Should I stay or should I go

Ίσως να μην είναι τυχαίο που όλα τα μέρη που είναι συνδεμένα με τη φυγή, είναι κρύα, θαρρείς, για να επιτείνουν τα συναισθήματα της στιγμής και την κρυάδα της ψυχής, που αφήνει τη θέρμη της σε ό,τι μένει πίσω. Η υγρασία του λιμανιού, το αεροδρόμιο με τους θυελλώδεις ανέμους, η ανοιχτωσιά στο σταθμό, την πλατφόρμα, το ΚΤΕΛ, που σε αφήνει εκτεθειμένο στα στοιχεία της φύσης. Μαζί κι οι κρύοι ήχοι που διαπερνούν τα τύμπανα και το μυαλό, σκορπίζουν όση ψυχραιμία (ή μάλλον θερμό αίμα) έχεις μαζέψει, όπως η μπάλα του μπιλιάρδου το σωρό με τις υπόλοιπες.

Αυτές είναι ίσως οι ακραίες εμπειρίες που επιχειρεί να περιγράψει ο υπαρξισμός, το δράμα και η αγωνία της ύπαρξης. Ή μάλλον όσα λίγα έχω καταφέρει εγώ να καταλάβω από αυτό το ρεύμα. Η μοναξιά της ύπαρξης, που πετιέται σε μια κρύα γωνιά του πλανήτη, για να επιζήσει και να τα βγάλει πέρα, χωρίς να γνωρίζει το νόημα που έχουν όλα αυτά και το σκοπό που καλείται να εκπληρώσει. Ή μάλλον πετιέται σε μια κρύα -ανεξαρτήτως εποχής- αίθουσα αναμονής για ταξιδιώτες κι έχει ξεχάσει γιατί πρέπει να φύγει και πού ακριβώς θέλει να πάει.

Λονδίνο, Άμστερνταμ ή Βερολίνο,,,
Όλοι προορισμοί της Βόρειας (κι όχι ενωμένης πλέον) Ευρώπης, όπου επικρατεί κρύο και υγρασία, μακριά από το εύκρατο, μεσογειακό κλίμα, με τους φιλόξενους τουριστικούς προορισμούς, που δεν είναι όμως ούτε εύκρατοι ούτε φιλόξενοι για τις στρατιές των πτυχιούχων που ψάχνουν μια δουλειά στο αντικείμενό τους.

Ναι αλλά έχουν εκείνο το θερμό ρεύμα που έρχεται από τον κόλπο του Μεξικού και σπάει λίγο το κλίμα, τις καιρικές συνθήκες έστω, γιατί η παγωνιά της ψυχής δύσκολα υποχωρεί, όσο βλέπει ήλιο με το σταγονόμετρο. Κι όσο για το περιβόητο ρεύμα, είναι σα να προσπαθείς να ζεσταθείς σε ένα παγωμένο δωμάτιο, με ένα πιστολάκι μαλλιών. Καλύτερα να σημαδέψεις τα μαλλιά σου -και τα μυαλά σου- με άλλου είδους πιστόλι, για να γλιτώσεις το μαρτύριο.
Σεσουάρ για δολοφόνους...

Τουλάχιστον εκεί δεν κινδυνεύουν να (τους) παγώσει το φυσικό αέριο στους σωλήνες τους και να γίνουν παγοκολόνες. Είναι πολύ πιθανό όμως ο επόμενος θερμός παγκόσμιος πόλεμος να ξεκινήσει για το φυσικό αέριο, την ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία, τα κοιτάσματα στον Περσικό, κτλ. Κι αυτό είναι το κλειδί για να ερμηνεύσει κανείς το "ψυχρό" πολεμικό κλίμα της περιόδου στη Συρία και την -κατά πολύ- ευρύτερη περιοχή.

Και να έχεις τη λεγόμενη "συμμαχία του νότου" να σημειώνει πως είναι κατανοητά τα αίτια του αμερικάνικου βομβαρδισμού στη Συρία. Κρίμα που δεν πρόλαβαν -χρονικά- και τη μεγαβόμβα στο Αφγανιστάν, για να τη συμπεριλάβουν κι αυτή στην κατανόηση και την αγάπη τους. Αγάπη μόνο. Και κατανόηση. Κι ελπίδα, πολλή ελπίδα. Που έρχεται. Ακόμα έρχεται...



Είναι κι αυτή σαν τις βάσεις που φεύγουν, που μένουν (κι έκλεισαν για άλλα πέντε χρόνια, κι εμείς φεύγουμε ένας-ένας, από τη χώρα, από τη ζωή, αλλά αυτές εδώ θα μείνουν). Τότε που ο Χαρούλης ήταν μαρξιστής (σαν τον Κάουτσκι) αλλά ύστερα πήγε κι έπεσε στον γκρεμό με το βούρκο του οπορτουνισμού και το έχασε εντελώς, κι από εδώ παν κι άλλοι, καλός άνθρωπος ήτανε

Και το άλλο, το ξέρεις το άλλο που λέει, should I stay or should I go?
Να μείνεις ρε σφε, εμείς που μένουμε χαζοί είμαστε δηλ; Έλα ντε...
Αν φύγεις είναι μια μορφή παραίτησης, σαν να τους τα χαρίζεις.
Κι αν μείνεις δεν είναι το ίδιο από την ανάποδη, σα να συμβιβάζεσαι;
Σωστό κι αυτό. Το ζήτημα δεν είναι να το παλέψεις απλά και γενικά το πράγμα, που μένει (ανα)στάσιμο. Το ζήτημα είναι να παλέψεις να το αλλάξουμε.



Τα άλλα περί παραίτησης ακούγονται λίγο δασκαλίστικα, κάπως επιθετικά χωρίς λόγο, ή μάλλον γιατί βγάζουν τη στενοχώρια και το θυμό για την επικείμενη αποχώρηση και τον αποχωρισμό που έρχεται ως παράγωγο. Νεύρα για την απόσταση που θα μπει ανάμεσά μας και μπορεί να φέρει την αποστασιοποίηση από τα πράγματα (κι ούτε καν μπρεχτική), να τη χωρίζει τυπική απόσταση* απ' την παραίτηση και το συμβιβασμό.

Όχι γιατί θα χάσεις τις ευαισθησίες σου, αλλά γιατί είναι η αήττητη αίσθηση του ξένου, του προσωρινού που σε κάνει να πιστεύεις για μάταια κάθε προσπάθεια να 'ρθεις σε ουσιαστική επαφή με το περιβάλλον σου και να το αλλάξεις. Και τελικά ουδέν μονιμότερο του προσωρινού και της παραίτησης, από τον αγώνα, όχι από τη δουλειά -για αυτήν έφυγες εξάλλου, πώς να την αφήσεις;

Αλλά το ίδιο συμβαίνει παντού, σε κάθε χώρα, σε κάθε δουλειά, εντός εκτός κι επί ταυτά (πάντα στα ίδια) ή μάλλον εντός εναλλάξ, σαν τους ενσωματωμένους εναλλακτικούς, που το παίζουν ιστορία. Νιώθεις προσωρινός στη δουλειά, στο κοινωφελές πεντάμηνο, στη σύμβαση ορισμένου χρόνου, οι μέρες της αφθονίας μας είναι μετρημένες, με ημερομηνία λήξης σαν τη δουλειά. Περαστικός κι από τη ζωή, σε τελευταία ανάλυση, οπότε τι να προσπαθείς να την αλλάξεις. Ας τα κρατήσουμε όλα όπως τα βρήκαμε, πατροπαράδοτος καπιταλισμός κι ανθρωποφαγία, σαν τα έθιμα του Πάσχα...

Υστερόγραφο
Ναι αλλά δεν πρέπει κάπως να δείχνεις την προοπτική; Μην κλείσεις με τέτοιο πένθιμο, μελαγχολικό φινάλε...
Α, ναι. Σωστά...
Καλή ανάσταση λοιπόν...

Καλή ανάσταση λέμε...

(*τυπική απόσταση, όπως έλεγε κι η ψυχή ενός προγράμματος, που πλανάται πάνω από τα κεφάλια μας και παραμένει ιστορικά αδικαίωτο, όπως λένε κάποιοι Τραμπάκουλες, που αναμασάν παλιά τσιτάτα για την πρωτοβουλία της κολχόζνικης ιδιοκτησίας και τη διεθνή καπιταλιστική μεθοδολογία, αλλά κατά βάθος θέλουν ενότητα κι οργάνωση με τον Πασόκο Πιατά στο Λέτσοβο).

Αποστράγγιση μυαλών

Επειδή δεν ξέρω πώς να το προαναγγείλω κατάλληλα, θα το πω απλά.

Μια γκράντε, (δε)λαρζ, επιστροφή που κάνει αίσθηση, παίρνει μυαλά. Ου μην και τα αποστραγγίζει.

Καλή ανάγνωση...

Δεν ξέρω αν με θυμάσαι, έγραφα κάποτε πολύ, πολεμούσα/πολέμαγα ή έτσι νόμιζα τουλάχιστον στης μπλογκόσφαιρας το μετερίζι (στο Βιετνάμ πυρπόλησαν το ρύζι).

Κάποτε κουράστηκα, παν τέσσερα-πέντε χρόνια από τότε που τα βρόντηξα κι αυτοεξορίστηκα σαν τον Καραμανλή στη σιωπή και την απόσταση ασφαλείας απ’ όλα. Κι αυτό σήμαινε όχι μόνο γιοκ γράψιμο, ούτε σχόλια, ούτε καν παρακολούθηση των υπολοίπων μπλογκ, ούτε καν επαφή με τους ανθρώπους που γράψαμε, δουλέψαμε μαζί, τίποτα ντιπ και να με συμπαθάν. Με κανέναν δεν μάλωσα, με κανέναν δεν είπα περίσσια κουβέντα. Τόσο πολύ με είχε φάει τα σκώτια αυτή η φάση που είπα νισάφι και πάτησα το ντελήτ ακάουντ.

Παράτησα κι άλλα πράγματα μετά απ’ αυτό, έκανα ρισέτ κι έκατσα να δω τριγύρω το τοπίο, προς τα που να κινηθώ. Κι έτσι κάπου εκεί, αφού είδα κι απόειδα, κουρασμένος απ’ την κρίση, τη φτώχια, την περιρρέουσα απαλεψιά αποφάσισα να την κοπανήσω απ την ιμπεριαλιστική ψωροκώσταινα στην αλλοδαπή.

Είχα μια ειδίκευση στα δίκτυα, ψάχτηκα, έκανα, έρανα και τελικά βρήκα μια δουλίτσα, μάζεψα τα μπογαλάκια μου και πήρα το αεροπλάνο για Τσεχία. Δεν πήρα μόνο των ομματιών μου αλλά και των “ομυαλών" μου, ας μου επιτραπεί το σχήμα λόγου: brain drain.

Μην περιμένετε καζαντζιδική ωδή στους πόνους της ξενιτιάς. Θα μου πεις δεν στεναχωρέθηκες; πώς δε στεναχωρέθηκα, τι είμαι βόιδι; Αλλά για τις ψυχολογικές απαλεψιές της "ελεύθερης μετακίνησης εργαζομένων” εντός της ΕΕ, μας τα παν κι άλλοι και πόσοι άλλοι ακόμα θα μας τα πουν.

Brain drain θα πει διαρροή, αποστράγγιση μυαλών, φρέσκα υγιή μυαλά που παίρνουν στροφές, φορτωμένα με γνώσεις, ειδικεύσεις κλπ που φυτρώνουν σε μια μόνο χώρα και διασκορπίζονται σε όλο το ντουνιά προς αναζήτησιν καλύτερων όρων πώλησης του ικανού προς εργασία τομαριού. Έτσι κι εγώ πούλησα το τομάρι μου στο μονοπώλιο, αποστραγγίχτηκα στο γιουσουρούμ για ένα κουστούμ’, χίλια ευρώ και 20 κουπόνια σίτισης το μήνα για να λιγδώσει το άντερο. Και μετά σου λέει στο σοσιαλισμό τους τάιζαν με δελτίο. Παρακάτω.

Και ποιος θα μείνει στην Ελλάδα να κάνει επανάσταση; Βρες τα τρακόσα εικοσιοχτώ λάθη στην ερώτηση. Νταξ, κανένας ποτέ δεν μ’ έκανε τέτοια ερώτηση αλλά όλοι οι εντός εκτός κι επί τ’ αυτά έκαμαν αυτή την ερώτηση στον εαυτό τους και στην ομήγυρη φωναχτά και κανείς δεν κατηγορήθηκε επειδή την έκανε και δεν έκατσε να ψωμολυσσάξει παρέα με τους υπόλοιπους.

Ποτέ καμμιά χώρα δεν άδειασε εντελώς απ’ τη φτώχεια και τη μετανάστεψη, π.χ η Ελλάδα δεν μπορεί από δέκα εκατομμύρια να πέσει π.χ στις τρακόσες σαρανταεφτά χιλιάδες. Επίσης, όταν ψωμολυσσάς το λογικό είναι να πα να βρεις ψωμί να φας. Ο εργατάκος, χειρωνάκτης η πνευματικός δεν έχει σημασία, αυτό έχει να πουλήσει αυτό θα πουλήσει. Θα πας εκεί που αγοράζουν, εδώ δεν αγόραζε κανένας.

Θα μου πεις, ναι, εσένα περιμέναν να πας να τους βγάλεις δουλειά. Όταν ο εντζινίερ στο Αμέρικα παίρνει βδομήντα-ογδόντα χιλιάρικα ντολαρς κι εσένα σου δίνουν στην Τσεχία δώδεκα δεκατρία, βρες ποιος ωφελείται και κέρδισε μαντολάτο. Σου λέει ο αμερικάνος ο ιμπεριάλας, εκεί μυαλό έχουν, κάνα αγγλικό ξέρουν, η ψωμόλυσσα Ρουμάνων, Βουλγάρων και κυρίως Ελλήνων δεν περιγράφεται, δώστου ένα χιλιαρικάκι και κάνα κουπόνι, πάρτι θα κάνει.

Ασφαλώς είναι αντικειμενικό πρόβλημα το μυαλό να φεύγει από μία μόνο χώρα και να πηγαίνει σε άλλη μόνο χώρα, μειώνεται η συνολική εξειδίκεψη μαζεμένη σ’ αυτή τη (μόνο) χώρα και δυσκολεύουν οι αντικειμενικές συνθήκες οικοδόμησης του σοσιαλισμού σε μια (μόνο) χώρα. Γιατί, άντε έκανες την επανάσταση, για να συντηρήσεις, πόσο μάλλον να χτίσεις καινούριες υποδομές, θες χέρια και μυαλά. Όσο λιγοστεύουν αυτά, ζορίζει το πράμα.

Όμως το μυαλό που πήγε σε άλλη χώρα δεν χάθηκε, θα χρησιμέψει βεβαίως για την αναπαραγωγή του ξένου κεφαλαίου, το ντόπιο (αλληλ)εξαρτημένο κεφάλαιο πήρε τον μπούλο. Κι όταν με το καλό γίνει επανάσταση και στην άλλη μόνο χώρα, η σε άλλη μόνο ομάδα χωρών, χαμένο δεν θα πάει το μυαλό. Θα οικοδομήσει σοσιαλισμό κι εδώ κι εκεί και παντού, όπου βρίσκεται τελωσπάντων. Και με τέτοια αλληλεπίδραση πια που υπάρχει, κλάνει η νύφη στο Βανκούβερ σκολνάει ο γάμος στην Κουάλα-Λουμπούρ, ο σοσιαλισμός σε μία μόνο χώρα δεν θα ναι ποτέ πια ο ίδιος...

Είναι αλήθεια, η μετανάστεψη σε κάνει λίγο τρότσκα αλλά θα μου πεις και ποιος δεν είναι και λίγο ή πολύ τρότσκας στις μέρες μας. Λίγος αριστερισμός, λίγη ανεμοβλογιά του κομμουνισμού δεν έβλαψε ποτέ κανέναν, ίσα-ίσα φτιάχνει δεξιά αντισώματα. Αλλά μάλλον πέρασε πολύς καιρός και δεν τό’ χω πολύ με τους λεπτούς ιδεολογικούς ακροβατισμούς, μόνο με τους χοντροκομμένους.

Έλ’ αγάπη μου να σου πω για της ξενιτιάς τον πόνο

Άραγε θα κάμω ποτέ σοσιαλισμό σε τούτη τη χώρα μόνο;


Δελάρζ

Αυτοί που φεύγουν κι αυτοί που μένουν

Μισεύεις και τα μάτια μου δακρύζουν λυπημένα

Αυτό το τραγούδι παίζει κάπου στην εμβληματική ταινία "μάθε παιδί μου γράμματα", που είναι γυρισμένη στα πρόθυρα της Αλλαγής. Κι αν είναι κάτι που μπορεί να σου φέρει δάκρυα στα μάτια δεν είναι οι αναμνήσεις κι η συγκίνηση για αυτούς που φεύγουν, ούτε η απελπισία για αυτούς που μένουν, κι ας είναι η μοίρα τους σακατεμένη, κι ό,τι αγαπάνε, ξενιτεύεται. (Που καμιά φορά μοιάζει χειρότερο κι από το συνήθη θάνατο, γιατί αυτός είναι αργός, καθημερινός, αλλά όχι αναπόφευκτος. Θεωρητικά εσύ το "επέλεξες" κι υποχρεώνεσαι να το κάνεις με τη θέλησή σου). Δεν είναι φιλιά και δακρυγόνα, στο τέλος του χειμώνα, τα μάτια σου θα καίνε, από χαρά θα κλαίνε. Και πού την είδες δηλ τη χαρά; Εδώ κανείς δε χαίρεται (κανείς δεν τραγουδά), χαμένε, α χαμένε -που λέει κι ο Τραμπάκουλας. Είναι βασικά ότι δεν έχει αλλάξει σχεδόν τίποτα (άντε το πολύ το δέρμα των καιρών) από όσα περιέγραφε η ταινία.

Κι αν τα μάτια βουρκώνουνε λίγο, τα τσιγάρα πολλά και θα φταίει ο καπνός.

Εντάξει, τώρα γίνεστε εμπαθείς, άκου δεν άλλαξε τίποτα, σε λίγο θα μας πείτε ότι δεν πέτυχε τίποτα κι η Αλλαγή.

Καταρχάς, μισή Αλλαγή μετά, ο Τσάκωνας το είχε γυρίσει και γύριζε το "μάθε παιδί μου μπάσκετ" (γιατί τα γράμματα πού να φτουρήσουν) και μετά την "κλασική περίπτωση βλάβης", που την προέβαλε -λέει- κάποτε μια αναρχική ομάδα, για να ακολουθήσει συζήτηση πάνω στο βρώμικο ρόλο και την καταπίεση των μικρών αφεντικών. (Αελ, τρακτέρ και) love is in the air, όπως και το πολιτικό μήνυμα, αν θες να το βρεις με το ζόρι. Και βόηθα παναγιά, τώρα με τον Άγγελο στον πάγκο.

Ενώ ο Καλογερόπουλος γύριζε το "όνειρο αριστερής νύχτας", που το γιούχαρε το κοινό στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, και η μόνη αξιόλογη σκηνή είναι ίσως αυτή με τον κόκορα και τη μαοϊκή συναγωνίστρια, που ήταν υπέρ της ένοπλης επανάστασης, αλλά δεν άντεχε να αντικρίσει στο χωριό τον αποκεφαλισμό του.

Gallo rojo es valiente, pero el negro es traicionero

Κι επίσης, δε βελτιώθηκε ραγδαία η παιδεία τώρα που κόβουν τις ώρες των αρχαίων από το πρωτότυπο και των θρησκευτικών -άλλο που η εκκλησία εξακολουθεί να είναι παντού, σαν τους παπάδες στην έκθεση του Σωκράτη;

Δεν αποκαταστάθηκε η ιστορική αλήθεια (την αλήθεια ρε...) με την αναγνώριση της αντίστασης; Αλλά ξέρεις, έκανε κι αυτή κάτι ακρότητες κι ανάγκασε κάτι αγνά, αθώα παλικάρια να καταταγούν στα Τάγματα Ασφαλείας για να γλιτώσουν από τον κομμουνισμό. Άλλο αν έπεσε λήθη (το αντίθετο της αλήθειας) σε όλα αυτά, που βολεύει για να λέει ο καθένας ότι θέλει και να πιστεύει πχ ότι παλεύει και σήμερα, για να γλιτώσει από τους κομμουνιστές της ΔΦΑ και τον Κατρούγκαλο, που συν τοις άλλοις, είναι κι αποστάτης της τάξης του. (Αυτοί είναι οι χειρότεροι, ξέρεις, σκυλιά λυσσασμένα. Λένιν, Μαρξ, Ένγκελς... και τώρα ο Κατρούγκαλος!)

Ναι αλλά μήπως έτσι, με τη φυγή, γίνεσαι κι εσύ αποστάτης της τάξης σου που δραπετεύει από τα προβλήματα και την ταξική πάλη στη χώρα σου; (Καλά, με αυτήν την έννοια κι ο Αργεντίνος Τσε δεν ήταν παρά ένας "αποστάτης"...) Μήπως βοηθάς τη ΔΦΑ να τους διώξει όλους και να μείνουμε μόνοι μας σαν το ανέκδοτο με το Λεωνίδα*;

(*Έχει βάλει ο Μπρέζνιεφ που λες στο μάτι μιας μικρούλα, της υπόσχεται πως θα της κάνει όποια χάρη θελήσει κι αυτή του ζητάει να ανοίξει για μια μέρα τα σύνορα.

-Πονηρούλα, θες να μείνουμε μόνοι μας... της απαντά αυτός.

Και τώρα που αυτά γίνονται στον υπαρκτό καπιταλισμό κι όχι στα αντισοβιετικά ανέκδοτα; Τώρα τι έχουμε να πούμε;

Α ξέχασα, αφού στην κυβέρνηση είναι οι κομμουνιστές κι η χώρα μας είναι η τελευταία σοβιετική της Ευρώπης...)

Και τι θα γίνει όταν τελειώσουμε τον πλανήτη και δεν υπάρχουν πια άλλα καταφύγια να αποδράσουμε; Γιατί το κεφάλαιο έχει τελειώσει τον πλανήτη από την ανάποδη κι αφού δεν έχει πια άλλους "παραδείσους" να βρει, θα κάνει κόλαση την ενδοχώρα, για να συνεχίσει απρόσκοπτα να κερδοσκοπεί.

Μήπως θα χρειαζόταν ένα τείχος του Βερολίνου, για να σταματήσει την αφαίμαξη του επιστημονικού δυναμικού; Μήπως τίθεται νέο εθνικό ζήτημα, όπως λένε κάποιες αναλύσεις που επαναθεμελιώνουν το μαρξισμό και καταλήγουν να τον ξεριζώνουν από τα θεμέλια;

Όχι σφε, ταξικό είναι το ζήτημα. Κι όχι, δεν είσαι αποστάτης της τάξης σου. Κι η δική σου ψυχή, συνείδηση, ή όπως το ορίζουμε τέλος πάντων, το ξέρει πόσο (δε) θα σου λείψει το αριστεροχώρι (με την καλή έννοια εδώ), το κίνημα κι η ελληνική ιδιαιτερότητα. Το ζήτημα είναι ότι... πατρίς-οικογένεια... και η θρησκεία μένει ως παυσίπονο στην κοιλάδα των ατέλειωτων δακρύων που λέμε ζωή -με τη συμβατική έννοια του όρου.

Αλλά γιατί η αγάπη για τους δικούς μας να μπαίνει τροχοπέδη στον αγώνα και τις θυσίες που απαιτεί αντί να μας δίνει ένα επιπλέον κίνητρο; Γιατί το δέσιμο με αυτόν τον τόπο, τις ρεματιές και τα πεζούλια του, τις παραλίες και τα καταγώγια του, μας δένει τα χέρια στην πράξη; Γιατί να μην είναι αρκετό να μας κρατήσει εδώ και να το παλέψουμε ως το τέλος; Κι από την άλλη, πού διαφέρουμε όσοι μένουμε πίσω και βολευόμαστε με λιγότερο ουρανό και τη μίζερη ανασφάλειά μας για το άγνωστο;

-Δε φεύγω ρε, να εδώ μέχρι τη γωνία θα πάω και θα ξανάρθω.

Λέει στον μπράβο του ένα από τα θύματα της Άμυνας Ζώνης, σε μια από τις αγαπημένες σειρές κι ατάκες του Φιλολαϊκού. Και δε γυρνάει ποτέ πίσω γιατί πάει να συναντήσει στη γωνία το δολοφόνο του.

Σε εσένα το λέω, φίλε ξενιτεμένη, που βαυκαλίζεσαι πως όλα είναι προσωρινά κι ότι σε λίγο καιρό, στην πρώτη ευκαιρία δηλ, θα γυρίσεις πίσω.

Μα αν δεν μπορείς να κάνεις τη ζωή σου όπως τη θέλεις, τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο μπορείς: να μην την εξευτελίζεις. Και να μη γίνεις ποτέ σαν τους ελληνοαμερικάνους, που δουλεύει ο Μακ Πάπας, και ψηφίζουν Τραμπ.

Ρούχα-τσεκ. Βαλίτσες-τσεκ. Η χούφτα με το χώμα το ελληνικό, σαν αυτή που κρατούσε ο Ζαχαριάδης-τσεκ. Οι δίσκοι του Καζαντζίδη-τσεκ.

Όχι, δεν είναι αναχρονιστικό να ακούς Καζαντζίδη κι ας φωνάζει σα λαβωμένο λιοντάρι σε κάποια σημεία. Αναχρονισμός είναι που αναγκάζεσαι να φύγεις γκασταρμπάιτερ ή γκαστβίσενσαφτλερ ξέρω γω κι αυτό το σύστημα που μας γυρίζει ολοταχώς στον εργασιακό μεσαίωνα. Αν φύγεις, ο χρόνος δε θα γυρίσει πίσω και πιθανότατα ούτε εσύ, αλλά συνέχισε τουλάχιστον να παλεύεις, για να σταματήσουν να γυρίζουν προς τα πίσω τα ρολόγια κι ο χρόνος της ιστορίας.

Ε ναι Πουλόπουλος. Όχι γιατί παίρνουμε (πουλο)πουλο, ένας-ένας από δω. Αλλά έτσι, επειδή κολλάει...