Ποια θυσία

Ποια θυσί-ποια θυσί-ποια θυσία-ποια θυσία;
Έχει κάνει για σένα ποτέ η εξουσία;

Η κορυφαία στιγμή του Τραγουδόσαυρου. Η καλύτερη διασκευή σε τραγούδι της Άντζελας. Πιθανότατα και των Modern Talking. Προσοχή στους στίχους και το νόημα, αν δεν το προσέξεις, το ’χασες.

-.-

Ο Αγαμέμνονας πήρε χρησμό ότι έπρεπε να θυσιάσει την Ιφιγένεια, για να φυσήξει ούριος άνεμος. Αλλά αυτό αφορούσε τα καράβια των Αχαιών, που δεν είχαν φτιάξει ακόμα σιδηρόδρομο, για να τον ιδιωτικοποιήσουν. Όσο για τη χώρα των -κατά φαντασία- ένδοξων απογόνων τους, με κάτασπρο πανί ένα καράβι απ’ το 50 έχει να φανεί.

Ο Αβραάμ καλούνταν να θυσιάσει το μονάκριβο παιδί του, αλλά τα Τέμπη κείτονται μακράν και τελικά η πίστη του τον έσωσε -και αυτόν και τον Ισαάκ.
-Μπαμπά, θα με σφάξεις;
-Όχι παιδί μου, θα σε θυσιάσω.
Δεν πηδιόμαστε λέω εγώ, όπως έλεγε και η βιβλική μορφή του Χαρούλη με ένα παιδί στην αγκαλιά του.

Εμάς όμως, τον σύγχρονο «περιούσιο λαό», πότε ακριβώς μας έσωσε και από τι η αφελή μας πίστη; Ποια δική μας θυσία έπιασε τόπο και ποιον ωφέλησε; Η μόνη φορά που είδε το ποίμνιο θαύματα, ήταν όταν σταμάτησε να πορεύεται σαν πρόβατο στη σφαγή.

Σφάξε μου αγά μου να αγιάσω, στην άλλη ζωή. Και δως μου σ' αυτήν για να πορεύομαι λίγα ψίχουλα, θεάματα χωρίς άρτο, κακής ποιότητας, άρλεκιν να ξεχνιέμαι, λίπη και αλκοόλ. Να φτιάξω λαϊκή μπιροκοιλίτσα -που πλέον προδίδει την πλέμπα, όχι τους καλοθρεμμένους αστούς-, να είμαι σαν μόσχος σιτευτός, έτοιμος να θυσιαστώ, νιώθοντας τύψεις για τον καιρό των παχιών αγελάδων, γιατί «όλοι μαζί τα φάγαμε».

Να ζήσουμε τον μύθο μας στην Ελλάδα, πχ του μετανοημένου τζίτζικα, που είναι πρόθυμος να γίνει ταπεινό μυρμηγκάκι και να θυσιαστεί για τη βασίλισσά του.
Εν-δυο, προσκυνάμε!/Εν-δυο πολεμάμε!
Και προπαντός δεν πεινάμε και δεν έχουμε παράλογες απαιτήσεις για αυξήσεις, ούτε δαγκώνουμε το χέρι που μας ταΐζει με όσα εμείς παράγουμε. Και αν θυμώνουμε με την αδικία, ξεσπάμε στους ομοίους μας, σαν εκείνο τον μικρό Μήτσο: άει χάσου, μυρμηγκάκι...

Ή σαν τον άλλο μύθο -όχι τον Αισώπειο- του καλού Σαμαρείτη, που είναι έτοιμος να θυσιάσει δυο μισθούς για τη χώρα του, αλλά εμφανίζεται σαν όραμα μόνο σε πρωθυπουργούς (σαν τον Σαμαρά, εξ ου και Σαμαρείτης) και πολυχρονεμένους, να τους ζητήσει να του κόψουν μισθούς με τη χατζάρα, σαν Χατζατζάρης: ο θεός να μου κόβει δικαιώματα, για να πληρώνουμε το χρέος και τις αγίες τράπεζες.

Οι κρατούντες είναι πάντα γενναιόδωροι, όταν δεν κόβουν δικά τους προνόμια. 57 ψυχές και η γυναίκα του πρωτομάστορα δώρο, για να στεριώσει ο σιδηρόδρομος.
Αλλιώς δε θυσιάζουν τίποτα, ούτε καν μια θεσούλα, ως αποδιομπαίο τράγο, για να εξευμενίσουν το αγριεμένο πλήθος, σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης του συστήματος.
Και δεν ξέρεις τι είναι προκλητικό: που βάφτισαν το έγκλημα «θυσία»; Ή που δεν έχουν κάνει τίποτα, για να πιάσει τόπο αυτή η «θυσία» -ακόμα και αν δεχόμασταν τον όρο και το σκεπτικό τους;

Άιντε μία είναι η θυσία
Για μια άλλη κοινωνία...

Και το μέγα ερώτημα είναι τι ακριβώς φοβάται ο κόσμος. Τι έχει να θυσιάσει, πέρα από τις αλυσίδες του, αφού δεν του έχει μείνει σχεδόν τίποτα; Ούτε καν η ελπίδα (που ήρθε, είδε και απήλθε) στον πάτο του κουτιού;

Κάποιοι δε θέλουν να χαλάσουν τη ζαχαρένια τους -και ας μην τα περνάνε ζάχαρη. Το δικαίωμα στην αδιαφορία, την πλήξη, το «μη με ανακατώνετε».
Αλλά οι πιο πολλοί πέφτουν θύματα της Μεγάλης Ιδέας. Όχι αυτής που ναυάγησε πριν από έναν αιώνα, αλλά της μεγάλης ιδέας που έχουν για το τεράστιο ΕΓΩ τους. Που είναι ξεχωριστό, πολύ πάνω από τον μέσο όρο, αλλά δεν έχει αναγνωριστεί ακόμα και (εκ)τιμηθεί όπως του αρμόζει.

Πολλοί αρνούνται να θυσιάσουν το «εγώ» τους στο μεγάλο «Εμείς». Άλλοι το εντάσσουν εκεί τυπικά, για να το τονίσουν περισσότερο, σε αναζήτηση αξιωμάτων, like/fav, κοινωνικού κεφαλαίου ή και πιο υλικών ανταλλαγμάτων. Κάποιοι καταλήγουν απλώς «ταξικά ψώνια», που λατρεύουν να ακούν και να προβάλλουν τον εαυτό τους. Ή νιώθουν πως τους χρωστάμε χάρη για την παρουσία τους.
-Ξέρεις πόσα χρόνια είμαι στο κίνημα/την αριστερά;
-Α όχι, δεν ήξερα ότι βαράς κάρτα και κόβεις ένσημα.

Κι εμένα αρχίζει να μου λείπει ο Μπογκντάνοβ, που ήταν χοντροκομμένος και αδιόρθωτος αντιδιαλεκτικός, αλλά μας έδωσε πολύ γλαφυρές λογοτεχνικές περιγραφές για τον Κόκκινο Πλανήτη, όπου η παντελής έλλειψη εγωισμού, θα περνούσε στη γλώσσα μας και τις καθημερινές μας συνήθειες.

Αυτό θέλετε, λοιπόν; Τσαλαπατημένες προσωπικότητες, που δε θα σηκώνουν κεφάλι, για να μην παρεκκλίνουν από τον μέσο όρο; Που θα φοβούνται να πουν τη γνώμη τους, να εκδηλώσουν τις κλίσεις και τα ταλέντα τους;

Όχι, δε χρειαζόμαστε ταπεινά χαμομηλάκια, σαν τα Λυκαβήτεια ’92: Ποια είμαι εγώ; Μήπως είμαι κάποια... Ούτε τσαλαπατημένα εγώ με μηδενική κρίση, η οποία δεν προσφέρει τίποτα στο γενικό άθροισμα, πόσο μάλλον στο γινόμενο.

Θέλουμε συντρόφους που να καταλαβαίνουν τον ρόλο της προσωπικότητας στην ιστορία, τη διαλεκτική του ατόμου με το σύνολο, την έννοια της κοινωνικής ατομικότητας. Ότι οι ατομικές ικανότητες και το ταλέντο μόνο για ένα συλλογικό στόχο μπορούν να δώσουν καρπούς. Ο αθλητισμός μας δίνει τα πιο απλά-κατανοητά (ακόμα και σε μικρά παιδιά) παραδείγματα για του λόγου το ασφαλές. Η ποίηση του Ρίτσου μας δίνει ένα ακόμα καλύτερο, γιατί δεν είχε στόχο να ξεχωρίσει από τον κόσμο, αλλά να βρει σωστά λόγια για να ανεβάσει το επίπεδό του, τόσο ώστε να πει: τέτοια ποιήματα σου φτιάχνουμε εκατό την ώρα...

Ό,τι έχουμε καταφέρει είναι συλλογικό, γιατί κατέκτησε τις μάζες και έγινε υλική δύναμη. Ό,τι σπουδαίο πέτυχε ατομικά κάποιος από εμάς, έχει τη σφραγίδα του συνόλου και του περιβάλλοντος που τον διαμόρφωσε.
Όπου έχουμε αποτύχει είναι γιατί δεν μπορέσουμε να οργανωθούμε σε ένα σύνολο και να πάρουμε ό,τι καλύτερο έχει να δώσει ο καθένας μας. Κι ίσως γιατί δε διώξαμε εγκαίρως όσους ήρθαν μαζί μας υστερόβουλα, για να βγουν στον αφρό...

Κάποτε η ταινία Polaroid έψαχνε το (χαμένο) νόημα της (χαμένης) συλλογικότητας. (Αμ εμείς θα την φτιάξουμε την οργάνωση, χαμένε, α χαμένε!). Αρχικά ειρωνεύτηκε -με πρώιμο χιπστερικό, ποταμίσιο ύφος- τη Σοβιετία και ένα τραγούδι της που έδωσαν γελώντας σαν απάντηση, δύο ιερόδουλες από την πρώην ΕΣΣΔ. Αλλά κατέληξε σε ένα σωστό συμπέρασμα.
Συλλογικότητα είναι η ανάγκη μας να δώσουμε νόημα στα χρόνια που περνάνε, να τα γεμίζουμε για να μη νιώθουμε άδειοι. Πόσοι νιώθουμε πραγματικά αυτήν την ανάγκη και τι κάνουμε στην πράξη για να την καλύψουμε;

Έρχονται οι πόλεις του Φωτός

Θα έχουμε πάντα το Παρίσι...
Σαν ήρωες του σινεμά, μοιραίοι και άβουλοι Αντάμα (Τραορέ), προσμένουμε ίσως κάποιο θάμα, εκλογικό.
Και ήπια του Κούλη/του Αλέξη το ποτό με την τσανάκα
Στην Καζαμπλάνκα, στην Καζαμπλάνκα...
Πάει και η Ειρήνη, από τις 3 Χάριτες και επί γης.

Παρίσι. Η πόλη του έρωτα και της επανάστασης, που είναι βασικά το ίδιο και βαδίζουν χέρι-χέρι στις όχθες του Σηκουάνα. Που είναι πενταβρώμικος, αλλά μην αφήνεις ποτέ μια μικρή λεπτομέρεια και ένα μικρό μποτιλιάρισμα στη Λουτετία (αναφορά στο Αστερίξ είναι αυτό, μάνα) να σου χαλάσει μια ρομαντική εικόνα.

Θα έχουμε πάντα το Παρίσι. Την Κομμούνα και τις απεργίες εμείς. Τον Μάη και τα γιλέκα οι άλλοι. Και εμείς δεν είμαστε οι άλλοι, αλλά οι άλλοι πρέπει να γίνουν εμείς ή να έρθουν μαζί μας και να πάψουν να μας βλέπουν σαν την κόλασή τους. Και αν θες να ξέρεις, στην Κομμούνα δεν ήμασταν πλειοψηφικό ρεύμα, αλλά στον (εργατικό) Μάη, ναι, και ας μην καταγράφηκε ως ηγεμονικά «δικός μας».

Και γιατί να έχουμε μόνο το Παρίσι; Γιατί να μην έχουμε πρώτα Μανχάταν και ύστερα Βερολίνο; Βασικά γιατί να μην έχουμε, πριν απ’ όλα, τις δικές μας πόλεις, που μόνο τότε γίνονται πραγματικά δικές μας, όταν μας ανήκουν οι δρόμοι;

Μπολόνια-Αθήνα-Παρίσι, εσύ μου έχεις χαρίσει...
-Κάτσε, στην Μπολόνια τι έγινε;
-Ξέρω ’γω; Η Σύνοδος των Υπουργών Παιδείας. Το σύνθημα το λέει.
Αλλά κάποτε ήταν κόκκινη και ηρωική. Και έχει λεωφόρο Στάλινγκραντ, προς την (ακόμα πιο ηρωική) Μπολονίνα -το «νι», παχύ, Καλαματιανό ή έστω σαν του Κουτσούμπα. Που κάποτε είχε μιλήσει άπταιστα ιταλικά, αλλά τότε δεν είχε γίνει ακόμα λαϊκό (ΠΟΠ) είδωλο του Luben και των σανς κιλότ.

Γιατί όμως να μη νιώθουμε δικά μας τα καθ’ ημάς; Και γιατί να έχουμε γενικώς κάτι να θυμόμαστε; Τον μόνο πραγματικό έρωτα τον βρήκαμε στη Σοβιετία. Αλλά δεν μπορεί να ζήσει κανείς με τις αναμνήσεις, ούτε -πολύ περισσότερο- να κάνει μια νοσταλγική επανάσταση.

Ίσως μοιάζουν, σε κάποιους, τα ημέτερα πολύ πεζά και επαρχιώτικα, για καρτ-ποστάλ ή για insta story. Σα να σου έχουν τάξει τον Πύργο του Άιφελ και να βλέπεις μπροστά σου τον ιμιτασιόν στα Φιλιατρά -κελ ντεκαντάνς... (Ή σα να περιμένεις Ντε Γκολ και να σου βγαίνει ο Κώτσος από τας Σέρρας, με παχύ σίγμα», όπως στο «σαπό» -chapeau, άκαπνος και χωρίς την παραμικρή ανάμειξη στην Εθνική Αντίσταση, αλλά γι’ αυτό ακριβώς «εθνάρχης» του έθνους των καταπιεστών). Κι όμως, λίγοι ποιοτικοί δείκτες έχουν τόση αξία, όσο οι κινητοποιήσεις των μαθητών στη μονίμως ατάραχη επαρχία, που καταπίνει συνήθως σαν βούρκος κάθε κραδασμό.

Μαζικές διαδηλώσεις παντού (ακόμα και στα Φιλιατρά παίζει να είχε), χωρίς φίλτρο και Μπιρσίμ να τις φουσκώνει, για να τις κάνει instagramable. Που δεν τις πιάνει το αντι-φίλτρο της ΕΛ.ΑΣ. με τις φαιδρές εκτιμήσεις (αγάπη μου, συρρίκνωσα τις διαδηλώσεις). Αλλά και χωρίς μαγικό φίλτρο αλά γαλατικά. Που ακόμα κι αν το είχαμε, κάποτε τελειώνει η επίδρασή του και ο κόσμος γυράνει απογοητευμένος σπίτι του. Όχι όμως στη Γαλλία...

Εμείς καμαρώνουμε για την ελληνική κινηματική ιδιαιτερότητα, αλλά ευτυχώς δεν είναι ΠΟΠ, ούτε και θέλουμε αποκλειστικότητα ή πνευματικά δικαιώματα, σαν πρωτοπορία ανάδελφη -εν τω μεταξύ μέχρι και οι Τούρκοι αρκαντάς, που τους έλεγαν ειρωνικά «παράρτημα» του κόμματος, σκέφτονταν λέει να ψηφίσουν «χωρίς αυταπάτες» τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης, ίσως για «να πέσει η χούντα του Ερντογάν», που θα έλεγε και η πρώην ΟΣΕ (τελικά ευτυχώς θα κατέβουν με δικό τους υποψήφιο). Και αν μας περάσουν οι «νοζ αμί» στην άμιλλα, μόνο στενάχωρο δε θα είναι.

Τότε λοιπόν, Ελλάς-Γαλλία-συμμαχία; Ναι, αλλά οι συμμαχίες είναι ταξικές, όχι εθνικές, και χτίζονται σε δύο επίπεδα, δύο παράλληλων κόσμων. Μπορεί η Γαλλία να πέρασε από Διαφωτισμό, αλλά έχουν και εκεί φασίστες, ρατσισμό που θεριεύει, χολερικό φιλελέ «χιουμοράκι» αλά Σαρλί Εμπντό, εξόριστα θεία βρέφη και Καΐλήδες, Θιέρσους και άθλιους Ιαβέρηδες, στρατιωτικές μονάδες της αστυνομίας, αστικά καθάρματα που πίνουν το αίμα του κοσμάκη και αυξάνουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, για να δουλεύουμε ως τον τάφο.

Και όχι, αυτά δε γίνονται μόνο στην Ελλάδα -κατά τον κλασικό αφορισμό-, ούτε είναι ΠΟΠ. Γίνονται σε όλο τον προηγμένο δυτικό κόσμο (διάβαζε: καπιταλισμό), εδώ και τριάντα χρόνια, μετά τις ανατροπές και το «τέλος της ιστορίας». Η οποία στη χώρα μας άρχισε να γράφεται ξανά στους δρόμους τον Μάρτη του ’99, με τους βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας (μαύρη επέτειος αυτές τις μέρες) και λίγο αργότερα, με την πρώτη ανατροπή του Γιαννίτση στο ασφαλιστικό, που εγκαινίασε μια πολυετή επιχείρηση «σωτηρίας» του, με ένα σωρό σωτήρες (από τον Λοβέρδο ως τον Κατρούγκαλο, που είχε την τιμητική του με σύνθημα: "στείλτε τον Κατρούγκαλο στη Γαλλία, να πάει τη σύνταξη στα 73" ή κάπως έτσι...), από τους οποίους πρέπει να σωθούμε. Και δε χρειάζεται να είναι κανείς προληπτικός και να πιστεύει στις συμπτώσεις, για να συνδέσει τις ανατροπές της αντεπανάστασης, με τις ανατροπές στις συντάξεις και το «κοινωνικό κράτος» σε όλο τον κόσμο.

{Παρεμπιπτόντως και παρενθετικά.
Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση διεθνώς ήταν η αύξηση των ορίων στη Ρωσία του Πούτιν (από τα τελευταία «κατάλοιπα» του υπαρκτού). Αλλά δεν είδαμε ποτέ κάποια ανάλυση από τους «γκρούπι» του μεγάλου «αντι-ιμπεριαλιστή ηγέτη», αν πρόκειται για κάποιο ελιγμό τύπου ΝΕΠ ή απλώς για αντιφάσεις στο προτσές της οικοδόμησης, με το παλιό (σοσιαλισμός) που αρνείται να πεθάνει και το καινούριο (Πούτιν) που του χορηγεί ευθανασία, σε μια εποχή ιδιότυπων τεράτων και ιδεολογικών τερατουργημάτων. Τα οποία φαίνεται να ταλανίζουν ακόμα τον μικρόκοσμο του εξωκοινοβουλίου.

ΕΕΚ και Σάββας έφαγαν πανηγυρικό άκυρο από ανταρσυα για κοινή κάθοδο στας εκλογάς!Η θέση του ΕΕΚ για "ήττα του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία" θεωρήθηκε ρεδ φλαγ από ανταρσαιους που προτιμούν μια λευκή ισοπαλία στο πεδίο της μαχης και ρίξαν πόρτα του στυλ περάστε λίγο αργότερα είμαστε γεμάτα https://t.co/xudeIumnvf

— Ιωσήφ Ταλαγάνης-Ρόμπερτσον (@tziai_tzor) March 22, 2023

Εξάλλου, ο Σάββας έχει παράδοση σε εύστοχες εκτιμήσεις για την περιοχή, από τότε που θεωρούσε τον Γέλτσιν ως την πιο συνεπή, ριζοσπαστική μερίδα της «αντιγραφειοκρατικής επανάστασης» στην ΕΣΣΔ, που οραματίζονταν οι τροτσκιστές. Αν και λίγες επεξεργασίες μπορούν να συγκριθούν με την πολιτική εκτίμηση του ΚΕΚΡ ότι η Ρωσία είναι μεν ιμπεριαλιστική δύναμη, διεξάγει όμως προοδευτικό πόλεμο στην περιοχή! Ιμπεριαλιστές μέσα, σωτήρες προς τα έξω. Σα να λέμε ιμπεριαλισμός εσ. (Εσωτερικού), που διασπάστηκε από το σύνολο και έχει οπορτουνιστική στάση αντί να συμμορφωθεί στις επιθυμίες μας...}

Κι η δική μας συμμαχία, των από κάτω; Grece General...
Από το Παρίσι ως το Κορωπί, αυτός ο σάπιος κόσμος θα ανατραπεί.

Και δεν είναι απαραίτητα τα viral γαλλικά του ΓΓ για να δέσουν. Ίσως μονάχα λίγα γαλλικά -για να τον ταρακουνήσουμε, όχι να του κουνήσουμε το δάχτυλο- στον παροιμιώδη μέσο ανθρωπάκο, που στα όνειρά του επαναστάσεις αναζητεί. Αλλά δεν κατέβηκε ποτέ στους δικούς μας δρόμους, ενώ είδε κάτι μεγάλο και ιστορικό να γίνεται μπροστά στα μάτια του, σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας.

-Α ρε, να είχαμε μια Γαλλία εδώ...
Μέχρι και τον ύμνο της Διεθνούς, με την τρίχα κάγκελο θα τραγουδούσε τότε.
Εμπρός της γης οι βολεμένοι...
Είχαμε όμως την πρεσβεία της Γαλλίας* και μια μεγάλη διεθνιστική διαδήλωση τις προάλλες. Να πεδίο δόξας λαμπρό, για όποιον ονειρευόταν καταστάσεις αλά γαλλικά. Αλλά μην τον είδατε τον κυρ-Παντελή...
Δεν πειράζει, όμως, θα έχουν και άλλη ευκαιρία, στην επόμενη ανατροπή για τις συντάξεις. Τότε, θα γίνει της Γαλλίας, Βαστίλλη, νύχτα Βαρθολομαίου. Θα τους δούμε πρωταγωνιστές στη νέα Κομμούνα (να είμαι οπορτούνα).

(*φαντάσου, λέει, να ήταν οι πρεσβείες σαν τα ΚΚ και να άλλαζε το νόημα αν λέγαμε γαλλική πρεσβεία ή πρεσβεία της Γαλλίας -κατά το ΚΚ Γαλλίας και το Γαλλικό ΚΚ. Θα τους λέγαμε ότι αυτά είναι επικίνδυνα πράγματα, ευρωπρεσβευτικό ρεύμα κτλ, και θα τους διαλύαμε το μυαλό. Εδώ δεν μπορούν να ξεχωρίσουν ακόμα το μπροστά και το πίσω μουλού, δείχνοντας τι προφήτης ήταν ο Χάρρυ Κλυνν όταν έλεγε για το Μ-ΚΚΕ-Λ και το ΚΚΕ Μπουλκουμέ...

Το ΚΚΕ Μπουλκουμέ ξέχασε ο Ευγενίδης από το Πρώτο Θέμα. Γιατί μπλέκουν με πράγματα που δεν ξέρουν; pic.twitter.com/QdNVlRuwdw

— sfyrodrepano (@sfyrodrepano) March 23, 2023

Ένα Πούλιτζερ για τον κ. Ευγενίδη.

Το κοινωνικό προτσές αντιστρέφει διαλεκτικά τα στερεότυπα. Πριν λίγα χρόνια, με τα παριστινά προάστια στις φλόγες, κάποιοι έλεγαν πως το όργανο, που πρόβαλλε την ελπιδοφόρα εξέγερση, αν έβλεπε τα ίδια βίαια γεγονότα στη χώρα μας, θα μιλούσε για βαλτούς και προβοκάτσια. Κι είναι απολαυστικό -αν μη τι άλλο- να βλέπεις την εξυπνάδα αυτή να γυρίζει μπούμερανγκ στους ινστρούκτορες του πληκτρολογίου, που γκαβλώνουν κινηματικά με τις εικόνες από τη Γαλλία, αλλά σνομπάρουν αφ’ υψηλού την κίνηση των μαζών, όταν την βλέπουν ζωντανά μπροστά τους.

Σε κάθε περίπτωση, οι εικόνες από τη Γαλλία δεν αφήνουν ασυγκίνητο κανέναν -είτε γεννάνε ελπίδα είτε φόβο για τους «γαλαζοαίματους» της τάξης τους. Και είναι δύσκολο να μη σε αγγίξει ο ύμνος της Διεθνούς στα στόματα δεκάδων χιλιάδων διαδηλωτών, η απεργιακή φρουρά έξω από ένα εργοστάσιο που κάνει τους Γάλλους Μπαλούρδους να υποχωρούν συντεταγμένα για να μην πάθουν Βατερλό κτλ.

Το βασικό γνώρισμα όσων βλέπουμε στη Γαλλία δεν είναι ο κοινωνικός αναβρασμός, γενικά και αόριστα -αυτό το έχουμε κι εδώ ως έναν βαθμό. Είναι ότι ο κόσμος δεν ξεθυμαίνει, δεν υποχωρεί, δεν απογοητεύεται, ούτε σηκώνει λευκή σημαία. Είναι ζητούμενο, όμως, ποια σημαία σηκώνει τελικά και τι στόχους έχει.

Ο Ένγκελς έγραφε κάποτε για τη Γαλλία ότι είναι η χώρα, όπου οι ταξικοί αγώνες παραδοσιακά αποκτούν πιο ολοκληρωμένη μορφή -για αυτό εξάλλου άλλες κραταιές δυνάμεις της εποχής την αντιμετώπιζαν σαν μίασμα και παράδειγμα προς αποφυγή, για να μη μολύνει ο ιός της επανάστασης τους δικούς τους λαούς.

Κατά μια έννοια, οι Γάλλοι μοιάζει να συνεχίζουν την αγωνιστική τους παράδοση. Αλλά -για εμάς είναι αυτονόητο πως- κανένας αγώνας δεν μπορεί να πάρει ολοκληρωμένη μορφή χωρίς πολιτική έκφραση. Και αυτή μοιάζει υπονομευμένη, εφόσον δεν υπάρχει οργανωμένη πολιτική πρωτοπορία που να οδηγήσει τον αγώνα στη νίκη. Αυτό δηλαδή που, όσο βαρύγδουπο και αν ακουστεί, φαίνεται να έχουμε στην Ελλάδα, με όσες αδυναμίες, αντιφάσεις ή ανεπάρκειες μπορεί να έχει -και εννοείται πως έχει.

Η πρωτοπορία όμως μπορεί να γίνει ο καταλύτης, όχι το καύσιμο. Και δεν πρόκειται να καταφέρει τίποτα, αν δεν ξεσηκωθεί ο ίδιος ο εργαζόμενος λαός για την υπόθεσή του.

Μπορεί το γαλλικό ΚΚ να είναι (αυτο)ευνουχισμένο και μεταλλαγμένο, την ίδια στιγμή όμως στη Γαλλία υπάρχει αγωνιστική παράδοση, μαζικά και οργανωμένα συνδικάτα και μια αυτόνομη συνομοσπονδία: την CGT (σα να λέμε μια ξεχωριστή «ΓΣΕΕ» ως κέντρο αγώνα). Την ίδια στιγμή, στη χώρα μας, το αντίστοιχο ποσοστό οργάνωσης στα συνδικάτα είναι μετά βίας διψήφιο σε μια σειρά κρίσιμους τομείς της παραγωγής -και αυτό είναι αδιάψευστο μέτρο για τη χαμηλή μας αφετηρία και τον όγκο δουλειάς που μας περιμένει, προτού θέσουμε με άλλους όρους και αξιώσεις τις προοπτικές του αγώνα μας.

Οι ταξικοί αγώνες στη Γαλλία δείχνουν τα απλά και αυτονόητα -που είναι δύσκολο να κατακτηθούν ή και να γίνουν κατανοητά, πολλές φορές, από το ευρύ κοινό.

-Ότι η δύναμη της τάξης μας είναι το μπλοκάρισμα της παραγωγής.
-Ότι τα μαζικά συνδικάτα μπορούν να δώσουν πολυήμερους και αποτελεσματικούς αγώνες, να στηρίξουν τα μέλη τους, να τρομάξουν τις δυνάμεις καταστολής (με όρους πραγματικής σύγκρουσης, όχι κοινωνίας του θεάματος αλά Ντεμπόρ με στρακαστρούκες και δυο σπασμένες βιτρίνες), να μας δώσουν εντυπωσιακές εικόνες ως παραδείγματα αγώνα.

Δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές, ούτε καινοτόμα μέσα και κόλπα, για να κόψουμε δρόμο. Όταν κάποιοι ονειρεύονται απεργίες διαρκείας (αντί για «ντουφεκιές στον αέρα»), είναι κενό γράμμα, αν δεν κάνουν τα πάντα για να αποκτήσουμε μαζικά και πανίσχυρα σωματεία. Αν κάποιοι ονειρεύονται εύκολες λύσεις από το μαγικό κουτί της κάλπης ή άλλες μορφές, η περίπτωση της Γαλλίας δείχνει πάλι τον δρόμο, που περνά από τα «γνωστά» και «τετριμμένα», που πρέπει να ανακτήσουμε και να επανανοηματοδοτήσουμε.

Η συνταγή των Γάλλων δεν έρχεται από τον τσελεμεντέ ενός μεταμοντέρνου μέλλοντος, αλλά από τις πετυχημένες συνταγές που γνωρίσαμε. Τους λείπει όμως το πιο παραδοσιακό συστατικό, για να πετύχουν και να πάνε ως το τέλος. Σαν τις φράουλες, που ζητούσε ο Πανοραμίξ από τους Ρωμαίους, για να φτιάξει το μαγικό φίλτρο -αλλά μετά έλεγε πως ήταν μόνο για τη γεύση.

Φράουλες και αίμα...

Και αυτές οι κόκκινες φράουλες, δηλαδή το κόμμα (που κάποτε οι Τσέχοι το συμβόλισαν με κερασάκια, από μια στροφή της Διεθνούς, γιατί είχε απαγορευτεί το σφυροδρέπανο στη χώρα τους, μαζί με άλλα δικά μας σύμβολα), που πρέπει να το φτιάξουν οι Γάλλοι από την αρχή, είναι η μόνη τους ελπίδα για τη νίκη και πως η εξέγερσή τους δε θα πνιγεί στο αίμα της βάρβαρης καταστολής του αστικού κράτους.

Should I stay or should I go

Ίσως να μην είναι τυχαίο που όλα τα μέρη που είναι συνδεμένα με τη φυγή, είναι κρύα, θαρρείς, για να επιτείνουν τα συναισθήματα της στιγμής και την κρυάδα της ψυχής, που αφήνει τη θέρμη της σε ό,τι μένει πίσω. Η υγρασία του λιμανιού, το αεροδρόμιο με τους θυελλώδεις ανέμους, η ανοιχτωσιά στο σταθμό, την πλατφόρμα, το ΚΤΕΛ, που σε αφήνει εκτεθειμένο στα στοιχεία της φύσης. Μαζί κι οι κρύοι ήχοι που διαπερνούν τα τύμπανα και το μυαλό, σκορπίζουν όση ψυχραιμία (ή μάλλον θερμό αίμα) έχεις μαζέψει, όπως η μπάλα του μπιλιάρδου το σωρό με τις υπόλοιπες.

Αυτές είναι ίσως οι ακραίες εμπειρίες που επιχειρεί να περιγράψει ο υπαρξισμός, το δράμα και η αγωνία της ύπαρξης. Ή μάλλον όσα λίγα έχω καταφέρει εγώ να καταλάβω από αυτό το ρεύμα. Η μοναξιά της ύπαρξης, που πετιέται σε μια κρύα γωνιά του πλανήτη, για να επιζήσει και να τα βγάλει πέρα, χωρίς να γνωρίζει το νόημα που έχουν όλα αυτά και το σκοπό που καλείται να εκπληρώσει. Ή μάλλον πετιέται σε μια κρύα -ανεξαρτήτως εποχής- αίθουσα αναμονής για ταξιδιώτες κι έχει ξεχάσει γιατί πρέπει να φύγει και πού ακριβώς θέλει να πάει.

Λονδίνο, Άμστερνταμ ή Βερολίνο,,,
Όλοι προορισμοί της Βόρειας (κι όχι ενωμένης πλέον) Ευρώπης, όπου επικρατεί κρύο και υγρασία, μακριά από το εύκρατο, μεσογειακό κλίμα, με τους φιλόξενους τουριστικούς προορισμούς, που δεν είναι όμως ούτε εύκρατοι ούτε φιλόξενοι για τις στρατιές των πτυχιούχων που ψάχνουν μια δουλειά στο αντικείμενό τους.

Ναι αλλά έχουν εκείνο το θερμό ρεύμα που έρχεται από τον κόλπο του Μεξικού και σπάει λίγο το κλίμα, τις καιρικές συνθήκες έστω, γιατί η παγωνιά της ψυχής δύσκολα υποχωρεί, όσο βλέπει ήλιο με το σταγονόμετρο. Κι όσο για το περιβόητο ρεύμα, είναι σα να προσπαθείς να ζεσταθείς σε ένα παγωμένο δωμάτιο, με ένα πιστολάκι μαλλιών. Καλύτερα να σημαδέψεις τα μαλλιά σου -και τα μυαλά σου- με άλλου είδους πιστόλι, για να γλιτώσεις το μαρτύριο.
Σεσουάρ για δολοφόνους...

Τουλάχιστον εκεί δεν κινδυνεύουν να (τους) παγώσει το φυσικό αέριο στους σωλήνες τους και να γίνουν παγοκολόνες. Είναι πολύ πιθανό όμως ο επόμενος θερμός παγκόσμιος πόλεμος να ξεκινήσει για το φυσικό αέριο, την ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία, τα κοιτάσματα στον Περσικό, κτλ. Κι αυτό είναι το κλειδί για να ερμηνεύσει κανείς το "ψυχρό" πολεμικό κλίμα της περιόδου στη Συρία και την -κατά πολύ- ευρύτερη περιοχή.

Και να έχεις τη λεγόμενη "συμμαχία του νότου" να σημειώνει πως είναι κατανοητά τα αίτια του αμερικάνικου βομβαρδισμού στη Συρία. Κρίμα που δεν πρόλαβαν -χρονικά- και τη μεγαβόμβα στο Αφγανιστάν, για να τη συμπεριλάβουν κι αυτή στην κατανόηση και την αγάπη τους. Αγάπη μόνο. Και κατανόηση. Κι ελπίδα, πολλή ελπίδα. Που έρχεται. Ακόμα έρχεται...



Είναι κι αυτή σαν τις βάσεις που φεύγουν, που μένουν (κι έκλεισαν για άλλα πέντε χρόνια, κι εμείς φεύγουμε ένας-ένας, από τη χώρα, από τη ζωή, αλλά αυτές εδώ θα μείνουν). Τότε που ο Χαρούλης ήταν μαρξιστής (σαν τον Κάουτσκι) αλλά ύστερα πήγε κι έπεσε στον γκρεμό με το βούρκο του οπορτουνισμού και το έχασε εντελώς, κι από εδώ παν κι άλλοι, καλός άνθρωπος ήτανε

Και το άλλο, το ξέρεις το άλλο που λέει, should I stay or should I go?
Να μείνεις ρε σφε, εμείς που μένουμε χαζοί είμαστε δηλ; Έλα ντε...
Αν φύγεις είναι μια μορφή παραίτησης, σαν να τους τα χαρίζεις.
Κι αν μείνεις δεν είναι το ίδιο από την ανάποδη, σα να συμβιβάζεσαι;
Σωστό κι αυτό. Το ζήτημα δεν είναι να το παλέψεις απλά και γενικά το πράγμα, που μένει (ανα)στάσιμο. Το ζήτημα είναι να παλέψεις να το αλλάξουμε.



Τα άλλα περί παραίτησης ακούγονται λίγο δασκαλίστικα, κάπως επιθετικά χωρίς λόγο, ή μάλλον γιατί βγάζουν τη στενοχώρια και το θυμό για την επικείμενη αποχώρηση και τον αποχωρισμό που έρχεται ως παράγωγο. Νεύρα για την απόσταση που θα μπει ανάμεσά μας και μπορεί να φέρει την αποστασιοποίηση από τα πράγματα (κι ούτε καν μπρεχτική), να τη χωρίζει τυπική απόσταση* απ' την παραίτηση και το συμβιβασμό.

Όχι γιατί θα χάσεις τις ευαισθησίες σου, αλλά γιατί είναι η αήττητη αίσθηση του ξένου, του προσωρινού που σε κάνει να πιστεύεις για μάταια κάθε προσπάθεια να 'ρθεις σε ουσιαστική επαφή με το περιβάλλον σου και να το αλλάξεις. Και τελικά ουδέν μονιμότερο του προσωρινού και της παραίτησης, από τον αγώνα, όχι από τη δουλειά -για αυτήν έφυγες εξάλλου, πώς να την αφήσεις;

Αλλά το ίδιο συμβαίνει παντού, σε κάθε χώρα, σε κάθε δουλειά, εντός εκτός κι επί ταυτά (πάντα στα ίδια) ή μάλλον εντός εναλλάξ, σαν τους ενσωματωμένους εναλλακτικούς, που το παίζουν ιστορία. Νιώθεις προσωρινός στη δουλειά, στο κοινωφελές πεντάμηνο, στη σύμβαση ορισμένου χρόνου, οι μέρες της αφθονίας μας είναι μετρημένες, με ημερομηνία λήξης σαν τη δουλειά. Περαστικός κι από τη ζωή, σε τελευταία ανάλυση, οπότε τι να προσπαθείς να την αλλάξεις. Ας τα κρατήσουμε όλα όπως τα βρήκαμε, πατροπαράδοτος καπιταλισμός κι ανθρωποφαγία, σαν τα έθιμα του Πάσχα...

Υστερόγραφο
Ναι αλλά δεν πρέπει κάπως να δείχνεις την προοπτική; Μην κλείσεις με τέτοιο πένθιμο, μελαγχολικό φινάλε...
Α, ναι. Σωστά...
Καλή ανάσταση λοιπόν...

Καλή ανάσταση λέμε...

(*τυπική απόσταση, όπως έλεγε κι η ψυχή ενός προγράμματος, που πλανάται πάνω από τα κεφάλια μας και παραμένει ιστορικά αδικαίωτο, όπως λένε κάποιοι Τραμπάκουλες, που αναμασάν παλιά τσιτάτα για την πρωτοβουλία της κολχόζνικης ιδιοκτησίας και τη διεθνή καπιταλιστική μεθοδολογία, αλλά κατά βάθος θέλουν ενότητα κι οργάνωση με τον Πασόκο Πιατά στο Λέτσοβο).

Περί ιδιοκτησίας

Ο Προυντόν θα έλεγε για την ιδιοκτησία πως "είναι κλοπή" με φωνή Φίλιππα Συρίγου από τα παλιά. Αλλά μετά θα ονειρευόταν (ο Προυντόν, όχι ο Συρίγος) λαϊκές τράπεζες και ομοσπονδιακό, εναλλακτικό εμπόριο, αποδεικνύοντας την έλλειψη σοβαρότητάς του.
Κι ο Ρουσώ θα πρόσθετε απλοϊκά πως όλα άρχισαν όταν ο πρώτος άνθρωπος που επιχείρησε να περιφράξει τη γη ως κτήση του, δεν εμποδίστηκε από τους υπόλοιπους.

Τα αστικά συντάγματα χτίζονται γύρω από την υπεράσπισή της, που είναι ο βασικός τους άξονας, ιερός κι απαραβίαστος όρος κάθε ταξικής κοινωνίας.

Ο αστικός τρόπος ζωής αποθεώνει την ιδιοκτησία και τον καταναλωτισμό, που βασίζεται στην αγορά και την κατοχή αντικειμένων. Πολλοί γεμίζουν τα κενά της ζωής τους, αποκτώντας διάφορα προϊόντα που χάνουν σύντομα την "αξία χρήσης" της πρόσκαιρης ευχαρίστησης που προσφέρουν και πρέπει γρήγορα να αντικατασταθούν από άλλα καινούρια (ρούχα, παπούτσια, αμάξια, γκατζετάκια).
Και σύντομα αποκτάμε την ίδια ματιά-συμπεριφορά απέναντι στους ανθρώπους. Θέλουμε να μας ανήκουν, να τους υποτάσσουμε και να τους θεωρούμε δεδομένους, να τους κατακτάμε -πχ ερωτικά- κι όχι να μα πλουτίζουν με την παρουσία τους και τη συντροφιά τους. Κι όπως είναι φανερό, αυτό ξεφεύγει από την αντίθεση μονογαμίας-πολυγαμίας, αφού μπορεί να διέπει και τις δύο περιπτώσεις: οι κτήσεις και οι κατακτήσεις -οι άνθρωποι ως κτήματα ή ως εμπορεύματα μιας χρήσης.

Ο φροϋδομαρξιστής Έριχ Φρομ είχε στηλιτεύσει αυτή τη νοοτροπία, που καλλιεργείται συστηματικά ως όρος ύπαρξης του συστήματος, στη μελέτη του με τον εύγλωττο τίτλο "να έχεις ή να είσαι;". Όσο περισσότερο αλλοτριωνόμαστε από το σύστημα, τόσο μετράμε την αξία ενός ατόμου με βάση τις κτήσεις του κι όχι τις ιδιότητες-προτερήματά του.

Είναι τόσο βαθιά ριζωμένη στον καπιταλιστικό τρόπο ζωής η έννοια και η λογική της ιδιοκτησίας, που ο Λένον στους στίχους του Imagine κάνει μια πολύ εύστοχη κι ενδιαφέρουσα διαβάθμιση σε κάθε στροφή.

Imagine there 's no heaven ---> it's easy if you try
Imagine there 's no countries ---> it isn't hard to do
αλλά
Imagine no possessions ---> I wonder if you can

Είναι εύκολο -ή τέλος πάντων όχι δύσκολο, αν προσπαθήσουμε- να φανταστούμε μια κοινωνία-ζωή χωρίς παράδεισο και κόλαση ή χωρίς κράτη. Χωρίς ιδιοκτησία όμως; Αναρωτιέμαι αν μπορείς...

Ο σοσιαλισμός ως ανώριμη βαθμίδα του κομμουνισμού έρχεται να καταργήσει την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, που ανήκουν στο κράτος, εξ ονόματος όλης της κοινωνίας (αυτή είναι μια μερική ή τυπική κοινωνικοποίηση -δηλ κρατικοποίηση- έως ότου πάψει η ανάγκη ύπαρξης ενός διευθυντικού μηχανισμού, πάνω από την κοινωνία). Στο ενδιάμεσο μιλάμε για ένα μισο-κράτος, όπως το έλεγε ο Ένγκελς και για... "μισο-εμπορεύματα" (ισχύει ο νόμος της αξίας, αλλά δεν είναι κυρίαρχος).

Κάποιες δυτικές σχολές παίρνουν την έννοια της κυριότητας (αντί της κατοχής-ιδιοκτησίας) για να τεκμηριώσουν με έναν τραβηγμένο συλλογισμό, πάνω στην ύπαρξη ενός διευθυντικού στρώματος, ότι στον υπαρκτό σοσιαλισμό υπήρχαν αστικές, εκμεταλλευτικές σχέσεις. Με άλλα λόγια, ναι μεν καταργήθηκε η ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, ως βασική πηγή εκμετάλλευσης, παραμένει όμως αυτή η τελευταία κι η υπεραξία, με κάποιον τρόπο (η αποδόμηση του οποίου δε θα μας απασχολήσει σε αυτήν την ανάρτηση).

Η αντικομμουνιστική υστερία έχει πατήσει κατά καιρούς στα πιο ταπεινά ένστικτα του όχλου, για να καρποφορήσει, με πιο τυπικό παράδειγμα τη διάδοση της φήμης πως οι κομμουνιστές θα έρθουν να μας πάρουν τα σπίτια και τις γυναίκες (που θεωρούνταν προφανώς κτήμα των ανδρών, με τον παρά τους και την κυρά τους) και γενικά όλο το βιος μας, δια της κοινοκτημοσύνης, καταργώντας κάθε ιδιοκτησία.

Είναι αυτό που σατίριζε ο -δικός μας τότε- Χάρρυ Κλυνν (που τώρα νομίζω πως έχει φτάσει στο σημείο να αρθρογραφεί στην Κόντρα του Κουρή -κι όχι του Γιώτη), στη δεκαετία με τις βάτες, σε έναν υποθετικό διάλογο με το Φλωράκη.

-Έλα εδώ ρε Χαρίλαε, τι ακριβώς θέλεις να μοιράσουμε δηλ με τον κομμουνισμό; Σπίτι δεν έχεις, αμάξι δεν έχεις... (δεν ήταν τότε και ο Βουτσάς να πεταχτεί "έχω και κότερο, πάμε μια βόλτα;"). Ε τι διάολο να μοιραστούμε τότε; Το ζάχαρό σου;

Η συνήθης παρανόηση την οποία αξιοποιεί η αστική προπαγάνδα είναι η σύγχυση της κοινωνικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής (και βασικά η κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων) με την ιδιοκτησία γενικά.

Οι κομμουνιστές δεν έρχονται να καταργήσουν την ατομική ιδιοκτησία στα προσωπικά είδη του καθενός και να απαλλοτριώσουν τα σπίτια και τις περιουσίες (εκτός από κραυγαλέες περιπτώσεις ατομικού πλουτισμού). Αλλά να κοινωνικοποιήσουν τα εργοστάσια και τις επιχειρήσεις, για να τα κάνουν κτήμα της τάξης που τα δουλεύει και παράγει τον πλούτο. (Άλλο αν ταυτόχρονα προωθεί και διαμορφώνει ολοκληρωμένες προσωπικότητες και συνθήκες τέτοιες, όπου θα υποχωρεί το καταναλωτικό πρότυπο και τα υλικά κίνητρα).

Για αυτό και κάποιοι ακριβολόγοι μεταφραστές μαρξιστικών έργων, που δίνουν σημασία στη λεπτομέρεια, αποδίδουν με τον όρο "ιδιωτική ιδιοκτησία" την κατοχή μέσων παραγωγής, σε διάκριση με την ατομική ιδιοκτησία στα προσωπικά είδη του καθενός, κτλ.

Σε κάθε περίπτωση, η αστική κοινωνία που αποθεώνει την ιδιωτική ιδιοκτησία, είναι καταδικασμένη να βουλιάζει στην τραγική ειρωνεία και την "αυτοαναίρεση" των αξιών της, απαλλοτριώνοντας τις μικρότερες ιδιοκτησίες, στα πλαίσια της συνεχούς συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης κεφαλαίων και της ραγδαίας φτωχοποίησης του εργαζόμενου λαού. Γιατί είναι αν μη τι άλλο τραγική ιστορική ειρωνεία (σχεδόν διασκεδαστική, αν δεν αφορούσε τις δικές μας ζωές) να βλέπεις ένα σύστημα που διέδιδε τερατολογίες για τους κομμουνιστές, για να θωρακίσει την εξουσία του, να παίρνει τα σπίτια και τις πρώτες κατοικίες του κοσμάκη, να προσγειώνει απότομα στην πραγματικότητα (στα μυαλά και στη ζωή) μικροαστούς και ξεπεσμένους μεσοαστούς, που έπεσαν έξω στα σχέδιά τους και τους δημοσιολόγους-παπαγαλάκια του να ξιφουλκούν ενάντια στην ιδιοκατοίκηση και τα υψηλά ποσοστά της στην Ελλάδα, λες και είναι έγκλημα να βάλει/έχει κανείς ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι του.

Κάτι τρέχει με το ΣΥΡΙΖΑ

Η -πάντα καλά ενημερωμένη στο κυβερνητικό ρεπορτάζ- Ρένα Δουρου-τι λέει σοφά πως το κυβερνών κόμμα (που ομολογώ πως δεν έχω καταλάβει γιατί πρέπει να γράφεται με ωμέγα) τείνει να γίνει -ή μάλλον έχει ήδη εξελιχθεί σε- μονοτασικό. Είμαστε όλοι προεδρικοί! Κι η πάλη των τάσεων παραμένει εθιμοτυπικά ως παραδοσιακό στοιχείο των (πάλαι ποτέ) οπορτουνιστικών κομμάτων, που ανήκει στο σκληρό πυρήνα με τις βασικές αρχές τους*, σε αντίθεση με την πάλη των τάξεων, που την έχουν καταργήσει προ πολλού στα λόγια και στην πράξη.

*Είναι λίγο παράδοξο βέβαια να μιλάς για αρχές σε ένα κόμμα με (πχ συνεδριακές) διαδικασίες χωρίς αρχή και τέλος, με κύριο μέλημα (τέλος) την προσκόλληση και παραμονή στο βάθρο της εξουσίας (δηλ της αρχής). Όπου η βασική αρχή είναι ο φραξιονισμός χωρίς αρχές. Και στο πρόσφατο συνέδριο υπήρχε μια πρόταση να παραμείνουν μεν οι φράξιες, αλλά να συγκροτούνται σε προγραμματική βάση και να διαλύονται αμέσως μετά το εκάστοτε συνέδριο.
Φραξιόνισε ρε, τι σου ζητάνε; Αλλά με (προγραμματικές) αρχές.

Μια μεγάλη κινηματική αλήθεια λέει πως δεν είμαστε αδύναμοι, επειδή είμαστε διαιρεμένοι, αλλά αντίστροφα: είμαστε διαιρεμένοι, με διασπασμένες, κατακερματισμένες δυνάμεις, επειδή είμαστε αδύναμοι. Που σημαίνει πως μια σοβαρή εναλλακτική πρόταση και μια ισχυρή, αξιόπιστη πολιτική δύναμη, ικανή να την εκφράσει και να την προωθήσει, θα λειτουργήσει συσπειρωτικά για όσους στρατεύονται ειλικρινά στην επαναστατική προοπτική, ανεξάρτητα απ' το χώρο στον οποίο κινούνται οργανωτικά. Υπάρχει βέβαια και μια αντίστροφη ανάγνωση πως όταν γίνουμε δυνατοί κι έτοιμοι να διεκδικήσουμε την εξουσία, θα μας προσεγγίσουν διάφορα αριβίστικα στοιχεία, που συντάσσονται πάντα με τους νικητές, για να διασφαλίσουν το τομάρι τους. Και με τα οποία προφανώς κανένα είδος ενότητας δεν είναι (όχι εφικτό αλλά) επιθυμητό.

Ίσως ο Συριζαίος που διαβάζει το κείμενο να σκεφτεί πως αυτό ακριβώς έκανε ο Σύριζα με την προοπτική της αριστερής κυβέρνησης, που ανέδειξε ως προοπτική στο λαό. Μόνο που σήμερα δεν μπορεί να γίνεται λόγος για κάποιο όραμα (που αποδείχτηκε όμως οφθαλμ-αυτ-απάτη) αλλά για το μέλι της εξουσίας που όλα τα αστικά κόμματα κολλάνε πάνω του και δε θέλουν να το αποχωριστούν. Αυτό είναι που κρατάει ενωμένο τον ψοφοδεή κυβερνητικό λόχο, που μπορεί να κάνει και κυρίως να ψηφίσει τα πάντα, γα να κρατήσει τη μαρμίτα με το μέλι και την κουτάλα της εξουσίας. Και έτσι δε χρειάζεται πια η συγκολλητική δράση της πάλαι ποτέ ΚΟΕ (βλέπε και το αφιέρωμα του Λαϊκού Στρώματος στον Αριστερισμό, που δεν πρόκειται να γράψει ποτέ το τρίτο μέρος, έγραψε όμως ένα κείμενο για το ΝΒΑ και σήμερα πετάει στα σύννεφα με την επίδειξη δύναμης των σπιρουνιών μες στο Γκόλντεν Στέιτ).

Αλλά αν τους ενώνει η κουτάλα της Αλλαγής, που θα έλεγε κι ο παλιός καλός Χάρρυ Κλυνν (που δεν είναι οφθαλμαπάτη σαν το παλιό καλό ΠαΣοΚ ή τον παλιό καλό Σύριζα) τι είναι αυτό που τους ανακατεύει και τους κάνει από δυο χωριά αριστεροχωριάτες; Τι ακριβώς εκφράζουν οι αντιθέσεις που βγαίνουν στην επιφάνεια; και τι είναι αυτό που ταράζει τα στάσιμα ενωτικά νερά του συριζαϊκού βούρκου, κάτω από την επιφάνεια και την αφωνία των αντιπολιτευτικών φωνών;

Μπορεί οι Συριζαίοι να έχουν πολυφωνία (βασικά διγλωσσία) ακόμα και ως προς τον ίδιο τους τον εαυτό, όπως στο παράδειγμα του Ψαρρά, πασόκος κι αριστεριστής, δύο σε ένα -που για κάποιος δεν είναι αντίφαση, απλώς διαφορά φάσης. Ή να χαιρετίζουν τις μαζικές διαδηλώσεις ενάντια στη δική τους πολιτική και να τις καταστέλλουν για να καταγγείλουν αργότερα την καταστολή. Αλλά αυτά σε ατομικό επίπεδο και για επικοινωνιακή κατανάλωση.

Σε καθαρά πολιτικό επίπεδο, δεν υπάρχει καμιά ουσιαστική διαφωνία. Κι όποιος τολμάει να ψελλίσει κάποια δευτερεύουσα, παρεκκλίνοντας και αμφισβητώντας τις αποφάσεις του ηγέτη, βλέπει το πολιτικό του μέλλον να υποθηκεύεται και τον τρώει η μαρμάγκα της πολυφωνίας. Και να φανταστείς πως οι διαφορές που υπάρχουν είναι πχ για τη στάση απέναντι στο βιασμό (θα είμαστε μπρούμυτα ή ανάσκελα, λυπημένοι ή χαρούμενοι, εύκολοι ή δύσκολοι;) κι όχι το γεγονός αυτό καθαυτό.

Υπάρχει κάποια ενδοαστική σύγκρουση με αντιτιθέμενα συμφέροντα και μερίδες (τεμάχια ή σάντουιτς) του κεφαλαίου, που ανακυκλώνονται σε αυτά τα συντροφικά μαχαιρώματα; Ή πρόκειται απλώς για δολιχοδρομίες και προσωπικές αναρριχήσεις (παρασιτικών κισσών) σε ένα House of Cards αλά Σύριζα, με ροζ οίκους, χτυπήματα κάτω από τη ζώνη και μπόλικο παρασκήνιο;

Έχουμε και λέμε (και μετράμε):
Η απομάκρυνση του Καπάκου (διευθυντής ενημέρωσης) από την ΕΡΤ με δικαστικό κλητήρα (!). Τα παρεπόμενα της απόλυσης και τα παράπονα κάποιων στελεχών (που δεν ήταν Καπάκοι, παρόλα αυτά μίλησαν). Κι οι φημολογούμενες απολύσεις γραμματειακού προσωπικού, επειδή διανεμήθηκε στους υπαλλήλους το αποχαιρετιστήριο μήνυμα του Καπάκου! Χούντα των συν-Ταγματαρχών.

Το ζήτημα με την Αυγή -από την οποία προέρχεται ο Καπάκος- και τις αρχηγικές δημοσκοπήσεις της Public Issue που δημοσιεύει (η τελευταία μάλιστα έδειχνε το Σύριζα 11 μονάδες πίσω από τη ΝΔ και το ΚΚΕ δυνητικά να φτάνει μέχρι το 13%), Θεωρητικά δεν είναι κομματικό όργανο για να παρέμβει κάποιος άνωθεν στην ύλη και την τακτική δημοσίευσης, πρακτικά όμως υπάρχει δυσαρέσκεια και ανοιχτό μέτωπο για τον έλεγχο της εφημερίδας, γιατί κάνει "πόλεμο" στην κυβέρνηση (δηλ ποιος; Και γιατί;)

Τα έγραφε πολύ καλά ήδη πριν το Συνέδριο και μάλιστα στο Αλ-Τσαντίρι, ως προειδοποίηση στο αντίπαλο στρατόπεδο (όποιο κι αν είναι αυτό) η Ακριβοπούλου, που είναι παλιά Πασόκα στο κουρμπέτι και λέει πως η "γάτα Ιμαλαΐων" βρίσκεται στην Ομόνοια.
Στα παραπάνω προσθέστε τη φήμη για καθυστέρηση μερικών μηνιάτικων στην Αυγή και για παραίτηση της διοίκησής της (για το τελευταίο βγήκε ανακοίνωση που το διαψεύδει).

Στον ίδιο λογαριασμό μπαίνει ο παραγκωνισμός του Σκουρλέτη, που έγινε από το πουθενά Αντιπολίτευση και ο 54ος στην κίνηση των 53. Κι η πρόταση Τσίπρα για το Γραφείο, που δεν πέρασε στο σύνολό της (έμειναν εκτός Γεροβασίλη και Μπαλτάς). Και πόσα άλλα που δεν έχουν βγει ακόμα στη φόρα ή δεν τα έχουμε καταλάβει πλήρως (πχ ένα πρωτοσέλιδο χτύπημα της Αυγής για την έρευνα ενός εισαγγελέα, που ομολογώ πως δεν το έχω καταλάβει αρκετά καλά για να το αναλύσω).

Στα κρίσιμα όμως είναι όλοι ενωμένοι, γύρω από το νέκταρ της εξουσίας. Κι έτσι η Αυγή, που "χτυπάει" ανελέητα την κυβέρνηση, βλέπει "στήριξη Ομπάμα" στην προγραμματισμένη επίσκεψή του και καταπίνει αμάσητη την πρόκληση να έρθει σχεδόν πάνω στην επέτειο του Πολυτεχνείου, με το γνωστή στήριξη που παρείχαν στη χούντα οι ΗΠΑ.

Τα ερωτήματα του Σαββατοκύριακου

Άραγε μια φωτό του Κοκού στο Καραϊσκάκη -την πέτυχα στο τουίτερ- ήταν από το χτεσινό ντέρμπι ή παλιότερο στιγμιότυπο; Μάλλον το δεύτερο, ε; Αλλά γιατί να αφήσουμε μια μικρή λεπτομέρεια να χαλάσει μια ωραία ιδέα για κείμενο; Και να μην κάνουμε μια υπόθεση εργασίας πως οντως ήταν, για να βάλουμε μερικά καίρια, ρητορικά ερωτήματα;

Το δόγμα "No politica" της Θύρας 7 συμπεριλαμβάνει δηλ και τον Κοκό; Να λέμε πάλι καλά που δε βγήκαν σήμερα ερυθρόλευκα πρωτοσέλιδα με τίτλους "προσκυνήστε το βασιλιά", "έδειξε το στέμμα του", κτλ;

Αν ήταν ακόμα στην Ελλάδα, θα είχαμε το "Copa del Κόκο", κατ' αντιστοιχία του Copa del Rey; Δε θα ταίριαζε και με τα οπαδικά συνθήματα για κότες, λαγούς, κτλ; Ή μήπως θα θεωρούνταν μπηχτή για τα κουτοπόνηρα κοράκια (που κάνουν τις αλεπούδες αλλά είναι κοινοί κλεφτοκοτάδες) και για τα γεμάτα βρακιά τους, όταν είναι να δώσουν σφύριγμα εις βάρος του ισχυρού;

Αν είχαμε βασιλευόμενη δημοκρατία κι όρκιζε αυτός την ΠΦΑ, θα είχαμε κυβέρνηση Κοκό Σ-Ανέλ; Και πότε θα ζήσουμε στιγμές σαν την Ισπανία, όπου ο βασιλιάς αποφεύγει να πάει στον τελικό του δικού του Κυπέλλου, για να μη λουστεί τις αποδοκιμασίες στον εθνικό ύμνο, που τα μεγάφωνα τον παίζουν στη διαπασών, για να καλύψουν τη γιούχα Βάσκων, Καταλανών, κτλ;

Ήξερες ότι μια μυστική αμερικάνικη έκθεση έλεγε για τον Κοκό ότι ασχολείται με την πολιτική με την ίδια αφέλεια που επιδίδεται στα αθλήματα κι ότι είναι περισσότερο γιος της μητέρας του, παρά του πατέρα του; Θυμάσαι ότι ήταν ολυμπιονίκης στη Ρώμη, κάτι σαν Κακλαμανάκης της εποχής, στην ιστιοπλοΐα; Από πού κι ως πού καταγράφτηκε ως Έλληνας όμως;

Θα είχε διακοπεί οριστικά το παιχνίδι σε άλλο γήπεδο; Ξέρεις ότι υπάρχει κενό στον κανονισμό για τα καπνογόνα, αλλά προβλέπεται λεπτομερώς τι γίνεται, όταν πέσουν στον αγωνιστικό χώρο; Κι ότι υπάρχει διαφορά στις συνέπειες αν πέσουν με καμπύλη τροχιά ή αν η πτώση τους είναι ευθύβολη;

Αν είχαμε βασιλιά, οι τερματοφύλακες θα κοιμόντουσαν ήσυχοι στην εστία τους, με το παραθυράκι ανοιχτό και θα τα έτρωγαν όλα στο γάμα; Και θα ξεκινούσε ποτέ αγώνας, εάν υπήρχε στην κερκίδα πανό κατά του υφυπουργού αθλητισμού: Κοντονή οι μέρες (της αφθονίας) σου είναι μετρημένες, ή κάτι τέτοιο; Ή αν οι παίκτες κρατούσαν πανό υπέρ των (πολιτικών) προσφύγων;

Θα μπορούσαμε να δούμε ποτέ σε γήπεδο επαγγελματικής κατηγορίας στιγμιότυπα όπως αυτό στο β' τοπικό της Κρήτης; Και παράγοντα να βάζει στο προφίλ του αντιναζιστικές μαντινάδες;

Ανώγεια, Βιάννο, Κάντανο
τα κάψαν οι Ναζί
φασίστες δε χωρούνε σε τούτο το Νησί!!!

Ο Ντεγκρέτσιας δεν είναι κι αυτός ένα είδος πολιτικού πρόσφυγα; Προλετάριος χωρίς επάγγελμα (έπεσε κρίση στον κλάδο των γαλαζοαίματων) και πατρίδα; Και δεν είναι να σε πιάνει Φρ(ειδερ)ίκη με όσα βλέπουμε στο πρωτάθλημα, εντός κι εκτός γηπέδων; Η ορατότης μηδέν στο Καραϊσκάκη δεν είναι τρανή απόδειξη πως ο Κούρκουλος έχει δίκιο που φωνάζει "όχι άλλο κάρβουνο"; Πιστεύεις ότι αντέχουμε τελικά κι άλλο κάρβουνο, σανό, κτλ, ή θα στραφούμε σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας;

Και τι απαντάς στο δίλημμα Κουρκούνας ή Κούρκουλος;

Ο Χάρρυ Κλυνν ήταν ο τελευταίος κομμουνιστής-πόντιος πρόεδρος ΠΑΕ (και της ΕΠΑΕ) που αυτοκτόνησε πολιτικά κι έγινε αυτό που είναι σήμερα; Ο Αλαμάνος μας έδινε τη Ριζούπολη για εκδηλώσεις λόγω γειτνίασης με το σπίτι του λαού, ή επειδή είναι δικός μας; Λες να του έκανε πολιτική δουλειά ο Απολλωνιστής Κάππος; Και ξέρεις ότι Αλαμάνος σημαίνει απάνθρωπος, λεηλάτης (τα γράφει ο Σκάρος στο βιβλίο που αναφέραμε χτες);

Θα έχανε χτες ο ΠΑΟΚ αν είχε τον αυθεντικό (Ομπντούλιο) Βαρέλα αντί για αυτόν που σκόραρε και στις δύο εστίες (κι αν ήταν στη Βραζιλία, θα είχε την τύχη του Μπαρμπόσα, για να μη σου πω τι θα γινόταν στην Κολομβία); Ή έστω τον Πάμπλο Γκαρσία ως σύγχρονο υποκατάστατο του Ομπντούλιο; Η ακόμα οποιονδήποτε άλλο Κάμπος, πχ τον Μεξικάνο με τις φανταχτερές στολές;

Δεν ήταν σπέσιαλ, ξεγυρισμένη η τεσσάρα της Τσέλσι στον Special On(c)e; Λες ο Μουρίνιο να τα πάει χειρότερα κι από τον Φαν Χάαλ πέρσι; Και να γυρίσει μετά ο Σερ Τσίχλας να τους ξανακάνει ομάδα, να πεθάνει πάνω στην προπονητική καρέκλα και να τον βαλσαμώσουν, για να τον περιφέρουν όπως τον παλαιοημερολογίτη μητροπολίτη στη Λαμία;

Κι αν πάνε φέτος 300 τόσα χαρτιά στον πάτο του πηγαδιού, του χρόνου θα ξοδέψουν κι άλλα; Δε θα έπρεπε κανονικά η Premier League να έχει για σήμα της ένα πλυντήριο (αντί για λιοντάρι) με τόσο ξέπλυμα μαύρου χρήματος, που γίνεται με βιτρίνα τις ομάδες;

Να περάσουμε σε άλλα θέματα του δελτίου μας;

Γνώριζες πως η ΕφΣυν αυτοπροσδιορίζεται ως συνεταιριστικό, αυτοδιαχειριζόμενο μέσο; Και πως ακόμα και στις καλύτερες οικογένειες και στις συνεταιριστικές, αυτοδιαχειριστικές επιχειρήσεις γίνονται απολύσεις; Μα τότε πού διαφέρουν από τις άλλες, καπιταλιστικές επιχειρήσεις; Ήξερες πως η ΕφΣυν απέλυσε το Δερβενιώτη (έναν από τους αξιόλογους σκιτσογράφους του καιρού μας) κι έκοψε τη στήλη του; Δεν έχει δίκιο ο Ζάχαρης που λέει: Ο Θεός να σε φυλάει απο συνεταιρισμένο αφεντικό κι από ασυνδικάλιστο εργάτη;

Σου λέει κάτι το αρκτικόλεξο ΕΚΕΑ; Ήξερες πως είναι η κίνηση του Κουβέλη; Άραγε να έχει πιο πολλά μέλη από το ΙΚΕΑ;

Ήξερες πως ο Κουβέλης δε γύρισε στο Σύριζα για να γίνει υπουργός; Δεν είναι άλλωστε χαρακτηριστικό γνώρισμα των αριστερών Συριζαίων αυτή η ανιδιοτέλεια κι η ανυπόκριτη αδιαφορία για τα πόστα (ρωτήστε και στα ΑΣΚΙ να σας πουν);

Διάβασες πως ο Κουβέλης θεωρεί αριστερή την πολιτική του Σύριζα, γιατί κάνει ανακατανομή των βαρών και περιορίζει τις ανισότητες; Κι επίσης, ότι δεν κλείνει την πόρτα για συνεργασία της Δημαρ με το Σύριζα; Δε θα ήταν άλλωστε ο καταλληλότερος κουμπάρος για έναν τέτοιο αρραβώνα και ο πλέον κατάλληλος για κριτής στο αριστερόμετρο;

Έχει μείνει ίχνος αντιπολίτευσης στο δημοκρατικό, πολυφωνικό Σύριζα; Τι νόημα έχουν λοιπόν οι αλλεπάλληλες εκκαθαρίσεις; Τελειώνουν απλώς οποιονδήποτε τολμήσει να παρεκκλίνει χιλιοστό από την ευθυγράμμιση με τον ηγέτη; Ποιος τόλμησε όμως να ψηφίσει ενάντια στην εισαγωγική πρόταση του Τσίπρα για το γραφείο (ίσως γιατί δεν καταλάβαινε τι ψηφίζει) και έμειναν εκτός η Γεροβασίλη κι ο Μπαλτάς; Το παράπλευρο όργανο δίπλα στο (κατ' ουσίαν) κυβερνητικό γραφείο, ανήκει στην κατηγορία της γλάστρας ή του μπιμπελό;

Αληθεύουν οι πληροφορίες πως το φυσάει και δεν το κρυώνει ο ιστορικός της ΕφΣυν; Ξέρεις τι είναι να υποκλέπτεις εσωκομματικά έγγραφα και πληροφορίες, για να βγεις πχ πρώτος με την ημερομηνία του Συνεδρίου του ΚΚΕ, και να σε πληρώνουν με το ίδιο νόμισμα; Πώς είναι όμως τόσο σίγουρος ότι η διαρροή έγινε στο τυπογραφείο κι ότι θα χάσει τη δουλειά το παιδί που δουλεύει εκεί; Μήπως θα φροντίσει ο ίδιος για αυτό; Τι τον πείραξε πιο πολύ άραγε; Αυτό ή η παροιμιώδης γκάφα με τη λεζάντα; Μα να μην ξεχωρίζει το δίκοχο του ΔΣΕ με το χαρακτηριστικό Δέλτα, από έναν Ελασίτη;

Συνηθίζει να χρησιμοποιεί ως πηγή τον εαυτό του και να γράφει έτσι ταπεινά σε πρώτο πρόσωπο; Τον εκφράζουν άραγε τα αναθεωρητικά εμέσματα του συναδέλφου του στο δεύτερο μέρος; Και ποια ήταν η δική του συμμετοχή σε αυτό το μέρος;

Έχει γραφτεί άραγε κάτι πιο χυδαίο για το Χαρίλαο; (Ναι, αλλά μάλλον από τον ίδιο χώρο και πάλι). Πόσο τους πήρε να σκεφτούν το τσουβάλιασμα του ΚΚΕ με την εκκλησία στο τελευταίο κεφάλαιο; Αλλά περισσότερα για αυτό στο αυριανό σημείωμα.

Είναι ξεφτίλα να ασχολείσαι με το ελληνικό ποδόσφαιρο

Γκολ και ξύλο, χαμός, αριστερισμός, λουμπεναριά, μπέναλτι, μΠΑΟΚ, Τούμπες, ανατροπές, αντεπανάσταση, κοντραρεβολουτσιόνε, κόντρα ανακοινώσεις, ματ, ντου, μπουκάλια, χημικά, βεγγαλικά. Μα τι διάολο γίνεται;
Κι όποιος γνωρίζει τι φταίει για όλα αυτά, ας μου εξηγήσει μετά.

Ετούτο δώ το πράγμα που βλέπεις είναι η πάλη των τάξεων, η οποία ως γνωστόν παραμένει ιστορικά αιδκαίωτη, όπως λέει στην κάμερα ο Τραμπάκουλας, στην τελευταία σκηνή του Αλαλούμ. Και όλα αυτά βασικά συμβαίνουν γιατί δεν υπάρχει οργάνωση, αν και ο θρύλος (όχι ο Ολυμπιακός) λέει πως υπήρχε ΟΒ Θύρας 4, στη χρυσή δεκαετία με τις βάτες, που είχε πανηγυρίσει ο ΠΑΟΚ το τελευταίο του πρωτάθλημα.

Βασικά αυτό που είδαμε χτες δεν είναι το σαμποτάρισμα της κολχόζνικης πρωτοβουλίας κι ας μιλάει για επανάσταση το σημερινό πρωτοσέλιδο της Μέτροσπορτ. Πιο πολύ μοιάζει με μονομαχία στο Ελ-Πάσο ή έστω στις Σέρρες Μάντρες, απ' όπου είχε φύγει κάποτε με εξάρα στην πλάτη ο Ολυμπιακός. Σαν μαφιόζικο ξεκαθάρισμα λογαριασμών κι ενδοκαπιταλιστική διαμάχη, που πάει να δικαιώσει εκ των υστέρων τις ανακοινώσεις της 17Ν για τη λούμπεν αστική τάξη.
Με το Σαββίδη να ζητάει την επανάληψη του αγώνα (!) με ξένο διαιτητή (ας πούμε αυτόν που σφύριξε το Ολυμπιακός-Άντερλεχτ) και να φύγει ο Μαρινάκης από το ποδόσφαιρο. Και τον Καραπαπά να λέει ότι "δεν περνάνε αλητείες σε εμάς", που για κάποιο λόγο μου θύμισε τη φράση: δεν περνάνε στην Τατιάνα τατιανιές. Καπιταλισμός που σαπίζει και ζέχνει σε όλα του.

Εμπρός της γης οι τρελαμένοι

Μου έρχονται τόσο πολλοί συνειρμοί, που φοβάμαι μην αφήσω κάποιον απέξω.
Πριν από μερικά χρόνια, ο βετεράνος blogger του ισπανικού εμφυλίου, regimientocinqo (και ας μην είχε σωστή ισπανική ορθογραφία), τρελαμένος από ένα άλλο Ολυμπιακός-ΠΑΟΚ για το Κύπελλο, όπου ο δικέφαλος του Βορρά (τι ωραία που 'ναι τα αθλητικά κλισέ) είχε μείνει με εννιά παίκτες, είχε κάνει μια νηφάλια μαρξιστική ανάλυση κι έγραψε ότι "είναι ξεφτίλα να 'σαι Ολυμπιακός". Ανάλυση με την οποία θα συμφωνούσε πιστεύω κι η Ρένα Μπουεναβεντούρα Δουρου-τι, κι ας πέθανε την ίδια χρονιά, που ξεκινούσε ο ισπανικός εμφύλιος, και ας ήταν γαβρίνα στα νιάτα της, ή μάλλον ακριβώς επειδή ήταν. Αυτό, παρεμπιπτόντως, μας δίνει ασίστ για την πτυχή των διπλών πρακτόρων, αλλά θα την αξιοποιήσουμε στις καθυστερήσεις του κειμένου, για να έχει αγωνία.

Χτες πάντως αποδείχτηκε για πολλοστή φορά πως το ελληνικό ποδόσφαιρο είναι το πιο σύντομο ανέκδοτο διαρκείας (όλα διαλεκτική είναι) και πως είναι ξεφτίλα να ασχολείται κανείς σοβαρά μαζί του. Αλλά αν είσαι κουκουέ, ξέρεις πως ο κόσμος δε βγάζει εύκολα συμπεράσματα, γιατί κατά βάθος γουστάρει αυταπάτες και το όπιό του, βουλιάζει στη δύναμη της συνήθειας, θέλει την ξεφτίλα για να διασκεδάσει τη μιζέρια του, χωρίς να καταλαβαίνει ότι έτσι την κάνει ακόμα πιο μίζερη.

Για να παραφράσω ένα τιτίβισμα του Ρομπέρτο (που αν και Ισπανός δεν έχει κάποια άμεση σχέση με τον ισπανικό εμφύλιο, αλλά βλέπει μπροστά του να εκτυλίσσεται ένας ιδιότυπος ελληνικός εμφύλιος), το ελληνικό πρωτάθλημα/ποδόσφαιρο είναι μια υπόθεση για ηλίθιους, αν και έτσι θα προσβάλλαμε πιθανότατα τους ηλίθιους. Κι άντε να καταλάβει μετά ο πωρωμένος οπαδός ότι "είναι ο καπιταλισμός ηλίθιε", που φταίει για την κατάντια αυτή.

Πάντως αυτό το ζευγάρι, ΠΑΟΚ-Ολυμπιακός, με αυτό το βαθύ χάσμα και τις τόσες.. ομοιότητες που τους χωρίζουν, με μια προϊστορία όπου έχουν συμβεί τα πάντα, ακόμα και να τελειώσει αγώνας στο 82', για να μην έχουμε χειρότερα (και άντε να δούμε πότε θα αφήσουμε πίσω την ταξική προϊστορία της ανθρωπότητας και διάφορες μαϊμούδες, για να περάσουμε στην αληθινή ιστορία του είδους μας), έχει σταθεί διαρκής πηγή έμπνευσης για πολλούς και διάφορους.

Πέρα από το κείμενο του R5, θυμίζω ένα παλιότερο της κε του μπλοκ που επιχειρούσε να εφαρμόσει το διαλεκτικό υλισμό και την τέχνη των (ενδοϊμπεριαλιστικών) αντιθέσεων στο ποδόσφαιρο. Και μια πρόσφατη χιουμοριστική ανάλυση του 2310net για το Ολυμπιακός-ΠΑΟΚ στο ποδόσφαιρο, που αν και φόλα Παοκτζής, που μας λέει ότι ο μόνος Άρης είναι ο Βελουχιώτης, κατάφερε να ξεγελάσει και τους δικούς του, που τον πέρασαν για γάβρο και τον περιέλαβαν στα σχόλια. Πχ ο Θερσίτης, που αν δεν τον γνώριζα προσωπικά, θα πίστευα ότι έπαθε στιγμιαία Γιώργο Μίνο και δεν κατάλαβε τη λεπτή ειρωνεία.

Τι  άλλο έχουμε; Α, ναι. Αθηναϊκό κράτος. Αυτό που το πας;
Το πάω δίπλα σε άλλες περισπούδαστες αναλύσεις, όπως κομματικό κράτος, αταξικό κράτος, απολιτίκ κράτος, νεοφιλελέ κρατισμός, κι άλλα τινά παρόμοια, που χρήζουν ειδικής εξέτασης. Λες δηλαδή να είμαστε σε καθεστώς κατοχής από τους Αθηναίους και να μην το ξέρουμε;

Θα πει κάποιος, ως προς τον τίτλο, πως είναι γενικά ξεφτίλα να ασχολείσαι με το ποδόσφαιρο, όταν βλέπεις όσα γίνονται γύρω μας και το δράμα των προσφύγων. Ας δούμε λοιπόν μια σοβαρή, πολιτική ανάλυση για το προσφυγικό από κόκκινο πρίσμα.



Χρωστάω έναν επίλογο για τους διπλούς ανθρώπους και τους κόκκινους κάβουρες, για τους οποίους έγραψε ο Μίμης Ανδρουλάκης, που μπορεί να τους ψυχολογήσει εξ ιδίων καλύτερα από τον καθένα. Αν κι η επιτομή των διπλών ανθρώπων κατά τη γνώμη μου είναι ένας άλλος άνθρωπος του Κόκκαλη, με αντίστοιχα χαμηλό ηθικό ανάστημα με του Μίμη, αλλά καμία σχέση με το ύψος του Ανδρουλάκη.

Μια μέρα θα το γράψει η ιστορία
Ένας μ-λ-κας, δύο μέτρα δεκατρία...
όπως λέει και το σχετικό σύνθημα.

Που πέρασε και δεν ακούμπησε από την Κνε, αράχνιασε το μυαλό του, ή χτύπησε καθώς έβγαινε απ' την πόρτα στο "κατώφλι του 21ου αιώνα" κι έπαθε πολιτική αμνησία (ήταν εξάλλου γνωστός γκαφέρ με έφεση στα ατυχήματα, όπως τότε που του έσπασε το Κύπελλο στα χέρια).

Και σα να μην έφτανε που από Κνίτης έγινε ΠαΣοΚ (ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος ήταν εξάλλου) άφησε τον ΠΑΟΚ και έγινε (που είναι διαφορετικό από το σκέτο "έπαιξε κάπου") Ολυμπιακός. Άσε που έκοψε και τα μαλλιά του κι έγινε σαν τον Σπύρο Παπαδόπουλο (άλλη περίπτωση ξεπουλημένου πασοκόγαβρου), χωρίς γένια. Κι έδωσε χτες μια συνέντευξη εφ' όλης της ύλης, από την οποία μπορεί να αντλήσει κανείς πολιτικά μαργαριτάρια, πχ για τους αγρότες, το δημόσιο, την αυτοδιοίκηση.

Αλλά το βασικό νέο της ημέρας είναι πως η Δήμητρα Παπαδοπούλου, που και αυτή -ω ναι- από την Κνε πέρασε κάποτε, υποσχέθηκε να γράψει σενάριο ταινίας για τους Απαράδεκτους, αν ο Σταρόβας χάσει τριάντα κιλά.
Ή αν ο Ολυμπιακός χάσει δύο πρωταθλήματα στη σειρά, που είναι εξίσου πιθανό.

Μαλακά, πιο μαλακά

Εδώ και λίγες μέρες έχει στοιχειώσει τη σκέψη μου ένας πρωτοσέλιδος τίτλος της εφημερίδας των συντακτών, που είναι κάτι σαν άτυπη εφημερίδα της συγ-κυβερνήσεως, στηρίζουμε την αλλαγή, ελέγχουμε την εξουσία, κτλ. Ο τίτλος αναφερόταν στο πακέτρο μέτρων που προτεινόταν από τους εταίρους στην κυβέρνηση και είχε τίτλο «πολύ σκληρό για να περάσει», που ήταν αν μη τι άλλο εμπνευσμένο. Εμπνευσμένο από την ελληνική απόδοση του «die hard» και κάτι κακόγουστων, εφετζίδικων περιπετειών με τον μπρους γουίλις. Κι αν τυχόν είσαι κακεντρεχής (που ελπίζω σφε αναγνώστη, να μην είσαι τέτοιος), μπορείς να φανταστείς το νάρκισσο βαρουφάκη στο ρόλο του μάτσο, μπρατσαρά ήρωα, ή τον αλέξη και τη φράου μέρκελ στη δραματική σειρά «αυτός, αυτή, και τα μνημόνια».

Αν κι εμένα μου ήρθαν συνειρμικά στο μυαλό «οι σκληροί του μαϊάμι» και η ελληνική παρωδία σε μια βιντεοκασέτα με τον τιτάνιο μάρκο λεζέ πρωταγωνιστή στους «σκληρούς του μπραχάμι». Και είναι κρίμα να μην αξιοποιείται ένα τόσο σημαντικό κεφάλαιο, σαν το μάρκο λεζέ, πχ στην πορεία της διαπραγμάτευσης, που (μην το ξεχνάτε) είναι σκληρή κι αδυσώπητη. Εδώ έχει γίνει βουλευτής ο βούρος, ενώ ο πετρόχειλος ήταν στο προεκλογικό σποτάκι των νεοναζί. Γιατί δηλ να μην αξιοποιηθούν και τα υπόλοιπα μέλη από τους «The Κόπανοι»;

Ας επιστρέψουμε όμως στον πρωτοσέλιδο τίτλο και τις πολιτικές του προεκτάσεις. Όπως γίνεται φανερό, ακόμα κι από μια φιλοκυβερνητική προσέγγιση, το βασικό ζητούμενο για την «ελληνική πλευρά» δεν είναι να μείνουν απαραβίαστες οι περίφημες, περήφανες κόκκινες γραμμές, που από πάγια τακτική του σφου κουβέλη, έχουν γίνει σημαία (παντιέρα ρόσα) της κυβέρνησης. Αλλά να μαλακώσει λίγο το μίγμα, για να μπορέσει να περάσει (είδες τι παθαίνει το «no pasaran» με λίγη δημιουργική ασάφεια); Με άλλα λόγια, η διαπραγμάτευση δεν αφορά αυτό καθαυτό το (τελείως ακατάλληλο για ανηλίκους και ευαίσθητα, λαϊκά στρώματα) πρόγραμμα και την ολοκλήρωση ή επέκτασή του, που θεωρείται λίγο-πολύ δεδομένη. Αλλά την ποσότητα βαζελίνης και διάφορων καταπραϋντικών που θα το συνοδεύει, για να μην πονέσει.

Θα μου πεις βέβαια ότι και πάλι, αυτό είναι προτιμότερο από τους άλλους, τους προηγούμενους που μας πρότειναν να στηθούμε ούτως ή άλλως από μόνοι μας, ώστε να χαλαρώσουμε και να το απολαύσουμε. Εξάλλου όλοι λένε (ο μπάμπης ο σουγιάς, ο γιάννης ο πεταλούδας κι ο γιάννης ο πρετεντέρης) πως κάποιες μεταρρυθμίσεις (έτσι το λέμε τώρα) του μνημονίου, που δεν ανήκουν στο τοξικό κομμάτι του, θα έπρεπε να τις πάρουμε και να τις προωθήσουμε, ακόμα κι αν δε μας είχαν επιβληθεί απέξω. Αλλά το θέμα δεν είναι το μικρότερο κακό, που θα μπει στα σκέλια μας, έτσι και αλλιώς, εφόσον είναι (λιγότερο ή περισσότερο) σκληρό. Το θέμα είναι να χτυπηθούνε οι αυταπάτες για εύκολες κι ανώδυνες λύσεις, με βαζελίνη ή χωρίς.

Στους καιρούς της έντονης δημιουργικής ασάφειας, χρειάζεται να καταφεύγουμε πολλές φορές στα κείμενα των κλασικών και τους δίσκους του χάρρυ κλυνν, για να μας λυθούν οι απορίες από την καστασταλαγμένη σοφία τους.

Τα μέτρα περί δακτυλίου

Θα ήτανε προσωρινά

Σου το ‘παν την 1^η Απριλίου

Κι εσύ τους πίστεψες, ΜΑΛΑΚΑ

Πιο μαλακά,

Κι εσύ τους πίστεψες πιο μαλακά.

Αντικαθιστούμε το «περί δακτυλίου», με «περί μνημονίου» κι όλα τα άλλα μένουν ως έχουν. Με μόνη βασική διαφορά πως ο χαρούλης έχει πεθάνει προ πολλού και το καλλιτεχνικό του πτώμα ξεστομίζει τη μία χοντράδα πίσω από την άλλη, χαλώντας την υστεροφημία του.

Η πιο ενδιαφέρουσα σημειολογική πτυχή πάντως είναι πως κανείς δεν ενδιαφέρεται να ρωτήσει πόσο σκληρή είναι η στάση της ελληνικής κυβέρνησης, που θεωρείται προφανώς δεδομένη και διαλλακτική –η πασοκική της αλαζονεία βγαίνει κυρίως όταν έχουν να αντιμετωπίσουν σε πάνελ εκπροσώπους του κουκουέ. Αλλά για να μη γέρνει μονόπατα το έργο και ψυλλιαστούν όλοι πού το πάει, χρειάζεται μια προσθήκη, ο ρόλος του ατσάλινου (για να παραπέμπει στο «σταλινικός») λαφαζάνη, που η τρόικα δεν τον λυγά, κι είναι πολύ σκληρός για να λυγίσει κι απειλεί πως θα τα ανατρέψει όλα κι είναι ο φόβος κι ο τρόμος των αγορών. Λες τελικά αυτός να ‘ναι η πραγματική μετενσάρκωση του γουίλις;

-Μπρους; Μπρους;

Μα τι άλλο περιμένει όμως για να φύγει από την ενδοτική κυβέρνηση; Να πέσει ο Κυνόδοντάς του;

-Μπρους; Μπρους;

Δε στα εξηγώ καλά, δε σου τα λέω ωραία;

Το θέμα της σημερινής ανάρτησης έχει να κάνει κατά μία έννοια με την εκλαΐκευση. Που το είχε πιάσει πολύ καλά ο χάρρυ κλυνν, προτού χάσει τη σοβαρότητα και το χιούμορ του (γιατί αυτά τα δύο πάνε συνήθως μαζί, σα διαλεκτική ενότητα), στην περίφημη σκηνή με τον τραμπάκουλα, τον κομματικό ινστρούκτορα (τζούμας) και το μικρό κατεβατό που βοηθούσε τις ευρείες μάζες να τα πιάσουν όλα στουπόγαλο και κοσμεί εδώ και χρόνια την αριστερή στήλη του μπλοκ. Και ο μη αστικός μύθος λέει ότι κάποτε μια μικρή σφισσα, πλέρια ανυποψίαστη για την ταινία και την πάλη των τάξεων που παραμένει ιστορικά αδικαίωτη, βρέθκε αντιμέτωπη με το παραπάνω τσιτάτο κι επειδή (ήξερε πως) δεν υπάρχει κάστρο άπαρτο για τους μπολσεβίκους, πήγε να το σχολιάσει στα σοβαρά, κουτσά-στραβά με όσα εφόδια είχε, κερδίζοντας την χλεύη του συνομιλητή της και μία θέση στο προλεκάλτ πάνθεον, ως τίμια προλετάρια.

Αντίστοιχη είναι κι η μεταγενέστερη σατιρική προσέγγιση του ζαραλίκου πχ για τον ευρωμονόδρομο της λυκοσυμμαχίας κι άλλες τέτοιες φρασούλες-σιδηρόδρομος, δυο λέξεις-οκτώ νοήματα, κατά το «πέντε κόμματα-δύο πολιτικές», που διαλύουν το μυαλό του μέσου ακροατή, ιδίως αν έχει πιει δυο μπύρες και χαλαρώνει. Εξάλλου εδώ δεν μπορεί να συλλάβει πολύ πιο απλά πράγματα, όπως το δούλεμα το 70-30% για το ατοξικό μνημόνιο (που θα μας οδηγήσει στην ατοξική κοινωνία). Πού να μπλέκει τώρα με τέτοιες έννοιες. Λοβοτομή...

Το πρόβλημα της εκλαΐκευσης είναι πάντως πιο σύνθετο κι αφορά, κατά τη γνώμη μου, εξίσου πομπό και δέκτη. Αφενός γιατί η μορφή συμβαδίζει το περιεχόμενο κι όταν κάποιος καταφεύγει συχνά και από σύστημα στην ασφάλεια των ξερών κλισέ και των κούφιων φράσεων, αυτό δεν είναι άσχετο από το βαθμό αφομοίωσης των όσων λέει και το γενικότερο στιλ δουλειάς του (κουτάκια, κτλ). Αφετέρου γιατί το θέμα δεν είναι μόνο να τα πούμε καλά κι ωραία στον άλλο για να του αρέσουν, αλλά να ελέγξουμε μετά πόσα κατάλαβε και τι του έχει μείνει. Εδώ όμως θα μας απασχολήσει μια πολύ συγκεκριμένη, ειδική πτυχή του ζητήματος, από την οποία πήραμε μια πρόγευση και πιο πάνω, με την υπογραμμισμένη λέξη: πλέρια.

Μια χτυπητή περίπτωση φορμαλισμού είναι η εμμονή στους τύπους και τα λεκτικά δάνεια από την παλιά, λαϊκή ορολογία (που σήμερα είναι ως επί το πλείστον αδόκιμη και σε αχρησία) χωρίς πάντως να υιοθετεί αυτομάτως και το γνήσια λαϊκό ύφος των αναλύσεων και των αγκιτατόρων της εποχής. Κι όσο ωραίο ή ταιριαστό μπορεί να είναι να διαβάζεις στα κατάλληλα συμφραζόμενα για «θυελλώδικα χειροκροτήματα» στο σύντροφο με το μουστάκι πχ, άλλο τόσο προλεκάλτ (και στα όρια του γραφικού) μοιάζει να ακούς ένα σύγχρονο νέο να μιλάει πχ για τη δουλειά της οργάνωσης στα σχολειά (ο τόνος στο άλφα) και την πλέρια συμφωνία των μαθητών με τις θέσεις μας, τα συνθήματά μας, κτλ. Και αν δεν είναι προφορικός αλλά γραπτός λόγος, προκύπτει ζήτημα και με την ορθογραφία της δουλειάς, που στον κομματικό τύπο συναντάται συνήθως με «ι», πιθανότατα για να ξεχωρίζει (από κάθε άποψη) από τη (μισθωτή) δουλεία και τα ομιλούντα εργαλεία, όπως χαρακτήριζε ο αριστοτέλης τους δούλους της εποχής του.

Για να το θέσουμε διαφορετικά, με ένα επίκαιρο παράδειγμα. Αν ο γιάννης κορδάτος γράφει το όνομά του με ένα νι, το κάνει στα πλαίσια ενός μαχόμενου δημοτικισμού, που προσπαθούσε να απλοποιήσει τη γλώσσα και τη γραφή της, για να γίνει προσιτή στο λαό που τη μιλάει (κι επικράτησε τελικά, αλλά όχι πλέρια). Όταν όμως το κάνει ο βαρουφάκης, είναι κατά βάση ένα ψώνιο με υπερτροφικό εγώ, που θέλει να ξεχωρίζει. Μετά από το θεό (αν υπάρχει) ο γιάνης, άντε και ο σόιμπλε –που μόνο αυτός σε όλη την ευρωζώνη στέκει στο δικό του επίπεδο.

Παρακάτω λοιπόν καταγράφονται κάποιες χαρακτηριστικές περιπτώσεις, που απέχουν πολύ από το να αποτελούν έναν εξαντλητικό κατάλογο, αλλά μπορούν να εμπλουτιστούν και με προτάσεις της βάσης του μπλοκ και των σφων αναγνωστών.

Μετά από τη δουλειά (που κάνει τους άντρες) (και τους κομμουνιστές, όταν γράφεται με γιώτα), το πιο συνηθισμένο λαϊκό δάνειο είναι το «χτ» που αντικαθιστά το «λόγιο» «κτ». Και έχει επικρατήσει –κι ευτυχώς- σε λέξεις όπως το «χτύπημα», ο «παίχτης» και το «χτενίζω», χρησιμοποιείται κατά το δοκούν σε λέξεις όπως το «οχτώ» και η «αχτίδα», προτιμάται στο «χτίζω» αλλά όχι για τα «κτίρια» (που εμένα πάντως δε μου πάει το χέρι να τα γράψω με «ήτα»), ενώ έχει μείνει για ιστορικούς λόγους στο ρώσικο οχτώβρη αλλά και τα φύλλα του ριζοσπάστη εκείνου του μήνα. Φαίνεται υπερβολικό όμως σε πολλούς σφους, της δικής μου γενιάς τουλάχιστον, να διαβάζουν κείμενα με... «καταχτήσεις», «εχτιμήσεις», «εχτελέσεις», κοκ. Φαντάσου κιόλας σφε αναγνώστη, να έμπαινε καθ’ υπερβολήν παντού και πάντα: στα εχτρώματα, την αχτινογραφία, την αχτή, τα εχτάρια, την εχτόνωση και την εχτύπωση, το έχταχτο συνέδριο, κ.ά. τέτοια που είναι εχτός των αντοχών ενός σύγχρονου αυτιού.

{Σημειώνω παρενθετικά πως στα πλαίσια του δεξιού καλτ και της σάτιρας (λέμε τώρα) της αλλαγής –με τη βλαχοπούλου πχ να κάνει τη «σιδηρά κυρία» και να καταγγέλλει τα κακώς κείμενα- υπάρχει και το βιντεοσκουπίδι με τίτλο «πρασινοφρουρός», όπου οι υπάλληλοι ενός υπουργείου προετοιμάζονται για την υποδοχή του νέου πράσινου επικεφαλής του, προσέχοντας ακόμα και τις λέξεις που χρησιμοποιούν, για να μην τους προδώσει η καθαρεύουσα:

-Δε θα λες «σαφώς». Σαφά, σαφά, έτσι είναι τώρα το σωστό.}

Υπάρχουν επίσης φράσεις όπως το «νύχι-κρέας», που είναι σήμα κατατεθέν, και ας κάνει πολύ κόσμο να ανατριχιάζει, για τα «ποδάρια» που αποκτά η οργάνωση στους χώρουςλ δουλ(ε)ιάς, τις εξορμήσεις στα σχολειά και τους καφενέδες. Ενώ δε θα ξεχάσω ποτέ μια σφισσα του κομάντο, που δεν είχε όμως άμεση σχέση με τον χώρο, και του ζητούσε με νάζι (αχ!) να της πει πάλι για το προτσές, κάνοντας για πλάκα πως ανάβει..

Ίσως όμως η κορυφή του προλεκάλτ παγόβουνου να είναι οι κινήσεις που αντικειμενικά (κι ανεξάρτητα από τη θέλησή τους) ρίχνουν νερό στο μύλο της αντίδρασης, που έχει όμως πολλά ποδάρια κι έτσι μπορεί κανείς απλά να δίνει αέρα στα πανιά της, να αλείφει βούτυρο στο ψωμί της και να βάζει μπούκοβο στον κεφτέ της –όπως έγραφε σε ένα παλιό του αφιέρωμα το λαϊκό στρώμα, τον καιρό που δε βαριότανε.

Έχουν γίνει μάλιστα σε τέτοιο βαθμό κτήμα μας αυτές οι φράσεις, που μπορεί να τις βρει κανείς και σε τίτλους κομματιών του ριζοσπάστη, όπως αυτό από το φλεβάρη του 10’          :

ΑΛΕΙΦΕΙ ΤΟ ΒΟΥΤΥΡΟ Ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ

Κι υπάρχει, λέει η ρένα, και μια παρόμοια, καλτ αναφορά με μύξες, που την έκανε να σταματήσει να τρώει το πρωινό που ‘χε μπροστά της. Αλλά δε τη θυμόταν πολύ καλά, γι’ αυτό είπα να της δώσω λίγο χρόνο να το σκεφτεί και να το περάσει στα σχόλια, αν της ξανάρθει.

Στο ίδιο έργο θεατές;

Αναδημοσίευση από το ατέχνως

Αυτές τις μέρες είναι πολύ δημοφιλή στο διαδίκτυο διάφορα τεστάκια, που βοηθάνε τους αναποφάσιστους να επιλέξουν τι θα ψηφίσουν στις εκλογές και να κατατάξουν ιδεολογικά τους εαυτούς τους. Που αν ήταν δηλ να αποφασίσουν βάση ενός ερωτηματολογίου, θα μπορούσαν να διαλέξουν ως πιο ασφαλές κριτήριο το γούστο τους στις ταινίες.

Αν σου αρέσουν δηλ τα θρίλερ με καταστροφές κι εσχατολογία, για τον Γκοτζίλα, τον Αρμαγεδδώνα και τη συντέλεια του κόσμου, αναμφίβολα θα έχεις εκτιμήσει την προεκλογική καμπάνια της Νέας Δημοκρατίας. Αν πάλι σου αρέσουν «της Ελλάδος τα Παιδιά» (αγνοώντας ότι ο σμήναρχος Κάκαλος ψηφίζει ΔΗΜΑΡ) και το Top Gun με τον Κρουζ, ή παρωδίες του στιλ «Στραβοί πιλότοι σε F16» και «Μια τρελή-τρελή πτήση», σίγουρα θα σου έκανε κλικ το διαφημιστικό του ΠΑΣΟΚ, που κρατάει ψηλά την ευθύνη και τον πήχη της φαιδρότητας. (Γηπεδική παρένθεση: «ρε Μπιν Λάντεν, τι να κάνω, που δεν ξέρω να οδηγώ αεροπλάνο, στην Τρικούπη να το ρίξω…»).

Ο Χρυσαυγίτης μέσα σου, θα έχει μια σαφή προτίμηση σε επικά και αρχαιοελληνικά θέματα (πχ σαν τους «300», όχι όμως και για τον Αλέξανδρο του Στόουν, γιατί άφηνε κάποια υπονοούμενα για τον ανδρισμό του στρατηλάτη) και στις βιντεοταινίες του 80’ με τον Πετρόχειλο. Η βλακεία βρίσκεται στους φασίστες. Γκέγκε;
Υπάρχει όμως ισχυρός ανταγωνισμός από την Τελεία του Τόλια του Γκλέτσου, που θα πιάνει πιο πολύ το «σινεφίλ» κοινό των Σταλόνε, Βαν Νταμ και Σβαρτσενέγκερ (γιατί δηλ να γίνει κυβερνήτης ο Κόναν ο βάρβαρος κι όχι ο μπάτσος του Τμήματος Ηθών;). Ή επί το ελληνικότερο, όσους λιώνουν στο YouTube τη σκηνή με το ζεϊμπέκικο του Νίκου Κούρκουλου στο «Ορατότης Μηδέν».

Το Ποτάμι πάλι, σαν κακέκτυπο της διαφήμισης του Lost, παραπέμπει εξ ορισμού σε πιο τηλεοπτικά πρότυπα και στο είδος των stand-up κωμικών, που με τόση επιτυχία αντιγράφει ο Σταύρος Θεοδωράκης στις ομιλίες του.
Ενώ το ειδικό κοινό των αισθησιακών ταινιών έχει μια ευρεία γκάμα επιλογών μεταξύ ποικίλων πολιτικών αναφορών: συγκαλυμμένη παιδοφιλία σε προεκλογικά σποτάκια, πρωθυπουργικό σεξ απίλ και γνώση για την πιο κατάλληλη ώρα για ερωτική συνεύρεση, αλλά και «αριστερές» προτροπές για το μεγάλο πήδημα από τη Ρόδο, με τη διακριτική παρουσία και στήριξη του Κώστα Γκουσγκούνη.

Οι φίλοι των νερόβραστων ρομαντικών κομεντί και της επιστημονικής φαντασίας (ριζοσπαστική αλλαγή εντός ΝΑΤΟ και ΕΕ), θα βρούνε σίγουρα κάποια ελκυστικά στοιχεία στον πολιτικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ. «Κουλτούρα να φύγουνε», όπως θα έλεγε κι ο Χάρρυ Κλυνν, που παραλίγο να βρεθεί στους συνδυασμούς της Κουμουνδούρου. Οι απαιτητικοί θεατές της πιο βαριάς κουλτούρας (να φύγουμε) με τα ντεμέκ υψηλά νοήματα, που μένουν άπιαστα για το ευρύ κοινό (όπως το όριο του 3% για τη ΔΗΜΑΡ), πιθανότατα θα ενθουσιάζονται με τις πολιτικές ομιλίες του Φώτη Κουβέλη, που νανουρίζουν γλυκά τους άλλους αδαείς στην αίθουσα.

Το κόλλημα με τα αριστουργήματα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού και τα ρετρό, παραδοσιακά σινεμαδάκια που τα προβάλλουν, οδηγεί σχεδόν αυτονόητα στη στήριξη του ΚΚΕ –άντε βαριά και της συνεργασίας του μ-λ ρεύματος, για όσους… παρεκκλίνουν.
Ενώ το δόγμα 95’ με το επιτηδευμένο τρέμουλο στα πλάνα κι οι άσημοι, εναλλακτικοί σκηνοθέτες, παραπέμπουν ευθέως σε εξωκοινοβουλευτικές δυνάμεις, με μικρή απήχηση αλλά φανατικό κοινό.

Το θέμα βέβαια είναι πως κανένα ανόητο τεστάκι, με δύο άξονες (αριστερά-δεξιά, φιλελευθερισμός-ολοκληρωτισμός) δεν πρόκειται να σου βρει τις πολιτικές σου συντεταγμένες, αν εσύ δεν ξέρεις τι σου γίνεται. Και το ζητούμενο είναι να μη μείνουμε παθητικοί θεατές στον καναπέ, με ποπ-κορν και αστικό πατατάκι, γιατί οι κρατούντες μας θέλουν μονοδιάστατους ανθρώπους, με δισδιάστατη συνείδηση που χωράει σε απλοϊκά πινακάκια, και προσπαθούν να μας χρυσώσουν το χάπι με 3D γυαλιά και φτηνά θεάματα που να καλύπτουν την έλλειψη άρτου.

Το κοινό πρέπει να τα ψαχουλεύεται τα «υψηλά περί τέχνη νόηματα» και να εμβαθύνει: τι θέλει να μας πει ο ποιητής; Γιατί να κλαίει το μωρό αφού φοράει πάνα; Και γιατί τόσος ζήλος να τον.. «βοηθήσουν να ψηφίσει» και να τον κατευθύνουν εντέχνως (κι όχι ατέχνως) σε στάσιμα, ρηχά νερά;
Γιατί αν τελικά δεν τα ψαχουλευτεί και δεν αφήσει τον καναπέ, θα είμαστε για άλλη μια φοράστο ίδιο έργο θεατές.

Προσωπικά

Σε αυτές τις εκλογές –και όχι μόνο- το κουκουέ φαίνεται να είναι το κόμμα με το λιγότερο πατατάκι, χωρίς συγκινήσεις, ίντριγκες, μεταγραφικά πάθη και συντροφικά μαλλιοτραβήγματα στη βάση αρχών πάντοτε. Με δυο λόγια είναι τελείως αδιάφορο για το μέσο «φιλοθεάμον» κοινό που διψάει για αίμα, σπέρμα και λίγη πολιτική σαπουνόπερα.

Χτες παρουσιάστηκαν τα ψηφοδέλτια του κόμματος ανά την επικράτεια, χωρίς ιδιαίτερα ταρατατζούμ κι εκπλήξεις. Υπάρχει μια σχετική ανανέωση στις λίστες, σε συνδυασμό με την απαραίτητη πείρα κάποιων παλιότερων στελεχών, όπως πχ η αλέκα. Που δεν αποστρατεύεται τελικά, όπως είχα λανθασμένα υποθέσει βλέποντας ζωγραφισμένη τη θανάσιμη ανία στο πρόσωπό της κατά την τελευταία ψηφοφορία-πανηγυράκι, πριν τη διάλυση της βουλής. Αλλά παραμένει μάχιμη και αξιοποιείται και σε αυτό το πόστο, πέρα από τις άλλες θέσεις από τις οποίες μπορεί να κληθεί να προσφέρει.

Κανείς δε θα μπορέσει να βρει σταριλίκι, προσωπικές φιλοδοξίες και καριερίστες μεταξύ των υποψήφιων του κουκουέ. Ελάχιστοι είναι οι συνεργαζόμενοι που τυπώνουν δικά τους προεκλογικά φυλλάδια και κάνουν προσωπική καμπάνια. Αλλά κανείς δε βάζει τη δική του εκλογή πάνω από την ψήφο στο κόμμα και τη στήριξη της πολιτικής του. Όσοι θέλουν αξιώματα κι οφίτσια, όσοι επιδιώκουν να εξαργυρώσουν το όνομά τους και τη δημοφιλία τους, έχουν φροντίσει να βρουν θέση σε άλλα κόμματα, που λειτουργούν σαν (προ)εκλογικοί μηχανισμοί κι όχι ως πολιτικοί οργανισμοί αρχών.

Είναι χαρακτηριστική η σεμνή στάση όσων διάσημων (καλλιτεχνών ή άλλων γνωστών, καταξιωμένων στον χώρο τους προσωπικοτήτων) στηρίζουν το κόμμα και συμμετέχουν στα ψηφοδέλτιά του. Η γερασιμίδου έγινε άθελά της θέμα, γιατί αρνείται τα βουλευτικά της προνόμια και χρησιμοποιεί σαν.. κοινή θνητή τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Η κανέλλη έκανε την πιο δύσκολη επιλογή, για την οποία δεν κερδίζει τίποτα άλλο πέρα από την χλεύη της αστικής κοινωνίας στην οποία μεγάλωσε κι ανατράφηκε. Η καφαντάρη «όργωσε» τα προηγούμενα χρόνια το αιγαίο, είτε ως υποψήφια βουλευτής είτε ως υποψήφια περιφερειάρχης, και τώρα μπαίνει στην α’ αθήνας, χωρίς ιδιαίτερες πιθανότητες να εκλεγεί, πίσω από την κανέλλη, που παίρνει πάντα με διαφορά την πρώτη θέση.

Ο κώστας πετρόπουλος μπαίνει σε μια μη εκλόγιμη θέση στο επικρατείας και χτες στην παρουσίαση είπε ότι έχει συνηθίσει τους δύσκολους αγώνες κι έχει μάθει να παλεύει με μικρομεσαίες ομάδες –αν και κατά βάθος η δική μας είναι η μεγαλύτερη και έχει την πιο βαριά φανέλα. Ο λεάνης μπαίνει για δεύτερη συνεχή φορά σε δικό μας ψηφοδέλτιο (μετά τον περασμένο μάη) και μας προσφέρει αφιλοκερδώς απρόσμενη προβολή από τη συχνότητα του σπορ φμ –και όχι μόνο στην προεκλογική περίοδο, όπως θα θυμούνται ίσως όσοι έτυχε να ακούνε το σταθμό το σεπτέμβρη, την περίοδο του φεστιβάλ. Ο μαργαρίτης μπαίνει υποψήφιος και τρέχει αδιαμαρτύρητα όπου του ζητηθεί (εθνικές εκλογές, ευρωεκλογές, πρυτανικές, εκδηλώσεις, κτλ) χωρίς να έχει εκλεγεί ποτέ κάπου. Ο ορκόπουλος ανέβηκε στο βήμα κάπως συγκινημένος και φαινόταν η αμηχανία του, γιατί συνήθως επί σκηνής έχει απέναντί του σκοτάδι, ενώ χτες έβλεπε γύρω του πρόσωπα φωτεινά και ταξικά. Κρίσιμη λεπτομέρεια: ούτε αυτός τοποθετήθηκε σε εκλόγιμη θέση.

Καθένας βάζει το δικό του λιθαράκι σε κάθε μάχη και το δικό του όνομα πλάι στα υπόλοιπα, σεμνή υπογραφή του λαού μας στις λεωφόρους του μέλλοντος, όπως λέει ο ποιητής. Κι αυτή είναι μια πρόχειρη, ενδεικτική λίστα με πρόσωπα, που τα αναφέρω απλώς γιατί δεν είχαν ανάγκη το κόμμα για να κερδίσουν προβολή και δεν περιμένουν κάποια προσωπική ανταμοιβή. Σεμνές υπογραφές πλάι σε άλλες, που δεν είναι διάσημες με τηλεοπτικούς όρους, αλλά είναι γνωστοί στον κλάδο τους, στους συναδέλφους τους, αναδεικνύονται στους χώρους δουλειάς, από το εργατικό κίνημα. Καμία σχέση δηλ με όσα γίνονται στα υπόλοιπα κόμματα και τα πολιτικάντικα προεκλογικά παζάρια για την κατάρτιση των ψηφοδελτίων τους. Τόσα δίνω πόσα θες, στα λαδάδικα πουλάνε αυτό που θες.

Μία απλή σύγκριση με τα δεδομένα που επικρατούν σε άλλους χώρους, σε όλο το (μικρο)αστικό πολιτικό φάσμα, είναι καταλυτική.

Η στανίση πηγαίνει στην τελεία για να χτίσουν το κόμμα των ενωμένων celebrities. Ο παντελίδης ακούγεται πως μπορεί να βρει χώρο έκφρασης για τις πολιτικές του ανησυχίες στη νδ. Η γκερέκου απέκτησε πιο ελαστικές αρχές, για να καταλήξει κι αυτή στη νδ, σκεπτόμενη με ποιο κόμμα θα έχει καλύτερες προοπτικές επανεκλογής για να συνεχίσει να προσφέρει στον τόπο. Η ανταρσυα διαψεύδει το ενδεχόμενο συνεργασίας με τη ρέιτσελ (που είναι σταρ για τα δικά της δεδομένα) και επικαλείται την τακτική της, που απορρίπτει –λέει- τις πολιτικάντικες, εκλογικίστικες συμμαχίες. Προφανώς ο αλέκος ήρθε για να μείνει, γι’ αυτό και δεν περιλαμβάνεται σε αυτή την κατηγορία –σε αντίθεση με ό,τι μπορεί να σκέφτεται πικρόχολα κάποιος σφος αναγνώστης ή η κε του μπλοκ.

Κι ο σύριζα μπορεί να απέτυχε να ψήσει το λαζόπουλο στις περσινές ευρωεκλογές, αλλά βρήκε στήριγμα για την α’ θεσσαλονίκης στον χάρρυ κλυνν. Που κατέβαινε τα προηγούμενα χρόνια υποψήφιος δήμαρχος καλαμαριάς, με στήριξη νδ σε ένα κατά βάση αντι-πασόκ ψηφοδέλτιο, αλλά τώρα υποκύπτει στην πολιτική γοητεία του σύγχρονου πασόκ της νέας εποχής.

Όλα μάλλον ξεκίνησαν από εκείνη τη θρυλική σκηνή του τραμπάκουλα με τον ινστρούκτορα, που απαιτούσε να μάθει αν ο συνομιλητής του είναι αναθεωρητής. Ο τραμπάκουλας δεν καταλάβαινε γρι και κατέληξε στην τύχη: όχι παιδάκι μου, έναν είχαμε, τον πήρανε χτες. Αλλά με τον καιρό παίζει να κατάλαβε τι εστί: Α-ΝΑ-ΘΕ-Ω-ΡΗ-ΤΗΣ. Είστε ή δεν είστε; Κι αποφάσισε ότι είναι.
Οπότε αναμένουμε οσονούπω να βγει κάτι αντίστοιχο με εκείνο το ειρωνικό τραγουδάκι για τις βάσεις που μένουν που φεύγουν. Κολλάμε το μνημόνιο που σκίζεται, και το καταγγέλλουμε. Και κάτω η τρόικα που μένει που φεύγει..

Μήπως όμως όλα αυτά συμβαίνουν γιατί οι κομμουνιστές ρέπουν προς.. ολοκληρωτικές λογικές που καταπιέζουν την ατομικότητα και διατυμπανίζουν ανοιχτά σε όλους τους τόνους ότι τα πρόσωπα δεν έχουν σημασία (κι ας μας κατηγορούσαν για προσωπολατρία); Κι ότι η ιστορία βρίσκει κάθε φορά εκείνο το πρόσωπο που θα εκφράσει τις ανάγκες της «σιδερένιας κι απρόσωπης» κοινωνικής νομοτέλειας;

Ή μήπως στην πραγματικότητα συμβαίνει το ακριβώς αντίστροφο; Ότι δηλ κάποια αστικά ρετάλια βάζουν πάνω απ’ όλα το τομάρι τους –εις οιωνός άριστος, αμύνεσθαι περί πάρτης- και περιμένουν να βρουν κάθε φορά, με τακτική κι ιδεολογική ευελιξία μύξας, το κόμμα-ψηφοδέλτιο, που θα κληθεί να εκφράσει την... κοινωνική αναγκαιότητα της εκλογής τους, για να μην χάσουν τη μαρμίτα με το μέλι.

Μη λες ονόματα

Πιάνοντας το νήμα από εκεί που το αφήσαμε σε μια πρόσφατη ανάρτηση για τον καλλιτεχνικό θάνατο του χάρρυ κλυνν, η επικαιρότητα των τελευταίων ημερών μου θύμισε συνειρμικά μια μίξη με ραπ στοιχεία κι ατάκες από το δίσκο «ραντεβού με την εισαγγελία», που αποδομεί την κλασική παπανδρεϊκή φράση για το «ραντεβού με την ιστορία» (που μας έστησε και μάταια την περιμέναμε) κι είναι το αποκορύφωμα της σάτιρας της αλλαγής και του πασόκ που αγάπησαν οι μισοί (και παραπάνω) έλληνες (ακόμα και κάποιοι «ντούροι πολέμιοί» του, σαν τον κοτζιά και τον ανδρουλάκη)

Με τον καιρό στον χαρούλη έμεινε μόνο με τη δύναμη της συνήθειας το αντιπασοκικό μένος, έχασε όμως όλα τα υπόλοιπα, να είναι δηλ κομμουνιστής και αστείος, ιδιότητες που συνδέονται διαλεκτικά στην πολιτική σάτιρα, παρά το δημοφιλή αστικό μύθο, που ισχυρίζεται το αντίθετο. Σκέψου όμως σφε αναγνώστη πόσο επίκαιροι (ξανα)γίνονται αυτοί οι στίχοι με το καινούριο πασόκ και την προθυμία του δραγασάκη να πει ονόματα και να κατονομάσει τα συμφέροντα που διαπλέκονται με την κυβέρνηση –αλλά όχι τώρα, γιατί δεν είναι έτοιμος.

Κάτι σαν το πρόγραμμα του σύριζα, που υπόσχεται λύ(τρω)ση εδώ και τώρα, αλλά περιμένει τις συνθήκες να ωριμάσουν για κάτι περισσότερο και δεν είναι άμεσα υλοποιήσιμο πχ σε ορίζοντα (των πρώτων) εκατό ημερών –που είναι αγαπημένο κλισέ, σαν τα τελευταία εκατό δευτερόλεπτα στο μπάσκετ, όταν θέλει ο δημοσιογράφος να δημιουργήσει δραματική ατμόσφαιρα.

Φαντάσου τώρα σφε αναγνώστη πόσο γελοία θα φαινόταν μια αντίστοιχη διαδικασία στα καθ’ ημάς. Την πρώτη μέρα θα ψηφιστεί το διάταγμα για τη γη και την ειρήνη. Την πεντηκοστή το νέο σοβιετικό σύνταγμα, η κολεκτιβοποίηση θα ξεκινήσει την εκατοστή πρώτη μέρα, για να μην τρομάξουν τα σύμμαχα αγροτικά στρώματα, ενώ ο κομμουνισμός θα έρθει (με διάταγμα και ψηφοφορία) εντός εικοσαετίας, κατά τας ρεβιζιονιστικάς γραφάς του νικήτα.

Από την άλλη, η ταχύτατη σοσιαλδημοκρατική μετάλλαξη του οπορτουνιστικού χώρου είναι τόσο εντυπωσιακή, που αποτυπώνεται στους πολιτικούς του στόχους και δεν περιορίζεται απλά σε μια εκδοχή της θεωρίας των σταδίων (με μετριοπαθή χαρακτηριστικά ή «ριζοσπαστικό», μεταβατικό χαρακτήρα)· αλλά εξελίσσεται σε μια σταδιοποίηση των σταδίων και την περαιτέρω σταδιοποίηση της σταδιοποίησης (κατά το περιβόητο σχήμα του κύρκου για την «αλλαγή της αλλαγής»), που χωρίζεται σε διάφορες φάσεις, βαθμίδες και περιόδους. Και δεν πρέπει να είμαστε μαξιμαλισταί και να βιαζόμαστε, γιατί η ιστορία θέτει μπροστά μας μόνο εκείνα τα καθήκοντα που μπορούν να λυθούν, όπως μας θύμισε ο δραγασάκης στην ίδια ομιλία του στη βουλή. Και δεν μπορούμε να τη βιάζουμε με.. πραξικοπήματα τύπου οκτωβριανής επανάστασης –όπως έλεγαν οι πολιτικοί πρόγονοι του δραγασάκη. Γιατί ως γνωστόν ο σοσιαλισμός είναι αναγκαίος μα ανεπίκαιρος, δεν έχει τεθεί ακόμα μπροστά μας ως καθήκον και θα ξαναγίνει της μόδας μόνο όταν θα πλησιάζει η δευτέρα παρουσία. Ο καιρός γαρ μακρύς…

Ο δραγασάκης λοιπόν μπορεί να μην είναι έτοιμος να πει ονόματα, όμως η άλλη πλευρά (ή μάλλον λωρίδα) του ευρωμονόδρομου ένιωσε έτοιμη να σηκώσει το γάντι και να συνετίσει το σύριζα, θυμίζοντάς του πως μπορεί να τον πληρώσει με το ίδιο νόμισμα. Κι αφού έμειναν στον αέρα να πλανώνται (σα φάντασμα πάνω από την ευρώπη) τα υπονοούμενα για τον κωνσταντόπουλο και τον αλαφούζο, ήρθαν οι… αντισυστημικές δηλώσεις της ποπολάρας γαδα (γιάννα αγγελοπούλου δασκαλάκη – αριστερή) κι η συντονισμένη αξιοποίησή τους από τις ναυαρχίδες του αστικού τύπου στα χτεσινά κυριακάτικα φύλλα τους. Και ποιο είναι το αήττητο συμπέρασμα που έβγαλαν κάποιοι από αυτό; Ότι το σύστημα χτυπάει το σύριζα!

Έτσι είναι, αν έτσι νομίζουνε. Εξάλλου αυτό που έχει σημασία δεν είναι η ουσία, αλλά το φαίνεσθαι. Τι σημασία έχει που ο σύριζα ακυρώνει ακόμα κι αυτό το πρόγραμμά του (πχ την κρατικοποίηση των τραπεζών, που δεν έβγαινε ούτως ή άλλως έξω από το κυρίαρχο πλαίσιο) για να ευθυγραμμιστεί πλήρως με τη θέληση των μονοπωλίων; Ή αν η δούρου τα βρίσκει (και) με το μελισσανίδη (αφού πρώτα είχε συναντηθεί τυχαία με το μαρινάκη) για το γήπεδο της αεκ και εφαρμόζει τον προϋπολογισμό του σγουρού; Το θέμα είναι να φαίνεται αριστερός ο σύριζα, επειδή το στοχοποιούν κάποια αστικά μέσα και ο φόρτσα αντίδραση φορτσάκης, που θέλει ιδιωτικούς σεκιουριτάδες στα πανεπιστήμια, και να κερδίζει παράσημα και επικοινωνικαούς πόντους.

Είναι κάπως σαν την αγορά εργασίας, όπου οι μισοί και παραπάνω νέοι βλέπουν να λιώνουν τα νιάτα τους στην ανεργία, αλλά όταν καλούνται σε μια επαγγελματική συνέντευξη, πρέπει να παρουσιάσουν ένα γεμάτο και γαμάτο βιογραφικό, όπου να φαίνεται πως είναι πολύ δραστήριοι (γιατί αλλιώς είναι άχρηστοι) και ότι έχουν κάνει ένα σωρό εκπληκτικά πράγματα.

Ποια είναι στην πραγματικότητα η σχέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης με τα μεγάλα μονοπώλια που κυριαρχούν στην ελληνική αγορά και πόσο έχουν τρομάξει αυτά από το ενδεχόμενο (εν)αλλαγής στην κυβερνητική φρουρά; Υπάρχει μια πολύ διδακτική ιστορία από τις παραμονές των εκλογών του 81’ με μια σύσκεψη κορυφής πολιτικών και οικονομικών παραγόντων (νομίζω πως έγινε στην αμερικάνικη πρεσβεία, αλλά μπορεί να με ξεγελά εντελώς η μνήμη μου) εν όψει της βέβαιης επικείμενης εκλογικής επικράτησης του πασόκ, όπου συμφωνήθηκε πως εφόσον παραμείνουν αμετακίνητες κάποιες σταθερές στην εξωτερική πολιτική, δεν υπάρχει κανείς σοβαρός λόγος ανησυχίας.

Το πιο ενδιαφέρον είναι πως αυτή την ιστορία την είχε θυμίσει στο κοινό του, ανήμερα των δεύτερων εκλογών του 12’ αν δεν κάνω λάθος, ο ψυχάρης στο κύριο άρθρο του βήματος, επισημαίνοντας τις εμφανείς αναλογίες του 81’ με τη σύγχρονη πολιτική συγκυρία (γιατί από οικονομικής άποψης είναι τελείως διαφορετική ως προς τη φάση ανάπτυξης του καπιταλισμού).

Επειδή όμως το θέμα έχει αρκετό ζουμί ακόμα για να στριμωχθεί σε ένα μικρό επίλογο, βάζουμε εδώ μια άνω τελεία, για να συνεχίσουμε –καλώς εχόντων των πραγμάτων- μες στη βδομάδα με το δεύτερο μέρος.