Ο σεξισμός δεν έρχεται απ' το μέλλον, καινούριο τάχα κάτι να μας φέρει. Κι είναι βέβαιο πως πατάει πάνω στην ανεμελιά μας, φωλιάζει σε δήθεν αθώα αστεία κι αναπαράγεται με τη δύναμη του στερεότυπου. Κι υπάρχει δυστυχώς και στις καλύτερες οικογένειες ή τις οργανώσεις, που συμπυκνώνουν στη λειτουργία τους τα καλύτερα και τα χειρότερα χαρακτηριστικά των πρώτων (απ' τη συντροφική θαλπωρή μέχρι την οικογενειοκρατία, σε κάποιες νοσηρές περιπτώσεις). Αυτό φαίνεται άλλωστε και στη σύνθεση των οργάνων, που όσο πιο ψηλά βρίσκονται, ιεραρχικά, τόσο λιγότερες γυναίκες περιλαμβάνουν, αποδεικνύοντας πως η αφηρημένη ισότητα δεν έχει σπάσει το φράγμα της πραγματικότητας.
Ο αντισεξισμός όμως έρχεται από το μέλλον ή απλώς ετεροκαθορίζεται από το παρελθόν; Εξαρτάται, αν χάνει τα ταξικά γυαλιά του -όπως ακριβώς κι ο αντιφασισμός. Εξαρτάται δηλ από τη θεωρητική του αφετηρία και τη ανάλυση που κάνει, για να εντοπίσει τις αιτίες που γεννούν και γιγαντώνουν τον αντίπαλό του. Δεν μπορεί να νοείται αφηρημένος αντισεξισμός (ή αντιφασισμός) γενικά κι αόριστα, κι όταν μπαίνει έτσι από κάποιους χώρους, αυτό οφείλει να μας υποψιάσει για τις προθέσεις τους.
Υπάρχει λοιπόν ένα είδος αντισεξισμού -ενίοτε με "μαρξίζον" πασπάλισμα- που αντιλαμβάνεται το ζήτημα ως μάχη των φύλων -κατά προέκταση της πάλης των τάξεων- κι ως βασικό εχθρό την πατριαρχία και τη φαλλοκρατία (ή κατω-κεφαλοκρατία) κι όχι την κεφαλαιοκρατία. Ένα σεξισμό που αγγίζει τα όρια του γλωσσικού φετιχισμού και της τυπολατρίας κι εξαντλείται πολλές φορές στα παπάκια (@) στις καταλήξεις αντωνυμιών και ονομάτων -πχ κάποι@ φίλ@- "υπερβαίνοντας" τα γένη και τους ασφυκτικούς κανόνες της γραμματικής.
(Αλλά όχι τα κατάλοιπα της πατριαρχίας στη γλώσσα μας, όπως πχ το ρήμα παντρεύομαι --> υπανδρεύομαι --> μπαίνω κάτω από τη φτερούγα του άνδρα, το οποίο σήμερα όμως έχει επικρατήσει να χρησιμοποιείται και για τους άνδρες, που δεν υπανδρεύονται, αλλά νυμφεύονται.
Ούτε και την παραδοσιακή αντίληψη για τη μάνα γη, που είναι θηλυκή σε όλες σχεδόν τις γλώσσες, γιατί την οργώνουμε και μας δίνει απλόχερα τους καρπούς της).
Τουλάχιστον αποφεύγουν τους αφόρητους διπλούς τύπους, κάποιος-κάποια, όσοι-όσες, σύντροφοι-συντρόφισσες, που θυμίζουν μια κλασική σκηνή από τη "ζωή του Μπράιαν" (Mody Python) με τη Λορέτα.
Υπάρχει, πλάι στα άλλα, ένα γελοίο είδος (ακόμα πιο) αλλοτριωμένου φεμινισμού, που ξεκινώντας από το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του σώματος (sic) θεωρεί πως η γυναίκα μπορεί να το εκδίδει και να προσφέρει ερωτικές υπηρεσίες έναντι αμοιβής, χωρίς αυτό να την υποβιβάζει και να την καθιστά κατώτερη.
Υπάρχει στον αντίποδα ο "μαχητικός αντισεξισμός της ομάδας "μοβ" (αν δεν απατώμαι, έχει σχέση με το Σύριζα) που είχε κάνει πριν μερικές βδομάδες πορεία στην πλατεία Εξαρχείων (αυτό σημαίνει παρέμβαση στις μάζες), την ημέρα κατά της σεξουαλικής καταπίεσης των γυναικών, φωνάζοντας συνθήματα του τύπου "δεν είναι η κρίση, δεν είναι η ανεργία, το χέρι (σ.σ.: του άνδρα) το σηκώνει η πατριαρχία"...
Κι υπάρχουν απόψεις, που επικοινωνούν ευθέως -αν δεν έχουν οργανική σχέση- με την παραπάνω λογική, ακόμα κι αν πλασάρονται με διαφορετικό περιτύλιγμα. Μια τέτοια περίπτωση είναι αυτή η συλλογική τοποθέτηση, στον προσυνεδριακό διάλογο της νΚΑ, που πραγματοποιεί το 4ο συνέδριό της σε λίγες μέρες.
(Ανοίγει παρένθεση επί της διαδικασίας. Στην οποία μπορεί να διαβάσει κανείς -ή απλά να δει το μέγεθος και να αποθαρρυνθεί- τοποθετήσεις που πλησιάζουν ακόμα και τις τριάντα σελίδες -!- χωρίς καμία συναίσθηση "οικονομίας" κι αυτού που λέμε "να το μαζεύουμε σύντροφοι". Από την άλλη, υπάρχουν κάποια πλεονεκτήματα που θα μπορούσαν ενδεχομένως να αξιοποιηθούν και στο δικό μας διάλογο -που είχε "εγκαίνια" το Σάββατο με τη δημοσίευση των πρώτων επιστολών στο Ρίζο. Πχ η αξιοποίηση του διαδικτύου, όπου σε αντίθεση με το έντυπο, ο χώρος δεν κοστίζει τίποτα, καθώς κι η δημοσίευση των ονομάτων με τέτοιο τρόπο, ώστε να υπάρχει σαφής ταυτοποίηση, χωρίς όμως να τα πιάνουν οι μηχανές αναζήτησης (πχ της google) που γίνονται τρομερό όπλο και βασικά "ρουφ" στα χέρια ενός εργοδότη, που εξετάζει τους υποψήφιους υπαλλήλους του. Κλείνει η παρένθεση).
Δεν είναι ότι λείπουν οι σωστές κι εύστοχες επισημάνσεις από την παρέμβασή τους, ούτε υποτιμώ χαζοχαρούμενα το θέμα που θίγει. Το πρόβλημα όμως έγκειται στην ανάδειξη της πατριαρχίας ως της ρίζας του προβλήματος δίπλα (και στην καλύτερη περίπτωση μαζί, αλλά βασικά πέρα από) -σ-τον καπιταλισμό. Ενώ μαζί με τη θεωρία του κοινωνικού φύλου, τίθεται ως στόχος η ελεύθερη επιλογή του από τον καθένα, αν όχι (άρρητα) η κατάργησή τους στην κοινωνία του μέλλοντος, μαζί με την κατάργηση των κοινωνικών τάξεων και του κράτους.
Πολύ σωστά επισημαίνεται σε ένα άλλο σημείο του κειμένου η "ΚΚΕδίστικη λογική" για την "πάλη για τα δικαιώματα της γυναίκας", που πρέπει να αφήσει πίσω της η οργάνωσή τους. Με την οποία προφανώς κι έρχονται σε ρήξη, αποδεικνύοντας έτσι: α) τη διάστασή τους με τη μαρξιστική (κι όχι με την κουκουέδικη) θεώρηση -που ούτως ή άλλως τη βγάζουν λανθασμένη σε κάποια σημεία της, και β) το μεταμοντέρνο, "πολυσυλλεκτικό" χαρακτήρα του χώρου τους, που μπορεί οσονούπω να (ανα)βαπτιστεί σε κομμουνιστικό, αλλά εξακολουθεί να βασίζει την επαναθεμελίωσή του σε παρδαλά υλικά.
(Εδώ πάντως μπορείτε να διαβάσετε και μια παρέμβαση που απαντά στην προηγούμενη, κι επιχειρεί να το πιάσει από μαρξιστική σκοπιά).
Όσο για την "κουκουέδικη αντίληψη", η κριτική που θα μπορούσε να γίνει, κατά τη γνώμη μου, είναι πολύ διαφορετική (πέρα από κάποιους όρους του διαλόγου, που δίνουν πάτημα σε κάποι@ υπονόμους του διαδικτύου να ξεσπαθώσουν) και συνίσταται σε δύο άξονες.
α) τι κάνουν πρακτικά τα μέλη για να βοηθήσουν μια συντρόφισσα ή μια συναγωνίστρια στο κίνημα με τη μητρότητά της, και αν, ακόμα και σε ζευγάρια σφων, η γυναίκα μένει πίσω και θυσιάζεται για να συνεχίσει τη δράση του ο άνδρας.
β) γιατί δε γίνεται κάποια αναφορά στο κείμενο των Θέσεων, για τη θέση του κόμματος ενάντια στις διακρίσεις με βάση τις σεξουαλικές προτιμήσεις του καθενός και για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να κατοχυρωθούν τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων (και όχι μόνο) σε σχέση με τα κληρονομικά κι άλλα παρεμφερή ζητήματα.
Αλλά αυτό είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο -που το έχουμε πιάσει κι από εδώ.
Ο αντισεξισμός όμως έρχεται από το μέλλον ή απλώς ετεροκαθορίζεται από το παρελθόν; Εξαρτάται, αν χάνει τα ταξικά γυαλιά του -όπως ακριβώς κι ο αντιφασισμός. Εξαρτάται δηλ από τη θεωρητική του αφετηρία και τη ανάλυση που κάνει, για να εντοπίσει τις αιτίες που γεννούν και γιγαντώνουν τον αντίπαλό του. Δεν μπορεί να νοείται αφηρημένος αντισεξισμός (ή αντιφασισμός) γενικά κι αόριστα, κι όταν μπαίνει έτσι από κάποιους χώρους, αυτό οφείλει να μας υποψιάσει για τις προθέσεις τους.
Υπάρχει λοιπόν ένα είδος αντισεξισμού -ενίοτε με "μαρξίζον" πασπάλισμα- που αντιλαμβάνεται το ζήτημα ως μάχη των φύλων -κατά προέκταση της πάλης των τάξεων- κι ως βασικό εχθρό την πατριαρχία και τη φαλλοκρατία (ή κατω-κεφαλοκρατία) κι όχι την κεφαλαιοκρατία. Ένα σεξισμό που αγγίζει τα όρια του γλωσσικού φετιχισμού και της τυπολατρίας κι εξαντλείται πολλές φορές στα παπάκια (@) στις καταλήξεις αντωνυμιών και ονομάτων -πχ κάποι@ φίλ@- "υπερβαίνοντας" τα γένη και τους ασφυκτικούς κανόνες της γραμματικής.
(Αλλά όχι τα κατάλοιπα της πατριαρχίας στη γλώσσα μας, όπως πχ το ρήμα παντρεύομαι --> υπανδρεύομαι --> μπαίνω κάτω από τη φτερούγα του άνδρα, το οποίο σήμερα όμως έχει επικρατήσει να χρησιμοποιείται και για τους άνδρες, που δεν υπανδρεύονται, αλλά νυμφεύονται.
Ούτε και την παραδοσιακή αντίληψη για τη μάνα γη, που είναι θηλυκή σε όλες σχεδόν τις γλώσσες, γιατί την οργώνουμε και μας δίνει απλόχερα τους καρπούς της).
Τουλάχιστον αποφεύγουν τους αφόρητους διπλούς τύπους, κάποιος-κάποια, όσοι-όσες, σύντροφοι-συντρόφισσες, που θυμίζουν μια κλασική σκηνή από τη "ζωή του Μπράιαν" (Mody Python) με τη Λορέτα.
Υπάρχει, πλάι στα άλλα, ένα γελοίο είδος (ακόμα πιο) αλλοτριωμένου φεμινισμού, που ξεκινώντας από το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του σώματος (sic) θεωρεί πως η γυναίκα μπορεί να το εκδίδει και να προσφέρει ερωτικές υπηρεσίες έναντι αμοιβής, χωρίς αυτό να την υποβιβάζει και να την καθιστά κατώτερη.
Υπάρχει στον αντίποδα ο "μαχητικός αντισεξισμός της ομάδας "μοβ" (αν δεν απατώμαι, έχει σχέση με το Σύριζα) που είχε κάνει πριν μερικές βδομάδες πορεία στην πλατεία Εξαρχείων (αυτό σημαίνει παρέμβαση στις μάζες), την ημέρα κατά της σεξουαλικής καταπίεσης των γυναικών, φωνάζοντας συνθήματα του τύπου "δεν είναι η κρίση, δεν είναι η ανεργία, το χέρι (σ.σ.: του άνδρα) το σηκώνει η πατριαρχία"...
Κι υπάρχουν απόψεις, που επικοινωνούν ευθέως -αν δεν έχουν οργανική σχέση- με την παραπάνω λογική, ακόμα κι αν πλασάρονται με διαφορετικό περιτύλιγμα. Μια τέτοια περίπτωση είναι αυτή η συλλογική τοποθέτηση, στον προσυνεδριακό διάλογο της νΚΑ, που πραγματοποιεί το 4ο συνέδριό της σε λίγες μέρες.
(Ανοίγει παρένθεση επί της διαδικασίας. Στην οποία μπορεί να διαβάσει κανείς -ή απλά να δει το μέγεθος και να αποθαρρυνθεί- τοποθετήσεις που πλησιάζουν ακόμα και τις τριάντα σελίδες -!- χωρίς καμία συναίσθηση "οικονομίας" κι αυτού που λέμε "να το μαζεύουμε σύντροφοι". Από την άλλη, υπάρχουν κάποια πλεονεκτήματα που θα μπορούσαν ενδεχομένως να αξιοποιηθούν και στο δικό μας διάλογο -που είχε "εγκαίνια" το Σάββατο με τη δημοσίευση των πρώτων επιστολών στο Ρίζο. Πχ η αξιοποίηση του διαδικτύου, όπου σε αντίθεση με το έντυπο, ο χώρος δεν κοστίζει τίποτα, καθώς κι η δημοσίευση των ονομάτων με τέτοιο τρόπο, ώστε να υπάρχει σαφής ταυτοποίηση, χωρίς όμως να τα πιάνουν οι μηχανές αναζήτησης (πχ της google) που γίνονται τρομερό όπλο και βασικά "ρουφ" στα χέρια ενός εργοδότη, που εξετάζει τους υποψήφιους υπαλλήλους του. Κλείνει η παρένθεση).
Δεν είναι ότι λείπουν οι σωστές κι εύστοχες επισημάνσεις από την παρέμβασή τους, ούτε υποτιμώ χαζοχαρούμενα το θέμα που θίγει. Το πρόβλημα όμως έγκειται στην ανάδειξη της πατριαρχίας ως της ρίζας του προβλήματος δίπλα (και στην καλύτερη περίπτωση μαζί, αλλά βασικά πέρα από) -σ-τον καπιταλισμό. Ενώ μαζί με τη θεωρία του κοινωνικού φύλου, τίθεται ως στόχος η ελεύθερη επιλογή του από τον καθένα, αν όχι (άρρητα) η κατάργησή τους στην κοινωνία του μέλλοντος, μαζί με την κατάργηση των κοινωνικών τάξεων και του κράτους.
Πολύ σωστά επισημαίνεται σε ένα άλλο σημείο του κειμένου η "ΚΚΕδίστικη λογική" για την "πάλη για τα δικαιώματα της γυναίκας", που πρέπει να αφήσει πίσω της η οργάνωσή τους. Με την οποία προφανώς κι έρχονται σε ρήξη, αποδεικνύοντας έτσι: α) τη διάστασή τους με τη μαρξιστική (κι όχι με την κουκουέδικη) θεώρηση -που ούτως ή άλλως τη βγάζουν λανθασμένη σε κάποια σημεία της, και β) το μεταμοντέρνο, "πολυσυλλεκτικό" χαρακτήρα του χώρου τους, που μπορεί οσονούπω να (ανα)βαπτιστεί σε κομμουνιστικό, αλλά εξακολουθεί να βασίζει την επαναθεμελίωσή του σε παρδαλά υλικά.
(Εδώ πάντως μπορείτε να διαβάσετε και μια παρέμβαση που απαντά στην προηγούμενη, κι επιχειρεί να το πιάσει από μαρξιστική σκοπιά).
Όσο για την "κουκουέδικη αντίληψη", η κριτική που θα μπορούσε να γίνει, κατά τη γνώμη μου, είναι πολύ διαφορετική (πέρα από κάποιους όρους του διαλόγου, που δίνουν πάτημα σε κάποι@ υπονόμους του διαδικτύου να ξεσπαθώσουν) και συνίσταται σε δύο άξονες.
α) τι κάνουν πρακτικά τα μέλη για να βοηθήσουν μια συντρόφισσα ή μια συναγωνίστρια στο κίνημα με τη μητρότητά της, και αν, ακόμα και σε ζευγάρια σφων, η γυναίκα μένει πίσω και θυσιάζεται για να συνεχίσει τη δράση του ο άνδρας.
β) γιατί δε γίνεται κάποια αναφορά στο κείμενο των Θέσεων, για τη θέση του κόμματος ενάντια στις διακρίσεις με βάση τις σεξουαλικές προτιμήσεις του καθενός και για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να κατοχυρωθούν τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων (και όχι μόνο) σε σχέση με τα κληρονομικά κι άλλα παρεμφερή ζητήματα.
Αλλά αυτό είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο -που το έχουμε πιάσει κι από εδώ.
