Θα σε ξανάβρω στις Βρυξέλες

...τους δανειστές να προσκυνάς

Τα γενέθλια του Πασοκ εξελίσσονται σε ένα είδος εθνικής γιορτής, χωρίς συγκεκριμένο εορτάζοντα, αλλά με πολλούς μνηστήρες-διεκδικητές του θρόνου. Που όλοι γεύονται λίγο από την Πηνελόπη, αλλά κανείς δε φτάνει στο ύψος του Οδυσσέα, για να περάσει το βέλος του από 12 πελέκια στα σειρά, και τα Μεσογειακά Προγράμματα Στήριξης από τα 12 μέλη της ΕΟΚ. Γατάκια, που θα πείτε εσείς στον Ανδρέα για διαπραγμάτευση...

Του Κ. Ρουγγέρη

Θα είχε ενδιαφέρον η συνέχεια του παραλληλισμού με την Οδύσσεια του ελληνικού λαού, όσο εμπιστεύεται τα διάφορα Πασοκ για να τον σώσουν, ή τους μονόφθαλμους Κύκλωπες, που βασιλεύουν στους τυφλούς –πάντα με τη λογική του «μικρότερου κακού» και την αθώα συνείδηση του λαού των Λωτοφάγων, που είναι πρόθυμος να επαναλάβει τα ίδια λάθη και να διαλέγει εσαεί κάτι μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης στις εκλογές και στο δημοψήφισμα. Ή θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για τους συντρόφους του Οδυσσέα που τους μεταμορφώνει η Κίρκη σε χοντρογούρουνα αστικά και μνημονιακά, αλλά τώρα λιγοστεύουν ένας-ένας και πηδάνε από τη σχεδία του, για να γλιτώσουν και να επανεκλεγούν. Ή για τα προλεγόμενα, με το Δούρειο Ίππο της (πρώτη φορά) «Αριστεράς», που ο λαός το δέχτηκε με ελπίδες και ενθουσιασμό, για να φάει κατακέφαλα το μνημόνιο Τρ(ο)ία. Και τώρα κανείς δε συμπαθεί και δε θέλει να ψηφίσει τις κόκκινες «Κασσάνδρες», που τον είχαν προειδοποιήσει για τους κινδύνους και του θυμίζουν το λάθος του. Φοβού τους οπορτουνιστές και δώρα φέροντας.

Αλλά αυτά θα μας έβγαζαν εκτός θέματος, που είναι η σημερινή επέτειος.

ΙΒ Ριζοσπάστης

Ο Σύριζα γιορτάζει την 3^η Σεπτέμβρη με ομιλία του Τσίπρα στην Πλατεία Εσταυρωμένου, στο Αιγάλεω, που συμβολίζει ίσως το Πασοκ που πέθανε και αναστήθηκε ή το Γολογοθά που σηκώνει ακόμα ο ελληνικός λαός, ενώ οι Ρωμαίοι δίπλα του ρίχνουνε ξίδι στις πληγές του. Θα μπορούσε να υπάρχει επίσης κι εκλογικός συμβολισμός, αλλά δεν κολλάει σε αυτή την αναμέτρηση, που διεξάγονται με έτοιμες λίστες.

Το Πασοκ γιορτάζει 41 χρόνια ζωής και λίγους ακόμα μήνες που του μένουν, με πρόεδρο τη Φώφη, που έχει παρουσιαστικό καλής οικοδέσποινας σε πάρτι με καναπεδάκια και με σπιτική λεμονόπιτα (φαντάσου πόσες στυμμένες λεμονόκουπες θα χρειάστηκαν, για να μπορεί να κεράσει τόσο κόσμο).

Η Δημαρ γιορτάζει σκορπίζοντας την τέφρα της μεταξύ Συριζα και Πασοκ κι ελπίζοντας να αναγεννηθεί στα κοινοβουλευτικά έδρανα και να (κοινο)βολέψει τα στελέχη της.

Κι ο Λαφαζάνης δημιουργώντας ένα ακόμα Πασοκ, για να μη μείνει ο λαός απότομα χωρίς αντιμνημονιακό δούλεμα και μελαγχολήσει.

Πόσα Πασοκ θα δεις ακόμα, για να κολλήσεις πάνω μου;

ΙΒ - Ριζοσπάστης

Καθώς λοιπόν τα φετινά γενέθλια συμπίπτουν με την προεκλογική περίοδο κι εξελίσσονται σε ένα είδος σοσιαλδημοκρατικών καλλιστείων για την ανάδειξη της Μις Σόσιαλ 2015, και επειδή έχουν ειπωθεί σχεδόν τα πάντα για τη σημερινή επέτειο, η κε του μπλοκ περιορίζεται σε δύο-τρεις πολιτικές σημειώσεις.

Εάν για τους σύγχρονους σοσιαλδημοκράτες ιστορικούς, το «δράμα» της Ελλάδας του Μεσοπολέμου και των αρχών του περασμένου αιώνα ήταν πως δεν υπήρχε κάποιο ισχυρό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, για να εκτοπίσει το Κουκουέ και την απήχησή του (και έτσι να «γλιτώσουμε» από τον Εμφύλιο και τις περιπέτειες τις δεκαετίας του 40’), το μεταπολεμικό Κκε κι η Εδα απολυτοποιούσαν την πείρα αυτής της περιόδου, εκτιμώντας ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει το έδαφος κι οι προϋποθέσεις για την εμφάνιση κι ανάπτυξη κάποιας μορφής σοσιαλδημοκρατίας. Η ειρωνεία της ιστορίας δεν είναι πως εκείνο ακριβώς το διάστημα (τη δεκαετία του 60’) άρχισαν να διαμορφώνονται τα πρώτα σπέρματα του κατοπινού Πασοκ, που κυριάρχησε μεταπολιτευτικά στην ελληνική πολιτική σκηνή. Αλλά πως αρκετά στελέχη που συμμερίζονταν αυτή την εκτίμηση, δηλ ένα τμήμα του Κκε (που κατέληξε στο λεγόμενο Εσωτερικού) και της ΕΔΑ (με προεξάρχοντα το Γλέζο, που έχει πείρα από όλα σχεδόν τα Πασοκ της εποχής μας) κλήθηκε να παίξει σημαντικό κι ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση και ανάπτυξη της ελληνικής μορφής της σοσιαλδημοκρατίας, σε διάφορες ιστορικές συγκυρίες, και να γίνουν οργανικό της κομμάτι, αυτό δηλ που προέβλεπαν πως δεν μπορεί να γίνει και να στεριώσει στη χώρα μας.

Η προϊστορία του σημερινού Σύριζα δεν είναι άλλη παρά η ιστορία δύο Πασοκ. Αυτού που ίδρυσε και ηγήθηκε ο Ανδρέας, εκμαυλίζοντας ριζοσπαστικές συνειδήσεις και σκοτώνοντας κάθε πραγματική ελπίδα (που βρίσκεται στο δρόμο και μόνο εκεί)· και του υποκατάστατού του, που είχαν σκοπό να φτιάξουν οι λεγόμενοι ανανεωτές, επιχειρώντας να μεταλλάξουν οπορτουνιστικά το Κκε –και κατ’ ουσίαν να το διαλύσουν. Αλλά δεν τους βγήκε ούτε το 68’, ούτε το 91’ –και ίσως να μπορούσαμε να προσθέσουμε και την πρόσφατη εμπειρία του 12’. Το προνόμια και η ατυχία του σημερινού Σύριζα είναι ότι δρώντας σε μια συγκυρία πυκνών εξελίξεων, και συμπυκνωμένου πολιτικού χρόνου, αναγκάστηκε να διανύσει τα 40 χρόνια ζωής του Πασοκ, σε επτά μόλις μήνες: από την 3^η Σεπτέμβρη, στο πρώτο μνημόνιο και το Καστελόριζο. Κι είναι πλέον πολύ πιθανό να ακολουθήσει σταδιακά την πολιτική κατάληξή του, στα αζήτητα της ιστορίας.

Όσο για τους όρους εμφάνισης κι ανάπτυξης της σοσιαλδημοκρατίας, η ιστορική πείρα μας έχει δείξει –και το σημειώνει πολύ εύστοχα στη μελέτη του για τον ευρωκομμουνισμό και ο Σκολαρίκος- πως δε σχετίζεται ευθέως με το επίπεδο ανάπτυξης μιας χώρας. Τα κεντρώα, σοσιαλδημοκρατικά κόμματα δεν επικράτησαν μόνο στις ανεπτυγμένες χώρες, με το υψηλό βιοτικό επίπεδο, και τα διευρυμένα στρώματα εργατικής αριστοκρατίας, αλλά και σε χώρες με μέσο επίπεδο ανάπτυξης και εκτεταμένα μεσαία στρώματα.

Επιπρόσθετα, οι αυταπάτες για έναν εξανθρωπισμένο καπιταλισμό δεν ανθούν μόνο στις περιόδους ανάπτυξης, αλλά και σε περιόδους καπιταλιστικής κρίσης. Οι ιδέες έχουν την τάση να αυτονομούνται σχετικά από το ιστορικό περιβάλλον που τις γέννησε και να επιβιώνουν έξω απ’ αυτές τις συνθήκες. Διαφορετικά, στις σημερινές συνθήκες κρίσης, που το καπιταλιστικό σύστημα έχει αντικειμενικά δυσκολίες να δώσει παροχές, εξασφαλίζοντας τη συναίνεση του πρόσφατου παρελθόντος, η σοσιαλδημοκρατία δε θα είχε καμία πολιτική αξία χρήσης για το σύστημα, και θα γλιτώναμε μια και καλή απ’ τα φληναφήματά της (που είναι της μόδας να λέγονται αφηγήματα, παραπέποντας άμεσα στην παραμυθία).

Δυστυχώς ή ευτυχώς όμως, τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα...