους Παλαιστίνιους.
Και τον Τσακλίδη να εξηγεί πώς βρέθηκε στο στόχαστρο της διοίκησης της Hellenic Train, επειδή δε δέχτηκε ως εργαζόμενος να μην τηρηθούν τα στοιχειώδη μέτρα ασφαλείας. Όλα αυτά, δύο χρόνια μόλις μετά το έγκλημα στα Τέμπη, και ενώ μιλάμε για τον συγγενή ενός από τα θύματα. Τίποτα δεν μπορεί να μας εκπλήξει σε αυτή τη χώρα αυτό το σύστημα, αλλά αυτό ξεπερνά τα εσκαμμένα...

Το βασικό πρόβλημα τελικά είναι ότι έχουμε πολλά βασικά προβλήματα και δεν ξέρουμε από ποιο να ξεκινήσουμε την επίλυσή τους.

Η επιστροφή των ασώτων: δηλαδή αυτών που έλειψαν -συνειδητά και με το δικό τους σκεπτικό- από το περσινό Φεστιβάλ, αλλά ήταν σα να μην έφυγαν μια μέρα. Ο Φοίβος είπε για τον Ρούπο, για τον Ρούτσι και τα Τέμπη, για όλα τα σημαντικά και ανθρώπινα. Και άνοιξε διάλογο με το κοινό για να μάθει ποιος χώρισε πρόσφατα, ποιος είναι στα πατώματα, ποιος έχει σχέση διαρκείας κτλ. Που μπορεί να γίνει πολύ ωραίο σκετσάκι και με οργανώσεις από το αριστεροχώρι, που διασπώνται νομοτελειακά στο όνομα της ενότητας: Love will tear us apart again... Το δείχνει ανάγλυφα ένας πίνακας στο βιβλίο του Γκίκα για τον Μεσοπόλεμο -όταν το μέσο προσδόκιμο της οργανωτικής ζωής ενός αριστεριστή έφτανε τα τρία χρόνια, αν θυμάμαι καλά. Ο οποίος όμως έβγαλε ένα ακόμα καλύτερο βιβλίο για τις ρίζες και την ιστορική διαδρομή του Παλαιστινιακού ζητήματος και την πρώτη μέρα κυκλοφορούσε στον χώρο με μια τεράστια παλαιστινιακή μαντίλα -κινητή διαφήμιση, για όποιον ξέχασε να αγοράσει και να το μελετήσει το βιβλίο.

Η Νατάσσα μάς την έκανε πέρσι, και από τη συναυλία για τον Μίκη, αλλά δε γινόταν να λείπει πάλι, εξάλλου θυμάται εκεί τον εαυτό της από τριών ετών, όπως είπε στο μικρόφωνο για τα παιδικά της χρόνια. Άλλοι την λατρεύουν για τα τραγούδια της, άλλοι για τις φορές που την άκουσαν να λέει τραγούδια άλλων, κάποιοι άλλοι λατρεύουν να την μισούν, και άλλοι την αγαπάνε επειδή την στοχοποιούν τα τρολ. Αλλά κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί το πάθος της, που την κάνει να τσαλακώνεται κάθε φορά στη σκηνή ή να λέει -στην εκδήλωση για την Παλαιστίνη- μια ιστορία για έναν μικρό που παπαγάλιζε όσα άκουγε από τα κανάλια και την προπαγάνδα του Ισραήλ, στην πορεία όμως άλλαξε γνώμη και αναγνώρισε το δίκιο. Κάτι μεταξύ σχολικής έκθεσης που βραβεύτηκε και εισήγησης στην ΟΒ, που εξηγεί στους σφους ότι καμία συνείδηση δεν είναι χαμένη -αλλά με πιο ποιητικά λόγια.

Αλλά ο βασικός λόγος να αγαπάς τη Νατάσσα είναι η ιδιότητά της ως μαχόμενη συνδικαλίστρια. Και ότι διέκοψε συνειδητά τη συναυλία για να δώσει τον λόγο στον πρόεδρο του ΠΜΣ, για να μιλήσει στο κοινό της (που δεν έχει μόνο Κνίτες και πεισμένους) για την απεργία της 1ης Οκτώβρη. Κι αυτό δεν ξέρω πολλούς που τολμάν να το κάνουν στην πράξη.

Από τους πρώτους «ασώτους» είναι ασφαλώς ο Νταλάρας. Που έχει πατήσει πλέον τα 76 αλλά δεν μπορείς να μην τον θαυμάζεις για τη φωνή του. Αν ο Βασίλης είχε τον μισό «επαγγελματισμό» του Νταλάρα, θα γέμιζε μια δεύτερη λίμνη με δάκρυα στο Τρίτση. Πολύ θα ήθελε όμως και ο Νταλάρας να βιώσει τη μισή αυθόρμητη λατρεία των πιστών του Βασίλη, που ζούνε για να τον ακούνε -και ας μην ακούγεται πια. Είναι απολύτως κατανοητό γιατί επέλεξε το Κόμμα να τιμήσει έναν ερμηνευτή που ανήκει δικαίως στις βασικές κολόνες του ελληνικού τραγουδιού. Αλλά είναι ζήτημα αν ο Νταλάρας θα κέρδιζε ποτέ την ίδια αναγνώριση από τα βραβεία του κοινού. Και δεν αμφιβάλλω πως η συγκίνησή του είναι ειλικρινής -κάθε φορά που έρχεται σε συναυλίες του Κόμματος. Απλώς σου φαίνεται λίγο... «επαγγελματική», όπως και όλα τα άλλα του.

-Σήμερα το πρόγραμμα έχει διάφορες επιλογές για όλα τα γούστα (σε αντίθεση με το χτεσινό, που έβαλε μαζί τραγουδιστές με παρόμοιο κοινό, από την Φασούλη ως τον Φοίβο και τη Νατάσσα). Δεν είμαι πολύ αισιόδοξος ότι θα έχουμε φρέσκια ανταπόκριση αύριο, οπότε μπορεί να κλείσουμε την Κυριακή τη φεστιβαλική τριλογία, με το τελευταίο της μέρος...

Όλα είναι αγώνας

Όλα είναι δρόμος, δηλαδή αγώνας -και ας μη βαδίζουν όλοι στον δρόμο του αγώνα, που τους πέφτει μακρύς και ασήκωτος, σαν αγώνας δρόμου, και ας ξεχνάνε ενίοτε να σταθούν στα δυο τους πόδια, όπως κάνει ο homo erectus για να ξεχωρίζει από τα άλλα είδη. Και του πήρε εκατομμύρια χρόνια να το μάθει, για να ξαναγυρίσει οικειοθελώς σκυφτός, στα τέσσερα.

Από χτες όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο Τρίτση (Τρίτση μάνα μου) και την κόκκινη Πολιτεία του. Που δε χτίστηκε σε μια μέρα -ούτε θα μείνει στην αιωνιότητα, παρά μόνο στις μνήμες μας. Αλλά φτιάχτηκε σε κάτι παραπάνω από μια βδομάδα, από ανώτερες δυνάμεις, συλλογικές και επίγειες. Τη δε ημέρα εβδόμη οι σφοι γλέντησαν, ξεκουράστηκαν και όρισαν ομάδες περιφρούρησης.

Όλα είναι δρόμος, δηλαδή αγώνας, χωρίς τελειωμό και αδιέξοδα -δεν υπάρχουν τέτοια στην ταξική πάλη. Όλα είναι αγώνας, ακόμα κι αν ρίχνεις κλεφτές ματιές στον αγώνα της ομάδας στο κινητό, για την εξέλιξη του σκορ. Αν και τα καλύτερα γκολ μπαίνουν στην κερκίδα, ακόμα και σε λευκές (αντιδραστικές) ισοπαλίες, όπως στην Τούμπα.

Άσσο ημίχρονο, διπλό τελικό. Ανατροπή (βασικά αντεπανάσταση), με γκολ στο ’89 και το ’91, αλά United (we stand, divided we fall). Το ματς ήταν σικέ και ο σημαδεμένος Γκόρμπι έδενε τα κορδόνια του στη σέντρα -αντί να χτυπά το παπούτσι το στο έδρανο του ΟΗΕ- όσο το ΝΑΤΟ έδενε την υδρόγειο με σκοινιά.

Μα είναι αντιδιαλεκτικό, δεν μπορεί να φταίει μόνο αυτός. Όχι βέβαια, είναι σύνθετο ζήτημα, πολυπαραγοντικό. Ο στίβος ήταν πολύ βαρύς (όπως στο «Μαυροθαλασσίτης» τις προάλλες) και τα αγριογούρουνα είχαν φάει κάτι αηδίες, αντί να φαν χατσαπούρι και ταξικούς λουκουμάδες της ΚΝΕ.

Κι αν έκτοτε, τα χρόνια μας κυλάνε άδεια, σαν πασούλες στη σέντρα και τίκι-τάκα που νανουρίζει την ταξική συνείδηση, μια διαλεκτική στιγμή θα δώσει όσα δε φέρνει η ώρα. Κι αν αναζητάς μια πιστή προσομοίωση του πυκνού ιστορικού χρόνου, θα την βρεις στο τελευταίο λεπτό ενός αγώνα μπάσκετ, όπως έλεγε ο Κάρολος (Μπάρκλεϊ). Πχ η ανατροπή της Εθνικής (επίσημης αγαπημένης, σε αντίθεση με την ανεπίσημη Σοβιετία του Τκατσένκο, τελικός ’87, από εδώ η γυναίκα μου, από εδώ το αίσθημά μου) στο Βελιγράδι, στον ημιτελικό με τη Γαλλία. Ποιος; Ποιος; Βάλ’ το αγόρι μου. Και το έβαλε, σαν Μέλιτον Καντάρια, καρφωτό στη στέγη του Ράιχσταγκ.

Καλά, εντάξει, συνειρμοί τραβηγμένοι από τα μαλλιά. Σε λίγο ο Απολίθωμας θα μας πει ότι ο Πελε(τιδης) είναι ξέρω 'γω ο Γιάννης Αντετοκούνμπο (Ούγκο). Ναι αλλά σε λίγο, όχι τώρα.

Άλλο παράδειγμα συμπυκνωμένου ιστορικού φεστιβαλικού χρόνου. Ο συντονιστής Φιλέρης λέει πως στο τέλος θα συμβάλει το κοινό, με παρεμβάσεις και ερωτήσεις. Λίγο μετά, φιλικό πατ-πατ στην πλάτη, κάτι του ψιθυρίζει ο σφος συντονιστής του Φεστιβάλ, να το μαζεύουμε, αλλά δεν τον αγχώνει αρκετά. Τελειώνουν οι ομιλητές, σηκώνονται χέρια, ο Φιλέρης μετράει τουλάχιστον τρία, τους λέει «ένας-ένας», νέες διαβουλεύσεις, επανέρχεται λέγοντας «έχουμε χρόνο για δύο ερωτήσεις» και σφυράει τη λήξη πριν καλά-καλά αρχίσει η πρώτη, χωρίς κόρνα (και τον Κασσελακικό Νικόλα στις Βρυξέλλες), γιατί άρχισαν απότομα τα όργανα της λαϊκής -σήκω απ’ τη θέση σου- και δεν ακουγόταν τίποτα.
Ως την κόρνα της λήξης, στο Φεστιβάλ μας δε θα πλήξεις...

Αμένσιωτο

Η εισαγωγή είναι σαφώς επηρεασμένη από την εκδήλωση στο Στέκι του Αθλητισμού, με τη Σακοράφα του ΣΕΓΑΣ και τους δύο κόκκινους δημάρχους, για τις αθλητικές υποδομές. Η κε του μπλοκ την επέλεξε συνειδητά, αφήνοντας τις άλλες άλλες με μισή καρδιά (που κάθε αυγή στη Γάζα βομβαρδίζεται) και χωρίς αυταπάτες ότι μπορεί να τις προλάβει όλες. Έρχεται η στιγμή για τις μεγάλες αποφάσεις του φεστιβάλ, σε ποιους θα πας και ποιους θα αφήσεις/ Και ο νόμος του Μέρφι λέει πως ό,τι σε ενδιαφέρει, θα πέσει πάνω σε κάτι άλλο καλό και ζουμερό.

Αν είχαμε χορηγούς και τηλεοπτικά δικαιώματα, θα βάζαμε παράλληλη ζωντανή σύνδεση στις σκηνές, λεπτό προς λεπτό, στα φεστιβαλικά κανάλια της ψηφιακής πλατφόρμας, Fest TV 1, Fest Prime Tv κτλ, για να τα βλέπεις όλα ζωντανά ή σε μαγνητοσκόπηση, με σχολιασμό και συνεντεύξεις. Δεν έχουμε όμως χορηγούς (ευτυχώς Σοφία μου), ούτε πλήρη κάλυψη (δυστυχώς Σοφία μου) και έτσι βολευόμαστε με τα βίντεο από τις συζητήσεις -όταν βγουν με το καλό-, που δίνουν απλώς μια γεύση και δεν αποτυπώνουν το κλίμα, τη δίψα του κοινού και τη μεγάλη προσέλευση.

Για να μην ξεπεράσω τον Σκουντή σε φλυαρία, η πρώτη αγωνιστική παρουσιάζεται κωδικοποιημένα, στο ίδιο αθλητικό κλίμα, του ευ (δηλαδή συλλογικά) αγωνίζεσθαι -εν προκειμένω το «ευ» είναι πάντα «εν τω πολλώ». Και ας αφήσουμε τα συμπεράσματα για γκραν(κινιολικό, χιτσκοκικό) φινάλε.

Πρώτα αναγνωριστικά λεπτά: αμηχανία, νοερές συγκρίσεις με τα περσινά, τα πόδια πιασμένα από την προετοιμασία. Μες σε ένα τέταρτο έχεις μπει στο κλίμα, τραγουδάς στίχους, συνθήματα, ανεβάζεις φουλ φεστιβαλικούς ρυθμούς. Σα να μην πέρασε ούτε μέρα.

Ο καλύτερος του γηπέδου
Βαγγέλης Σίμος. Βρέθηκε στο στοιχείο του, ως παλιός τζουντόκα, και είχε τις πιο μεστές, βιωματικές τοποθετήσεις. Για το οδυνηρό βίωμα ενός παιδιού που σταματά να αθλείται, αν δεν μπορούν να το στηρίξουν οικονομικά οι γονείς του. Για τα χαμένα όνειρα των αθλητών, που είναι σαν χαμένα (ακρωτηριασμένα) μέλη. Και τον Βούλγαρο προπονητή του, που είχε μεγαλώσει σε σοσιαλιστική χώρα, όπου όλοι και όλα ήταν στην υπηρεσία του αθλητή (από τα γήπεδα ως τους υπουργούς).

Άξιος συμπαραστάτης
Κώστας Πελετίδης. Γιατί μιλάει εκτός κειμένου, τα λέει λαϊκά, σταράτα και δίνει ωραίες ατάκες, ακόμα κι όταν δεν έχει αυστηρό ειρμό. Ίσως να μην είναι ο πιο συναρπαστικός ρήτορας, με τις βαθύτερες αναλύσεις, αλλά μιλάνε γι’ αυτόν οι πράξεις του και όσα κάνει ως δήμαρχος. Πχ να κρατά ζωντανό ένα στάδιο για τους Πατρινούς, χωρίς να τους φορτώνει με νέα χαράτσια. 

Κι αν μπήκα λίγο στον ρόλο του Σενγκούν, λέγοντας πως δεν είναι ο πιο χαρισματικός ρήτορας, ήταν δημοσιογραφικό εύρημα, για να του χαρίσω τον τίτλο του Αντετοκούνμπο του Φεστιβάλ, που κερδίζει αυθόρμητα την αγάπη και τον θαυμασμό του κόσμου.
Just a mayor from Patra -και ας έχει ποντιακή καταγωγή από τα βόρεια...

Παραφωνία
Οι κακές στιγμές της Σοφίας Σακοράφα, που ταλαντεύεται διαχρονικά, ΜέΡΑ-δώθε, στα ΠΑΣΟΚ κάθε εποχής. Έτεινε ενίοτε στην περιαυτολογία και είχε κάποιες χτυπητές αστοχίες: πχ ότι ζούμε σε καπιταλιστικό σύστημα αλλά μπορούμε να το βελτιώσουμε. Ή ότι ο ΣΕΓΑΣ αναγκάστηκε, ελλείψει άλλων πόρων, να απευθυνθεί σε χορηγούς, που δεν είναι το επιθυμητό μοντέλο αλλά ευτυχώς ή δυστυχώς (για την ίδια το πρώτο) δίνουν κάποιες λύσεις.

Επίσης, χρειαζόταν μια πειστική-καλύτερη  απάντηση στο ζήτημα για την παρουσία του Ισραήλ στους Βαλκανικούς αγώνες -όπου συμμετέχει αυτοδικαίως ως μέλος της αντίστοιχης Ομοσπονδίας, αλλά το ερώτημα είναι τι πρωτοβουλίες πήρε ο ΣΕΓΑΣ για τον αποκλεισμό του, τα τελευταία χρόνια. Και η δεδομένη ευαισθησία της για την Παλαιστίνη (της οποίας ήταν σημαιοφόρος, το ’04) υπογραμμίζουν διπλά την ευθύνη της.

Σε κάθε περίπτωση, ήταν εμφανώς χαρούμενη, επικροτώντας όσα άκουγε, και κυρίως τα πεπραγμένα των δύο διοικήσεων. Είναι σίγουρα καλών προθέσεων, αλλά αυτό δεν αρκεί πάντα. Και είναι ζήτημα προς εμβάθυνση τι κριτική κάνουν οι δικές μας δυνάμεις στη διοίκηση, όπου συμμετέχει -ως μέλος του ΔΣ- και η σφισσα Λούλα Καρατζά. Γιατί, αν η ρίζα του προβλήματος είναι η υποχρηματοδότηση και η απαξίωση, δεν είναι ίδιες και οι απαντήσεις που δίνει κάθε δύναμη για την αντιμετώπισή του.

Τα στατιστικά του αγώνα:

-Σχεδόν 15 χιλιάδες κάτοικοι της Πάτρας έχουν κάρτα άθλησης για τις εγκαταστάσεις του Παμπελοννησιακού Σταδίου.

-5,5 χιλιάδες παιδιά και ενήλικες συμμετέχουν στα αθλητικά προγράμματα του Δήμου Πετρούπολης, που έχει την καλύτερη αναλογία υποδομών-εγκαταστάσεων ανά κάτοικο και είναι από τους λίγους δήμους που έχει αύξηση πληθυσμού -άρα και αυξημένες ανάγκες για άθληση των κατοίκων, ως μια κατεξοχήν παιδούπολη -sic.

-Μόλις 3 στάδια σε όλη την Ελλάδα μπορούν να φιλοξενήσουν τις δραστηριότητες του ΣΕΓΑΣ, πληρώντας τις προϋποθέσεις. Σε αυτά δε συγκαταλέγεται το ΟΑΚΑ, που παραδίδεται σταδιακά και συστηματικά στα νύχια των ιδιωτών...

-Η είδηση της βραδιάς:

Ο Δήμος Πετρούπολης φιλοδοξεί να έχει μες στα επόμενα χρόνια δικό του στάδιο με ανοιχτό στίβο, για να μπορεί να φιλοξενήσει πχ ένα πανελλήνιο πρωτάθλημα. Δεν είναι εύκολο, αλλά ο Σίμος αισιοδοξεί ότι θα ξεπεραστούν τα σχετικά -γραφειοκρατικά ή μη- εμπόδια.

Το κοντράστ - η (βασική) αντίθεση:

Τι λόγος γίνεται για αθλητισμό και ελεύθερο χρόνο, όταν νομοθετείται η 13ωρη εργασία;

Το ανέδειξε σωστά ο Φιλέρης, που θυμήθηκε τα νιάτα του (στην ΚΝΕ ή στην «Πρώτη», αν δεν κάνω λάθος) και ήταν κάτι παραπάνω από απλός συντονιστής. Η Σακοράφα αναπόλησε τη δική της νιότη, όχι για τα (πανελλήνια και παγκόσμια) ρεκόρ που έκανε, αλλά γιατί το ’74 οι εγκαταστάσεις ήταν σε καλύτερο επίπεδο από ό,τι σήμερα, μισό αιώνα μετά! Ο Πελετίδης σημείωσε εύστοχα ότι παλιότερα η «φτωχή Ελλάδα» -χωρίς τα ματωμένα πλεονάσματα και τα τεράστια έσοδα- μπορούσε να δίνει περισσότερα, συντηρώντας πχ ένα στάδιο, με έναν φύλακα. Κι ο Σίμος σημείωσε ότι αυτό συνέβαινε εν πολλοίς γιατί υπήρχε ένα αντίπαλο δέος, με γυμναστήρια και πισίνες για κάθε οικοδομικό μπλοκ και εγκαταστάσεις που παραμένουν μέχρι σήμερα σημείο αναφοράς (πχ από τα χρόνια του Ζίβκοβ).
Μόνο που αυτό δεν είναι κάποιο είδος αθλητικής νοσταλγίας (Ostalgie, όπως λένε στη Γερμανία) αλλά ρεαλιστική ματιά, που στρέφει το βλέμμα της στο μέλλον, με βάση τις ανάγκες μας στο παρόν.

Συμπέρασμα: πώς θα βγει ο νέος Τεντόγλου (Μανόλο Καραλής κοκ);

Όχι ως σπορά της τύχης, αλλά αν δώσεις βάρος στους αθλητές, τα σωματεία, τον ερασιτεχνικό αθλητισμό, τη μαζική άθληση. Κι ας μη σώσει να γίνουν όλοι πρωταθλητές, ας μην παίξουν ποτέ επαγγελματικούς αγώνες, ας κλοτσάνε απλώς μια μπάλα. Για κάθε εκατό τέτοιους -που συνεχίζουν να αθλούνται και δεν τα παρατούν- θα ξεπηδήσει ένα ή περισσότερα μεγάλα ταλέντα...

Ας δούμε και άλλες στιγμές της πρώτης αγωνιστικής ημέρας.

Καλύτερος νεο-εμφανιζόμενος (ρούκι): μπορεί να ήταν ο Papazo ή κάποιος καλλιτέχνης, αλλά εγώ θα πω το χατσαπούρι της ΚΝΕ, δίπλα στον παιδότοπο. Γεωργιανό τυρόψωμο, φτιαγμένο παραδοσιακά, από σφισσες με σοβιετικές φυσιογνωμίες και σταλινική ψυχή-αφοσίωση. Κρατάω μικρή επιφύλαξη για τις κουζίνες των μεταναστών -θα τις δοκιμάσουμε σήμερα.

Παίκτης-αποκάλυψη (για όσους δεν τον ήξεραν).

Ο Δημήτρης Μητσοτάκης και τα τραγούδια του. Που σε αντίθεση με τον συνεπώνυμό του, γ@μ@ει. Όπως και το Φεστιβάλ συνολικά. Όπως και ο συνεπώνυμός του, σε τελική ανάλυση, την τάξη μας. Αλλά αυτό είναι βιασμός, χωρίς συναίνεση -κι η κάλπη δε μετράει ως τέτοια, ιδίως όταν αλλοιώνει το βάρος κάθε ψήφου...

Δεν ήξερες ότι ήθελες/είχες ανάγκη να δεις.

-Τον Γιώργο Σαρρή να εκτελεί τη «Δραπετσώνα», λίγο -με τα ζιγκ-ζαγκ της ιστορίας- στο θρυλικό Νάι-Νάι.

-Τη Ζουγανέλη να ερμηνεύει Ζορμπαλά στο «τικ-τακ του ρολογιού». Για όσους σφους επιμένουν κακόβουλα να την μπερδεύουν με την Μποφίλιου, αυτή φορούσε κόκκινο φουστάνι (εκείνο που την κάνει να μοιάζει Κουκουέ) και τραγουδούσε χτες. Η Νατάσσα είναι αυτή που έχει κάνει λούτρινο-Αγκαλίτσα τον ΓΓ, σε κάθε Φεστιβάλ, εκνευρίζει τους δεξιούς ό,τι και να φορέσει και είναι πρόεδρος του σωματείου της. Και -για αυτό ίσως- η γέφυρα για να επιστρέψει μετά από χρόνια ο Μαραβέγιας...

-Τον Κωστή να μας λέει στο μικρόφωνο πόσο χαρούμενος είναι που ήρθε να τραγουδήσει σε αυτήν την ωραία κοινότητα...

Θα ήθελα να έχω δει -αλλά δεν πρόλαβα.

Μια γεύση από τον Papazo και όσα είπε για την Παλαιστίνη. Και τους «Σακάτηδες» στη μαθητική, που σύμφωνα με το ρεπορτάζ του 902, ήταν όνομα και πράγμα τέτοιοι, καθώς είχαν τραυματίες και μειωμένη σύνθεση...

-Λίγο παραπάνω κόσμο στις «παρέες που ξανασμίγουν», αλλά ήταν λίγο... «τρας» για τους κλασικούς θαμώνες της Λαϊκής Σκηνής (παλιά μέλη των Ζιγκ-Ζαγκ, της Οπισθοδρομικής Κομπανίας κτλ). Όταν μεγαλώσει κι άλλο το Φεστιβάλ και ανοίξει μια «καλτ σκηνή», θα βρουν το κοινό που τους αξίζει και θα είναι τεράστιο.

Η καλύτερη ατάκα

Κώστας Πελετίδης: το σύστημα αυτό συντρίβει την παιδικότητα...

Που μας θυμίζει πως στις χώρες του υπαρκτού η πραγματική προνομιούχος τάξη, που απολάμβανε τα περισσότερα προνόμια, δεν ήταν άλλη από τα μικρά παιδιά...

-Κριντζ αποκορύφωμα - ετεροντροπή.

Ο Μαραβέγιας να λέει πως η πρώτη του δισκογραφική δουλειά κυκλοφόρησε στην Ιταλία, σε είκοσι χιλιάδες αντίτυπα, δώρο με την εφημερίδα «Μανιφέστο», που είναι -λέει- ξαδερφάκι του «Ριζοσπάστη». Όχι;

Όχι, Κωστή, δοκάρι. Αλλά δεν πειράζει, προχωράμε -στη λίμνη, να κάνουμε παρέα στις πάπιες...

Βασικά, έπρεπε να τον φέρουμε Σάββατο, να μη βρίσκει ούτε παγκάκι να κάτσει με το κορίτσι του -που τώρα το ξέρουν όλοι- ή έστω παγάκι για το ποτό του...

Η τραγική ειρωνεία

Ο Μαραβέγιας να τραγουδά: «θέλω να τρέξω, να φύγω από εδώ, σε αυτόν τον καθρέπτη δεν είμαι εγώ» -σε σπάνιες στιγμές ειλικρίνειας. Και να συνεχίζει με τα «μικροπράγματα» -που αναρωτιέμαι αν τα πήρε ως τίτλο αυτός από τον Δημοκίδη ή αντιστρόφως.

Παίκτης-κλειδί: Νατάσσα Μποφίλιου, πολυεργαλείο. Παίζει παντού, σε όλες τις σκηνές, ακόμα και χτες μεταμφιεσμένη σε Ελεωνόρα -που όσο πάει μοιάζει στη Βίσση-, σε πάνελ συζητήσεων, ακόμα και χρέωση στα σουβλάκια αν της ζητηθεί...

Σολντ-άουτ-ξεπούλημα

Όλες οι συζητήσεις είχαν πάρα πολύ κόσμο. Αλλά εκεί που γινόταν το αδιαχώρητο ήταν στη συζήτηση για την σεξουαλικότητα με την Μπέλλου. Δεν ξέρω αν οι σφοι και φίλοι βρήκαν ενδιαφέρον το θέμα ή την ομιλήτρια. Θα υπέθετα ότι δε φταίει η αγριεμένη λίμπιντο και τα οξυμένα επίπεδα οργόνης τους, αλλά ότι διψάν για κάτι τεκμηριωμένο, μια ολοκληρωμένη επεξεργασία, ίσως και για κάτι διαφορετικό σε κάποια κρίσιμα σημεία. Και ξέρω ότι η επανέκδοση ενός παλιού βιβλίου για τη σεξουαλικότητα δεν αρκεί για να καλύψει σύγχρονα ζητήματα και όλες τις απορίες.

Θα έλεγα επίσης ότι ένας άγραφος φεστιβαλικός νόμος λέει πως κάποια πράγματα κινούνται στο γνωστό πλαίσιο -πχ η εισήγηση και οι απαντήσεις της Μπέλλου, χωρίς να έχω ακούσει-διαβάσει ούτε λέξη της. Και κάποια άλλα τείνουν να κινηθούν εκτός -και καλά κάνουν- όπως το τραγούδι του Μητσοτάκη «γυναικοκτονία» ή το σύνθημα «φασίστες κουφάλες έρχονται κρεμάλες», μετά από ένα άλλο τραγούδι. Είναι και οι αντιθέσεις ένα (δευτερεύον) στοιχείο της γοητείας και της φεστιβαλικής ομορφιάς...

Το καλύτερο στιγμιότυπο

-Οι αφίσες και τα συνθήματα, τα Παλαιστινιακά μαντίλια, ακόμα και οι κάλτσες των Πορτογάλων στα ίδια χρώματα. Και ο πάγκος των Παλαιστίνιων, δίπλα στους κομμουνιστές του Ισραήλ, που δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν -όπως ακριβώς άλλες χρονιές ήταν οι Ρώσοι σύντροφοι δίπλα στους Ουκρανούς. Ιδίως όταν έχουν στον πάγκο τους αυτοκόλλητα με συνθήματα κατά του Σιωνισμού!

-Το πανό των ΠΑΟΚτζήδων στην Τούμπα. Μπορεί οι κάφροι να είναι πρώτη ύλη για τα πογκρόμ του μέλλοντος, να τραγουδούν συνθήματα του στιλ «...Εβραίε, τον κ... σου γουστάρω» και να έχουν πολύ χαμηλό ταβάνι. Αλλά είναι σαφώς πάνω από όσους έχουν γίνει ένα με το πάτωμα, υπόδουλα σκυλάκια του συστήματος, και αρνούνται να κάνουν τα αυτονόητα απέναντι στο κράτος - δολοφόνο, έστω για τα προσχήματα.

-Οι ουρές των σφων για να γραφτούν συνδρομητές στην ΚΟΜΕΠ!

Ασύλληπτη εικόνα, από το παρελθόν του μέλλοντός μας, με δυνατούς συμβολισμούς, σαν το βαγόνι του Μετρό στη Ρωσία, όπου όλοι ήταν σκυμμένοι πάνω από ένα βιβλίο, αξιοποιώντας κάθε λεπτό για ψυχαγωγία και αυτομόρφωση. Η ελπίδα είναι εδώ...

Και πολλά ακόμα από τη Διεθνούπολη -που μπορούν να περιμένουν την επόμενη ανταπόκριση.

Το ταμείο της πρώτης μέρας

Μια πρώτη ένεση ενθουσιασμού -εν όψει και της σημερινής απεργίας ή των δύσκολων που έρχονται. Πολύς κόσμος για τέτοια μέρα -και χωρίς τους κλασικούς μαγνήτες, τύπου Βασίλη. Κι αν φεύγει λίγο νωρίτερα, δεν είναι ξενέρωτος. Ξενέρωτη είναι η ζωή μας σε αυτό το σύστημα της μισθωτής σκλαβιάς. Και το Φεστιβάλ είναι μια παρένθεση που μας το θυμίζει, για να το αλλάξουμε.

Και σήμερα τι θα δούμε;
Ο καθένας ό,τι θέλει και του ταιριάζει. Αφήστε όλα τα γούστα να ανθίσουν. Αλλά ίσως έχει μια αξία παραπάνω -και ας μην ήταν στον αρχικό σχεδιασμό- να ακούσουμε τι θα έχει να πει ο Πάρις Ρούπος, που βρέθηκε στο στόχαστρο ακροδεξιών και εργοδοσίας, γιατί τόλμησε να σατιρίσει το σύμβολο του έθνους των εφοπλιστών, που στόλιζε τη δεξαμενή με τα βοθρολύματα.

"Λιπάσματα".

Απόσπασμα από την παράσταση στο πλαίσιο του Αντιφασιστικού Σεπτέμβρη, τη Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2025 στα Λιπάσματα.

Follow --> https://t.co/gUUNYSQPQI#lipasmata #antifasistikosseptemvris #antifascist #standupcomedy #roupos #parisroupos #comedygr #comedygreece pic.twitter.com/yFDMx9NZvE

— Paris Roupos (@ParisRoupos) September 17, 2025

        Προφανώς τους φασίστες δεν τους πειράζει το γεγονός, αλλά αυτός που το σατιρίζει. Και δείχνουν αλληλεγγύη στα σκατά, γιατί τα κουβαλούν στο κεφάλι τους...

Μέρα όμορφη

Το πρωί με ξυπνάς με φωνές
Τα πιο όμορφα λόγια μου λες

Στης Γάζας τα συντρίμμια, που σφίγγει ο κλοιός...

Λόγια αφύπνισης κι ας τους ενοχλούν, σαν πρωινό ξυπνητήρι.

Δείτε πόση ομορφιά. Ο δωρικός ρυθμός, τα δωρικά συνθήματα, οι ραδινές κολόνες, οι καμπύλες γραμμές που φαίνονται ευθείες, τα κιονόκρανα, τα κράνη της περιφρούρησης. Ο φωτοδότης ήλιος, το κρυφτό που παίζουν οι αχτίδες και οι ΚΟΒ στον Παρθενώνα, το παιχνίδισμα του φακού με το αττικό φως και την πανανθρώπινη λευτεριά (στην Παλαιστίνη) και μια κόκκινη πινελιά. Κάπου εκεί, ίσως έχουμε τρεις-τέσσερις αλυσίδες καλλίγραμμων οικοδόμων, με σμιλεμένες μπιροκοιλιές, πιο όμορφοι κι από Καρυάτιδες. Αλλά δε ζει ο Ρίτσος να τους υμνήσει με στίχους και να ακούσει σωρό ομοφοβικά σχόλια -μα πόσο κολλημένοι αυτοί οι Κουκουέδες.

Όμορφη πόλη είναι αυτή που δεν έχει φτώχεια και ανεργία. Και υποταγμένους πολίτες. Όμορφη πόλη είναι η Ακρόπολη στολισμένη στα κόκκινα, από άκρο σε άκρο, παραδομένη στα «άκρα» που «πολεμούν την ανάπτυξη». Όμορφη πολιτεία είναι αυτή που θεωρεί τους ιδιώτες βλάκες -όπως στα αγγλικά- και όχι ευεργέτες, αλλά θύτες πεντακοσιομέδιμνους που ψάχνουν θύματα στους θήτες που τους ανέχονται για λίγα ψιχία άρτου και φτηνά θεάματα που κοστίζουν πανάκριβα, όσο μια αξιοπρέπεια.

Όμορφη μέρα είναι αυτή που ξεκινά με συνθήματα και κόκκινες σημαίες στον βράχο. Η όμορφη μέρα από το πρωί φαίνεται. Ο κλοιός θα σφίξει λίγο ακόμα. Στενεύουν τα χαλάσματα, πληθαίνουν τα φαντάσματα, οι ελεύθεροι πολιορκημένοι, οι ζωντανοί και προγραμμένοι. Λίγα ακόμα νεκρά παιδιά, λίγες ακόμα προσθήκες σε μια μακάβρια λίστα χωρίς τέλος. Λίγος Πολύς ακόμα φασισμός στις οθόνες, κανάλια που τον ξερνούν άφοβα, τρολ που τον αναπαράγουν πρόθυμα. Αλλά δε μας τρομάζουν των φασιστών τα βόλια και τα ΜΑΤ.

Φέρτε κλούβες, αστυνομία!

Τώρα ναι, τους τρόμαξες, τους έκανες το νύχι τη μούρη κρέας. Οι άλλοι ξυπνούν και πεθαίνουν σε μια ανοιχτή φυλακή, και εμείς εδώ θα φοβηθούμε τα κλουβιά σας. Μα οι σφοι είναι από άλλο ανέκδοτο, από κόμμα παντός καιρού, έτοιμο για όλα -που λέει η αναγγελία του συνεδρίου και μας (προ)ετοιμάζει για όλα.

Ένα μεσημέρι στης Ακρόπολης τα μέρη
Άπονοι εμπρηστές/κομμουνιστές -σαν το Ράιχσταγκ ή αυτούς στην Πάτρα, που τους δίωξαν για να μάθουν να δείχνουν αλληλεγγύη και να πηγαίνουν εθελοντές πυροσβέστες.
Κάναν τις πέτρες τις ζεστές λημέρι.

Μόνο που ήταν χάραμα. Τότε γίνονται αυτές οι δουλειές, ήδη από την εποχή του Σάντα και του Γλέζου, που μας μοιάζει αρχαία γιατί ο βράχος δεν είχε ακόμα είσοδο με εισιτήριο. Μεσημέρι πας αν είσαι γκρούπα, με αλλεργία στο πρωινό ξύπνημα ή θες να σε πιάσουν για να κάνεις ντόρο -γιατί δεν μπορείς αλλιώς, σαν τη ΝεΑΡ. Το πρωί δεν έχει επισκέπτες, δεν πειράζεις κανέναν και όσοι ενοχλούνται, το κάνουν χωρίς προσχήματα, αμιγώς πολιτικά και για το περιεχόμενο.

Όπως πχ τα δύο άκρα. Δεξιότερα της Δεξιάς, η Αφροδίτη αποκτά λόγο ύπαρξης σκούζοντας πως δεν υπάρχει κράτος και για την ασυλία του ΚΚΕ. Και βρίσκει οπαδούς στο αριστεροχώρι, που λένε δεκανίκι το ΚΚΕ -κρίνοντας εξ ιδίων. Και δεν τους παίρνει να τα πουν δημόσια, αλλά υφαίνουν θεωρίες συνωμοσίας ασύλληπτης βλακείας για τα ασύλληπτα μέλη του κόμματος. Ψάχνουν τον ένατο και τους οκτώ. Όσα δεν φτάνει ο κουτόρνιθας, τα κάνει συνωμοσίες...

Αλλά τα κυβερνητικά τρολ λυσσάνε ελεύθερα και πλειοδοτούν σε ανοησία.
Να λογοδοτήσουν οι φύλακες της εισόδου (...) Να τεθούν όλοι σε διαθεσιμότητα (...) Ακόμα να ζητήσει τα κεφάλια τους στο πιάτο η Λίνα και να ακολουθήσει ο χορός της Μενδώνη, με τα επτά πέπλα και τα φορέματα-ταπετσαρίες;

Κοίτα να δεις ειρωνεία, όμως. Την είσοδο την έχουν δώσει σε εργολάβο. Τζάμπα τα σχόλια -με κεκτημένη ταχύτητα- για τους αργόμισθους ΔΥ που τα ξύνουν -όπως στα Τέμπη, που ζητούσαν να μπει ιδιώτης στον ιδιωτικοποιημένο ΟΣΕ. Και αν θέλουν κεφάλια -γιατί από εκεί βρωμάει πάντα το ψάρι- πρέπει να στοχεύσουν πιο ψηλά. Στον εργολάβο, την έφορο και την υπουργό που τον έφεραν, στο ξεπούλημα γενικώς. Ή αλλιώς να ζητήσουν κι άλλες προσλήψεις, για να έχει καλύτερη φύλαξη ο χώρος και να μη γίνουμε Σοβιετία, όπως στις Εκκλησιάζουσες. Τόσο υλικό για (φαρσο)κωμωδίες και ούτε ένας Αριστοφάνης να το αξιοποιήσει.

Οι φύλακες εκτελούν εντολές, με βασικό καθήκον την ακεραιότητα άψυχων και έμψυχων, και δεν είναι δική τους δουλειά η περιφρούρηση. Αυτό θεωρητικά το κάνει η αστυνομία. Που πριν λίγα χρόνια, ήταν σωματοφύλακας των κάφρων του Μαρινάκη, που ανέβηκαν στον βράχο βάσει σχεδίου (χωρίς κανέναν αιφνιδιασμό), με το φοβερό επιχείρημα πως το είχαν κάνει παλιότερα και οι πράσινοι. Άνοιξαν πανό, έβγαλαν φωτογραφίες και έφυγαν σαν κύριοι από τα επίσημα (όπου ευδοκιμούν οι χειρότεροι κάφροι), με υψηλή αστυνομική συνοδεία, που έπραξε το καθήκον της. 

Αλλά οι μπάτσοι είναι βαθύ κράτος και έχουν ασυλία από όσους λατρεύουν την εξουσία (κανάλια και ερασιτέχνες-τρολ). Δεν έγινε ντόρος, δεν έπαιξε πουθενά το θέμα, δεν είχαμε κανένα πύρινο άρθρο του στιλ «στο έλεος των χούλιγκαν η Ακρόπολη». Χόρεψαν όλοι «περασμένα-ξεχασμένα», στο ρυθμό της Καιτούλας και των αφεντικών τους, σαν αρκούδες με χαλκά στη μύτη -για να τονίζουν την ελευθερία του λόγου και τις επιλεκτικές τους ευαισθησίες.

Πέριξ της Ακρόπολης, μπορείς να βρεις ένα σωρό μπάτσους: Πάνθηρες, ΟΠΚΕ, περιφερόμενες ομάδες ΔΙΑΣ, δημοτόμπατσους -που η μόνη τους δουλειά είναι να κόβουν κλήσεις στον πεζόδρομο-, μυστικούς σε πεζές περιπολίες και διάφορους ένστολους. Αλλά αν είσαι τουρίστας και σου κλέψουν το πορτοφόλι, πρέπει να βρεις την τουριστική αστυνομία με τα ποδήλατα (όταν δεν έχει καύσωνα) ή να πας στα κεντρικά της στην Κλαυθμώνος ή να πας σε κάποιο ΑΤ να ανοίξει φάκελος και σε κάθε περίπτωση, τρέχα-γύρευε. Αλλιώς μένεις να κοιτάς τις στολές, απορώντας σε τι ακριβώς χρησιμεύουν. Ίσως για τις φωτογραφίες, όπως οι αρχαίοι πολεμιστές με τις περικεφαλαίες, που έχουν όλο τον χρόνο καρναβάλι, αλλά είναι σαφώς πιο χρήσιμοι στην κοινωνία από τον μέσο μπάτσο. Σκασμός, εγώ μιλάω...

Τα υπόλοιπα είναι θέμα «αισθητικής»...

Άλλοι γουστάρουν τσιμέντο, Ινδούς λεφτάδες και αλευρωμένους ηθοποιούς να παίζουν τα αγάλματα. Άλλοι γουστάρουν πριβέ ξεναγήσεις με μπράβους και σαμπάνιες, εκτός ωραρίου -αρκεί να μην έχουν κόκκινες σημαίες και συνθήματα. Άλλοι γουστάρουν διαφημιστικά του Ρουβά με φόντο τον βράχο -και όποιου άλλου θέλει να τα σκάσει. Άλλοι γουστάρουν τους ισχυρούς και τις γενοκτονίες τους και νιώθουν στρατηγικοί τους σύμμαχοι. Άλλοι παίρνουν αποστάσεις από τις γενοκτονίες αλλά και από τα πανό που την καταγγέλλουν και έχουν τη συνείδησή τους καθαρή -σαν το ξέπλυμα που κάνουν. Κι όλοι αυτοί είναι μαζί -δηλαδή με τους άλλους, απέναντί μας. Και εμείς δεν είμαστε οι άλλοι, είμαστε από άλλο ανέκδοτο.

Άλλοι γουστάρουν ουρές στην Ακρόπολη -για να βολευτούν οι κρουαζιέρες. Και την είσοδο να μοιάζει σταθμός των ΚΤΕΛ, σαν πάρκινγκ για τα τουριστικά λεωφορεία, που ανήκουν σε ιδιώτες -ανάμεσά τους και η γνωστή «Αγία Οικογένεια» που κυβερνά αυτόν τον τόπο- και κλείνουν τον δρόμο στο αστικό 230, την πυροσβεστική και όποιον τολμήσει να περνά από τις Συμπληγάδες τους. Παράπλευρες συνέπειες της ανάπτυξης...

Άλλοι γουστάρουν χώρους άδειους από προσωπικό, γεμάτους εργολαβίες. Χωρίς ενιαίο εισιτήριο, που μια δεκαετία πίσω -πριν αναλάβει η «ΠΦΑ»- έκανε 12 ευρώ για επτά χώρους, ενώ τώρα κοστίζει 30 ευρώ μόνο η είσοδος στην Ακρόπολη και δεν υπάρχει ενιαίο, συνδυαστικό εισιτήριο. Αυτές οι εκπτώσεις είναι για την πλέμπα -ας βολευτεί με τις δωρεάν ημέρες, που είναι μετρημένες στα δάχτυλα...

Τελικά ποιος σέβεται τα μνημεία; Ποιος βοηθά τον βράχο να μη διαβρωθεί από τα κέρδη και την πατροπαράδοτη μπίζνα; Ποιος επιδιώκει να αναδείξει η Πολιτιστική Κληρονομιά μηνύματα στην εποχή μας, αντί να είναι σαν κούφιο, αφηρημένο βάρος χωρίς νόημα;

Παραφράζοντας εν τέλει τον Κάρολο (και όσα έλεγε στην εποχή του για την Παρισινή Κομμούνα και τη δτπ), μπορούμε άραγε να κατηγορήσουμε τους σύγχρονους κομμουνάρους πως δε σεβάστηκαν την Ακρόπολη; Αυτούς που επέλεξαν συνειδητά να την αφήσουν στα νύχια των Εγγλέζων τον Δεκέμβρη, γιατί σεβάστηκαν το πολιτιστικό της φορτίο; Αυτούς που την απάλλαξαν συμβολικά και ουσιαστικά από τη ναζιστική σβάστικα; Αυτούς που καλούνται να την απαλλάξουν σήμερα από την απειλή του κέρδους που την τυλίγει με χίλια πλοκάμια, σαν Λερναία Ύδρα; Ή μήπως κατηγορούνται για βεβήλωση γιατί είναι τελικά αυτοί που την προστατεύουν -αισθητικά και γενικώς;

Ρητορικά τα ερωτήματα, με χαλίκια κάτω απ' τη γλώσσα...

Μίλα ρε, τι σου ζητάνε;

Πάμε λίγο κωδικοποιημένα, γιατί αν αρχίσω τους φλύαρους συνειρμούς σαν τον απολαυστικό Σκουντή, σωθήκαμε και δε θα προλάβουμε ούτε το τζάμπολ.

-Πριν από καμιά 15αριά χρόνια, ο ΠΣΑΚ (ο σύνδεσμος των επαγγελματιών καλαθοσφαιριστών της χώρας) προκήρυξε απεργία για τα μέλη του στην πρεμιέρα της Α1 (τι GBL, ρε;). Επικεφαλής ήταν ο Λάζαρος, που (αποδείχτηκε φιλελές αντισοβιετικός αλλά) τότε ήταν πουλέν και πήγαινε κόντρα στον Βασιλακόπουλο, για αυτό τον έκραζε ο κολλητός του σωλήνα, ο Συρίγος, σαν «καλός Πασόκος». Απέργησαν όλοι οι Έλληνες παίκτες, πλην Λακεδαιμονίων, δηλαδή των παχυλά αμειβόμενων παικτών του ΠΑΟ και του Ολυμπιακού (αυτό για όσους τείνουν να τα βλέπουν όλα οπαδικά, ξεχνώντας τα ταξικά γυαλιά τους), δηλαδή της αφρόκρεμας των διεθνών, που είχαν και τη μεγαλύτερη δύναμη να μιλήσουν για τις διεκδικήσεις των συναδέλφων τους, έλα όμως που το χρήμα καθορίζει συνειδήσεις και πράξεις. Τα μέλη της διοίκησης του ΠΣΑΚ παρατάχθηκαν στη σέντρα, για να εμποδίσουν συμβολικά την έναρξη δύο αγώνων και τους πήρε σηκωτούς η αστυνομία. Τότε ο Σπανούλης πήρε αμέσως θέση, βάζοντας το ρητορικό ερώτημα «εμένα ποιος θα μου δώσει τα λεφτά μου». Μόνο για μπάσκετ...

Όποιος περίμενε κάτι καλύτερο από τον (όποιο) Σπανούλη ή έπεσε από τα σύννεφα με τη στάση του (να μην πει τίποτα για τις προεκτάσεις του αγώνα με το Ισραήλ και να μιλήσει "μόνο για μπάσκετ"), είναι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος, μες στην αφέλειά του. Κρίμα μόνο που τα χαρτονομίσματα διαλύουν τα ροζ συννεφάκια, όπως στη σκηνή με τη Βλαχοπούλου ως μέντιουμ -πριν γίνει «σιδηρά κυρία» αλά ελληνικά, σε μια ταινία χίλιες φορές πιο καλτ από αυτές του Τσιώλη, αλλά χωρίς καλό μάρκετινγκ, που είναι το παν στην εποχή μας.

-Και να ήθελε να πει κάτι ο Σπανούλης -που ΔΕΝ...-, δε θα μπορούσε να το κάνει ευθέως. Όχι για να μην τσατίσει τον αντίπαλο, και να μην τον συσπειρώσει δίνοντάς του επιπλέον εξωαγωνιστικό κίνητρο. Αλλά για να μη θυμώσει ο εργοδότης του, η ΕΟΚ (και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο), που ξέπλυνε καλά και σχολαστικά το Ισραήλ με το φιλικό στην Κύπρο (ως κομμάτι του κράτους, κατ’ εικόνα και ομοίωση της κυβέρνησης), και η διοργανώτρια αρχή (FIBA Europe). Με άλλα λόγια, αν μιλούσε, θα θεωρούνταν αυτομάτως υπεύθυνος για «διπλωματικό επεισόδιο» και την επόμενη ημέρα θα ήταν σπίτι του, εκτός διοργάνωσης, για να μη λερώνει το οξυζενέ, αποστειρωμένο, «απολιτίκ» τοπίο.

Το μόνο που θα μπορούσε να κάνει, σε τέτοιο εχθρικό περιβάλλον, θα ήταν κάτι εντελώς υπαινικτικό: σαν το χασμουρητό της Σάττι ή το «κόψιμο» του Λούκα στην ανάκρουση των ύμνων. Τόσο - όσο, συμβολικό και διφορούμενο, έμμεσο και αναγκαστικά ασαφές.

-Το μόνο που ξέρει και θέλει να κάνει, όμως, ο Kill Bill (όχι killers στη Γάζα, ας μιλήσουμε μόνο για ταινίες) είναι να πει πχ για την ελληνική ψυχή, λες και έχει καταπιεί το κοντάρι της σημαίας ή για την υποψηφιότητα του Μόραλη στον Πειραιά, για να μας δείξει πόσο (οσφυο)εύκαμπτο είναι το κοντάρι της πατρίδας μας, όταν υποκλίνεται σε ευεργέτες εφοπλιστές (φαρμακοβιομήχανους, βιομήχανους στη χαλυβουργία κτλ -εντελώς τυχαία παραδείγματα). Άντε να μας έλεγε, σαν τον καραμούζα (σόρι, Βασιλική) Βαγγέλη Ιωάννου για τον «ωραιότερο ύμνο του κόσμου». Που είναι όντως υπέροχος, αλλά για τελείως διαφορετικούς λόγους και πρωτίστως γιατί μιλά για (χαίρε, ω χαίρε) λευτεριά -στην Παλαιστίνη.

Αυτά για να έχουμε συναίσθηση ποιους θαυμάζουμε, για ποιο λόγο και ποιο είναι το πραγματικό τους ανάστημα. Είχε απόλυτο δίκιο ο Κάρολος, όταν τα έλεγε, έστω σε λίγο διαφορετικά συμφραζόμενα. «Δεν είμαι πρότυπο για την ανατροφή των παιδιών σας, απλώς επειδή μπορώ να καρφώσω». Κι αυτόν τον Κάρολο τον λένε Μπάρκλεϊ...

-Όπως λέει ένας φίλος, ο μόνος που ίσως έλεγε όντως κάτι, θα ήταν ο Νίκος Παππάς. Ο φίλος του dpg (που είναι κινούμενος φασισμός) και του Κασσελάκη (που είναι κινούμενο αντιδραστικό No Politica ή επιχειρηματικό meta-politica). Όχι απαραίτητα γιατί ειναι με τη σωστή πλευρά της ιστορίας, αλλά για να δείξει πόσο αντισυμβατικός είναι.
Αυτό, για να έχουμε κι εμείς συναίσθηση ποιους ξεχωρίζουμε και -καμιά φορά- εξυμνούμε άκριτα (πρωτίστως για μένα το λέω, αλλά και συλλογικά).

-Άραγε υπάρχει λόγος να εξηγήσουμε πόσο ξεφτιλισμένο, ξεσκισμένο κουρελόπανο είναι το λάβαρο του No Politica που υψώνει υποκριτικά το σύστημα, για να ελέγξει πλήρως τις αντιδράσεις; Νο πολίτικα συλλήψεις για πανό και σημαίες της Παλαιστίνης, αλλά όχι για τις σημαίες του κράτους-δολοφόνου. Νο Πολίτικα αποκλεισμός για τη Ρωσία και τις ομάδες της από τις αθλητικές διοργανώσεις, όχι όμως για τους γενοκτόνους. Και γενικά συνθήματα για τα παιδιά που πεθαίνουν -λες και φεύγουν μόνα τους, από φυσικό θάνατο, ή ψάχνουμε να βρούμε ποιος είναι ο δολοφόνος στο Cluedo.

-Ίσως εκπλαγούν οι ανυποψίαστοι, αλλά η χώρα όπου σπάει ενίοτε η Νο Πολίτικα Ομερτά είναι το Αμερίκα του Τραμπ. Ακριβώς γιατί το (πολιτικό) μάρκετινγκ είναι τόσο εξελιγμένο, που προβλέπει-ενσωματώνει ακόμα και τις φωνές της αμφισβήτησης. Είμαστε έτη φωτός μακριά από την εποχή που ο GOAT Μάικ (μακρινός εξάδελφος των Κατσίκηδων που έπαιξαν στον ΠΑΟΚ) αρνούνταν να πάρει θέση, γιατί και οι ρεμπουμπλικάνοι αγόραζαν τα παπούτσια του. Σήμερα το σύστημα ξέρει ότι μπορεί να πουλήσει την αμφισβήτηση, με εναλλακτικό περιτύλιγμα, ως εμπόρευμα προς κατανάλωση. Και ότι αυτή δε θα αγγίξει ποτέ κόκκινες ζώνες, όπως τους εθνικά περήφανους πολέμους ή τις έξυπνες βόμβες που σκορπίζουν μαζικά τον θάνατο.

Όσο αξιέπαινες - θαρραλέες και αν είναι οι πρωτοβουλίες για το BLM των παικτών του ΝΒΑ (που είχαν αρνηθεί να επισκεφτούν τον Λευκό Οίκο) ή το γονάτισμα του Καπέρνικ στον εθνικό ύμνο, δεν παύουν να κινούνται σε αυστηρά καθορισμένα όρια, για να διοχετεύεται η οργή ανέξοδα -ακόμα και κερδοφόρα, ως διαφημιστική καμπάνια, που προβάλλει τις «εταιρικές αξίες» της ΝΙΚΕ. Παρόλα αυτά, σε μια δημόσια σφαίρα οργανωμένης αφωνίας, σαν τη δική μας, ζηλεύουμε ακόμα και τα αυτονόητα -που είναι και τα πιο δύσκολα να γίνουν. Μιλήστε, ρε, τι σας ζητάνε πια;

-Ο Παπαδοτζόν είναι από τους μετρημένους στα δάχτυλα που μιλάνε δημόσια ενάντια στη γενοκτονία και τη γενικευμένη αφωνία, συγκεντρώνοντας τα βέλη κυβερνητικών τρολ, του σιωνιστικού επικοινωνιακού μηχανισμού και όλο τον χυλό των Νο Πολίτικα κυρ-Παντελήδων, που δεν αντέχουν να «διαβάζουν για πολιτική» στο Γκαζέτα. Κακώς ίσως, από μια άποψη, γιατί δεν τους χωρίζουν τόσο πολλά από τις χιλιάδες εμμονές και το χαμηλό ταβάνι του Παπαδογιάννη, που στο ίδιο κείμενο συμψηφίζει τη γενοκτονία με τον πόλεμο στην Ουκρανία και αναρωτιέται γιατί επέστρεψε στις διεθνείς διοργανώσεις η... Λευκορωσία!

Παρόλα αυτά, παραμένει όαση σε μια έρημο μουγκών (Shut up and dribble...), χωρίς άμμο ή μαλλιά στη γλώσσα -που θα έλεγε και μια ψυχή. Και ήταν ο μόνος που βρήκε το θάρρος να γκρεμίσει το τείχος της Ιεριχούς καταθλιπτικής σιωπής, κάνοντας τη σχετική ερώτηση στον Σπανούλη για τον σημερινό αγώνα.

Η οποία, όμως, ήταν λάθος. Γιατί, στην απίθανη περίπτωση που υπήρχε όντως κάποιο σχέδιο συμβολικής διαμαρτυρίας (που ΔΕΝ υπάρχει), απλώς θα το έκαιγε. Τι απάντηση περίμενε δηλαδή; Ναι, υπάρχει τέτοια πρόθεση και θα την δείτε αύριο στο παρκέ;

Εκτός και αν ποντάρει στην έκταση που πήρε το θέμα και τη γενική κατακραυγή, για να «εκβιάσει» κάποια εξέλιξη και μια πιθανή συμβολική αντίδραση, το βράδυ -που δε συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες. Πιο πιθανό είναι να γίνουν του Σπανού(λη) τα γένια ή να μείνει εκτός βάθρου η φετινή Σερβ... Α, γράψε άκυρο.

Σε κάθε περίπτωση, περιμένω να δω το καρπούζι στο μπλουζάκι του, στη μικτή ζώνη, στα πλάνα με τους διεθνείς, μετά τον αγώνα. Ή μήπως όχι;

-Ποιος άλλος έγινε παραφωνία στην καταθλιπτική σιωπή;

Ο Μιχάλης Κακιούζης που (έχει μια αναφορά-έκπληξη για την Αλέκα στο βιβλίο του και) είπε πως το ματς με το Ισραήλ δεν είναι μόνο αθλητικό, αλλά ευκαιρία να απαντήσουμε σε πολλά πράγματα. Δε θυμάμαι να λέει κάτι αντίστοιχο ως αρχηγός της χρυσής ομάδας στο Βελιγράδι, που απέκλεισε το Ισραήλ πριν την οκτάδα (είκοσι χρόνια πριν και δύο χρόνια μετά τη δεύτερη Ιντιφάντα) αλλά αυτό δε μειώνει την αξία της δήλωσής του.

Και ο Βαλαβάνης στη Nova, από την παλιά γενιά του εμβληματικού «Τριπόντου» (αν όχι και της «Πρώτης»), που μπορεί να μη σταυρώνει σωστό όνομα, ούτε καν του «Πορζίνσκις» -sic-, αλλά σε ένα ματς του Ισραήλ με καταιγισμό τριπόντων, είπε πως δε χρησιμοποιεί άλλη φράση (πχ «βομβαρδισμό»), γιατί υπάρχει και μια γενοκτονία.

Ακόμα και οι ψίθυροι γιγαντώνονται εν μέσω εκκωφαντικής No Politica σιωπής.

Πέραν αυτών, ουδείς. Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί δε βγαίνουν στους ανθρώπους του χώρου τα -θολά έστω- αντανακλαστικά που είχαμε δει για τους «όρτοντοξ μπρατς» στους νατοϊκούς βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας; Δεν είναι μόνο θρησκευτικό το θέμα -όπως το πλασάρει το κυβερνητικό επιτελείο- ούτε απλώς θέμα φιλίας με πολλούς Γιούγκους μπασκετικούς, που πέρασαν από τα μέρη μας. Η... ορθή δόξα για πολλούς καθορίζεται από το χρήμα και το συμφέρον, από την επίσημη κρατική πολιτική, από την ιδεολογία των κυρίαρχων -που γίνεται κυρίαρχη ιδεολογία. Και οι εποχές μας διαφέρουν σε πολλά μεταξύ τους.

Το ’99 πχ στα κυβερνητικά «ΝΕΑ» μπορούσες να διαβάσεις τη στήλη του Στάθη, τον Τσίμα να θυμίζει τα νιάτα του -πριν βγει ο άλλος του εαυτός στη φόρα, πολλά φλογερά άρθρα ενάντια στον πόλεμο και την ιμπεριαλιστική επέμβαση. Πάνω απ’ όλα, τα ΝΕΑ είχαν μαζικό -και διαφορετικό- αναγνωστικό κοινό, με άλλες μνήμες και αναφορές. Σήμερα πολύ λιγότεροι αγοράζουν την εφημερίδα και ακόμα λιγότεροι το αφήγημα της «νέας Πράβδα» του κυρ-Βαγγέλη (του Μανιάτη και του Χαραλαμπόπουλου) ή το τυράκι του «τρίτου γύρου» με την κεντροαριστερά του Τσίπρα.

Τότε μιλούσαν πολλοί (ίσως οι περισσότεροι) και ο αντι-αμερικανισμός ήταν κυρίαρχο αίσθημα, που ανάγκαζε το κράτος σε ελιγμούς (και τους σημερινούς μουγκούς να μιλάνε). Σήμερα η κυβέρνηση (όπως και οι προηγούμενες) έχει ανακηρύξει το Ισραήλ σε στρατηγικό σύμμαχο, επηρεάζοντας άμεσα τον στενό πυρήνα των (κάποτε αντισημιτών και διαχρονικά σκατόψυχων) οπαδών της. Κι όσοι είναι φτερά στον άνεμο, ανεμίζοντας πάντα προς τα εκεί που φυσάει η εξουσία, φοβούνται να μιλήσουν για το έγκλημα, γιατί λογαριάζουν τις συνέπειες και το μπόλικο χρήμα που κινεί το σιωνιστικό κράτος. Για την ακρίβεια, φοβούνται περισσότερο τις συνέπειες μιας τοποθέτησης, από ό,τι τη γενική κατακραυγή του κόσμου (αν δε μιλήσουν). Κι αυτό είναι ίσως και δικό μας «λάθος» - ευθύνη.

Όσοι δε φοβούνται να μιλήσουν, πρέπει να μιλήσουν πιο δυνατά -πρωτίστως με τις πράξεις τους. Να διώξουν τον φόβο από αυτούς που αμφιταλαντεύονται και να κάνουν τα καθάρματα να φοβηθούν και να λουφάξουν, να μην μπορούν να σταθούν χωρίς να τους γιουχάρει ο κόσμος.

Όσοι εκνευρίζονται με τον (κάθε) Σπανούλη, που θα είχε πολλά να πει, αλλά σκέφτηκε ότι έχει πολλά να χάσει, ας σκεφτούν πρώτα τι κάνουν οι ίδιοι στην καθημερινή τους ζωή και δράση. Κι ας μη μεταθέτουν αλλού τις ευθύνες και τα νεύρα για το γενικό, επιβαλλόμενο σιωπητήριο.

Και όσοι βρίσκουν φωνή μόνο στα ΜΚΔ ή περιμένουν από κάποιον Σπανούλη να πει όσα φοβούνται να εκφράσουν, δε θα βγάλουν αχ(να), ούτε όταν έρθει η σειρά τους. Κι ας μην περιμένουν κάποιο θάμα -μοιραίοι και άβουλοι αντάμα. Και του Σπανού(λη) τα γένια (ή τα μαλλιά) μπορεί να γίνουν, ακόμα και να χάσει τα μαλλιά στη γλώσσα του, αρκεί να έχουμε γενικό ξεσηκωμό. 

Αλλιώς τα μόνα «θαύματα» που θα βλέπουν-με, θα είναι αθλητικού τύπου. Κι όσο δυνατούς συμβολισμούς και αν μας χαρίζει ο αθλητισμός, δεν μπορεί να καλύψει την απουσία όσων δεν αγωνίζονται ποτέ και επιλέγουν να χάνουν άνευ αγώνα.