Η σούπα με τα μανιτάρια

Ο Τσερνισέφσκι το έθεσε, ο Βλαδίμηρος το απάντησε οργανωτικά στον καιρό του κι αυτό επανέρχεται αμείλικτο σε κρίσιμες καμπές: (και τώρα) τι να κάνουμε;

Τη σούπα με τα μανιτάρια, θα έλεγε ο σφος με τα μενίρ (Οβελίξ), παρά τις οπορτουνιστικές παρεκκλίσεις που ζητούσαν να τα σοτάρουμε, να τα κάνουμε ομελέτα και να τα κρατικοποιήσουμε. Αλλά πώς μπορείς να φτιάξεις ομελέτα αν δεν σπάσεις αυγά, ενάντια στο κράτος; Είναι τρελοί αυτοί οι δεξιοί αριστεριστές...

Ποταμός συνειρμών, αγριοκούλουμα -δε θέλω τα ψάρια τους, Αστερίξ-, χαρταετός, ο Κολιτσιδάκης στον ΟΦΗ, Όμιλος, σοβιετικός κυριούλης, η μπάλα στην κερκίδα, τα παιδιά η μόνη σου ελπίδα, ο σφος με το μουστάκι (χωρίς μενίρ), εκατομμύρια στον στίβο να παίζουν και 22 να βλέπουν σαν ασφαλίτες.

Με ποιο δικαίωμα λέτε τους προβοκάτορες ασφαλίτες; ρωτάνε στα ΜΚΔ για τους καπουτσίνους χούλιγκαν. Οκ, να τους λέμε τότε παρακρατικούς; -Μα δεν τους οργανώνει το κράτος. -Αλλά...; -Οι πρόεδροι των ΠΑΕ. Εφοπλιστές, λαθρέμποροι, μαφιόζοι και λοιπές ευγενείς τάξεις. -Σωστά, έχει τεράστια διαφορά...
Να παραφράσουμε και εκείνο το ρατσιστικό ανέκδοτο με την πόντια Εταίρα.
Γιατί αυτοκτόνησε ο τελευταίος Πόντιος προβοκάτορας; Έμαθε ότι οι άλλοι πληρώνονταν (από το κράτος).

Μα γιατί αναλώνεστε στην προβοκατορολογία; Κατά πρώτον, δεν το κάνουμε. Κατά δεύτερον, είδαμε ένα (παρα)κρατικό σχέδιο διάλυσης της μεγαλύτερης διαδήλωσης στα χρονικά της μεταπολίτευσης. Κι αν κάποιοι συμμετείχαν σε αυτό ως χρήσιμοι ηλίθιοι-συνεργοί ή ως εκτελεστικός βραχίονας, μικρή σημασία έχει -για όσους δεν έχουν ξεχάσει βασικές έννοιες, όπως παρακράτος και τι εστί αντικειμενική προβοκάτσια.

Είναι σαν τη άμιλλα Βέλγων και Γαλατών στο Αστερίξ, που πλακώνουν στις μπούφλες Ρωμαίους, για να αποδείξουν ποιος είναι πιο γενναίος, αλλά χρειάζονται μάρτυρες για τον Καίσαρα, οπότε πιάνουν από το αυτί κάποιον σακατεμένο λεγεωνάριο και του συστήνονται αναδρομικά.
-Εμείς είμαστε Βέλγοι. -Χαίρω πολύ...
Και στο επόμενο καρέ-λεγεώνα.
-Εμείς είμαστε Γαλάτες. -Γοητευμένος...

Αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα, όταν ξοδεύεις χρόνο και ενέργεια για να υπερασπιστείς το δικαίωμα του κάφρου στην εκτόνωση, δηλαδή τον «κινηματικό» αυνανισμό -τη μαλακία για να μην πολυλογούμε-, είναι ότι δε σου μένει φαιά ουσία να σκεφτείς πώς θα τους σταματήσεις ή τι είναι, τι θέλει και γιατί χρειάζεται η περιφρούρηση.

Η κυβέρνηση βλέπει, σαν τον Μάντη (Αστερίξ νο 8, το ξέρουν όλοι με αυτό), τα μελλούμενα στα εντόσθια: μακάρι να υπάρξουν βίντεο... θα γίνουν μεγάλα επεισόδια την Παρασκευή. Επειδή όμως εμείς δεν έχουμε τη μαγική γυάλα των δολοφόνων, η επόμενη μέρα μας βρίσκει αντιμέτωπους με το ερώτημα: και τώρα τι (να) κάνουμε;
-Τη σούπα με τα μανιτάρια...

Αλλά δεν υπάρχουν έτοιμες συνταγές για μανιταρόσουπες και την κουζίνα του μέλλοντος, οπότε χρειάζεται δημιουργική φαντασία και ευέλικτος αυτοσχεδιασμός, με βάση τα υλικά της συγκεκριμένης κατάστασης.
Ακολουθούν μερικές πρόχειρες σημειώσεις, εν είδει απάντησης-εισαγωγής.

Κάποιοι ζουν ακόμα στον απόηχο της Παρασκευής -και φυσιολογικά- αλλά δε γίνεται να τρεφόμαστε με αναμνήσεις. Άλλους τους πιάνει μεθεόρτια μελαγχολία χωρίς κίνημα, νιώθουν ένα είδος επιλόχειας κατάθλιψης -και ας είμαστε ακόμα στα κοιλοπονήματα κάτι νέου που είναι σε εμβρυακή κατάσταση και πασχίζει να γεννηθεί, χωρίς τερατογένεση, στην εποχή των τεράτων.

Εντάξει, δύσκολα θα δούμε ξανά τέτοιο πλήθος, τόσο πάθος, τόσο ευνοϊκές διαθέσεις -ακόμα και από μερίδες της εργοδοσίας και των ΜΜΕ, για τους δικούς τους λόγους. Αυτό δε σημαίνει πως δε θα υπάρξει συνέχεια. Τον ίδιο ακριβώς προβληματισμό μπορεί να είχαμε μετά την 26η Γενάρη ή μετά τις απεργίες της άνοιξης του ’23. Και τώρα τι;
Η συνέχεια δεν ήταν ευθύγραμμη, αλλά η δυναμική ήταν τέτοια που δίνει καρπούς μέχρι σήμερα. Κι αυτή η σπορά είναι το παν. Πόσους βρήκαμε πριν, πόσους θα βρούμε μετά (και στην απεργία, αλλά άντε να βρεθείς με τόσο κόσμο), τι δεσμούς χτίζουμε. Αφορμές να θρέψουν την οργή πάντα υπάρχουν, το βασικό είναι να της δώσουμε τρόπο.

Ρουφηξιά καφέ, βαριά τζούρα τσιγάρο, μεγάλη ανάσα, νταλγκάς, βαρυσήμαντο διάγγελμα στον διαδικτυακό καφενέ.
-Δεν υπάρχει αντιπολίτευση. Στρίψιμο μουστάκας. Άκου που σου λέω -επιχείρημα υπερατού, δε χάνει ποτέ.
Βλέμμα στο κενό, ο μπαρουτοκαπνισμένος Μήτσος παίρνει τη σκυτάλη, βροντοχτυπά τα ζάρια, τα πούλια, κόβει την τράπουλα και ράβει με το πληκτρολόγιο.
-Δεν υπάρχει Αριστερά. Πού είναι μωρέ; Τι κάνουν τόσο καιρό; Ο κόσμος βράζει και περιμένει...

Πολύ καλή ερώτηση, κ. μπαρουτοκαπνισμένε, ευχαριστώ που μου την κάνατε.
Αν μιλάμε για το ΚΚΕ, σημειώνουμε πρόχειρα τα εξής. Έχει καταθέσει δικό του πόρισμα με απόδοση συγκεκριμένων ευθυνών σε πολιτικά πρόσωπα. Έχει κάνει πρόταση να αλλάξει ο νόμος περί ευθύνης υπουργών. Και έχει βάλει το ζήτημα να αλλάξει ο τρόπος ανάδειξης των δικαστών, που διορίζονται από την κυβέρνηση. Με δυο λόγια, έχει βάλει συγκεκριμένα όσα ζητάν οι συγγενείς των θυμάτων για να μην υπάρξει συγκάλυψη του εγκλήματος.

Σε συνδικαλιστικό επίπεδο, οι δυνάμεις του έτρεξαν τον απεργιακό σχεδιασμό, πίεσαν τη ΓΣΕΕ να συρθεί πίσω από την απόφαση για την απεργία -που θα γινόταν είτε με είτε χωρίς τη σφραγίδα της-, οργάνωσαν την επιτυχία του αγώνα, εξορμούν μαζικά στους χώρους δουλειάς και έχουν βάλει νέες κινητοποιήσεις, αρχής γενομένης από αύριο.

Αρκούν όλα αυτά; Ποτέ δεν είναι αρκετά. Τι άλλο μπορεί να γίνει; Καλή ερώτηση, που δεν απαντιέται εύκολα -και σίγουρα όχι με ύφος παντογνώστη ή κουνώντας το δάχτυλο σε όσους τρέχουν πρωί-βράδυ. Μπορεί όμως να χρειάζεται κάτι πέρα απ’ τα καθιερωμένα -μαζί και συμπληρωματικά προς αυτά-, μια σειρά κινήσεων και πρωτοβουλιών σε διάφορα επίπεδα. Δεν έχω τίποτα συγκεκριμένο κατά νου, ίσως είναι ώρα όμως για νέες ιδέες -ακόμα και αν φαίνεται να μην έχουν τίποτα να προσφέρουν.

Ίσως πρέπει πχ να ανοίξει, τώρα αλλά και με ορίζοντα προοπτικής, πιο δυναμικά ένα μέτωπο ενάντια στην κρατική καταστολή. Τον αυταρχισμό, τις τρομοκρατικές προσαγωγές-συλλήψεις (όποιον και αν αφορούν, δικούς μας ή από άλλους χώρους), τον ρόλο των ΜΑΤ, τα χημικά, τη δολοφονική χρήση τους σε μια κατάμεστη πλατεία με άμαχο πληθυσμό. 

Μπορεί να διακινηθεί-αξιοποιηθεί ευρύτερα και ο οδηγός του Τμήματος Δικαιοσύνης και Λαϊκών Ελευθεριών για διαδηλωτές, νομικούς και μετανάστες -για τα δικαιώματά μας απέναντι στις αρχές και τα όργανα καταστολής. Αν και θυμάμαι ένα παλιό σχόλιο του Σχιζοφρενή Οικοδόμου με το Καδρόνι στο μπλοκ, που διηγούνταν μια σχετική εμπειρία. Είχε κάθε δικαίωμα να αρνηθεί να τον ψάξουν και αυτοί το «δικαίωμα» να τον πάνε εκδικητικά στο τμήμα για... «εξακρίβωση στοιχείων». Στο τέλος προφανώς τον άφησαν και προσφέρθηκαν να τον πάνε σπίτι -γιατί καμιά φορά το περιπολικό είναι και ταξί. Αλλά το θέμα είναι πόσοι έχουν χρόνο και όρεξη να μπουν σε αυτή διαδικασία.

Μήπως πρέπει- μπορεί να γίνει καλύτερη παρέμβαση στον Σύλλογο των συγγενών των θυμάτων; Ενδεχομένως, αλλά καλύτερα όχι, για μια σειρά λόγους. Στην τελική, δε γίνεται να έχουμε (και) άλλες απαιτήσεις από αυτούς τους ανθρώπους, που έχουν κάνει ήδη πολλά, παρά τα τσακισμένα όνειρα και το ψυχικό φορτίο που κουβαλάν. Οποιοσδήποτε άλλος στη θέση τους, μπορεί να είχε βουλιάξει στην απόγνωση ή να είχε κλονιστεί από την κρατική αναλγησία και τη χυδαία προσωπική στοχοποίηση. Ο σύλλογος δεν πρόκειται να καλύψει τυχόν δικές μας αδυναμίες, ούτε έχει ρόλο κάποιας οργανωμένης πρωτοπορίας -παρά τα υπονοούμενα κάποιων δημοσιολόγων, που φωτογραφίζουν την Καρυστιανού ως δυνητική επικεφαλής ενός πολιτικού μετώπου με αντικυβερνητικό χαρακτήρα...

Μήπως χρειάζεται (ακόμα) πιο δυναμική κοινοβουλευτική παρουσία, αυτές τις μέρες; Ίσως. Υπάρχει όμως η μπανανόφλουδα του σόου και των επικοινωνιακών τρικ του αντιπάλου, και απέναντί τους είναι μάλλον πιο χρήσιμο να αποφεύγεις τα πυροτεχνήματα, αναδεικνύοντας την πολιτική ουσία.

Αυτή η εβδομάδα μπορεί να είναι πυκνή σε εξελίξεις -συζήτηση στη Βουλή, πρόταση μομφής κτλ- και να δώσει ειδήσεις. Αλίμονο όμως σε όποιον ξεχνά πως αυτές τις πυροδοτεί το κίνημα και ο δρόμος, όχι σαν καταλύτης αλλά ως γενεσιουργός αιτία. Εκτός κι αν κάποιος πιστεύει σοβαρά ότι οι σπασμωδικές αντιδράσεις του Μητσοτάκη (αναρτήσεις, κλείσιμο ΟΣΕ κτλ) είναι καρπός του φόβου του για την πρόταση μομφής του Ανδρουλάκη και όχι για την οργή εκατοντάδων χιλιάδων διαδηλωτών.

Γηράσκουμε αεί διδασκόμενοι και περιμένοντας τις συνθήκες να ωριμάσουν. Βασικά καλούμαστε να μάθουμε μια σειρά πράγματα -μαζί με τους «μαθητές» μας στο μεγάλο σχολείο του κινήματος, που τους λείπει η πείρα αλλά όχι το κριτήριο.
Καλούμαστε να μάθουμε στην πράξη πώς περνάμε στην επόμενη πίστα, πώς βρίσκουμε κρίκους να ανεβάσουν το επίπεδο της συνείδησης, πώς να κερδίζουμε καλύτερες θέσεις σε επιμέρους μάχες -και ας μην είμαστε ακόμα έτοιμοι να κερδίσουμε τον πόλεμο.

Να μην περιμένουμε από τα πάνω, τις εξελίξεις στο κεντρικό επίπεδο, να αλλάξουν το κλίμα. Να μην αφήνουμε τις πρωτοβουλίες από κάτω σκόρπιες και ασύνδετες, χωρίς κεντρική πολιτική έκφραση. Αν δεν είχε βγει η απεργία στις 28 Φλεβάρη, αν δεν είχε πολιτικό περιεχόμενο, θα ήταν απλώς ένα μαζικό μνημόσυνο -το μεγαλύτερο της ιστορίας, αλλά δε θα μπορούσε να γράψει ιστορία.

Η αγωνία για την επόμενη πίστα -την ποσότητα που ζητά να γίνει (ποιότητα)-, δεν είναι μικροαστική ανυπομονησία. Υπάρχει, ξέρεις σφε αναγνώστη, και η εργατική, λαϊκή ανυπομονησία για το επόμενο βήμα, για κάτι τελείως διαφορετικό. Δεν είναι καταναλωτισμός μεγάλων, ιστορικών στιγμών, ούτε περιμένει τις εκπτώσεις να ξεσαλώσει. Ίσα-ίσα έχει βαρεθεί τις εκπτώσεις στα όνειρά του, να ζει σε μια απέραντη κοιλάδα δακρύων και εγκλημάτων. Και ζητά κάτι παραπάνω, μια συνολική πολιτική πρόταση που να δικαιώσει τους πόθους και τις ανάγκες του.

Μπορεί ο κρίκος αυτός να είναι η πτώση της κυβέρνησης; Ίσως, αλλά πρέπει να πεις τι θα έρθει στη θέση της. Μπορεί να είναι ο στόχος για δημόσιες και ασφαλείς συγκοινωνίες; Ναι, αλλά πρέπει να αναλύσεις πώς θα τις διασφαλίσεις -με ποιο κράτος και σε ποιο σύστημα. Έχουμε να κάνουμε με ένα σύστημα που σκοτώνει για το κέρδος, που δε μας αφήνει οξυγόνο, που μας πνίγει με τα αδιέξοδά του. Και αν δε μιλήσουμε σήμερα για την ανάγκη να χτίσουμε έναν άλλο κόσμο, πότε θα βρούμε αφορμή και θάρρος να το κάνουμε; (Αλλά ίσως χρειαστεί να επανέλθουμε στο ζήτημα).

Για τον σοσιαλισμό αγωνιζόμαστε όλοι, άλλωστε. Κι όπως θα έλεγε ο σφος με τα μενίρ, μοιράζοντας μπούφλες και περιμένοντας τις σχετικές οδηγίες: Αστερίξ, να μου πεις μετά τι ακριβώς κάνουμε. Μου αρέσει να ξέρω γιατί παλεύουμε...

Βάρα μας Μαλάμη

Στο προηγούμενο κείμενο, ο ηλίας από το μελιγαλά άφησε ένα μεστό σχόλιο για τις απεργίες στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, όπου τις παρουσίαζε σα μια μικρογραφία του πολέμου με διοίκηση, τακτική και εφεδρείες. Συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα, όπως θα έλεγαν ο βλαδίμηρος κι ο φον κλαούζεβιτς. Αμφιβάλλω όμως αν είχε φανταστεί ότι το σχόλιό του, θα 'ταν προφητικό. Κι ότι σε αυτόν τον πόλεμο θα θρηνούσαμε και νεκρό.

Σήμερα θα έπρεπε κανονικά να μιλάμε για το πλήθος των απεργών που διαδήλωσαν και τις προοπτικές που ανοίγει. Ή να σχολιάζουμε τα παραλειπόμενα και τα ευτράπελα της πορείας. Τον καντινιέρη με τα χοτ-ντογκ, που έμεινε ατάραχος και δεν το κούνησε ρούπι, όταν χόντρυνε το σκηνικό. Το κομμάτι της περιφρούρησης απέναντι απ’ τους απόστρατους των ειδικών δυνάμεων, που αν έκαναν ντου για να περάσουν, ίσως και να τις τρώγαμε. Μέχρι που μιλήσαμε στη διάλεκτό τους κι υποχώρησαν.

Τις διαρκείς αναφορές στα μεγάφωνα για τη λυκοσυμμαχία της εε και την πλουτοκρατία. Και τους απαραίτητους συνειρμούς με τον ντίσνεϊ. Κάτω ο κακός λύκος κι οι μουργόλυκοι. Κάτω η τρόικα των μικρών εξερευνητών κι η χούντα των χιούι-λιούι-ντιούι. Να εθνικοποιηθεί το θησαυροφυλάκιο του σκρουτζ μακ ντακ.

Και μια σπανιόλα, εδώ στο βορρά, που ρωτούσε ποια διαδήλωση είναι αυτή. Και της τα είπα σπαστά κι απλοϊκά, για να συνεννοηθούμε. Εδώ είναι οι comunistas.
Κι ίσως να τρόμαξε η κοπέλα. Μα τόσο πολλοί είναι αυτοί οι comunistas; Κι όλο αυτό το ποτάμι που συσπειρώνουν; Κάπως έτσι πρέπει να σκέφτηκαν και τα αστικά επιτελεία, κι έδρασαν αναλόγως, για να μη γίνουν οι φόβοι τους πραγματικότητα.

Η χτεσινή μέρα είχε εντελώς διαφορετικές προοπτικές. Πρώτα και κύρια, γιατί ήταν απ’ αυτές που ανοίγει το μάτι να πιάσει όλο τον κόσμο, τη λαοθάλασσα γύρω του, και ανοίγει μαζί κι η ψυχή σου, η περηφάνια για την τάξη σου και τον αγώνα της. Και πάντα μένει κάτι απ’ έξω. Αδύνατο να το χωρέσεις, να το υπολογίσεις, να το διατρέξεις πάνω-κάτω, με τα πόδια, ή με το βλέμμα.

Δεύτερον γιατί συνέβη κάτι πραγματικά σπουδαίο, ανεξάρτητα απ’ τις -μη- διαρροές του κομματικού λόχου που γαντζώθηκε απελπισμένα στις έδρες του και ψήφισε τα πάντα, γιατί –ξέρει πως- δε θα τις ξαναβρεί. Το παμε συγκρούστηκε με τους μηχανισμούς του παρακράτους, κατάφερε να περιφρουρήσει την πορεία του και να κρατήσει την πλατεία, κάνοντας αυτό που θα έπρεπε να είχε γίνει πολύ καιρό τώρα, από άλλους χώρους. Αλλά δεν το έκαναν.

Γιατί; Γιατί εμείς δεν είμαστε κνατ... γιατί τα παιδιά είναι κομμάτι του κινήματος, και συγκρούονται με το κράτος... κι άλλα τέτοια που ακούγονται κάθε φορά που τα παιδιά διαλύουν τις πορείες μετά το δεκέμβρη του 08’. Όμως τα παιδιά είναι βαθύ παρακράτος. Κι αν υποθέσουμε πως δεν είναι, τότε τους αξίζει ειδικός έπαινος, γιατί ούτε το κράτος δε θα τα κατάφερνε καλύτερα στη θέση τους.

Γενικά, η προβοκατορολογία δεν είναι ωραίο πράγμα. Άσε που μπορεί να γίνει ενίοτε εύκολο άλλοθι και να χαθεί η ουσία. Αλλά πώς αλλιώς να το ονομάσεις, όταν γίνεται κατά σύστημα σε κάθε απεργία; Τι άλλο να σκεφτείς, όταν βλέπεις διαδικτυακό συντονισμό και συμβουλές να μας βαράν στα πόδια και στα γεννητικά όργανα, γιατί εκεί δε φοράνε κράνη; Ή όταν μαθαίνεις ότι το ίδιο σκηνικό στήθηκε επί της ουσίας στα γιάννενα και σε άλλες πόλεις;

Όχι, δεν ήταν εμφύλιος μεταξύ διαδηλωτών, όπως έλεγαν κάποιοι. Αυτή η εκδοχή πήγε να γίνει στη θεσσαλονίκη, με τη διαφορά ότι λύθηκε γρήγορα, υπήρχε χώρος για όλους γύρω απ’ το υπουργείο κι οι πιο θερμόαιμοι έριξαν μόνο δυο-τρεις σακούλες με σκουπίδια, από κάδους που έστεκαν ξέχειλοι παραδίπλα. Στην αθήνα ξεκίνησε υποτίθεται έτσι, με τη διαφορά ότι στη συνέχεια έπεσαν μάρμαρα, μολότοφ και κρότου-λάμψης που βρέθηκαν όλως τυχαίως στα χέρια τους.

Εδώ λοιπόν δεν χωράνε μεσοβέζικα πράγματα. Ή θεωρείς τα «παιδιά» κομμάτι του κινήματος που συγκρούεται με το κράτος, οπότε τους δικαιολογείς και τους λούζεσαι. Ή τους θεωρείς κομμάτι του κράτους που συγκρούεται με το κίνημα, ή έστω το προβοκάρει αντικειμενικά, ανεξαρτήτως προθέσεων, και κάνεις κάτι για να ξεκόψεις. Και να κοπεί μαχαίρι αυτή η ιστορία των τελευταίων χρόνων, όπου έχεις χορτάσει χημικά και συγκρουσιακές εκτονώσεις που δεν τις διαλέγεις, δεν τις διεξάγεις με τους όρους σου, και πληρώνεις τα σπασμένα των «παιδιών».

Αντ’ αυτού οι πιο πολλοί χώροι έπαιξαν το παιχνίδι των ίσων αποστάσεων. Με πιο θλιβερή περίπτωση αυτή του μ-λ, που είχε μπει στο στόχαστρο των ίδιων μηχανισμών το καλοκαίρι, στην ίδια πλατεία. Εξίσου τρανταχτή κι η η στάση της ακ, που στους νεκρούς της μαρφίν είχε τελείως διαφορετικό κριτήριο κι έκανε κριτική στις –δολοφονικές- πρακτικές του χώρου, ενώ τώρα θεωρεί αποκλειστικά υπεύθυνο το κουκουέ(!). Και τιμητική εξαίρεση η ανακοίνωση της ανταρσύα, που είναι αξιέπαινη, όχι τόσο για τα αυτονόητα που γράφει, αλλά επειδή για αυτά τα αυτονόητα, θα ακούσει τα εξ αμάξης, απ’ τους συμπαθούντες πέριξ των παιδιών.

Το θέμα είναι αν η ανακοίνωση εκφράζει και τη βάση τους, κι έναν ευρύτερο κόσμο του χώρου, που έχει αναπτύξει σε ανησυχητικό βαθμό αντικομματικά αντανακλαστικά. Όταν μένει το κουκουέ, είναι δεκανίκι του συστήματος, αλλά όταν φεύγει είναι προδοτικό. Φταίει που δε μένει να περιφρουρήσει το σύνολο της πορείας, φταίει όμως κι όταν μένει, γιατί δεν αφήνει να εκδηλωθούν οι συγκρουσιακές διαθέσεις του κόσμου. Αντιφατικές κριτικές, χωρίς ειρμό και νόημα. Επίκριση για την επίκριση.

Δεν καταλαβαίνουν όμως ότι αυτό που προβοκάρεται σε τελική ανάλυση –μεταξύ άλλων- είναι οι όποιες προοπτικές κοινής δράσης –ή έστω ένα λιγότερο ψυχροπολεμικό κλίμα- που θεωρητικά επιδιώκουν. Ποιος θα τολμήσει πχ τώρα να ξαναβάλει θέμα παραμονής του παμε στο σύνταγμα; Και γιατί να μείνει στην τελική; Για να έχουμε πάλι τα ίδια;

Μένεις στο τέλος να αναρωτιέσαι τι ακριβώς θα έλεγαν αν οι ρόλοι ήταν μοιρασμένοι διαφορετικά. Και αν τελικά επιθυμούν πραγματικά κάποιας μορφής ενότητα (στη δράση ή στο περιεχόμενο) όταν η όποια δική τους συνοχή υπάρχει στη βάση του ετεροπροσδιορισμού και σε αυτό το πλην λακεδαιμονίων.

Κι έτσι στον τελικό απολογισμό μένει μια παγωμάρα. Για το νεκρό σύντροφο, και τους γνωστούς που τραυματίστηκαν. Παγωμάρα γιατί κρατήσαμε την πλατεία, αλλά το πληρώσαμε με πολύ ακριβό τίμημα. Ένα θάνατο, που θα πεισμώσει τους συντρόφους και το στενό μας κύκλο, αλλά μπορεί να παγώσει τον πολύ κόσμο, όπως οι θάνατοι στη μαρφίν (και το κίνημα έκανε πολύ καιρό να σηκώσει κεφάλι απ’ την 5η μάη). Και τέλος ένας κάποιος προβληματισμός για το επόμενο χρονικό διάστημα, όπου έχουμε το πολυτεχνείο και τα παιδιά μπορεί να επιδιώξουν βεντέτα.

Η ψυχραιμία αναδεικνύεται στο απόλυτο ζητούμενο των ημερών.

Έφηβα γεράκια

Όταν ήμουν έφηβος πίστευα πως ήμουν στην καλύτερη ηλικία.
Σήμερα στα 25 μου πιστεύω πως είναι η πλέον άχαρη. Παλινδρομεί ανάμεσα στο παιδί και τον ενήλικα χωρίς να είναι τίποτα από τα δύο.
Ίσως βέβαια το βλέπω λίγο αντιδιαλεκτικά. Ως συνήθως δηλ.

Το πιο δύσκολο με έναν έφηβο είναι η επικοινωνία.
Κάθε εξόρμηση σε σχολεία για μένα τελείωνε χωρίς σημείο επαφής και με πολλές καινούριες άγνωστες λέξεις.
Σε εκείνο το σποτάκι για την ευρυζωνικότητα πχ ένιωθα απόλυτη ταύτιση με τον πατέρα. Δεν είχα καταλάβει λένιν.

Δεν φταιν οι μαθητές βέβαια. Ούτε εγώ θα μου μιλούσα αν ήμουν έφηβος και με συναντούσα.
Θυμάμαι πολύ καλά πώς σκεφτόμουν τότε και τι άποψη είχα για τα κόμματα. Ξέχασα όμως να πετάω πετραδάκια πίσω μου. Και δεν θυμάμαι καθόλου από πού πήγα για να φτάσω εδώ που είμαι σήμερα.

Η εφηβεία είναι δύσκολη ηλικία.
Προσωπικότητα αναποφάσιστη για το τι είναι και τι θέλει να γίνει. Κορμί που πάλλεται από χυμούς και ορμές που βρίσκουν διέξοδο στα σπυράκια. Μυαλό μπερδεμένο, ευάλωτο στη βλακεία, στον εθισμό, ακόμα και στο καπέλωμα.
Μέχρι να τα πάρει χαμπάρι και να αντιδράσει. Κι όταν αντιδρά, το κάνει άγρια, θυμωμένα, με πείσμα.
Η πέτρα είναι η άποψή του για τον κόσμο μας. Άλλο που δεν την ρίχνουν όλοι τελικά.

Να σου δώσω μια να σπάσεις αχ βρε κόσμε γυάλινε
και να φτιάξω μια καινούρια κοινωνία άλληνε
Τρελή προβοκάτσια το συγκεκριμένο τραγούδι. Έχει κι ανάστροφα μηνύματα.

Ο μέσος έφηβος φτάνει ως εκεί, στην απόρριψη, δεν ξέρει ακόμα τι θέλει.
Ξεσκαρτάρει ό,τι δεν του αρέσει, το αποδοκιμάζει. Ξεχωρίζει εύκολα τι του φταίει και τον πιέζει: το σχολείο, οι εξετάσεις, το άγχος, οι δανεικοί στόχοι που έβαλαν για αυτόν οι γονείς του.
Εύλογα τα στοχοποιεί, τα απορρίπτει.
Μαζί με αυτά καίει και τα χλωρά: τη γνώση, τη μάθηση, τα βιβλία.
Απαξιώνει την πολιτική και ό,τι δεν καταλαβαίνει.

Ψάχνει τρόπους να ξεφύγει: σεξ, αλκοόλ, ναρκωτικά, υπολογιστές, γκομενάκια κι ό,τι σου τάζουνε για να γκαβλώσει, να παράγει αδρεναλίνη και ψευδαισθήσεις για να γεμίσει το κενό.
Ψάχνει από κάπου να πιαστεί, ομάδες, συγκροτήματα, κάτι να αποθεώσει, αλλά όχι τη θρησκεία. Ενθουσιάζεται με ψευτο-ιδανικά μπας και γεμίσει νόημα τη ζωή του.

Το χειρότερο είναι ότι ο κόσμος σήμερα είναι γεμάτος από έφηβους στο μυαλό, εθισμένους στο λαϊφστάιλ και στην τιβί. Άτομα που ψάχνουν τρόπους φυγής και αδρεναλίνη για να καλλωπίσουν την ενσωμάτωση, να την παλέψουν. Κόσμος ανώριμος, που πάνω απ' όλα πάει να πει να μην ξέρεις τι θέλεις, να μην έχεις συνείδηση.
Ούτε ταξική, ούτε ανήσυχη.

Οι πιο πολλοί μένουν στη θρησκευτική και στα παιδικά παραμύθια της εκκλησίας. Οι πιο προχωρημένοι θέλουν να αναπτύξουμε φορολογική. Πάνω-κάτω οι ίδιοι κάνουν λόγο και για την καταναλωτική (η οποία απουσιάζει κι από εκεί ξεκινάει το πρόβλημα της ακρίβειας).
Με άλλα λόγια συνείδηση ψευδής κι αλλοτριωμένη. Αλλά το αλλάξαμε για λόγους ευφωνίας.

Εν τέλει η εφηβεία δεν είναι άχαρη. Είναι μια όμορφη περιπέτεια. Μια πρόκληση για δημιουργία, για ανάπτυξη ικανοτήτων και προσωπικότητας.
Αντ' αυτού, σε όλο το δυτικό κόσμο, η εφηβεία σημαίνει άγχος, κόμπλεξ, παγίδες, πίεση, χαμένα όνειρα. Μια προσομοίωση για όσα ακολουθούν, να τα μαθαίνει από νωρίς το παιδί και να συνηθίζει.
Αντί για μια ηλικία με ιδιαιτερότητες κι ευκαιρίες για αξιοποίηση, η εφηβεία θεωρείται προβληματική, μια δύσκολη περίοδος προσαρμογής για ένα σωρό απροσάρμοστους.

Είναι εναλλακτικά ορθές φράσεις του τύπου ο απόλυτος δείκτης για τον πολιτισμό και το επίπεδο μιας κοινωνίας είναι το σωφρονιστικό της σύστημα πχ, ή η στάση της απέναντι στους μετανάστες.
Εγώ θα έβαζα πάνω απ' όλα ως δείκτη την πρόνοια. Στα αμεα, τους ηλικιωμένους, τους εργαζόμενους, τις μητέρες.

Αλλά αν έπρεπε να διαλέξω έναν απόλυτο δείκτη έξω απ' αυτά, θα διάλεγα τους εφήβους.
Την κοινωνική συμπεριφορά τους, το πώς εντάσσονται στο κοινωνικό σύνολο, το πώς αναπτύσσεται η κοινωνικοποίησή τους, η προσωπικότητά τους.
Κι από αυτή την άποψη η σοβιετία αδιαμφισβήτητα υπερείχε.
Ήταν άλλη ποιότητα, ανώτερη. Ήταν σοσιαλισμός.
Τον οποίο εντοπίζουμε και σε τέτοια στοιχεία. Όχι μόνο στις σχέσεις ιδιοκτησίας και τον κεντρικό σχεδιασμό.

Είναι το νούμερο οκτώ...

... το ξέρουν όλοι με αυτό.
Πιθανότατα το πιο διάσημο έντυπο φοιτητικής παράταξης στα χρονικά του τόπου -κι όχι μόνο.
Που και μόνο εισπρακτικά να το βλέπαμε δηλ με μια ανατύπωση θα υπερκαλύπταμε όλο το πλάνο της οικονομικής εξόρμησης.
Ποιος δεν θα ήθελε να το έχει; Συλλεκτικό κομμάτι...

Πανσπουδαστική νο 8...
Από τις φράσεις που στέκουν ως επιχειρήματα από μόνες τους. Όπως η γραφειοκρατία, οι δίκες της μόσχας κτλ.
Στο πετάει ο άλλος κι είναι σίγουρος ότι σου την είπε και θα σε δει να αλλάζεις χίλια χρώματα μπροστά του.

Παραδόξως, αυτή τη φορά δε θα γράψω πολλά (συγκριτικά πάντα). Μεταξύ άλλων για να αποφύγω πράγματα γνωστά και χιλιοειπωμένα.
Δυο ζητήματα μόνο θα βάλω. Τα οποία ας τα ονομάσουμε προβληματισμούς, για να 'μαστε κοματίκαλυ κορέκτ (οπωσδήποτε sic, αλλά δε βρήκα κάτι πιο δόκιμο).
Και μετά ισάριθμες απαντήσεις. Για να κλείσουμε με χάπι εντ.

Ζήτημα πρώτον:
Η κρατούσα εκδοχή είναι ότι οι προβοκάτορες στους οποίους αναφερόμασταν ήταν εκκετζήδες. Με το σκεπτικό ότι και λόγω δομής ήταν τίγκα στους ασφαλίτες.
Μπορεί. Προσωπικά πάντως η προβοκατορολογία με ξενίζει. Γενικά και ειδικά. Θέλει πολύ ψάξιμο πριν κολλήσεις αβασάνιστα τέτοια ρετσινιά σε κάποιον.

Ζήτημα δεύτερο, σχετιζόμενο με το πρώτο:
Κάποιος κόσμος τα δένει αυτά με καταστάσεις στο σήμερα. Και βλέπει ότι είμαστε καχύποπτοι για ό,τι δεν εκπορεύεται από εμάς. Ούτε καν φιλιόκβε δεχόμαστε.
Ως ένα βαθμό δικαιολογείται. Το ίδιο κάναν κι οι μπολσεβίκοι πολλές φορές.
Αλλά πέρα από αυτό το βαθμό όχι. Κι είναι ένα ζήτημα αν το πράγμα σηκώνει αναβαθμολόγηση.

Περνάμε και στα ευχάριστα. Πρώτο σημείο:
Υπάρχει απόφαση του κσ της κνε -η οποία ήταν παράνομη- που χαιρετίζει την εξέγερση του πολυτεχνείου. Και φύλλο του -επίσης- παράνομου ριζοσπάστη που καλεί το λαό σε μαζική συμμετοχή στο πλευρό των αγωνιζόμενων φοιτητών.
Αμφότερα με ημερομηνία 17 νοέμβρη.

Όσο γρήγορα κι αν είναι τα αντανακλαστικά του προβοκατορολόγου, θέλει κάποιο χρόνο για να το γυρίσει, αν δει πως δεν τον παίρνει.
Οπότε η κατηγορία χωλαίνει. Και δε θα μπορούσε να στέκει για μια οργάνωση που πήρε ενεργά μέρος στον αγώνα που υποτίθεται πως κατήγγειλε.
Κι οι όποιοι παραλληλισμοί με μαϊούνη είναι μάλλον άστοχοι.

Δεύτερο σημείο η στάση τζιαντζή, λαφαζάνη. Που τότε ήταν μέλη της συντακτικής επιτροπής, αλλά τώρα βρίσκονται εκτός κόμματος, σε ναρ και συν αντίστοιχα (με την αμφίπλευρη διάσπαση του 89-91. Που είναι σε σχήμα πρωθύστερο το ανάποδο απ' την αμφίπλευρη διεύρυνση του πασοκ με τον μαρξιστή ανδρουλάκη και τον ιδεολογικό του σύντροφο ανδρέα ανδριανόπουλο).

Για αυτό κι η δική τους υπεράσπιση των όσων γράφονται στο περιβόητο νο 8, έχει περισσότερη αξία. Γιατί θα μπορούσαν κάλλιστα να χτυπήσουν εκ των υστέρων τις χτεσινές τους επιλογές και το κόμμα και να βγάλουν πολιτική υπεραξία στο σήμερα.
Αλλά προς τιμήν τους δεν το έκαναν.
Κι ειδικά για το λαφαζάνη (ο μόνος ανανεωτής του 91 που σεβάστηκε το παρελθόν του και ήρθε στην κηδεία του φλωράκη) είναι να απορείς κάποιες φορές γιατί παραμένει στον χώρο που βρίσκεται.

Όλα τα άλλα είναι λίγο-πολύ γνωστά. Κι ό,τι κι αν πουν οι πρωταγωνιστές των γεγονότων το τροπάρι για την πανσπουδαστική νο 8 δεν πρόκειται να σταματήσει.
Θα μας το πετάνε συνέχεια με τη μορφή αξιώματος και με την ακλόνητη πίστη ότι μας την είπαν.

Εγώ το έχω συνηθίσει. Και το θεωρώ πλέον κομμάτι των τιμητικών εκδηλώσεων για την επέτειο του πολυτεχνείου.
Πώς θα μυρίσεις το πνεύμα του νοέμβρη, αν δε βριστείς μια χρονιά με τους αναρχικούς για την πανσπουδαστική νο 8;
Είναι σαν την άνοιξη και τα χελιδόνια...

Υγ: το τεύχος #9 κυκλοφορεί στην επόμενη εξέγερση σε περίπτερα και σχολές.
Μην το χάσετε...!
(Αναζητήστε το απ' τον κνίτη της γειτονιάς σας).

Συνδρομητές

Επιχειρώντας μια μικρή συνδρομή στην ψυχογράφηση των σύγχρονων ηρώων του πολυτεχνείου θα καταθέσω σήμερα τα εξής λακαν-αλτεσουριανά προτάγματα.

Σύνδρομο πρώτο: ποδόσφαιρο και παλιμπαιδισμός.
Η χαμένη παιδικότητα βρίσκει κρησφύγετο στο παιχνίδι του ποδοσφαίρου. Μετατρέπει σοβαρούς άντρες σε χαζά παιδιά χαρά γεμάτα και τα μυαλά τους σε μπάλα-μπάλα.
Το πρώτο δεν είναι κακό. Κάπου πρέπει να διοχετεύεται κι ο παιδικός ανδρισμός.
Το δεύτερο μπορεί να φτάσει σε ακραίο κόλλημα και να κάνει τη μπάλα ζήτημα ζωής ή θανάτου.

Σύνδρομο δεύτερο: πολυτεχνείο και επαναστατικότητα.
Οι κομμουνιστές μεγαλώσαμε λέγοντας τρόπος του λένιν, γαλουχηθήκαμε με τα ιδανικά του σταλινισμού-κεντρισμού και την κατατρόπωση του δικέφαλου μπουχαρινοτροτσκιστικού τέρατος, τρώγαμε το φαγητό μας και εμπλουτισμένα δημητριακά από το τσέρνομπιλ με ιστορίες για τον εμφύλιο και τον άρη που ήτο κομμουνισταράς μέχρι τη βάρκιζα.
Πλάθαμε μύθους με τη φαντασία μας. Ονειρευόμασταν ότι θα μεγαλώσουμε και θα πάρουμε τα βουνά σαν τον βαφειάδη, θα αφήσουμε μουστάκι σαν τον σύντροφο με το μουστάκι και θα γίνουμε μεγάλοι ρήτορες σαν τον χαλβατζή.
Μεγαλώνοντας προσγειωθήκαμε στην πεζή πραγματικότητα.

Έκτοτε για μας το πολυτεχνείο έγινε ό,τι κι η μπάλα για τους υπόλοιπους. Κρησφύγετο για την χαμένη επαναστατικότητα και τα απωθημένα μας.
Για όλα αυτά που ονειρευτήκαμε να κάνουμε, αλλά δε μας άφησε η πραγματικότητα που σκοτώνει τα όνειρά μας μέχρι να την αλλάξουμε.
Και παίζουμε με τις τάπες των βαρελιών περιμένοντας να ωριμάσει το ουίσκι και οι αντικειμενικές συνθήκες.
Μέχρι τότε υπάρχει το πολυτεχνείο.

Τις παραμονές κοιμόμαστε όλοι μαζί σε σπήλαια και ξυπνάμε από τα χαράματα για να πιάσουμε θέση στα χαρακώματα πριν από τους γερμανούς ταγματασφαλίτες. Πηγαίνουμε συνωμοτικά στις 6 το πρωί και μετά κανά τετράωρο πριν ξεκινήσει η πορεία. Χωρίς προφανή λόγο. Όπως πηγαίνουν άλλοι στο γήπεδο για να πάρουν κλίμα.
Πάνω απ' όλα η επαναστατική επαγρύπνηση.
(Αστερίξ να μου πεις μετά όμως γιατί το κάνουμε αυτό. Μ' αρέσει να ξέρω γιατί πολεμάμε).
Ζωνόμαστε κράνη, κοντόξυλα και το δερμάτινο με προσήλωση ράμπο. Σκέτη ιεροτελεστία. Το πολυτεχνείο ζει...

Ετοιμοπόλεμοι πια, νιώθουμε ένα κύμα αγωνιστικής υπερηφάνειας να φουσκώνει τα στήθη μας για τον επιδειχθέντα ζήλο στην εκπλήρωση του επαναστατικού καθήκοντος.
Μπορεί στην ουσία να μην υπάρχει το παραμικρό ταξικό διακύβευμα, ούτε ένα επαναθεμελιωτικό πρόταγμα.
Αλλά η αδρεναλίνη της επανάστασης κυλάει στις φλέβες και διαπερνά τα μηνίγγια.
Στις μέρες μας αυτό έχει σημασία.

Σύνδρομο τρίτο: γαλατικό χωριό.
Οι ταγματασφαλίτες τελικά δεν φάνηκαν.
Και τώρα τι θα κάνουμε χωρίς βαρβάρους;
Ό,τι κάνουν κι οι γαλάτες όταν δεν έχουν ρωμαίους να παίξουν.
Πλακώνονται μεταξύ τους.

Η μάχη για τα τραπεζάκια έξω αρχίζει αμείλικτη. Σε αυτήν κρίνεται το μήνυμα του πολυτεχνείου.
Η αφορμή βρίσκεται αργά ή γρήγορα. Αν δεν είναι τα μπαγιάτικα ψάρια του αλφαβητίξ, θα είναι τα μανιτάρια του μαθουσαλίξ. Θα τα κάνουμε σούπα ή να τα σωτάρουμε;

Φέτος όλοι οι συνδρομητές συνδράμαμε τα μέγιστα στην τήρηση των συνδρόμων και των αγωνιστικών παραδόσεων.
Στην αρχή για τα τραπεζάκια και το αν θα τα σωτάρουμε.
Και μετά με τη μάχη -και τη συνθήκη- του -αγίου- στεφάνου.
Από τη μια εαακ και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις.
Κι από την άλλη οι δαπίτες που την πλήρωσαν ως ό,τι κοντινότερο στους ταγματασφαλίτες που περιμέναμε αλλά μας έστησαν.

Μάχη αλά γκοσινί κι αυτή με θαυμαστούς ρωμαϊκούς ελιγμούς, τακτικές, πλαγιοκοπήσεις, μέχρι και κόλλα για να γλιστρήσει ο ταξικός εχθρός.
Κι εμείς πρώτη σειρά στο θέαμα με συνθήματα, τραγούδια και παλαμάκια. Αλλά χωρίς πατατάκια και ποπ κορν.

Σε κάποια φάση έφυγαν από τους δαπίτες δυο-τρία μπουκάλια που μας πήραν ξώφαλτσα. Αστοχία ή ηλιθιότητα;
Οι επικεφαλείς τους έντρομοι πάσχιζαν με νοήματα να καλύψουν το λάθος και να μας ηρεμήσουν.
-Προβοκάτσια σύντροφοι, προβοκάτσια.

Λοιπόν βρήκα το μέλλον μου στις πορείες του πολυτεχνείου από εδώ και μπρος.
Θα πηγαίνω με το μπλοκ της δαπ για κατάθεση στεφάνου και θα πετάω στους συντρόφους μπουκάλια κι αντικείμενα για προβοκάτσια.
Για να αντιδράσουν κι οι δικοί μας.
Φοβάμαι όμως μη με προδώσει το μούσι και το μαλλί.

Πριν και μετά το σκηνικό χαβαλές και συνθήματα:
Μακ κέιν, ομπάμα, συνασπισμός
ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός.
Κι ένα άλλο για μαυρουδέα μελοποιημένο.
Ωωω μαυρουδέα, έχω θέσεις μες στο μυαλό
πρώτα θα τις γράψω και μετά θα αποσυρθώ
στο δεύτερο συνέδριο δε βάλατε μυαλό.

-Α, δηλ ωραία περάσατε το πρωί, ρώτησα ένα σύντροφο.
-Ε, εντάξει, βαρεμάρα.
Α, είπα κι εγώ. Μόνο εγώ τα βαριόμουν τέτοια αστεία;

Στο αμφιθέατρο σε ψάχνω στους διαδρόμους και τους δρόμους
Να δεις πως τη λέγανε...
Όχι λένα, ούτε χριστίνα...
Μπορεί χαρά, ευτυχία, ελευθερία.
Όλα αυτά μαζί. Χωρίς κεφαλαία κ. διορθωτά.

Στο φευγιό ο σφος με είπε για πλάκα αποστατία. Δε νομίζω να υπάρχει καν ως λέξη στα ελληνικά.
Πιο πετυχημένο θα ήταν το αποσταCIA. Και στο καπάκι ότι βρίσκομαι στην άλλη όχθη του ατλαντικού απολαμβάνοντας τα αργύρια της προδοσίας μου.
Ή μια μπροσούρα, σαν αυτή για τον αρχηγό μας τον κάουτσκι.
Αλλά πού τέτοια μεγαλεία...