Ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία

...κι άλλα μικρά, ως συνέχεια από τα προηγούμενα και εν είδει διαλόγου με κάποια σχόλια σφων αναγνωστών, που εκφράζουν και δικές μου σκέψεις και πρόλαβαν αυτά που ήθελα να πω.

Το ποσοστό Πε-Χα (PH) à 5,5% εμφανίζεται για πολλοστή φορά την τελευταία 25ετία (μετά από το 96’, το 00’, το 5,89% των εκλογών του 04’ και το 5,47% του Γενάρη). Κι όπως λέει ένα τουιτεράς, το ΚΚΕ = 5,5 είναι μεγαλύτερη σταθερά κι από το π=3,14.

Ο κόσμος αλλάζει (και μας τρομάζει), οι ΓΓ μας επίσης, τα φύλλα πέφτουν και βγαίνουν ξανά, αναχώματα πάνε κι έρχονται, οι κυβερνήσεις πέφτουνε (μα η αγάπη μένει) κι η βελόνα πάντα κολλημένη εκεί. Μια ζωή στο πεντέμισι είστε… Πες, πες, στο τέλος θα το πιστέψουμε κι εμείς. Αυτό είναι το όριο, ταβάνι και πάτωμα μαζί, δεν έχει παραπάνω, παρακάτω, παρά μόνο ως εξαίρεση στον κανόνα και στιγμιαία παρέκκλιση, που θα τη διορθώσει η ζωή.

Αυτή, εν τω μεταξύ, είναι κι η πρώτη φορά (αριστερά) μετά από καιρό, που δεν κινούμαστε παράλληλα με την Ανταρσυα και τις δικές της μετατοπίσεις, καθώς αυτή ανέβηκε ελαφρώς σε ψήφους και ποσοστά, παρά την πίεση της ΛαΕ, την αποχή, την απουσία των ψηφοδελτίων της από την Πιερία, κτλ. Εάν όμως ισχύουν τα ποσοστά που δείχνουν οι δημοσκόποι για το Σύριζα στους νέους, αυτό πάει να πει πως πολλοί φοιτητές που ψηφίζουν την/τα Εαακ, δεν πήγαν στην Ανταρσυα (της Εαακ) ούτε στη ΛαΕ (των Εαακ), αλλά παρέμειναν πιστοί στην πρώτη φορά «Αριστερά».

(Παράλληλα εδώ προκύπτει ένα ακόμα σημαντικό ζήτημα για το μαζικό άνοιγμα και την απήχηση του Κουκουέ στους νέους και σε όσους επέλεξαν την αποχή, αλλά προτιμώ να το κρατήσουμε κάβα, αντί να το στριμώξω εδώ σε μια απλή, φευγαλέα αναφορά).

Σε ένα από τα πινακάκια των δημοσκόπων, που είναι πλήρως αναξιόπιστα (και αμφιβάλλω κατά πόσο μπορεί να αξιοποιηθεί ως εργαλείο για περαιτέρω ανάλυση ένα εργαλείο καθαρής χειραγώγησης), η χρυσή αυγή εμφανιζόταν πρώτο κόμμα στους ανέργους, με διαφορά στήθους από το Κουκουέ και μπροστά από τη ΛαΕ. Προφανώς οι μισοί από τους άνεργους ψηφοφόρους της έχουν φάει το παραμύθι πως οι μετανάστες τους παίρνουν τις δουλειές (ειδικά για τους πτυχιούχους), ενώ οι άλλοι μισοί μπορεί να περιμένουν επαγγελματική αποκατάσταση στον κόσμο της νύχτας: μπράβοι, πορτιέρηδες, μαχαιροβγάλτες… τόσες τίμιες δουλειές υπάρχουν –που μας τις παίρνουν οι ξένοι, μην το ξεχνάμε αυτό.

Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο από την εξέταση της ψήφου ανά δήμο και γειτονιά είναι πως το Κόμμα εμφανίζεται τρίτη δύναμη (μπροστά από τους φασίστες) στη Β’ Αθήνας και σε πολλές λαϊκές συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά. Ενώ το Ποτάμι αναδεικνύεται τρίτη δύναμη στα βόρεια προάστια και τις συνοικίες με υψηλότερο βιοτικό επίπεδο, δείχνοντας με έναν ακόμα τρόπο την ταξική του αναφορά.

Μόνο μελαγχολία προκαλεί αντιθέτως η ανάλυση της γυναικείας ψήφου και οι… Τσιπρούλες γκρούπις του Αλέξη –τι να πιάσει μπροστά σε αυτό το ύψος του Μεϊμαράκη με τα βαμμένα φρύδια του, για να μη φαίνεται τόσο γέρος.

Ο εκλογικός χάρτης με την επιρροή του Κκε ανά νομό μας δείχνει πως η στασιμότητα στο πανελλαδικό ποσοστό οφείλεται βασικά στη μικρή πτώση που σημειώνει στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα και Θεσσαλονίκη), παρά στην επαρχία, όπου επικρατούν κυρίως ανοδικές τάσεις. Το Κόμμα μπορεί να βγαίνει τρίτη δύναμη στη Β’ Αθήνας, αλλά χάνει στην Αττική περίπου τις μισές ψήφους απ’ όσες απώλεσε συνολικά από το Γενάρη του 15’. Επαναλαμβάνεται δηλ σε μικρότερη κλίμακα ένα φαινόμενο που είχε παρατηρηθεί και το Μάη του 12’ και δύσκολα μπορεί να αποδοθεί στην παράμετρο των ετεροδημοτών, που ισχύει πχ για κάποια απομακρυσμένα νησιά.

Η ανάλυση της ψήφου δείχνει επίσης πως ο επαναπατρισμός κάποιων ψηφοφόρων που είχαν μετατοπιστεί στο Σύριζα (ε δεν μπορεί να μας λένε όλοι ψέματα ή να τα φουσκώνουν οι σφοι που γνωρίζουν αρκετές τέτοιες περιπτώσεις) αντισταθμίστηκε από διαρροές άλλων, θεωρητικά πιο τσιμενταρισμένων (από τη μαφία και γι’ αυτό βυθίστηκαν αύτανδροι, όπως λέει και μια σφισσα) που μας ψήφισαν το Γενάρη του 15’, για να μας την κάνουν τώρα –πιθανότατα προς το Σύριζα, (κι ούτε καν στη ΛαΕ, με το αντιμνημονιακό μανδύα) για να μην ξανάρθει η δεξιά και κάνει αυτά ακριβώς που κάνει ο Σύριζα καλύτερα. Άβυσσος η ψυχή του ψηφοφόρου… Και σε κάνει να αναρωτιέσαι, όπως ακριβώς και για τους οπαδούς των ναζί, αν μπορεί τελικά να γίνεται λόγος για εξαπατημένους ή συνειδητούς ψηφοφόρους.

Αυτό ανοίγει αυτομάτως την κουβέντα για το τι καλύτερο μπορεί ή μπορούσε να γίνει και την ανάγκη αυτοκριτικής εν όψει και των συζητήσεων για τον απολογισμό του εκλογικού αποτελέσματος.

Η αυτοκριτική όμως δεν μπορεί να είναι αυτομαστίγωμα ή μια απλή ομολογία αποτυχίας, όπως γίνεται συνήθως αντιληπτή, αλλά αναζήτηση αιτών και προσδιορισμός μεθόδων που θα βελτιώσουν-αλλάξουν την κατάσταση και το αποτέλεσμα. Κι εξάλλου σε τι ακριβώς μπορεί να γίνει αυτοκριτική; Τι δεν πήγε καλά σε αυτήν την προεκλογική περίοδο; Τα σποτάκια, το ντιμπέι, οι εμφανίσεις των δικών μας στα πάνελ, η εκστρατεία στο τουίτερ με την ετικέτα ψηφίζω Κκε, οι κεντρικές συγκεντρώσεις που ήταν οι μεγαλύτερες απ’ όλων των άλλων; Η δικαίωση για το δημοψήφισμα και το πολιτικό ξεγύμνωμα για το στρατόπεδο του «όχι»;

Τι παραπάνω θα μπορούσε να γίνει με εκλογικούς όρους και δεν έγινε; Μήπως αυτό το παραπάνω δεν αφορά τις εκλογές, αλλά ξεφεύγει από τα στενά πλαίσιά τους; Μήπως σε αυτό το γήπεδο που δεν το επιλέγουμε εμείς, έχουμε συγκεκριμένο, χαμηλό ταβάνι και πρέπει να παίξουμε πρωτίστως αλλού μπάλα; Μήπως πρέπει να ρίξουμε αλλού το βάρος, να σπάσουμε την εκλογική ρουτίνα και το στιλ δουλειάς που αντικειμενικά υπαγορεύει και να το πάρουμε αλλιώς, αδιαφορώντας για τα άμεσα βραχυπρόθεσμα εκλογική οφέλη; Να μετρήσουμε πρώτα πραγματικά βήματα για το λαϊκό κίνημα και σε δεύτερο χρόνο και πλάνο την εκλογική τους αποτύπωση, σε στέρεες βάσεις.

Το ζητούμενο δεν μπορεί να περιοριστεί πάντως στο σχηματικό δίπολο: πάμε αποφασιστικά ή πιο πλατιά, λες και το ένα αποκλείει το άλλο. Πάμε πλατιά σε ακόμα περισσότερο κόσμο, με αιχμή τα ζητήματα που τον απασχολούν και βρίσκονται στην εμβέλεια της κατανόησής του, αλλά πιο αποφασιστικά από ποτέ, για να ξετυλίξουμε μια πλήρη, εναλλακτική πρόταση, που εκτός από τα επιμέρους, δεν μπορεί να μην απαντά στο στρατηγικό θέμα της εξουσίας.

Ας πω κι ένα παράδειγμα, παρμένο από αυτή την εκλογική αναμέτρηση. Ο Μιχαλολιάκος δύο μέρες πριν τις εκλογές, ανέλαβε την πολιτική ευθύνη για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, για να τσιμεντάρει την εκλογική του επιρροή και να καταστήσει οιωνεί συνένοχους και φασίστες όσους θα την ενίσχυαν με την ψήφο του (που βαίνουν σταθερά μειούμενες από το 12’ και τελικά δεν ξεπέρασαν σε ποσοστό ούτε το 7%, αλλά αυτό δεν το καθιστά μη ανησυχητικό ως μέγεθος).

Σίγουρα δεν υπάρχει ακριβές αντίστοιχο, ούτε τσιμενταρισμένες ψήφοι και δεσμοί, που να μην απαιτούν διαρκώς ανανέωση –ούτε πολύ περισσότερο θα μπορούσε να κριθεί με εκλογικούς όρους η συμφωνία ή η διαφωνία ενός σώματος πχ με το σοσιαλισμό. Αλλά μήπως θα μπορούσε να τεθεί ένα βασικό ζήτημα ως κεντρικό και ειδοποιός διαφορά από τους υπόλοιπους, πχ η αποδέσμευση από την ΕΕ, που ο ρόλος της γίνεται αντιληπτός από ολοένα και ευρύτερα στρώματα, ή η ανάγκη για πλήρη ρήξη με τη Γσεε; Οι ψήφοι μπορεί να μη γίνονταν περισσότερες, αλλά θα ήταν ζυμωμένες, κερδισμένες (;), και καταγραμμένες προς αυτήν την κατεύθυνση.

Η επόμενη μέρα μας βρίσκει να ασκούμε το δικαίωμα στον προβληματισμό και την (αριστερή) μελαγχολία. Ε ναι, ακόμα κι οι σύντροφοι έχουν αυτό το δικαίωμα. Ναι μεν οι εκλογές δεν προσφέρονται για να μας προσφέρουν χαρά, γιατί ακόμα κι ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα δε σημαίνει απαραίτητα αντίστοιχα θετικές διεργασίες και σε επίπεδο κινήματος. Αλλά ένα κακό αποτέλεσμα δεν υπόκειται ακριβώς στην ίδια ανάγνωση, πως δεν έχει ακριβώς σημασία και καμία επιρροή στην ψυχολογία και τις διαθέσεις του κόσμου. Γιατί αν δεν μπορεί να κάνει ένα μικρό βήμα, μόνος του πίσω από το παραβάν, φαντάσου πόσο δύσκολο θα του φανεί να εκτεθεί σε δημόσια θέα για ένα μεγαλύτερο, αποφασιστικό άλμα.

Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι να μη στεναχωρηθούμε, αλλά πώς θα διαχειριστεί ο καθένας μας αυτή τη μελαγχολία κι αν θα την αφήσει να τον πάρει από κάτω ή θα πεισμώσει, για να φέρουμε τον κόσμο στα μέτρα μας πριν να μας φέρει εκείνος στα δικά του. Για να δυναμώσει το κόμμα, πρωτίστως στην κοινωνία και κατά συνέπεια, αλλά παρεμπιπτόντως κι όχι εν είδει αυτοσκοπού και στην κάλπη.

Με άλλα λόγια, όπως το ζητούμενο για τον κόσμο ήταν να μην εκτονώσει με άσφαιρα πυρά την οργή και την αγανάκτησή του, το αυτό ισχύει και για κάθε σφο ξεχωριστά με το δικό του θυμό-απογοήτευση και τα στάδια του πένθους, που καταλήγουν στη μοιρολατρική αποδοχή της πραγματικότητας.

Αλλά την επόμενη μέρα θα την αναλύσουμε καλύτερα και στο επόμενο σημείωμα.