Η απογοήτευση έρχεται

Πρώτη φορά αριστερά… Πονάει πάντα η πρώτη φορά. Αν και δεν είναι ακριβώς η πρώτη, μόνο τα ονόματα αλλάζουν. Σαν ένα είδος παρθενορραφής που έκανε η τσούλα η ιστορία, όπως εξηγεί ο τριπολίτης στο ανεμολόγιο: την παρθενιά της επανορθώσαμε σφιχτά με ράμματα.

Μόνο τα ονόματα αλλάζουν. Κι ο μανολιός τα ρούχα του. Γιατί οι ονομαστικές αλλαγές θα είναι σαρωτικές και ριζοσπαστικές.

Καταρχάς ο ενφια αναβαπτίζεται σε φόρο μεγάλης ακίνητης παρουσίας (φμαπ), με τον ίδιο τρόπο που άλλαξε πριν όνομα το χαράτσι.

Ο διαχωρισμός εκκλησίας-κράτους, ένα υπερώριμο αίτημα αστικού εκσυγχρονισμού που δεν απαιτεί θεωρητικά κάποια σοσιαλιστική επανάσταση για να υλοποιηθεί, μεταλλάσσεται σε ανάγκη… εξορθολογισμού της μεταξύ τους σχέσης.

Τα ματ μετεξελίσσονται σε όργανα κοινωνικής ειρήνης (που μπορούν να σχηματίσουν το αρκτικόλεξο «οκέι»), ενώ ο περιβόητος αφοπλισμός τους περιορίζεται μάλλον στην… τροχαία. Το κρέας βαφτίζεται ψάρι και τα γκλομπ τους λουλούδια.

Το πρόγραμμα των πρώτων εκατό ημερών (με τα πρώτα διατάγματα του κοινωνικού μετασχηματισμού) απλώνεται τελικά σε ορίζοντα τετραετίας. Κι αυτό μόνο εφόσον εξασφαλιστεί η πολυπόθητη αυτοδυναμία για το σύριζα.

Η καταγγελία του μνημονίου, το σκίσιμό του, η κατάργησή του με ένα άρθρο, κτλ, έγινε ξαφνικά παράτασή του για μερικούς μήνες. Και η κωλοτούμπα μπορεί να ολοκληρωθεί με τη μετονομασία του σε ΠΚΣ, που δεν είναι η γνώριμή μας πανσπουδαστική στα πανεπιστήμια, αλλά το πρόγραμμα κοινωνικής σωτηρίας της αριστερής κυβέρνησης.

Μπορεί αντιστοίχως να καταρτιστεί κι ένα πρόγραμμα εθνικού οικονομικού σχεδιασμού, (ΠΕΟΣ), που θα είναι ο βασικός τρόπος αντιμετώπισης για το χρέος, με το οποίο ριμάρουν κιόλας.

Το λατινοαμερικάνικο venceremos αντικαθίσταται με το vinceró. Και η εργοδοτική αυθαιρεσία στο σκλαβοπάζαρο του ιδιωτικού τομέα, με το φόβο (που αλλάζει πλευρό) των εκμεταλλευτών και με το τραγούδι των νέων άνεργων, που με ένα μαγικό τρόπο θα νικήσουν, τώρα με την κυβέρνηση της αριστεράς.

Ενώ η επιβίωση γίνεται ελπίδα (που έρχεται). Και το ΕΠΙΖΩ… ΕνΠΙΖΩ, μαζί με το γνωστό σήμα της νίκης, που κυβερνητική α(η)δεία, διαβάζεται ως λάμδα. Μπροστά στις ΚΑνΠΕΣ, όλα γίνονται.

Η αυταπάτη πεθαίνει πάντα τελευταία

Με την κυβέρνηση σύριζα να κλειδώνει (είτε ως αυτοδύναμη, είτε με κορμό αυτόν), το βλέμμα όλων στρέφεται στην επόμενη μέρα. Που μπορεί και να τη δει κανείς με την αβάσταχτη ελαφρότητα που αρμόζει στο αστικό πολιτικό, όπως πχ κάποιοι τουιτεράδες που καταπιάστηκαν με το θέμα «τουί του μέλλοντος».

Η ανταρσυα γίνεται αξιωματική αντιπολίτευση και κατεβαίνει στις εκλογές με σύνθημα ‘πρώτη φορά αριστερά’.

2089: Το ναρ αποχωρεί από την ανταρσύα, που κάνει κυβέρνηση συνεργασίας με το σύριζα.

Και πάει λέγοντας…

Η κουβέντα για την επόμενη μέρα δε σημαίνει ότι προεξοφλούμε ηττοπαθώς κάπόιο αρνητικό αποτέλεσμα ή τις εξελίξεις. Σημαίνει όμως πως πρέπει να μας βρει κατάλληλα προετοιμασμένους να αντιμετωπίσουμε την «ελπίδα που έρχεται» και τις ιδιαίτερες συνθήκες της αριστερής διακυβέρνησης, για να μην υπάρξει ούτε μια μέρα ανοχής κι αναμονής στη.. φιλολαϊκή astikñh διακυβέρνηση, που χάνει ήδη (πριν καν γίνει εξουσία) τη φόρα της και τα προοδευτικά της φτιασίδια. Και επειδή ακόμα και αυτή η κουτσουρεμένη ελπίδα πολύ γρήγορα θα διαψευστεί, το μείζον ζητούμενο είναι η διαχείρισή της, να μη μεταφραστεί σε (περαιτέρω) απογοήτευση κι ιδιώτευση, να μη βρει διέξοδο σε ανοιχτά αντιδραστικές, φασιστικές οδούς.

Ο μεγαλύτερος σκόπελος σε αυτή την κατεύθυνση είναι το λεγόμενο σύνδρομο του «σαςταλεγάκια». Που εκτός από την όποια αρνητική χροιά όμως, έχει και μια πολύ στέρεα και λογική βάση. Σε μια πρόσφατη τηλεοπτική συζήτηση πχ η συντονίστρια-δημοσιογράφος αναρωτιόταν ρητορικά: ποιος περίμενε άραγε πριν μερικά χρόνια πως θα είχαμε κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού μεταξύ πασόκ και νέας δημοκρατίας; Και δε θυμάμαι αν είπε τίποτα ο δικός μας εκπρόσωπος, αλλά εγώ στη θέση του, θα σήκωνα το χέρι και θα το έβαζα επιδεικτικά μπροστά στη μούρη της παρουσιάστριας:

«Κυρία-κυρία-κυρία…. Κυρία να πω; Κυρία να πω;»

Ο κόσμος είναι όμως κι αυτός με τη σειρά του σα μικρό παιδάκι, που δε θέλει να του χτυπάς τα λάθη του και προτιμά να επιμένει πεισματικά σε αυτά, παρά να παραδεχτεί πως δεν είχε (και βασικά δεν ήθελε να) δει, κάτι που του είχες υποδείξει. Κι απαιτεί γερό στομάχι και μεγάλη τέχνη να παραμερίσεις τα όποια νεύρα από την ένταση του προεκλογικού τρεξίματος και τυχόν παλινωδίες του συνομιλητή σου. Να βάλεις τα δυνατά σου, για να μη φανείς σαν κακιασμένη «σας τα ‘λεγα» κασσάνδρα, που περιμένει τη δικαίωσή της από την αποτυχία των άλλων, και να μη θίξεις παιδικά πείσματα κι εγωισμού. Αλλά να πάρεις τον κοψοχέρη με το μέρος σου και να του δείξεις πως οι συνεχείς επιβεβαιώσεις των προβλέψεών σου από την ίδια τη ζωή δεν οφείλονται σε κάποιο κληρονομικό χάρισμα, παρά στη σκοπιά και τα εργαλεία της πολιτικής σου ανάλυσης. Να του δείξουμε δηλ ότι η ελπίδα δε θα έρθει σα σλόγκαν διαφημιστικού (η μέρα φεύγει, το τζόνι γουόκερ έρχεται) ούτε είναι κάλπηκη.Υπάρχει, αλλά σε άλλο δρόμο, πολύ πιο δύσβατο, αλλά με προοπτική.

Αυτή θα είναι η βασική πρόκληση της επόμενης ημέρας. Ιδού η ρόδος, ιδού το πήδημα, ιδού και αυτοί που περίμεναν να γυρίσει ο τροχός του πηδήματος για να έρθει η σειρά τους, αλλά θα το απολαύσουν τελικά από διαφορετική θέση απ’ αυτήν που νόμιζαν.

Καμιά θυσία για την πλουτοκρατία

Εννιά δεκαετίες αγώνας και θυσία. Αλλά δε φτάσανε. Οι θεοί είναι με το μέρος των αστών και δεν εξευμενίζονται εύκολα. Το κίνημα δίνει τα καλύτερα παιδιά του, νεκρούς χιλιάδες για να γυρίσει ο τροχός της ιστορίας. Θέλει κι οι ζωντανοί να δίνουν το αίμα τους. Αλλά για να πιάνουν τόπο οι θυσίες και να μην πάνε στο βρόντο, χρειάζεται επιτελικό σχέδιο και ιθύνων νους να το καταρτίσει. Αλλιώς θα ‘ναι σαν τη θυσία των πρώτων χριστιανών που πήγαιναν σαν το σκυλί στο αμπέλι. Η βασική διαφορά ωστόσο, όπως είπε κι ο μπελογιάννης, είναι ότι αυτοί προσδοκούσαν επ-ανάσταση νεκρών και τη δευτέρα παρουσία της σοβιετίας. Ενώ εμείς...

Το επιτελικό σχέδιο για τις θυσίες παραπέμπει στο σκάκι, ένα πανέξυπνο παιχνίδι τακτικής, που αρέσει σε πολλούς συντρόφους, και ας μην τα καταφέρνουμε τόσο καλά στην τακτική. Δεν είναι τυχαίο ότι στη σοβιετική ένωση –του μεγάλου τακτικιστή στάλιν- παρακολουθούσαν τις μεγάλες σκακιστικές παρτίδες από την τηλεόραση, με αμείωτο ενδιαφέρον. Εδώ αντίθετα, ο πολύς κόσμος βαριέται ακόμα και να στήσει τα πιόνια. Προτιμά το τάβλι και περιμένει από τη σακατεμένη μοίρα του να ρίξει και για αυτόν μια καλή ζαριά (=αυγή). Είθε να δώσει ο δίας!

Ίσως να μας έχει μείνει απωθημένο, σα λαός, από τότε που ήμασταν πιόνια στη διεθνή σκακιέρα, ηρωικοί πιονιέροι επί το ακριβέστερο, και θυσιάσαμε την προοπτική μιας λαοκρατικής ελλάδας για να την κρατήσουμε ζωντανή σε άλλα μέτωπα. Και μας έμεινε αταβιστικά ο αυτοκτονικός ιδεασμός κι η απέχθεια για τους τακτικισμούς και τα ζιγκ-ζαγκ στο σκάκι της ιστορίας. Προχωράμε μόνο ευθύγραμμα. Απευθείας ντου στα ματ και ματ σε μία κίνηση. Οτιδήποτε άλλο είναι ρεφορμισμός. Όσο μικρότερη η γκρούπα που το λέει τόσο μικρότερο και το τίμημα που θυσιάζει. Τόσο πιο εύκολη φαντάζει κι η επουράνια έφοδος, το μεγάλο άλμα στο κενό. Στην τελική, τι είχαμε, τι χάσαμε.
Σαν τους τρελούς του κινηματικού χωριού (όπου όλοι γνωριζόμαστε μεταξύ μας). Με τη διαφορά ότι οι τρελοί (αξιωματικοί) στο σκάκι πάνε διαγώνια ενώ οι δικοί μας πηγαίνουν μόνο ευθύγραμμα χωρίς ζιγκ ζαγκ και ιστορίες.

Κι ίσως κάποιοι από αυτούς μες στην υπερβολή τους να πιστεύουν ότι το μόνο που χρειάζεται είναι η σπίθα που θα ανάψει το φιτίλι της συσσωρευμένης κοινωνικής έκρηξης. Και η σπίθα αυτή θα μπορούσε να είναι κάποιος από εμάς που θα γινόταν θυσία και λευτεριάς λίπασμα για πάλης ξεκίνημα.

Ναι, αλλά ποιος θα μπορούσε να είναι αυτός; Ίσως κάποιος εθελοντής. Ή κάποιος βάση σχεδίου, από οργανωμένο χώρο. Με το οποίο μπορούμε να συνδυάσουμε το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Ας πάρουμε ένα παράδειγμα.

Έστω ότι μετά τη διάσπαση του 91 είχε μείνει στο κόμμα ο μίμης –με τα αριβίστικα μυαλά που κουβαλάει- κι ήταν μέλος του πολίτ μπιρό. Εμείς κατά βάθος δεν τον πάμε, αλλά δε μπορούμε να το πούμε πολύ ανοιχτά, γιατί είναι σύντροφος. Αν τον θυσιάσουμε όμως, πχ σε μια σύγκρουση με τις δυνάμεις καταστολής, πιάνουμε με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Και αυτός γίνεται ήρωας κι εξασφαλίζει τη –λαβωμένη- υστεροφημία του. Και το κύρος του κόμματος αυξάνει κατακόρυφα.

Στη θέση του μίμη θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε. Ο απολίθωμας, ο αριστεριστής φίλος μας που βερμπαλίζει για το δεκέμβρη, η ιφιγένεια, το ελάφι της άρτεμης. Ένας ματαιόδοξος, κάποιος αντιπαθής, ή μετρίων ικανοτήτων, κάποιος άλλος με υπέρμετρες φιλοδοξίες κτλ. Αυτά φυσικά σε επίπεδο παρεΐστικου χαβαλέ κι όχι να τα παίρνουμε τοις μετρητοίς.

Η θυσία είναι βασικό στοιχείο στο σκάκι, σαν το τυράκι στη φάκα που στήνεις για τον αντίπαλο. Κι αν αυτός τσιμπήσει, κερδίζει κάτι μικρό, αλλά πέφτει στην παγίδα και χάνει τα πιο σημαντικά. Το αστικό κράτος θυσιάζει αποδιοπομπαίους τράγους για να εξευμενίσει τις μάζες και να συνεχίσει εύρυθμα τη λειτουργία του. Και στήνει σωρηδόν τυράκια με φάκες στα παιδιά του κινήματος, που παραμένουν ακόμα παιδιά και πολλές φορές πέφτουν με τα μούτρα. Όσοι δε σκαμπάζουν τίποτα από σκάκι, δε μπορούν να αποφύγουν εύκολα τις παγίδες.

Η τέχνη της τακτικής φαίνεται καθαρά και σε ένα άλλο παιχνίδι που παίζαμε παιδιά: το πατητό. Όπου κάνεις βήματα εναλλάξ με τον αντίπαλο σε μία ευθεία –με αντίθετη φόρα- κρατώντας τις πατούσες σου κολλητές, τη μία πίσω απ’ την άλλη, μέχρι να φτάσεις το πόδι του άλλου και να το πατήσεις, εκτός κι αν σε πατήσει αυτός πρώτος. Κι αλίμονο αν γελαστείς κι ανοιχτείς παραπάνω απ’ όσο σε παίρνει, γιατί χάνεις την ευκαιρία και τότε σε τσερτρέτεν ο ταξικός εχθρός.

Κάπως έτσι έγινε και στη ρωσία του 17. Οι μπολσεβίκοι δε μπόρεσαν να συγκρατήσουν την οργή των μαζών τον ιούνη, αλλά οι συνθήκες ήταν ακόμα ανώριμες (μία μέρα πριν νωρίς), κι έκαναν αναγκαστική αναδίπλωση, ενώ ο λένιν διέφυγε στη φινλανδία για να μην τον συλλάβουν. Τον σεπτέμβρη όμως οι λευκοφρουροί έκαναν απόπειρα πραξικοπήματος κι αυτό ήταν το μοιραίο τους λάθος. Οι κόκκινοι ανέκτησαν το στρατηγικό πλεονέκτημα και χωρίς καθυστέρηση (μία μέρα μετά αργά) τους πάτησαν στην επόμενη κίνηση μαζί με τον κερένσκι και το πολιτικό τους σινάφι.

Στο αλαλούμ ο τραμπάκουλας βάφει κόκκινη την προβατίνα του, την κοκκινούλα, σε μια ανοιχτά σουρεάλ σημειολογία, με μπηχτές όλο νόημα. Κρανίου τόπος το λέτσοβο. Κι έρχεται η βιβλική μορφή του αβράμη, με το γιο του ανά χείρας, για το ηθικό δίδαγμα. Κόκκινα πρόβατα, κότες που πετάνε, κι εγώ ο μαλάκας σφάζω το παιδί μου;
-Μπαμπά θα με σφάξεις;
-Όχι παιδί μου, θα σε θυσιάσω. Δεν πηδιόμαστε λέω εγώ..
Αυτό το τελευταίο κατά το φοβερό, δεν είναι ανασχηματισμός, αλλά αναδόμηση, που είπε ο ανδρέας αργότερα.

Κι άντε να βρεις ποιος είναι ο θύτης και ποιος το θύμα μες στον κακό χαμό. Η θυσία του αβραάμ μπορεί να σημαίνει ότι ο αβράμης θυσιάζει κάτι, ή κι ότι θυσιάζεται ο ίδιος και προσφέρει το παιδί του. Φράση άκρως σιβυλλική, που στη διάλεκτό μας τη λέμε διαλεκτική. Είναι η διαλεκτική του θύτη που θυσιάζει τα πάντα και γίνεται κι ο ίδιος θύμα (της αντιλαϊκής πολιτικής νδ-πασοκ-εε), σφαχτάρι κανονικό που το αφαιμάσσουν από παντού και το στύβουν σα λεμονόκουπα. Κι ενώ δεν έχει άλλο να δώσει, αυτοί το ξαναστύβουν, να βγάλουν από τη μύγα ξίγκι και να του προκαλέσουν ενοχικά σύνδρομα, γιατί έζησε λέει στην εποχή των παχιών αγελάδων, κι όλοι μαζί τα φάγαμε: αυτά τα γουρούνια έφαγαν τον αγλέουρα κι οι μύγες τα ψίχουλα που περίσσεψαν. Κι έτσι η μύγα μυγιάζεται και πιστεύει τελικά σα μοσχάρι ότι είναι παχιά αγελάδα κι έχει φταίξει κι αυτή για την κατάσταση της χώρας. Οπότε σφάξε με πασά μου να αγιάσω.

Κι αντί να δει γύρω της πώς σφαγιάζονται κατακτήσεις και δικαιώματα, και να αντιδράσει, αυτή ασχολείται με τη σφαγή της διαιτησίας, με την ομάδα της και το συμφέρον του προέδρου της. Εκεί θυσιάζει όλο τον χρόνο της και την ενέργειά της. Και δεν της περισσεύει πια χρόνο κι όρεξη για συλλογικές θυσίες. Όλα αυτά της φαίνονται μάταια. Κι αυτοί που γίνονται θυσία για τον αγώνα, κορόιδα που τους εκμεταλλεύεται το κόμμα.

Όσο πιο άδεια είναι η ζωή και γίνεται ζωούλα, τόσο πιο πολύ φοβάσαι γι’ αυτήν, να μη ξεβολευτείς και θυσιάσεις κάτι. Τις μεγάλες θυσίες μπορούν και τις κάνουν μόνο γεμάτοι άνθρωποι, που έχουνε τη ζωή πολύ, πάρα πολύ αγαπήσει και δε φοβούνται σαν ανθρωπάκια.

Ο πολύς κόσμος δεν καταλαβαίνει ότι οι μόνες θυσίες που έχουνε αξία, είναι οι θυσίες για άλλη εξουσία. Δεν έχει αξίες κι ιδανικά, παρά μόνο την ανταλλακτική. Ζητάει για όλα αντάλλαγμα, άμεσο, εδώ και τώρα, με μικροαστική ανυπομονησία. Δε θυσιάζει προσωπικό χρόνο, γιατί τον μετράει με χρήμα και παίρνει μόνο τρεις κι εξήντα, ίσα-ίσα για να τα φέρει πέρα. Δε θυσιάζει το εγώ του σε κάτι συλλογικό, γιατί δε θέλει να γίνει σαν την κοκκινούλα του τραμπάκουλα και πάει μόνος του, σαν πρόβατο στη σφαγή.

Κι εσύ λαέ, γιατί δεν ξυπνάς και περιμένεις σαν ωραία κοιμωμένη τον πρίγκηπα να έρθει να σε φιλήσει; Τυλίγεσαι με την αστική προπαγάνδα και συνεχίζεις με το ίδιο πλευρό τον μακάριο ύπνο σου. Δε σε καλύπτει η δική μας η κουβέρτα και γαντζώνεσαι από την άλλη, που σου υφαρπάζει την ψήφο και τη συναίνεση.
Και θέλω να ‘ρθω να σε υφαρπάξω από την άλλη (...) Και ποια θυσία, ποια θυσία έχει κάνει αυτή για σένα;

Ξύπνα λαέ κι όλοι οι λαοί μετά Σου.
Πρέπει πάση θυσία να ξυπνήσεις.

Μπαίνοντας πρωί σ' ένα ταξί

καίγομαι μέσα στο οξύ

βλέπω στα μάτια των περαστικών

ξυραφιές ονείρων χτεσινών

σου κοκκινίζει τα νύχια το μανόν

κι είσαι θύτης μα και το θύμα συνθηκών

Τριπολίτης κι αυτό.

Σύντροφοι και φίλοι

Η σημερινή μας ανάρτηση θα ασχοληθεί με αυτό ακριβώς το θέμα: τη σχέση μεταξύ συντρόφων και φίλων. Μια περίεργη διαλεκτική ενότητα και πάλη των αντιθέτων, όπου το ένα μετατρέπεται στο άλλο, αλλά το άλλο σπανίως μετατρέπεται στο ένα. Γιατί ο φίλος του κόμματος μπορεί να οργανωθεί στις γραμμές του και να γίνει σύντροφος. Η φιλία να εξελιχθεί σε κάτι παραπάνω κι ο καλύτερος μας φίλος σε (ερωτικό) σύντροφό μας. Αλλά το αντίθετο σπάνια γίνεται. Δύσκολα θα δεις φιλικά έναν πρώην. Ο χωρισμός σας σκεπάζει τα πάντα. Μην ξαναρθείς απ’ τη δουλειά, δεν το αντέχω, δεν το μπορώ να σε αντικρίζω φιλικά...

Πολλοί σύντροφοι βέβαια ανακαλύπτουν εκ των υστέρων πως θα ήταν προτιμότερο να είχαν μείνει απλοί φίλοι. Τότε που όλοι οι σύντροφοι ασχολούνταν μαζί τους και τους φέρονταν με το γάντι, μέχρι να πουν το ναι και να δώσουν βιογραφικό. Μετά το γάμο τελειώνουν τα μέλια κι αρχίζει η ρουτίνα κι οι συμβατικές (υπο)χρεώσεις. Λάντζα, φασίνα, εξόρμηση, αφισοκόλληση.

Η διαφορά μεταξύ φίλου κι οργανωμένου είναι στην προσφώνηση. Τον ένα τον αποκαλείς σφο, ενώ τον άλλο συναγωνιστή σκέτο, για να ζηλέψει που δεν είναι μέλος της φαμίλιας και να μπει στις τάξεις της. Εξάλλου ο όρος συναγωνιστής δεν είναι ακριβώς συνώνυμος με τη λέξη φίλος. Συναγωνιστές λέμε συνήθως κι αυτούς που είναι μέλη άλλων οργανώσεων, αλλά στην πράξη μόνο φιλικές σχέσεις δεν έχουμε. Με μία επαγωγή του τύπου ο μπάτσος είναι μπουζούκι, βγαίνει ότι ο «συναγωνιστής» είναι συνώνυμο του οπορτουνιστή, του ρεφόρμα, του μικροαστού, και πάει λέγοντας.

Κι άσε τον κομάντο να λέει ότι όλοι μια οικογένεια είμαστε, ομοπρώκτιοι αδερφοί με κοινούς προγόνους, κομματική μήτρα, ίδια μαμά-πατρίδα, αλλά από διαφορετικό ιδεολογικό πατερούλη ο καθένας. Ετεροθαλή αδελφάκια, σα να λέμε. Που αν πάνε να γίνουν κάτι περισσότερο από φίλοι κι ενωθούν, ο καρπός του έρωτά τους θα είναι παιδιά καθυστερημένα, λόγω της αιμομιξίας των διαφορετικών θέσεων και των πολιτικών εκπτώσεων, για να χωρέσουν όλοι. Που άμα θες δηλαδή, χίλιοι καλοί χωράνε, ένα σεκ τα απαυτώνει όλα κι έχουν βαλτώσει τόσο καιρό.

Αυτό βασικά συμβαίνει γιατί οι συντροφικές σχέσεις στις συλλογικότητες του χώρου θυμίζουν τα γένη της αρχαιότητας και τις εξ αίματος σχέσεις μεταξύ των μελών τους. Με άλλα λόγια, πιο πολύ διατηρούν στοιχεία πρωτόγονου κομμουνισμού στον τρόπο λειτουργίας τους, παρά εγκολπώνουν στοιχεία από την κοινωνία του μέλλοντος. Αν πειράξει κανείς κάποιο μέλος του γένους, αναβιώνει με εντυπωσιακό τρόπο το έθιμο της βεντέτας, όπως στα γεγονότα της πάτρας με τα ονομαστικά δσ.

Όποιος εγκαταλείψει το γένος (ή τον εγκαταλείψει το γένος μόνο του), αντιμετωπίζεται συλλήβδην ως προδότης (ούτε γη, ούτε νερό). Κινδυνεύει να μείνει χωρίς κοινωνικές σχέσεις κι αντικειμενικά να ιδιωτεύσει, όπως οι ελέφαντες που μένουν πίσω από το κοπάδι τους, για να πεθάνουν. Κι άντε μετά να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας.

Εκτός κι αν διαλέξεις να μπεις σε άλλο κοπάδι για να (την) παλέψεις. Αυτή είναι η χειρότερη κατηγορία πρώην. Κανονικοί γενίτσαροι, που ήπιαν το πρώτο τους γάλα στην οργάνωση, ανδρώθηκαν και γυναικώθηκαν πολιτικά στις γραμμές της, κι εξελίσσονται στους χειρότερους ζηλωτές πολέμιούς της.
Ό,τι δε μπορείς να το αγαπήσεις, πολέμησέ το.

Γράφω αυτές τις σκέψεις με αφορμή μια συνάντηση, όπου πέτυχα τη συνήθη κριτική «γκρίνια» για διάφορα κακώς κείμενα μες στο κόμμα, η οποία μου θύμισε εν μέρει παλιά, δικά μου βιώματα, και μου έδωσε να καταλάβω ότι μένοντας έξω, αποκτάς μπρεχτική αποστασιοποίηση, τα βλέπεις αφ’ υψηλού και δεν σε αγγίζουν.

Κι είναι πιο εύκολο να υπερασπίζεσαι κάτι όταν το ζεις από μια απόσταση, χωρίς στραβά κι αντιφάσεις. Χωρίς καθημερινή τριβή, για να δεις πχ ότι ο άλλος ροχαλίζει, δεν πλένει τα δόντια του κι έχει ένα σωρό ιδιοτροπίες. Έξω απ’ τον χορό, πολλά τραγούδια λέμε: ύμνους, παιάνες και εμβατήρια, όλα χαρούμενα κι αισιόδοξα. Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας...

Τους φίλους κατά βάση τους επιλέγεις. Κι ως απ’ έξω, ως φίλος του κόμματος, μπορείς να κάνεις παρέα με όσους θεωρείς εναλλακτικούς, πιο ανθρώπινους, γλυκούς συντρόφους κι ενδιαφέροντες.
Ενώ την οικογένεια δεν τη διαλέγεις. Μπαίνεις σε έναν πυρήνα ανάκατα με «καλούς και κακούς». Άλλους που αγαπάς και θαυμάζεις, κι άλλους που δεν ταιριάζουν τα χνώτα σας και συνυπάρχετε ειρηνικά. Κι εκεί βιώνεις τη διαλεκτική της οικογένειας. Όπου οι δικοί σου σε πρήζουν και σου τρων τα συκώτια, αλλά είναι ό,τι πιο σημαντικό έχεις, και μπορείς να γίνεις θυσία για αυτούς. Κι ας σου κάνουν πού και πού κάνα πατρικό κήρυγμα για μικρά παιδιά, με αρρώστιες της ηλικίας τους.

Στο τέλος της μέρας, αυτό που μένει ως ταξικό δίδαγμα, είναι αυτή η αποστασιοποίηση, που έχει μια σειρά προεκτάσεις. Όσο πιο πολύ απομακρύνεσαι από κάτι, τόσο πιο εύκολα το εξιδανικεύεις και το υπερασπίζεσαι. Μια εποχή, μια δεκαετία, μια πολιτική απόφαση. Ένα ιστορικό γεγονός, μια ιστορική πορεία στο σύνολό της, μια μαμά-πατρίδα.

Κι η απόσταση δεν είναι κατ’ ανάγκη χρονική. Μπορεί να ιδιωτεύεις και να υπερασπίζεσαι με ζήλο την ίδια στιγμή την ανάγκη για στράτευση στην πάλη και τον αγώνα. Για να ισοφαρίσεις τις τύψεις μέσα σου και την αδράνεια.

Ή μπορεί να μπλέξεις σε τακτικισμούς μακριά απ’ το στρατηγικό σου στόχο και να ομνύεις όρκους στον σοσιαλισμό-κομμουνισμό και την αλυσίδα με τους μεταβατικούς κρίκους που θα μας ταξιδέψει σαν κόκκινο, μαγικό χαλί στον κόσμο του ονείρου μας.

Και ονειρεύομαι πισίνες, και ονειρεύομαι γκόμενες,
και ονειρεύομαι φόρμουλες, γκόμενες
Και ονειρεύομαι λος άντζελες
Και ονειρεύομαι και ξυπνάω και σπάζομαι και τραγουδάω

Εσύ πατάς στο κόκκινο χαλί των επισήμων
Κι εγώ είμαι στο ψάξιμο γυναίκας και ενσήμων

Γενέθλια

Γενέθλια και φτύνω τις ευχές
Σοκολατάκια στήνω για ικρίωμα
Ελπίζω με τις πρώτες τις βροχές
Να ξεχαστώ κι εγώ και το σημείωμα

Σήμερα το σφυροδρέπανο κλείνει ένα χρόνο ζωής.
Κάποιοι του εύχονται να τα εκατοστίσει και κάποιοι άλλοι να ψοφήσει το ταχύτερο δυνατό. Οι περισσότεροι απλώς αδιαφορούν και βρίσκουν ότι ο γιωργάκης είναι πιο συμπαθής και γλυκούλης από τον κωστάκη. Δεν πιστεύουν όμως ότι οι πρόωρες εκλογές αποτελούν λύση. Σε αντίθεση με τα γκούλαγκ που είναι ο πρώτος σε δημοφιλία θεσμός μπροστά από το μαυσωλείο του λένιν και τη δημοκρατική δικτατορία του προλεταριάτου και της αγροτιάς.

Ένα διόλου αμελητέο 8,2% πιστεύει ότι η ζωή του έχει βελτιωθεί τον τελευταίο χρόνο που υπάρχει το σφυροδρέπανο. Αλλά η συντριπτική πλειοψηφία εξακολουθεί να απαντάει ότι επί στάλιν ζούσε καλύτερα (89,91%). Σταλινικά ποσοστά…

Σε αυτό το παχύρρευστο πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται η κε του μπλοκ νιώθει την ανάγκη να καταφύγει στα κείμενα των κλασικών και να υπενθυμίσει τι λέγαμε στην ιδρυτική διακήρυξη του σφυροδρέπανου, ένα χρόνο πριν.

Έχουμε αγάπη για τη Σοβιετική Ένωση γιατί ακόμα κι αν έγιναν μαλακίες, ήταν δικές μας μαλακίες (έτσι τις νιώθουμε ιστορικά) και γι' αυτό ήταν λατρεμένες.

Μένοντας πάντα πιστοί σε αυτή την βαθιά μας πεποίθηση ένα χρόνο μετά μπορούμε να κοιτάξουμε το αναγνωστικό μας κοινό στην οθόνη και να του απαντήσουμε:
α. κουκιά σπέρνουμε β. θύελλες θερίζουμε. γ. χαρήκαμε πολύ για τη γνωριμία.

Σε έναν χρόνο καταφέραμε πολλά.
Ρήξη στη σχέση με την οργάνωση και με πολλούς συντρόφους. Στενές επαφές τρίτου τύπου με το σώμα ηλεκτρονικής δίωξης της θρυλικής KGB. Χαμηλά νούμερα αναγνωσιμότητας. Και το άνοιγμα μιας μεγάλης αγκαλιάς από κάθε τι μη κομματικό. Από απλό εξω~ μέχρι κι ανοιχτά αντι~.
Δείξε μου τον αναγνώστη σου να σου πω ποιος είσαι, λέει ο σοφός σουσλόφ και μάλλον πρέπει να αρχίσω να ανησυχώ.

Μπορούμε όμως ακόμα περισσότερα. Να διαψεύσουμε όσους λένε χειρότερα δε γίνεται. Να αιφνιδιάσουμε τη λογική.
Τις καλύτερες μέρες μας τις ζήσαμε κι έφυγαν χωρίς να το καταλάβουμε. Οι κακές επίσης πέρασαν. Οι ακόμα χειρότερες έρχονται. Μαζί με τις ακόμα καλύτερες που υποσχέθηκε το πασοκ (που το ίδιο πράγμα λέει, αλλά με άλλη διατύπωση).

Στα πλαίσια ενός μικρού αφιερώματος στα 1χρονα του μπλοκ, η κε δίνει στη δημοσιότητα αποσπάσματά από το κείμενο με τις θέσεις της για τα μπλοκ, το σοσιαλισμό και το σοσιαλιστικό μπλοκ που είναι η διαλεκτική υπέρβαση των δυο, ούτως ώστε να εγκριθεί και να συζητηθεί (με αυτή τη σειρά ακριβώς).

(…) Γιατί έκανες το μπλοκ σύντροφε;
Δε γύρευε απάντηση αυτός που ρωτούσε, μεταμέλεια πιο πολύ.
Ξέρω εγώ ρε σύντροφε; Έχω πράγματα να πω. Βλακείες ίσως, αλλά έχω. Εσύ γιατί δεν έχεις κάνει ακόμα;

Γιατί δε ρωτάς τους σφους που στόμα έχουν και μιλιά δεν έχουν γιατί δε μίλησαν ποτέ σε καμιά όβα τόσα χρόνια; Αυτό δε μας πειράζει; Επειδή δεν έχουν μπλοκ;

Στέκονται στωικά σε κάθε όβα παριστάνοντας τους μουγγούς. Κατά βάθος όμως είναι χειρότεροι. Γιατί μπορούν να μιλήσουν και δεν το κάνουν. Κι αντί για μουγγοί μπερδευόμαστε και γινόμαστε μόγγολοι στο τέλος. Που ετυμολογικά την ίδια ρίζα πρέπει να έχουν.

Γράφοντας όμως δημόσια τις σκέψεις σου, έγραψες τα όργανα στα όργανά σου.
Σωστά, δεν πρέπει να συζητάς εκτός οργάνων. Δεν πρέπει να φεύγει τίποτα παραέξω. Αν έχεις κάτι να πεις, κράτα την ανάσα σου μέχρι την επόμενη οβα.
Σαν τον πέπε, τον πιτσιρίκο στον αστερίξ που την κρατούσε μέχρι σκασμού, ώσπου να του κάνουν το χατίρι.
Εγώ θα την κρατήσω μέχρι να έρθει ο κομμουνισμός.

Έτσι όμως ο εγκέφαλος σταματάει να οξειδώνεται και μαζί αχρηστεύονται ζωτικές λειτουργίες με πρώτη την κριτική ικανότητα.
Μαζεύεις έναν χείμαρρο σκέψεων και ξαφνικά μπλο(γ)κάρεις γιατί δεν ξέρεις τι να πρωτοπείς.
-Σόρι, πρώτη φορά μου συμβαίνει αυτό.
Όλοι κουνάν το κεφάλι με συγκατάβαση. Αλλά ξέρουν πως έτσι έγινε και την προηγούμενη και την παραπροηγούμενη. Κι αυτοί εκεί ήταν και κάναν το ίδιο με σένα.

Έχεις ξεχάσει τι ήθελες να πεις. Βασικά έχεις ξεχάσει να μιλάς, ο εγκέφαλος έχει ατροφήσει.
Ψάχνεις κάποια κλισέ, κάποια δανεική σκέψη.
Ω, τι ανακούφιση! Είναι ήδη εκεί στην εισήγηση, που τα βάζει όλα. Το βάζει κι η εισήγηση.
Μπράβο ρε σύντροφε, αλλά αφού το βάζει, εσύ γιατί μας το ξαναλές; Τη διάβασα κι εγώ, μαζί ήμασταν.

Από αυτό λοιπόν χίλιες φορές καλύτερα τα τσιτάτα των κλασικών. Πάει να πει, τους διάβασες τουλάχιστον. Είναι κάτι κι αυτό στις μέρες μας.
Αλλά όχι σύντροφοι, δεν είναι σωστό να επικαλούμαστε την αυθεντία και τα τσιτάτα. Γιατί όπως είπε κι ο μαρξ…

Τους πιο έντιμους συντρόφους, τους πνίγουν οι τύψεις και δε μιλάν καθόλου. Σαν τη νιφάδα μου.
Γι' αυτό σύντροφε κι εσύ δεν τους ρωτάς γιατί δε μιλάνε. Κατά βάθος ξέρεις.
Εντάξει αυτοί. Το θέμα είναι ο άλλος. Πώς γλίτωσε αυτός;

Φαντάζεστε σύντροφοι να είχαμε όλοι από έναν ριζοσπάστη και να έγραφε ο καθένας τη γνώμη του;
Πραγματικά αυτό θα μας πήγαινε κατευθείαν πίσω στην εποχή του μανιαδάκη με τις τρεις κε. Αν ήξερα σε τι ολισθηρό κατήφορο έμπαινα, σε τι βούρκο καταλήγει στο τέλος, δεν θα είχα φτιάξει ποτέ μπλοκ.

Κάποιος να το πει και στους συντρόφους που βγάζουν περιοδικά της πκσ στις σχολές (όχι πολλά, ευτυχώς). Ή στο εμπρός της λδ της λέσβου που ποδοπατά βάναυσα τις αρχές του δ.σ. Υποκαθιστά το όργανο και γράφει εκτός οργάνων, γράφοντας το όργανο και τα όργανα.

Φαντάζεσαι όμως σύντροφε να γράφαμε εμείς τον ριζοσπάστη;
Έτσι δεν θα έπρεπε να γίνεται; Κάθε σύντροφος να είναι ανταποκριτής για το όργανο; Να αγκαλιάσουμε το ρίζο, να τον κάνουμε δική μας υπόθεση;

Θα καταργούσαμε και τον τηλέπαθο με την πραγματικά εμπνευσμένη γραφή. Που μας κάνει κάθε μέρα να κλαίμε μέχρι δακρύων.

(Συνεχίζεται…)

Όλα από χέρι καμένα

Λαϊκή εξέγερση έτος 1, εβδομάδα 3η

Αγαπητό ημερολόγιο,

τη δευτέρα στην ανατροπή -μες στη σημειολογία η εκπομπή του γιαννάκη- μέχρι κι ο πρετεντέρης αγανάκτησε με όσα έλεγε ο παπαδημούλης.
Αν πουν κκε και λαος ότι έξω είναι μέρα δε σημαίνει πως δεν είναι, ή ότι συμπράττουν.

Στην αρχή ντράπηκα λίγο. Συμφωνεί μαζί μας ο πρετεντέρης; Που συν τοις άλλοις δε δέχεται και τον όρο κατάρρευση.
Αλλά μετά το φιλοσόφησα κι ηρέμησα.
Αν κκε και πρετεντέρης λένε ότι έξω είναι μέρα δε σημαίνει πως δεν είναι, ή ότι υπάρχει σύμπραξη.
Εξάλλου, όταν μιλάει για το κκε ο παπαδημούλης, μπορεί να γίνει πιο χυδαίος κι από τον γιαννάκη ακόμα.

Στην ίδια εκπομπή ήταν κι η περιβόητη δημοσκόπηση με την ερώτηση ποιο κόμμα κράτησε την καλύτερη στάση απέναντι στα επεισόδια.
Πρώτο κόμμα βγήκε το κκε και μετά το κανένα.
Μετά από εμάς το χάος.
Κυβέρνηση θα βγούμε με σύνθημα κκε ή χάος.
Και με την αυριανή να κυκλοφορεί με πρωτοσέλιδο: ΚΚΕ&ΔΗΜΗΤΡΟΦ Ή Ο ΛΑΌΣ ΝΑ ΑΝΑΛΑΒΟΥΝ ΤΗ ΦΥΛΑΞΗ ΤΟΥ ΡΑΪΧΣΤΑΓΚ.
Στην επόμενη οικουμενική θα μας δώσουν και το δημόσιας τάξης.

Αν ισχύει αυτό που έβγαλε η αυγή, ότι τρεις στους τέσσερις ψηφοφόρους μας διαφωνούν με τη στάση μας, τότε πώς βγαίνουμε πρώτοι;
Ο παπαδημούλης λέει απ' τις ψήφους των δεξιών, αλλά ό,τι χάνει η νουδου το παίρνει ο λαος. Άρα μας μένουν πασοκ και σύριζα. Κι οι αναποφάσιστοι.
Ο μεσαίος χώρος είναι δικός μας!!

Η κουβέντα μετά ήταν αν η διαφορά νου δου πασοκ είναι ανατάξιμη (sic).
Τι τους πείραξαν τα ελληνικά και το αναστρέψιμη;
Φαντάζεσαι την ταινία με τη μπελούτσι να τη λέγανε μη ανατάξιμος;

Όπως λέει κι ο μίμης ο συριζα δεν έχει σχέση με τα μπάχαλα και το χάος.
Δεν έχει ανάγκη. Είναι ένα ειρηνικό, δημοκρατικό χάος από μόνος του.
-Την ίδια εβδομάδα ένα σχήμα εαακ έγραψε στο πλαίσιό του σύριζα με το άλφα σε κυκλάκι, για να μας την σπάσει.

Βαρέθηκα να ακόυω το κλισέ: χαίρομαι πολύ για την ερώτηση που μου κάνετε.
Εννιά στις δέκα ο χαρούμενος αφαιρείται από την πολλή χαρά και δεν απαντά σε αυτό που τον ρώτησαν.
Εγώ αν ήμουν δημοσιογράφος θα άφηνα τον άλλο να πει και θα το έκλεινα λέγοντας:
λυπάμαι πολύ για την απάντηση που μου δώσατε.

Γιατί όλοι κόπτονται για το καλάθι της νοικοκυράς, αλλά τους νοικοκυραίους τους βρίζουν;
Σεξισμός απ' την ανάποδη;
Το λαϊκό μας μέτωπο, μια φορά, τους χωράει όλους.

Καλλικάτζαροι προβοκάτορες, γράφει ένα σύνθημα στους τοίχους. Το ξένο κέντρο που κρύβεται από πίσω τελικά είναι η λαπωνία.

-Κκε-εξέγερση άσο ημίχρονο, διπλό τελικό μου λέει ένας φίλος τζογαδόρος που ανήκει στα τρία τέταρτα της δημοσκόπησης της αυγής.
-Ε, είδες; Στημένο ήταν. Σικέ εξέγερση.
-Το φράξαν οι π...δες οι αστοί.
-Μονό αποδεκτό το δίναν; ή έπρεπε να το παίξεις τριάδα με μπάχαλα και προβοκάτσιες;

Οι φασίστες του λαος έχουν λυσσάξει με το άσυλο.
Ο άδωνις έλεγε στην τηλεόραση ότι αυτό δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην ευρώπη. Κι ότι στα ταξίδια του στο εξωτερικό προσπαθούσε να εξηγήσει σε πανεπιστημιακούς το καθεστώς που επικρατεί εδώ με το άσυλο και δεν τον καταλάβαινε κανένας.
Μάλλον θα φταίγαν τα αγγλικά του.
Ας ξαναπροσπαθήσει στα αρχαία.

Πωλούνται στο διαδίκτυο τα παπούτσια που πέταξε ο ιρακινός δημοσιογράφος στον μπους.
Οι αστοί είναι ικανοί να σου πουλήσουν ακόμα και το σκοινί με το οποίο θα τους κρεμάσεις.
Αν αποτύχεις, θα το μεταπωλήσουν μετά στο διαδίκτυο.

Ο αρβανιτάκης έγραψε την προηγούμενη εβδομάδα στο ρίζο ότι επαναστατικό υποκείμενο υπάρχει. Είναι το κκε και η κνε.
Γηράσκω αει διδασκόμενος...

Αν απορείτε γιατί όλες οι οικονομικές μας εξορμήσεις γίνονται δεκέμβρη-γενάρη, ο λόγος έχει να κάνει με τα κάλαντα, που βοηθάν να καλυφθεί το πλάνο.
Ο μη αστικός μύθος με συντρόφους που κάναν αλλαγή χρόνου στα γραφεία αλά σκρουτζ μακ ντακ μετρώντας χρήματα βασίζεται σε άληθινές ιστορίες. Δυστυχώς.

Υγ: στο μαγαζί που ήρθαμε γυαλί να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού το κόμμα να ψηφίσει

Και του χρόνου...

Έφηβα γεράκια

Όταν ήμουν έφηβος πίστευα πως ήμουν στην καλύτερη ηλικία.
Σήμερα στα 25 μου πιστεύω πως είναι η πλέον άχαρη. Παλινδρομεί ανάμεσα στο παιδί και τον ενήλικα χωρίς να είναι τίποτα από τα δύο.
Ίσως βέβαια το βλέπω λίγο αντιδιαλεκτικά. Ως συνήθως δηλ.

Το πιο δύσκολο με έναν έφηβο είναι η επικοινωνία.
Κάθε εξόρμηση σε σχολεία για μένα τελείωνε χωρίς σημείο επαφής και με πολλές καινούριες άγνωστες λέξεις.
Σε εκείνο το σποτάκι για την ευρυζωνικότητα πχ ένιωθα απόλυτη ταύτιση με τον πατέρα. Δεν είχα καταλάβει λένιν.

Δεν φταιν οι μαθητές βέβαια. Ούτε εγώ θα μου μιλούσα αν ήμουν έφηβος και με συναντούσα.
Θυμάμαι πολύ καλά πώς σκεφτόμουν τότε και τι άποψη είχα για τα κόμματα. Ξέχασα όμως να πετάω πετραδάκια πίσω μου. Και δεν θυμάμαι καθόλου από πού πήγα για να φτάσω εδώ που είμαι σήμερα.

Η εφηβεία είναι δύσκολη ηλικία.
Προσωπικότητα αναποφάσιστη για το τι είναι και τι θέλει να γίνει. Κορμί που πάλλεται από χυμούς και ορμές που βρίσκουν διέξοδο στα σπυράκια. Μυαλό μπερδεμένο, ευάλωτο στη βλακεία, στον εθισμό, ακόμα και στο καπέλωμα.
Μέχρι να τα πάρει χαμπάρι και να αντιδράσει. Κι όταν αντιδρά, το κάνει άγρια, θυμωμένα, με πείσμα.
Η πέτρα είναι η άποψή του για τον κόσμο μας. Άλλο που δεν την ρίχνουν όλοι τελικά.

Να σου δώσω μια να σπάσεις αχ βρε κόσμε γυάλινε
και να φτιάξω μια καινούρια κοινωνία άλληνε
Τρελή προβοκάτσια το συγκεκριμένο τραγούδι. Έχει κι ανάστροφα μηνύματα.

Ο μέσος έφηβος φτάνει ως εκεί, στην απόρριψη, δεν ξέρει ακόμα τι θέλει.
Ξεσκαρτάρει ό,τι δεν του αρέσει, το αποδοκιμάζει. Ξεχωρίζει εύκολα τι του φταίει και τον πιέζει: το σχολείο, οι εξετάσεις, το άγχος, οι δανεικοί στόχοι που έβαλαν για αυτόν οι γονείς του.
Εύλογα τα στοχοποιεί, τα απορρίπτει.
Μαζί με αυτά καίει και τα χλωρά: τη γνώση, τη μάθηση, τα βιβλία.
Απαξιώνει την πολιτική και ό,τι δεν καταλαβαίνει.

Ψάχνει τρόπους να ξεφύγει: σεξ, αλκοόλ, ναρκωτικά, υπολογιστές, γκομενάκια κι ό,τι σου τάζουνε για να γκαβλώσει, να παράγει αδρεναλίνη και ψευδαισθήσεις για να γεμίσει το κενό.
Ψάχνει από κάπου να πιαστεί, ομάδες, συγκροτήματα, κάτι να αποθεώσει, αλλά όχι τη θρησκεία. Ενθουσιάζεται με ψευτο-ιδανικά μπας και γεμίσει νόημα τη ζωή του.

Το χειρότερο είναι ότι ο κόσμος σήμερα είναι γεμάτος από έφηβους στο μυαλό, εθισμένους στο λαϊφστάιλ και στην τιβί. Άτομα που ψάχνουν τρόπους φυγής και αδρεναλίνη για να καλλωπίσουν την ενσωμάτωση, να την παλέψουν. Κόσμος ανώριμος, που πάνω απ' όλα πάει να πει να μην ξέρεις τι θέλεις, να μην έχεις συνείδηση.
Ούτε ταξική, ούτε ανήσυχη.

Οι πιο πολλοί μένουν στη θρησκευτική και στα παιδικά παραμύθια της εκκλησίας. Οι πιο προχωρημένοι θέλουν να αναπτύξουμε φορολογική. Πάνω-κάτω οι ίδιοι κάνουν λόγο και για την καταναλωτική (η οποία απουσιάζει κι από εκεί ξεκινάει το πρόβλημα της ακρίβειας).
Με άλλα λόγια συνείδηση ψευδής κι αλλοτριωμένη. Αλλά το αλλάξαμε για λόγους ευφωνίας.

Εν τέλει η εφηβεία δεν είναι άχαρη. Είναι μια όμορφη περιπέτεια. Μια πρόκληση για δημιουργία, για ανάπτυξη ικανοτήτων και προσωπικότητας.
Αντ' αυτού, σε όλο το δυτικό κόσμο, η εφηβεία σημαίνει άγχος, κόμπλεξ, παγίδες, πίεση, χαμένα όνειρα. Μια προσομοίωση για όσα ακολουθούν, να τα μαθαίνει από νωρίς το παιδί και να συνηθίζει.
Αντί για μια ηλικία με ιδιαιτερότητες κι ευκαιρίες για αξιοποίηση, η εφηβεία θεωρείται προβληματική, μια δύσκολη περίοδος προσαρμογής για ένα σωρό απροσάρμοστους.

Είναι εναλλακτικά ορθές φράσεις του τύπου ο απόλυτος δείκτης για τον πολιτισμό και το επίπεδο μιας κοινωνίας είναι το σωφρονιστικό της σύστημα πχ, ή η στάση της απέναντι στους μετανάστες.
Εγώ θα έβαζα πάνω απ' όλα ως δείκτη την πρόνοια. Στα αμεα, τους ηλικιωμένους, τους εργαζόμενους, τις μητέρες.

Αλλά αν έπρεπε να διαλέξω έναν απόλυτο δείκτη έξω απ' αυτά, θα διάλεγα τους εφήβους.
Την κοινωνική συμπεριφορά τους, το πώς εντάσσονται στο κοινωνικό σύνολο, το πώς αναπτύσσεται η κοινωνικοποίησή τους, η προσωπικότητά τους.
Κι από αυτή την άποψη η σοβιετία αδιαμφισβήτητα υπερείχε.
Ήταν άλλη ποιότητα, ανώτερη. Ήταν σοσιαλισμός.
Τον οποίο εντοπίζουμε και σε τέτοια στοιχεία. Όχι μόνο στις σχέσεις ιδιοκτησίας και τον κεντρικό σχεδιασμό.