51 στιγμές του φθινοπώρου

51 φεστιβαλικές ψηφίδες, χωρίς εισαγωγές και προσχήματα.

-Ουρές παντού, στα πιροσκί, τους λουκουμάδες, τα σουβλάκια, τις τουαλέτες, το βιβλιοπωλείο, ακόμα και στη σκηνή για τη Γάζα. Και ούτε μια πλατφόρμα για online παραγγελίες και διανομές, με επιπλέον χρέωση. Εκεί μας κατάντησαν, τελευταία Σοβιετία της Ευρώπης...

-Περάσαμε όμορφες και ευτυχισμένες φεστιβαλικές στιγμές με το χατσαπούρι της ΑΜΘ, αλλά όλα τα ωραία έχουν ένα τέλος, που έρχεται όταν βλέπεις μια ουρά να -με το συμπάθιο- ήδη από τις 7 το απόγευμα. Το καλύτερο θα είναι σήμερα, που θα ανακοινώσουμε στις ουρές ότι δε σερβίρουμε τίποτα στη διάρκεια της ομιλίας, αφήνοντας το πόπολο άναυδο και λιμασμένο. Κι όσοι δε βρουν χατσαπούρι να φάνε, ας βολευτούν πιροσκί...

-Παρηγοριά (στον άρρωστο) μπορεί να βρει κανείς στους πάγκους των μεταναστών, με φαλάφελ ορεκτικό, νιγηριανό κυρίως πιάτο και μπακλαβαδάκια από τους Ιρακινούς για φινάλε. Σβήσιμο στο ενδιάμεσο με μια μπίρα άνευ, που κάνει πρώτη φεστιβαλική εμφάνιση στα δικά μας βαρέλια. Κι ας λένε κάποιοι σφοι πως μπίρα χωρίς αλκοόλ είναι σαν Φεστιβάλ χωρίς σουβλάκια και Βασίλη...

-(Τυχαίο όνομα, πραγματικός διάλογος -μαμάς με ανήσυχο παιδί).

-Γιωργάκη, αυτός που βγήκε τώρα είναι ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου. Άκουσέ τον, γιατί σε λίγα χρόνια μπορεί να μην υπάρχει.
Υπάρχω λες και ύστερα δεν υπάρχεις. Δεν υπάρχεις και είσαι εδώ.

Ναι, η μουσική εξημερώνει τα ήθη, ενίοτε και μικρά ζιζάνια. Αλλά δε φανταζόμουν ποτέ τον Βασίλη σε τέτοια πρόταση, σε ρόλο ανάποδου μπαμπούλα...

-Λίγη ώρα πριν, ο ίδιος μικρός Σκύθης έπαιζε με τον φίλο του... «ποπομαχίες», ένα ιδιαίτερο αγώνισμα δικής του έμπνευσης, όπου πας τον αντίπαλο «κωλοφεράντζα» και δεν αποκλείεται να το δούμε ολυμπιακό αγώνισμα σε μερικά χρόνια. Αλλά ο μικρός είχε λάβει κλασική μουσική παιδεία και ποπομαχούσε τραγουδώντας Θήτα Μι, μαζί με τα μεγάφωνα:

Πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο...

-Το μαλλί του Βασίλη -σας αγαπάω μα δεν κουρεύομαι- έχει αποκτήσει αυτόνομη προσωπικότητα και υπόσταση. Αυτή τη φορά θύμιζε κάτι από τα ένδοξα χρόνια της Μεταπολίτευσης, όταν ήταν ισιωμένο και ατένιζε τον κόσμο με αγωνιστική αισιοδοξία, πριν αρχίσει να νιώθει στο ίδιο έργο θεατής. Πού ’ναι τα χρόνια, ωραία χρόνια, που τραγουδά και μια άλλη ψυχή.

-Ο Βασίλης είναι πλέον ένα έφηβο γεράκι, που κινδυνεύει με πτώση επί σκηνής (κατάρρευση ή ανατροπή) και δεν είναι για πολλά, αλλά αυτά τα λίγα φτάνουν να κινήσουν γη και ουρανό για το πιστό κοινό του, που γέμισε ασφυκτικά τον χώρο -τη λίμνη, τα βιβλιοπωλεία, τις ταβέρνες και κάνα δυο βολεύτηκαν στην κονσόλα του ήχου ή πάνω στα δέντρα. Και ανήκει σε ένα πολύ κλειστό κλαμπ τραγουδιστών που μπορούν να κινήσουν τέτοια πλήθη πιστών -άντε μαζί με τον Λεξ και την Άννα Βίσση, που θα είχε μια θέση στο αφιέρωμα για τον Κουγιουμτζή. Κι αν κάποιοι πιστοί του στενοχωριούνται, αυτός μας απειλεί πως θα (ξαν)ανταμώσουμε και του χρόνου.
Κράτα, ρε φίλε, γερά...

-Λίγο πριν, στη νεανική σκηνή ο Ζαραλίκος αποκάλυπτε, μες στο σπιτάκι μας, ότι ο Κουτσούμπας είναι πράκτορας του Λούμπεν -κάποιος έπρεπε επιτέλους να το πει. Και ότι αν μπορούσε να γίνει θεός για μια βδομάδα -που ήταν το θέμα συζήτησης στη μαθητική σκηνή- ίσως προτιμούσε να γίνει ΓΓ, για να πάρει μερικά κεφάλια -και άντε να τα ξανακολλήσει μετά ο θεός. Κι αν είχε τόσο κόσμο ο Ζαρα, φαντάσου τι θα γίνει στον Τσουβέλα σήμερα...

Έλα να λήξει το γλέντι της βάπτισης, έχει φεστιβάλ να πάμε

— Εμένα βρήκες? 🔴⚪ (@kostaslympi) September 27, 2025

-Δε θα δήλωνα θερμός οπαδός της μουσικής παράδοσης, των νόθων τέκνων της με σύγχρονους ήχους και όλα τα παρακλάδια τους -και αν δεν είμαι ροκ, μη με φοβάσαι. Αλλά έμεινα με την απορία γιατί κράτησε τόσο λίγο το χτεσινό αφιέρωμα στη νεανική. Μέχρι που έμαθα ότι η συναυλία των PAGAN είχε μέχρι και χορό της κοιλιάς. Φεστιβάλ σε άλλο επίπεδο, που δεν ενδείκνυται για δυσκοίλιους -καλή ώρα...

-Από χιπ-χοπ πήρα μόνο μια τζούρα Σφαλμάνη (και της Αναστασίας, σε μια σκηνή όπου δεν σπάνε εύκολα τα έμφυλα στερεότυπα). Και από τον πόνο που μοίρασε σε ασπόνδυλα φασιστοειδή. Το καλύτερο, όμως, είναι πως είδε στίχους του να μπαίνουν σε μια ανακοίνωση Σωματείου για το 13ωρο. Και δε νομίζω πως υπάρχει μεγαλύτερο παράσημο από αυτό...
Μιλάνε για δεκάωρα χωρίς αναστολές
Εγώ θα έλεγα πέντ-έξι και τους είναι και πολλές

-Δεν πήρε κάπου το μάτι μου τον Σερίφη, που πρόλαβε να γυρίσει τρέιλερ για την εκπομπή του πολιτικού νάνου Μπογδάνου, αλλά δε θα τον δούμε τελικά στο πάνελ του, δίπλα στον Μπαλάσκα, να μετράει τις τρίχες στο στήθος του. Κι αν είπε ότι αποχώρησε για προσωπικούς λόγους, ας μην ξεχνάμε μια παλιά βασική αλήθεια: το προσωπικό είναι (πρωτίστως) πολιτικό!

-Δεν πρόλαβα λέξη από όσα είπε ο Κουβανός πρέσβης στην εκδήλωση για το εμπάργκο, τον πέτυχα όμως στο ζέσταμα να ποζάρει αγκαλιά με τον Ρίζο και ένα τεράστιο χαμόγελο.

Μια μέρα πριν, στο ίδιο σημείο, ήταν οι παλαίμαχοι από το «Σπίτι του Αγωνιστή». Τρομερή στιγμή και τρίχα κάγκελο, όπου από σεβασμό δε φωτογράφιζες τίποτα και απλώς στεκόσουν προσοχή, ενώ υποκλινόσουν νοερά.

-Η εικαστική έκθεση για την Παλαιστίνη ήταν πολύ αξιόλογη, με πολύ καλή ισορροπία ανάμεσα σε μορφή και περιεχόμενο (τα μηνύματα και την καλλιτεχνική αφαίρεση). Χτες λόγω αέρα κάποια έργα μπήκαν στη θέση τους με μικρή καθυστέρηση, αφήνοντας προσωρινά ένα κενό, που αν το πετύχαινες, νόμιζες πως τα είχε αγοράσει κάποιος και έλεγες κρίμα, γιατί δεν ήξερες πως ήταν διαθέσιμα προς πώληση...

-Αυτή τη φορά η Μηλιαρονικολάκη έκανε σαν «θεατρικό» την καθιερωμένη της ετήσια εισήγηση, με απαγγελίες αποσπασμάτων από ηθοποιούς και την ίδια στον ρόλο της «αφηγήτριας». Ήταν ενδιαφέρουσα εισήγηση, ιδανική ίσως για audio book, αλλά -κρίνοντας εξ ιδίων- κάπου έχανε στην παρουσίαση στο ευρύ κοινό και παρέμεινε ένοχλη φεστιβαλική απόλαυση για (σχετικά) λίγους, σαν τον Κομάντο Φεστιβαλικής Εντροπίας, που έχει πάψει από καιρό να μας διαβάζει...

-Την ίδια ώρα, ο Κύριλλος στην κεντρική σκηνή, ακουγόταν από μακριά σαν τον Μάκη Παπαδόπουλο. Όχι, δεν το παθαίνεις μόνο με την Μποφίλιου και τη Ζουγανέλη. Και όχι, δεν τους έχει κάνει μαθήματα ορθοφωνίας ο -βραχνιασμένος χτες- Κολοβός.

-Ο Γ. Μαρίνος, που έχει την ευθύνη για τις διεθνείς σχέσεις από το ΠΓ, όσο πάει αποκτά φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά σοβιετικού κυριούλη, σαν κούκλα από ματριόσκα. Κι αν είχαμε (περισσότερο) χιούμορ, θα πουλούσαμε τέτοιες, με τους εκάστοτε ΓΓ, και θα γίνονταν ανάρπαστες...

-Οι σφοι από τις μικρότερες οργανώσεις του εξωτερικού πρέπει να μας βλέπουν με δέος, όπως οι δικοί μας τη γιορτή της Humanite, στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Βλέπουν άπειρο κόσμο, στα πρόθυρα της αγοραφοβίας, πρωτόγνωρες εμπειρίες, ξεναγήσεις σε απεργιακές κινητοποιήσεις. Ένας κινηματικός τουρισμός στο μπόι των ονείρων τους...

-Οι Βραζιλιάνοι είχαν φέρει μια βαλίτσα πράγματα και έγραψαν για πλάκα «βοηθήστε μας να γυρίσουμε πίσω», προκαλώντας κύμα αλληλεγγύης και παρεξηγήσεων.

-Αντιμετωπίζετε διώξεις; Είστε εξόριστοι; Υπό καθεστώς παρανομίας ελέω Μπολσονάρου;
-Όχι, εμείς μια πλάκα κάναμε...

-Ωραία συζήτηση μπορούσες να κάνεις με τον Ιταλό σφο, που λογικά ήρθε γιατί ξέρει καλύτερα αγγλικά από κάθε άλλο σφο της μπότας. Και μπορούσε να μιλήσει για τα πάντα, χωρίς να κουνά χέρια: από τη μαζική απεργία της περασμένης Δευτέρας, μέχρι το διαζύγιο με τον κλόουν Ρίτσο και το μέτωπο που κυοφορεί το νέο κόμμα. Πάνω-κάτω δηλαδή ό,τι μπορούσες να συζητήσεις και με τον Γάλλο σφο δίπλα του, με λίγο χειρότερα αγγλικά αλλά την ίδια ανυπαρξία οργανωμένης πρωτοπορίας.
Είδες ο ευρωκομμουνισμός;

-Θα συζητούσαμε και την ταινία για τον Μπερλινγκουέρ, αλλά δεν είχα προλάβει να δω το τρέιλερ, που μας ετοιμάζει για μια μεγαλειώδη μούφα. Σε άλλες εποχές, θα βγαίναμε εξορμήσεις έξω απ’ τις κινηματογραφικές αίθουσες, πχ με τον «Ευρωκομμουνισμό» του Σκολαρίκου ή την παλιότερη αντίστοιχη μελέτη του Φώντα Λάδη.

-Τι μπορεί να σημαίνει 26+6, τυπωμένο σε μπλουζάκι; Δεν είναι λογοτεχνική αναφορά (του λείπουν δέκα μονάδες για να παραπέμπει στο «γυρίστε τον Γαλαξία με οτο-στοπ»). Σημαίνει απλώς ενιαίο Έιρε, με ελεύθερες όλες τις επαρχίες του, νότιες και βόρειες, δηλαδή και τις έξι που τελούν υπό βρετανική κατοχή.

Οι σμαραγδένιοι σφοι από τη νεολαία Κόνολι είχαν μπλουζάκια για την Ιρλανία που είναι η Κούβα της Βρετανίας, τη φιγούρα του Κόνολι δίπλα στους κλασικούς, στο κλασικό σήμα με τις κεφαλές -ως συνεχιστής του έργου και της μαρξιστικής παράδοσης- αλλά δεν ξέρω αν ήταν ενήμεροι για το παλιό σύνθημα «εδώ υπάρχει ΠΑΜΕ, δεν είναι Ιρλανδία...»

-Κάποιες φορές στη Διεθνούπολη, η αλληλεγγύη στις οργανώσεις γίνεται σε έναν μόλις συγκαλυμμένο καταναλωτισμό.

-Να πάρουμε το μπλουζάκι με την Τερένσκοβα;
-Όχι, έχεις του Γκαγκάριν.
-Μα αυτό είναι σεξισμός και πατριαρχία...

-Ένα μπρελόκ Λένιν; Μια κονκάρδα Στάλιν έστω;
-Όχι, δεν τα χρειάζεσαι. Έχεις πάρα πολλά.
-Και οι συνεχώς διευρυνόμενες ανάγκες μας;
-Είναι για τον σοσιαλισμό.

Ναι αλλά το μπλουζάκι της ΕΔΟΝ με τον Χριστόφια; Ποιο λαϊκό νοικοκυριό δε χρειάζεται, δηλαδή, ένα τέτοιο; Και γιατί δεν έχουν βγει μπλουζάκια με τον Χαρίλαο -αν όχι από εμάς, από το «Λειρί του Κόκκορα»;

-Αλλά αν έπρεπε να ξεχωρίσεις ένα μόνο μπλουζάκι, ήταν των Αυστριακών και δεν ήταν για ενήλικες, ούτε καν για παιδιά που θα έχουν ενεργές μνήμες από αυτό το Φεστιβάλ. Εννοώ τα κόκκινα βρεφικά μπλουζάκια με τη Λάικα. Κι αν θες να γίνεις η ψυχή του πάρτι, λες πως το πραγματικό της όνομα ήταν Σγουρομάλλα (Κοντριάφκα ή κάπως έτσι) ενώ η Λάικα είναι μάλλον η ράτσα - το γενικό είδος...

-Εκατοντάδες κεφίγιες, καρπούζια με υπονοούμενο -αν δεν το πιάσεις, το έχασες-, μενταγιόν, κοσμήματα, τα αραβικά μπλουζάκια στους μετανάστες, οι σημαίες, οι κάλτσες στα χρώματα της Παλαιστίνης. Όλα καλά και χρήσιμα. Αυτή η πλωτή εντυπωσιακή σημαία της Παλαιστίνης στη λίμνη του πάρκου, πού στα κομμάτια ήταν και δεν την είδε κανείς σφος, παρά μόνο αργότερα, στις φωτογραφίες του Πόρταλ;

-Οι Βραζιλιάνοι έχουν (μεταξύ άλλων) τον Μαριγκέλα, οι Παραγουανοί τον Αντόνιο Μαϊντάνα (που δεν πρέπει να συγχέεται με τον Τόνι Μοντάνα από τον «Σημαδεμένο), οι Ιρλανδοί τον Κόνολι και κάθε οργάνωση τον δικό της ήρωα.

Και οι Ισραηλινοί σύντροφοι, κύριε;

Αμήχανο χαμόγελο του ισραηλινού σφου, το σκέφτεται λίγο ακόμα. Καταλήγει: δεν έχουμε.
Όχι ακόμα, δηλαδή, γιατί δε θα μένουν πολύ ακόμα στο απυρόβλητο, με τη γενναία στάση τους.

-Με ένα στόμα, μια φωνή: ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ

-Από την «ήμουν η Χρύσα Κατσαρίνη» (λευτεριά στην Παλαιστίνη), ως τα Καλογεράκια, που ήθελαν να «το βγάλουν από μέσα τους» (Λευτεριά στην Παλαιστίνη) και έκλεισαν τη συναυλία λέγοντας «Πανώλη...!» -πού πάνε λέει; «Πανώλη στο IDF!».

-Και από τον Μυστακίδη και τη Νατάσσα (που ανέβασε στη σκηνή τον πρόεδρο του ΠΜΣ) ως τον Βασίλη στη Κεντρική και τον Μαγαλιό στη νεανική, υπήρχε μία κοινή συνισταμένη: κάλεσμα για την απεργία της 1ης Οκτώβρη!

Και εσύ να ανακαλείς από κάποιο σκονισμένο συρτάρι της μνήμης σου κάποιο απεργιακό Φεστιβάλ, όπου έπεσαν όλοι μαζί και στο τέλος ήσουν χίλια κομμάτια, ευτυχισμένα και συνδεμένα με το νόημα που έχει κάτι απ’ τις φωτιές και τους σεισμούς που μέλλονται να έρθουν.

-Καταλαβαίνεις τους καλλιτέχνες που γουστάρουν πραγματικά το Φεστιβάλ, όταν τους βλέπεις να έρχονται δεύτερη και τρίτη μέρα, εκτός προγράμματος, ως θεατές και όχι επειδή παίζουν. Και δεν εννοώ τους δικούς μας, πεισμένους και συνήθεις υπόπτους, αλλά τις ευχάριστες εκπλήξεις τύπου Papazo, που ήταν και χτες. Και σκέψου, τι ευχάριστη έκπληξη θα ήμασταν εμείς για αυτόν...

-Αν έρθεις μια φορά στο Φεστιβάλ, θα ξανάρθεις. Νόμος -ο 4ος της διαλεκτικής.
Ακόμα κι αν είσαι εκείνος ο μπάρμπας, χωρίς χιούμορ, που λέει «εγώ θα έρθω μόνο για τα σουβλάκια». Και γελάει μόνος του -ίσως με τα χάλια του.

-Ή με την ΑΡΑΝ ή με Πίτσα Φαν.

Δε χαρίζω σε κανέναν τον Πάρη (και το μήλο του), αλλά το πάλευα όλη μέρα χτες και δε βρήκα κάτι καλύτερο, οπότε το παραδίδω στη βάση του μπλοκ για τις δικές της προτάσεις.

-Και όπως λέει αντικειμενικά η Φριντζήλα, είναι το καλύτερο Φεστιβάλ (μέχρι το επόμενο).

Prove her wrong, ρε, άμα μπορείς...

Έλα να λήξει το γλέντι της βάπτισης, έχει φεστιβάλ να πάμε

— Εμένα βρήκες? 🔴⚪ (@kostaslympi) September 27, 2025

Έχω πλήρη επίγνωση πως δεν πλησιάσαμε τις 51 στιγμές που υποσχόταν ο τίτλος, αλλά αν τις κατέγραφα (τώρα) όλες, θα έχανα την ομιλία του ΓΓ. Περισσεύουν καμιά 17 στιγμές της άνοιξης: για τη Σύγχρονη Εποχή, τη Γυάρο, την οργάνωση, τη Γάζα, τον καιρό που είναι μαζί μας, τα δέντρα, το σύστημα κ.ά.

Τα κρατάμε κάβα για τον φεστιβαλικό επίλογο και την τελευταία ανταπόκριση -όποτε και αν ανέβει στον διαδικτυακό αέρα.