Άνθρωπος αυτός ο γίγας

Το φετινό θέμα της έκθεσης που έπεσε προχτές στις πανελλαδικές εξετάσεις ήταν σχετικά με την αξία και τη σημασία του ανθρωπισμού. Οι μαθητές της τρίτης λυκείου κλήθηκαν να αναμασήσουν κλισέ διατυπώσεις και σκέψεις περί φιλανθρωπικών δράσεων, «αγάπης και ανθρωπιάς γωνία», «άνθρωπε αγάπα, την φωτιά σταμάτα» και πάει λέγοντας. Λέω «να αναμασήσουν» και όχι κάποιο άλλο ρήμα, γιατί όταν έχεις ένα τόσο μικρό όριο λέξεων που σε περιορίζει ασφυκτικά, μπορείς ενδεχομένως να αναπτύξεις ορισμένες δεξιότητες, πάντως σίγουρα όχι το θέμα σου. Θα είχε ενδιαφέρον να βλέπαμε όμως πώς έπιασαν το θέμα οι συμμαθητές του αυτόχειρα νέου στα γιαννιτσά, που κατακλύστηκε από το άγχος των εξετάσεων και έπεσε στο κενό, γιατί δεν άντεξε αυτό που τον πίεζε μέσα του. Να δούμε δηλ τι θα έλεγαν για την αξία της ανθρώπινης ζωής, αν πιάνει καλή τιμή στο χρηματιστήριο αξιών ή κατρακυλά στα τάρταρα, φλερτάροντας με την χρεοκοπία.

Δεν ήταν όμως οι μόνοι που διαγωνίστηκαν προχτές στο συγκεκριμένο θέμα και μάθημα. Τα ίδια περίπου κλισέ περί αγάπης κι ανθρωπιάς, με γενικά ευχολόγια για κοινωνική συνοχή κι αλληλεγγύη κλήθηκαν να αναπτύξουν (μαζί με την οικονομία) στις δικές τους εκθέσεις ιδεών οι δύο πολιτικοί αρχηγοί, που έδωσαν προχτες τις δικές τους εξετάσεις στη γενική συνέλευση του σεβ. Ο αλέξης ως αριστερός, έπιασε περισσότερο το γενικό κομμάτι του ανθρωπισμού με την ανθρωποκεντρική ανάπτυξη, όπου ο άνθρωπος μπαίνει πάνω από τα κέρδη (αλλά ποτέ εναντίον τους). Θυμήθηκε μάλιστα και τις φιλοσοφικές ρίζες του αστικού ουμανισμού και το ρουσώ, κάνοντας λόγο για νέο κοινωνικό συμβόλαιο, ώστε να μας δείξει τη μόρφωση και τις ευρύτερες θεωρητικές επιρροές του –μην πάει ο νους σας στο πασόκ, επειδή τα έλεγαν κάποτε κι αυτοί. Έπρεπε όμως μετά να μιλήσει και πιο συγκεκριμένα –για φτηνότερο ρεύμα στους βιομήχανους και φορολόγηση των κερδών και όχι της παραγωγής(;!)- για να μη βγει εκτός θέματος με γενικολογίες και τον κόψουνε οι βαθμολογητές.

Οι σημερινοί πολιτικοί άλλωστε είναι οι πλέον κατάλληλοι να μιλήσουν για το θέμα αυτό, γιατί έχουν προβάρει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια το λυπημένο τους ύφος, για να δείξουν πως συμπάσχουν με το λαό και τα προβλήματά του και ότι διαθέτουν μπόλικη ανθρωπιά κι ευαισθησία (σε πολύ καλές τιμές) για να αντιμετωπίσουν την ανθρωπιστική κρίση.

Βλέπεις πχ τον κυρ-φώτη που σε νανουρίζει με τις μειλίχιες κενολογίες του και λες: να ένας καλός άνθρωπος, δημοκράτης αριστερός και υπεύθυνος –άλλο που δεν τον λυπήθηκε το εκλογικό σώμα να ελεήσει με την ψήφο του αυτόν και το εναλλακτικό του πασόκ. Λυπήθηκε όμως την ελιά του μπένι και της έδωσε μια παράταση ζωής –αν και μπορεί να είναι απλώς μια τελευταία αναλαμπή πριν μπει οριστικά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Για ανθρωπισμό μπορεί να σου μιλήσει κι ο στουρνάρας, που έχει τη φουκαριάρα τη μάνα του με 500 ευρώ σύνταξη και γνωρίζει από πρώτο χέρι τι σημαίνει φτώχια και ανέχεια. Δεν ξέρω αν δικαιούται και το κοινωνικό μέρισμα –ύψιστο δείγμα ανθρωπιάς και κοινωνικής ευαισθησίας της κυβέρνησης σαμαρά.

Τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά όμως για τους θαμώνες του συλλόγου ελλήνων βιομηχάνων; Ακούς τους καπιταλιστές και τους σαλονάτους κύκλους τους να αναφέρονται, με υπολογισμένο συναίσθημα και τρέμουλο στη φωνή, στους άπορους που έχουν την ανάγκη μας και στη φιλανθρωπία και νιώθεις την πάστα αυτών των.. φίλων του ανθρώπου, που βλέπουν τον άνθρωπο ως κάτι ξένο, διαφορετικό και κατώτερο από αυτούς, που του επιδεικνύουν φιλεύσπλαχνα τον οίκτο τους και γίνονται ευεργέτες – σωτήρες του. Φιλάνθρωπος δηλ, όπως λέμε φιλόζωος. Αυτή ακριβώς είναι η πάστα που μαζεύτηκε χτες στο σεβ να κρίνει και να βαθμολογήσει τους δικούς της διαγωνιζόμενους, που διεκδικούνε μια θέση στην καρδιά τους.

Κι έρχεται μετά ο αντ-1 του κυριακού που δεν ξέρει τι έχει, να σου πει πως τα ωραιότερα πράγματα στη ζωή δεν είναι πράγματα. Ο άνθρωπος όμως στον καπιταλισμό γίνεται πράγμα, εμπόρευμα, γρανάζι της μηχανής, χωρίς δική του βούληση ή χωρίς καν θέση πολλές φορές, αν συνυπολογίσουμε την αύξηση της ανεργίας. Στο σοσιαλισμό, ο άνθρωπος δεν είναι απλά στο επίκεντρο αλλά η βασική παραγωγική δύναμη που πρέπει να αναπτύξει ολόπλευρα την προσωπικότητά του για να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος. Στο σημερινό σύστημα ο άνθρωπος τείνει να απαρνηθεί τα ειδοποιά του χαρακτηριστικά και να υποβιβαστεί στην κατάσταση του ζώου. Σαν πρόβατο που το κουρεύουν και το αρμέγουν, αλλά βαδίζει αδιαμαρτύρητα στη σφαγή και φοβάται να αφήσει το μαντρί και το κοπάδι. Κι όσο πιο πρόβατο γίνεται και συναγελάζεται μαζί με τα υπόλοιπα, τόσο πιο εύρυθμα και αποδοτικά λειτουργεί αυτό το σύστημα.

Του Πάνου Ζάχαρη

Για αυτό είναι περισσότερο επίκαιρη από ποτέ η φράση του μαρξ για τον πραγματικό ουμανισμό που προϋποθέτει λυσσαλέο μίσος και αγώνα ενάντια στους εχθρούς της ανθρωπότητας που την κρατάνε καθηλωμένη στο στάδιο της προϊστορίας κι εμποδίζουν να ξεδιπλώσει τις ικανότητές του ολόπλευρα ο άνθρωπος, αυτός ο γίγας.

Ελπίζω να μην ξεπέρασα το όριο λέξεων της έκθεσης. Αν έχει συμβεί κάτι τέτοιο, κόψτε καλύτερα την παράγραφο για τον κουβέλη, έτσι κι αλλιώς κανείς δε θα ασχολείται εφεξής μαζί του και μάλλον μπαίνει στο πάνθεο με τις στυμμένες λεμονόκουπες του αστικού πολιτικού συστήματος.

Φοβού την άγνοια και δώρα φέρουσα

Καθυστερημένο (σαν τον συγγραφέα του) υστερόγραφο. Από τα χτεσινά συμπεράσματα ενός γκρούπι.

Είναι σπουδαίο πράγμα να νικάς τους φόβους σου. Ειδικά αν αυτός είναι η αγοραφοβία, ο φόβος μπροστά στο κοινό, στο οποίο ντρέπεσαι να εκθέσεις τις απόψεις σου και να εκτεθείς.

Δυο σειρές μπροστά μου, μια κοπέλα έκανε ερώτηση που στην πορεία κάπου έστριψε λάθος έχασε το ερωτηματικό κι έγινε τοποθέτηση προς σχολιασμό. Κλασικά πράγματα.
Το γενικό νόημα -αν υπήρχε τέτοιο- είχε κάτι να κάνει με σόσιαλ ντάμπινγκ κι άλλα τέτοια γιάπικα εκλαϊκευτικά.

Η κοπέλα αυτή ήταν κλασική περίπτωση άγνοιας φόβου. Αλλά κι έλλειψης επαφής με το περιβάλλον.
Δεν την αδικώ, την έχω πετύχει κι αλλού.
Το πράγμα είναι τσεκαρισμένο. Είναι σαν τον μητσάρα στα γήπεδα. Μπαίνει όπου δει φως. Κι έχει πάντα καίριες παρεμβάσεις κι απορίες.
Συνήθως δεν προσέχει καν τι της απαντάνε.

Όπως λέει κι ο κόκορας του αρκά πάντα θα βρεθεί κάποιος ηλίθιος να σου ανατρέψει έναν φιλοσοφικό συλλογισμό.

Σε δεύτερη σκέψη, θυμήθηκα κάτι που έλεγε ο φλωράκης.
Στη μάχη πάνω, δε θαύμαζε αυτούς που είχαν άγνοια κινδύνου και πολεμούσαν ηρωικά μένοντας ακάλυπτοι. Άξιους θαυμασμού θεωρούσε αυτούς που φοβόντουσαν, αλλά μπορούσαν να νικήσουν το φόβο τους και να μείνουν ψύχραιμοι.

Το ένιωσα κι εγώ αυτό κάποιες στιγμές. Κυρίως σε καταστάσεις που φοβόμουν να αντιμετωπίσω.
Δυσάρεστοι διάλογοι, όπου δεν υπήρχε κανείς να ακούσει, κατ' ευφημισμό συνεργασίες όπου δεν έβλεπα κανένα συνεργάτη για να είμαι κι εγώ συνεργάσιμος από την πλευρά μου.
Τέτοιες ώρες η παραίτηση, το δώσε τόπο στην οργή μοιάζει μονόδρομος.
Για την ηρεμία τουλάχιστον αν όχι για κάποιο αποτέλεσμα.
Αλλά οι μονόδρομοι βγάζουν σε αδιέξοδα.

Ο κόσμος σήμερα δεν έχει να χάσει παρά μόνο τους φόβους του. Που γίνονται αλυσίδες όσο δεν τους αντιμετωπίζει.
Κι αν οι μισοί φόβοι οφείλονται στην άγνοια, οι αλλοι μισοί... στην κίνα βρίσκονται. Θέλω να πω, ο θεοφοβούμενος είναι αυτός που φοβάται γιατί δεν γνωρίζει και θεοποιεί τον φόβο του. Η λύση δεν είναι να παρακάμψουμε τους φόβους, αλλά την άγνοια. Αλλιώς ο αθεόφοβος γίνεται ο τρελός του χωριού. Που ζει στην ίδια ακριβώς άγνοια με τους θεοφοβούμενους. Και θεοποιεί την άγνοιά του.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο (βασικά αυτό που είχα κατά νου όταν ξεκινούσα το κείμενο) το θέμα δεν είναι να μην έχεις φόβους. Αλλά να τους αντιμετωπίζεις.
Υπήρξαν φάσεις της ζωής μου που ντρεπόμουν, φοβόμουν να πω κάτι σημαντικό, το πρόσωπό μου έκαιγε κι η καρδιά (που δεν πάλλεται για άλλα κι άλλα) πάλευε να φύγει και χτυπούσε να της ανοίξω.
Το θέμα όμως δεν ήταν να πάψω να τα νιώθω όλα αυτά. Το θέμα ήταν να τα νικήσω. Να βρω το θάρρος να μιλήσω και να πω αυτό που σκέφτομαι, την ίδια στιγμή που μέσα μου οι ορμόνες στήναν τρελό χορό κι εγώ ανακατευόμουν.

Δεν ξέρω αν τα 'χω καταφέρει σήμερα. Στην τελική αυτά που θέλω να πω μπορεί να είναι όντως (μ-λ)κίες και να μην αξίζουν τον κόπο.
Μια φορά όμως είναι καλύτερα από πριν. Κάθε φορά και περισσότερο. Κι αυτό ισχύει και για αυτά που σκέφτομαι και τον τρόπο που τα λέω. Κάθε ψυχρολουσία τον βελτιώνει.

Τα λέω λίγο μπερδεμένα, το ξέρω. Αν τα ξαναδιαβάσω μπορεί κι εγώ να μη βγάζω νόημα. Κι ίσως οι μπερδεμένες σκέψεις να μην αντανακλούν τίποτα παραπάνω από την προσωπική μου σύγχυση.

Ίσως τελικά να μην είναι πάντα καλό να νικάς τους φόβους σου και να λες καθαρά αυτό που σκέφτεσαι.
Λες να γίνομαι κι εγώ μητσάρας σαν την κοπελιά μπροστά μου;

Υγ: ιστορικά, τις μεγαλύτερες πίκρες του, το κίνημα τις γεύτηκε, επειδή οι πολλοί δε βρήκαν το θάρρος να νικήσουν τους φόβους τους και να μιλήσουν.
Υγ 2: οι μόνοι φόβοι μου πλέον είναι η ανεργία και η μοναξιά. Και δυστυχώς δε βασίζονται στην άγνοια. Ίσα-ίσα...

1984

Πρώτο μέρος:
Τα τρία βασικά έργα του όργουελ μας δείχνουν την εξελικτική πορεία του ανδρός και των πολιτικών του πιστέυω.

Στο πεθαίνοντας/φόρος τιμής στην καταλονία, ο όργουελ περιγράφει τις εμπειρίες του από τον ισπανικό εμφύλιο, όπου πολέμησε ως εθελοντής στο πλευρό του λαϊκού μετώπου και πιο ειδικά του POUM.
To Poum ήταν η πολιτοφυλακή που είχαν συστήσει οι τροτσκιστές/τροτσκίζοντες. Τέτοιος έγινε κι ο όργουελ μετά από όσα έζησε στο μέτωπο της αραγονίας.
Τα όσα γράφει στο βιβλίο του όμως δεν έχουν καμία σχέση με την επιθετική (ή και χυδαία) πολεμική που ασκούν εναντίον μας οι τροτσκιστές ή κι οι αναρχικοί σε αυτό το θέμα (ως ένα βαθμό δικαιολογημένα κατά τη γνώμη μου). Ούτε καν με την ταινία του κένι λόουτς "γη και ελευθερία" που βασίστηκε εν πολλοίς στο βιβλίο αυτό (μέχρι να τη δω είχα σε μεγάλη εκτίμηση τον λόουτς. Μετά κλονίστηκα).
Ο όργουελ κάνει μια αρκετά αντικειμενική περιγραφή των γεγονότων και θεωρεί τους πάντες καλοπροαίρετους. Δεν ψάχνει για ενόχους να στήσει στον τοίχο, προχωρά απλώς σε κάποιες μετριοπαθείς εκτιμήσεις εκφράζοντας περισσότερο κάποιους προβληματισμούς.

Οι βάσεις για να γίνει τροτσκιστής μπήκαν όντως στην ισπανία. Απέχει πολύ όμως από το να είναι πράκτορας. Τώρα αν για κάποιους αυτές οι ιδιότητες είναι πάνω-κάτω το ίδιο, λυπάμαι, δε μπορώ να βοηθήσω.

Δεύτερο στη σειρά βιβλίο είναι η φάρμα των ζώων.
Ίσως η πιο έξυπνη αλληγορία που έχει γραφτεί ποτέ.
Πραγματικά ιδιοφυής. Κι αυτό άσχετα από τους χυδαίους παραλληλισμούς που κάνει ο όργουελ με τη σοβιετική ένωση: από τον ανεμόμυλο της εκβιομηχάνισης -που σύμφωνα με το βιβλίο ήταν κατά βάθος ιδέα του τρότσκι που την έκλεψε ο στάλιν- μέχρι το όνομα του αγροκτήματος, το οποίο από φάρμα των ζώων ανέκτησε σταδιακά το παλιό του όνομα (ρωσία δηλ). Είναι τόσο πολλά τα σημεία που προσφέρονται για συνειρμούς που κάθε φορά ανακαλύπτεις και κάτι καινούριο που δεν είχες προσέξει πριν.

Η προπαγάνδα είναι φτηνή, αλλά σε πολύ καλό περιτύλιγμα και καταναλώνεται απνευστί (τόσο καλογραμμένη είναι). Προσωπικά συνιστώ ανεπιφύλακτα να διαβάσετε το βιβλίο.

Κάτι που δεν θα έκανα για το 1984, το τρίτο κατά σειρά βιβλίο.
Εκεί η προπαγάνδα είναι πιο ωμή κι οι έξυπνοι συνειρμοί πολύ λιγότεροι. Εκτός κι αν θεωρείται τέτοιος το ότι ο μεγάλος αδερφός έχει μουστάκι κι ότι ο βασικός αντίπαλος του καθεστώτος λέγεται γκόλντστάιν -για να παραπέμπει στο μπρονστάιν που ήταν το πραγματικό επίθετο του τρότσκι. Έχει τέτοια αγωνία ο όργουελ να καταφέρει να καταλάβουν άπαντες περί τίνος πρόκειται που καταφεύγει σε πολύ φτηνά κόλπα που θυμίζουν τη σάτιρα του μητσικώστα για τον καρατζαφέρη: το πιάσατε το υπονοούμενο έτσι;

Αν υπάρχει κάτι που να αξίζει στο βιβλίο είναι η αρκετά επίκαιρη προειδοποίηση του συγγραφέα για τον κίνδυνο να γίνει η κοινωνία μας σαν σπίτι του μπιγκ μπράδερ (που αν γίνει έτσι εγώ προτιμώ χίλιες φορές τον στάλιν από τον μικρούτσικο). Ένα αυταρχικό βασίλειο του φόβου, με κάμερες παρακολούθησης και χαφιεδισμό σε ημερήσια διάταξη. (Αν και αυτό μάλλον παρεμπιπτόντως ενδιέφερε τον όργουελ στο συγκεκριμένο έργο, που είχε άλλα... υψηλά νοήματα να δώσει).

Ακόμα μεγαλύτερη αξία όμως έχει η απαισιοδοξία του όργουελ σχετικά με τις ανθρώπινες σχέσεις οι οποίες επηρεάζονται και αλλοτριώνονται σε αυτό το πλαίσιο. Κεντρικοί του ήρωες είναι ένας άντρας και μια γυναίκα που μισούν το καθεστώς αλλά αγαπιούνται μεταξύ τους. Βρίσκουν τρόπο να ξεφύγουν από τις κάμερες και να χαρούν τον έρωτά τους αναπτύσσοντας μια ιδιαίτερη συντροφικότητα μεταξύ τους. Αλλά αυτό δεν κρατάει για πολύ. Το καθεστώς τους ανακαλύπτει, τους συλλαμβάνει, τους υποβάλλει σε βασανιστήρια και τότε ο βασικός ήρωας υποκύπτει μπροστά στον πιο μεγάλο του φόβο και προδίδει την αγαπημένη του (δεν δίνεται, αλλά υπονοείται ότι κι αυτή έκανε το ίδιο).
Όταν ξανασυναντιούνται συμπεριφέρονται σαν δυο ξένοι. Μέσα τους έχουν χρεωκοπήσει. Ο άνθρωπος φάνηκε ανίσχυρος μπροστά στους φόβους του. Το ίδιο κι η αγάπη μπροστά στην εξουσία.

Αυτό είναι και το βασικό απαισιόδοξο μήνυμα που δίνει ο όργουελ για την ανθρώπινη φύση. Όταν το πρωτοδιάβασα μου είχε φανεί μίζερο, αισχρό και ψεύτικο, καθόλου ρεαλιστικό.
Σε δεύτερη σκέψη πάλι...

Επιμύθιο: ο όργουελ πέθανε σχετικά νωρίς, πριν καν συμπληρώσει τα 50. Όπως αποδείχτηκε μετά τον θάνατό του (αν δεν κάνω λάθος από μια λίστα μισθοδοσίας του BBC όπου δούλευε) δούλευε για λογαριασμό των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών. Δεν γνωρίζω κάποιον αντίλογο από κάποιον υπερασπιστή του που να το αμφισβητεί αυτό.

Επομένως;
Επομένως χάπι εντ.
Ο όργουελ ήταν πληρωμένος πράκτορας. Ό,τι έγραψε ήταν κατασκευάσματα ενός ξεπλυμένου πράκτορα του ιμπεριαλισμού και δεν αξίζει τον κόπο να μας απασχολήσουν περαιτέρω.
Και ζήσαμε εμείς καλά κι οι σοβιετικοί καλύτερα...

Υγ: σχετικό με το 1984 για την κατανόηση του δεύτερου μέρους.
Οι εχθροί του καθεστώτος του μεγάλου αδερφού σβήνονταν από τα αρχεία, τα βιβλία της ιστορίας και γενικώς κάθε γραπτή πηγή που μπορούσε να δώσει πληροφορίες σχετικά (οι προφορικές πηγές δεν είχε καταστεί ακόμη εφικτό να ελεγχθούν πλήρως).
Σε αυτό το σημείο πέφτουν οι μάσκες και ξεσκεπάζεται η φτηνή προπαγάνδα του τροτσκιστή πράκτορα τζορτζ όργουελ ο οποίος ψευδώς αναφέρει το σβήσιμο ονομάτων επικηρυγμένων προσώπων από κρατικά αρχεία και ιστορικά βιβλία. Ως γνωστόν εμείς περιοριστήκαμε απλώς στο να αφαιρέσουμε τη φιγούρα του τρότσκι από μια φωτογραφία με τον λένιν κι ακολούθως τη ζωή του ίδιου του τρότσκι στο μεξικό.
Τα χαλκεία της αντισοβιετικής προπαγάνδας παραδίδονται στην χλεύη της κοινής γνώμης και του κινήματος.

Δεύτερο μέρος:
Τρίτη πρωί στην πορεία. (Εντάξει μεσημέρι).
Αποξένωση, απομόνωση, καραντίνα.
Το 1984 θριαμβεύει. Δεν υπήρξα ποτέ.
Σβησμένο το όνομά μου (και το μπλοκ) από τα αρχεία.
Σβησμένη η ύπαρξή μου από τη μνήμη των άλλων.
Σβησμένη η φιγούρα μου από το βλέμμα τους.
Νομίζεις ότι υπάρχεις; Άντε βρες έναν δεύτερο να στο επιβεβαιώσει αν μπορείς...
Δεν υπάρχω κι είμαι εδώ.

Παίζω τον πρωταγωνιστή στο τρούμαν σόου.
Ο κόσμος γύρω μου συνεννοημένος. Άτομα που δε με ξέρουν, δε με είδαν, δεν τους θυμίζω τίποτα.
Οι λιγοστοί που μου μιλάνε είναι κι αυτοί στο κόλπο. Το κάνουν βάση ρόλου. Όπως στο τρούμαν.
Αν είχα μάνατζερ θα κλείναμε και διαφημίσεις. Μπας και βγάλουμε τίποτα να ζήσουμε από αυτή την ιστορία τουλάχιστον.

Μήπως τα παραλές ρε απολίθωμα; Την έχεις ψωνίσει;
Τι νομίζεις δηλ ότι ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από σένα;
Όχι βέβαια. Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει.
Ο κόσμος με αγνοεί, γυρίζει σα να μην υπάρχω, λειτουργεί πιο απρόσωπα από ποτέ. Κι αυτό είναι πολύ πιο ψυχοφθόρο.

Κι ο άνθρωπός σου;
Ο άνθρωπος που πίστευα δικό μου δεν υπάρχει ούτε αυτός.
Δεν υπήρξε ποτέ.
Τον πρόδωσα και με απαρνήθηκε.
Κικιρίκου γαμώ το χριστό μου. Τρις.

Δε θέλει να με βλέπει, να με χαιρετήσει, να δείξει ότι με ξέρει.
Είναι κάτι άλλο, κάτι ξένο, από αυτό που είχα γνωρίσει κι αγάπησα. Όπως κι εγώ άλλωστε.
Το σύστημα μας νίκησε. Μας τσαλάκωσε ηθικά, μας αχρήστεψε, δε νιώθουμε πια.
Ντρεπόμαστε να θυμόμαστε. Πονάμε να σκεφτόμαστε.
Ό,τι νιώσαμε είναι πλέον βαρύ φορτίο. Το πετάμε στα σκουπίδια γιατί μας εμποδίζει να συνεχίσουμε.

Κι η ζωή (η ποια;) συνεχίζεται...

Απλά μαθήματα απαισιοδοξίας

Σήμερα βαριέμαι πολύ να σκεφτώ διαλεκτικά.
Ένα άχρηστο μουσείο το κεφάλι μου. Γεμάτο σοβιετικά κειμήλια και περασμένα μεγαλεία διηγώντας τα να κλαις.
Ο κομμουνιστής σκέφτεται από τη φύση του αισιόδοξα. Εγώ λέω να αναρχίσω λίγο και να το ρίξω στη μελαγχολία.

Ο κόσμος, μου προκαλεί φόβο για το σήμερα και μου κλέβει την ελπίδα για το αύριο.
Φοβάμαι όλα αυτά που γίνονται για μένα χωρίς εμένα.
Μα πιο πολύ φοβάμαι για όλα αυτά που δεν γίνονται -αν και είναι ανάγκη να γίνουν- γιατί εμείς δεν τα κάνουμε.

Είμαστε αυτό που κάνουμε για να αλλάξουμε αυτό που είμαστε.
Βασικά δηλ τι είναι ο άνθρωπος; Ένα τίποτα...
Τι είναι ο άνθρωπος, τι είναι το ζουμί του... Στο ζουμί μας βράζουμε όλοι. Και στο ίδιο καζάνι επίσης. Βράσε ρύζι δηλαδή. Ου μην και άνθρωπο...

Η ελευθερία είναι μια ωραία γυναίκα.
Κι εμείς πλαγιάσαμε μαζί της. Ο ένας μετά τον άλλο και μετά όλοι μαζί ομαδικά. Την πηδήξαμε κανονικά. Της δώσαμε και κατάλαβε. Και μετά την εκπορνεύσαμε και την εκδώσαμε. Παίρνοντας για αντάλλαγμα ...
...
Έλα ντε;
Τι αντάλλαγμα παίρνουμε και μας πείθουν;

Έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη.
Ή κόκκινη από αίμα ή κόκκινη από θάνατο.
Μπορεί κι από ντροπή για αυτά που κάνουμε. Και για όλα αυτά που θα έπρεπε να κάνουμε και δεν κάνουμε.

Και τι κάνουμε;
Είμαστε κομμουνιστές στον ελεύθερό μας χρόνο.
Όχι στη ζωή, στη δουλειά, στις κοινωνικές μας σχέσεις.
Στον ελεύθερο χρόνο που περισσεύει.
Μόνο που μετά το πανεπιστήμιο δεν έχουμε και τόσο.
Πού καιρός για χόμπι...

Είμαστε κομμουνιστές όπως σε άλλους αρέσει το γκολφ και σε άλλους να συλλέγουν γραμματόσημα.
Γούστα είναι αυτά. Ιδιοτροπίες. Όχι στάση ζωής.
Πολλές φορές έρχονται και φεύγουν σαν αρρώστειες.
Ξυπνάς ένα πρωί κι είσαι καλά. Η θεραπεία έπιασε...

Κόβω κουπόνι, πηγαίνω φεστιβάλ, πού και πού καμιά πορεία. Καμιά πρωτομαγιά, κανά πολυτεχνείο, καμιά απεργία. Μαζεύω αγωνιστικά ένσημα, να έχω να δείξω όταν πεθάνω στον ντζερζίνσκι που φυλάει την πύλη στην παράδεισο.
Εκεί όπου ρέει άφθονο μέλι και γάλα, παραδίπλα χειρωνακτική εργασία εξισωμένη με την πνευματική κι ο καθένας αμείβεται ανάλογα με τις ανάγκες του.

Τον κόσμο εμείς θα φέρουμε στα μέτρα μας
πριν να μας φέρει εκείνος στα δικά του.
Κι από πού θα δανειστούμε αυτά τα μέτρα με τα οποία θα μάθουμε να μετράμε τον κόσμο;
Μα από τον έξω κόσμο φυσικά. Τον κόσμο όπου ερχόμαστε, μεγαλώνουμε και μαθαίνουμε να σκεφτόμαστε. Όπως μας επιβάλλει.
Αλλοτριωνόμαστε. Τα θέλω μας ψεύτικα, τα μέτρα μας αλλοιωμένα. Συνηθίζουμε τα σκατά και τα κάνουμε τρόπο σκέψης μας, τρόπο ζωής.

Πώς θα αλλάξουμε τον κόσμο αν δεν αλλάξουμε τρόπο σκέψης;
Και πώς θα αλλάξουμε τρόπο σκέψης αν δεν αλλάξει πρώτα ο κόσμος;
Α, μα είναι απλό. Είναι διαλεκτικά δεμένα.

Τελικά καλύτερα που είναι απρόσωπα τα μπλοκ.
Τι κατάλαβα δηλ που έμαθα για κάποια άτομα την πραγματική τους ταυτότητα;
Κατάφερα μόνο να βλέπω με προκατάληψη ό,τι γράφουν. Και να μην κερδίζω αυτό που έχουν να μου δώσουν. Τι στενόμυαλος ε;

Από την άλλη, μες στη στενομυαλιά μου, μπορώ κι ελέγχω αν όλα όσα λένε τα κάνουν πράξη. Αν οι ευαισθησίες τους είναι αυθεντικές. Αν τις βγάζουν εκεί που μετράει, στην πραγματική ζωή, ή τις κρατάν για το διαδίκτυο.

Για αυτό σου λέω, καλύτερα που είναι απρόσωπα τα μπλοκ.
Γιατί έτσι τους πλάθω εγώ με τη φαντασία μου καλούς όπως θα ήθελα να είναι. Κι ίσως κάνουν κι αυτοί το ίδιο με μένα.

Όταν φτάνεις βέβαια στο σημείο να λες καλύτερα που μια επικοινωνία είναι απρόσωπη, βράσε ρύζι και ανθρώπους μαζί.
Κάπου έχουμε στρίψει λάθος στη γωνία.
Και βγήκαμε σε κατήφορο με χαλασμένα φρένα.

Σκυφτός στα καφενεία, στους δρόμους σκεφτικός.
μα χτες μες στην πορεία περνούσες...
Μπα και χτες σκυθρωπός ήμουν πάλι (δεν χαλάω και την ομοιοκαταληξία).
Το ξεπέρασα το στάδιο με τις πορείες, δε με ανεβάζει πια.
Ίσως γιατί δε συμπαθώ πια αυτούς που βλέπω εκεί (αμοιβαία τα αισθήματα).
Θέλω πιο δραστικά πράγματα.

Το πραγματικό δίλημμα της εποχής μας είναι ναρκωτικά ή επανάσταση.
Ε, ναι λογικό είναι να πέφτουν όλο και πιο πολλοί στα πρώτα. Αφού δεν ζυγώνει η ρημάδα η δεύτερη.
Α, και δεν ναρκώνουν μόνο οι ουσίες.
Τόσα πράγματα γύρω μας υπνωτίζουν συνειδήσεις.
Και χρήση να μην κάνεις σε επηρεάζουν και σένα.
Όπως με το παθητικό κάπνισμα.

Δεν είναι ανέφικτος ο σοσιαλισμός. Εμείς τον κάνουμε.
Αν τον θελήσαμε ποτέ στ' αλήθεια.

Κι οι συνθήκες;
Οι συνθήκες είναι ο καθρέφτης μας.
Δεν έχουν ωριμάσει γιατί εμείς είμαστε ανώριμοι.
Βλέποντας το είδωλό μας στον καθρέφτη το περνάμε για την κοινωνία και της φορτώνουμε τα δικά μας κουσούρια.

Και ξανά προς τον βούρκο τραβά-τραβά-τραβά...
Στο μαγκανοπήγαδο της ήττας μου περνώ.
Vencerémos