Πέντε λεπτά κήρυγμα

Παραθέτω ένα σχέδιο μιας πρόχειρης τοποθέτησης σε μια (υποθετική) κομματική σύσκεψη μελών και φίλων για την αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος. Υπόψη πάντως πως λόγω των πυκνών εξελίξεων (κυβερνητική κωλοτούμπα, τρίτη μνημονιακή συμφωνία, προκήρυξη εκλογών) και του καλοκαιριού που μεσολάβησε, σε πολλούς χώρους δεν έγιναν αντίστοιχες συσκέψεις μετά το δημοψήφισμα. Κι ίσως μια συνολική αποτίμηση, που θα περιελάμβανε το δημοψήφισμα, τις μετατοπίσεις του κόσμου και την επίδρασή του στο πρόσφατο αποτέλεσμα, να μας έδινε περισσότερα ερμηνευτικά κλειδιά για αυτήν την αναμέτρηση και τις τάσεις που αποτυπώθηκαν.

-Στις βουλευτικές εκλογές του 07’, οι ψήφοι του Κκε ήταν κοντά στις 580 χιλιάδες, ενώ το 10’ στις περιφερειακές εκλογές, η εκλογική επιρροή της ΛαΣυ κυμάνθηκε κοντά στις 600 χιλιάδες. Αν υποθέσουμε πως το κόμμα είχε συγκρατήσει αυτόν τον αριθμό ψήφων σε αυτές τις εκλογές, θα ήταν με διαφορά τρίτη δύναμη και θα είχε διψήφιο ποσοστό.

Δε με ενδιαφέρει όμως να εστιάσω στον ποσοστιαίο δείκτη, ούτε να συγκρίνω ανόμοιες περιπτώσεις. Το 07’ το Πασοκ βρισκόταν σε φάση αποδιάρθρωσης, αλλά με υψηλότερα ποσοστά από το σημερινό Σύριζα –για ψήφους δεν το συζητάμε καν. Το 09’ ο ΓΑΠ είχε περισσότερες από 3 εκατομμύρια ψήφους, ενώ τώρα ο νέος δικομματισμός αθροιστικά δεν πιάνει τις 3,5 εκατομμύρια ψήφους.

Το 10’ είχε προηγηθεί μια μεστή, κινηματική χρονιά ενάντια στο πρώτο μνημόνιο (με το Παμε να προχωράει ακόμα και σε «δικές του» απεργίες) κι ένα εντυπωσιακό κομματικό, πανελλαδικό συλλαλητήριο, που άφησαν φυσιολογικά το αποτύπωμά τους και στην κάλπη.

Αν σταθούμε όμως στις απόλυτες τιμές, το ζήτημα είναι γιατί φυλλορρόησαν όσοι είχαν κάνει τότε ένα μικρό πρώτο βήμα και τι κάναμε εμείς για να πιάσουμε επαφή μαζί τους και να μην τη χάσουμε. Κι οι εκλογές είναι απλώς μια αφορμή, για να τεθεί το ερώτημα. Ο ίδιος προβληματισμός θα μπορούσε να μπει πχ μετά το πανελλαδικό συλλαλητήριο του Παμε της 1ης Νοέμβρη, ή μετά από την κοσμοσυρροή στο περυσινό Φεστιβάλ. Πού πηγαίνει όλος αυτός ο κόσμος; Τι κάνουμε για να τον ξαναβρούμε και να τον κινητοποιήσουμε;

-Δεύτερο ζήτημα, που καταλήγει από άλλο δρόμο, στο ίδιο σημείο. Πολλοί σφοι είχαν ως εικόνα από το άμεσο περιβάλλον τους κι από συζητήσεις με άλλους σφους, ότι μας έρχονταν καινούριες ψήφοι, που έριχναν πρώτη φορά (αριστερά) στην κάλπη Κουκουέ, ή άλλες, άσωτων υιών που το ‘χαν ρίξει πρώτη φορά αριστερά το Γενάρη και τώρα γύριζαν σπίτι τους απογοητευμένοι, για να σφάξουμε το μόσχο το σιτευτό. Να δεχτώ πως κάποιοι μπορεί να μας ξεγέλασαν ή να ξεγελούσαν τους εαυτούς τους, αλλάζοντας γνώμη την τελευταία στιγμή. Αλλά και πάλι υπήρχε μια τάση, που δεν είναι μετρήσιμη, αλλά δε νομίζω πως μπορεί να αμφισβητηθεί.

Αυτό σημαίνει όμως πως υπήρχαν καινούριες απώλειες από παλιούς, «τσιμενταρισμένους» ψηφοφόρους. Που μας οδηγεί πάλι στο ίδιο σημείο. Τι δεσμοί υπήρχαν με αυτόν τον κόσμο και γιατί δεν είχαν γίνει βαθύτεροι –ειδικά με την πείρα και το ατσάλωμα της τελευταίας τριετίας;

Μπορεί το σώμα των ψηφοφόρων να είναι τελείως ανομοιογενές και να θυμίζει εκείνο το συγκινητικό σκετσάκι του Γκαμπέρ: κάποιος ψήφιζε Κουκουέ, γιατί…

Αλλά κανείς δεν μπορεί να ήταν τυχαίος περαστικός και να το ψήφισε κατά λάθος, ιδίως μετά το 12’…

-Τρίτο σημείο. Η δική μου αίσθηση είναι πως παρατηρείται ένα πρόβλημα στις νεότερες ηλικίες, που βρίσκονται στο μεταβατικό διάστημα μετά τις σπουδές, ενώ επιχειρούν το μετέωρο βήμα στην αγορά εργασίας και καταλήγουν στη μόνιμη προσωρινότητα του μισοάνεργου, μισοεργαζόμενου, του συμβασιούχου, αυτού που δουλεύει μαύρα, κτλ, που δεν μπορούμε να το βρούμε εύκολα, γιατί κι ο ίδιος δεν έχει σταθερές στη ζωή του.

Το ζητούμενο είναι λοιπόν πώς θα βρούμε αυτόν τον κόσμο. Κι αυτό περνάει τόσο από την ενίσχυση του εργατικού κινήματος και των δομών του, τη δουλειά στους άνεργους, τη σύνδεση μονίμων και συμβασιούχων στα ίδια σωματεία, αλλά και πέρα από αυτό.

Ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα μπορεί να προκύψει από μια αποφασιστική ενίσχυση του Ε.Κ. αλλά αυτό δεν είναι σίγουρο ότι θα αγγίξει κάποιον που έχει αραιή και χαλαρή ως μηδενική σύνδεση με τους χώρους δουλειάς. Γι’ αυτό χρειάζονται δυνατές Λαϊκές Επιτροπές στις γειτονιές, φαντασία για καινούριες μορφές παρέμβασης (στις οποίες περιλαμβάνεται αυτονόητα κατά τη γνώμη μου μια διαρκώς καλύτερη και πιο δυναμική παρέμβαση στο διαδίκτυο).

Υπόψη πως αυτές ακριβώς είναι οι ηλικίες που επηρεάζονται κατεξοχήν από τα ΜΚΔ (μέσα κοινωνικής δικτύωσης) όπου δεν υπάρχει συστηματική δική μας παρέμβαση, που ψήφισαν ΟΧΙ στο δημοψήφισμα ή απείχαν σε αυτές τις εκλογές, που ενθουσιάζονται με τα προσωπικά σόου της Ζωής Κωνσταντοπούλου, κτλ.

-Εάν μείνουμε στενά στην εξέταση της προεκλογικής τακτικής του Κκε και των επιμέρους πτυχών της, μπορεί να μη βρούμε κάποια σοβαρή αστοχία ή λάθος κίνηση. Η αποτυχία όμως να πείσουμε μεγάλα τμήματα απογοητευμένων ψηφοφόρων που οδηγήθηκαν στην αποχή και να επικοινωνήσουμε μαζικά κι αποτελεσματικά με αυτό το κύμα της δυσαρέσκειας, μας φέρνει αντιμέτωπους με χρόνιες, γενικότερες αδυναμίες και ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, χωρίς να αφορούν άμεσα τις εκλογές ή το περιβόητο επικοινωνιακό έλλειμμα του κόμματος (που δεν έπαιξε καθοριστικό ρόλο αυτή τη φορά):

το δυνάμωμα και η ζωντανή, σταθερή λειτουργία των Λαϊκών Επιτροπών, η αξιοποίηση στενών επιρροών και νέου κόσμου (πώς να γίνει όμως το δεύτερο, όταν δε γίνεται καν το πρώτο;), το μαζικό άνοιγμα με την πρότασή μας, τα αιτήματα-κρίκοι που θα προσεγγίσουν ακόμα πιο ευρεία στρώματα σε αυτή την εναλλακτική πρόταση, η φαντασία κι ευελιξία στα μέσα και τις μορφές, τα συγκεκριμένα βήματα που μετράμε κι η αυτοκριτική, εκεί που δεν προχωράμε.

Κι επειδή η αυτοκριτική θα ήταν κενό γράμμα, αν απευθυνόταν γενικά κι αφηρημένα στο κόμμα, αλλά όχι και σε κάθε σφο μεμονωμένα, το βασικό για τον καθένα από εμάς είναι:

-να μην περιμένει λύση-βοήθεια από πάνω, να μην αναθέτει τη λύση ενός ζητήματος στο κόμμα (αυτός είναι το Κόμμα στο χώρο δράσης του)

-να έχει καθημερινή έγνοια κι αγωνία να μιλήσει με όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο, να φτάσει παντού η εναλλακτική πρόταση του κόμματος, να παίρνει διαρκώς νέες πρωτοβουλίες για να το καταφέρει

-να ξέρει τι κάνει και γιατί, να έχει συγκεκριμένο σχέδιο και να μετράει κάθε φορά συγκεκριμένα βήματα κι αδυναμίες, για να προσαρμόζεται ευέλικτα, όπως το απαιτούν οι συνθήκες.